장음표시 사용
521쪽
Sed Contra est , quod de maiori malo magis viis detur esse dolendum : Sed de peccatis eorum , qui sunt in statu sanctitatis , & perfectionis , maxime uidetur esse dolendum . dicitur enim Jerem. 23. Contritum es eor meum in medio mei. Et postea subis
dii: Propheta namque, 9 Sacerdos polluti fiant; ω n domo mea inυeni maIum eorum. Ergo Religiosi,& alii qui sunt in statu persectionis , caeteris paribus, gravius peccant.
Relpondeo dicendum , quod peeeatum , quod a Religioses committitur , potes esse gravius peceato Detilarium ejusdem Deeiei tripliciteν . Uno modo,
si sit contra votum Religionis et puta si Religiosus fornicetur , vel furetur et quia fornicando facit eonistra votum continentiae, & furando facit contra votum paupertatis , & non solum contra praeceptum divinae legis. Secundo, si ex contemptu peccet: quia ex hoe videtur esse magis ingratus divinis beneficiis , quibus est sublimatus ad statum perfectionis: Sicut Apostolus dicit ad Hebr. Io. quod fidelis graviora meretur supplicia ex hoc quod peccando FLIAm Dei conculcat per contemptum . Unde & D minus conqueritur Jerem. I a. uuid es , quod dii ctus meus facit in domo mea Icelera multa λ Tretio modo peccatum Religiosi potest esse majus propter scandalum quia ad vitam eius plures respiciunt. Unde dicitur Jerem, 23. is In Prophetis Ierusalemis vidi similitudinem adulterantium , & iter menda. ,, et i; & eonfortaverunt manus pessimorum , ut non
D converteretur unusquisque a malitia sua.
se si vero Religiosus non ex contemptu , sed exti infirmitate, vel ex ignorantia aliquod peccatum, is quod non est contra votum suae professionis, comisis mittat absque scandalo , puta in ocetiiss , levius se peccat eodem genere peccati , quam saecularis: quia peccatum eius si sit leve , quasi absorbetur ex multis operibus bonis, quae facit, & si fit mortale, Dellius ab eo resurgit. Primo quidem propter intentionem , quam habet rectam ad Deum; quae etsi ad horam intercipiatur , de facili ad pristina reparatur. Unde super illud Psalm. 36. Cum tetiderit, non
eoIIidetur , dieit orige n. c hom. 4. in βtine PDIm. inter prine. ω med. ,, Iniustus si peccaverit , non
D poenitet , S peccatum suum emendare nescit: tu is stus autem scit emendare , scit corrigere et Sicutis ille qui dixerat , Nescio hominem , paulo postis cum respectus suisset a Domino , fiere scit ama-- rissime : Et ille qui de tecto mulierem viderat, is S concupierat eam , dicere scit et Peccavi, & m
522쪽
Ium coram te feci . ,, Iuvatur etiam a sociis alresurgendum, secundum illud Eccles. 4. Si unus te-eiderit , ab altero fulcietur: Vae soli , quia cum eec derit , non habet subisυantem D. Ad primum ergo dicendum , quod auctoritas il-Ia loquitur de his, quae per infirmitatem, vel ignorantiam committuntur , non autem de his , quae committuntur per contemptum.
