장음표시 사용
541쪽
eio QUAEST. CLXXXVII. ART. IV. Iocum iu Religiosis , ut ex supra dictis patet. c iti
Ad quintum dicendum, quod quando apparet mais nisesta necessitas , S utilitas , propter quam aliqui Religiosi de eleemosynis vivant absque Opere manuali, non scandalizantur ex hoc infirmi , sed malitiosi more Pharisaeorum ἰ quorum scandalum conis temnendum Dominus docet Matth. Is . Sed si uouesset evidens necessitas, S utilitas, posset exindo generari scandalum infirmis ; quod esset vitandum. Idem tamen scandalum imminere potest de his, qui facultatibus communibus otiose utuntur.
EX art. habes primo : quomodo per rationem d struas errorem Joannis Uviclest dicentis, quod
conserens eleemosynam Fratribus est excommunicaritus ipso facto. Item Guilhelmi cuiusdam dicentis ;quod monachi, seu fratres , non possunt vivere de eleemosynis. Secundo habes : quomodo per rationem ostendas errorem Uvicies merito damnari expresse a Concilio conflantienti, seis. 8. Quem etiam Uvicie Tum propter hoc,& alia errata pronunciavit Synodus illa esse haereticum , eiusque ossa ex humari mandavit, ia comburi. Item a B. Ioanne Apostolo in sua epistola tertia canonica per hoc, quod damnat unum similem , & forsan minus culpabilem circa huiusmodi, qui vocabatur Diotrephes , & laudat eleemosynarios erga fideles , dicens: Chari Des sime, fideliter facis, quicquid operaris in fratres, M N hoc in peregrinos. Nos ergo debemus suscipe-M re huiusmodi , ut cooperatores simus veritatis . M Diotrephes non recipit nos. Propter hoc , si ve- ,3 nero, commonebo eius Opera , quae facit , verbisse malignis garriens in nos. Et quasi ista ei non suta ,, ficiant, neque ipse suscipit stat res, & , eos , qui ,, suscipiunt, prohibet , & de Ecclesia ejicit. Chaisse rissime , noli imitari malum , sed quod bonum se est . in Haec ibid. Item Guilhelmum illum merito damnari in illo errore a S. Benedicto, & B. Grego-xio in a. Dialogorum secundum quod extenditur in mg. eontr. Item multiplici ser ab v c. I9. conistra impugnantes religionem, c. 7. Tertio vides: qu modo ex iis bene pensatis,&ypplietatis doctrina praesens Angelica fieclaretur, at ue confirmetur. AR
542쪽
QUAEST. CLXXXVII. ART. V. MARTICULUS V. 89s Utrum Religiosis liceat mendicare.
rq . II. ω I6. oe opus I9. e. I. AD Quintum si e proceditur. Videtur , quod Reis ligiosis non liceat mendicare . Dicit enim Auis gust. in lib. de oper. Monach. c. e. 28. ante med. to. g. Tam multos hypocritas sub habitu monachorum quequaque dispersit eallidissmus binis , circumeuntes praυincias. Et postea subdit; omnes petunt, omnes exigunt aut fumptus Iucrosae mesatis, aut δε- mulata pretiam sanctitatis. Ergo videtur, quod vita Religiosorum mendicantium sit reprobanda. 2. Praeterea. I. ad Thess. . dicitur; M operamini ,, manibus vestris, sicut praecepimus vobis,& ut ho- ,, ne ste ambuletis ad eos qui foris sunt , & nullius,, aliquid de si retis r Ubi dicit Glossa ord. Petri se Lomb. Ideo opus est agendum , & non otiau ,, dum, quia & honestum est , & quasi lux ad infi- ,, deles & non desiderabitis rem alterius , nedum ,, rogetis, Vel tollatis aliquid . Et a. ad Thess. 3. super Briud , ,, Si quis non vult operari oeci dieit, , Gios. ord. Augus. l. de op. monach. e. 3. in princ. tom. 3. J Vult servos Dei corporaliter operari, ut is habeant unde vivant , ut non compellantur ege- state necessaria petere: is Sed hoc est mendicare. Ergo videtur, quod illicitum sit, praetermisso opere manuali, mendicare. 3. Praeterea. Illud quod est in lege prohibitum , & iustitiae contrarium , non competit Religiosis: Sed mendicare est prohibitum in lege divina . dicitur eis nim Deuter. is. Omnino indigens, oe mendicus non mit inter vos. R in Psal. 36. Non vidi iustim dereis lictum , nec semen eius querens panam : Secundum et iam Jura Civilia punitur validus mendicans, ut habetur Codice de mendicantibus validis : Ergo nou competit Religiosis mendicare.
