장음표시 사용
541쪽
Theologico - Politici Cap. XI. IIcet pura dogmata sive decreta sive sententias loquantur; et ideo summum Prophetammose nullum legitimum argumentum secisse; et contra longas Pauli deductiones et argumentationes, quales in Epist. ad Romanos reperiuntur, nullo modo ex revelatione supernaturali scriptas fuisse concedo. Itaque tam modi loquendi quam disserendi Apostolorum in pistolis clarissime indicant, easdem non ex revelatione et divino mandato, sed tantum ex ipsorum naturali judicio scriptas fuisse, et nihil continere praeter staternas monitiones mixtas urbanitate a qua sane prophetica authoritas plane abhorret , qualis est illa Pauli excusatio in pist ad Rom. cap. s. s. s. p uis audacius cripsi obis, fratres. Possumus praeterea hoc ipsum ex eo
concludere, quod nullibi legimus, quod Apostoli iussi sint scribere,
sed tantum praedicare quocunque irent, et dicta signis confirmare. Nam eorum praesentia et signa absolute requirebantur ad gentes ad Religionem convertendas, easque in eadem confirmandas, ut ipse Paulus in pist ad Rom. cap. I. s. II. expresse Indicat tuis Ide, inquit, desidero ut rideam os, ut impertiar obis donum Spiritus ut confirmemini. At hic objici posset, quod eodem modo possemus concludere, postolos nec etiam tanquam Prophetas praedicavisse: nam cum huc aut illuc praedicatum ibant, id non ex expresso mandato,
sicut olim Prophetae, faciebant. Legimus in Veteri Testamento, quod Ionas Ninive praedicatum ivit, ac simul quod eo expresse missus est, et quod ei revelatum fuerit id, quod ibi praedicare debebat. Sic etiam de os prolixe narratur, quod in AEgyptum tanquam Dei legatus prosectus est, et simul, quid populo Israelitico et Regi Pharationi dicere, et quaenam signa ad fidem faciendam coram ipsis facere tenebatur. saias, Ieremias Ezechiel, expresse iubentur Israelitis praedicare. Et denique nihil Prophetae praedicaverunt, quod Scriptura non testetur, eos id a Deo accepisse Λ de Apostolis nihil simile, cum huc aut illuc ibant praedicatum, in Novo Testamento, nisi admodum raro, legimus. Sed contra quaedam reperiemus, quae expresse indicant, Apostolos ex proprio consilio loca ad praedicandum elegisse ut contentio illa ad dissidium usque, Pauli et Barnabae, de qua vide ct cap. s. s. 7, 38 ' etc. t quod sepe etiam frustrii
542쪽
si Tractatus aliquo ire tentaverint, ut idem Paulus in Epist ad Rom. cap. I. Vs. 3. testatur, nempe his temporibus multis olui mire ad os ι proh bisur fum et cap. s. s. a. propter hoc impeditus sum ι--poribus multis, quominus enirem ad os et cap. denique vita Epist. ad Corinth. I. s. a. de Polis autem fratre meo multum eui Meo, ut proficiscerem ad os cum fratribus, et omnino num res ei νoluntas, ut emret ad os cum autem eieri opportunitas, etc. Quare
tam ex his modi loquendi, et contentione Λpostolorum, quam Se quod nec cum ad praedicandum aliquo irent, testetur Scriptura, sicut de antiquis Prophetis, quod ex Dei mandato verint, concludere debueram, Apostolos tanquam octores, et non tanquam Prophetas etiam praedicavisse Verum hanc quaestionem facile solvemus, modo attendamus ad disterentiam vocationis Apostolorum et Prophetarum Veteris Testamenti. Nam hi non vocati sunt ut omnibus nationibus praedicarent et prophetarent, sed quibusdam tantum eculiaribus; et propterea expressum et singulare mandatum ad unamquamque requirebant. t Apostoli vocati sunt, ut omnibus absolute praedicarent, omnesque ad Religionem converterent. Quocunque igitur ibant, Christi mandatum exequebantur; nec ipsis opus erat ut, antequam irent, res praedicandae iisdem revelarentur, discipulis scilicet Christi, quibus ipse dixerat, quum autem tradiderim os, ne misfolliciti, quomodo aut quid loquamini; dabitur emm obis in illa horo, quid si emisi, etc. vidematth. cap. o. s. 9, o. . Concludimus itaque, postolos ea tantum ex singulari