장음표시 사용
91쪽
Alia vero causa nocturnae pollutionis potest este animalis, & interior; puta cum ex cogitatione pret cedenti contingit aliquem dormientem pollui. Cogitatio autem, quae in vigilia praecessit, quandoque est pure speculativa; puta cum aliquis causa disputatio. nis cogitat de peccatis carnalibus: quandoque autem .est cum aliqua affectione vel concupiscentiae , veI horroris . Contingit autem magis pollutio nocturna ex cogitatione carnalium vitiorum , quae sunt cum
concupiscentia talium delectationum , quia ex hoe reis manet quoddam vestigium , & inclinatio in anima , ita quod dormiens facilius inducitur in sua imaginatione ad assentiendum actibus , ex quibus sequitur pollutio . Et secundum hoc Philos dicit in 1. Eth. c e. tile. a med. to. 3. quod in quantum paulatim ste transeunt quidam motus a vigilantibus ad dormientes , meliora sunt phantasmata stidiosorum , quam quorumlibet. Et August. dicit Iet. super Gen. ad liteis. ram. e. II. adfin. to. 3. quod propter bonam animae affectionem quaedam eius merita etiam in fomnis ei rent . Et sic patet, quod nocturna polititio habet rationem eulpa ex parte suae causae. Quandoque tamen contingit, quod ex praecedenti cogitatione carnalium actuum, etiam speculativa , vel si sit cum horrore, sequitur in somnis pollutio r Et tune non habet rationem eulpae, nec in se, nee in sua causa. Tertia vero causa est spiritualis extrinseca ; puta. eum ex operatione daemonis commoventur phanta Gmata dormientis in ordine ad talem effectum . Et hoe quidem quandoque est cum peccato praecedenti, sci Iicet negligentia praeparandi se contra daemonis illusiones. unde S in sero cantatur: Nossemque nofrumeomprime , ne polluantur corpora . stuandoque vero est absque omni culpa hominis ex sola nequitia daeis monis: Sicut in Collationibus Patrum .eoliat. 22. c.
6. legitur de quodam , qui semper in diebus sestis
pollutionem nocturnam patiebatur, hoc diabolo procurante , ut impediretur a sacra Communione . Sic igitur patet , quod nocturna polutio nunquam esspeeeatum , sed quandoque es sequela peccati praeeedentis.
Ad primum ergo dicendum , quod Salomon non meruit in dormiendo sapientiam a Deo , sed fuit signum praecedentis desiderii, propter quod dicitur talis peritio Deo placuisse , ut August. dicit Iet. super Gen. ad literam P ce. 23. in Λ, to. 3. Ad secundum dicendum , quod secundum quod vires sensitivae interiores magis vel minus Opprimun. t M a somno propter vaporis turbulentiam, vel Pu-
92쪽
ritatem , secundum hoc usus rationis magis vel mianus .impeditur in dormiendo . Semper tamen qua
tum ad aliquid impeditur, ut non possit omnino liis horum iudicium habere , ut in prima parte dictum est. c o. M. ar. 8. Et ideo non imputatur ei ad
Ad tertium dicendum , quod apprehensio rationis non ita impeditur in somno, sicut eius iudici uitis, quod perficitur per conversionem ad sensibilia , quae sunt prima principia cogitationis humanae. Et ideo nihili prohibet, hominem secundum rationem apprehendere aliquid de novo in dormiendo, vel ex ipsis reliquiis praecedentium cogitationum, & phantasmatibus Oblatis, vel etiam ex revelatione divina, aut immisissione Angeli boni, vel mali. . APPENDIX .
