장음표시 사용
551쪽
sro QUAEST. CLXXXVIII. ART. I.
erfltatem eorum, ad quae ordinantur : sicut si uua Religio ordinetur ad peregrinos hospitio suscipiendos, ct alia ad visitandos , vel redimendos captia vos : Alio modo potest elle diversitas Religionum secundum diversitatem exercitiorum : puta quod in una Religione castigatur corpus per abstinentias ciborum, in alia per exercitium operum manualium, vel per nuditatem , aut per aliquid aliud huiusm dis Sed quia finis est potissimum in unoquoque, maωior est Religionum diversitas, quae attenditur secunis dum diversos fines, ad quos Religiones ordinantur, quam quae attenditur secundum diversa exercitia. Ad primum ergo dicendum , quod hoc est comis mune in omni Religione , quod aliquis totaliter se debet praebere ad serviendum Deo . Unde ex hac parte non est diversitas inter Religiones ; ut scilicet in una Religione aliquis retineat aliquid sui, Sin alia aliud; Est autem diversitas secundum diverissa, in quibus homo Deo servire potest , R secundum quod ad hoc homo se eotest diversimode diis
Ad secundum dicendum , quod tria essentiatim v ta Religionis pertinent ad exercitium Religionis, sicut quaedam principalia , ad quae omnia alia reduincuntur, ut su p. dictum est. sq. 386. a. 7. eor. oe ad a. Ad observanduin autem unumquodque eorum diverinsimode aliquis se disponere potest . puta ad votum continentiae servandum se disponit aliquis per loci solitudinem, per ab itinentiam, per mutuam societatem ,& per multa alia huiusminii. Et secundum hoe patet, quod communitas essentialium votorum comis patitur diversitatem Religionis; tum propter dive fas dispositiones; tum etiam propter diversos fines, ut ex supra dictis 'patet. c in cam. γ q. 186. a. 1.
Ad tertium dicendum , quod in his quae ad perinsectionem pertinent, Episcopus se habet per modum agentis , si eligiosi autem per modum patientis , ut supra dictum est. I 8 . a. 7. Agens autem, e iam in naturalibus , quanto est superius , tanto est mayis unum; ea vero quae patiuntur, sunt diversa. Unde rationabiliter est unus Episcopalis status, Religiones vero diversae. Ad quartum dicendum , quod confusio opponitur distinctioni, & ordini. Sic ergo ex multitudine R ligionum induceretur confusio , si ad idem , & eodem modo diversae Religiones essent absque necessistate, di utilitate. Unde , ut hoc non fiat, salubr
552쪽
QUAEST. CLXXXVIII. ART. I. sar
ier institutum est, ne nova Religio, nisi auctorita. te summi Pontificis, instituatur.
EX art. habes primo: quomodo per rationem deinstruas errorem quorundam haereticorum dice tium , quod, cum una st Christi religio, adducere varias religiones est, tunicam eius inconsutilem scinis dere. Seetinis habes quomodo per rationem Ostenis das, illum errorem merito damnari a Ps *4. Quam vis enim Psalmista nulla renus Christi tunicam inis consutilem scinderet, neque icindendam ibi prophe taret; tamen Prae gaudio ex pulchritudine praeviii amictus uarii Ecclesiae catholicae coiicepto cecinit ς,, Astitit Regina a dextris tuis in vestitu deaurato, , circundata Varietate. Et iterum : Omnis gloria eis se ius filiae Regis ab intus, in fimbriis aureis , et cumamicta varietatibus . , , item ab A pcMal. i. Joaisnes septem Ecclosiis, quae sunt in Abia. Quis prudens ambigit, vel ambiget unquam, unam tantum, ut in Symboici fidei, esse Ecclesiam catholicam i Et tamen E. Apostolus Ioannes, hoc noti obstante, plures docet hic esse particulares Ecclesias , etram in una regione solum, idest in A ita . Item ab A L i . Paulus, oe Barnabas per sinstitas Ecesesias confitverunt presbyteros . Nonne & Apostolus scribit Ecclesiae, quae est Corinthi Τ Quae est Philippis'. in m est Colossisy Que est Galati set Quae est Thessaliae t Aesi ex praemissis ad errorem illum profligandum D nitus dic aut ipsae scripturae. Sicut absurdum non est, quin immo, ut PDI. Φ . supradictus praenunciavit, est multum conveniens, quod in una universali Ecclesia Christi, absque ulla tunicae inconsutilis eius scissione , sint plures particulares Ecclesiae: ita non est inconveniens, immo con Veniens , quod sub una religione Christiana, eius tunica inconsutili permanea
