Homeri Odyssea latinis versibus expressa

421쪽

LIBER UICESIMUS.

Mibulo in primo tecti sortissimus heros cubuit: subter inages hovis horrida stravit Tergora, ct iriecit florenti vallere inuris Caesarum pSIM' ovium super; ipsaque laenam

Praeterea Eurynome posuit per membra cubanti . Heie vigilans ct triste procis in dorde volutans Exitium stetit ille . alia de parte puellae Interea tectis ibant, juvenumque petebant Gaudia, nocturnis asilietae fraudibus omnes Laeta sequi alterno veneris stlatia risu. Lo arsere ignes animo, tacitusque repente Μalta putat secum, praestetne insurgere contra, An sinere extremum votoque ausoque potitas steri per tecta procis 2 hemit ira sub imo Pectore, ct insanis acuit praecordia curis. Ac veluti . catuli cui parvi ex ubere pendeat,pi qua ignota viri facies sese offerat ultro, Saevit acerba tuens rabidisque latratibus instat Μater, ct adverso jam se fert cominus hosti Dentibus inhendens contra ct concurrere tentans. a Sie olli inhemuitque animus tam dira tuenti Flagitia, impellensque ambabus pectora palmis Haee

422쪽

Ηaee secum: tacitus quin tu contra omnia persta, o anime ; his etiam quondam graviora tulisti, Quum tibi magnanimos Cyclops immanis in antro Corripuit socios, saxoque illisa voravit Μembra ferox. tantum quisti perferre dolorem Impavidus, donee te limine mortis ab ipse Eripuit, virtussiue viam molita per artem est. His dictis animum increpitat, nee eedere victus MIlle negat. curis ipse autem ingentibus amis miat, ae stiatis hae illae volvitur heros

Sollicitus. flammis eeu quando viscera torret Pinguiaque & multo turgentia sanguine pubes, In partesque omnes versit, celeratque laborem Ocius impleri cupiens: se vertitur heros, Et volucrem nunc hue mentem nune dividit illue Secum agitans, quanam saevis congressus Achivis Arte hueat mutos unus demittere leto 8

Talia volventi delapsa ex aethere Pallis MVenit femineos habitus induta, supraque Adstitit, ae tali compellans voce loquuta est. O duris homines vincis qui easibus omnes, Cur vigilas 8 jam parta domus tibi, partaque corio , Gnatus ct ipse tibi partus, quem vellet habere

Quisque sibi. se fata dea est; atque ille vicissim

Pauca resert: haee, diva, quidem non vana prosaris sCura sed illa gravis residens praecordia torquet, Solus ego iuvenes tot contra insurgere sortes

Qui vaIeam semper conserti haec limina servant. 5 Id quoque praeterea reputo, si perdere turbam

Auxilioque Iovis detur mihi, diva, tuoque, Quo

423쪽

Scilicet, atque animo varias e endere sortes. Dixerat; huic autem virgo sic caesia reddit: .

Improbe, nonne alii fidunt mortalibus armis, Ae sociis, quibus est haud par sollertia menti qΜe diva duce tu, per tanta pericula vectum Per varias pelagi iasdias quae numine nostro Ineolumem duxi, metues haec accipe porro Dicta prius, penituique alta sub mente reconde

Quinquaginta etiam si densiὶ obvia telis

Agmina sonsistant contra is mortemque minentur , Nil meeum tibi triste seret; quin, omnia. vastans Lanigerosque greges armentaque Nictor haberes. Nunc somni cape donar est durum in nocte tueri Pervigilem . tota; mox aspera fata subibis. .