EX an. habes primo i quomodo per rationem'&ostendas, & in sensu recto intelligas , merito insinuatum esse a scrii tutis, Augu. Gregor. & Isid ro: quod pollutio nota urna non est peccatum. A D. August. quidem: ut in arg. coni. A D. Gregorio autem : ut diffuse legitur in Decretis di . 6. c. r. Sr 2. a scripturis vero per hoc a quod dicitur Iudith i3.. Dominus sine pollutione peccati re emis me gauindenrem in υictoria sua. Ac si, hoe modo loquendi , subindicetur; quod aliqua pollutio reperitur , quae squamvis pollutio sit, non est tamen pollutio peccati , id est quae sit peccatum. Huiusmodi autem maxime est pollutio nocturna. Nam hanc animus nesciens potius intelligitur tunc pati, quam agere: ut colligitur ex dis praedicta e. i. & ex text. & ex glos. Ab Isidoro item insinuatur id ipsum dist. ead. c p. 3. Nomes peeeatum , quando nolentes imaginibus nosturnis illudimur. Haec ille. Vide Saneti Doctorem in 3. qu.8O. ar. 7. Secundo vides: quomodo, Sc.
AD Sextum sic proceditur. Videtur, quod stuprum non debeat poni una species Iuxuriae. Stuprum enim importat illicitam virginum denorationem, ue
93쪽
habetur in Decretis 36. q. I. cin appendiee mae. ad C. Lex illa J Sed hoc potest esse soluti cum soluta ;quod pertinet ad fornicationem : Ergo stuprum. Non debet poni species luxuriae a fornicatione distincta ..ι 2. Praeterea 4 Ambros dicit in lib. de Patriarchis Dc seu lib. i. de Abrabam , e. 4. inter prine. γ meia to. 4. Nemo sibi blandiatur de legibus bominum i Omne prum adulteriam ess : 'Sed ipceterum ex Opposito diversarum una non continetur sub alia . Cum ergo a.dulterium ponatur species luxuriae, videtur quod stuprum species luxuriae poni non debeat. 3.' Praeterea. Inferre alicui iniuriam videtur magis ad iniustitiam . quam ad luxuriam pertineret Sed il- Ie qui stuprum committit, iniuriam facit a Iteri, Q. Patri puellae , quam corrumpit , qui potest ad animum suum iniuriam revocare , & agere actione iniuriarum contra stupratorem aErgo stuprum non de-het poni species luxuriae . 1 Sed Contra est, quod stuprum proprie consistitia actu venereo, quo virgo defloratur. Cum igitur I xuria proprie sit circa venerea , videtur quod stuprum sit species luxuriae. Respondeo dicendum, quod ubi circa materiam a-ueuius vitii occurrit aliqua specialis deformitas , ibi debet poni determinata species illius vitii. Luxuria
autem est peccatum cilaca venerea existens, ut supra
dictum est. c q. praee. a. i. oe 4. In virgine autem sub eustodia patris existente quaedam deformitas specialis occurrit, si corrumpatun tum ex parte puel-Iae, quae ex hoc quod vi latur nulla pactione conium gali praecedente , ti impeditur a legitimo matrimonia consequendo, deponitur in via meretricandi, a quo retrahebatur ne signaculum virginitatis amitteret; tum etiam ex parte patris , qui de eius custodia s
Iieitudinem perit, secundum illud Eecl. 4a. Supeν Iiam luxuriosam eonfirma etino iam , ne quando fa-eiat te in opprobrium venire inimiris Et ideo manifestum est, quod suprum, quod importat Elicitam vietinum de rationem sub errea paremum exisentium, in determinata luxuriae Deetes . Ad primum. ergo divendum , quod quamvis virgo
sit soluta a vinculo matrimonii, non tamen est soluta a patris potestate. Habet etiam speciale impedimentum sornicarii concubitus virginitatis signum, quod non debet u i si per matrimonium auferri. Unde stuprum non est fornicatio simplex , sed fornu catio est concubitus , qui fit cum meretricibus ,
id est mulieribus iam corruptis , ut patet per Glos
