장음표시 사용
311쪽
utpote particulare, Oreditur esse reismilitudo. unde quotiens particulare descit ociens, nempe sufflanitis i liticio, oesolius escientis uniuersalis copia datur: sane tum non hoc aut illud inspecie,sed indiscriminatim corpus attrahitur quodliber, modo sua crastie, trahentis uim atq; potentiam haud retundat et impediat. proinde δε ocienti uniuersiali es' - ἱ trix causa particularis accesserit cquae semoto uniuersali tant Der ociente, parturire quidpiam esstu dignum, solis uidelicet naturae suae uiribus haud potes9 sane tum promiscue nequaquam hoc aut lud indiscriminatim,d deter nata, trahentetq; corpori seu qualitati, seni lima quoq; trabitur Iub- flantia. At quorsum hac φ quanquam alterum at tractionis horum escientium uniuersale digno'-tur, alterum uero particulare: utrunq; tamen e
ciens, huius effecti proximam immediatamve cauiam esse, nemo prudens ibit inficias. Itaq; Sol, hominem generat,oe hunc hominem, idue clicet uelut uniuersalis tantum causa concurrat) tanquam huius essecti proximum ct immediatum oeciens:alioquin haud dixisset Philosophus, homine a Sole produci, quandoquidem a causis remotis effeci a prodire simpliciter efferre non liceat . At de corporibus aeζmis, quod effecta producere conseneuerint corriι ptibilia, no in Jecie innium,std ct in particulari: ac per consequens indiuidua generationi atq; corrmptioni obnoxia datis mea quidem seutentia demon-
312쪽
strauimus, nunc tempestiuum aedetur , ut idem in telligentijs ὰ materia separatis usuuenire probemus. Qui Alexandrum insequntur Aphrodistum aiunt intellectu agente, utpote immortale aiunt inquam agente intesiectu ab intellectu possibili sub latia penitus diuersum, scilicet iuxta sententia eorue eidem intellectivi possibili, uirtutem instar luminis indere equa quide uirtute species intelligibiles, recipere queat oe iudicare, quibus suppositis argume: tor hunc in modum intellectus ages immediate producit intellectione cur ita loquar9 in intellectu posi Nili, AEternum igitur immediate producit essectum corruptibilem, ergo falset prorsus esse uideaturea enuntiacis, quae corruptibilium sectorum, esse perpetuo corruptibiles causas adseuerat, itide aeternas causas immediate producere non posse corruptibiles effectus . Diuinus Plato uelut inter Philo*Hos melior quadam natura, diremit hac litem, hoc pacto uidelicet: sola immediare separatas inter intelligetias causam prima, producere .s. At plurimum essectus aeternos necessario caeteras uero quantibet aeternas intelligentias, immediate corpora producere uel corruptibilia; quod quidem minime principῆς Aristotelis reluctari sic onenditur:fatetur Philophus coelum ab intelligentiis circumdAci, Que que- admodum interpretantur autores classici, uelut abessiciente quodam extrinseco. AMerroes porro ut maturale corpus esse coelum issem tueatur, ait eidE
313쪽
inesse principium motus passivum, hoc est cui mihi quidem uidetur9 ad motum inclinatio stu cui ita dicam9 propenso quedam : quo modo ortassis dicere
liceat cquanquam hoc idem adfirmare tuto non auis m9 ignis 'haeram habere motus initium circulseris inseipsa motus inquam initiu, non quidem acti-uum cquod dubio procul est intelligentia corporis caelestisὰ quin potius passivum, hoc est cui ego quidem interpretor9 habitudinem et inclinationem admotum circularem:alioquin forsitan cogemur fateri, circularem ignis motu esse uiolantum, quod quam absurdum sit, nemo est, qui nesciat: quando PerH- patheticis omnibus plane sit euidens, circularem trutius ignis sphaerae motum esse perpetuum. quorsum haec ' si corpora quantibet corruptibilia motu cieri possunt a corporibus aeternis, cum immediate tum perpetuo, quod eius motus initium saltem passivum insic ipses includant, quid prohibet,quo minus ab anima quantibet incorruptibili, corruptibile corpus ad tempus moueri queat ' innabis forsitan, inesse qui de initium motus circularis passivuignis sphaerae, sed tamen principiis motus passiisu corporibus, quae quatuor ex elemetis coPlant adiuersium a proprio motu naturali, cuius principium activum in stipsis continent isdem inesse protinus insciaberis:propterea
quod in eorum copositione terra concurrit et aqua, quae scilicet elementis caeteris collata,uiribus cstra
rijs dissident. uerumenimuero cui ignis propria na
314쪽