mast. dioit e cI. 2. Orth. s. e. 13. Sed Ambros dicit in lib. r. de Ome. e. 3 o. ciν.f quod verecundia petendi ingenuos pνodie natales. Ergo mendicare est turpe. Non ergo Religiosis competit.
Petit praedicantibus Euangelium , secundum Domi-Y z ni
543쪽
ni statutum, ut supra dictum est a. praee. Eis tamen non competit mendicare . quia super illud 2. ad Timoth. 2. Laborantem agricolam & c. dicit Glose
se Ord. Dp. illud : De fructibus pereipere a Vult osolui, tit Evangelisa intelligat , quod necessa-νia sumere ab eis, 1n quibus Iaborat , non in mendicisas , sed potesas. Ergo videtur, quod Religiosis
Sed Contra. Religiosis competit vivere ad imitationem Christi: Sed Christus mendicavit, secundum illud Psal. 39. Ego autem mendicus fum , ω pauper : Ubi dicit Glossa - ord. Isod. J Hoe dixit chri ius de se ex forma servi : Et infra: Mendicus V, qui ab alio petit; pauper, qui Iibi non fussicit. Et in Psalna. 69. Ergo egentix, or pauper fiam rUbi dicit Glos ad c interl. ω ord. Ca d. Egenus, Mes petens; γ pauper , ides ins ciens mihi, quia
mundanas copias non habeo. Et Hieronymus dicit in quadam Epistola ; cisve, ne Domino tuo mendicante, scilicet Christo, alieniri divitias congeras. Ergo conis seniens est Religiosis mendicare. Respondeo dicendum , quod circa mendicationem duo possunt considerari . Unum quidem ex parte ais Elus ipsius mendicationis , qui habet sibi quandam ahjectionem coniunctam. Illi enim videntur abiectissimi inter homines esse, qui non solum sunt paupe-xes, sed in tantum sunt egentes, quod nece me habent ab aliis victuna accipere. Et fecundum hoc catina humilitatis aliqui laudabiliteν mendicant; sicut es alia assumunt, quae ad abiectionem quandam pertinent , quasi emcacissimam medicinam contra superbiam , quam vel in seipsis , vel etiam in aliis per exemisylum extinguere volunt. sicut enim infirmitas, quae est ex superexcessu caloris, emcacissime sanatur per ea, qi. ae in frigiditate excedunt: ita etiam pronitas ad superbiam emcacissime curatur per ea, quae mulis tum abiecta videntur . Et ideo dicitur in Deer. de Poenit. dist. a. ce. Si quis femel Exercitia humiIL
satis fune, se quis se υilioribus inciis subdae , εν
iniseriis indignioribus tradat ; ita namque arro gantiae , oe humanae gloriae vitium curari poterit. Unde Hieronymus in Epist. ad Oceanum c quae ess 3o. c. q. partim a princ. commendat Fabiolam de hoc , quod optabat, ut suis diυitiis pariter effusis pro Chriso, flipem aeeiperet . Quod etiam Beatus AI ex iugperfecit, qui omnibus suis propter Christuna dimissis, gaudebat se etiam a servis suis eleemosynas accepisse . Et de Beato Arsenio legitur in Vitis Pa- Irum, ι. r. librito 6. num. 3. quod gratias egit de hoc
544쪽
QUAEST. CLXXXVII. ART. V. II 3
hoe, quod necessitate cogente, oportuit eum eleemosynam petere. Unde & in poenitentiam pro gravibus culpis injungitur aliquibus, ut peregrinentur mendi