sam c interi. a. ad Corint . ia. super illud , se ui
94쪽
non egeνunt paenitentiam stiper immunditia, oe se
Ad secundum dicendum , quod Ambros ibi aliter
accipit stuprum, prout scilicet communiter accipitur Pro omni peccato luxuriae. Unde stuprum ibi nominat concubitum viri coniugati cum quacumque alia muliere praeter uxorem , quod patet ex hoc quod subdit me viro luet , quod mcilieri non licet. Et hoc modo etiam accipitur Num. s. ubi dicitur : Si
Iatet adulterium, oe eesibus argui non potes, quia non es inυenta in supro 3te. Ad tertium dicem dum, quod nihil prohibet, unum
peccatum ex ad itinctione alterius deformius fieri. Fit autem deformius peccatum luxuriae ex peccato in justitiae: quia videtur concupiscentia esse, inordinatior, quae a delectabili non abstinet , ut iniuriam vitet. Habet autem duplicem iniuriam annexam . Unam quidem ex parte virginis, quam etsi non vi corrumpat, tamen eam seducit ; ia sic tenetur ei satisfacere. Unde dicitur Exod. aa. Si seduxerit quis vir ginem nondum desponsatam , dormieritque eum ,, ea , dotabit eam , & habebit uxorem . Si autem se pater virginis dare noluerit , reddet pecuniam se iuxta modum dotis , quam virgines accipere conis ,, sueverunt. ,, Aliam vero iniuriam facit patri puellae. unde & ei secundum legem tenetur ad poenam . Dicitur enim Deut. 22. ,, Si invenerit vir puellam
se virginem, quae non habet sponsum, & apprehense deus concubuerit eum illa, & res ad iudicium v ,, nerit , dabit qui dormivit cum ea , patri puellaeis quinquaginta sicios argenti , & habebit eam ux ,, rem: &quia humiliavit illam, non poterit dimit. tere eam cunctis diebus vitae suae . ,, & hoc ideo ne videatur ludibrium secisse, ut August. dicit. ι in Deut. q. 34. D. q.
Ex art. babes primo : quomodo per rationem mstendas, merito insinuatum fuisse a scripturis, 3t Gelasio; quod stuprum est determinata species luxuriae . A Papa Gelasio quidem ; ut in Decretis, 36. q. i. e. Lex illa. Α scriptur. vero per hoc, quod deflor tionem virginis factam vocant stuprum Gen. 34. S vientes ob suprum sororis suae, quae erat virgo . Ac si scriptura per hoc, quod & deflorationem virginum vocat stuprum , & hoc ipsum secernit ab aliis specie di luxuriae c ut Patet in ara. I. append. J dicat sch lastice loquens e stuprum proprie dictum debet. POM
95쪽
determinata species luxuriae. Secundo vides ς qutam do ex iis, &c.
AD Septimum sic proeeditur . Videtur, quod Raptus non sit species luxuriae distincta a stupro . Dieit enim Isidori in lib. S. Etymolog. e. 26. ante med. quod Riaprum, ides raptus, proprie es silicisus eoitus a corr&mpendo dictus 1 unde oe qui raptu potitur, stipro fruitur . Ergo videtur , quod raptus non debeat poni species luxuriae a stupro distincta.
importare. dicitur enim in Decret. 36. qu. I. in apis pend. Grat. ad C. Lex illa quod raptus commistitur, eum puella violenter a domo patris abducitur, ut corompta in uxorem habeatυν . Sed hoc quod violentia alicui inseratur, per accidens se habet ad luxuriam, quae per se respicit delectationem concubitus . Ergo videtur , quod raptus non debeat poni determinata species luxuriae.
cohibetur. dicitur enim i. ad Cor. 7. Propter fornieationem unusquisqtie suam ωxorem habeat: Sed raptus impedit matrimonium sequens. dicitur enim in Concit. Meldensi : c habet. e. Placuit. 36. qu. 2. PI euit, ut hi qui rapiunt Deminas, vel furantur, VH seduciant , eas nullatentis habeant tixores , quamvis eas posemodum nuptialiter eum consensti parentum suorum susceperint. Ergo raptus non est determinata species luxuriae.
