장음표시 사용
251쪽
terea vos id muneris animose suscipite, dum Deus adjutores vobis mittat, strenuamque ac mdelem ei operam navate. Vos mitto tamquam agnos ad lupos, hoc est , homines innocuos N parum callidos ad sceleratam gentem , quae nullam vobis nocendi occasionem praeterim tet. Illico autem proficiscimini, neque viaticum ullum aut apparatum itineris vobis compa rate; Providentia enim Divina curabit, ne vobis in ea adquiescentibus quidquam desit. C vete ne uspiam deflectatis a via, aut commoremini, salutandi dumtaxat nobilis cujuspiam viri, aut amici causa; hoc unum nunc agite, quod vos jubeo. Quamcumque domum ingressi fueritis , et illico fausta omnia adprecamini. Si quis enim sit in ea dignus , cui fausta omnia obveniant, minime irritae erunt adprecationes vestae; sin minus, iis poteritis uti postea, ingratiam digniorum. Rus autem hospitio , quo primum uti coeperitis , pergite uti, donec eo oppido pagove exeatis; ne, mutatione hospitii, hominem ostendatis. Quae autem vobis Praebebit comedite, non quasi aliena, sed quasi vestro labore parta; nam, ut proverbio se rur, quivis operarius mercede sua dignus est. Quocumque veneritis, cibo vobis apposito, stuγ-li licet, aut vili, contenti estote. Agros omnium illorum locorum , invocato Deo ut vos, quippe discipulos meos, exaudiat, curate, & nuntiate iam imminere Regnum Ccelcile Messae. Si quod vero in oppidum , aut si quem in vicum vela critis, quorum incolae vos excipere ninluerint r
252쪽
MATTHA Us. MARCUS. L U C A S. IOANNES.
3. Ite , ecce ego mItto vos seut agnos inter lupos. 4. Nolite portare neeuia Ium . neque peram, neque calceamenta . & neminem per viam salutaveritis. s. In quameumque domum intraveritis, primis mdieite: Pax huie domui: 6. Et, si ibi fuerit filia,
pacis , requiescet super il- .lum pax vestra: sin autem. ad vos revertetur. 7. In eadem autem domo manete, edentes Et bibentes quae apud illos sunt; dignus est enim operari mereede sua. Nolite tra sire de domo in domum. g. Et in quamcumque eivitatem intraveritis, resusceperint vos. manduca te quae apponuntur vobis: s. & eurate infirmos .
qui in illa sunt. te dieite illis: Appropinquavit in vos Regnum Dei.
io. In quamcumque autem civitatem intraveritis. Ee non suseeperint vos a exeuntes in plateas ejus.
qui adhaesit nobis de eivitate vestra . exstergimus in vos: tamen hoe scitote . quia appropinquavit Reiagnum Dei. a. Dieo vobis. quia s
domis in die illa remissilis erit, quam illi ei vitati. 3 3. Vae tibi. Cororain. vae tibi Bethsaida : quia si in Tyro di sidone saetie
uisent virtutes, quae factae sunt in vobis , olim in eis iacio 8e einere sedentes p
& Sidoni remissitis erit in iudicio. quam vobis.
3 s. Et tu. Capharnaum usque ad Cci tum exalta Lusque ad infernum demergeris.
i6. Qui vos audit, me auditi di qui vos spernit. me spemit qui autem me spernit. spernit eum , qui misit me.
lucrint, tum vero in media platea, excussis calceis pulverulentis, diciter pulverem, qui nobis ex viis vestris adhaesit, vobis reddimus, nec quidquam commune vobiscum nobis tae v lumus ; attamen scitote Regnum Coeselle Messiae initare. Volo autem vos scire Sodomenses. judicii ultimi die, minus graves poenas Deo daturos ; quam illius urbis pagive incolas, qui vos excipem noluerint. Quod cum dixisset Jesus, recordatus contumaciae aliquot urbium, ad lacum Genesarethicum sitarum , in quarum agris diu commoratus suerat & multa miracula ediderat, in haec verba erupit: Gravissimas poenas, O Chor in enses, & Bethsaidenses, Deo dabitis ; si enim apud Tyrios, ac Sidonios, idololatria & superstitione occaecatos populos, facta suillent miracula, quae apud vos edita fuerunt, jam dudum saccis induti, cineribusque consperii, di immi sedentes poenitentiam publice egissent, cum vos iis ad meliorem frugem adduci non potueritis. Ideoque Tyrii & Sidonii, minus graviter plectentur a Deo, die judicii, quam vos, qui Judaicam Religionem profitemini. Vos vero, Capernatimenses , quos Omnes , Propter diuturnam meam apud vos moram , populorum omnium beatissimos esse judica runt; poli hac, propter contumaciam vestram, infelicissimi mortalium habebimini.
