장음표시 사용
261쪽
Respondit mulier accusatores dilapsos esse , dum humi scriberet ; se veru a nullo judice luisse damnatam. Ibi Iesus, neque ego, inquit, te ulli supplicio addico. Abi, atque in posterum diligenter a peccato abstineto. Postea Jesus ad se confluentes iterum Judaeos est ita alloquutus : Ego sum lux missa , ad homines in tenebris ignorantiae palantes illustrandos; quisquis erit mςus discipulus, meamque doctrinam animo admiserit, in tenebris non amplius versabitur; sed discussa ignorantiae caligine , qua via ad vitam sempitemam tendendum sibi sit tenebit. Qitae cum audirent Pliarisaei nonnulli, orationem ejus interpellarunt, dicentes eum testimonium sibi ipsum perhibere; eiusmodi autem judicio, quod de se ipse ferebat, alios credere non posse, & ipsum sui amore fortasse etiam falli. Cui objectioni respondit Jesus, hisce verbis i Quamvis mihi ipse testimonium praebeam, dignum fide est testimonium meum , nec ullum periculum est ne amore mei aliteroe me iudicem quam par est; etenim scio a quo missus sim, & ad quem munere meo defunctussim rediturus ; verum utrumque vobis hactenus ignotum est. Vos de me ex specie externa judicatis, indignumque propterea putatis, cui fides a vobis habeatur; at cpo de nemine ita judico, sed ex rius factis de dictis, intemque animi affectione. Si quod judicium seram id veritati consentaneum sit necesse est ; quia non ego solus per me judico, sed Patris, qui me misit, judicium sequor. Leges vobis a Mose latae sanxerunt duorum testium consentientibus verbis habendam esse fidem. Hoc vero in negotio . duos etiam tostes habetis; neque enim
262쪽
Alius Agratis Christi XXXII. Priscissi III.
it. Quae dixit : Nemo. Domine . Dixit autem I susi Nee ego te condemna- : Vade. 8e jam amplius noli precare. a. Iterum ergo loquutus est eis Iesias, dieens : Mosum ludi mundi. qui sequitur me non ambulat in te. nebris , sed habebit lumen
3. Dixerunt ergo ei Pharisaei Tu de te ipso testimonium perhibes; testimonium tuum non est ve- 4. Respondit Iesua. &dixit eis: Etsi ego testim nium perhibeo de me idis , verum est testimonium meum, quia seio unde ve- . ni. 8e qua vado: vos autem nescitis unde venio, aut quo vado. r. Vos secundum eurianem judieatis: ego non judico quemquam: 6. Ee si judico ego, judicium meum verum est . quia solus non sum, sed ego, di, qui misit me. Pateriar. Et in lege vestra seri Ptum est, quia duorum hominum testimonium verum est. s. Ego sum, qui testia monium perhibeo de me mas ti testimonium per hiis hibet de me, qui mist me.
xy. Dicebant ergo ei iUbi est Pater tuus Respondit Iesua: Neque me scitis. neque Patrem meum: s me sciretis, forsitan ia Patrem meum 1eiretis. a . Uxe verba loquutus est Iesus in meophrraeio . docens in templo: Ee nemo apprehendit eum. quia necia dum venerat hora ejus. t. Dixit ergo iterum eis Iesus : Ego vado. di quaretis me, di in peccato vestro moriemini. Quo ego vado vo x non potestis venire.
