장음표시 사용
101쪽
I 2 LIBER duabus uniuersalibus, altera negativa, & altera assirmatiua , inferretur Particularis negativa Nam hi Modi sub Bacbara & Cclarent, continentur: Syllogismus enim qui infert uniueis alem , potest etiam pallicularem subalternatam
inferre. De Modis indirecte concludentibus in prime Figura, de inutilibus Modis ei Tm.
C A P. VI. PRAE TE R quatuor praedictos Modos persectos,sunt adhuc
in prima Figura a ij quinque indirecte concludentes, sequentibus quinque dictionibus indicati. PR. I Μ v s est, Baralipto n. Ex duplici uniuei sali a Trinatiua, concluditur particularis affirmativa. Omne animal est substantia, Omnis homo est animal, crgo Aliqua substatilia est homo. SL cv Nous, Celantes. Ex duplici uniuersali, altera nepativa, & altera affirmat tua , concluditur in directe uniueis alis negatiua : Nullum animal est insensibile, Omnis homo est animal ,ergo Nullum insensibile est homo. . TaRTivstest, Dabitis. Ex Maiori uniuersali affirmativa, & Minori particulari affirmat tua , concluditur particularisaifirmatiua , Omne album est currens, Aliquis homo est albus ergo Aliquod currens est homo.QvAR Tv s est, sapesino Ex Maiori uniuersali affirmativa, & Minori x niuersali negativa, concluditur negat tua concluso particularis: Omne album est coloratum, Nullus coruus est albus,ergo AI quod colo latum non est coruus. VLTi Mus cst, Fri se somorum. Ex Maiori particulari astit-mativa,& Minori uniuersali negativa, concluditur particul ris negatiua : Aliquod nigrum est homo , Nullum album est nigrum. ergo Aliquis homo non est albus.li NT auto duae Regulae Modis omnibus persectis primae figurae conuenie lites,quae iii Modis in directὸ concludentibus non habent uniuersaliter locum: quarum prior est. In Modispersectis prima: Figurae, Minoti existenti negativa, nihil sequitur. Vnde non valet, Omne album est coloratum, Nullus eoruus est albus ergo Nullus cotuus est coloratus. Huius Re gulae ratio est, Quia argumentamur a no distributo ad distributum ex parte Maioris extremitatis: euius signu est , si enim talis extremitas in Maiori disti ibueretur, est et Syllogitans bonus, scd talis propositio esset a comuni modo loquedi aliena.Vnde iste valct,omne album est omne coloratum,Nullus d . coruua
102쪽
toruus est albus, ergo Nullus coruus est coloratus. Haec tam si Regula non habet iocum in Modis in direct d con ludentibus: in F apes moenim & Friseso motum valet Minori existenti negativa, ut diximus.
PosTERlOR Regula est. In primae figurae Modis persectis, αMaiori existeti parriculari, vi hil sequitur. Vnde no valet, Aliquo a coloratum est album,omne nigrii est coloratum, ergo Omne nigrii est a buni. Huius Regulae ratio est, quia Maiori existenti particulari Mediu in neutra Praemissarum uniuersaliter lumitur, cuius signum est, si in v nad: stribuatur, valebit: sed talis propositio crit inusitata, ut, Aliquod coloratum est album, Omne nigria est omne coloratum, ergo Omne nigrum est album. Haec etia Regula no valet in Modis indirecte concludentibus: na in Fri se sona valet Maiori existeti particulari.
