장음표시 사용
71쪽
eones. 3. ti ab Eluι id. Addin are. num. 2o4. 267. 273. Item ibid. 274. 28 . Et ab Elucid. I. pari arronum. 4O6. Tertio vides o quomodo, &c. . O
rum luxtiria set vitium capitale Q
AD Quartum sic proceditur. Videtur, quod luxu ria non sit vitium capitale . Luxuria enim via detur idem esse immunditiare ut patet per Glos cam ecl. super situd - Omnis immunditia o ad Ephes. s. Sed immunditia est filia gulae, ut patet per Gregor
3Io Moral. cap. 37. a med. Ergo luxuria non est vitium capitale. ; - ii, L
ratem mentis salva si eassitas carnis e Sed contra ra-aionem capitalis vitii esse videtur , quod ex alio vi tio oriatur. Ergo luxuria non est vitium capitale . Mis, Praeterea . Lu Nuria causatur Ex desperaticine, seis eundum in udi Ephes. q. sevi deis anter , semetipsos tradideetine ἡmpudicitia: Sed aesperatio non est vitium capitale: quinimmo ponitur filia acediae , ut supra habitum est. q. 33. a. a. ad 2. Ergo multo minus luxuria est vitium capitale. Sed Contra est, quod Gregor. 3I. Moral. cap. st . a med. ponit luxuriam inter vitia capitalia. Respondeo dicendum, quod , sicut ex dictis patet,c quaes. 148. art. S. ω I. a. quae' M. art. 3. ω Φ. vitium capitale est , quod habet finem multum a petibilem ; ita quod ex eius appetitu homo procedat ad multa peccata perpetranda , quae omnia ex illo vitio, tanquam ex principali, oriri dicuntur. Finis autem luxuriae est aelectatio venereorum , quae est maxima. Unde huiusmodi delectatio est maxime a petibilis secundum appetitum sensitivum . tum Pr pter vehementiam delectationis; tum etiam propter connaturalitatem huiusmodi concupiscentiae . Unde manifestum est, quud luxuria es vitium capitale. Ad primum ergo dicendum, quod immunditia se cundum quosdam, quae ponitur filia gulae, est quaedam immunditia corporalis , ut supra dictum est .c q. 148. a. 6. Et sic obiectio non est ad proposi
. Si vero accipiatur pro immunditia .uxuriae, sic di-
72쪽
tendum , quod gula causatur materialiter , inquavistum scilicet gula ministrat materiam corporalem Iurixuriae; non autem secundum rationem causae finalis, secundum quam potissime attenditur origo aliorum vitiorum ex vitiis capitalibus. Ad secundum dicendum, quod , ficut supra dictum est , i3 a. a. q. eum de inani gloria agere tur, superbia ponitur communis mater omnium peciscatorum. Et ideo etiam vitia capitalia ex superbia
Ad tertium dicendum, quod a delectationibus luxuriae praecipue aliqui abst i nent propter spem futurae floriar ; quam desperatio subtrahit ; & ideo causat uxuriam, sicut removens prohibens, non sicut per se causa, quod requiri videtur ad vitia capitalia.
Ex ari, habes primo - quomodo per rationem O stendas, merito a Scripturis, Κ Gregorio fuisse insinuatum e quod luxuria est vitium capitale. A D. Gregorio quidem 3 ut in arg. coner. A Scripturis vero per hoc, quod plurima mala fui me orta ex luxuria multoties ibi habetur , speciatim vero ex Gen. 34. de tot malis secutis ex luxuria , qua sychem violavit Dynam. Et Iudis. i'. 2 o. de occisione sexaginistaquinque millia hominum, orta ex est nata luxuria in uxorem Levitae. Et a. Reg. ia. de occisione Ammon tumultuosa, ex luxuria eius in Thamar orta . Secundo vides; quomodo ex iis bene pensatis , applicatisque, declaretur , Sc.