Ad secundum dicendum , quod Iosaphat etiam, cui illa verba dicuntur , non ex malitia , sed ex quadam infirmitate humanae affectionis peccavit. Ad tertium dicendum , quod iusti non de facili peccant ex contemptu ; sed quandoque labuntur in aliquod peccatum ex ignorantia , vel infirmitate. a quo de facili relevantur: Si autem perveniant alhoc, quod ex contemptu peccent , efficiuntur pessimi , & maxime incorrigibiles , secundum illud J rem. a. Confregisti iugum, dirupisi υineula, dixi- si , Non se iam . In omni eolla sublimi , oe sub
omni ligno fondoso ita prosternebaris meretris . Unde Augustinus dicit in Epist. ad plebem Hipponensem; c que es I 37. eiν. 6. to. a. Ex quo Deo semvire eoepi , quomodo didicile sum expertus meliores , quam qui in monasteriis profecerant ἔ ita non fumexpertus peiores , quam qui in monasteriis ceeide
APPENDIX. EX art. habes pHmor quomodo per rationem At
stendas , de recte intelligas , merito insinuatum a Scripturis r quod religiosus eodem uenere pectati. gravius peccet , quam saecularis . Ut Heb. 4. Terea
saepe venienιem super D bibens imbrem, in proferens Dinas, in trutilos, reproba es: in maledicto prox ma . euius confiammatio in combinionem . , Nota ly v maledicto p=oxima , idest illi sententiae , scilicet. Ire maledicti in ignem aternum οῦ in cuius signum mox sequitur ly mius consummatio in eombussionem. Religiosus vero est illa terra , quae saepe super se venientem bibit imbrem , ratione innumerabilium ferme commoditatum spiritualium ti pro malo via tando , & pro faciendo bono . De qua re vide m
rabilia in Veritatibus aureis super totam legem veterem, Detit. II. eonia. 4. ad longum. Quod autem, Ac quomodo peceatum eorum sit gravius , quam saecularium , vide ibid. e. 2o. eoroll. ante eonelus. Et unde hoe sit 3 vide ibid. Exod. io. eoneI 7. R e. I .cones. I. item Gen. 34. eones. I. Seeundo vides: quo modo, &c.
523쪽
να QUAEST. CLXXXVII. ART.lI. QUAESTIO CLXXXVII.
Do his qua competunt Religiosis, in sex
articulos divisa. DE inde considerandum est de his quae competunt Religiosis. Et ehea hoc quamn υν sex, Ptimo. Utrum liceat eis docere, praedicare, & alia huiusmodi facere. Secundo. Utrum liceat eis de negotiis sarcularibus
se intromittere. Tertio. Utrum teneantur manibus operari Quarto. Utrum Ileeat eis de eleemosynis vivere. Quinto . Utrum liceat eis mendicare. Sexto. Utrum liceat eis vestimenta caeteris viliora deserreo
Utrum Religiosis Ilerat docere, medicare, ει alia, hujusmodi faceνe. Ge. 18. c. ult. . opus Ist. AD Primum si e proceditur . Videtur, quod Rellis
giosis non liceat docere, praedicare, &alia huiusmodi facere. Dicitur enim p. quaest. I. c eap. Η nequaquam in quodam Statuto Constantinopolitanae Synodi i c vid. Coneiliabulum Constantinus--. A. C. 879. eam. 9. Conesi. Vita monachorum subiectionis habet verbum, oe dmeipulatus, non docendi, vel praesidendi, vel paseendi alios. Hieronymus etiam dicit ad Riparium, & Desiderium : clib. coni. Vigilant. e. 6. a prine. . ineipit e Multa in orbe Monaehtis non doctoris , sed plangentis habet osseium. Leo etiam Papa dicit, cepi'. 63. ad The oorie. io Mn. ut habetur i6. qu. I. c e. Adiuimus Prater Domini Saeerdotes nutus audeat praedicare,fve monaehtis , βυe lautis ille sit , qui euiusliber
scientia nomina gloriatuν : Sed non licet transgredi Proprium officium, & statutum. Ergo videtur , quod non liceat Religiosis docere, praedicare, & alia huiusmodi facere. 2. Praeterea . In Statuto Nicaenae Synodi , quod Ponitur 16. qu. I. cesp. Plaeuit sic dicitur; ,, Fi dis m,
524쪽
se miter, & indissolubiliter omnibus praecipimus , ut is aliquis monachus poenitentiam nemini tribuat, ,, nisi invicem sibi , ut iustum est : Mortuum nouis sepeliat , nisi monachum secum in monasterio,, commorantem , vel si fortuito quemquam adve- ,, nientium fratrum ibi mori contigerit: is Sed sicut ista pertinent ad ossicium Clericorum, ita etiam praedicare, & docere. Ergo cum alia sit eatissa monachi , ω aIia clerici, ut Hieronymus dicit ad Heliodorum , c epise. I. a med. videtur , quod non liceat Religiosis praedicare , docere , & alia huiusmodi faceres