Sed quia humilitas, sicut & caeterae virtutes, absique discretioMe esse non debet, ideo oportet discrete mendicitatem ad humiliationem assumere; ut ex hoc homo notam cupiditatis non incurrat , vel cuiuscumque alterius indecentis. Alio modo potest considerari mendicitas ex parte eius, quod quis mendicando acquirit. Et sic ad mendicandum potest homo ex duobus induci. Uno modo ex cupiditate habendi divitias , vel victum otiose rEt talis mendieitas es illicita . Alio modo ex neces sitate , vel utilitate : Ex necessitate quidem , sicut cum aliquis non potest aliunde habere unde vivat , nisi mendicet o Ex utilitate autem, sicut cum aliquis intendit ad aliquid utile perficiendum, quod siue eis Ieemosynis fidelium facere non potest : sicut petuntur eleemosynae pro constructione pontis, vel Ecelesiae, vel quibuscumque aliis operibus, quae vergunt in utilitatem communem ς sicut Scholares , ut POD snt vacare studio sapientiae . Et hoe modo mendiciatas es licita, sevi Saeculayibus, ita Religiosis . Ad primum ergo dicendum , quod Augustinus ibi loquitur expresse de his , qui ex cupiditate mendi
Ad secundum dicendum , quod prima Glossa loquitur de petitione, quae fit ex cupiditate, ut patet ex verbis Apostoli : Alia autem Glossa loquitur de illis, qui absque omni utilitate, qu m laciunt, nece Taria petunt, ut otiosi vivant. Non autem otiose vivit, qui qualitercumque utiliter vivit. Ad tertium dicendum, quod ex illo praecepto legis divinae non prohibetur alicui mendicare : sed proinhibetur divitibus , ne tam tenaces sint , ut propter
hoc aliqui egestate mendicare cogantur. Lex autem
Civilis imponit poenam validis mendicantibus , qui non propter utilitatem , t aI. debilitatem ' vel necessitatem mendicant.
Ad quartum dicendum , quod duplex est turpitudo: Una inhonestatis r Alia exterioris desectus: Si cui turpe est homini eme infirmum, vel pauperem. Et talis turpitudo mendicitatis non pertinet ad culinpam, sed ad humilitatem pertinere potest , ut dictum est. c in eoνρ. ar. JAd quintum dicendum , quod praedicantibus ex debito debetur victus ab his, quibus praedicant: si tamen non quasi sibi debitum , sed quasi graiis dandum V 3 me
545쪽
mendicando petere velint, ad maiorem humilitatem
EX art. habes primo: quomodo per rationem deis struas errores , & haereses Ioannis Usielest di.
centis, quod Fratres, seu monachi tenentur aer laborem manuum victum quaerere, non per mendicitatem. Et Lutheri dicentis, mendicitatem eme ex lege divina prohibitam. Et Guubelmi de S. Amore di- contis, quod mendicantes non pol Iunt salvari in suo mendicantium ordine. Et Pauperum de Liagduno dicentium, quod mendicantium religiones suerunt main Iorum daemonum inventiones. Seeundo habes: qu modo per rationem ostendas , illos errores merito
damnari a Concilio Conseantiensi , sess. 8. Per hoc enim , quod Ioannem sic dicentem damnat inquiei s , illam positionem esse erroneam , pro quanto asserit, mendicitatem Fratribus non licere condemnais re, necessario cointelligitur omnem aliam similem, a quocumque dicatur . Haec enim est regula univeris
salis c ut alibi dictum fuit J quod Ecclesia , quando reprobat unum quid , reprobore ipso iure intendit omne aliud simile in eo, quod simile est, quoniam de similibus , ut similia sunt , idem est iudicium c tota philosophia teste. Item ab eodem da.