sam absque peccato luxuriae: Sed raptus potest cominmitii , si aliquis violenter sponsam suam auserat de domo parentum, & eam carnaliter cognoscat. Ergo raptus non debet poni determinata species luxuriae. Sed Contra est, quod raptus es siIisitus eoitus, ut Isidor. dicit: I. I. Etνm. e. 26. ante med. Sed hoe pertinet ad peccatum luxuriae. Ergo raptus est species
Respondeo dicendum, quod raptus , prout nune de eo loquimur, es speetes luxuria: Et quandoque quia vim in idem concurris cum Rupro - quandoque autem
96쪽
ἐnυenitur raptus sene supro quandoque vero I prum sae raptu . Concurrunt quidem in idem, quando aliquis violentiam infert ad virginem illicite deflorandam : Quae quidem violentia quandoque insertur tam ipsi υirgini , quam patri: quandoque autem insertur patri, sed non virgini; puta cum ipsa consentit, ut perviolentiam de domo patris abstrahatur . Differt etiam violentia . & raptus alio modo : Quia quandoque puella violenter abducitur a domo parentum, & violenter corrumpitur: quandoque autem etsi violenter abducatur , non tamen violenter corrumpitur , sed de voluntate virginis , sive corrumpatur fornicario concubitu, sive matrimoniali, qualitercumque enim violentia adsit, salvatur ratio raptus. Invenitur autem raptus sine stupro; puta si aliquis rapiat viduam , vel puellam corruptam. Unde Symmachus Papa dicit: c in epis. s. ad Caesarium, e. Φ. m. o. Concit. γ b. e. Rutores, 36. q. a. Raptores viduarum, vel uirginum ob immanitatem facinoris tanti detesamur . Stuprum vero sine raptu invenitur , quando aliquis absque violentiae illatione virginem illicite deflorat . Ad primum ergo dicendum, quod quia raptus PI Tunque cum stupro in idem concurrit, ideo quandoque unum pro alio ponitur. Ad secundum dicendum, quod illatio violentiae videtur procedere ex magnitudine concupiscentiae , ex qua aliquis non refugit periculo se iniicere violentiae
Ad tertium dicendum, quod aliter est dicendum de raptu puellarum, quae sunt aliis desponsatae, & aliter de raptu illarum , quae non sunt aliis desponsatae . illae enim quae sunt aliis desponsatae, restitarendae sunt suis sponsis, qui in eas ex ipsa desponsatione ius habent: Illae autem quae non sunt aliis desponsatae, Primo restituendae sunt patris potestati ; S tunc de
voluntate parentum licite pomunt eas. in uxores ac cipere e Si autem aliter fiat , illicite matrimonium contrahitur. tenetur enim qui quamcumque rem ra- Pit, ad eius restit titionem . Nec tamen raptus diri mit matrimonium iam contractum, etsi impediat contrahendum. uod autem dicitur in praedicto Concidi Ilo, dictum est in detestationem illius criminis , deest abrogatum. Unde Hieronym. hab. e. Tria 1 36. g. 2. contrarium dicit : ,, Tria, inquit, coniugiam Iegitima in Scripturis leguntur. Primum est, vir- ,, go easta in virginitate viro data legitime e secun-m dum est , virgo in civitate deprehensa a viro , St
97쪽
ω illi per vim copulata, si voluerit pater eius, d , , tabit eam iste vir, quantum iudicaverit pater, ti,, dabit pretium pudicitiae eius: Tertium autem est, D quando aufertur ei, & traditur alteri de voluntateis patris. Vel potest intelligi de illis quae sunt aliis desponsatae & maxime per verba de praesenti. Ad quartum dicendum , quod sponsus ex ipsa deis sponsatione habet aliquod ius in stia sponsa. & ideo
quamvis pcccet violentiam inserendo , excusatur tamen a crimine raptus . Unde Gelasius Papa dicit rc hab. e. Lex, 36. q. I. Lex illa praeteritorum Pνiniscipum ibi raptum dixit esse commissum, ubi pueIIa,
de cuius ante nuptiis nihil actum fuerat, videbatur abducta .
EX art. habes primo . quomodo per rationem Ostendas, merito insinuat uni fuisse a scripturis . R Gelasio ; quod raptus est species luxuriae distincta a stupro . A Gelasio quidem, ut in Decr. 36. q. I. c. Lex illa . A scripturis vero per hoc; quod 3. Cortu, s. 6. distinctim ab aliis speciebus luxuriae inter quas subintelligitur stuprum , ex Gen. 34. J nominatur raptus , sub vocabulo tamen rapacium , quod in proposito nihil obest . Ac sic ex isto suo textu , atque contextu scriptura, scholastice loqvendo, dicat: Ideo raptum distincte nomino , ut exinde cognoscere sa- iam , quod raptus est species luxuriae distincta ab aliis, & consequenter a stupro . Secundo vides; quomodo, &c.