Uertim eonoenis neer dicantin esse FIO Iuxuriae , caecisas mentis, inconsederatio, praecipitatio,ineonflantia, amor fui, oditim,
assectus praesentis seculi, Θ honor stituri.
AD Quintum sic proceditur . Videtur , quod inis convenienter dicantur ess e filiae luxuriae, e eitas mentis, inconsideratio , precipitatio, inconflantia, amor fu, , odium Dei , affectus praesentis se eωιi , horror, υeι desperatio futura. Quia caecitas mentis , ct inconsideratio , S Praecipitatio pertinent ad imprudentiam , quae invenitur in omni peccato, sicut
73쪽
R prudentia in omni virtute . Ergo non debent p ni speciales filiae luxuriae. 2. Praeterea. Constantia ponitur pars sortitudinis. ut supra habitum est; c g. I 28. ω q. I 37. a. 3. Sed luxuria non opponitur sortitudini, sed temperantiae. Ergo inconstantia non est filia luxuriae. 3. Praeterea. Amor Di tisque ad eontemptum Dei es principium omnis peccati , ut patet per August. 14. de civ. Dei . c eap. tiis. in prine. D. I. Non ergo debet poni filia luxuriae. 4. Praeterea. Isidorus c commem. in Deut. e. ILeiri med. ponit quattioν, scilicet turpiloqtita, seu rilia , Iudicra, sultiloquia . Ergo praedicta enumeratio videtur esse superflua. Sed Contra est auctoritas Gregor. 31. Moral. c e. 17. a med. Respondeo dicendum , quod quando inferiores p tentiae vehementer assiciuntur ad sua obiecta , non sequens est , quod superiores vires impediantur, dideordinentur in suis actibus . Per vitium autem Iuxuriae maxime appetitus inferior, scilicet concupisti. biligi, vehementer intendit suo obiecto , scilicet deIectabili, propter vehementiam passionis, , delectationis. Et ideo consequens est , quod per luxuriam maxime superiores vires deordinentur , scilicet ratio, & voluntas . sunt autem rationis quatuor actus in agendis. Priamo quidem simplex intelligentia , quae apprehendit aliquem finem ut bonum . Et hic actus impeditur per luxuriam , secundum illud Dan. 13. 0eetes deo
cepit te, ω eonetipiscentia subvertit eor tuum . Et quantum ad hoc ponitur caritas mentis . Secundus
actus est consilium de his, quae sunt agenda propter finem : Et hic etiam impeditur per concupiscentiam luxuriae. Unde Terentius dicit in Eunucho, cr. Gena I. a princi a loquens de amore libidinoso et uva res in se neque constitim, neque modum ullum isabet, eam consilio regere non potes. Et quantum ad hoc ponitur praeeipitatis , quae importat subtracti nem consilii, ut supra habitum est. ρυ. 33. ar. 3. Tertius actus est iudicium de agendis: Et hic etiam impeditur per luxuriam . Dicitur enim Dan. I 3. de senibus luxuriosis p Averteνunt fensum suum, ut non recordarentuν iudieioνum jusorum . Et quantum ad hoc ponitur inconsideratio. Quartus autem actus est Praeceptum rationis de agendo, qui etiam impeditur Per luxuriam , inquantum scilicet homo impeditur 6 impetu concupiscentiae , ne exequatur id, quod
decrevit esse faciendum. Et quantum ad hoc ponis
74쪽
tur Meonsantia . Unde Terentius dicit in Eunuehoc Ioe. eis. de quodam , qui dicebat se recemurum ab amica : Haec verba una fama Iaer mula resim
Ex parte autem voluntatis consequitur mactus inordinatus . Quorum tinus est appetitus finis : Et quantum ad hoc ponitur amoν βι, quantum scilicet ad delectationem , quam inordinate appetit , & per oppositum ponitur odium Dei , inquantum scilieet prohibet delectationem concupitam. Alsis autem est appetitus eorum quae sunt ad finem : Et quantum
ad hoc ponitur assectυι praesentis saeculi, in quo sciis licet aliquis vult frui voluptate ; & per oppositum ponitur desperatio futuri saevii, quia dum nimis deistinetur carnalibus celectationibus, non curat pervenire ad spirituales, sed fastidit eas. Ad primum ergo dicendum , quod , sicut Philas.
