장음표시 사용
571쪽
. 34o QUAEST. CLXXXVIII. ART. VII.
vinae, aut instructionis Proximorum. Ex quo pari tet, quod babere superabundantes divitias in eo , , muni, sive in rebus mobilibus , sive tu immobi. , , libus, est impedimentam Persectionis e licet nonis totaliter excludat eam : Habere autem de rebus,, exterioribus in communi , sive mobilibus , sive,, immobilibus , quantum sumeti ad simplicem vi- ctum, persectionem Religionis non impedit , si
,, eonsideretur paupertas Per comparationem ad com
, , munem finem Religionum, qui est vacare divinisis obsequiis . Si autem consideretur per comparationem ad speciales fines Religionum, sic, praesupposito tali fine, paupertas maior , vel minor est i Religioni ac comismoda : & tanto erit unaquaequo Religio secundum Paupertatem persectior , quanto habet paupertatem magis proportionatam suo fini . Manifestum est enim, quod ad exteriora , & corporalia opera vitae
activae indiget homo copia exteriorum rerum : Ad contemplationem autem Pauca requiruntur . Unde
Philos. dicit in Io. Et hic. c cap. 8. a med. tom. I. quod se ad actiones multis opus est , & quanto utim que maiores sunt, ac meliores , pluribus : Spe- ,, culanti autem nulla talium ad operationem est, , necessitas, sed solis necessariis indiget . alia vero. impedimenta sunt ad speculationem . Sic ergo patet quod Reliato , q- ordinat uν ad actiones eor-paxatio Gi- υ:tae , puta ad militandum , vel ad hospitalitatem sectandam, se imperfecta esset, si com- ,, munibus careret divitiis. Religiones a tem , quae
,, ad contemplativam vitam ordinantur, tanto peris sectiores sunt, quanto earum paupertas minoremes eis solicitudinem temporalium ingerit . Tanto autem solicitudo temporalium rerum magis impedit Reliqionem , quanto solicitudo spiritualium major ad Religionem requiritur. Manifestum est autem , quod maicirem solicitudi. nem spiritualium requirit Religio, quae est instituta ad contemplandum, & contemplata aliis tradendum per doctrinam, S praedicationem , quam illa , quae est instituta ad contemplandum tantum . Unde talem Religionem decet paupertas Ialis , quae minimam sol ieitudinem ingerat. Manifestum est autem, quod minimam solicitudinem ingerit , conservare
res usui hominum necessarias tempore congruo pro .
curatas. Et ideo tribus gradibus Religionum suprapositis triplex gradus paupertatis competit. Nam ὐ- is Religionibus , quae ordinantur ad corporales actiones activae vitae , competit habere abundantiam di.
572쪽
divitiarum communium e Illis autem Religionibus , quae sunt ordinatae ad contemplandum , magis competit habere possessiones moderatas: nisi simul oporteat tales Religiosos per se, vel per alios hospitalitatem tenere, & pauperibus subvenire; Illis autem, quae ordinantur ad contemplata aliis tradenda, competit vitam habere maxime ab exterioribus solicitudinibus expeditam. Quod quidem fit, dum modic:ι quae sunt necessaria vitae, confruo tempore procura ta conservantur: Et hoc Dominus paupertatis institutor docuit suo exemplo: habebat enim loculos Iudae eommissos, in quibus recondebantur ei oblata , ut habetur Ioari. 12. Nec obstat, quod Hieron. dicit super Matth. cm f. comment. ad e. 16. quod si quis objieere υoIuerit, quomodo Iudas peeuniam in loculis poreabat, νυρο demus , quod rem paupertim in usus fior eouυertero nefas puraυit , scii. solvendo tributum : quia inter illos pauperes praecipue erant ejus Discipuli, in qu rum necessitates pecunia loculorum Christi ev pendebatur . Dicitur enim Ioan. 4. quod Discipuli abierunt in civitatem, tit cibos emere ut . Et Joan. 73.