enim ego solus de me testor, sed & Pater meus mihi testimonium perhibet miraculis, quorum edendorum potestatem mihi fecit. Qua in re, testimonio Prophetae de se loquentis fidem faciunt miracula a Deo in ejus statiam edita, ne id testimonium rejiciatur , ut in alio negotio fieret; ac praeterea accedit Dei ipsius auctoritas, omni exceptione major. Hla Pharilai a Iesu quaesiverunt, ubi esset ejus Pater, cum non intellexissent Deum ab illo eo nomine designari. At Iesus, nec quis sim, inquit, scitis; nec eum, quem Patrem meum vocavi, nostis. Verum si sciretis quis sim, illico intelligeretis quem Patrem meum vocaverim. Si, nimirum, scivissent eum esse Messiam , Dei Filium , eadem opera intellexissent quem ille Patrem suum vocitaret. Hanc autem orationem habuit Iesus in Atrio Gentilium, non pincul ab eo loco, in quo sunt ciliae positae, ad excipiendam pecuniam , quam religiosi homines sponte in usum Templi conserunt. Nec tamen quisquam ex Custodibus Templi cum comprehendere ausus est, quamvis jussitet Synedrium; quia nondum aderat tempus, quo Deus eum saevitiae Iudaeorum permittere statuerat. Iterum coepit eos alloqui, hisce verbis: Brevi hinc discedam, vosque me seustra qua telis,
ut me male habeatis , atque in vestra erga me contumacia moriemini. Quo enim ego mcrecipiam, eo vos venire non poteritis.
263쪽
Tum vero a se invicem quaerebant Judaei, an hisce verbis, quae non semel proloquimis erat, siqniscaret se sibi violentas manus allaturum; qua ratione, futurum erat, ut quo ivissct no lent eum sequi. Igitur Iesus paullo clarius mentςm suam expressit, &, vos quidem, inquit, ab inferioribus hi e locis ortum ducitis ; ego vero ex superioribus sum oriundus. Vos aD sectibus laboratis origini vestrae coi sentaneis, quales insunt humano generi; eso non sum ex eorum numero, qui hujusmodi affectibus inquinati, ac praepediti sunt. Dixi autem sere ut in contumacia vestra morer ini; si mihi enim credere nolitis me esse id quod dixi, alii de me loquentes majorem fidem apud vos non invenient, neque cnim majora, aut plura edent miracula; ideoque nemo umquam vos ab ista vestra pertinacia poterit revocare. Qui sinam vero es λ inquiunt illi. Sum, inquit Jcsus, is, quem me esse professus sum, ex quo vos alloqui coepi. Multa vero parum honorifica de vobis diccre queam, & Dos reos non serendae incredulitatis peragere. Vertim hoc tempore satis crit vos monuisse cum, a quo miniis sum, dignum eis e cui fidem habeatis ; nec me quidquam dicere, apud homines evulstandum, quod ab illo non acceperim. At illi ne ex hisce quidem verbis intellexerunt Jesum de Patre Coelelli
264쪽
us agilis CZristi XXXII. Praecini III. et I
1a. Direbant ergo Iudaei: Numquid intersetet semetipsum . quia dixit: Quo ego
vado . vos non potestis v nire a 3. Et dicebat eis di made deorsum euis: ego desupernis sim. Vos de mundo hoe estis, ego non sum de hoe mundo. a . Diri ergo vobis, quia moriemini in peecatis v stris i si enim non credideritis quia ego sum, mori mini in peceato vestro. s. Dicebant ergo ei: Turis es Dirit eis Iesus trincipium . qui Et loquor
vobis.16. Multa habeo de v his loqui. & judieare : sed qui me misit. verax est: Et ego. quae audivi ab eo . haeeioquor in mundo. a 7. Et non eognoverunt quia Patrem ejus dicebat
18. Dixit ergo eis Iesus: ClimGaltaveritis Filium h minis . tune cognostetia quia ego sum. & a me ipso saeto nihil. sed . seut d cuit me Pater. his loquor. as. El. qui me misi, meetam est. Ee non reliquit me solum i quia ego quae placita sunt ea facio semia
multi erediderunt in eum. i. Dicebat ergo Iesus ad eos. qui crediderunt ei. Iudaeos : Si vos manseritis in sermone meo. veredis.cipuli mei eritis. 32. Et cognoscetis vertitatem . di vetitas liberabit
33. Responderunt ei: seia men Abrahae sumus. Et nemini servivimus umquam: quomodo tu dieis i Liberieriti, 34. Respondit eis Iesus; Amen. amen. dico vobis. quia omnis qui facit pece tum , servus est peccati.
