Summa totius theologiæ s. Thomæ Aquinatis, doctoris angelici, cum appendicibus p. Seraphini Capponi ... Primæ supplementum tertiæ partis volumen primum tertium

발행: 1760년

분량: 616페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

eρie pνἰneipi . Ad cuius expositionem dieit ConeiI. Tetense in rescripto ad Siritium Papam . Qua sonistiarii illa poνra, quae manet eIausa Z Et nemo, ιnquit, pertransibit per eam : sed solus Deus Israel nansbit per eam ' Nonne hae porta es Μaria, per quam in hune mundωm Redemptor intravit' Ηae en porta iussitis . Hee porta es Maria ; de qua seriaptum ess, Puis Domin υs pertransibit peν eam , Gr e fit clausa - quia oe virgo eoncepit, oe genuit . Peperis Μaria: oe visgo permanet. Haec ibi . Ab E elesia autem idem insinuatur per hoc , quod volens monstrare, quod virginitas remansit in B. Virgine, dum concepit, & parturiit , sic de illa protest aetur: BIυus tumescit υirginis, cla Urs pudoris permanens is Et postea .' Procedens de thalamo suo, pudoris aula νegis . Haec illa in hymno primo Natalis Domini. Ex hoc ergo, quod virginitas si vitificatur a stipturis per clausam portam, & ab Ecclesia per claustrorum pudoris permanentiam , aulamque regiam pudoris, datur ab utrisque intelligi scholasticis ThuOlogis, quod virginitas consistit in carnis integritate . Secundo 'vides οῦ quomodo, &c. '

ARTICULUS II. 70

Uirtim virginitas fit siluita.

AD Secundum sie proceditur. Videtur, quod virginitas sit illicita. Omne enim quod contrariatur praecepto legis naturae, est illicitum: Sed sicut praeis Ceptum legis naturae ad conservationem individui est quod tangitur Genes. I. De omni ligno , quod es in paradiso, es mede; ita etiam praeceptum legis natu vae est ad conservationem speciei, quod ponitur Genes i. Crescita , . muItiplicamini , ω replete te νam . Ergo sicut peccaret , qui abstineret ab omni cibo , utpote faciens contra bonum individui ; ita etiam pcccat , qui omnino abstinet ab actu genera tionis, utpote faciens contra bonum speciei. 2. Praeterea . Omne illud quod recedit a medio viris tutis, videtur esse vitiosum; Sed virginitas recedit a medio virtutis, ab omnibus delectationibus venereis abstinens. dicit enim Philos. in a. Et hic. c c. a. a med. in lib. 3. ωρ. II. to. I. quod qui omni voluptate potitur , neque ab una recedis, istemperatus es . qui

52쪽

Ergo virginitas est aliquid vitiosum. 3. Praeterea . Poena non debetur nisi vitio : Sed Apud antiquos puniebantur secundum leges illi , qui semper coelibem vitam ducebant , ut Maximus Ua- Ierius dicit . c l. 2. cap. 4. num. a. unde & Plato secundum August. in lib. de vera religione c cap. 3. ad f. to. I. sacrifes e natari dicitur . tit perpetua e-1ias continentia tanquam peccatum aboleretur . Ergo virginitas est Peccatum. Sed Contra est , quod nullum peccatum recte cadit sub consilio: Sed virginitas recte cadit sub consilio . dicitur enim I. ad Cor. 7. De virginib&s aurem praeceptum Domini non habeo , constitum autem do. Ergo virginitas non est aliquid illicitum. Respondeo dicendum , quod in humanis actibus iIlud est vitiosum, quod est praeter rectam rationem. Habet autem hoc recta ratio, ut his quae sunt ad finem , utatur aliquis secundum eam mensuram, quae congruit fini. Est autem triplex hominis bonum, ut dieitur in I. Et hic. c cap. 8. a princ. tom. 6. Unum quidem , quod consistit in exterioribus rebus , Puta divitiis: Aliud autem , quod consistit in bonis .corvoris r Tertium autem, quod consistit in bonis animae et Inter quae etiam bona contemplativae vitae sunt Potiora bonis vitae activae , ut Philos probat in I O. Et hic. c cap . to. I. & Dominus dicit Lucae Io. Μaria optimam partem elegit. Quorum bonorum exteriora quidem ordinantur ad ea, quae sunt corporis: ca vero quae sunt corporis, ad ea quae sunt animardi ulterius ea quae sunt vitae activae, ad ea quae sunt

vitae contemplativae .