dicitur , quod Discipuli putabant quia loculos habebat Iudas, quod dixisset ei Iesus , Eme ea quae opus funt nobis ad diem fesum , aut tis egeris aliquis
νet . Ex quo patet , quod conservare pecuniam , aut quascumque alias res communes ad sustentati
nem Religiosorum Congregationis eiusdem , vel quorumcunque aliorum pauperum , est persectioni consorme, quam Christus docuit suo exemplo . Sed& Discipuli post resurrectionem , a quibus omnis Religio sumpsit originem , pretia praediorum cou- servabant , & distribuebant , prout cuique opus e
Ad primum ergo dicendum , quod, sicut dictum est, c ρα. I 84. a. 3. in eoνρ. ω ad I. ex illo verbo Domini non intelligitur, quod ipsa paupertas sit perfectio, sed perfectionis instrumentum et Et, ficut ostensum est , t q. I 86. a. 8. J minimum est inter tria principalia instrumenta perfectionis . Nam votam continentiae praeeminet voto paupertatis , & votum obediantiae praefertur utrique. Quia vero instrumen tum 'non propter se qmeritur , sed propter finem , non tanto aliquid fit melius , quanto magis est instrumentum, sed quanto est magis fini proportionatum e Sicut medicus non tanto magis sanat, quant maiorem dat medicinam , sed quanto medicina est magis proportionata morbo . Sic ergo non OPO tetquod Religio tanto fit persectior, quanto maiorem
573쪽
rax QUAEST. CLXXXVIII. ART. VIL
habet paupertatem , sed quanto eius paupertas est magis proportionata fini communi, & speciali. Et, si daretur, quod excelsus paupertatis faceret Religi nem persec iorem secundum hoc quod est paupe- Tior, non tamen saceret eam persectiorem simpliciis ter . Posset enim esse ,. quod alia Religio excederet in his quae pertinent ad continentiam , & obedientiam : Et sic esset simpliciter persectior : quia quod in melioribus cxcedit, est simpliciter melius. Ad secundum dicendum , quod per hoc , quot Dominus dicit Matth. 6. Nolite soluiti esse in erasinum, non intelligitur quoα nihil reservetur in suis turum . Hoc enim periculosum esse B. Antonius in Collationibus Patrum c COIIae. a. e. z. cir. med. o-ssendit,. dicens, quod priυationem omnium facultarum ita sectantes , ut ex Osis nec quidem unius diei. victum se bimet, unum υe denarium superesse pateremetur, ρο alia hujusmodi facientes, ita vidimus νepe
re Leeptos, tit arreρtum opus nou potuerint congruo exitia terminara . Et,. ut Augustinus dicit in lib. deoper. Monach. c e. 23. a med. to. 3. 3 se hoe υerbum
Domini, Nolite Bliciti e se in erasinum, ita intes.
Iigatur , ut nihil in erassinum ructuatur , non poterunt i a servare, qui se per multos dies a conspectu hominum separatos inclutant , υ ventes in magna intentione orationum. Et postea subdit: Am forte quo fune sanctiores, eo funt υolucribus di miliorest Et postea subdit: e. 24. in princ. Si enim urgeantur ex Euangelio , ut nihil repoetant in erasinum , rectissme respondent 2 Cυν ergo ipse Dominus loculos habuit, ubi pecuniam collectam reponeret ' Cur tanta ante ,. fame imminente , frumenti sanctis Patri-θus misa sunt i Cur Ahosoli indigentiae Ianctorum
necessaria procurarunt ' Quando. ergo dicitur , ΝοIiee suisiti esse in craflinum , secundum Hieronymum c an hune Le. sic exponitur et Sincit nobis prinIeneis temporis cogitatio: futura, quae incesa fiant, Deo relinquamus Secundum Chrysostomum c hom. I 6. in op. impers. cim f. a sic: Suscit labor , quem pateris propter necessaria : noli, superme pro superfuis laborare, Secundum August. Iib. a. de seνmon.