Utrum adulterium It determinata Decies luxurie
. d. 4 I. N e. q. q. a. eo. Et mat. q. II. a. 3. ζωρ.
AD Octavum sic proceditur: Videtur, quod aduI.
terlum non sit determinata species luxuriae ab aliis distincta. Dicitur enim adulterium ex eo, quod aliquis ad alteram accedit praeter suam , sicut dicit quaedam Glos super Exodum : ordin. βρ. HAd c. ao. Non moechaberis: O in Aug. in lib. se δερ. Exod. q. II, a med. to. 4. J Sed alia mulier praeter suam potest esse diversarum conditionum , scilicet virgo, vel in potestate patris existens , vel meretrix , vel cuiuscumque alterius conditionis. Ergo videtur , qui da dulis
98쪽
adulterium nou sit species luxuriae ab aliis distincta. Σ. Praetcrea. Hieron. dicit: cI. I. coni. Joυνn. prope f. γ hab. e. origo, 3 a. q. q. Nihil interess, ex quacati a qtiis insaniat . unde Sixtus Pνthagorietis in Sententiis : Adulter, inquit, es amator ardentior in suam tiravem , S pari ratione in quamIibet aliam mu- Hierem: Sed in omni luxuria est amor ardentior debito . Ergo adulterium invenitur. in omni Iuxuria. Non ergo debet poni luxuriae species. 3. Praeterea. Ubi est eadem ratio deformitatis, ibi non videtur esse alia species peccati: Sed in stupro,& adulterio videtur esse eadem ratio desormitatis: quia utrobique violatur mulier alienae potestati subiecta . Ergo adulterium non est determinata species luxuriae ab aliis distincta.
- Sed Contra est, quod Leo Papa dicit , c id hab.
Aug. I. I. de bono conjug. e. 4. to. 6. Vide append. Grato ad e. Ille autem , 32 ς 5. quod adulterium commisetitiar, eum proprie libidinis in inesti, vel alieno eon- sensta cum altero, vel altera contra paetum conjugale concumbitur: Sed hoc importat specialem deformitatem luxuriae . Ergo adulterium est determinata species luxuriae. Respondeo dicendum, quod adulterium, sicut ipsum nomen sonat, est accessus ad alienum torum. In quo quidem . pliciter contra castitatem, & humanae generationis bonum aliquis delinquit. Primo quidem, inquantum accedit ad mulierem non sibi matrimonio copulatam ; quod requiritur ad bonum prolis propriae educandae. Alio modo , quia accedit ad mulierem alteri per . matrimonium copulatam ; & sic impedit bonum proin iis alienae . Eadem ratio est de muliere coniugata, quae per adulterium corrumpitur. Unde dicitur Ee-eles. 23. Omnis mulier relinquens υirum suum peccabit Primo enim in Iege Altissimi incredibilis fuit, in qua scilicet praecipitur , Non moechaberis: Et se- eundo in virum stitim deliquit , in quo facit contra certitudinem prolis eius : Ἀνιio in adulterio fornicata es, oe ex alio viro flios flatuit tibi, quod eii
contra bonum propriae prolis. Sed primum est commune in omnibus Peccatis mortalibus: alia vero dυo specialiter pertinent ad deformitatem adulterii. Unde manifestum est, quod adulterium es determinata Deetes Itixuriae , utpote specialem deformitatem ha
Ad primum ergo dicendum, quod si ille qui habet
uxorem , ad aliam accedat, peccatum eius potest denominari, Vel ex Parte sua ; & sic semper est adul-
99쪽
terium, quia contra fidem matrimonii agite MN ex parte mulieris, ad quam accedit c & sic quandoque
est adulterium , puta cum coniugatus accedit ad ux rem alterius; quandoque autem habet rationem fluis pri, vel alicujus alterius, secundum diversas conditiones mulierum, ad quas accedit . Dictum est autem supra, cari I. bu. q. J quod species luxuriae accipiuntur secundum diversas mulierum conditiones.