Pertiuet igitur ad rectitudinem rationis ,,ut aliquis utatur exterioribus bonis secundum eam me nissuram, quae c mpetit corpori r Et smiliter de aliis. Unde si quis abstineat ab aliquibus possidendis , quae alias esset bonum possidere , ut consulat saluti corporali, vel etiam eontemplationi veritatis, non est et hoc vitiosum , sed secundum rationem rein

ctam

Et similiter si quis abstinet a delectationibus coris poralibus , ut liberius vacet contemplationi verita. tis, pertinet hoc ad rectitudinem rationis . Ad hoc autem pia virginitas ab omni delectatiorie venerea abstinet , ut liberius divinae contemplationi vacet . Dicit enim Apost. I. ad Cor. 7. Mulier innuprs,

virgo cogitat quae Domini sunt, ut si sanct a Ur eoν-pore , oe spiritu: Γυα autem nupta ess, cogitat qua mundi sunt si uomodo placeat viro . Unde relinis Tom. XI. B

53쪽

16 QUAEST. CLII. ART. II.

quitur , quod virginitas non es aliquid visiosum , sed potius laudabile.

Ad primum ergo dicendum, quod praeceptum habet rationem debiti, ut supra dictum est. c ς. I 22. I. Dupliciter autem aliquid est debitum . Uno

modo , ut impleatur ab uno : Et hoc debitum sino Peccato praeteriri non potest. Aliud autem est debitum implendum a multitudine: Et ad tale debitum implendum non tenetur quilibet de multitudine . Multa enim sunt multitudini necessaria, ad quae imis Plenda unus non lassicita sed implentur a multit dine, dum unus hoc, alius illud facit. Pr ceptum lingitur legis naturae homini datum de comestione , Mecesse est quod ab unoquoque impleatur et aliter enim individuum conservari non posset . Sed praeceptum datum de generatione respicit totam multit dinem hominum , cui necessarium est , non solum quod multiplicetur corporaliter, sed etiam quod spi-xitualiter proficiat . Et ideo sum cienter providetur humanae multitudini, si quidam earnali generationi operam dent; quidam vero ab hac abstinentes , conis templationi divinorum vacent ad totius humani generis pulchritudiuem , & salutem : Sicut etiam in exercitu quidam castra custodiunt, quidam signa de ferunt , quidam gladiis decertant quae tamen omnia

debita sunt multitudini, sed per unum impleri noupossunt.

Ad secundum dicendum, qliod ille qui abstinet ab

omnibus delectationibus praeter rationem rectam , quasi delectation es secundum se abhorrens , est inissensibilis, sicut agrestis . Uirgo autem non abstinet ab omni delectatione , sed solum a delectatione vexerear & ab hac abstinet secundum rationem rectam ,

ut dictum est in corpore articuli 3. Medium autem

virtutis non secundum quantitatem , sed secundum Tationem rectam determinatur, ut dicitur in a. Elishicor. ev. to. s. Unde de magnanimo dicitur in a. Ethic. c eap. 3. parum a princip. tom. s. quod

eis magnitudine extremus, eo autem quod ut oportet, medius . Ad tertium dicendum, quod leges seruntur secundum ea, quae ut in pluribus accidunt . Hoc autem Tarum erat apud antiquos , ut aliquis amore verit iis contemplandae ab omni delectatione venerea abis

sineret: Quod solus Plato legitur fecisse: Unde non

sacrificavit, quasi hoc peccatum reputaret, sed perinversae opinioni civium cedens, ut ibidem Augustinus dicit AP

54쪽

'QUAEST. CLII. ART. II. APPENDIX.