Haec ait, de feo placidam per membra quietem Irrigat, inque altum sese dea tollit Olympum Nubiferos superans per opaca .silentia tractus. Ast ubi disRIvit curas huic fusa per artus Blanda quies; contra depulso excita sepore Penelope in thalamo maerens assedit, ct ambas Sparsa genas fletu sic est affata Dianam. Diva, Iovis proles, magnura Latonia numen, o utinam perdas transfixo pe ure telis

Hane animam nune ipsa tuis; vel turbine nimbus Praecipiti involvat, nigrumque per aera vectam Oeeani refluo jacens me in gurgite mergat; ι . Ceu quando immeritas saevae ala ipuere procellae. SI Pandaridas. ollis divum vis dura parentes 1

Abstulerat, solaque orbas ta sede felictas Lacte

424쪽

Pascebat. Iuno Armae praetantis honorem , 'consiliique decus teneris afflarat: at alti '

corporis ingentes Latonia' secerat artus. . ' ι

Addideratque suas operum Tritonia laudes. . ' ViX autem Cytherea poli Eblimis ad arces cesserat optatos nymphis latura hymenaeos. 'Abs Iove fuistineo λ genitor quippe oninia novit 9o Fortunasque hominum laetas, ct tristia lacta; quum subito harpyiae miseras rapuere puellas'

'Horrificae, Eumenidumque jugo pressere stuperbo. Sie ol me superi tollant vel compta capiIIos Transadigat cupidam rictima , ut per Mea. nigeo ' ISenta metu visura abeam sub Tartara Ulyssem,' Nee me deterior eonjux laetetur adepta. Triste quidem, fateor; tamen est utcumque ferendum Nempe malum , cui luce urit praecordia Iumis, ' Dein placidus sub nocte venit sopor, ille malorum, ICO Laetitiaeque ferens jucunda oblivia menti; At me etiam terrent ipsi per somnia manes . Namque mihi talis per noctem accumbere visus In thalamo nuper, qualis, quum Pergama primum 'Classe cita gereret, fuerat meus illet vir ipse )Infelix: laetum tentabant dulcia pectus Gaudia; rem veram, non somnia vana putabam. Vix ea Penelope; roseoque inceperat ortu Aurea 'procedens Tithoni essialgere conjux; Nec latuere Ithacum gemitus ct verba loquentis: IIo Haesit, & occultae ceu iam bene conscia fraudis

Ipsa foret, trepido visa est succedere coram, Atque

425쪽

a a ΗΟΜER1 ODYss EAE Atque adflara caput supra, vocem . cfera. Prosilit, ae laenam villasaque tegmina surgens In solio ponit , celsisque e sedibus esseri . . IExuvias tauri ; tum supplex voce precatur Caelicolum regem tollens ad sidera palmas. Suppiter o genitor, vestro sic numine vemim Per terramqga fretumque hanc ma uoluistas adire Iam patriam, postquam tam limga exercuit ira; Nune ol nunc aliquis vigil la penetralibus omen, '. Det precor, atquc ipse veniat mihi ab aethera signum . Talibus orabat dictis . ct rector Olmpi .

Audiit orantem, tonuitque in nocte corusca . : i l . Desuper e nebulis, signum pater adthere in alto

ostentans: visu subito laetatur tam .ime minus ct vocem mulier captiva repente Sustulit inclamans penetrali in sedu, ubi stibant in oreae moles tundendis frugibus aptae, Quas famulae urgebant bissenae, frangere semper Isola cererem jussae, baqcas pinguis olivi. Iamque aliae pensis dilunctae corpora lamno Fessa dabant; sociis tantum haec ex omnibus una

Aegra magis, necdum cessans, revolubila saxum Continuit, Iaetumque omen sic edidit ore' . . . O regis aeterno qui res hominumque deumque Imperio, insonuit cur tanto murmure caelum

Stelliserum sine nube 8 aliquem felicia certa cSina petunt a jam jam, quod posco munus &'psa,

Da pater. Extremum heic epulis operata juventus Is Assideat, longo exereens quae membra labore

Perdidit, ae vires mihi ham in corpore 2Ivit

Dona

426쪽

- LIBER VI e EsIΜus. ' arimna laboranti Cereriat lo ultima visat . iIsta procos laetis' celebrantes munera mensis, 'Tantum effatat heros tali simul omine gaudet,

Terrifieoque Iovis lanitu simul P ac sexus ultro S

Sontibus exitium jam certo in eorda minatur.' Interea complet famulantum turba penates, Sopitumque socis ferventibus excitat Ignem .i . git 2 ipse toro fulgentem indutus amlmim - 2 Telemachus, laterique ardentem εccommodat ensm , D formosa pedum circumdat vineula plantist Tum capiens ferro praefiXum robur acuto , Limen adit, soribusque adstans ita istae ab altis. Dic age, cara mihi nutris, quem dignus honoraeu Nactus habet; thalamone hospes, dapibusque potitus, iacuit negle s humi t non inscia recti - .

