Homeri Odyssea latinis versibus expressa

461쪽

og ΗΟΜ ERI ODYss EAE Supposita in tellure: pedes dein nexibus arctia . , Aversasque manus cohibent; ceu jumerat aere

Μulta diu passus, proles Laertia, ductor.

Sie vinctum e celsa suspendunt mole columnae,' Inque trabes subvemim alte per vincula tollunt.

Ae subito insultans dictis Eumaeus acerbis: Nune, ait, in molli strato iam nocte, inlantheu,

Excubias tota perages, nee pulcra latebit aIo Oceani e roseis veniens te fluctibus Eos, ςQuum duces ad laeta procis convivia capraς. Sie ibi sublimem densa inter vincula linquunt, Armatique iterum fotium stridentia firmant . Robora, ct ingressi, qua parte ardebat Ulmes - , Fulmineus, redeunt alacres e stant Iimine in alto

Quattuor hi, numero exigui, sed vivida bello Pectora, spirantes robur: illi agmine denso

Oppositi sedes intra glomerantur in aula. Interea sacro. Iovis orta e vertice Pallas aa Adstitit hos inter, vocemque & MentorIs artus Diva gerens. qisam vidit ubi Laertius heros, Continuo laetus et fer opem, haud oblitus amici Dileisti quondam ; nune ct benefacta referre, Et juvet aequaevo, innior, succurrere regii Sic orat ratus esse deam. sed turba procorum Ρarte alia ingenti hephu per testa minatur, Increpitatque furens, primusque Damastore cretus Vociferans: frustra te suadeat. inquit, Ulos Auxilium sibi ferre, ct nos insurgere contra. 23 Namque' aliter, postquam Ieto gnatumque patremque

Victores dabimus, diro tu funere innior

462쪽

L 1 AER VI e EsI Μ Us s ECU NDus. 419 Stratus & ipse cades moliri talia nobis 1 Haud veritus, culpimque tuo cum sanguine solves.

Quin & rapta tibi per nos quum vita recedet, Fortunasque domosque & servas quotquot ubique , Largus opes, nullo discrimine habebimus ipsis

Permixtas Ithaci rebus. non vivere natos

Sedibus in patriis, tenerasque aetate puellas Degere nee thalami sociam patiemur in urbe. 24P His magis exarsit dictis violentia diva Et stimulos regi subdens sic ore loquuta est: Nee tibi vis eadem, nee idem stat robur, Ulysseu, Quod fuerat quondam , quum Dardana Pergama circum

Pugnabas magno repetens genitore creatam . Tyndariden, totosque novem bellator in annos Durando ingentes tollebas caedis acervos;

Coissiliis jacet ipsa tuis Ρriami eruta sedes. Nunc tua devectus jam tandem ad limina victor

Abnuis ignavus pugnam, nec inertia contra PSO Corda ruis . mora nulla in me; quin cominus adstaus Adspicies quanto tibi munera foenore innior Alcimides duro juvenum in certamine reddat. Sic satur, necdum plenam Tritonia Iaudem Adnuit illa ducem gaudens extrema sequentem

Cernere, ' egregiam gnati tentare juventam; Iamque ante sublapsa solo; mutataque Ρrognes In faciem celsa tecti trabe diva resedit. Parte alia socios Agelaus ad arma ciebat, ' uso Eurynomusque, atque Amphimedon, Demoptolemusque 'Pisanderque Polyelorides, expertus armis

Una ingens Polybus, soli praestante relicti Dd a Ante

463쪽

Mo . HOMERI ODYssEAT Ante omnes longe virtute, ipsaque furentes Certabant de vita: alios nam letifer areus Straverat, ac missae glomerata in caede sagittae.

Inter quos Agelaus ibi: dabit, inquit, amici, Indomitas dabit ilIe manus; jam Mentor & ipse

Diseessit vano laudis conatus amore Nequidquam miserum succendere. cernite maestos

Pro foribus stantes vacuoque in limine solos. a

Haud omnes temere vos una effundite tela,

Sed primum seni tantum . si forte vocatus Iuppiter ipsum adeo nobis det sternere regem, Adnueritque decus, nullo solia arma labore Fracta cadent, illo erudeli funere caeso. Dixerat: hi validis contortas viribus hastas,

Non secus ae jussi fuerant, iecere; sed omnes

Bellipotens flexit vanas a corpore Virgo.