253쪽
us Matis christi XXXII. Praeconii III. MATTH EUS MARCUS LUCA S. IOANNES.. D C A p. VII.
Deinde ad septuaginta discipulos denuo conversus; ite, inquit, ea fiducia, quam inesse decet hominibus, qui norunt eos qui ipsis auscultabunt, eodem loco a me habitum iri, ac si mihi praesenti aures praebuissent, & obsequuti fuissent; qui vero nullam ipsorum rationem habuerint , eos mihi fore eodem loco ac si me praesentem sprevissenti quemadmodum & Pater meus se ab iis contemtum existimabit, qui mihi fidem non habuerint. Ab initio sesti Tabernaculorum , Judaei Jesum Jerosolimae quaerebant, quem sciebant ad solemnia festa se conferre solitum. Itaque sciscitabantur a Galilaeis, ubi estet; nec exiguus rumor de eo ferebatur, inter cos qui sesti causa Ierosolimam venerant; dum alii contenderent eum sanctum esse virum ac verum Prophetam , alii vero imposio m. Attamen nemo aud bat palam Ierosolimae ejus existimationem tueri; quod timerentur proceres Iudaeorum, quos esse ei infensissimos Omnes norant. Tandem Jesus adsuit, circa quartum diem festum, atque in Templo Jerosolimitano plebem docere coepit. Quod mirabantur Judaei, a se invicem quaerentes, qui is homo eruditos de Religione sermones habere pollet, cum constaret eum nullam, apud Legis peritos, litteris sacris operam dedisse Z Quae verba cum audisset Jesus, in hanc sententiam respondit: Quod ego populum doceo , id non est a me inventum, sed acceptum. ab eo qui me misit. Cujus praeceptis si quis ex animo obsequatur, is demum facile intelliget an id quod doceo a Deo acceperim , an vero ipse invenerim ; soli enim Dei reverentes recte judicare possunt de doctrina, quae ad Dei gloriam spectat. Pseudopropheta qui ea proscri, quae ipse commentus est, sitam ipsius gloriam quaerit, di famam adipisci omni arte nititur ;
254쪽
ri. Iudaei ergo quaere bant eum in die testo . didicebant: Ubi est ille
ra. Et murmur multum erat in turba de eo ι quidam enim direbant i Quia honus esti alii autem dic hant: Non.sed seducit turbas. i 3. Nemo tamen palam loquebatur de illo. propter metum Iudaeorum. 4. Jam autem die festo mediante. MDendit Jesus in Templum. Ecdoeebat. r. Et mirabantur Iudaei, dicentes : Quomodo
hie litteras sest. Qim non didieerit a 4. Respondit eis Iesus. Et dixit: Mea doctrina non est mea. sed ejus. qui misit me. i . Si quia voluerit vo
luntatem Mus facere . e gnoscet de doctrina . utrum
es Deo si. an ego a me ipso loquar. 18. Qui a semetipso imquitur . gloriam propriam quaerit: qui autem quaerit gloriam ejus , qui misit eum, hie verax est, & injustitia in illo non est. 19. Nonne Moyses dedit Wobis Lesem Et nemo ea vobis faeit Legem. aci. Quid me quaeritis interficere Respondit turiaba . & dixit: Daemonium habes. Quia te quaeri: in terseere i. Respondit Iesus, didixit eis: Unum opus Dei.