mnantur Pauperes de Lugduno in eorum supradicto errore , & haeresi ; dum ibidem damnat Ioannem Usieleg dicentem , quod omnes religiones indifferenter introductae sunt a diabolo . Item Lut bertis damnatur a Ps. 39. & 69. per hoc , quod attribuunt ipsi Psalmi mendicitatem Christo Domino n siro, cum glossa, & D. Hieronymo , ut e tenditur tu arg. contr. Item Papa libellum illum GuAbelmί
de Sancto Amore , dum tanquam haereticum repro bat, errorem eius praedictum pro haeresi condemnat. De hoc vide opus I9. contra impugnantes religionem in argumento totius operis illius , S cap. 22.23. 24. 27. Contra haec errata pestifera valebunt quoque dicta supra qu. i 86. art. 6. appendat in Ueritatibus aureis super totam legem veterem , Exodi
546쪽
QUIEsΤ. CLXXXVII. ART. VI. III
Opus et '. e. 8.AD Sextum sic proceditur . Videtur , quod non liceat Religiosis vilioribus vestibus uti , quam caeteris . Quia secundum Apostolum r. ad Thesshl. ult. Ab omni oetae mala absinere debemur . Sed vi- Iitas vestium habet speciem mali. dicit enim Dominus Matth. 7. Attendite a fassis prophetis , qui υeniunt ad vos in vesimentis ovium . Et super illud Apocal. 6. Eeee equus pallidus, &c. dicit Glos ord. Dp. illud : Et eete equus niger se Videns diabo
,, lus nec per apertas tribulationes , nec per apem ,, tas haereses se posse proficere, praemittit falsos fra- tres, qui sub habitu religionis obtinent naturam ,, nigri, & rufi equi , pervertendo fidem. Ergo videtur , quod Religiosi non debeant vilibus vesti-hus uti. 2. Praeterea. Hieron. dicit ad Nepol. cepi . 2. a med. Vines pullar, idest nigras, aeque vita, ut eandidas : Ornatus, tie Dedes, pari modo fugiendi sunt τ6Mia alterum delicias, alterum glaνiam redolet. Ergo videtur, cum inanis gloria sit gravius peccatum, quam deliciarum usus , quod Religiosi, qui debent ad persectionem tendere , magis debeant vitare vestes viles, quam pretiosas. 3. Praeterea . Religiosi maxime intendere debent operibus poenitentiae . Sed in operibus poenitentia non est utendum exterioribus signis tristitiae , sed magis laetitiae signis. dicit enim Dominus Matth. 6.
Cum ieiunatis, nolite feri sicut Ἱpocrita tri es. Rpostea subdit: Tti stitem, etim j una , unge caput tuum, ω faciem etiam Iava. Quod exponens August. in lib. a. de serm. Dom. in monte c. I 2. parum a prisc. to. 4. dicit: ,, In hoc capitulo maxime ad D vertendum est , non in solo rerum corporearum
M nitore, atque pompa , sed etiam in ipsis sordibus se luctuosis esse posse iactantiam , & eo periculosio- rem, quo sub nomine servitutis Dei decipit. Eringo videtur , quod Religiosi non debeant vilioribus vestibus indui. Sed Contra est, quod Hebr. 3r. Apostolus dicit e circuierunt in melotis , oe in pellibus caprinis: Glos.
547쪽
ris QUAEST. CLXXXVII. ART. VI.
c inteνI. J ut Helias, m alii. Et in Decret. 2 r. q. 4. c Omnis jactantia b dicitur: ,, Si inventi faeis
se rint deridentes eos, qui vilibus , , religiosis v ,, stibus amicti sunt, corrigantur. Priscis enim temis,, poribus omnis sacratus vir cum mediocri, ac viis D li veste conversabatur.
Respondeo dicendum , quod , sicut August. dicitin 3. de Doctr. Christ. cc. I a. parum a princi to. 3. in omnibυς exterioribus rebus non usus νerum, sed Inbido titentis in culas es. Ad quam discernendam a tendendum est , quod habitus vilis , & incultus dupliciter potest considerari . Uno modo, prout est signum quoddam dispositionis , vel status humani :quia, ut dicitur Eces. i9. Amictus hominis enuntiar de illo . Et secundum hoc vilitas habitus est quam doque signum tristitiae. Unde & homines in tristitia existentes solent vilioribus vestibus uti: sicut e conis verso in tempore solemnitatis , & gaudii utuntur cultioribus velli mentis . Unde & poenitentes vilibus vestibus utuntur e ut patet Jonae 3. de Rege , qui indutus G Dcco: & 3. Reg. a I. de Achab, qui op ruit ellula carnem suam. uvandoque vero est signum contemptus divitiarum, S mundani fastus. Unde Hieronymus dicit ad Rusticum monachum: c vis. 4. inter prine. oe med. 3M Sordidae vestes eandidae mentis indicia sint: vilisis tunica contemptum saeculi probet, ita dumtaxat ,
γ ,, ne animus tumeat, ne habitus, sermoque dissenis,, tiat. Ee secundum utrumque horum competit Reis
se ligiosis vilitas vestium : ,, quia Religro est status
Poenitentiae, & contemptus mundanae gloriae.