revelatione habuisse, quae Viva voce praedicaverunt, et simul signis confirmaverunt vide quae in initio a Cap. ostendimus quae autem simpliciter, nullis adhibitis, tanquam testibus, signis, scripto vel viva voce docuerunt, ea ex cognitione naturali scilicet locuti sunt vel scripserunt; qua de re vide pist ad Corinth. I. cap. I . s. 6. Nec hic nobis moram iniicit, quod omnes Epistolae exordiantur ab Apostolatus approbatione; nam postolis, ut mox ostendam, non tantum virtus ad prophetandum, sed etiam authoritas ad docendum concessa est. Et hac ratione concedimus, eos tanquam Apostolos suas pistolas scripsisse, et hac de causa exordium a sui postolatus approbatione unumquemque sumsisse; vel forte, ut animum lectoris facilius sibi con-
543쪽
Theologico - Politici Cap. XL sis
ciliarent, et ad attentionem excitarent, voluerunt ante omnia testari,
se illos esse, qui omnibus fidelibus ex suis praedicationibus innotuerant, et qui tum claris testimoniis ostenderant, se veram docere Religionem et salutis viam. Nam quaecunque ego in hisce Epistolis dici video de postolorum vocatione, et spiritu Sancto et divino quem habebant, ad eorum, quas habuerant, praedicationes referri video, iis tantum locis exceptis, in quibus Spiritus Dei et Spiritus Sanctus pro mente sana beata, et Deo dicata, etc. de quibus in primo Cap. diximus sumitur. x. gr. in Epist ad Corinth. I. cap. 7. Vs. o. ait Paulus, beata autem est ira maneat fecundum sententiam meram μω auum etiam ego, quo Spiritus Dei H in me. Ubi per Spiritum Dei ipsam suam mentem intelligit, ut ipse orationis contextus indicat hoc enim vult viduam, quae secundo non vult nubere marito, beatam judico secundum meam sententiam, qui caelebs vivere
decrevi, et me beatum puto. Et ad hunc modum alia reperiuntur,
quae hic adserre supervacaneum judico. Cum itaque statuendum sit, Epistolas Λpostolorum a solo Lumine Naturali dictatas fuisse, videmdum jam est, quomodo postoli ex sola naturali cognitione res,
quae sub eandem non cadunt, docere poterant. Verum si ad illa, quae circa Scripturae interpretationem Cap. 7. huius Tractatus diximus, attendamus, nulla hic nobis erit dissicultas. Nam quamvis ea, quae in Bibliis continentur, ut plurimum nostrum captum superent, possumus tamen secure de iisdem disserere, modo nulla alia principia admittamus quam ea, quae ex ipsa scriptura petuntur atque hoc eodem etiam modo Λpostoli ex rebus, quas viderant, quasque audiverant, et quas denique ex revelatione habuerant, multa concludere et elicere, eaque homines, si libitum iis esset, docere poterant. Deinde, quamvis Religio, prout ab Apostolis praedicabatur, nempe simplicem Christi historiam narrando, sub Rationem non cadat, eius tamen summam, quae potissimum documentis moralibus constat, ut
tota Christi doctrina , potest unusquisque Lumine Naturali facile assequi. Denique Apostoli non indigebant lumine supernaturali ad Religionem, quam antea signis confirmaverant, communi hominum
544쪽
sa Tractatus captu ita accommodandam, ut facile ab unoquoque ex animo acciperetur; neque etiam eodem indigebant ad homines de eadem monendos atque hic finis pistolarum est, homines scilicet ea via docere et monere, quam unusquisque postolorum optimam judicavit ad eosdem in Religione confirmandos. Et hic notandum id, quod paulo ante diximus, nempe quod Λpostoli non tantum virtutem acceperant ad historiam Christi tanquam Prophetae praedicandam, eandem scilicet signis confirmando, sed p terea etiam authoritatem docendi et monendi ea via, quam unusquisque optimam esse judicaret quod