te, sint plures privatae, idest particulares religionea,& ritibus, & vestibus, & regulis , & constitutionibus pro varietate sui proximi finis, ad quem ordinantur, distinctae. Tertio vides.' quomodo ex hi ,
553쪽
sia QUAEST. CLXXXVIII. ART. II. ARTICULUS II. 'o IUtrum aliqua Ruigio institu ἰ debes ad opera
ADSecundum sic proeeditur. Videtur, quod nulla Religio institui debeat ad opera vitae activae. omnis enim Religio pertinet ad perfectionis statum , ut ex supra dictis patet. q. I 84. an s. Sed persectio religiosi status consistit in contemplatione divinorum . dicit enim Dionys. 6. c. Eccles hierarch. can- se med. Quod nominantur ex Dei puro fervitio, γfamiaIais, or indivisibili , γ sngulari vita uniente eos indivisibilium sanctis eonvolurionibus, idest conis
templationibus, ad deiformem unitatem , ω amabia Iem Deo perfectionem . Ergo videtur, quod nulla Reaigio institui possit ad opera vitae activae. a. Praeterea, Idem iudicium videtur esse de Monachis, & Canonicis Regularibus, ut habetur extra clepostul. cap. Ex parte, & de statu Monach. cap. Quod Dei timorem. dicitur enim, quod a Sanctorum Mo- .ma horum consortio non putantur Ieiuncti . Et eadem ratio videtur esse de omnibus aliis Religiosis r Sed Monachorum Religio est instituta ad vitam contemplativam. unde Hieron. dicit ad Paulinum : c epiβ.i3. ante med. Si cupis ecte quod dieeris monoeebus, id est solus, quid faeis io tirbibus ' Er idem habetur extra de renuntiatione, cap. Nisi eum pridem, & de Regular. eap. Licet quibUdam. Ergo videtur, quod inmnis Religio ordinatur ad vitam contemplativam, ianulla ad activam. 3. Praeterea. Vita activa ad praesens taculum pertinet: Sed omnes Religiosi saeculum deserere dicuntur. unde Gregor. dicit super Ezechiel. ho m. ao. in.
ster med. ω fn. a uui praesens saecutam deserit, fir git bona quae valet, quasi iam se Egrpto dereIicta saerifeium p,abet in eremo. Ergo videtur, quoa nuIIa Religio possit ordinari ad vitam activam. Sed Contra est , quod dicitur Iacobi I. Religio munda , oe immaculata apud Deum, Patrem hae in , vstare pupillos, oe viduas in tribulatione eorum : Sed hoc pertinet ad vitam activam . Ergo convenienter Religio potest ordinari ad vitam activam. Respondeo dicendum, quod sicut supra dictum est, car. prec. 9 Religionis status ordinatur ad perfecti nem charitatis, quae se extendit ad dilectionem Dei,
554쪽
R proximi. Ad dilectionem autem Dei directe pertinet contemplativa vita, quae soli Deo vacare desiderat: Ad dilectionem autem proximi directe pertinet vita activa, quae deservit necessitatibus proximorum Et sicut ex charitate diligitur proximus propter Deum ; ita etiam obsequium delatum in proximos
redundat in Deum, secundum illud Matth. 23. Quod uni ex minimis meis fecissis, mihi fecisis. Unde Rhuiusmodi obsequia proximis facta , inquantum ad Deum reseruntur , dicuntur esse sacrificia quaedam, secundum illud ad Heb. ult. Benescentiae , oe eommunionis nolite oblisisci : talibus enim hostis pra- meretuν Deus. Et quia ad Religionem proprie pertian et sacrificium Deo offerre , ut supra habitum est,c g. 8 I. a. I. ad I. oe a. q. ad I. consequens G, quod conυenienter Religiones quaedam ad opera vitae activae
Unde & in Collationibus Patrum c eollat. m. e. q. eis. prine. Abbas Nesteros distinguens diversa Religionum studia , dicit: Iuidam summam intentionis suae erga eremi secreta , ω cordis consituunt puritatem; euidam erga insitutionem fratrum , csr eoenobiorum curam ἰ quosdam xenodoebii, idest hospitalitatis, da- Iectat obsequium . Ad primum ergo dicendum , quod Dei servilium,
R famulatus salvatur etiam in operibus vitae activae,
quibus aliquis servit proximo propter Deum , sicut dictum est c in eoνρ. J In quibus etiam salvatur singularitas vitae, non quantum ad hoc quod homo cum hominibus non conversetur , sed quantum ad hoc quod homo singularitet his intendat , quae ad divinum obsequium spectante Et dum Religiosi operibus vitae activae insistunt intuitu Dei , consequens est, quod in eis actio ex contem placione divinorum derivetur . Unde non privantur omnino fructa contemplativae vitae.