Sed quod aliquis velit hoc aliis significare conis tingit propter tria . Uno modo ad sui humiliationem. Sicut enim ex splendore vestium animus hominis eis Ievatur 'ita ex humilitate vestium humiliatur. Unde de Achab, qui carnem suam cilicio induit, dixit Dominus ad Heliam: Nonne vidissi Achab humiliaeum coram me' ut habetur 3. Reg. 2I. Alio modo proin Pter exemplum aliorum . Unde super illud Matth. 3. Habebat υωimentum de pilis eamelaxum &c. diis
xum poenitentia praetendit. Tertio modo propter inanem gloriam; sicut Aug. dicit, ctib. 2. de ferm. Dom. νn monte east. ra. partim a princi ro. q. 3 quod is in D rpus sordibus luctuosis potest esse iactantia. Duos, bus ergo primis modis laudabile est abiectis vestis, Mus uti: Tertio vero modo vitiosum est.
u. . Rutem modo potest considerari habitus vi di incultus , secundum quod procedit ex avaritia a
548쪽
QUIEqT. CLXXXVII. ART. VI. sir
tia, vel negligentia r Et sc etiam ad vitium pretiis
Ad primum ergo dicendum, quod vilitas vestium de se non habet speciem mali, immo potius speciem boni, scilicet contemptus mundante gloriae . Et inis de est quod mali sub vilitate vestium suam malitiam occultant. Unde Aug. dicit in I. a. de sermone D mini in monte, ce. 2q. a med. to. 4. quod nos ideo debene mes odisie vesimentum Dum, quia plerunρυσἐιIo fe oeeultant lupi. Ad secundum dicendum , quod Hieron. ibi loquitur de vestibus vilibus, quae deseruntur Propter humanam gloriam .
Ad tertium dicendum , quod secundum doctrinam Domini, in oper bus sanctitatis nihil homines facere debent propter apparentiam . quod praecipue contingit , quando aliquis aliquid novum facit . Unde Chrysost. dicit super Matth. c hom. I9. a med. orhom. I 3. in ορ. imρe . Orans nihil novum faciat, quod a spiciant homines , vel clamando, vel pecturpercutiendo, υel manus expandendo; quia scilicet ex ipsa novitate homines reddunt intentos ad considerandum. Nec tamen omnis novitas intentos faciens homines ad considerandum, reprehensibilis est. potest enim & bene, & male fieri . Unde August. dicit in l. a. de serm. Dom. in monte, c. c. 12. anis med. eom. q. quod se qui in professione Christiani- tatis inusitato squalore, & sordibus intentos in se ,, oculos hominum facit, cum id voluntate faciat , M non necessitate patiatur , ex caeteris ejus operibus,, potest cognosci , utrum hoc contemptu superfluiis cultus, an ambitione aliqua faciat. ,, Maxime autem videntur hoc non ex ambitione facere Religiosi , qui habitum vilem deserunt, quasi signum D ae professionis , qua contemptum mundi profitem
APPENDIX. EX art. habes primo : quomodo per rationem destruas errorem Guilhelmi de S. Amore famam religiosorum corrumpere contendentis per hoc, quod habitu vili utuntur,& consequenter facto etiam suo dicentis , quod religiosi non debent uti abiectis vestibus. Secundo habes : quomodo per rationem instendas , merito hunc damnari ab Heb. D. Cisctiterunt, &c. N a Decretis . 23. q. q. ut extenditur inarg. eontri & est synodus septima , quae ibi ς. l. loquit ur. Item ab Apocalyp. II. Dabo resibus meis,
549쪽
o prophetabunt amicti faecis . Ubi una ql ossa dieiti