utrumque donum Paulus in Epist. ad imoth. a. cap. I. s. o. clare his indicat, in quo ego constitutus sum praeo et Aristolus ex Actor gentium. Et in I ad eund. cap. a. s. ., cujus constitutus sum empraeco et Apostolus veritatem dico per Chrsum, non mentior doctor gentium cum de B ac eritate. His inquam, clare utramque approbationem, nempe Apostolatus et Doctoratus, indicat; at authoritatem monendi quemcunque et quandocunque voluerit in uiae ad Philem. s. . his significat, quamis multam in Christo Mersalem habeam praecipiendi tibi, quod conνenit, tamen, etc. Ubi notandum, quod, si ea, quae Philemoni praecipere oportebat, Paulus ut Propheta a Deo acceperat, et tanquam Propheta praecipere debebat, tum profecto ipsi non licuisset Dei praeceptum in preces mutare. Quare necessario intelligendum, eum loqui de libertate monendi, quae ipsi tanquam Doctori, et non tanquam Prophetae erat. Attamen nondum satis clare sequitur, postolos viam docendi, quam unusquisque meliorem judicasset, eligere potuisse, sed tantum, eos ex officio Apostolatus non solum Prophetas, sed etiam Doctores fuisse nisi Rationem in auxilium vocare velimus, quae plane docet, eum, qui authoritatem docendi habet, habere etiam auctoritatem eligendi, quam velit, viam. Sed satius erit, rem omnem ex sola scriptura demonstrare ex ipsa enim clare constat, unumquemque Apostolorum singularem viam elegisse, nempe ex his verbis Pauli Epist. ad Rom. cap. s. vers. m. fossicite curans, ut praeacorem non ubi iniscatum erat nomen Chri , ne ad earem supra alienum fundamentum. Sane, si omnes eandem docendi viam habebant, et omnes supra idem fundamentum Christianam religionem aedificaverant,
545쪽
Theologico - Politici Cap. I. a Inulla ratione Paulus alterius Apostoli fundamenta aliena vocare poterat, utpote quae et ipsius eadem erant. Sed quandoquidem ipsa aliena vocat, necessario concludendum, unumquemque Religionem
diverso fundamento superaedificasse, et Apostolis in suo doctoratu idem contigisse quod reliquis doctoribus, qui singularem docendi
methodum habent ut semper magis eos docere cupiant, qui plane rudes sunt, et linguas vel scientias, etiam mathematicas, de quarum veritate nemo dubitat, ex nullo alio discere inceperunt. Deinde, si ipsas pistolas aliqua cum attentione percurramus, Videbimus, postolos in ipsa Religione quidem convenire, in fundamentis autem admodum discrepare. Nam Paulus, ut homines in Religione confirmaret, et iis ostenderet salutem a sola Dei gratia pendere, docuit, neminem ex operibue, sed sola fide gloriari posse, neminemque ex operibus justificari vide pist ad Rom. cap. 3. Vers. 7, 28.), et porro totam illam doctrinam de praedestinatione. Jacobus autem contra in sua pistola, hominem ex operibus justificari, et non ex fide tantum vide ejus Epist. cap. a. vers. a .); et totam doctrinam
Religionis, missis omnibus illis Pauli disputationibus, paucis admodum
comprehendit. Denique non dubium est, qui ex hoc, quod scilicet Apostoli diversis fundamentis Religionem superaedificaverint, ortae sint multae contentiones et schismata, quibus Ecclesia jam inde ab Apostolorum temporibus indesinenter vexata fuit, et profecto in aeternum vexabitur, donec tandem aliquando Religio a speculationibus philosophicis separetur, et ad paucissima et simplicissima dogmata, quae Christus suos docuit, redigatur; quod Apostolis impossibile fuit, quia uangelium ignotum erat hominibus. deoque
eius ne doctrinae novitas eorum aures multum laederet, eam, quoad fieri poterat, hominum sui temporis ingenio accommodaverunt vide Epist ad Cor. I. cap. 9. s. I9, O, etc.), et fundamentis tum temporis maxime notis et acceptis superstruxerunt; et ideo nemo Apostolorum magis philosophatus est, quam Paulus, qui ad gentibus praedicandum vocatus fuit. Reliqui autem, qui Iudaeis praedicaverunt, philosophiae scilicet contemtoribus, eorum etiam ingenio sese accommodaverunt de hoc vide pist ad Galat cap. a. s. ra, etc. , et Religionem nudam a speculationibus philosophicis docuerunt. Ham
546쪽
sa Tractatus autem felix profecto nostra esset aetas, si ipsam etiam ab omni superstitione liberam videremus.