M : Ciam aliquid boni operamur , non temporalia quae signiscantur per crasinum , sed aeterna cogit
Ad tertium dicendum , quod verbum Hieronymi habet locum , ubi sunt superabundantes divitiae , quae habentur quasi propriae , vel per quarum abusum etiam singuli de communitate superbiunt x. E
574쪽
QVIEsT. CLXXXVIII. ART. VII. 343
R Iaseiviunt: Non autem habet locum in divitile' moderatis , communiter conservatis ad solam suis stentationem vitae , qua singuli indigent. Eadem enim est ratio , quod singuli utantur his quae pertinent ad necessaria vitae , & quod communiter con
Ad quartum dicendum , quod Isaac possessiones
renuebat accipere , quia timebat ne per hoc ad superfluas divitias veniretur , per quarum abusiim impediretur Religionis persectio . Unde Greg. ibi d. subdit: Sie metuebat paupertatis suae fecuritatem perdere , stetit aυari diυites solent perituras diυitias eus odire . Non autem legitur, quod renuerit reciperae aliqua necessaria ad vitae sustentationem communi
Ad quintum dicendum, quod Philos. in I. Politie.c e. I. 9 6. to. S. b dicit, panem, & vinum, & alia huiusmodi esse divitias naturales; pecunias vero di vitias esse artificiales . Et inde est , quod quidam Philosophi nolebant uti pecunia , sed aliis rebus , quasi secundum naturam viventes. Et ideo Hieronymus ibidem per sententiam Domini , qui similiterutrumque interdicit , ostendit quod in idem redit habere pecuniam, I alias res vitae nece istarias. Et tamen licet Dominus huiusmodi non portari in via ab his , qui ad praedicandum mittebantur , ordinauerit; non tamen ea in communi conservari prohibuit. Qualiter tamen illa verba Domini intelligenda sint , supra ostensum est c q. I 83. a. 6. ad a. in I. a. q. IO8. a. a. ad 3. J
EX art. habes primo: quomodo per rationem tumidi rectam, tum indirectam destruas errorem Rein sardorum , seu Fratieellarum dicentium c ut refert Directorium Inqui in a. par. qu. II. quod habere aliquid in communi diminuit de perfectione Euangelicae paupertatis . Item haeresim eorundem dicentium, Christum, eiusque Apostolos nihil incommu ni habuisse . Et addentium , quod Apostoli sine diminutione persectionis eorum , & sine peccato nota potuerunt habere aliquid , neque etiam in commuinni. Seeundo habes: quomodo per rationem ostendas, illos errores merito damnari a Prospero , ut in arg. eont . Pro quo nota ; quod illud est in eap. Expedit. Item a Sancto Clemente Papa, & martyre; Se reci-
575쪽
3 4 QU EST. CLXXXVIII. AR T. VIII.
sulis, prout cuique opus erat. Item a Sancto inbs no Papa ibidem, e . Seimus. Ubi nota ly nee qui μquam eorum, qua possdebat , aliq&id suum esse dicebat , sed erant illis omnia communia . Item a mutistis capitulis, ibidem. Ab Apostolis vero post Christum omnem persectionem incoepisse , est omnibus manifestum : nisi forte quis more Begardorum desipiat. Item a summis Pontificibus Gemente Sexto . Innocentio Sexto , Urbano Quinto, per hoc , quod eorum tempore plurimi Begardi pertinaces in praedictis, aliisque erroribus , fuerunt pro haereticis damnati , & ignibus concremati ut Director. Inquisi-xori narrat, tibi Dpra. J Item a Papa Ioanne XxII. in extraυ. Cum inter nonnullos . uuia quorωndam mentes c quae habentur in extraυ. Joannis XXII. rit. de verborisegniscat. e. q. S. Per hoc enim, quod reprobat , tanquam haeresim , illud scit. quod Christus, & Apostoli non habuerint aliquid in communi , dama me pariter eointelligitur illud, se . quod habere aliquid in communi diminuat persectionem reli. gionis . Nota universaliter c occasione huius contra omnes errores Begardorum, quod secta ipsa fuit damnata ab eodem Papa, ut habetur in extrissctamnis XXII. de νeligiosis domibus, quae incipit , Sancta Romana . Intelliguntur enim condemnari dicta
aliquorum, tanquam erronea, ex eo, quod auctores corum damnantur: ut alibi per B. Augustinum annotavimus . Item conceduntur bona immobilia incommuni religiosis a Conc. Trident. sely as. de Rasular, caρ. 3. quorum tamen perfectio,iem non mirinuere , sed statuere intendit, & satagit ipsa mei Synodus; ut patet ibidem , eap. I. & a. Secunda vi, des: quomodo ex iis bene pensatis, Ne .