Ad secundum dicendum , quod eadem est ratio de Monachis, & omnibus aliis Religiosis, quantum ad ea quae sunt communia omni Religioni : puta quod totaliter se dedicent divinis obsequiis, & quod es ontialia vota Religionis observent, &quod a saeculari-hus negotiis se abstineant. Sed non oportet , similitudinem esse quantum ad alia , quae sunt propriae monasticae professioni , quae specia I iter ad vitam contemplativam ordinantur. Unde& in praedicta Decretali de postulando non dicitur simplicitat , quod se idem iudicium de Canonicis Reg laribus , quod de Monachis; sed quantum ad supradicta, scilicet quod in forensebus causis o is advocationis non utantur.
555쪽
s14 QU EsT. CLXXXVIII. ART. II.
Et in Deere tali inducta de statu Monachorum , postis quam praemiserat, quod non putantur a consortio Μο-nachorum seiuncti Canonici Regulares , subditur, Regula tamen inserviunt laxiori. Ex quo patet, quod non ad omnia tenentur, ad quae Monachi. Ad tertium dicendum , quod dupliciter aliquis potest esse in saeculo: Uno modo per P aesentiam corinporalem : Alio modo per mentis affectum . Unde &discipulis suis Dominus dixit Ioan. II. Ego elegi mos de mundo , De quibus tamen ad Patrem loquitur
dicens , csan. VI. In nivndo sunt , ω ego ad te
venio. Quamvis ergo Religiosi, qui circa opera vitae aliivae occupantur, sint in saeculo secundum praesentiam corporalem ἰ non tamen sunt in saeculo quantum ad menti affectum quia in exterioribus occupantur,
non quasi quaerentes aliquid in mundo , sed solum
propter divinum Obsequium . Utuntur enim hoc mundo, ramquam non utentes, ut dicitur I. ad Corinth. 7.
Unde jacobi t. postquam dictum est , Religio munis da, est immaculata ess υisitare pupillos , γ viduas in tribulatione, subditur : Et immaeulatum se e dira ab hoe Desis , ut scilicet affectus in rebus sae-
EX art. habes primo : quomodo per rationem deo struas errorem Apolopbanii, qui , teste B. Dion flo in epistola quadam ad eum Gentilis existens irridebat A postol. Paulum, vocans eum mundi circuit rem . Circuibat namque per mundum Apostolus ad praedicandum, &consequenter ad exercendum excel. Ienter activae vitae opera, quae sunt eleemosynae spurituales, ρυ. 32. art. 2. 3. Licet enim praedicatio, ut ab intus procedit , contemplativam denotet vitam οtamen, ut ad extra, maxime discurrendo , obsequium
ad proximos impensum consignificat, ad vitam activam pertinet . Et in hoc secundo sensu nunc sumitur e quando errorem illum hie adducimus . Ae si dixerimus: Irrisione sua teste, Apollophanitis dicebat: quod religio ad opera vitae activae exercenda institui non debet. Seeundo habes quomodo per rationem ostendas, irrisorem illum insipientem merito irride ri ab Apostolo Jacobo, e. r. Religio &c. ut extendi.
ur in arg. eont. Item a Rom. ult. Salutate eos , qui
sint ex Nareissa domo. Ηie Narcist us secundum gIos dicitur fuisse presbyter , qui peregrinando confirmabat sanctos fratres. Per hoe ergo , quod Apostolus aa Narcissum hunc Propter opus ejus charitatis in Pro
556쪽
ximos sic afficitur, ut, domesti eos eius ex dilecti ne per literas quoque salutet , ostenditur aperto. quod, secundum iudicium Apostoli c descelidendo ad propositum a bonum est religionem aliquam institui ad opera vitae activae. Valere etiam possunt ad hoc, si bene applicentur, dicta ex Epis. 3. D. ann. qu. 187. ar. q. anend. Tertio vides : quomodo ex his&c.