Et omnes miramini. a. Propterea Moyses deis
dit vobis eir messionem: non quia ex Moyse est . sed ex Patribus J di in sata halo circumciditia homi
13. si eir meisonem accipit homo in Sabbato. ut non soluatur Lex Mors. mihi indisnamini quia i tum hominem sanum feci in sabbato
tur; at Propheta, qui solius Dei gloriam sequitur, a quo se missum esse ait, is verax est S dignus cui fides habeatur; cum nullam mentiendi rationem habeat, quippe qui ex eo quod dicit ab hominibus nihil emolumenti sperat. Tulit quidem vobis Leees Moles, sed
nemo vestrum mores suos ad eas serio componit; quare enim alioqui de me interficiendo consilia agitaretis ZRespondit multitudo eorum, qui circa eum in Templo stabant, eum atra bile percitum esse, qui talia de se suspicaretur, neque enim ullum de eo occidendo cogitare. Repoluit vero Jesus rQuidpiam feci, proxime praeteriti Paschatis tempore, propter quod omnes obstupuistis, quasi Legem perfregi illam, meique interficiendi occasionem ab eo tempore quaesivistis. Cap. VIII Itaque meam defensionem audite, nisi indicta causa me damnare, quod iniquissimum esset, statueritis. Moses qui vobis ceteras Leges tulit, idem vos jussit observare circumcisionem, prout a tempore Abrahami, ceterorumque Patriarcharum jam observabatur: hoc est, octavo post natalem die, masculos omnes circumcidi; qua de causa, eos vel Sabbatho ipso circumciditis , si octavus dies in Sabbathum inciderit. Si vero violetur Sabbathum, ne alia Lex Mosis perstingatur, nec dubitetis eo die vulnus humani corporis membro inferre, & quae ei curando apta sunt imponere cur mihi indignamini, quod virum, toto corpore aegrum, die Sa
255쪽
Ne ex specie externa sata, quod violatio Sabbathi invidiose dicitur, judicium ferte: sed ex ipsa rei introspectione, quale solum judicium justum haberi rotest. Haec & alia dicentem J
rum cum audivissent nonnulli Ieroiblimitani, petebant ab aliis annon ille ipse Iesus esset, de quo intelliciendo consilia agitaverant Judis Gentis proceres. Quod cum ita esset, mirabantur eum libere in Templo quidquid videretur proloqui; suspicabanturque sortasse eos interulex te illum vere Mc Tam esse. Quod tamen qui fieri posset non adscqucbantur, quia notum crat Jesum esse Nazarenum; aiebant vero priscarum traditionum periti Messiae patriam, cum primum sie Judaeis sisteret, ignotam Hre Tum magna voce Iesus in Templo, dicere coepit : Vos me, ut dicitis, nostis, scitisque quae mihi sit patria, ac propterea Messam tale negatis; attamen sponte mea ad vos non veni, A qui me m sit veritatis amans est, dignusque cui fides habeatur; verum cum nequaquam nostis, nec quid i vobis postulet stitis. At ego eum novi, & quae sint ejus consilia scio; quia ab eo mandatis acceptis, missus sum. Cum haec dixisset, Iudaeorum proceres cupiebant quidem eum comprehcndere, sed nemo aluus
256쪽
et x MATTHAEUS. MARCUS. LUCAS. JO AN NER
x . Nolite iudieare se. eundum faciem . sed justum judicium judicate. xs. Dicebant ergo quidam ex Jerosolymis: Nonne hie est . quem quaerunt interseere 316. Et ecce palam loquiis tur . Et nihil ei dicunt: Numquid vel ἡ eognoverunt Principes, quia hie est Christus 1 . sed hune seimus unde sit: christus autem cum venerit. nemo seit unde sit. 18. Claniabat ergo Iesus in templo do ens . di dicens: Et me itis. & unde sim stitis r 8e a meipso non veni . sed est verus, qui mist me. quem vos nescitis. 29. Ego scio eum . quia ab ipso sum . de ipse me misit.
o. Quaerebant ergo eum apprehendere: Ec nemo mist in illum manus, quia nondum venerat hora ejus. t. De turba autem multi crediderunt in eum.& dieebant: Christus eum venerit , numquid plurasgna faciet , quam quae hie Deit a. Auaierunt Pharisaei
illa his. Et miserunt Principes & Pharisaei Ministros.