De ero Legis disina Fngrapho, et qua ratione Scriptura Sacra vocatur, et qua ratione Verbum Dei et denique ostenditur, is m, quatenus Verbum Dei continet, incorruptam ad nos peremisse.
Qui Biblia, ut ut sunt, tanquam pistolam Dei e caelo hominibus missam considerant, clamabunt sine dubio, me peccatum in Spiritum Sanctum commisisse; qui scilicet Dei verbum mendosum, truncatum, adulteratum, et sibi non constans statuerim, nosque ejus non nisi fragmenta habere, et denique syngraphum pacti Dei, quod cum Iudaeis pepigit, periisse Verum non dubito, si rem ipsam perpendere velint, quin statim clamare desinent. Nam tam ipsa Ratio, quam Prophetarum et Apostolorum sententiae, aperte clamant, Dei aeternum verbum et pactum, veramque Religionem, hominum cordibus, hoc est humanae menti, divinitus inscriptam esse, eamque verum esse Dei syngraphum, quod ipse suo sigillo, nempe sui idea, tanquam imagine suae divinitatis consignavit. Primis Iudaeis Religio tanquam exscripto tradita est, nimirum quia tum temporis veluti infantes habebantur. Verum imposterum Moses Deuter cap. 3 . vers. 6. et Ieremias cap. I. Vers. 33. tempus futurum ipsis praedicant, quo Deus suam legem eorum cordibus inscribet. Adeoque solis Iudaeis, et p-cipue seducaeis, competebat olim pro lege in tabulis scripta pugnare, at iis minime, qui ipsam mentibus inscriptam habent; qui igitur ad haec attendere velit, nihil in supradictis reperiet, quod Dei verbo, sive verae Religioni et fidei, repugnet, vel quod eam infirmare possit,
sed contra, nos eandem confirmare ut etiam circa finem Cap. o.
ostendimus. Et ni hoc esset, plane de his tacere decrevissem, imo libenter concessissem ad effugiendas omnes dissicultates, in Scripturis profundissima latere mysteria sed quia inde intolerabilis orta est supe stitio, et alia perniciosissima incommoda, de quibus in praelatione cap. 7. locutus sum, his minime supersedendum esse duxi praesertim
547쪽
Theologico - Politici Cap. XII. sa3 quia Religio nullis superstitiosis ornamentis indiget, sed contra de ipsius splendore adimitur, quando similibus figmentis adornatur. At dicent, quamvis lex divina cordibus inscripta sit, Scripturam nihilominus Dei esse verbum, adeoque non magis de Scriptura quam de Dei Verbo dicere licet, eandem truncatam et depravatam esse. Verum ego contra vereor, ne nimis studeant esse sancti, et Religionem insuperstitionem convertant imo ne simulacra et imagines, hoc est chartam et atramentum, pro Dei Verbo adorare incipiant. Hoc scio, me nihil indignum Scriptura aut Dei verbo dixisse, qui nihil statuerim, quod non evidentissimis rationibus verum esse demonstraverim; et hac de causa etiam certo assimare possim, me nihil dixisse, quod impium sit, vel quod linpietatem redoleat. Fateor, profanos quosdam homines, quibus Religio onus est, ex his licentiam peccandi sumere posse, et sine ulla ratione, sed tantum ut voluptati concedant, hinc concludere, scripturam ubique esse mendosam et falsificatam, et consequenter nullius etiam authoritatis. Verum similibus subvenire impossibile est, secundum illud tritum, quod nihil adeo recte dici potest, quin male interpretando possit depravari. Qui voluptatibus indulgere
volunt, facile causam quamcumque invenire possunt; nec olim ii, qui ipsa originalia arcam foederis, imo ipsos Prophetas et Apostolos habebant, meliores fuerunt, nec magis obtemperantes; sed omnes, tam Judaei quam Gentiles, iidem semper fuerunt, et in omni aeVovirtus admodum rara fuit Attamen, ut omnem amoveam scrupulum, ostendendum hic est, qua ratione Scriptura, et quaecunque res muta,
sacra et divina dici debeat deinde, quid sit revera Verbum Dei, et quod id non contineatur in certo numero librorum et denique, Scripturam, quatenus ea docet, quae ad obedientiam et salutem necessaria sunt, non potuisse corrumpi. Nam ex his facile unusquisque judicare poterit, nos nihil contra Dei verbum dixisse, nec ullum locum impietati dedisse. Id sacrum et divinum vocatur, quod pietati et religioni exercendae destinatum est; et tamdiu tantum sacrum erit, quamdiu homines eo religiose utuntur; quod si pii esse desinant, et id etiam simul sacrum esse desinet; at si idem ad res impias patrandas dedicent, tum id ipsum, quod antea sacrum erat, immundum et profanum reddetur.