ARTICULUS III. yo2 Utrum ali a Religio ordinari possa 'ad militandum.
AD Tertium sic proceditur . Uidetur, quod nulla Religio ordinari possit ad militandum . omnis enim Religio pertinet ad statum perfectionis , sed alpersectionem vitae Christianae pertinet , quod Domianus dicit Matth. s. Ego dico vobis, non resistere m Ior sed ii quis percusserit te in tinam maxillam , meinbe ei oe alteram . quod repugnat officio militari . Ergo nulla Reliuio potest institui ad militandum.
praeliorum, quam concertationes verborum , quae ira
advocationibus fiunt: Sed Religiosis intei dicitur ota ficio advocationis uti , ut patet in Decretali de postulando supra inducta. art. praec. arg. 2. Ergo videtur, quod multo minus aliqua Religio possit institui ad militandum.
tiar, ut supra dictum est: q. yeaec. ar. 6. Sed poenitentibus secundum Iura interdicitur militia a dicitur enim in Decret, de poenit. dist. I. e. 3. Contrarium omnino G Eeelesiasticis regulis , pin poenitentiae actionem redire ad mHitiam faetitarem . Ergo nulla Religio congrue institui potest ad militandum .
quid iniustum Sed , sicut i sidor. dicit in lib. 38. Etymol. ce. I. eis. princi 'tissum beIlum ess, quod ex Odicto ImperisIi geritων. Cum ergo Religiosi sint qua dam privatae personae , videtur quod non liceat eis bellum gerere: Et ita ad hoc non potest institui aliqua Religio. Sed Contra est, quod Auqu. dicit ad Bonifac. cem 2o I. ρaνum ante med. to. a. MI, existimare, nem nem Des Haeme posse, qui armis bellieis ministrae. In his eras Ductus David, cui Dominus magnum ersimonium perbi ita Sed ad hoc institutae sum ligio
557쪽
sM QUAEST. CLXXXVIII. ART III.
actiones, ut homines Deo placeant. Ergo nihil prohibet, aliquam Religionem institui ad militandum Respondeo dicendum , quod sicut dictum est, cari
prae. Religio institui potest non solum ad opera
vitae contemplativae , sed etiam ad opera vitae activae, inquantum pertinent ad subventionem proximorum, &obsequium Dei; non autem inquantum peristinent ad aliquid mundanum tenendum . Potest auistem ossicium militare ordinari ad subventionem proximorum , non solum quantum ad totius Reipublieae
defensionem: Unde de Iuda Machabaeo I. Machab. 3. dicitur , quod praeliabatur praelium Israel eum Iatia ita; ει dilatavit populo suo gloriam . Ordinari etiam potest ad conservationem divini cultus . Unde ibidem subditur , Iudam dixisse : Nos pugnabimus pro animabus noseris, oe legibus nossris. Et infra tam 3. dicit Simon: Vos scitis, quanis ego , oe fratres mei, oe domus patris mei , fecimus pro legibus, σpro sanctis praelia. D Unde. convenienter potest institui aliqua Religiose ad militandum, non quidem propter aliquid misisis danum , sed propter defensionem divini cultus, se & publicae salutis, vel etiam pauperum, R oppresiis forum, secundum illud Ps. 8 I. Eripite pauperem, se & egenum de manu peccatoris linerate. Ad primum ergo dicendum quod aliquis potest non
resistere malo dupliciter . Uno modo , conum nando propriam iniuriam .' Et sic potest ad perfectionem pertinere, quando ita fieri expedit ad salutem aliorum. Alio modo , tolerando patienter iniurias ali rum: Et hoc ad imperfectionem pertinet, vel etiam
ad vitium , si aliquis potest convenienter iniurianti resistere, Unde Ambros dicit in lib. r. de Ome. απ. verss. Fortitudo, quae in bella tuetur a baνb ris patriam , vel domi flefendit infirmos, ves a latronibus socios , plana es 3Uitia et Sicut etiam ibidem