Ergo abeunt diversae; hie altos cuspide postes Perculit, ille fores; gravis aere huic fraxinus haesit ala Pariete in adverso nequidquam emima Iacertis. At postquam cecidisse procum teIa irrita vidit, Incolumesque suos Ithacus: jam spicula, dixit, Scilieet & nobis emittere tempus in hostes, Crimina prisca novo qui crimine caedis acerbant, Atque ipsem nostro poscunt cum sanguine vitam. Vix ea fatus prat breviter cunctique repente Intorsere simul tenues librata per auras Tela manu. Demoptolemum jam fortis Uysses Dejicit, Euryaden ingenti vulnere gnatus, a Eumaeusque Elatum es pariterque Philetius aerem Pisandrum: volvuntur humi morientibus una

464쪽

Artubus, illiduntque admorso in marmore dentes. Abscessera alii retro, caecosque recessus

praeeipites subiere. instant fugientibus illi

infixasque hastas morientum e corpore vellunt. Nee minus, in media quamquam iam morte tenentur , Rursus in arma proci tendunt, aerataque dextris

Robora in adversos sectant; sed plurima Ρallas Irrita deflexit, sparsitque aut fixa sub altis

Postibus , aut aptis resonanti cardine valvis, Aut etiam adorso percussa in pariete fregit. Telemachi tamen aere manum perstrinxit acuto Amphimedon, summamque Ievi de vulnere pellem Hasta furens hausit. nec non exstantia terga Eumaei Ctesippus, iter molitus ad oras Extremas clipei, tersit: super evolat actum

Tle, ' ingenti demum serit impete terram Ili circa regem densantur, ' ordine facto Fraxineas jaciunt hastas. cadit inus Ulysset aio

Eurydamas magni telo, cadit Amphimedonque Vulnere Telenuchi ; Ρolybusque acerrimus amnis Volvitur Eumaei dextra confossus,. k ipso Pectora Ctesippi serit ecce Ρhiletius, illique Haec super insultans inimico satur ab ore. O Polytherside, fuerant cui sempG amica Iurgia, vesano tandem jam parce furori Μagna loquens, potiusque diis minitantia cede Dicta serox, homines quorum vis praestat in omnes . Hoc tibi taurino, dederas quem perfide regi , Pro pede nune munus resero. sic ille nefasidum Ultus caede viri lacinus dicebat; an heros

465쪽

4aa HoΜERI ODYss EAE Cominus interea longa Laertius hami Fata Damastoridi properat, sternitque superbum. Mox Euenoridem Leocriton impiger ictu 'Telemachus figit, medioque per ilia ventre Transadigit serrum: penitus fera cuspis adacta Haesit, ct ille ruens prono sola perculit cire. Tune Dea bellipotens tem de eulmine summo Aegida terrificam concussit: frigidus horror 33o Insinuans turbata procum per pectora gliscit,

Praecipitesque fugam tentant; ceu territa quondam Diffiigiunt armenta boum, queis tempore Verno,

Ineipiunt longi quum jam procedere soles,

Asper acerba sonans furias immisit asilus. Contra bis gemini heroes palantibus instant A tergo, attonitosque metu late omnibus urgent Sedibus. ae veluti quum rostro atque unguibus uncis Vulturii insiliunt celsis de montibus agmen In volucrum, campis hae sese ad nubila tollunt 3 FPraecipites, illi trepidas laniantque premuntque Immensam aggressi eaedem: via nulla salutis, Nulla saga est, vulsis labuntur ab aethere pennis Condensae, praeda gaudet venator opima Sic illi per testa procos agitantque, tenentque, Et caedunt passim: morientum tristis ad auras It gemitus, sparseque exundant sanguine sedes.