3. Praeterea . Gregorius dicit in Registro , c lib. a. Epis. r. Nemo potes Ecclesiastris obsequiss deinfeνυise , oe in monassica regula ordinate persiueere rc Et hoc habetur i6. quaest. s. e. a.. Sed monachi tenentur in monastica regula ordinate persistere . Ergo videtur , quod non possint Ecclesiasticis obseviquiis deservire : Docere autem , & praedicare perti nent ad Ecclesiastica obsequia. Ergo videtur, quoa non liceat eis praedicare , aut docere , aut aIi quid huiusmodi facere. Sed Contra est , quod Gregor. dicit , & habetur1ε. quaest. I. c. 24. ex auctoritate huiusmodi se decreti, quod Apostolico moderamine , di pieta se iis officio a nobis est constitutum , sacerdotibus se monachis Apostolorum figuram tenentibus Iiceatri praedicare, bapti Eare , communionem dare, prom peccatoribus orare , poenitentiam impon re , atque peccata solvere. Respondeo dieendum , quod aliquid dieitur Mieu inon licere duplieiter . Uno modo, quia habet in se quod contrariatur ei, quod dicitur non licere: Si ut nulli homini licet peccare; quia habet in se qui is 1ibet homo rationem, & Obligationem ad legem Dei, quibus contrariatur peccatum. Et hoc modo dicitur. alicui non licere praedicare, vel doeere, vel aliquid huiusmodi facere , quia habet in se aliquid quod his repugnat r veι ratione praecepti ; sicut his qui sunt irregulares ex statuto Ecclesiae non licet ascenis dere ad sacros ordines : vel propter peccatum , se. eundum illud Ps. 4'. Peteatoνι autem dixit Deus ruuare tia enaνras j itias meas y Hoc autem modo non in illieitum Religiosis praedicare , doeere , γhuiusmodi facere : tum quia ex voto , & praecepto regulae non obligantur ad hoc quod ab his abstitaneant z tum etiam quia non redduntur ad hoc misnus idonei ex aliquo peccato commisso , sed magis idonei ex exercitio sanctitati , quod assumpserunt .
525쪽
Stultum autem est dicere, quod per hoc quod ais liquis in sanctitate promovetur , efficiatur minus iis doneus ad spiritualia officia exercenda. Et ideo stul-1a est quorundam opinio dicentium , quod ipse fi tus Religionis impedimentum affert talia exequendi. Quorum errorem Bonifacius Papa IV. eo. I. Comesi. J rationibus supra dictis excludit dicens, ut hahetur I 6. quaest. I. cev. 23. ,, Sunt nonnulli nulis to dogmate fulti , audacissimo quidem Zelo maRisis amaritudinis quam dilectionis inflammati , a Teias, Pentes, monachos, qui mundo mortui sunt, & Decim vivunt, Sacerdotalis officii potentia indignos Sed ,, omnino labuntur . ,, Quod ostendit Primo qui-
,ε dem, quia non contrariatur regulae . subdit enim :Neque enim B. Benedisius , monachorum praeceptor
almifctis , huiusmodi rei aliquo modo fuit inteνd
εῖον : Et similiter nec in aliis regulis hoc prohibetur . Secundo improbat praedictum errorem ex id Reitate monachorum , cum in fine cap. subdit :
euanto quisque es excellentio' , tanto γ ἐn illis, spiritualibus scilicet operibus, potentior. AID modo dicitur aliquid non licere alicui , non propter contrarium quod habeat , sed propter hoc
quod deficit ei unde illud possit ἰ Sieut Piacono non1icet Missam celebrare , quia non habet ordinem Sacerdotalem et & Presbytero non licet sententiam ferre , quia non habet Episcopalem auctoritatem.
In quibus tamen est distinguendum . Quia ea quae fiunt ordinis, committi non possunt , nisi ei qui ordinem habeti sicut Diacono non potest committi ut celebret Missam , nisi fiat Saeerdos Ea vero, quae sunt Iurisdictionis , committi possunt eis , qui non habent ordinariam iurisdictionem : sicut prolaiatio sententiae committitur ab Episeopo simplici S cerdoti . Et hoc modo dicitur non lisere monachis , in
Hiis Religiosis madieare, docere alia hiatu M. Deera ; quia status Religionis non dat eis potest tem huiusmodi faciendi: Possunt tamen i a facere, se ordinem Mei ant, vel ordinariam rurisdictionem , aut etiam se eis commirtantur est qua Dnt iuri dia
Ad primum ergo dicendum , quod ex verbis ilis Iis habetur, quod monachi, ex hoc quod sunt m nachi , non nanciscuntur potestatem talia Deiendi;
mon autem quod ex hoc quod sunt monachi , h heant aliquid contrarium executioni talium actuum.