Dominus dicit o uuae tua Dnt, ne repetas : Et tamen si aliquis non repeteret ea quae sunt aliorum, si ad eum pertineat, peccaret. homo enim laudabiis I iter donat sua, non autem aliena. Et multo minus ea quae sunt Dei , non sunt ne ligenda et quia , ut
Chrysost. dicit super Matth. bom. s. in sp. impem inter med. ω si injurias Dei dissemulare nimis es
Ad secundum licendum quod exercere advocationis Ossicium propter aliquid mundanum , repugnat Omni Religioni et Non autem si hoc aliquis exerceat secundum dispositionem sui Praelati pro monasterio suo, ut in eadem Decreti subditur a Neque etiam pro
558쪽
QUAEST. CLXXXVIII. ART. III. Irr
de sensione pauperum, aut viduarum . Unde in Deiseret. dist. 88. e. r. b dicitur: Deermis sanEia o nodus , nuIlum deinceps ciericum aue possessiones con- dueere , aut saecularibMs negotiis se immiscere , nisi propteν curam stupiuorum &c. Et similiter militare propter aliquid mundanum, est omni Religioni contrarium : non autem militare , propter obsequium
Ad tertium dicendum , quod militia saecularis interdicitur poenitentibus: sed militia , quae est propter divinum obsequium , imponitur alicui in poenitentiam, sicut patet de his, qui hus iniungitur ut militent in subsidium Terrae Sanctae. Ad quartum dicendum, quod Religio non sic insit'. tuitur ad militandum , t quod Religiosis propria avictoritate liceat bella gerere , sed solum auctoritate Principum, vel Ecclesiae.
EX art. habes primo : quomodo per rationem tari quam a sortiori, destruas errorem Lutbeνi dicentis c ut refertur in Bulla Papae Leonis X. contra errois rem Lutheri quod praeliari non licet adversus Tu cas quoniam c inquit hoe es remgnare Deo visitan. si iniquitates nosνas per eos . Per hoc enim , quod religionem aliquam ex instituto posse ordinari ad militiam pro Republiea Christiana contra hostes suos,
determinat praesens articulus, monstratur manifeste, quod multo magis adversus ac ualiter insurgentes contra Christianam Rempublieam decet Christianos militare. Secundo habes: quomodo per rationem Dinssendas, errorem illum merito damnari a D. August. secundum quod extenditur in arg. eontν. Item a B.
Dominico factis ipsis. Hic enim ordinela tertium innituit laudabiliter ad militandum contra quosdam haereticos rebus catholicorum nimis iniurios c ut I gitur in vita ipsius qui ordo postmodum , celsante
illa necessitate armis materialibus utendi contra eosdem haereticos, remansit mutato nomine. Sicut enim prius vocabatur, ordo militi Jesu Christi; ita post dictus est , Dydo de paenitentia Diui Dominici.
Item damnatur supra ar. num. aa S. 67 I. Item a Veritatibus aureis super totam legem veterem , Exod. 17. cones. 2. & Num. 2I. concI. I.& Detit. 23. conel. 4.
Tertio vides; quomodo ex iis, si bene, &c.
559쪽
9o Isis QUAEST. CLXXXVIII. ART. IV. ARTICULUS IV. inum aliqua ReIigio possit insilui ad praedia
candum , vel conses nes audiendum . Opusc. IO. eap. q. AD Quartum sic proceditur. Videtur, quod nulla Religio possit institui ad praedicandum, vel confessiones audiendum. Dicitur enim 7. qu. I. e. Hoc nequaquam a Monachorum υita subjactionis habet verbum, oe discipulatus, non doeendi, vel praefidendi, vel pascendi alios r Et eadem ratio esse videtur de aliis Religiosis: Sed praedicare, & confessiones audire, est pascere, vel docere alios. Non ergo ad hoc aliqua Religio potest institui.