EX art. habes primo , quomodo per rationem inisterimas haeresim Calvini dicentis e quod ad N ptias contrahendas omnes obligantur , S est praecein ptum universale . Ac si per hoc aperte diceret: Viris ginitas est illicita . Item errorem Balatii facto suo insano dicentis idem, scilicet, quod virginitatem servare est illicitum. Facto suo , dixi r quoniam c ut refert B. Athanasius in vita S. Antonii Abbatis , di Heremitae iste Balatias dux AEgypti, Arrianaeque perfidiae studiosissimus, faciebat Virgines nudas verberibus in publico amei . Ac si aliquod illicitum ,

scilicet servando virginitatem , committerent. Secun do habes: quomodo per rationem ostendas , Praedictum errorem merito damnari a B. Matthaeo Euanis

neIista factis ipsis ἀ ut factum malum facto bono ,

tanquam claVus clavo retundatur 4 Μatibaeus versc inquit Hieron. de viris illustribus, & vita eius ab Ecclesia communito lecta J quo auctore virginitatem Iphigenia voverat, ut in sancto virginitatis proposito perseueeret, eandem hortabatur. Haec ibi . Item a diis vina rustitias quae, dum Balatium ipsum pro tali i fania flagellat, & virginitatem licitam eue demonis

Brat , S contrarium errorem aperte condemnat .

Sanctus Antonius c inquit D. Athanasius , ubi sua pra I ,, ad eum si e scripsisse fertur . Video, o Bain

,, lati , iram Dei super te venientem . Ideo sine , is quaeso, ut facis, Christianos persequii ne Dei vin-- dicta te occupet ἰ quae proximum iam tibi min is tur interitum. Qua epistola spreta, dum cum N M storio Alexandriae praefecto equitaret , morsu re-- pentino Balatium equus i. terram deiecit , eius- ,, que Demora dentibus laceravit. dui post tertium se diem e vivis sublatus est , iuxta Sancti Antoniis, Vaticinium. Α, Haec ibi Athanasius . Vide, quam digna poena . Virginitati Balatius factis quoque deis trahebat t Equus correspondenter in poenam , tanquam Dei instrumentum , foemora eius factis ipsis , idest dentibus laceravit. Item : quomodo Per rati nem ostendas , haeresim Crisini merito damnari a sacro Concilio Trident. seis. 24. can. Io. Si quis dis, Terit , non esse melius , ac beatius , manere in is virginitate, inui coelibatu, quam iungi matrimois D nio; Anathema sit, Haec ibi. Item ab Apostolis,& facto scilicet Beati Matthaei supradicto , pro quo etiam morti se exPosuit, ac martyrimus est, ut testitur ibidem , & Vorbo I. Cor. 7. is Bonum est hoo

55쪽

, , Iarini , mulierem non tansere. Et; solutus est ab M uxore, noli quaerere uxorem . Et: igitur, qui ma- ,, trimonio iungit virginem suam , bene secit : &, b, qui non jungit , melius facit. Et ς Cui vult, n se bat in Domino r Beatior autem erit , si sic perisse manserit secundum consilium meum . is Haec ibi. Item damnatur ab Ecclesia sancta catholi ea facti, suo fere quotidiano : quo festa sacrarum virginum solenniter celebrat. Item sanguis illarum, quae viris ginitati servandae vitam postposuerunt martyres eianctae , clamat ad Deum condemnando Calvinum. Ex Gene. q. Tertio vides: quomodo ex his, si ben pensentur, di applicentur , doctrina praesens AngeIi- ea vicissim declaretur, di confirmetur.

ARTICULUS III. 73

Eib. Iest. a. f. AD Tertium sic proceditur . Videtur , quod viris ginitas non sit virtus. Nulla enim virtus inest nobis' a natura, ut Phil. dicit in a. Et h. e cap. uto. s. Sed virginitas inest nobis a natura e quilibet enim mox natus virgo est . Ergo virginitas non est

virtus

habet omnes, ut supra habitum est . c I. a. q. 6 πνρ. r. J Sed aliqui habent alias virtutes , qui non. habent uirginitatem: alioquin cum sine virtute nullus ad regnum coelorum perveniat , nullus sine vim pinitate ad ipsum posset pervenire ; quod esset m trimonium damnare . Ergo virginitas non est viris

tus .

tentiam: Sed virginitas non reparatur per poeniteriistiam. unde Hieronymus dicit: c eps. aa. ad Eus eb. de eUod. viνginis. iv. a. e r. medium ) Cum eaeis sera Deus pupi , non potes virginem pos ruinam reparare. Ergo videtur , quod virginitas non sit vir-