E x his Regniis simul cum prioribus communibus colligi- P rur, non pol Ie este in prima Figura nisi quatuor Modos perse. ctos. Nam duae propositiones quadruplici zer possunt secun- ii ,
dum quantitatem ordinarta aut enim utraque uniuersalis . aut p. f λ, utraque particularis, aut Maior uniuersalis,&Minor particu - Quia mi aris , aut Maior particularis, Id Minor uniuersalis. Quaeque aute haru secundum qualitatem pos Iuni adhuc quadrupliciter disponi: quado enim utraque est uniuersalis,luc aut utraque est asstimatiua L sic est primus Modus utili Mad inferendum in Barbara, aut utraque negativa,& hic est Modus inutilis: quia ex negati uis nihil sequitur, aut prima est negativa dc De unda assi: mat tua: l: iste Modus est utilis in Celarent aut Maior est assirmativa & Minor negatrua: Se iste est inutilis Modus per priorem Regulam positam. Item,quando utraque est particularis, tunc aut utraque est a stirmativa, vel utraque negativa, vel prior alliri tiua,Sc posterior negativa, vel priornrgatiua, Sc posterior a stirmat tua , S in his omnibus nulluc reperitur Modus utilis, quia ex puris particularibus nihil sequitur. Si vero Maior sit uniuersalis , de Minor particularis, aut utraque astirmativa, Ic iste est Modus utilis in Dari j : aut
utraque negativa, dc tunc est inutilis: aut prior negativa, posterior assirmativa,& est utilis in Ferio: vel Maior est afirmativa dc Minor negativa; dc iste est inutilis: quia in prima fixura Minori existenti negativa. nihil sequitur .postreino, potestes le Minor uniuersat .s,& Maior particularis; aut utraq; negativa, aut utraque assit maliva; vel prior astirmativa, posterior negatiua; vel prior negativa,& posterior assirmativa:& nullus
ex istis Modis est utilis,quia Maiori existeti particulari, nihil g A sequitur
103쪽
sequitur in ptima Figura.Vnde solum supers ut quatuor Modi duo collecti ex prima combinatione, duo alij ex tertia qui Modi sunt illi praedicti, incluti quatuor dictiombus primis.
De Regulis secundae Fimurae, euo Modis.
CAP. VII LςvNDA Figura est , in qua Medium praedicatur de
utraque extremitate : cuius Figurae tres Regulae speciales sunt.
PR I MA. Quando Maior est particularis, non valet Syllos i sinus: non enim sequitur, Aliquod coloratu est album, Nulum nigrum est album , ergo Nullum nigrum est coloratum. Ratio huius est, quia ex parte Maioris extremitatis argumentamur a non distributo ad distributum. Vnde si aliqua via suerit per qua talis extremitas in conclusione non distribuatur, valebit Sy llogismus, ut Aliquod coloratu est album, Nullum nigrum est album , ergo Nullum nigrii omne coloratum est. SE C v NI, A. Ex puris assirmativis non valet Syllogismus: Omnis homo est animal omnis leo est animal, ergo Omnis leo est homo. Huius ratio est , quia in neutra Praemissarum Medium uniuersaliter sumitur, cuius signum est, si in altera distribuatur , valebit Syllogismus , Omnis licino omne animal est, Omnis leo est animal ,ergo Omnis leo est homo. TERTi A. In secunda Figura semper conclusio negativa debet esse. Haec pendet ex illa Regula communi, Vna Praemissa negatiua existenti,conclusio negativa erit. . IN SECvNDA Figura quatuor A. odi utiles inueniuntur, selecti ex sexdecim Modis, scut in prima Figura. Designantur autem quatuor dictionibus primis tertii carminis,sci licet, Cesare, Camestres, Festino, Baroco . . PR M v s E s T, Cesare. Ex Maiori negatiua uniuersali, &minori affirmativa uniuersali, inseri conclusione negativam
uniueis alem directe : Nullus lapis est animal, omnis homo est animal, ergo Nullus homo est lapis. Potest hie indirect Econcludere si conuertens coetu sonis inseratur, scilicet,Nullus lapis est homo. SE C v Nous est, Camestres. Ex Maiori uniuersali affrmatiua,& Minori negatiua uniuersali, infertur concluso negativa uniuersalis directe. Et quia negativa conuertitur simpliciter etiam hie Modus potest in directe concludere, Omnis homo est animal Nullus lapis est animal, ergo Nullus lapis est homo , vel indirecte Nullus homo est lapis. TER τ ivs 1s TiFestino. Ex Mazori negatiua uniuersali, di Mino
104쪽
&Minori astmativa particulari sequitur concluso negativa particularis. Nullum iniustum est bonuin, Aliquis homo est bonus , ergo Aliquis homo i on est iniustus. Iste modus non concludit in directe, quia particularis negativa nec simpliciter nec per accidens conuerti potest. Qv A R T v s modus est, Baroco. Ex Maio ii v niuersali affr- mativa in Minori particulari negatiua,c5clusio infertur pat-ticularis negat tua, Omne currens mouetur, Aliquis homo no 'mouetur,ergo Aliquis homo non est currens. Eadem ratione
nec iste potest in dilecte concludere. Posset praeter hos alius esse Modus conclude As in direct ξ,scilicet, Ex Maiori affirmativa particulari,& Minoti negatiua uniuersali,quem Modum diximus ineptum ad concludendum directe: unde valet, Aliquod coloratum est album,Nullum nigrum est album , ergo Aliquod coloratum non est nigrum,qui Modus correspondet Frisesom,qui erat in prima Fixura,concludens in direct E.