Perrexit porro eos docere, hanc in sententiam : Cum sustuleritis me, tum demum multi: gnoscent me cum esse quem dixi. Nihil facio, nihil dico, Bonte mea; sed omnia facienda ac dicenda accepi a Patre meo. Qui me misit Is perpetuo mihi adest, dictorum, factorum-
Hissice, aliisque sermonibus, multis persuasit se a Deo missum fuisse ; quos ita alloquutus est Si praeceptis meis posthac constanter pareatis, tum demum digni critis, qui vere dicamini discipuli mei, intelligetisque femus integram meam doctrinam; quae vos ab eorum di caput' is liberabit. inins cum diceret pravis essectibus aevitias,.quibus serviebant I rudes homines intellexerunt de corporea servitute. Igitur, sobOles, inquiunt, Abrahami sumus , nec cuiquam umquam servumtis; neque capimus uuam
nobis manumissionem aut liberationem a servitute pollicearis. At Jesus, quisquis, ait, litiis in deditus, is, credite milii, vitiorum mancipium est, quibus sponte sua servit. I a Quoniam
265쪽
u, masi christi XXXII 'aeremi III MATTHRUS MARC U S. LUCAS. IOANNES.C A p. VIII.
Ouoniam vem vos seri os esse dixi, ea ipsa appellatione, admoneri potestis vestrae sortis, quae& in alia re servili similis erit, nisi a me liberemini. Ut servi non possunt scire an in her tum suorum familia semper sint mansuri , quia eos pro arbitrio cum ipse , tum ejus heredes aliis vendere pollunt: ita sit servorum, potius quam filiorum, Ioco a Deo habeamini, vos ex familia sua , clim videbitur, ejiciet. Contra vero si filii ejus sitis, pro liberorum jure , merus familia aeternum manebitis. Si veto filius familias vos liberaverit, coheredesque suos fecerit, tum vere liberi facti, hoc est, vitiis purgati, in Patris aeterni familia in perpetuum m nebitis. Scio vos esse oriundos ex Abiali amo, sed propterea non estis meliores ; cum nonnulli vestrum occasionem mel occidendi quaerant, eo quod praecepta mea sanctiora sint, quam ut ab iis admittantur. Ego quidem quae dico, ea a Patre meo accepi: quemadmodum & vossaeitis ea quae a Patre vesim didicisti S. . . Reposuerunt illi sibi Patrem communem esse, eumque conditorem Hebraeae Gentis Auralia. inum. lesus vero, si digni, inquit, esse velletis qui diceremini posteri Abrahami, &co conditore merito gloriari, ejus mores imitaremini. Nunc vero me, qui meram veritatem vos docere aggrestus sum, quam a Deo ipso accepi, occidere propterea nitimini, quod ei veritati non latis conveniat cum pravis vestris moribus. Ita se Abrahamus non gerebat . qui revelationibus omnibus divinis ex animo credidit S paruit. Sed alium imitamini, qui vitiorum omnium auctor , di fautor est, ac Pater vestet merito dici queat. Cum animadverterent Ju-
266쪽
r. servus autem non manet in domo in aeternum filius autem manet in aeter
beraverit . vele liberi eriatia.
37. Seio quia filii Abra estis r sed quaeritis me
interficere . quia sermo meus non rapit in vobis.