ARTICULUS VIII. sor Utrum perfecti, sest ReIigio in Deletata v
ventium , quam agentium solitariam
AD octavum sic proceditur . Videtur , quod perfectior sit Religio in societate viventium, quam uentium solitariam vitam . Dicitur enim Eccles. 4. Melius es, duos esse simul, quam unum ζ habent e--nim emolumentum foetetatis suae. Igitur videtur perfectior esse Religio in secietate viventium. 1. Praeterea . Matth. 38. dicitur: Ubi meνint duo ,
576쪽
QUAE . CLXXXVIII. ART. VIII. s 3
Christi societas . Bego videtur, quod vivere in conagregatione sit melius , quam ducere solitariam vi
3. Praeterea . Inter alia Religionis vota votum obedientiae excellentius est, & humilitas est maxime Deo accepta ἰ Sed obedientia , ia humilitas magis observantur in conversatione , quam in klitudine . dicit enim Hieron. ad Rusticum monachum :
pis . 4. ante medi In solitudine cito subrepit summbia, dormis quantum voluerit, facit quod volueνἐt; E contrario autem ipse docet eum, qui in societate vivit, dicens et Non faetas quod vis, comedas quod iuberis , habeas quantum aeceperis , stibiletaris euἐnon υis , servias fratribus , Praepomum monaseria timeas ut Detim , diligas tit parentem . Ergo vide tur , quod Religio in societate viventium sit perse
ctior ea, quae solitariam vitam agit. 4. Praeterea . Dominus dicit Lucae II. Nemo a
rendis Itieernam, oe in absondito ponit, neque su bmodio: Sed illi qui solitariam vitam agunt, viden tur esse in abscondito positi, nihil utilitatis hominibus afferentes. Ergo videtur , quod eorum Religio non sit perfectior. s. Praeterea . Id quod est secundum naturam hominis, videtur ad persectionem virtutis pertinere e Sed homo est naturaliter animal sociabile , ut Ρhulosoph. dicit in I. Politicorum . c. e. a. a princ. ty.
si perfectius, quam agere vitam sociale D. Sed Contra est , quod Aug. in lib. de operibus Monachorum c e. 23. a med. eo. 3. Elos sanctiores esse dicit, qαi a eo pectu hominum separati , nulli ad se praebent accessum, viventes is msgua intentiσ-
Respondeo dicendum , quod solitudo , sicut Dipsa paupertas , non est ipsa esse vita perfectionis sed persectionis instrumentum . Unde & in Colla, tionibus Patrum c esIIat. I. e. p. in princ. didit Abbas Moyses , quod pra puritate tardis solitudo δε- E anda est , sicut & ieiunia , & alia huiusmodi .
Manifestum est autem , quod solitudo non est instrumentum congruum actioni, sed contemplationi , secundum illud Oseae a. Duram eam in solitudinem , γ ιορπαν ad eor ejus . Unde non congrait Relipionibus , quae sunt ordinatae ad opera uitae activae fi-ve corporalia , sive spiritualia i nisi forte ad tempus , exemplo Christi, qui, ut dicitur Lucae s. exiis ira montem satur orare, γ eνat pernoctam ire orario ηαDias
577쪽
Competit autem Religionibus , quae sunt ad enu templationem ordinatae. Considerandum est tamen, quod id 'quod est solitarium , debet esse sibi per se ussciens i Hoc autem est , cui nihil deest , quod pertinet ad rationem perfecti. Et ideo solitudo competit contemplanti, qui iam ad perfectum pervenit. Quod quidem contingit dupliciter . Uno modo ex io. Io divivo munere: sicut patet de Ioanne Baptista , qui fuit replatus Spiritu sancto adbue ex utero matris suae, unde eum adhuc puer esset, erat in desertis , ut dicitur Lucae i. Alio modo per exercitium virtuosi si us , secundum illud ad Hebr. I. perfectorum in solidus eibus, eoνωm qtii pro eonsuetωdine exercitatos babent sensus ad diseretionem boni , ac mali. Ad exercitium autem huiusmodi iuvatur homo ex aliorum societate dupliciter . Uno modo quantum ad intellectum , ut instruatur in his quae sunt contemplanda. Unde Hieron. dicit ad Rustici monach. c pN. 4. ante med. Μibi plaeet, ut habeas sanctorum contubernium, nee ipse te doceas . Secundo quantum ad affectum , ut scita noxiae affectiones hominis r primantur exemplo, & correctione aliorum et quia m