CAP. VIII- . TZ τ 3 A figura est in qua Medium utrique extremitati
subiicitur. Duo autem ei insunt. Alterum est,Minori existenti negatiua nihil sequituri unde non valet, Omne animal est corpus , Aliquod animal non est lapis, ergo Lapis non est corpus. Ex parte enim Maioris extremitatis arguitur a non distributo ad distributum:euius fgnum est, si in conesusione non distribuatur Maior extremitas,valebit,vt,omne animal est corpus. Aliquod animal no est lapis, ergo Lapis non omne
ALTERvM emin Tertia Figura semper conclusio est particularis : unde non valet, Omnis homo est rationalis, Omnis homo est animal, ergo Omne animal est rationale. Arguitur enim a non distributo ad distributu ex parte Minoris extremitatis:cuius fgnu est, si illa Minor extremitas distribuatur, valebit syllogismus. Sed tales propositiones efficititur de inconsueto modo loquendi: unde valet Omnis homo est rationalis, Omnis homo omne animal est, ergo Omne animal est
IN tertia Figura sex Modi utiles inveniuntur, significati vir τὸ fia . tima dicto ne tertij cai minis, scilicet Darapti & sequentibus. juja βαPRi Mus igitur est in Darapti. Ex utraque Praemissa uni- ut uersali affirmativa sequitur conclusio particularis affirmati- ua: Omne animal est lubstantia , Omne animal est sentibile,
ω -go Aliquod sensibile est substantia.
105쪽
SsCvNDus est in F elapton. Ex Praemissis uniuersalibus Maiori negativa de Minori aifirmativa insertur conclusio particularis negatiua; Nullum animal est insensibile ; Omne animal est corpus, ergo Aliquod corpus non est insensibile, 3, Di a- TYRTius est in Disamis. Ex Mai ori particulari asit mari ua , & Minori affirmativa uniuersali infinitur conclus o assi mativa particularis; Aliquod animal currit, Omne animal ca. substantia, ergo Aliqua iubstantia currit. q. Dint si QORT v s est in Datisi Ex Maiori uniuersali allirmativa, & Minoti particulari allirmativa, insertur conclusio particu laris affirmativa ; omne currens mouetur, Aliquod cutiens est homo,ergo Aliquis homo mouetur. I. βρ- - Qv N T vs est in Bocardo. Ex Miliori affirmativa uniuersali,& Minori negativa particulari, infertur conclusio negativa particularis: Equus non est homo omnis equus est animal ,ergo Aliquod animal non est homo. .
s. r. ,; SE XTVs est in Ferison. Ex Maiori uniuersali negativa, &' Minoti particulari affirmativa, sequitur conclusio particularis negatiua: Nulla arbor est animal Aliqua arbor est corpus, ergo Aliquod corpus non est animal. Eri AM in hac figura Syllogismi in directe conclud sit quorum conclusiones umpliciter conuerti pollunt, quales sunt . tres existentes in Darapti, Disamis, Datisi. Ex his omnibus patet, undeviginti Modos esse utiles, nouem ex prima figura, quatuor ex secunda, sex ex tertia. Patet citam in prima Figura concludi omnia genera propositionum, scilicet v niuersalem affirmativam , uniuersalem negatiuam,& particu Iares affirmativam εἰ negatiuam. In secunda vero figura I
lum uniuersalem, L particularem negati uas, in tertia part culares affirmat tuam & negatiuam Patet etiam,inter omnes
propositiones particularem negativam pluribus posse Modis syllogietari: concluditur enim direct ξ in uno primae,& du bus Modis seeundae,& tribus tertiae figurae. Post hanc, particularem affirmativam: concluditur enim in uno primae & tribus tertiae. Post hanc , uniuersalem negatiuam,quae solum in uno primae & duobus secundae concluditur. Vltimum locum habet uniuersalis affirmativa, quae solum syllogizatur in Barbara. . De modis reducendι o ismos impersecus ad perfectos.