Sea virgis itas perditur sine peccato, scit. per matrimonium. Ergo virginitas non est virtus.

pudicitiae coniugali : Sed neutrum illorum ponitur

Diuili so biol

56쪽

virtus . Ergo virgiriitas non est virtus.. Sed Contra est , quod Ambrosius dicit in lib. Loe virgini. c aliqua M. a princ. Invitae virginitatis amor, tit aliquid de virginitate dicamur , ne ve- Ititi transetu quodam per ista υideatur, quae princi-τVir es virtus . Respondeo dicendum , quod , sicut supra dictum est, c a. r. hia. ρυ. in virginitate est sicut formale,

ει completivum , propositum perpetuo abstinendi acieiectatione venerea . Quod quidem propositum laudabile redditur ex fine, inquantum ic. hoc fit ad vacandum rebus divinis . Materiale autem in vir initate est integritas carnis absque omni experimento benereae delectationis. i. a Manifestum est autem, quod ubi est speciniis m, teria boni habens specialem excellentiam , ibi invenitur specialis ratio virtutis ; sicut patet tin ma-τnificentia , quae est circa magnos lamptus , R ex hoc est specialis virtus a liberalitate distincta , quae communirer se habet circa omnem pecuniarum u-

fiam sHoc autem quod est conservare se immunem ab experimento venereae voluptatis , habet quandam erucellentiam laudis supra hoc , quod est conservare se immunem ab inordinatione venereae voluptatis .

Et ideo virginitas es quaedam speeisI 3 virtus habens se ad casitatem , scut magniscentia ad liberalita

rem .

Ad primum ergo dicendum, quod homines ex sua mativitate habent id quod est materiale in virginitate, sciliced integritatem earnis immunem ab expet-Timento venereorum . Non tamen habent id quod est formale in virginitate , ut scilicet habeant pro positum servandi huiusmodi integri ratem proptet Deum : Et ex hoe habet rationem virtutis . Unde

Augustinus dicit in lib. de virginit. e. prin ro. 6. Nee nos hoe in υliginibus praemeamus , qποdmirgines sunt, sed quod Deo dieati pia continentia virgines sunt. Ad secundum dicendum, quod connexio virtutum accipitur secundum illud , quod est formale in vise tutibus, id est secundum charitatem . vel secundum Prudentiam , ut supra habitum est , c ρυ. I 29. ar. ad a. non autem secundum id quod est materiale in virtutibus . Nihil enim prohibet alicui virtuoso

suppetere materiam unius virtutis , non autem m. teriam alterius: sicut pauper habet materiam temperantiae, non autem materiam magnificentiae. Et hoc

57쪽

34 QUAEST. CXLII. ART. II L

initatis , id est praedicta integritas carnis i Tamen potest id quod est formale in virginitate , habere , ut scilicet habeat tu praeparatione mentis praedictae integritatis conservandae propositum , si hoc sibi

competeret : sicut pauper potest in praeparatione a. ni mi habere propositum magnificos sumptus faciendi , si sibi eompeteret.- Et similiter ille qui est in

Prosperitate , habet in praeparatione animi propositum adversa aequanimiter tolerandi , Et sine hae praeparatione animi non potest esse aliquis virtuo is Ad tertium dicendum , quod virtus per poenite tiam reparari potest , quantum ad id quod est for male in virtute , non autem quantum adi id quoa est materiale in ipsa. Non enim si quis magnificus consumpserit divitias suas, per poenitentiam peccati restituuntur ei divitiae. Et similiter ille qui virginiatatem peccando amisit , per poenitentiam non recu- Perat virginitatis materiam , sed recuperat virgini. tarix propolitum . Circa materiam autem virginitatis

est aliquid, quod miraculo se reparari poterit divini . tus, scilicet integritas membri, quam dicimus acetis dentaliter se ad virginitatem habere ἀ Aliud autem est, quod nec miraculose reparari potest, ut sciliced