dicit in 6. Ethie. c. e. s. a med. to. I. intemperantia maxime corrumpit prudentiam. Et ideo vitia opposita prudentiae maxime oriuntur ex luxuria, quae est praecipua intemperantiae species. Ad secundum dicendum , quod constantia in a duis , & terribilibus ponitur pars fortitudinis: Sed constantiam habere in abstineudo a delectabilibus Pertinet ad continentiam, quae ponitur pars tempe-Tantiae, sicut supra dictum est. c qia. i 3. R ideo inconstantia, quae ei opponitur, ponitur filia luxu-xiae . Et tamen etiam prima inconstantia ex luxuria causatur, inquantum emollit cor hominis , & effoe-m i natum reddit , secundum illud oseae 4. Fornicario, oe vinum, in ebrietas, auferunt cor. Et Vege tius dieit in lib. I. de re militari , c c. 3. in so. quod minus mortem mottiis , qui minus deliciarum norit in υita. Nec oportet, sicut saepe dictum est , c ςυ. 33. a. q. ad a. ω qu. II 8. s. 8. ad I. γ qu. I 48. a. o. quod filiae vitii capitalis cum eo in materia
Ad tertium dicendum quod amor sui quantum ad quaecunque bona, quae sibi aliquis appetit, est comis mune principium peccatorum : Sed quantum ad hoc specialiter quod aliquis appetit sibi delectabilia earis nis , ponitur amor sui filia luxuriae. Ad quartum dicendum , quod illa, quae Isidorva ponit, sunt quidam inordinati actus exteriores , &praecipue ad locutionem Pertinentes. In qua est aliis quid inordinatum quadrupliciter . Uno modo propter materiam: Et sic Ponuntur turpiloquia. Quia enim ex abundantia cordis Os Ioquitur , ut dicitur Maith. In luxuriosi , quorum cor ost turpibus concupiscea-
75쪽
tiis pleniam , de facili ad turpia verba prorumpunt.
Secundo ex parte causae. Quia enim luxuria inconsiderationem, & praecipitationem causat , consequens sit quod faciat prorumpere in verba leviter, & inis considerate dicta , quae dicuntur fetirrilia . Teνtio quantum ad finem . Quia enim luxuriosus delecta. tionem quaerit , verba sua ad delectationem ordi. nat; & sic prorumpit in verba itidiera, uuarto quanis
tum ad sententiam verborum, quam pervertit luxuria propter caecitatem mentis , quam causat; & fieProrumpit in βε Itiloquia ς utpote cum suis verbis praefert delectationes, quas appetit, quibuscunque aliis rebus.
EX arti habes primo : quomodo per rationem mstendas, merito insinuatum a scripturis, & Gr. quod praedicta octo sunt filiae luxuriae . A B. Greg.