Ad seeundum licendum , quod illud etiam si tutum Nicaeni Concilli praeeipit , ut monachi non
usurpeat sibi , ex hoc quod sunt monachi a potestae
526쪽
tem huiusmodi actus exercendi ; non autem prohibet, quin ista possint eis committi. Ad tertium dicendum, quod ista duo se non comis patiuntur , scilicet quod aliquis ordinariam curam Eeelesiasticorum ossiciorum habeat , & monasticam
regulam in monasterio servet : Per hoc tamen non
excluditur, quin Monachi, & alii Religiosi possint
interdum circa Ecclesiastica ossicia occupari ex eoininmissione Praelatorum , qui ordinariam curam ha
hent . & praecipue illi , quorum Religiones ad hoc sunt specialiter institutae, ut infra dicetur. cq. I 88. a. q.
EX art. habes primo : quomodo per rationem &ostendas , , recte intelligas , merito insinua tum fuisse a SS. Patribus . quod liceat , & non l. ceat , religiosis praedicare , docere , & hujusmodi
facere. Quod liceat quidem , ut a Gregor. a. quaes. I. e. Eadem, secundum quod extenditur in a meont. Item ab exemplis ipsorum. Nam Gregorius Nalliana. Renus, dum ei t monachus, est adductus Constantinopolim ad hoc , ut sacram Scripturam ibi doceret secundum quod Ecclesiastica historia narrat Damascenus, dum esset monachus, scholares docuit non solum in sacra scriptura , sed etiam in artibus liberaIibus c ut patet in libro de miraculis Beatae Virginis Hieroymus, dum esset monachus, promit tit Paulino monacho , quod eum docebit ut patet in prologo Bibliae Augustinus , dum in monast Tio viveret secundum regulam sub sanctis Apostolis constitutam , scribebat libros , & docebat indoctos c ut testatur Ecclesia de Gregorio, Basilio , Chrysostomo, aliisque mu Itis simile patet: quod religiosi existentes fuerunt Doctores aliorum praecipui. Quod vero non liceant religiosis praedicta , insinuatur a 36. q. I. ,, Quidam monachi nihil habentes sibi iniunctum a proprio Episcopo veniunt ad civitatem se Constantinopolitanam , & in ea perturbationesis tranquillitati ecclesiasticae inserunt . ,, Hare ibi ;quod di plenius in ecclesiastica, historia narrature
Perturbabant enim eeclesiae ordinem tranquilium ex eo , quod de vita sua praesumentes auctoritate propria omelum doeendi sibi ipsis usurpabant . Et idcir co deeretis pluribus c ut argum. primo , & seeundo , patet a Patribus repressi merito fuerunt . Simile autem iudicium iuxta, supradicta fac tu de praedi . xe, di huiusmodi alia facere quoad religiosos . Vide. ο .P-
527쪽
opusculum I9. contra impugnantes religionem, e. 2. Seetin vides : quomodo ex iis bene pensatis , S applicatis declaretur vicissim Angelica doctrina Praesens, atque confirmetur.
AD Secundum sic proceditur. Videtur, quod Religiosis non liceat saecularia negotia tractare. Dicitur enim in praedicto Decreto Bonifaeli Papa IV., c e. Sunt nonnulli I 6. qti. I. quod is beatusis Benedictus eos saecularium negotiorum dixit e ,, pertes fore; quod quidem Apostolicis documentis, ,, & omnium Sanctorum Patrum institutis, non solum se Monachis, sed etiam Canonicis omnibus magnoin , pere imperatur , ,, secundum illud a. ad Tim. a. Nemo militans Deo implieat se Detilaribus nes eias : Sed omnibus Religiosis imminet , quod miliistent Deo. Ergo non licet eis saecularia negotia exero
2. Praeterea . I. ad Thess. 4. dicit Apost. Operam detis, ut εωDtι sitis, oe ut negotium vestrum agmeis .' Glos interi. 3 Dimissis alienis , quod vobis titile es in emen rionem visa r. Sed Religiosi spe cialiter assiumunt studium emendationis vitae . Ergo non debent saecularia negotia exercere. 3. Praeterea . Super illud Matth. II. ,, Ecce quiis mollibus vestiuntur, in domibus Regum sunt, dia is eis ΗDνso. Ex hoc ostenditur, rigidam vitam, &m austeram praedicationem vitare debere aulas Re- gum , & mollium hominum palatia declinare : ,, Sed necessitas saecularium negotiorum ingerit hominem ad frequentandum Regum palatia . Ergo non licet Religiosis aliqua negotia saecularia pertractare.