qui expertus est voluptatem veneream , fiat non evi Pertus.. Non enim Deus potest facere, ut ea quae facta sunt, non sint facta, ut in primo habitum est .c ρ. 23. a. q. Aa quartum dicendum , quod virginitas , secundum quod est virtus, importat propositum voto fise malum integritati et perpetuo servandae ἀ Dicit enim August. in lib d di virgin. c e. Rin Fn. eom. 6. quod per virginitatem integritas carnis ipse ereatori animae , in earnis vovettir, eonsecratur , servatur. Unde vim sinitas, secundum quod est virtus , nunquam amittitur, nisi per peccatum Ad quintum dicendum , quod castitas coniugalis ex hoc solo. habet laudem , quod abstinet ab illi ei-tis voluptatibus. unde non habet aliquam excellentiam supra communem castitatem . Viduitas autem

addit quidem aliquid supra castitatem communem Inon tamen pervenit ad id quod est persectum in materia ista , scit. ad omnimodam immunitatem veneret voluptatis, sed sola virginitas. Et ideo sola virginitas ponitur virtus specialis supra castitatem , vicut magnificentia supra liberalitatem. Am

58쪽

EX articulo habes primo ς quomodo per rationem destruas errorem Earbara Imperatricis subindiis cantis , quod virginitas non est virtus . Ex ea enim haeresi , quam dicebat aperte, sequitur implicite praeis dictus error in ipsa. Virginer, inquiebat, pro Chriosa nomine pati suItum es, eo, quos vesυρratis ga dia non ginent . Quid hic implicari, secundum it Iam, e vestigio conspicist duod virginitatem serva re, stultum est. Eo, quod , inquit, virgines voluispiatis gaudia non gusent. Caeterum contra nune diactum errorem militant ea, quae diximus in a. a. app.

Ideo vide tu illie . Quid aliud erroris implicatur , secundum illam, in haeresi praedictat duod virginiistas non est virtus ; sed stultum quid . Eo , quod , inquit , -Iuptatis gaudia nee ginae , nec gustare sinit , immo gustare huiusmodi omnino prohibet . Vide hie errorem illum in principio tactum ab iis

Pla, propter eandem rationem expressam , implieite dictum : eontra quem directe militat praesens articulus. Secundo habes quomodo per rationem ostenis clas , errorem hunc merito damnari a D. Ambrosio, ut extenditur ira argum. eone. Item ab omnibus ita Iis, S quidem a fortiori, quae monstrant, quod ea. nitas est virtus. De quibus vide g. III. a. I. appendo

Item a D. Augustino damnatur ; dum in libro de virginitate, hanc esse & virtutem , & nobilissimam quidem, per haec verba insinuat. Chrsus, inquit , , , cuius utique caro virgo est, Virginis filius , Vise,, ginum sponsus , Uire inali utero eorporaliter nam tvs ; Virginali connubio spiritualiter coniugatus , - Cum igitur universa Ecclesia virgo sit , ut dicis floIus, quanto digna honore sunt membra , quae hod,, Custod unt in carne, quod ipsa tota custodit in fide paeertio vides, &e.

ARTICULUS IR 73s

Ureum virginitas si excellentior matrimonio. 4. d. 3o. q. a. a. 3. ad 6. ω d. 33. q. 3. a. a. ad s. voe a. 3. ad 1. tr 3ω

AD Quartum sic proceditur. Videtur , quod vir

ginitas nore sit excellentior matrimonio . Diei tenim Austust. in lib. de bono coniugali e. 2I. in μ

59쪽

, qui nullas expertus es nuptias, is in Abraham eui ιios generaυis Sed maioris virtutis maius est

meritum . Ergo virginitas non est potior virtus , quam castitas coniugalis.

Si ergo virginitas praeferretur continentiae coniuga. ii , videtur ege consequens , quod quaelibet virgo esset laudabilior qualibet coniugata : Hoc autem est falsum. Ergo virginitas non praesertur coniugio. '3. Praeterea. Bonum commune potius est bono privato , ut patet per Philosophum in I. Ethicor. e. a. ad Mn. so. 3. Sed coniugium ordinatur ad bontinxcommune. dicit enim August. in lib. de bono conis iugali, c cap. I 6. in princ. to. 6. uuod es cibus ad salutem hominis , hoe es eoncubitus ad festitem hinmani generis: Virginitas autem ordinatur ad bonum speciale, ut scit. vitent tribulationem carnis , quam sustinent conjugati , sicut patet per Apostol. I. ast Cor. 7. Ergo virginitas non est potior continentia

coniugali. .