quidem, ut in argum. contν. A scripturis vero per hoc, quod monstrant, praedicta ex actu luxuriae pro. eedereia Ut de caecitate mentis , figurative loquendo,
yiad. io. quando post scortationem, imo & in domo ipsius scorti, & mediante scorto ipso , Sampson ea-ptus a Philistaeis statim excaecatus eii, & ad literam , siae figura loquendo, 3. Reg. II. quando Salomon ex amore luxurioso intantum infatuatua fuit, ut idola feminis suis eligeret , & ipsa coleret. De incomsantia per hoc , quod, postquam dixerat de Holoferne Judith t. ly nee tamen i a facientes ferociem
renn ejus pectaris mitigare potuertius Nam γ ei υ rates eorum defruxit, oe lucos eorum excidie; de eodem iam e. io. per amorem libidinosum capto in oculis Iudith magnam inconstantiam subjungit cap. 3I. per ly noli paυere in corde tuo , quouiam ego nunqxam noctii υiro, qui voltiit servire Nabuebod
nosor, & ly quoniam bona es promissio tua , s socerit mihi hoc Deus tuus , erit Dcus meus. B Num quidem Holofernes promittebat . sed animo ualis de inconstanti. & ea. I a. per ly eor Holofernis cone sum es, erat enim ardens Iu eonctipiscentia eius. De inconsideratione , 8e praecipitatione cap. eod. Perly tune, subtracto , est ei per laxuriam mentalem,& conlilio, & iudicio rationis, , , iussit eam introi- ,, re, ubi repositi erant thesauri eius, ct iussit illieba manere eam , & constituit , quid daretur illi de se convivio suo; & praecepit cubiculariis suis , ut , , , .sicut placeret illi, exiret, & introiret. De asse, , ctu Praesentis saeculi , Sap. a. per ἐν nullum pra-
76쪽
se tum sit, quod non pertranseat luxuria nostra. Coisis roriemus nos rosis , antequam marcescant . Vinciis Pretioso, & unguentis nos impleamus t& non prae is tereat nos flos temporis. De desperatione suturi,
is ibid. per ιν umbrae transitus est tempus nostrum , ,, & non est reversio finis nostri. De amore sui Lue. l . peν Iν uxorem duxi , & ideo non possum ve- nire. De odio Dei per ιν tenent tympanum, &,, Cytharam, gaudent ad sonum organi , ducunt in se bonis dies suos, eere luxuriosi, Qui dixerunt Deo, , , recedere a nobis scientiam viarum tuarum noIu- , , mus. Iob. 2I. M Secundo, &c.
De Luxuria partibus, in duodeeim articulas diυUa. DEinde considerandum est de luxuriae partibus. Et tarta hoc querantu odecim . Primo. De divisione partium luxuriae. Secundo. Utrum fornicatio simplex sit peecatum
Tertio. Utrum sit maximum peccatorum. Quarto . Utrum in tactibus , & osculis, & aliis huiusmodi illecebris consistat peccatum morta
Quinto . Utrum nocturna pollutio sit peccatum . Sexto. De stupro . Septimo. De raptu. Octavo. De adulterio. Nono . De incestu. Decimo. De sacrilegio. Undecimo. De peccato contra naturam.
77쪽
AD Primum se proceditur. Videtur, quod ineonvenienter assignentur sex species luxuriae ; se. fornicatio simplex, adulterium, incestus, Ruriam , -- mus , υitium contra naturam . Diversitas enim materiae non diversificat speciem : Sed praedicta divisita sumitur secundum materiae diversitatem ; prout sci I. aliquis commiscetur coniugatae , vel virgini , vel alterius conditionis mulieri . Ergo videtur, quod pethoc species luxuriae non diversificentur.
versificari per ea quae pertinent ad aliud vitium : Seladulterium non differt a simplici fornicatione , nisi in hoc quod aliquis accedit ad eam quae est alterius,& sie injustitiam committit. Ergo videtur , quod. viilterium non debet poni species luxuriae .
miscetur mulieri, quae est alteri viro peν matrimonium obligata ; ita etiam contingit , quod aliquis commiscetur mulieri, quae est obligata Deo per votum . Sicut ergo adulterium ponitur species luxuriae, ita etiam sacrilegium species luxuriae poni debet.
solum peccat, si as aliam mulierem accedat, sed etiam si sua coniuge in ordinate utatur : Sed hoc peccatum sub luxuria continetur . Ergo deberet inter species luxuriae computari.