Sed Contra est quod Apostol. dicit ad Rom. ult. Commendo vobis Phoeben Dinem ninram: Et postis ea subdit: Ea a Uatis ei, in quoetioque negotio υ Iisi indistierit. πRespondeo dicendum , quod , seut supra dictum est , c qu. pMe. aν. i. ω 7. status Religionis est ordinatus ad perfectionem charitatis consequendam rAd quam quidem principaliter pertinet Dei dilectio, secundario autem dilectio proximi . Et ideo Religiosi praecipue , & propter se debent intendere ali
528쪽
QUAEST. CLXXXVII. ART. II. 4''
hoe , quod Deo vacent . Si autem necessitas prox ismis immineat , eorum negotia ex charitate agere
debent , secundum illud ad Galat. 6. Attre alteνius onera portate; ροβο adimplebitis legem Cθνροι - quia in hoc ipso quod proximis serviunt propter Deum , dilectioni divinae obsequuntur. Unde dicitur Iacobi r. Religio munda , S immaculata apud Deum , α,, Patrem haec est , visitare pupillos , & viduas ia,, tribulatione eorum: Glos. c interi. ides Suceum ,, rere eis qui carent praesidio , in tempore necem. ,, talis. φὶ ergo dicendum , quod causa cupiditatisse saecularia negotia nec Monachis gerere, nee Cle. ricis licet : Causa vero charitatis se negotiis sae- ,, cularibus cum debita moderatione ingerere pon,, sunt , secundum Superioris licentiam , in miniisse strando, & dirige udo. Unde dicitur in Decret. dist. 88. c eam r. Deinis crevit sancta Synodus, nullum deinceps Clericum M aut possessiones conducere , aut negotiis 1aeculariis hus se immiscere , nisi propter curam aut pupil- , , lorum , aut Orphanorum , aut viduarum , aut fise forte Episcopus civitatis Ecclesiasticarum rerum se solicitudinem eum habere praecipiat. D Eadem au tem ratio est de Religiosis , ac Clericis: quia utri Dque similiter negotia tacularia interdicuntur, ut dis Bum est. c in cor. ar. Ad primum ergo dicendum , quod Monachis interdicitur saecularia negotia tractare propter cupiditatem , non autem propter charitatem.
Ad secundum dicendum, quod non est euriositas, sed charitas , si propter necessitatem aliquis se negotiis saecularibus immisceat. Ad tertium dicendum , quod frequentare palatia Regum propter delietas , vel gloriam , vel cupiditatem , non competit Religiosis ἰ sed ea adire propter pias causas eis competit. Unde dieitur 4. Reg. 4. quod Helisaeus dixit ad mulierem : Numquid non habes negotium, oe vis ut sequar Regi, υρι Prine ρimsiitia i Similiter etiam convenit Religiosis adire Regum palatia ad eos arguendos , & dirigendos si eut Ioannes Baptista arguebat Herodem , ut die
EX art. habes primo: quomodo per rationem D mstendas, & in recto sensu intelligas, merito esse insinuatum a seripturis, quod religiosis licet, & non
licet , iacularia negotia agere. Quod quidem lice us
529쪽
insinuatur per hoc, quod multi sancti in curiis priniscipum, ubi, ut patet, saecularia negotia tractabant, commorati sunt . Ut de Ioseph in curia Pharaonis Gen. 4I. Quem & Pharao constituit Dominum domus suae, ia principem omnis possessionis suae. Psal. Ios Item de Nathan Propheta , qui inter famissi res Regis David ,. & Salomonis computatur. a. Reg. ra.& 3. Reg. 3. Item de Daniele super omnes prinvincias Babylonia, Sydrach, Misaeli, 3e Abdenago. Daniel. feeiando. Ioannes, oe Paulωs de famiIia Doconflantini Imperatoris: Sebasianus vero inter priamos Diocletiani , ut in vitis eorum legitur . Quod vero non liceat , insinuatur per hoc , quod dicitur Luc. 9. Loetiebatur tuis de regno Des, Le. Ubi diiscit gIossa, quod non illis, qui in civitate , veI -- culari dignitate resident, loquitur: sed inter deserta quietem habentibus, & Christum quaerentibus coel si is gratiae alimoniam impartitur . Quod di potest haberi ex Psal. 64. Pinguesent speciosa deserti . Quae profecto, scilicet deserta, & quietem habere . & quae rere Christum, conveniunt specialiter religiosis. Pro
quare vide Veritates aureas super totam legem veterem Exod. 3. conti. I. a. & cones. a. Secundo
tiarum Religiose manitas operari teneantων .