Sed Contra ast , quod dicit August. in lib. de vi ginit. c. I s. in s. to. 6. Et certa ratione, oe sanctarum Scripturarum auctoritate nec peecatum erenυριιas inυensmus ς nec eas bono aut urtarnalrs con sinentia , vel etiam vidualis aequamus. Respondeo dicendum, quod, sicut patet in lib. I. Hieron. contra Jovinianum, non remote aprine. Jhic error fuit Ioviniani , qui posuit , virginitatem

Mon esse matrimonio praeferendam .

Oui quidem error praecipue destruitur & exemplo Christi, qui & matrem virginem elegit, & ipse visesiuitatem servavit, Et ex doctrina Apostoli, qui a. ad

Corinth. p. virginitatem consuluit , tanquam melius num : Et etiam ratione et tum quia bonum di vianum est potius humano hono e tum quia bonum a-Nimae praesertur bono corporis: tum etiam quia bonum contemplativae vitae praesertur bono activae Virginitas autem ordinatur ad bonum animae se cui dum vitam contemplativam , quod est cogitare ea

quae sunt Dei : Coniugium autem ordinatur ad bonum corporis , quod est corporalis multiplicatio generis humani; & pertinet ad vitam activam ; quia vir , & mulier in matrimonio viventes necesse habent cogitare quae sunt mundi , ut patet per Apost. I. ad Corinth. 7. Unde indubitanteν virginitas praeferenda es contianentia conjugali. Ad primum ergo dicendum , quod meritum Non

solum Penistur ea genere actus , sed magis ex auia

60쪽

mo operantis . Habuit autem animum Abraham siedis situm , ut paratus esset virginitatem servare, si esset tempori congruum: Ex quo meritum continentiae coniugatis in ipso aequatur merito continentiae virginalis in Joanne, respectu praemii substantialis, non autem respectu Praemii accidentalis . Unde A

gust. dicit in libro de bono coniugali, e. et t. in s. eo. 6. quod is Joannis coelibatus, & Abrahae connu- bium pro temporum distributione Christo milita- verunt ἰ sed continentiam Joannes & in opere , M Abraham vero in solo habitu habebat. Ad secundum dicendum , quod licet virginitas sit

melior, quam continentia conjugalis , potest tamen coniuuatus melior esse', quam virgo , duplisi ratione . Primo quidem lx parte castitatis , si scille et ille qui est coniugatus , habeat animum magis paratum ad virginitatem servandam , si oporteret, quam

iII e qui est actu virgo . Unde Augustinus instruit virginem in lib. de bono coniugali, ea'. 22. a me

meae rem. 6. ut dicat Ego non fiam melior, quam

Abraham, sed melior es castitas caelibum , quam em las nuptiarum Et rationem postea subdit , dicens : uuod enim nune ago , melius ille egisset , si xunc agensim esset : Puod autem illi egerunt , fieaeso non agerem, etiam si nune agendum esset . S ciando , quia forte ille qui non est virgo, habet aliquam excellentiorem virtutem. Unde Augustinus dicit in libro de virginitate eap. 44. in me tom. 6. Unde scit virgo, quamvis solicita, quae sunt ,, Domini , ne sorte propter aliquam sibi incogni-

,, tam mentis infirmitatem nondum sit matura in ar-

,, tyrio illa vero mulier , cui se praeferre gesti se bat , iam possit bibere calicem Dominicae passi V nis pAd tertium dieendum , quod honum commune potius est bono privato , si sit eiusdem generis : Selpotest esse, quod bonum privatum sit melius secundum suum genus. Et hoc modo virq initas Deo dicata praefertur foecunditati carnali . Unde Auilustinuet dicit in lib. de virginit. e. '. in princi νom. 6. quod ,, iseundi vas carnis , etiam illarum quae irr,, hoc tempore nihil aliud in coniugio , quam proinis lem requirunt, quam mancipent Christo , pro a- is missa virginitatς compensari non posse credenda ar est. ει

SEARCH

MENU NAVIGATION