Atque hele Uodes astu subit, imaque Ulysset

Genua manu amplectens effatur talia supplex:s Dux o magne, sine hane animam, ct miserere precantis; 35o Non ego ivel dictis ineessi turbidus umquam,

Vel turpi famulas violavi crimine; quin &Saepe

466쪽

Saepe alios vetui vim talem inseris parantes. Haud tenuere innus moniti t, nunc foeda luentes

Supplicia expendunt scelerum, caesique recumbunt; Quos super ipse quidem, meritus nil tale, , jacebo Infelix, vatem neque gratia digna sequetur. Illum immane tuens contra se excipit heros: His vates si lata olim haud ingrata canebas,

Credo eqGOm longum exsilium crudelia saepe 36o Funera pro reditu mihi fueras. postere, ct idem

Uxoremque tibi ae dulces promittere gnatos. Proin morere, ct socios Deius ne desere vates. Sie satus dextra correptum sustulit ensem Ille solo, qui pridem Agelao in caede ruenti Exciderat, mediaque actum pervice recondit Arduus assurgens. cadit ille, ct fracta loquentis Immundo pervix commixta in pulvere sedit. Terpiades vero Ietum exitiale tremiscens Phemius, ille procos cantu mulcφre coactus, 3 DStabat adhue , citharamque manu retinebat burnam Limine secreto latitans. punctatur, ct aestu In vario nune hue animum nune dividit illue Anceps, Ercaeine Iovis progressus ad aram Μarmore de solido fructam considat, ubi exta Μulta boum soliti fuerant ineendere flammis, Laertesque olim natusque; an cominus adstans, Ac genua amplexus precibus pervincere tentes

Ηaee potior dubio visa est sententia; jamque Ponit humi soliumque inter rutilantibus aptum ago

Argento e puro claVis, crateraque magnum,

Argutam acclinis citharam; dein ipse volutus

467쪽

424 A UOMERI ODYsst Ast ' te pedes Ithaci supplex ita voce profatur. Haec per ego tua te genua oro , minime ductor, 'Insontis miserere, atque hoc te crimine solve. iAn non ipse tuo tristis cruciabere corde, . lSi dabis exitio celebrantem facta deorum Atque hominum vatem Τ cantus vis insita ad omnes, Non ars me instituit, sensusque in pectore fingens - Versat agitque meos numen, perque omnia ducit. 3 Tu quoque non impar divis celebrabere nostro Carmine, me tantum stricto ne dejice ferro. Et iam Telemachus tua cara ct sola voluptas

in non sponte tuos dicet subiisse penates. ν - . , Nec pretio aut epulis captum, cecinisse, sed una Instantumque minis juvenum numeroque coactum. .

Vix eat Telemachus flentemque 2 multa precantem Audiit, atque adstans genitori: paree . nee hasta Hunc, ait, insontem Stygias detrude sub umbras. Quin & praeconem libeat servare Μedonta, Cura mei fuerat primo cui plurima in aevo, Ni fors Eumaeusve aeerve Ρhiletius illum Perdidit, aut ipsi tibi dira in caede larenti obvius advenit. se ille: at callidus hausit Di sta indon; solio subter nam tergore tauri Abdiderat sese tectus, pavitansque latebat. Sed tunc prosiluit, densumque exutus amictum Telemachi genibus propior stetit, atque ita supplex; Ille ego sum quem poscis, ait; tu parce, tuoque Dic patri, ne me serro transfigat acuto 4Io ob scelera iratus juvenum, qui vertere tecta Ipsius institerant, teque hele sprevere larentes.

468쪽

olli subridens pacato pectore Ulysses:

Fide, ait, incolumem quando hic te a funere servat hJamque animo monitus tu disce; aliisque memento Dicere, quam longe virtus a crimine distat Verum agite, egressi foribus considite laeda bo a caede procul, tuque clarissimus una Phemius, expediam donec, quod restat agendum. Finierat dicensi illi testa alta relinquunt, .m Vicinamque Iovis magni funduntur ad aram

Omnia lustrantes circum letumque paventes. At contra, sato ne quis subduistus Achivum Deliteat vivus, tecti latus omne pererrat Luminibus tacitis Ithacus. videt undique stratos Procubuisse omnes nigranti in sanguine ct atro Pulvere confertos. ceu quando in litore curvo Humida lina trahens vitreis piscator ab undis