AD Tertium sie proeeditur . Videtur, quod Religiosi manibus operari teneantur . Non enim excusantur Religiosi ab observantia praeceptorum. Sed operari manibus est in praecepto, secundum illud r. ad Thess. 4. Operemini manibus infris, sicuit raecepimus vobis . unde & August. in lib. de operiisus Monach. c e. 3 o. in princi est. 3. dicit et Caer rem quis feras homines contumaees , idest Religiosos non operantes, de quibus ibi laquitur,. ,, sal uberrum mis Apostoli monitis resistentes, non fitud infir ,, miores tolerari , sed ficut etiam sanctiores praedum cari ' is Ergo videtur , quod Religiosi teneantur
2. Praeterea. a. ad Thess. 3. super illud, δέ quis non utiis operari, nee mandueet, dicit GL ord. Aus. n I. de v. Monach. e. I. oe a. ro. 3. ri Dicunt qur
is dam, de operibus spiritualibus hoc Apostolum prati
530쪽
M eepisse , non de opere corporali, in quo Vricolae, M vel opifices laborant: Et insea . t e. a. in s. Seum supernuo conantur S sibi , . & caeteris caliginem M obducere , ut quod utiliter monet charitas , non ,, ωIum facere nolint, sed nec etiam intelligere: is Et infra r c e. 3. Vult servos Dei corporaliteris operari , unde vivant et ,, Sed praecipue Religiosi servi Dei nominantur , utpote se totaliter divino servitio mancipantes , sicut patet per Dionys. s. c. Eccl. Hier. anta med. Ergo videtur , quod te
3. Praeterea . August. dicit in lib. de oper. Monach. e. I7. in princi to. 3. Quid agant, qui ope- rari corporaliter nolunt, cui rei vacent, scire deis is sidero. Orationibus cinquiunt vacamus, & psal- ,, mis , & lectionibus , & verbo Dei . Sed quod per ista non excusentur ostendit per singula . Nam pismo de oratione dicit : Cititis exauditur una obeis dientis oratio , quam decem millia contemptoris, illos contemptores intelligens , & indignos exaudiri., qui manibus non operantur. Seeundo de divinis laudibus subdit : is Cantica vero divina cantare etiam is manibus operantes facile possunt . Teνtio stibitinis sis de lectione Qui autem se dicunt lectioni vas, care , nonne ibi inveniunt , quod praecipit Ap ,, stolus y duae est ergo ista perversitas lectioni nolis D te obtemperare, dum vult et vacaret Iuarto su M iungit c e. da predieatione ' Si autem alicui,, sermo erogandus est, & ita Occupatur , ut mani-ο, bus operari non vacet , numquid in monasterio,, omnes hoc possunt ' Quando ergo non omnes Pon ,, sunt, cur omnes sub hoc obtentu vacare volunt fis quanquam etsi omnes Possent, vicissim faeere deis is herent , non solum ut caeteri necessariis operibus,, occuparentur , sed etiam quia lassicit , ut multisse audientibus unus loquatur. Ergo videtur, quod Religiosi non debeant cestare a manuali opere Pr pter huiusmodi spiritualia opera, quibus vacant. 4. Praeterea . Lucae I a. super illud , Vendite quae
B cibos vestros communicate pauperibus, sed etiam is vendite possessiones vearas ; ut omnibus vestris is semes pro Domino spretis, postea labore manuum is vestrarum operemini , unde vivatis , uel eleem se synam faciatis. , , sed ad Religiosos pertinet prinprie omnia sua relinquere. Ergo videtur , quod etiam eorum fit de labore manuum suarum vivere ,