νum , eum venero, humiliet me Deus apud vos , γιugeam multos ex his, qui ante peccaυerunt , m noraeserti ne paenite utiam super immunditia, γ fornieatione , or impudicitia, quam gesserunt . Ergo videtur , quod etiam immunditia,& impudicitia debeant poni species luxuriae, sicut de fornicatio.
bus i Sed luxuria condividitur praedictis. dicitur enim Gal. 3. Manifesa stini opera carnis , que Dut fornicatio , immunditia, impudicitia, luxuria. Ergo videtur , quod inconvenienter fornicatio ponatur speis ei es luxuriae. . Sed
78쪽
Sed Contra est, quod praedicta divisio ponitur iii Decret. 36. q. I. in aρρeudice Gras. ad C. Lex itila JRespondeo dicendum , quod , sicut dictum est ,
c. q. praec. a. a. oe 3. peccatum luxuriae consistit in hoc , quod aliquis non secundum rectam rationem
delectatione venerea utitur. Quod quidem contingit diapliciter : Uno modo secundum materiam , in qua huiusmodi delectationem quaerit: Alio modo, secundum quod materia debita existente , non observantur aliae debitae conditiones. Et quia circumstantia, inquautum huiusmodi , non dat speciem actui morali , sed eius species sumiturati obiecto, quod est materia actus , ideo oportuit species luxuriae assignari ex parte materiae , vel Obiecti. Quae quidem potest non convenire rationi re ctae dupliciter . Uno modo, quia habet repuunantiam ad finem venerei actus i Et sic inquantum impeditur ueneratio prolis , est vitium contra naturam , quod est in omni actu venereo, ex quo Reneratio sequi non potest : In qua a tum autem impeditur debita educatio, ct promotio prolis natae, est sornicatio semplex , quae eR scit uti. eum soluta. Alio modo materia, in qua exercetur actus Mne reus , potest esse non conveniens rationi rectae per comparationem ad alios homines. Et hae dupliciteν Primo quidem ex parte ipsius foeminae , cui aliquis commiscetur, quia ei debitus honor non servatur Et sic est incessus , qui consistit in ab usu mulierum consanguinitate, vel amnitate iunctarum . Secundo ex Parte eius, in cuius potestate est scemina ; quae si est in potestate viri, est adulteνium ἰ si autem. est in potestate patiis, est suprum , si non inferatur vi lentia ; rapitis autem, si inferatur. Diversificantur autem istae species magis ex parte Reminae, quam vir , Quia in actu venereo scemina se habet sicut patiens , & per modum materiae, vir autem per modum agentis. Diet dira est attem. iis aQ. I. quod praedictae species secundum differe tiam materiae assiunantur. NAd primum ergo dicendum, quod praedicta diversitas materiae habet annexam diversitatem formalem obiecti, quae accipitur secundum diversos modos reis pugnantiae ad rationem rectam, ut dictum est. c. in
Ad secundum dicendum , quod nihil prohibet, iaeodem actu diversorum Vitiorum deformitates concuriarem , ut supra dictum ςst, l. a. quas. I 8. ar. 7. Et hue modo adulter um conIinetur sub Iuxuria, MC a tub
79쪽
in , iniustitia . Nec deformitas iniustitiae omnino per accidens se habet ad luxuriam. ostenditur enim luxuria gravior, quae in tantum concupiscentiam 1equis lur, quod etiam in iniustitiam ducat. Ad tertium dicendum , quod quia muller Uovens continentiam, quoddam spirituale matrimonium facit cum Deo, & sacrilegium , quod committitur inviolatione talis mulieris , est quoddam adulterium spirituale. Et similiter alii modi sacrilegii reducunis tur ad alias species luxuriae. Ad quartum dicendum , quod peccatum conaugaticum sua uxore non est secundum indebitam materiam, sed secundum alias circumstantias , quae non constituunt speciem moralis actus , ut dictum est .c in corp. Θ i. a. q. I 8. a. II.