ut dicit Gregorius 3 o. Moral. super illud , Ctii d di in solituisine domum, cap. in. cita med. quid prodes solitudo eorporis , s solitudo defuerit cordis tEt ideo vita socialis necessaria est ad exercitium per fectionis .e Solitudo autem competit iam persectis. Unde Hieron. dicit ad Rusticum monachum t c Ioe ein Solitariam vitam reprebendimus ' minime: quiρ-pe quam sepe laudatamus e sed de ludo monaseriosum bujuscemodi volumias egre,i milites, quos eremi νυdimenta dura nou terreant, quispecimen conυersa tionis stiae mωIto tempore dederint. Sicut ergo id quod iam perfectum est, praee minet ei quod a1 perfectionem exercetur , ita vita solita riorum , si ribite assumatur , pr eminet vitae soci Is . Si autem absitie praeeedenti exercitio talis vita
tiam suppleatur , quod in alias per exere tiωm ae-ἔuiritur: sicut patet de beatis Autonio , & Beuedia Ad primum ergo, dicendum , quod' Salomon ctendit, melius esse quod sint duo simul , quam unus, propter auxilium quod unus habet ab alio, vel ad sablevandum, vel ad fovendum, vel ad spiritualiter calefaciendum : Quo quidem auxilio iam non indigent, qui sunt perfectionem assecuti. M. secundum dicendum , quod dicitur I. Ioan -
578쪽
QUIEsΤ. CLXXXVIII. ART. VIII. s4
Rui manet in chaνitate , in Deo manet , oe Detis in eo. Sicut ergo Christus est in medio eorum, qui sibi inuicem per dilectionem proximi sociantur; ita habitat in corde eius , qui divinae contemplationi insistit per dilectionem Dei. Ad tertium dicendum , quod actu obedire est nece Tarium his , qui indigent exerceri secundum directionem aliorum ad perfectionem capiendam zSed illi qui jam perfecti sunt, Di,itu Dei sumienter aguntur , ut non indigeant actu aliis obedire ;Habe ut tamen obedientiam in praeparatione animi. Ad quartum dicendum , quod, sicut Augustinus dicit in i 9. de civitate Dei, c e. I'. a med. tom. 5. astidio eos noscendae veritatis nemo prohibetur , qtiodata latidabile pertinet otium. Quod autem aliquis super candelabrum ponatur, non pertinet ad ipsum , sed ad eius Superiores. stu.e sarcina si non imponatur , ut Augustinus ibidem subdit, contemplanaee υeritati vacandum es , ad quam plurimum valet soliistud γ Et tamen illi qui solitariam vitam agunt , multum utiles sunt generi humano . Unde August. dicit in libro de moribus Ecclesiae c G 3 paulo a princ. tom. I. de his loquens: ,, Pane solo, qui eis,, Per certa intervalla temporum affertur , & aquari contenti, desertissimas terras incolunt, perfruens, tes colloquio Dei , cui puris mentibus inhaese se runt L Uidentur autem nonnullis res humanas , D plusquam oporteret deseruisse , non intelligenti-M bus quantum nobis eorum animus in orationibus M prosit , & uita ad Oxemplum, quorum corpora Vi- ,, de re non sinimur. Ad quintum dicendum quod homo non potest sis litarius vivere dupliciter . Uno modo, quasi societatem humanam non ferens propter animi saevitiam e
Et hoe est bestiale. Alio modo per hoc, quod totaliter divinis rebus inhaeret: Et hoc est supra hominem . Et ideo Philosoph. dicit in I. Polit. c c. 2. a med. to. S. quod ille qui aliis non communicat shesia , aut Deus, id est divinus vir.