Adhue modicum tempus vobiscum sum. Ec vado ad eum. qui me misit. 34. Quaeretis me. lenon inuenietis: &, ubi ego sum, vos non potestis venire. 4s. Dixerunt ergo Judis ad semetipsos : in hie iturus est . quia non inveniemus eum Numqu diu dispersionem Gentium iturus est. Ecdocturus Gemtes 36. Quis est hie sermo, quem dixit: Quaeretis me.& non inventitis. &. ubi sum ego. vos non potestis venire
ausus est ei injicere manus : quia nondum aderat tempus , quo Deus statuerat eum illorum furori permittere. Verum multi e plebe ei fidem habuerunt, cum vere apud se reputarent non posse fieri ut Messias plura faceret miracula, quam Iesus. Quam eorum ratiocinationem cum audissent Pharisei, consilio cum Sacerdotum Principibus habito, miserunt Templi Custodes , qui eum comprehenderent. Dicebat interea Iesiast brevi adhuc tempore, quidquid contra me machinemini, in terris Vobiscum versabor; quo tandem elapso , me subducam ad eum , qui me misit. Tunc si me quaeratis, stustra critis, nusquam comparebo; ubi enim ero, eo homines vestri similes venire non Possunt. Quaerebant vero ab aliis alii, quo tandem Iesus iturus esset, ubi eum adipisci non Possent; an terrarum orbem peragraturus est et, qua Iudaei inter Ethnicos erant spatii, atque Ethnicos ad veri Dei cognitionem vocaturus; tum etiam quid sibi vellet quod aiebat, mi temporis si quaereretur, tamen inventum non iri, nec homines , quales ipsi erant, co posse
257쪽
Ultimo die sesto, sive Nonis Octobris, qui dies, laetitia singulari celebrari selet, stetit Jesus in Templo & magna voce clamabat : Si quis litit, ad me veniat, & bibat. Quibus 1 e bis omnes discendi cupidos ad se invitabat, ut suae cupiditati, audita ipsius doctrina, satisfacerent, respiciebatque ad locum Isaiae Prophetae, in quo similia verba habentur, aut eadem certe sentcntia. Gip. LIV, L),Tum subjiciebat:)quisquis mihi crediderit, tantum aberit ut sitire queat, ut ex ejus ventre, quemadmodum loquitur Scriptura , tuumna aquae vivae sintortum ductura. Reseiciebat autem praesertim ad alium Esua locum, Cap. LVIII, M.) in quo viri boni sic describuntur ; intelligebatque eum qui se doctrinae ipsius laticibus proluulet, nihil amplius requisiturum quo animo ibo satisfieret; aliisque idem solatium, quod anxietates omnes animi sedaret, suppeditaturum. Sciebat enim eos qui ipsi iidem liabebant, post aliquot menses, ac plutos Spiritum Sanctum; qui nondum in eos ei fusis fuerat, quia tum denique crat culindendus, cum Iesus in coelum sublatus seret. Multi ex populo, qui hos aliosque sermones Jesu audiverant, contendebant eum este Prophetam , qui Messiae adventum ante cetaurus vulgo exastimabatur ; alii vero ipsum Messiam; quod alii ficri non posse putabant, quod ex Galil a Messias oriundus non torci; cum constaret ex Scriptura Messiam fore ex prolapia Davidis, ta nasciturum Bethlehemi, qui vicus suo
258쪽
A mus insatis Christi XXXII. Prnenti IIL
MATTHAEUS MARCUS. LUCAS IOANNES.
37. In novissimo autem die magno sessivitatis, stabat Iesus. de clamabat. dueens : si quis stit, veniat ad me, & bibat. 38. Qui credit in me. stetit dieit seriptura . suis
mina de ventre Mus fluent aquae vivae.
39. Noe autem dixit de Spiritu. quem aecepturi erant credentes in eum rnondum enim erat Spiritus datus . quia Iesus nondum erat glorificatus. o. Em illa ergo turba . eum audissent hos serim nes ejus, dicebant: Hie est verὰ Propheta.
i. Alii dicebanti Hieest Christus. Quidam autem dieebant: Numquid a Galilaea venit Christus a. Nonne Seriptura dicit: Quia ex semine David. de de Bethleem Castello. ubi erat David. venit cinctu, 43. Di menso itaque facta
est in turba. propter eum. Quidam autem ex ipsa volebant apprehendere eum: sed nemo mist super
. 4s. Venerunt ergo Mi nimi ad Pontifices de Pharisaeos. Ee dixerunt eis illi: Quare non adduxistis italum 46. Responderunt mi. distri 1 Numquam se loquutus est homo. sicut hie
7. Responderunt ergo eis Pharisaei i Numquid revos seducti esti, M. Numquid ex Prinei pibus aliquis et idit in
eum. aut ex Pharisaei, 49. Sed turba haee, quae non novit Legem. maledicti sunt. so. Dixit Nicodemus ad eos, ille qui venit ad eum nocte. qui unus erat ea
ipsaera cNumquid Ler nostra judicat hominem. vis prius audierit ab ipse . di eoruω verit quid saeiat
rat patria Davidis. Igitur de eo dissentiebant Iudaei, atque in divina studia distrahebantur