Saepe alios genitrix meritis 2 laude minores . - - - Nostra viros larga coluit; cur i memor unum

Seilicet hune solito meritum sine honore reliquit ' ΙωDixerat, atque olli prudeas ita pavea vidissim

Euriclaea refert: ne vero, B gnate, parentem Incusat. quantum libuit, se munere Meehi - - Proluit heie longum residens noctumus ad ignem; tristiumque siti nihil ultra saepe rogatus Poscere se dixit. jamque ut nox prona quietis

Dona tulit, iussitque toros, intextaque poni Strata parens, queis ipse altus recubaret; at ille Heu nimium maerens molli requiescere lecto Abnuit; ct cruda nudati in pelle iuvenci, 1 o Caesarumque ovium maIe tefitias vellere ad ipsum Vestibulum aecubuit; nos Iaenam injecimus ultro. Haec

427쪽

Haee ubi; Telemachus crispans hastile coruscum Limine procedit ε gemini quem pone sequuti Nota canes fido servant vestigia grem1.

Ille abit in coetu fortes visurus Achivosa At Pisenorid e creta Opis sanguine claro ' Continuo hortatur fama M. mora tarda laeesat, o sociae ; sordes tectorum everrite, ct undam , β pargite, purpureasque toris insternite vestes, . ID Atque aulaea. undis properet pars tergere mensas, Cratera ue simul caeataque poca'a lustret et . 'Pars adeat fontem celerans, atque Ocius adsit . . Haud aberunt longum; quin primo ad limina tabunt mne proci, setae celebrent ut gaudia lucis. i. Sacra redit laetis quae civibus orbe peracto . . ' ,

Dixerat, ct jussae properant mandata puellaqt Bilaenae fontem petiere, a laeque frequentes Rite suos obeunt passim per testa labores . . imee inter venere proci, sabitoque per artem x Institerunt va ita dissindere ligna bipenni. Nec minus & reduces aderant de fonte ministrae, Atque una Eumaeus magnorum horrentia ducens Corpora terna suum. quos intra septa re inquens His Ithacum senior dictis compellat amicis: inllius aspieiunt tene o, mala pestis. Achivi, Turpibus an probris velut ante incessere pergunt Talia quaerenti suspirans reddidit heros: Suppleta o: civis utinam pro talibus ausis Expendant sontes, aliena in sede nefandum a Dedecus aggressi ; jamjam est pudor omnis abactus. Alterni haec memorant dum voce, in anthius ollis

428쪽

Adstitit ille malus custos ex agmine toto Μunus agens pubi testas de more capellas; Pastoresque ibant gemini simul. ipse ubi cireum Atria curva gregem vinclis religavit olentem , His ultro regem dictis incusat acerbis: Pergis adhuc gravis esse, avidus nec poscere cessias Quemque virum , necdum tete his penetralibus effers qHaud prius absistes, credo, quam saucius hasce a IoExperiere manus; tanta est injuria, demens, Qua furis hele, alii ceu nusquam epulentur Achivi. Dixerat: ille nihil contra, sed turbidus ira Quassat utrinque caput, graviterqlle in corde minatur. Tertius ecce alia se parte Philetius infert, Caprigenumque pecus, sterilemque a litore vaccam Duelli eum soliti pelago transmittere, quotquot

Hue veniunt, curva nautae advexere carina .