Patrem tiletini. loquor: de vos quae vidistis apud patrem
39. Responderunt . Ecdixerunt ei. pater noster Abraham est. Dieit eis lesia r si filii Abrahae estis, opera Abrahae facite. 4ci. Nune autem quarutis me interseere . hominem . qui veritatem vobis loquutus sum, quam audivi 4 Deo . Me Abraham non seeit. i. Vos tacitis opera patris vestri Dixerunt itaque ei: Nos ex fornicatione non sumus nati: unum patrem habemus Deum.
a. Disit ergo eis Iesus: si Deus pater vester esset. diligeretis utique mei ego enim ex Deo proeeis . Eevenit neque enim a me ipso veni, sed ille me misit. 43. Quare loquelam meam non emnoseitis Quia non potestis audire se
vos ex patre Diab Ici estis. de desidem patris vestria vultis faeere: ille ho- . mieida erat ab initio. 8e in veritate non stetit. quia non est veritas in eo i eum i quitur mendacium. ex pro priis loquitur. quia mendax est Ee pater ejus. 4s. Ego autem si verita tem dico. non creditis mu
garum se esse idololatras, consceleratis MMoribus ortos, eorumque imitatores e ac dixerunt
i s h bhα 'NR Vm Pgπ , colςrς Dcum; idque unicum exemplar, quod imitarentur, Respondit Iesus : Si Deus esset exemplar, ad cujus leges mores vestros componeretis, me
tine dubio amaretis, cum ab eo mandatis instructus ad vos venerim; neque enim sponte mea vos ad saniorem mentem vocare coepi, sed ab eo propterea sum missiis. Quare non aenoscitis il-uco sermones meos esse eo, qui me misit, dignos 3 Ex nulla, nimirum, hoc oritur ratione, ut quia mihi attentas, atque aequas aures praebere non vultis. Quin etiam sanguinem meum. R atque adeo Cacodaemonum estis, corumque affectibus indulgetis; Rb k'Rkψ m humani Cederis inimici , idque quoad potuerunt , mendacio h P . V ς ' i sti δ . atque a veri studio desecerunt, di quia a veritate plane alieni mendaee 'Πpio ν .suiquς natura loquuntur ; nam , ut dixi, & ipsim mi . Ρς do onum princeps , qui primus a Deo defecit, ceterisque exem-ddita iii, Cum VrgQ ira sitis essem, non mirum est, si mihi vera dicenti fidem
267쪽
Auntii agulis Christi XXXII. praeconii III.
MATTHILUS. MARCUS. LUCAS IO AN NE A
Estne vero aliquis vestrum, qui possit ostendere me a Deo minime accepisse mandata, quae mihi data contendo Nemo profecto; quod cum ita sit, nulla sat justa causa est, cur mihi fidem non habeatis. Quisquis Deum patrem agnoscit atque ex animo amat, is mandatis ejus libentissime auscultat. Vos vero iis aures prie re non vultis, quia Deum patrem vestrum, cui vos obsequi par sit, non habetis. . Hac Jesu oratione, exasperati Judaei nonnulli respondemni ex eius dictis facile colligi polle non immerito dictum esse Samaritam, seu inimicum Judaeae gentis, & a Cacodaemone vexari, qui de populo Dei ita loqueretur. Ego vero, inquit Iesus, a Cacodaemone minime oblideor, sed Patri meo diligenter pareo , vos vero dictorum meorum nullam rationem habetis, meque adeo dedecore asscitis. Ego quidem cupiditate existimationis apud vos mihi comparandae minime moveor, nec judicia vestra, ad me quod attinet, curo; sed Deus ipse vult me, abiis ad quos missus sum, prout par est legatum ejus, excipi, pcimasque exiget ab iis qui secus fecerint. Si quis dictis meis paruerit, is in aeternum minime monetur, ita fiet sempiteriam felicitatis particeps; quisquis vero ea spreverit, is non excitab:tur e mortuis, nisi ut aeternas Deo
Responderunt iidem homines, nunc se denuo videre, ex eius sermone, a ac daemone eum agitari, cum Abrahamus & Prophetae, hoc est, sanctissimi quique viri de Deo acceptissimi, interiissent omnes , aut ferme omnes ; ille vero promitteret immortalitatem suorum praeceptirum obscoeantibus. Tum quaesierunt a Iesu an se Deo acceptiorem uis: crederet, majorcqua gratia apud cum valere, quam Abrahamum; qui mortuus erat, ut de Prophetae Quem tan'
268쪽
Annus A eis Christ XXXII. Praecisti III.