Ad secundum dicendum, quod matrimonium speis cialiter est ordinatum ad bonum humanae prolis, sicut dictum est. c ar. a. hv. q. Adulterium autem specialiter matrimonio contrariatur, inquantum vi lat matrimonii fidem, quam quis coniugi debet. Et quia ille qui est ardentior amator uxoris, facit conistra bonum matrimonii, inhoneste eo utens, licet fidem non violet , ideo aliqualiter potest adulter nominari, & magis Hie , qui est ardentior amator ab terius mulieris. Ad tertium dicendum, quod uxor est in potestate viri, sicut ei matrimonio copulata; puella autem est sub potestate patris , sicut per eum matrimonio computanda . Et ideo alio modo contra bonum matri. monii est peccatum adulterii , alio modo peccatum stupri. Et propter hoc ponuntur diversae luxuriae species . De aliis autem ad adulterium pertinentibu dicetur in tertia parte, sed non abssivit, vid. di . 4r cum de matrimonio tractabitur.
EX art. habes primo . quomodo per rationem ostendas , merito insinuatum fuisse a scripturis , N Leone, quod adulterium est species luxuriae ab aliis distincta . A Papa Leone quidem, ut in statim. contra A scripturis vero per hoc, quod distinctim nominant , & per hoc secernunt adulterium ab aliis speciebus luxuriae: ut patet in are. I. append. quasi ergo ex hoc ipso scholastici aperte dicunt a Adult rium est determinata species luxuriae, ab aliisque divincta. Secundo vides: quomodo, &c-
100쪽
Utrum Incestis sit determinata species luxuriae.
AD Nonum sic proceditur. Videtur, quod incestu
non sit species determinata luxuriae : Incestu enim dicitur per privationem castitatis: Sed castitatimii versaliter opponitur luxuria. Ergo videtur, quod incestus non sit species luxuriae, sed sit universaliter ipsa luxuria o 2. Praeterea. In Decretis dicitur 36. qu. I. c in append. Grat. σου e. Lex illa) quod intestis est consanguinearum , υel assinium abusus f. Sed a finitas dis.
fert a consanguinitate . Ergo incestus non est una species luxuriae , sed Plures. 3. Praeterea . Illud quod de se non importat aliquam deformitatem, non constituit aliquam determinatam speciem vitii: Sed accedere ad consanguineas, vel amnes, non est secundum se deforme; alias nullo tempore licia isset. Ergo incestus non est determis nata species luxuriae.
Sed Contra ess, quod species luxuriae distinguuntue
secundum conclitiones mulierum, quibus aliqui abutuntur: Sed in incestu importatur specialis conditio mulierum: quia est abusus consanguinearum, vel EG finium , ut dictum est. cin arg. a. oe a. r. bu. qu. Ergo incessus est determinata species luxuriae .
Respondeo dicendum , quod sicut dictum est. ca.
r. γ 6. hu. q. ibi necesse est inveniri determinatam speciem luxuriae, ubi invenitur aliquid repugnans usui debito venereor una. In usu autem consanguinearum, vel amnium invenitur aliquid incongruum commistioni ven creae triplici ratione . Primo quidem, quia naturaliter homo debet qualidam honorificeni iam parentibus , & per consequens aliis consaliquineis , qui ex eisdem parentibus de propinquo originem trahunt ; in tantum quod apud antiquos, ut V lerim Maximus refert, l. a. c. i. n. 7. non erat faSmium simul cum patre balneari, ne scilicet se inviacem nudos conspicerent . Manifestum est autem secundum praedicta , c q. I a. a. q. e. q. II . ar. quod in actibus venereis maxime consistit quaedam turpitudo honorificentiae contraria. unde de his homiues verecundantur. Et ideo incongruum est, quod talis commistio venerea fiat talium personarum adinvicem.