Nonnulli cum comprehcnda volebam, atque in jus trahi, ad Synedrium Magnum, quod aliis aequum non videbatur. Quamobrem nemo ausus est ei manus injicere, di Custodes Templi redierunt ad Synedrium, re intecta; a quo rogati cur hominem non comprehendissent, responderunt numquam se audivisse quemquam ea auctoritate, eave sapientia loquentem. Castita
runt ucro eos Pharisaei, &, an, inquiunt, vos quoque fucum vobis ab eo fieri passi estis λAn vidistis quemquam ex primoribus populi, aut ex Pharis eis, qui Religionis peritiores sunt di quorum exempla tuto sequi possitis, ei credidisse ξ Sola imperita multitudo se se eiusnodi inexpiabili scelere obstrinxit. Intererat Nicodemus. 1 quo diximus ante biennium noctu conventum esse Iesum. hiscest monibus, quippe qui Synedrus crat. Is homines ad saniora consilia revocaturus, ab iis qiuaesivit, num Lege liceret quemquam, indicta causa, damnare
259쪽
ni vero irati responderunt: an tu quoque Galilaeus es, qui huic homini faveas, ut vulgus Galilaeorum λ Si putas eum esse Prophetam, inquire in patrias Prophetarum, & comperies neminem eorum ex Galilaea ortum esse Θ His aliisque sermonibus habitis, Synedri dimissi, re insecta, domum quisque suam abierunt. C A P υ T XXXIX. lyti iesum Chrisi is adultera. Oratio ejus dese, deque Iud eorum illius coi pravitate. Issus vero in urbe non pernoctavit, ad vitandas Syntarii insidias, sed in montem Olivarum, urbi vicinum, se contulit. At matutino tempore, reversus est in Templum, ubi a magna populi multitudine illico cinctus est. Itaque sedens eam coeperat docere Leges& promitia Regni Gelorum; cum nonnulli Legis periti & Pharis,i adduxerunt ad eum mulierem in adulterio deprehensam, quam in media corona stare jusserunt, ut judicium ejus coram omnibus de ea audirent. Ut ergo responsum ejus insculperent, dixerunt et eam mulierem in ipso adulterio fuisse deprehensam. Scire autem illum eius sceleris reos, ex Mosaica lege, oportere lapidibus obrui. Quid vero censeret supplicii de ea sumendum. Haec au.
260쪽
sa. Responderant. &dia erunt eri Numquid di tu Gililaeus es scrutare Scripturas . di vide quia a Galilaea Propheta non ibinit. 13. Et reverti sunt unucquisque in domum suam.
r. v Esus autem perrexit in I Montem Oliveti.
a. Et diluculo iterum venit in templum . di omnia populus venit ad eum . Ecleuens docebat eos. g. Addueunt autem seri Hr . te Pharisaei mulierem in adulterio deprehensam ria statuerunt eam in medio, . se dixerunt ei : Mais stet . haee mulier modo deprehensa est in adulterio. s. In Lege autem Noyses mandavit nobis hujusmodi lapidare : tu ergo quid dicis 6. Hoe autem dicebant tentantes eum, ut possentaeeusare eum. Iesus autem inelinans se deorsum, digito seribebat in terra. r. Cum ergo perseverarent . interrogantes eum . erexit se, di dixit eis: Qui fine peccato est vestrum. primus in illam lapidem mitia
s. Et iterum . se inelinans , scribe cat in terra. s. Audientes autem unus post unum exibant , incipientes a senioribus: Ee r mansit solus Jesus.&mulier in medio stans. ro. E igens autem se Jesus, dirit ei: Nulier . ubi sunt , qui te ae labant Nemo te condemnavit
tem ab eo 'uaerebant, non quod cuperent quidquam discere, sed ut ex ejus responso, si quam pollent, ei invidiam conflarent; aut apud Romanos, si diceret lapidibus obruendam, quia Romani capitalia judicia Judaeis demserant; aut apud Judaeorum vulgus, si Legem Mosaicam observandam negaret. At Jesus in humum inclinatus coepit digito nescio quid in pulvere
exarare, nec quidquam respondebat, ut eorum interrogationem silentio eluderet. Cum t men instarent, erecto capite respondit, si quis inter eos esset expers peccati, eum primum oportere lapidem in mulierem jacere ; quibus verbis obscure innuebat, quandoquidem non licebat per Romanos, poenam Lege praescriptam de rea sumere , indulgentia potius illa utendum, ut tempus ei concederetur agendae pimitentiae; cum praesertim si peccati cujuspiam reis meritae pcenae a Deo illico infligerentur, ei lent omnes homines e medio tollendi; non opori re autem aliis facere homines, quod sibi a Deo fieri nollent, sed tempus emendandorum morum reis concedere, quod sibi ipsi a Deo dari optabant. Hoc responso dato , iterum Iesus humi scribere coepit, quasi aliud quiddam animo agitasset. Illi vero, auditis ejus verbis, resibi omnes multorum delictorum conscii, dum humum exararet, post alios alia omnes ad unum abierunt; primis digresIis grandioribus natu, deinde etiam aliis, ita ut Jesus remanserit si lus, cum muliere coram eo stante. Tum Vero, erecto capite, neminem praeter mulierem ream conspicatus, illam rogavit, quo tristem ejus accusatores, anis a quopiam judice ad aliquam poenam damnata esset. Res n.