106쪽
ut eorum vis,& in cocludendo robur magis innotescat:priustam E modum, quo id fiat, tradere Cportet. Fit autem duplici-tzr ista redueitici,aut per Ostensione ii aut ad Impollibile Re- ης-
ductio per Ostensionem, est cum aliquis Syllogismus ex illis impersectis per conuersionem alicuius propositionis per eo Ddem terminos fit in aliquo ex quatuor perfectis, ut si sat Syllogismiis in Celare,Nullus lapis est animal. Omnis homo est animal, ergo Nullus homo cli lapis, reducitur ad Celarent ostensiue, nempe per simplicc ira conuel sonem Maioris, sic, Nullum animal est lapis, Omnis homo est animal ,ergo Nullus homo est lapis. Vtim ut autem hac ostensione, ut manife- Ufinredastemus conclusiones Syllogit morti optime sequi ex suis Prae- cti. . missis. Vis autem probationis in hac Regula consistit: Quicquid sequitur ex Consequenti bovae consequentiae, sequ tutetiam ex Antecedenti. Cum igitur sit bona consequentia a
conuersa ad conuertentem, quicquid tequitur ex conuertente etiam sequetur ex conuersa. Talis autem conclusio sequitur ex conuvrtente, ut manifeste patet in Syllogismo periecto, ergo eadem concluso bene inserebatur etiam ex con-ueita,quae erat Praemissa Syllogismi imperfecti. Rs Duceti o ad Impossibile, est cum ex contradictorio Mi conclusionis cum aliqua Praemissa insertur contradictorium ρ. , iti. alterius Praemissae, & hoc in Syllogismo pei secto. Fiat enim Syllogismus in Baroco, omne sensibile est animal, Arbor ,
Don est animal ,ergo Arbor non est sensibilis.Si sumatur contradictorium conclusionis huius pro Minori cum eadem Maiori, inseretur in Barbara contradictorium Minoris praecedentis, v t, Omne sensibile est animal, omnis arbor est sensibilis,ergo Omnis arbor est animal. V svr Euius reductionis est,cum quis negat conclusonem praedicti SIllogismi concessa Maiori & Mnori, existimans consequentiam non esse bona, ob idque Praemissas posse ve- α ras esse,conclusione existente talsa. Tuc aduersus huiusmodi hominem sumenduin est contradictoria conclusionis, quam
negat quod tenetur admittere laquam verum, cum duo contradictoria simul vera non sint,&illud idem eotradictorium simul cum vna ex Praemissis concessis inseretur contradictorium alterius Praemissae et iaco cessae in Modo persecto, quem non possit ipse nega: e, ut teneat ut admittere duo cotradictoria. quod est maxime absurdum, vel consequentiam priorem affirmare di probare, vi bonam, cum non possit Consequens
illius esse falsum, Antecedenxe existente.vero, Verbi gratia in byllo
107쪽
to 3 LIBER in syllogismo praedicto concedit quis , Omne sensibile est
animal, Arbor non est animat: negat autem conclusionem, Arbor non est sensibi lis: tune argumentor, Contradictorium igitur erit verum, nempe, Omnis arbor est sensibilis, cum ea dem igitur Maio ii, quae data est vera, innio in Syl. ogismo persecto contradictorium Minoris, sic, omne sensibile est a- nimal, omnis arbor est sensibilis, ergo Omnis arbor est animal. S1llogismus hie in Barbara evidenter colligit ex praemissis veris conclusionem veram,quae est contradictoria Minoris concessae ut verae,non igitur dandum suit contradictorium illius conelusionis verum esse. Ecce quo pacto conuincitur, conclusionem in Baroco non potuisse esse falsam, Praemissis existentibus veris r ex quo constat talem syllogismum esse Argumentationem bonam, cum non possint Praemissae verae ei se conclusio se salsa. Hi igitur sunt duo Modi Syllogismos reducendi ad quatuor illos persectos primae Figurae.
De modo, quo singuli Imperfecti ad Perfectos reducantur. CAP. X.