detur esse maxime proprium Religioni, ut supra dictum est r c a. a. Θ 3. prae. Sed praedicti actus non sunt proprii Religiosorum , sed potius Praelatotum. Non ergo ad huiusmodi actus potest aliqua Religio institui.
tas praedicandi, & consessiones audiendi infinitis hominibus committatur . Sed non est certus numerus eorum , qui in aliqua Religione recipiuntur . Ergo inconveniens est, quod aliqua Religio instituatur alactus praedictos.
libus Christi, ut patet I. ad Cor. 9. Si ergo commitin titur praedicationis ossicium alicui steligioni ad hoc institutae, sequitur quod fideles Christi teneantur ad exhibendum sumptus infinitis personis : quod cadit in magnum eorum gravamen . Non ergo debet alio qua Religio institui ad huiusmodi actus exercendos.
tionem Christi a Sed Christus primo misit ad praedicandum duodecim Apostolos , ut habetur Luc. 9. &Instea misit septuagintaduos discipulos , ut habeturve. Io. &, sicut glossa ord. Bedae p. Hltid . Pos hae autem ore. J ibid. dicit, Aposeolorum formam tenens Episcopi, septuaginta duopum Discipulortim minores Presbneνi, scilicet Curati . Ergo praeter Episcopos,& Presbyteros parochiales, non debet aliqua Retiyio institui ad praedicandum, vel ad consessiones audie
Sed Contra est . quod in Collationibus Patrumceoliat. 14- c. in I. abbas Nesteros de diuersitate
560쪽
Religionum loquens ait r is Quidam eligentes aegro ,, tantium curam , alii i mercessionem quae pro mi- ,, seris, atque oppressis impenditur, exequentes, aut ,, doctrinae insistentes , aut eleemosynas pauperibus,, largientes, inter magnos, atque summos viros pro affectu suo , ac pietate viguerunt . Ergo sicut ad
aegrotantium curam aliqua Religio potest institui; ita etiam ad docendum populum per praedicationem , S alia huiusmodi opera. Respondeo dicendum, quod, sicut dictum eli, a. a. hM. q. J convenienter Religio institui potest ad opera vitae activae, secundum quod ordinantur ad utilitatem proximorum, & ad obsequium Dei, & conse vationem divini cultus. Magis autem Procuratur utilitas proximorum per ea quae pertinent ad spiritualem animae salutem, quam per ea quae pertinent ad subveniendum corporali necessitati, quanto spiritualia corporalibus sunt potiora. Unde supra dictum est, c. q. 32. a. 3. quod eleemosynae spiratu ales sunt coris roralibus potiores. Hoc etiam pertinet magis ad o sequium Dei, cui nullum sacrificium est magis acce-Ptum, quam Zelus animarum, ut Gregori dicit super Ezechielem . c hom. ia. aliq. ante si Majus etiam est , spiritualibus armis contra errores haereticorum , &tentationes daemonum fideles defendere, quam corporalibus armis populum fidelem tueri. Et ideo conve-mientissimum G, ad praedicandum , γ ad alia hu-1 modi, quae pertinant ad salutem animarum , alia quam Religionem insilui. Ad primum ergo dicendum , quod ille qui operatur e X virtute alterius , agit per modum instrumenti . Minister autem est sicut iii struria entum animatum , ut Philos. dicit in 1. Poditi c. cc. 3. ante med. ω L8. Ebis. c. II. ad s. tom. I. Unde quod aliquis auctoritate Praelatorum praedicet, vel alia huiusmodi faciat, non supergreditur discipulatus, vel subjectionis gradum , qui competit Religiosis. Ad secundum dicendum, quod sicut Religiones aliquae instituuntur ad militandum , non quidem ut militent auctoritate propria , sed auctoritate Principum, vel Ecclesiae, quibus ex ossicio competit, sicut dictum est: ca. praeci ad 4. ita etiam Religiones instituuntur ad praedicandum , & consessiones audiendum , non quidem auctoritate propria , sed auctoritate Praelatorum superiorum , & inferiorum , ad quos ex camelo pertinet. Et ita subservire Praelatis in tali ministerio, est hujusmodi Religionis proprium. Ad tertium dicendum , quod a Pra Iatis non conceditur talibus Religiosis , ut quilibet indifferenter PQ sit