Squamigeros fundit pisces; illi aequora frustra

optantes late sicca glomerantur arena, COIamque animam rapuit miseris lux aurea Ρhoebi. Haud aliter per tecta proci spatiosa jacebant Alter in alterius mactati ianguine. & heros: Vade age, nate, Voca nutricem, driit, ut adstans Audiat extemplo, quae seri mihi corde voluntas. Nec plura: ille quidem celerans mandata parentis Emovitque sores ; talique est voce loquutus. ιHuc ades Euryclaea, uni cui tradita cura In domibus vigili studio servare puellas, Exi agedum , genitor te coram affarier optat. 4 Tantum effatus, ct in verbo vestigia movit Egrediens soribus reserato limine nutrix,

469쪽

ΗΟΜERE O. D Y s s E A E rTelemachus qua monstrat iter, ducitque sequentem. Cernit ibi medium strata inter corpora regem Pulvere sordentem taboque, ut sorte leonem Digressum de caede boum ; cui pectora lata 'Sanguinea horrescunt, molaeque utrinque madentat Stant saniψ imm/ni; metuendus lumine terret. . Eie Itbacus tune ipse pedes, sic foeda superne ' . Braehia terribilis visu monstrabat . at illa 45o Funeraque ut vidit glomerata, altumque cruorem, Tollere clamorem ac laeto gestire ululatu Visa improviso pereulsa. haud talia pastis Continuit subito, atque audantem voee repressit 'Heros haoc latus: tacito sub pectore gaude, Λe voci nunc parce. nefas in morte virorum Bacchari, quos ista deum quosque impia secta Abstulerunt; nullum veriti nee honore colente Terrigenum, indignus, dignusve accederet hospes, Spernebant omnes pariter . quae propter acerbo 46o Exitio domiti cladρm subiere nelandam . Sed tu, femineo Dmulamum m. agmine quotquot, Dic age, me temnsint, sceleroseque furta sequuntur gCui nutrix: equidem dieam vera omnia, gnate; quinquaginta intus semulae, haud ignara Minervae Pectora, sl ni niveas assuetae carpere lanas, Et duram longo vitam tolerare Iabore. Quarum bissenae nnctum violare pudorem Aggressae nec me dignantur honore neque ipsam Penelopen . vixdem natus pubestit, ct ante 4 DHaud passa impubem est genitrix dare jura puellis. Jamque feram scandens penetrale haec nuncia ad aure qs Cori

470쪽

Conjugis optatae, cui somnos numen amicum Exciit .irrorans per membra. haec illae, sed heros: Ne placidam iurbes dominam: tibi cogere tantum' Cura sit hue diro pollutas crimine servas. Haec dederat vix ore; st jam mandata facessens Ibat anus, famulasque Vocans per tecta ciebat. Ipse autem gnatum assatus geminosque ministros

Ad sese accitos: ite, inquit, corpora caesa 48o Tollite iam celeres pariter; subeantque puellae Triste ministerium: dein pulera sedilia circum , Et patulas lustrate undis ct tergite mensas . Post ubi compositis steterint rite omnia tectis,

Sedibus ex altis famulas educite, ct inter Surgentemque tholum medias inclusaque septa Perdite caedentes ferro, dum spiritus artus Deserat oblitos venerem, quam saepe solebant Exercere, procis nocturna per otia mixtae. Dixerat εἶ illae autem coram venere frequentes, 49o Ac primum institerunt vectare cadavera & una Aggerere, aulai qua porticus ampla patebat, Sese inter connixae humeris: Deus instat Ulysses Ipse operi, hae properant, quamvis non sponte, laborem Μox etiam mensas varioque sedilia cultu Rore superfuso lustrant, purgataque tergunt. - Nec non Telemachus sociique has inter ahenis Stringebantque solum rasti is, aspersaque tabo Limina verrebant: raptas illae undique sordes Subvehere . atque extra sedes effundere certant. 5 Tota renidenti postquam luce aula refulsit, Femineam educunt turbam, mediisque trementem Porti.