QV i autem Syllogismi,& qualiter,& ad quos persectos
reducantur,manifestandu est Omnes igitur syllosis micuiusq; figurae reducuntur ad illos quatuor primos perlectos primς sed non eode modo,nec omnes ad unum. Quod vitia- . .. '' cilius intelligatur,notadae sunt quatuor consonantes, quae in g,--.'. dictionibus praescriptis reperiuntur,prima,quae est in princi-ι- at ut pio cuiusq; dictionis,& haec denotat talem Syllogismu redu- uernis eam cendum csse ad Modu persectum,qui tali litera incipit, ut quit quid incipit in , C,ad Celarent, qui, F,ad Ferio, tui, B,ad Barbara,
ret reducuntur: Baroco&Bocardo,ad Barbara. Festino, Ferison Fapesino,Felapion,ad Ferio: reliqui ad Datij. Est etiam, S,& haec denotat talem Praemissam,vel conclusionem fgnificatam per vocale praecedentem,eonuertendam esse simpli- citer, ut Cesare,ratione primae,nempe, C,indieat reducendu ad Celarent,ratione ,s, notatur, Maiore,quae significatur per ' E, ante S,c5uertenda simpliciter. Est etia, P,& haec notat con- uersone per accidens Pigmissae notatae in vocali praecedenti, ut, Darapti denotatur, ut couertatur ad Darij per solam eonuersionem Minoris, ubi est,P,per accidens. Est praeterea, M.& haee denotat transpositionem praemissarum, ut ex Maiori ς' fiat Minor. Denique est, C,& notat talem Modum re u cendum per Impossibile, sumpto contradictorio conclusonis ioco
108쪽
loco praemissiae notatae per vocalem antecedentem. SVB hac autem reductione includuntur Modi imperfecti M.f. in directe concludetes. Cesare igitur reducitur ad Celaret per P G couersionem simplice Maioris, Nullus lapis est animal, Um- nis homo est animal ergo Nullus lapis est homo,si dicas; Nut tactis.lum animal est lapis, Omnis homo est animal, ergo Nullus homo est lapis. Caiuestres etia ad Celarent, per conuersionem simplice in Minoris,quod notatur in , S, modio,& Praemissarutrarii positionem,quod notatur per illud, M,& simplicem conuersio aem conclusionis, quod notatur per ultimum, S:Verbi gratia, Omnis homo est animal, Nulla arbor est animal, ergo Nulla arbor est homo: Reducitur sic : Nullum animal est arbor, Omnis homo est animal ,ereo Nullus homo est arbor. B A o c o ad Barbata ad Impossibile,quod fgnificatur periC,cum eadem Maiori, & contradictorio eonclusionis posito pro Minori, Omnis homo est animal,Arbor non est animal, ergo Arbor non est homo, sic, omnis homo est animal, Omnis arbor est homo, ergo Omnis arbor est animal. EADEM obseruatione poterunt omnes alij facile reduci, quos pro exercitatione iuuenum reducendos relinquimus. Quamuis autem Baroco, dc Bo cardo per impostibile reducantur, non ita hoc intelligendum est, quasi alij non reducantur, sed quod hi non ostensione, sed tantum per Impossit bile reducantur:caeteri enim & Ostensione, M per Impossibile reduci posunt. st 'o pacto alii Modi ad Impos ι bile redueantur. CAP. XI. ,
CVM non solum illi Modi duo, sed etiam omnes alij ad
Impossibile reducantur in eosdem quatuor pr imae figurae, superest ut modum quo reduci possiit,& ad quem ex tilis
quatuor reducatur,aperiamus. Non enim eadem via omnes, nee ad eundem modum, ad quem per Ostensionem,reducuntur. Propterea aduertendum est primo Syllogismos quatuor secundae figurae reduci, sumpto contradictolio conclusionis se. F pro Minori cum eadem Maiori ,ex quibus insertur contradi- .
chorium Minoris, ut fiat in Cesare Sy llogismus, Nullus la- pis est animal, omnis homo est animal, ergo Nullus homo qest lapis: Reducitur sic iuxta praedictam regulam, Nullus la T. - - is est animal, Aliquis homo est lapis, ergo Aliquis homo ς' et non est animal, cui Sylogismus est in Ferio. At Syllogismi
tertiae Figurae reducuntur contradictorio conclusionis lumpto pro Maririi cum eadem Minori, ex quibus insertur con-
109쪽
Iio LIBER tradictorium Maioris, ut fiat Syllogismus in Darapri, Omnis
homo est animal, omnis homo est rin bilis, ergo Aliquod risibile est atii mal: Reducitur ima regulam se. Nullum risibi te est animal, omnis homo est risibilis,ergo Nullus homo est