tura sursum fertur, terra uero deorsum, quemadm du elemeta reliqua suopte cui ita dixerim ingemi09 propriam petunt sphaerameita profecto uerisimile fuerit mixtum ex elementis quatuor compa flum, propria natura propensum esse, ut ad omnes indiscriminatim pro volum ut is siue ut reditus loquar9 adpetitus arbitrio locorum differentias feratur . modo talis sit in mixto temperies elementorum, ut unum caeteris haud multum dominetur, alioquin minime propria eius natura mixtum illud ad omnes locorum differentias mouebitur Jed illuc tantum, quo dominans elementum inclinat, properabit. Nnde lapides metalla omnia, deorsum cotinuo propria natura feruntur, quia injs elementa graisis, magnum exerceam imperium. Plantae quaqua in eis praecipue u et grauiuelemetorvmoles atq; p9- te tas, tamen cu a te peramento perinde non absint, ut inanimata corp0ra, rati per augumetimstu certis temporibus in oes partes extenduntur. sirium in terea uel fecundum omnes locorti disserentias cuncta pene moueantur animalia. parro1entientia corporum quaecunq; fuerint optima assequuta teperie, ea promptius quoιuq; iusserit adpetitus, promiscuὸ feruntur, atq; inter animantia unus homo tanquare erati semus,non modo longe praestantius initiu otus passivum, ad omnes locorum differentias intrinsecum possidet, uerumetiam actiuu motus principium ad easdem omnes disserentias longe dignius
315쪽
nancisciturosi quidem in brutis, Ociens motuum mruralium unus est adpetitus, sensualis facultatis minser atq; satelles: cum in hominibus interea nequaquam idem adpetitus dominetur sed uni secundum eius compositi naturam obediat rationi. Quam ob rem si corporibus compositis initium motus passinum inest, ad omnes locorum diffrentias. imelligentiarum autem naturae non aduersatur, quin es cientes, pariter esse motus cause possiit c quod de coelo nemo Peripatheticus diffleturὰ quid probibet. quo minus corruptibile corpus aliquod examus fim,utpote tali motus passuo praeditum initio :quid prohibet inqua tale corpus inter corruptibilia perfectissmum, ab externa quapiam inιelligentia tanquam ab oeciente, cui caeterae facultates eiusdem compositi secundum naturam obsequani in oe obe' diant, motu cieri ' qκod nam inde, si semel istud a mittatur, emergit incoueniens 's dixeris immori lem intelligentiam uilescere, A corruptibile corpus tractet, eodem iure pronunciabo supremam intelligentiam , hoc est, Deum, iuxta Peripatheticorum sententiam: longe turpius exercere seipsam , dum sphaeram ultimam circunducit. nec proderit quis quam ea fuga mediusfidius, nempe Deum haud uilescere monendo, quod nimirum id mobile fit aeternum incorruptibile : non proderit inquam easnga, quantam s motor uterq;, utriq; mobili propriacoferatur, mox adparebit, longe minorem esse pro-
316쪽
potionem in ter motorem primum primum -- He cutraq; licet aeterna ntP quam inter animum rationalem intelligentiarnm ultimam, quantumuis incorruptibilem, oe corpus ipsum hominis, utcunq; eaducum atq, corruptibile equod uel hac una ratio- Ne conuincitur,quonia unus inter omnes intelligentias motor primus, praeter id, quod aeternus en, infiniti praeterea uigoris esse perhibetur , idq; uel ipsis Peripatheticis ad Fertoribus ; adhaec idem primus motor iuxta sententiam eorundem, quaquam haud est reliquarum intelligentiarum efficiens causa, nihilominus ab eo nelut asupremo bonorum da tore dependent, atq; per omnia secula construantur. Hactenus aeternas causas, fue fuerint intelligentia, seu corpora,effectus posse corruptibiles ed re , satis cui mihi quide uidetur)βperq; probauimus.adeo cum Platone setimus, nepe primu unum motore praecipue exinimantes, proxime, hoc est,
immediate esse Ius aeternos,scilicet plerunq; saltem producere. restat ut Aristotelem tertio caesi asseuerantem, ab aeternis causis essenta corruptibilia nequaquam immediate proficisci posse, tandem interpretemur. iniurias etenim atq; contumeliosus fuerim, praeterea sorstan temerarius, s tam insignem Philosophu, cui tantum debet uniuersus orbis,hostiliter insecteroquem decet scubi prima frorefortassis 2elinquere uideatur, munibus ac pedibus Quoad se iri potem tueri:quaqua . ille isse, sessu minime tale
317쪽
aliquotiens erga praeceptorem suum Platonem prsiterit: cum alioquin ab eodem, quemadmodum γab Hippocrate prius magnam simul ac praecipuam. Philosophiis partem: quanuis ab eo confuse trad tam ob imperitiam logices, ct decerpserit, ct per- clam si uratus fuerit. Ante quam hoc loco 'Philosophum e xponamus, in primis sese offert aequivocario ustinguenda. quae cineosaltem iudicio multoriuoccasironem prae Ruit errorum. immediateseu prori me quidpiam agere, duplicem habet intelligentiam. primo dicitur proxime quidpiam agere, quotiens aliquod propria uirtute propriam edit operationem, uerbi gratia: caliditas immediate proficiscitur ab igne, quia praeter id, quod eam ignis proxime generat, eandcm praeterea solus ignis peculiari sua natura producit. secundo dicitur agi quidpiam ab alio proxime, quoties ab eodem immediate quidem gignitur, sed tamen illhaec operatio non est eiusdem efficientis propria epula coelum mouet elementa, quaquam id agit immediate, tamen haudquaquam mo-rgm in genere, coeli proprium opus ese enuntiau ris. quocirca Philosophum arbitrari crediderim,coelum utpote substantiam aeternam cecdem adseri ro aeternos isscctus per se producere, non quoslibet, sed e os tanti odo,quos per se proprieq; pari rit, exepli gratia emotus non in genere, sed is lassem qui circularis adpcllatur, ita proxime prodit a coeli