548쪽
sa Tractatus Ex. r. locus quidam a Iacobo Patriarcha vocatus fuit , rea domus Dei, quia ibi Deum ei revelatum coluit; sed a Prophetis isse ipse locus vocatus fuit re tua domus iniquitatis vide Hamos cap. s. s. s. et Hostae cap. o. s. s. , quia Israelitae ex instituto Iero-boham ibi idolis sacrificare solebant. Aliud exemplum, quod rem clarissime indicat. Verba ex solo usu certam habent significationem; et si secundum hunc eorum usum ita disponantur, ut homines eadem
legentes ad devotionem moveant, tum illa verba sacra erunt, et
etiam liber tali verborum dispositione scriptus. Sed si postea usus
ita pereat, ut verba nullam habeant significationem, vel quod liber prorsus negligatur, sive ex malitia, sive quia eodem non indigent, tum et verba et liber nullius usus neque sanctitatis erunt. Denique si eadem verba aliter disponantur, vel quod usus praevaluerit ad eadem in contrariam significationem sumenda, tum et verba et liber, qui antea sacri, impuri et profani erunt. Ex quo sequitur, nihil extra mentem absolute, sed tantum respective ad ipsam, sacrum aut profanum aut impurum esse. Quod etiam ex multis Scripturae locis evidentissime constat Ieremias ut unum aut alterum adseram cap. 7. s. . ait Iudaeos sui temporis falso vocavisse templum Salomonis, templum Dei: nam, ut ipse in eodem capite pergit, Dei nomen illi templo tantum inesse poterat , quamdiu ab hominibus, qui ipsum colunt, et justitiam defendunt, frequentatur; quod si ab homicidis, furibus, idololatris, aliisque nefariis hominibus frequentetur, tum foveam potius esse transgressorum. Quid de arca foederis factum sit, nihil scriptura narrat quod saepe miratus sum hoc tamen certum est, eandem periisse, vel cum templo combustam fuisse, etsi nihil magis sacrum nec majoris reverentiae apud Hebraeos fuit. Hac itaque ratione Scriptura etiam tamdiu sacra est, et ejus orationes divinae, quamdiu homines ad devotionem erga Deum movet; sed si ab iisdem prorsus negligatur, ut olim a Judaeis, nihil est praeter chartam et atramentum, et ab iisdem absolute profanatur, et corruptioni obnoxia relinquitur; ideoque si tum corrumpitur aut perit, falso tum dicitur, verbum Dei corrumpi aut perire sicut etiam tempore Ieremiae falso
Videtur hoc poterat per imprudentiam persectae sententis additum esse.