46. Quis ex vobis arguet me de peccato si veritatem
ditis mihi ι . Qui ex Deo est, verbi Dei audit. Propterea vos non auditis, quia ex Deo non estis. 8. Responderunt ergo Iudaei .Ec diaerunt ei: Non ne bene dicimus nos, quia famaritanus es tu. & DXmonium habea 49. Respondit Iesus Ego Daemonium non nabeo: sed honorifico Patrem meum.& vos inhonorastis me. m. Ego autem non quae ro gloriam meam : est qui quaerat. & judicet. sa. Amen. amen, dii vobis i si quis sermonem meum servaverit. moitem non uidebit in aeternum. sa. Dixerunt ergo Judaei: Nune cognovimus quia D monium habes : Abraham mortuus est & Prophetae . di tu diei, : si quis term nem meum servaverit. non gustabit mortem in aeter
s 3. Numquid tu majores patre nostro Abraham, qui mortuus est i Ee Prophet mortui sunt Quem te ipsum saeis 34. Respondit Jesus . Si ego glorifico me ipsum gi ria mea nihil est. Est Paree meus . qui gloriscat me. quem vos dicitis quia Deus
vester est. ss. & non cognovistia eum. Ego autem novi eum r&. si dixero quia non scio
eum, ero similis vobismenis dis. Sed stio eum. di seria monem ejus seo . .e6. Abraham pater vester exsultavit, ut v deret diem meum . vidit. Ec gavisus est. x7. Dixerunt ergo Iudaei ad eum : Quinquaginta an nos nondum habes. & Abr
dem se esse diceret, qui ea polliceretur discipulis suis, quod optimis ac religiosissimis viris Deus
minime concesserat p.Si, inquit Jesus, de me honorifice loquerer , absque ullis argumentis quae dictis meis fidem sacerent, gloriatio haec mea nullius ponderis esset. Verum Pater meus, miraculis, quorum faciendorum potestatem mihi largitus eli, ostendit quanti sim faciendus , vobis, & quem me haberi velit. Eum autem vos Deum vestrum vocatis. At nescitis quem
potissimum cultum sibi praeberi velit, ego vero probe scio; quod si negarim, fiam vestri similis, hoc est, mendax. Sed profiteor me scire quid ab hominibus possulet, ejusque mandata fideliter exsequor. Abrahamus ipse , a quo vos genus ducere jactatis, vehementer optavit videre ea tempora, quibus Deus hominibus apertu se se patefaceret, quod hac demum aetate per me fieri debuit. Ea vidit, sic Deo volente, quamobrem summopem gavisus est. Quod cum Iesus intelligeret de revelatione prophetica rerum futurarum , rudes de maligni Judaei ita verba eius interpretati sunt, quasi dixisset se sitisse aequalem Abrahamo. Itaque coeperunt dicem cum quinquaginta annos nondum esse natum, ut ex ejus vultu conjicere licebat; qui ergo fieri pollet, ut Abrahamum vidisset Quod minime dixerat, sed Abrahamum vidisse sua haec tempora; revelantis, nimirum, futura Dei beneficio. At
269쪽
A'λθω, δε e M ἀ- At non mirum est, inquit Iesus, me dixisse Abralamum vidisse hax mea tempora; jam enim antequam Abrahamus in rerum natura esset, statuerat Deus me mittere, ut precepta eius ac promisia hominibus patefacerem. Quibus verbis, esim se praesare Abrahamo videretur, summopere incens Judat, lapides sustulerunt ut eum illico Obruerent; at Jesus, Osima eorum ocimiis caligine, se per mediam turbam e Templo subduxit, atque eorum furori eripuiti CApur XL Grai Pisis critim mettum etari ques mones habet, cum de catio ejus caritaris, tum etiam de ejus curatione, qua aureis invidam Itiduorum quod Savaria eum curasses. Itidos docet se esse merum pastorem, θυι moruurus erat pro oetibus stiis, a quutus agnoscensus erat. In varias de ido sem ntias ovi Rubri PRAETER EuNTi autem Iesu obiectus est in via Orcus quidam vir a natalibus; quem cum animadvertissent Apostoli, oua siverunt a Magistro, quare immitia esset homini caecitas ; an esset liaec maena delictorum ab ejus mente, in antecedente vita, admissorum, an vero pecca
ti cujuspiam parcntum Neque hie, inquit Jesus, ullo peccato sibi hasce poenas contraxit, neque
270쪽
Annus Anatis christi XXXII. Praeconii III.