Isque ubi porticibus longis armenta revinxit, Sic prior Eumaeo: dic o, quis sedibus hospes aeto Hie novus in nostris Τ qua se de gente profectus, Qua patria, ct clara qua sese ab origine iactat

Infelixi praesert regalem corpore somam; At superi duro curarum turbine mergunt Μagnanimos etiam reges, quos casibus actos, Errantesque diu cogant ferre aspera sata.

Haec ait, & subito dextram complexus inhaesit, Compellansque senem: salve o pater optime, tacit, Dique tibi meliora serant, Iicet horrida lumi

Te nunc exagitans multo fortuna fatiget. 23o

Iuppiter, heu divum quis te crudelior alter, Nil homines miserere, tuum genus: ut semel oras Bb Hau-

429쪽

385 HOMERI ODYss EAE Hauserunt vitae, gravibus tabescere curis Sponte sinis. gelidus mihi dura per ossa cucurrit Sudor, ut hune miserum Vidi; lacrimaeque volutae, Dum memorem domini pietas, dum strinxit imago I te etiam pariter, caeli si vescitur aura, Phoebeamque haurit lucem, male tectus, ct exsul . Scilicet a patria, saevis procul errat in oris. Sin periit fato, nigrumque abreptus in Oreum est, 'ι IHeu mihi quid misero restat 3 me laeta per agros Ille Cephallenum teneris armenta sub annis

Ρascere, me validos voluit submittere tauros.

Nee labor ingratus cessit: stabula alta iuvencis Innumeris jam plena sonant, foeturaque votis Haud usquam melius domini respondet avari. Nune a'ii ducique boves mensisque parari Dona jubent, patria gnatum nee sede relictum,

Ultoresque deos metuunt: quippe omnia certant Diripere, atque opibus sine rege impune potiri. At mihi curarum vario mens fluctuat aestu Μulta volutanti meeum: discedere longe Sci icet, atque alias armenta abducere in oras

Indignum est, salvo juveni dum vita supers .

Durius hele etiam . nequidquam aliena sedentem Ad stabula insandos longum perserre do'ores. Atque . equidem regem, hinc jampridem elapsus, adissent Ipse alimn neque enim scelerum Vis tanta serenda ;Ni tenuisset amor miseri; ni certa subisset Spes animum, reducem vastata in sede videndi, asci

Caedentemque armis pubem, crimenque piantem. Cui referens heros: non te rationis egentem,

430쪽

L1BER VICE sIΜus.. 38 Quisquis es, aut animi arguerim; sat pectoris acre

Consilium admirans video: quare accipe contra,

Quae tibi nunc caeli testatus numina dicam. Audiat haec superum genitor, sociique penates, . Atque arae, mensaeque Ithaci, quas nuper adivi; Te coram huc veniet proles Laertia Ulysses, Aspiciesque illum, feret id si corde voluntas,

Sternentemque procos, multaque in caede cruentum . aro

Tantum effatus ; at ille: ol jam Saturnius, inquit, Adnuat, ac nutu firmet tua dicta potenti; Quid mea vis animi possit, quid deXtera, nosces.

Haee eadem Eumaeus, divos per Vota precatus, Orabat, cupiens quamprimum Visere regem.

Atque illi inter se congressi ta' ia dictis Dum jactant, juvenes satum crudele struebant

Telemachor, utque Iovis venit laeva ales ab aethra Altivolans, trepidamque tenens sub nube columbam, ' His tunc Amphinomus, cunctis mirantibus, infit. 28 oo steti, haud dabitur votis 2 caede potiri Sperata: praestat nunc tandem dulata mensae Dona sequi . vix satus erat, quum laeta juventus Paruit, ac celeri subiit penetralia gressu. Omnes iamque toros atque a ta sedilia circum Purpureas ponunt chlam es, macistantque bidentes, s Et pingues de more capras, seriuntque radentum Colla suum, ingentique addunt hiS corpore taurum . Viscera divisi torrent fumantia, ct implent Crateras baccho: tum pocula laeta ministrans I9OCircum obit Eumaeus, cereremque Ρhiletius ultro Dat calatho e pulcro, vinumque Me 'authius haurit.