Poenisentiam praedicantes, oe exemplo tendentes ; Mali: x glossi. ibia. oe ad exemptam eorum debetis praedicar . Item a Mat. 3. Joannes habebat vesimentum de s Drr eamelorum . Ubi glossa dicit: stui paeniten- νωπ praedicat, paenitentia habitMm praetendit: In esaeuitas vessis, oe tibi laudatur: quorum usus in diamite arguitur. Luc. tis. 8e alia glois ibid. Sersus Dei non debet habere υesimentiam ad decorem, υel ad δε- Iectationem, sed tantum ad tegendam nuditatem. Item super illud Mar. LIoatines erat vesitus psiis , glossa inquit; Conυeniens vessis praedicatori. Vide sis pustulum I9. contra impugnantes religionem , cap. 8. Item supra g. I 86. ar. a. append. Vilitas enim Veis stimentorum sanctorum illorum in se considerata facit ad propositum articuli praesentis ς sicut eadem viis litas , quantum ad invicem diversa c ut ibi considarabatur) articuli illius firmabat propositum, scilicet, quod non omnes religiosi ad omnia consilia servanda tenentur, Tertio vides quomodo ex iis bene pens iis, Sco
De disserentis Religionum , in octo articulos diuisa . DEinde considerandum est de differentia Religi
Ee eires hoc quiruntur octσ. Primo . Utrum sint diversae Religiones , vel una
Secundo. Utrum aliqua Religio iustitui possit aff
Tertio. Utrum alia Religio possit ordinari ad militandum . Quarto. Utrum possit institui aliqua Religio ad praedicandum, & huiusmodi opera exercenda. Quinto . Utrum possit aliqua Religio institui ad studium scientiae. Sexto. Utrum Religio , quae ordinatur ad vitam contemplativam , sit potior ea , quae ordinatur ad vitam activam . Septimo. Utrum habere aliquid in communi diminuat de persectione Religionis. octavo . Utrum Religio solitariorum sit praeserenda Religioni in societate viventium. AR-
550쪽
Utrum sit tantum una Religio . Inf. a. 6. cor. AD Primum sic proceditur. Videtur, quod non sit nisi una tantum Religio. In eo enim quod totaliter, & persecte habetur , diversitas esse non potest .' propter quod non potest esse nisi unum primum summum bonum , ut in I. habituna est: q. 6. ar. 2. 3. ω 4. Sed, sicut Grestor. dicit super E- Eechiel. chom .eto. inteν med. Er fi) cum quis omne quod habet , omne quod viυit, Omne quod sapit, omn*otenis Deo υσυerit, holocausum ess , sino quo Religio esse non dicitur. Ergo videtur , quod Reii-giones non sint multae, sed una tantum .
non diversificantur nisi per accidens : Sed sine tribus votis essentialibus Religionis non est aliqua Religio, ut supra habitum est. q. t 8 s. a. 6. ω 7. Esego videtur, quod ipsae Religiones specie non diversificentur, sed solum per accidens.
giosis,& Episcopis, ut supra habitum est: 18s. s. s. cy' 7. J Sed Episcopatus non diversificatur specie, sed est unus, ubicunque fuerit . unde Hieron. dicit ad Evagrium Episcopum : c eys. 83. a med. Ubicunqus fuerit Episeopus , sive Rome, sivi Eugω-bii, βυe Constantinopoli, βυe Rhegiι, eiusdem mestiti ess,eiusdem oesacerdotii. Ergo pari ratione unR sola est Reliqio.
quod confusionem inducere potest et Sed ex divertatate Religionum videtur quaedam posse eonfusio induci in populo Christiano , ut quaedam Decretalis dicit. c e. Ne nimia, de religiosis domo. Ergo videtur, quod non debeant esse diversae Religiones. Sed Contra est, quod in Psal. 4. seribitur ad or natum Reginae pertinere, quod si eiretimamicta v
Respondeo dicendum, quod , sicut ex supra dictis Patet , c q. ρωc. a. a. oe q. I 86. a. 7. status Religionis est quoddam exercitium , quo aliquis exerceturaa persectionem charitatis. Sunt autem diversa charitatis opera, quibus homo vacare potest: Sunt e tiam diversi modi exercitiorum . Et deo Religiones disinsui possunt dupliciter: Uno modo se eundum di-V 6 ver-