EX art. habes primo : quomodo per rationem tiostendas , & recte intelligas , merito insinuatum fui me a scripturis, &Aue. quod uita solitariorum. est persectior , quam in societate viventium . A D. Aug. quidem, ut in arg. coni. A scripturis vero per hoc, quod Beatus Ioannes Baptista , de quo Dominus dicit, Matth. II. Inper natos mulierum non sum
579쪽
reris major , elegit vitam solitariorum magis, quam in societate viventium. Dicitur enim de eo Luc. i. Ptier erescebat, oe confortabatur Diritu, m erat in desertis usque ιn diem ossensionis suae ad Israel. Ubi ex ly eonforιabatur Diritu, cognosce, quod per gratiam diuinam fuit suppletum in Ioanne , quod per exercitium solet prae requiri ad vitam solitariam propter vitationem periculorum. Vide conclus. fin. S eando vides : quomodo , &c.
De Religionis ingressiti, in Beem articinlas divisa. DEinde eonsiderandum est de ingreta Religi
Eν eirta hoe quaeruntur decem. Primo . Utrum illi qui non sunt exercitati in O, servantia praeceptorum , debeant ingredi Reliagionem . Secundo . Utrum liceat aliquos voto obligari ad Religionis ingressum. Tertio . Utrum illi qui voto obligantur ad Religionis ingressum , teneantur votum implere . Quarto. Utrum illi qui vovent Religionem intrare , teneantur ibi perpetuo remanere. Quinto . Utrum pueri sint recipiendi in Religi
Sexto. Utrum propter parentum obsequium aliqui debeant retrahi a Religionis ingressu.septimo. Utrum Presbyteri Curati, vel Archidia coni possint ad Religionem transire . octavo . Utrum de una Religione possit aliquis transire ad aliam. Nono . Utrum aliquis debeat alios inducere ad Relisionis ingressum. Decimo . Utrum requiratur magna deliberatio cum eonsanguineis, & amicis ad Religionis ingressum . AR.
580쪽
QUAEST. CLXX xl X. ART. I. ARTICULUS L og
Ureum tui qui non fune in praevili exercItati , debeant ingredi Refigionem.
AD Primum sic proceditur . Videtur , quod non debeant Religionem ingredi , nisi illi qui sunt
in praeceptis exercitati . Dominus enim consilium iapersectionis dedit adolescenti , qui dixerat se praecepta a juventute servata : Sed a Christo sumpsit initium omnis Religio . Ergo videtur, quod non sint ad Religionem admittendi, nisi qui sunt tu praeceptis exercitati. a. Praeterea . Greg. dicit super EZech. hom. IS. at quam. a prine. γ ι. 22. ΜοωI. e. I 4. parum a prine. Nemo repente si summus ; sed in bona eonveryati ne a minimis quis inchoat, ut ad magna perveniat e Se a magna sunt consilia , quae pertinent ad perse ctionem vitae ; minora autem praecepta sunt , quae pertinent ad communem iustitiam . Ergo videtur , quod non debeant aliqui ad observantiam consiliorum Religionem intrare , nisi prius fuerint in praeceptis exercitati .
3. Praeterea . sicut Ordines sacri habent quandant excellentiam in Ecclesia , ita & Religionis status rSed, sicut Gregor. scribit Gallorum Episcopo , cp. Regiser. epis. II a. a me3. & habetur in Deeretis dist. 48. c e. Sietie Neopisto ordinate ad Ordines ascendendum es. Nam easum appetit, qui ad fummi Dei Ditigia , postpositis gradibus , per abrupta
quaerit ascensum. Selmus autem, quod aedifieati parietes non prius tignorum pondus aceipiunt , mi' anoυitatis suae fumore siccentur ἰ ne η ante pondera , quam solidentur, aeeipiant , etinctam semul fabrisam deρonam. Ergo videtur , quod non debeant aliqui ad Religionem transire, nisi in praeceptis sint exercitati . 4. Praeterea . Super illud Psalmi I 3 o. , , Sicut abisse Iactatus est super matre sua, dicit gI. c ord. In is utero matris Ecclesiae primo concipimur, dum fio se dei rudimentis instruimur , inde quasi in utero e- ,, iusdem alimur, in iisdem primordiis proficientes: , , deinde in lucem educimur , dum per baptismum M regeneramur: da inde quasi manibus Ecclesiae pomis tamur, & lacte nutrimur , dum post bapti im