amen , dico vobis. antequam Abraham seret . ego sum.
s9. Tulerunt ergo lapi des. ut jacerent in eum: J sus autem abscondit se, dieatuit de templo.
C A p. IX. . N T praeteriens Iesua
l . vidit hominem eae cum a nativitate a. Et interrogaverunt eum
peecavit hic , aut parentes Rus, ut caecus nasceretur
que hie peecavit, neque pa rentes ejus: sed ut manit sentur opera Dei in illo. Me oportet operari Opera ejus, qui misi me, donee die, est : venit no . quam do nemo potest operari. s. Quamdiu sum in munia do . lux sum mundi. 6. Haec cum dixisset , ex spuit in terram, di fecit lutum ex sputo. Ec linivit tu tum super oculos ejus.
r. ia dixit ei: V.de. I va in natatoria sil quod interpretatur Missus Abiit ergo, di lavit, & venit vi
viderant eum prius . quia mendicus erat. dicebant: Nonne hie est, qui sedebat.
di mendicabat Alii diem bant: Quia hie est,
s. alii autem : Nequaquam . sed smilis ei. Illo uero dicebat: Quia ego sum. o. Dieebant ergo ei: Quomodo aperti sunt tibi uti ri. Respondit: Ille homo. qui dicitur Jesus, tu tum fecit: di unxit oeulos meos. & dixit mihi , Vada ad natatoria Siloe . di lava. Et abii, lavi. Ec video.
neque ejus parentes. At Deus non obstitit ne caecus nasceretur, ut olim sua potentia in eo homine elucesceret. Dum mihi suppetit tempus, exserenda mihi est in terris potestas miri Mea, quam mihi dedit Deus, qui me misit; mox enim aderit tempus, quo corpore praesens in terris amplius non ero , nec miracula qualia nunc facio edam , spectantibus me hominibus. Itaque ut homines interdiu maturant in agris absolvere quod necessse est , quia nocte opus rusticum non faciunt: sic mihi dum versor in terris , arripienda est occasio , si quid inspicientibus me hominibus facere velim. Dum hic sum, praesens praesentium hominum animos doctrina mea collustror quemadmodum nunc praesens praesenti huic coeco, coram vobis, oculorum usum largiar. Quae cum dixistet, despuit in humum , secitque lutum ex pulvere saliva diluto; quo luto, caeci oculos inunxit. Deinde caeco, abi, inquit, atque ablue oculos tuos, in piscina Siloae quae vox mistum sonat. Quod ille cum secisset, ab ea piscina rediit ad suos, adeptus oculorum usum. Vicini vero & qui antea hominem viderant, norantque a natalibus caecum fuisse, ab aliis alii quaerebant , annon esset idem ille caecus, qui sedens in via a praetereuntibus stipem petere solebat. Alii quidem dicebant esse illum ipsum hominem ; alii vero negabant , & similem dumtaxat illi esse contendebant. At quis esset ipse aperuit. Petebant ergo ab co , quomodo factum est et ut visum adipisceretur, quo numquam antea praeditus fuerat. Tum respondit se a Iesu curatum, & quidem eo modo quem diximus.