R ducti' IN Modis autem indirectis primat assumendum est contra-:, .n dycto tum Lonclusionis pro Maiori, & Maior debet fieti Mi- a 'ρ iri. MDr, ex quibus inseretur contradictorium Minoris mediate: F, O ad praeter Celantes, in quo Minor sumenda est pro Maiori, de contradictorium conclusionis pio Minori ad inserendum. - contradictorium Maioris: vi, fiat Srllogismus in Fapesino, Nullum animal est insensibile, Omnis homo est animal ,ergo Aliquod intensibile non est homo; Reducatur sic ad Barbata, Omnis homo est a limat, Omne insensibile est homo, ergo Omne insensibile est animal. ADVERTENDvM est secundo, in Syllogismis ad Impossibi- , ' λ. la reducentibus non semper inferri contradictorium Praemi D sm ., i sae alterius syllogismi primo & immediatE: aliquando enim
for eon- insertur contraria, ut in Darapti: aliquando contraria con-rrad 5-- uertentis negat iud, ut in Fapesmo t sed quia ex istis facile est j. deducere contradictoria, propterea asseritur Syllogi inium ad Impossibile in tre contradie orium. nisad ιm ADvERTENDUM est tertio,esse aliquot dictiones, quibus p si ad ma manifestatur ad quos Modos primae Figurat, reliqui ad Im- p possibila reducantur,nempe, Nescii baι- Odiebam, Leratre. Ro- - ' manis, in quibus tria consideranda sunt. Primum,esse quatuor vocales denotantes illos quatuor primae figurae, A, denotat
Barbara, E, Celarent, I, Dam j, O, Ferio. Deinde prima dictio habet quinque sy llabas pio quinque Modis in directis primae Figurae, secunda quatuor pio quatuor Modis secundar. duae ultimae sex pro sex Modis tertiae Postremo primae syllabae significant primos Modos, secunde secundos,& sic consequen-- ter in qualibct dictione. Vnde, Nesciebatμ, prima syllaba est
pro Baralipton, notat reducendum ad Celarent Secunda no- . - . tat Celantes reducendum ad Datij,& sic consequenter. Pari, riter in secunda Figura, Odiebam, prima indicat Cesare redu- -- iis cendum ad Ferio, secunda Camestres reducendum ad Dari j: Mos,rum eadem est ratio in aliis omnibus. p i An v x x τε N nv M est ultimo Aristote id etia duos ex prima
I.. figura Modos particulares reduxisse alios duos uniuersa, si a les ad Impossibile,sed non immediate,sicut reliquos,sed me pig. diatesna primo reducuntur ad secunda Figura, & ex secunda
110쪽
s anta per Ostensionem postea reducuntur ad Barbara,&Celarent, ut Dari j ad Impolii bile reducitur ad Camestres eadem . , Regula, qua Syllogismi secundae Figurae reducuntur: nempe, cum eadem Maiori, & coiit radictorio conclusionis pro Mi-i ori ,ex quibus infertur contradictorium Minoris: vi, fiat in DA: ij, Omne animal lentit, Aliquod album est animal, ergo Aliquod album sentit:Reducitur, Omne animal sentit, Nallum album sentit, e reo Nullum album est animal. Ferio autem reducitur ad Celarent, ut Nui us lapis est animal, Aliquod album est lapis, ergo Aliquod album non est nim '; o-.., Reducitur, Nullus tuis est animal. Omne album est animal, ergo Nullum album est lapis. Postea vero hos reducere ad do,, ιὰ Cesarent ostensiue sacile est Ex quibus omnibus patet quot uimiis sint syllogismorum Modi, Et quo pacto omnes ad illos duos prima Vniuei sales primae,tanquam ad sontem reducantur. Erit satis utile, si studiosi iuuenes in his reducendis maXimce C cean' statis υ-tur, totum enim negotium Logicum maxime eX naturae 'ri' rem.
logismi recta cognitione,& lpeculatione dependet, ob idque nos quosdam solum reduximus, ut iuxta Regulas his exem- I lis illust ratas reliquos inter se conferentes reducerent.
De arte inueniendi Medium ad concludendum quani uepropositionem.
CAPUT XII. Pos TRV A M uniuersos Modos concludendi in qualibet
Figura ostendimus, superest ut artem,qua,propolata qua uis conclusione, Medium aptum ad eam concludendum in-ueuiatur, ostendamus. Haec autem sequentibus continetur
conclusionibus, ante quas oportet supponere notitiam trium terminorum, scilicet Medii, Antecedentis, Consequentis, &Extranei. Illud Medium dieitur Antecedens ad aliquem terminum, quod infert illum vel tanquam inserius, vel tanquam conuertibile, vi Homo est Antecedens ad animal,&ad risibile. Illud dicitur Consequens alicuius, quod infe itur ex illo, vel tanquam superius, vel tanquam conuertibile, ut animal est Consequens ad hominem,& hinni bile ad equum. Illud autem dicitur Extraneum, quod de illo non potestanfirmari,ut homo ad equum. Esae igitur prima conclusio. Ad concludendum uniuersalem affirmativam, quod solum sit Barbara, oportet sumere Medium Consequens ad subiectum,& Antecedens ad praedicatum,id est,terminum qui de subiecto praedisetur, at sit illo