549쪽
Theologico - Politici Cap. XII. sas
diceretur, templum, quod tum temporis templum Dei esset, flammis
periisse. Quod ipse Ieremias ' etiam de ipsa Lege ait: sic namque impios sui temporis increpat, ira INR
periti fumus, et lex Dei nobiscum est certe frustra adornata fuit; calamus scribarum frustra factus est hoc est, falso dicitis, vos, etsi Scriptura penes vos est, legem Dei habere, postquam ipsam irritam fecistis. Sic etiam, cummose primas tabulas egit, ille minime verbum Dei prae ira e manibus ejecit atque fregit nam quis hoc de Μose et verbo Dei suspicari posset , sed tantum lapides, qui quamvis antea sacri essent, quia iis inscriptum erat foedus, sub quo Judaei
Deo obedire se obligaverant, tamen, quia postea vitulum adorando pactum illud irritum fecerant, nullius prorsus tum erant sanctitatis; et eadem etiam de causa secundae cum arca perire potuerunt. Non itaque mirum, si jam etiam prima originaliamosis non extent, neque
quod ea, quae in superioribus diximus, libris, quos habemus, contigerint, quando verum originale foederis divini, et omnium sanctissimum, totaliter perire potuerit. Desinant ergo nos impietatis accusare, qui nihil contra verbum Dei locuti sumus, nec idem contaminavimus; sed iram, si quam justam habere possint, in antiquos Vertant, quorum malitia Dei arcam, templum, legem, et omnia sacra profanavit, et corruptioni subjecit. Deinde, si secundum illud Apostoli in a. Epist ad Corinth. cap. 3 vers. 3. De Epistolam in se habent, non atramento sed Dei Spiritu, neque in tabulis lapideis sed in tabulis carneis cordis scriptam, desinant literam adorare et de eadem adeo esse solliciti. His puto me satis explicuisse, qua ratione Scriptura sacra et
divina habenda sit. Videndum jam est, quid proprie intelligendumst per 'in In debar Iehον Verbum Dei ora dabar quidemsgnificat ectum, orationem, edictum, et rem. Quibus autem de causis res aliqua Hebraice dicitur Dei esse, et ad Deum refertur, in Cap. I. ostendimus atque ex iis facile intelligitur, quid Scriptura
significare velit per verbum Dei, orationem, edictum, et rem Omnia Cap. s. s. 8.e memoria laudatus in libro legitur my pe', NI MAE
550쪽
s, et, a cet a tui sitaque hic repetere non est opus, nec etiam quae in Cap. 6 demiraculis tertio loco ostendimus. Suffcit rem tantum indicare, ut,
quae de his hic dicere volumus, melius intelligantur. Nempe quod verbum Dei, quando de subjecto aliquo praedicatur, quod non stipse Deus, proprie significat legem illam Divinam, de qua in Cap. egimus hoc est, Religionem toti humano generi universalem sive
catholicam qua de re Vide satae cap. I. s. o. etc., ubi verum vivendi modum docet, qui scilicet non in caeremoniis, sed in charitate et vero animo consistit, eumque Legem, et Verbum Dei, promiscue vocat. Sumitur deinde metaphorice pro ipso Naturae ordine, et fato quia revera ab aeterno divinae naturae decreto pendet et sequitur); et praecipue pro eo, quod huius ordinis Prophetae praeviderant, idque quia ipsi res futuras per causas naturales non percipiebant, sed tanquam Dei placita vel decreta. Deinde etiam sumitur pro omni cuiuscunque Prophetae edicto, quatenus id singulari sua virtute vel dono prophetico, et non ex communi Naturali Lumine perceperat, idque politanum quia revera Deum tanquam legissatorem percipere solebant Prophetae, ut Cap. . ostendimus. Tribus itaque his de causis Scriptura verbum Dei appellatur; nempe quia veram docet religionem, cuius Deus aeternus est auctor deinde quia prae dictiones rerum futurarum tanquam Dei decreta narrat et denique quia ii, qui revera fuerunt eius authores, ut plurimum non excommuni Naturali Lumine, sed quodam sibi peculiari docuerunt, et Deum eadem loquentem introduxerunt. Et quamvis praeter haec plura in Scriptura contineantur, quae mere historica sunt et ex Lumine Naturali percepta, nomen tamen a potiore sumitur. Atque hinc facile percipimus, qua ratione Deus author Bibliorum sit intelligendus nempe propter veram Religionem, quae in iis docetur: at non quod voluerit certum numerum librorum hominibus communicare Deinde hinc etiam scire possumus, cur 1blia in libros Veteris et Novi Testamenti dividantur videlicet quia ante adventum Christi Prophetae Religionem praedicare solebant tanquam legem Patriae, et ex vi pacti tempore osis initi post adventum autem Christi eandem tanquam legem Catholicam, et ex sola vi passionis Christi, omnibus praedicaverunt postoli at non quod doctrina diversi sint.