subsamia, ut etia cius iac quoq; proprii m opus csset
318쪽
Credatur: propterea quod cui opinorὰ coelesti substantiae per se primoq; coueniato adeo causaru aeternarum efficta, necessario fuerint aeterna, si de propriis talis essectis aeternaru causaru intelligamus, non autem de communibus. Quare quod lunae sphaera uicinum ignem circumagat, quanquam id quidquid est operis aeternum est in specie, non es tamen AEternum in partibus ignis eiusdem indiuiduis omnibus perpetuo quod nimiru id opus minime coeli propriumst, sed elementaribus torporibus commune si quidem conflat eandem ignissphaeram, inferiore
aerem pari ratione uolutare, que admodum ct aer aquam eadem ratione, quo ad fieri potest, circumducit eidem intelligeniise nedum corporibus aeternis Auenire, nullum omnino uideatur inconueniens,
quando satis superq; st, aeternos esse proprios eorulectus. Quam ob rem quod inter intelligentias ultima simulac imperfectisma, quoniam utriusiq; naturae, uidelicet etia corruptibilis quodammodo particeps offenditur: id opus commune speciebus corruptibilibus, nanciscatur, scilicet ut corpus organicuadposite examussem, adfabreq; , hoc est, numeris omnibus absolutum constituat,nullum inde medius dius emergit inconueniesraiq. id opus in specie tatum aeternum est, no autem in indiuiduo, propterea
quod eiusdem escientis intellectus minime propriuopus esse dignoscatur equando speciebus etiam, quαaidelicet ex ipso materiae gremio Duue cquod dici
319쪽
soletJelici cosueuerunt, communest. adeo nullum omnino sequi uideatur inconueniens scaUarum aeternarum uel intelligentium, secta corruptibilia esse posse concluserimus ct immediasa,modὼ earundem minime deprehendantur esse propria, atq; haec pro demoliendo primo aduersariorum aggere, qui partes Alexandri tuentur, dicta sussiciant
i aduersariorum discutiuntur. Cap. XVII.
sε V DUM inter praecipua, quae uidellis
cet aduersarii pasm objciunt argumenta ,s habet: si asubstantibaeternis, nullo medio scilicet interueniente, corruptibile quidpiam pro cis cretura id indubie foret aeternum, atq; ita quod propria natura defectibile, mutilum, ct caducum en, ab alio nancisceretur aeternitatem, quod aperte Hilosophi decretis aduersatur primo coeli. Amplius aliud sequeretur incommodum, nempe si materia Abiectum Quod nos possbilem intellectum esse fat murὰ una cum intellectu agente foret aeternu: sequeretur inquam intellectum quodlibet aeternum esse, quod Themistio obiicit Averroes. Sane ex primae dubitationis solutione, uel paruo negotio cobligere liceat Objecti secundi disructionem nanq; dum ais s
320쪽
istis r ficorruptibile, quidpiam immediate produc rei lir a catos aeternis, illud ipsum aeternum euaderet: fateor id fortassis inde colligi posse,si de corruptibilibus esse tis , immediate uidelicet inde prou nientibus loqvamlir, quin propria sunt aeternarum causarum essediarquodsi non de propriissed de communibus , quanquam immediatis earundem esset iis intelligas: sane rlim illationem eo casu nequaquam admittrmus. pari demlim ratione tertium deletur
ebio tum di quidem intelligibilia fue uniuersalia,cunec possibilis nec agentis intellestus propria snt opera, quanquam immediataehaudquaquam aeterna fuerint necesserio, quare nec intelle ta pariter aeterna fore ratio conuincit. Quarto sic urgentilibro de anima primo o tertio Philosiophus docuit , quod qua ratione,ccrporis babitus cur sanitas9 cum ipso corpore fars. it, eadem o scientia, quae amminο- Liri habitus est, perit propterea ipsum intelligere samul ac reminisci, rarroni consentaneum est marcescere, Abi siemel homo perierit. itaq; penitus inter uni intellectus opera, quotiens interius aliquod corrumpitur, siue corruptum illud interius, imaginationem esse fingas, seu polybilem intellectum. quod spropria ini Hic dius opera semel interire fatearis,
hoc isti eorandem operam aptitudinem atq; potentiam quod in libro de longitudine uitae 2ηγilosophus indica se uidetur inquetens, sublato homine, scientia At te intillectus habitum abolerios proprios in Andr. Camu. V cuam