Ad quintum dicendum, quod , sicut Glon. c xnterlin. dicit ibidem, immunditia ponitur pro luxuria contra naturam : Impudicitia autem eri, quae fit cum liberis a viro . unde videtur ad stuprum perti
Vel etiam potest dici , quod impudicitia pertinet ad quosdam actus circumstantes actum venereum; sicut sunt oscula, tactus, & alia huiusmodi . . Ad sextum dicendum , quod luxuria sumitur ibidem pro quacunque superfluitate, ut Glos. interi.
EX art. habes primo: quomodo per rationem instendas, merito fuisse insinuatum a scripturis , ae Gelasio Papa, quod sunt sex species luxuriae . AGelasio quidem in decretis. 36. q. t. m lex illa. Ubi
vitia contra naturam non connumerat eo , quod de
copula, unde possit sequi generatio , tantum loquitur' & pro tanto intelligitur argumentum in conistrarium factum ,& non plus. Aliam etiam . rationem connumerationis talis illius decreti vide in are. Io.ν p. ad secundωm . A scripturis vero idem insinua. tur per hoc , quod tales species in eis inveniuntur. Ut de fornieatione simplici , & adialterio. Matth. II. De corde exeunν adulteria, fornicationes, &c. De snee sti. Levit. 18. ubi prohibitis multis consanguinitate, & amnitate coniunctis , subditur ly quia talis eoitus incessus es . De supro . Gen. 34. feυientes obstuprum sororis suae. De raytu. I. Corinth. I. Per
aut rapscibus, ly aut rapax. item e. 6. ly neque ν paees . De vitiis contra naturam . I. Cor 6. neque molles , neque masculorum cosubitores. item Levit.
80쪽
is. eum omn, pecore non eoibis. Vide art. II. ad quar. tiam . Sectindo vides δ quomodo, &c.
Utrum fornieatio semplex sit pereatum mortale. . d. I. a. q. q. I. cor. Et g. a. eor. oe ad a. AD Secundum sic proceditur. Videtur , quod soris ni eatio simplex non sit peccatum mortale . Ea enim quae simul connumerantur, videntur esse unius Tationis Sed fornicatio connumeratur quibusdam, quae non sunt peccata mortalia . dicitur enim Act. II. Absineatis vos ab immolatis simulacrorum , ω sanguina, suseato , or fornicatione: illorum autem usus nrin est peccatum mortale , seeundum it Iud I. ad Timoth. 4. Nihil reiiciendum ess , quod ciam gratiatum actisne percipitur . Ergo fornicatio non est peccatum mortale.
praecepto divino: Sed oseae primo praecipitur a D mino : Vade , sume tibi uxorem fornicationum , is De flios fornicationum . Ergo fornicatio non est pec
Plura sacra absque reprehensione commemmratur rSed fornicatio simplex commemoratur in Scriptura in antiquis Patribus sine reprehensione : sicut legitur Genes. I 6. de Abraham , quod accessit ad Agar ancillam suam: Et infra cap. 3o. legitur de Iacob, quod accessit ad ancillas uxorum suarum Balan , &Zelphan : Et infra cap. 38. legitur , quod Iudas accest ad Thamar, quam aestimavit meretricem : Ergo fornicatio simplex non est peccatum mortale.
tur charitati : Sed fornicatio simplex non contrari pintur charitati , neque quantum ad dilectionem Dei, quia non est directe peccatum contra Deum , nec etiam qaantum ad dilectionem proximi , quia per hoc homo nulli homini facit iniuriam . Ergo fornicatio simplex non est peccatum mortale.
Perditionem aeternam : Hoc autem non facit forni
catio simplex: quia super illud i. ad Tim. 4. Pietas ad omnia titHis es , dicit Glos Ambros. ,, Omnis ,, summa disciplinae Christianae in misericordia , Mis pietate est , quam aliquis sequens , si lubricumis carnis patiatur , sine dubio vapulabit , sed non si a D Per