장음표시 사용
101쪽
I r. cap. g. 3. st p. Cras Nino, in ribilis, dummodo orasea, auisupinaransit, sivina ignorantia est illa, quin procedit ex humi,seu iuris, tam uni versalis, quam ctilpa lata , sua intemnis in adhibenda particularis, defendit,o' excuset ab excom- diligentia. Culpa mero ina est sui definit municatione incurrenda: ignorantia autem Cor. lib. p. is lege poenal. cap. 1 4. eo crassa , o sopina nunquam excusat. It quando ignorans, aut nullam, aut aia Tannerus: Cui etiam addit Diana Coede moδω- adhibuit diligentiam , ut βι- bstinum in Compendio Theologiae Moralis
rei quae nosse tenetur. Et Gra p. p. IJe- tra 2.3. num. 2. assirmantem pariter uti risionum lio. cap. 9. n. 2 o. id magis expli- sequitur: Dico, ignorantiam incibilemeans ait culpam latam, seu ignorantiam mortabier culpabile si me sit iuris, si erassam eo istam, quae mel ex malitia, vel facti, modo non sit crassa, excusare ab ex- ex nimia negligentia processitu Pgimides communicatione, in Loe habet locum, se posse aliquem madere praedictas omnes poe- excommunicatio sit lata ab Episcopo, sienas, etiamsi operetur culpabiliter mortaliter a Papa. Et ita etiam in eandem Sa eum ignorantia iuris, melfacti, dummodo inet, sententiam inclinurit. Sonarina de gnorantia non sit crassa, o supina, firmarna. Hactenus Portui Cujus doctri
na nil discrepat ut patet) a doctrimo
dania .ejusdemque sententia: pro quacitam, secundo loco, refero in Dianam tumo s. Gordinato tract. r. res 33. ex p. 3. tract. F. o Miscest. p. ref x3. Ubi nedum sequitur eamdem doctrinam Por-resi. & Sanctito cum eisdem resolvendo: Verum etiam resolutionem suam, dicit, fore plenam magnae consolationis: quam concludit sic : auidquid in contrarium afferant Sotus, bras Suarex, abi, quos citat, sequitur Vitalobos, Tu tene nose
tram sententiam ex cap. 2. de Cons. in s ubi habetur,enorantiam,quae non est crassa, supina excusare M omuιbus sententiis Ordinariorum. Et idena docet P. Diana eodem tomo 3. Coordinato tract. s. resol, C. n. q. Ex p. 4. tract. 1. ress s. quam sic
incipit: O quam plausibilis erit Cmsese riis haec resolutio J quam postea concludit se i mi mides posse aliquem emadere
praedictas omnes poenas, etians operetur culpabiliter mort iter , cum ignorantia tu
ris. Afacti, dummodo ignorantia min sit crassa, er supina, sie magna. Itemqu
tertio idem docet P. Diana, in eodem to-- 1. Coordin. tract. I. res 34. Ex par. I.
tria. s. resol. 1 & ibi refert Tannorum tomo 4. do 6. qu. I o. Lb. 3. n. 47. sic asserentem : Sit ergo haec generalis assertio . Ignorantia inmiscibilis, ei utcumque min-Censuris in communi disp. I. qu. 2. pun eo I. n. Io. mer. Addo non improbabiliter ,
Leander de Censuris in Communi tract. Idisp- 9. qu. II. Patius par. I. trin. 2. disp. I. pum. 18. n. 2. c 's. De Censem disp. p. punc. 8. n. 7. Bosaeus Verbo Ignorantra. n. χα Barbosa in Collectaneis Tom. lis p. Sexti Decretat. Tit. 2. c. L. n. 8. ubi m. 7. impugnat optime Suarae asserentem
ignorantiam crassam, & supinam, idem esse cum ignorantia vincibili; & oppositum ipse probat, unam videlicet ab
altera distingui 1 adeo ut omnis Un rantia crasti, & supina sit quidem viri- cibilis et at non e converso, omnis ignorantia vincibilis sit crassa, & lapiria Et easdem sic distinguit: cum Hemis. in Summ. lib. I 3. cap. 2 3. 1. Amiti de Censurisp. z. cap. F. disp. F. dub. 8. San chet d. disp. 32. n. 3 3. Fonarina punc. est. n. 4. Ignorantia vincibilis, quatenus
distinguitur a crassa, & stupina, contingit, quando quis non adhibuit mediocrem diligentiam, morali, & humano modo, ad sciendum id, quod scire tenetur Ignorantia verὁ crata, & supiana , dicitur illa , quae procedit ex latactilpa ignorantis, seu ex summa negligentia, ut accidit quando quis nullam, vel modicam adhibuit diligentiam ad cognoscendum id, quod scire tenetur, postquam de illo habuit aliquam cognitionem , vel dubium Ita Earbosa
102쪽
eae doctrina Sanciae praecipue, cujus sen- crassa non fiterit, aut supina, Sicque ruix tentia,&consequenter propositum pri- fundamentum Filucos n. cit. 263. non vilegium. alia ratione videlicet ignorantiam crat 11ς Probatur primo , Authoritate iam, & supinam non excusare a Cen- tot Clarissimorum inustissimorum Vi- sura, nisi quia non excusat a culpa gra-rorum, qui hanc sententiam, de privile- vi: Nam, nec ignorantia vincibilis, quagium nostrum amplexantur: Quidquid vincibilis, excusat a culpa gravi , ut
dixerit Suaret sipra,& cum ipso Filii-- certum est, nihilominus excusat a Cenia eius tom. p. tradi. II. p. de Censuris in sura, quando crassa non est, aut supina, communi cap. 8. n. 163. Versu , Alucra ut supra dictum, ac probatum est. Hinc haec sententiat hanc videlicet, tan- Sanciae n. cit. 3 I. in ine,optime conclutum habere Autorem, Lope: tria. de Cla- dit: quod,Porantia praecepti, nec excumibus, cap. II. cim non mometur urgente
fundamento , sed ex quadam pietate , ademitanda animarum pericula, ut dicitur cap. 2. de Constit. in s. Secundo probatur e ex eodem cap. h. de Constit in s.
Ubi adstruitur, quod solum ignorantia cr asta, & supina, non liberat a Censuris i ibi enim sic Vt animarum perieulis obitetur ι sententiis per Statuta quorumcum .e Ordinariorum rotatis ligari
nuumus ignorantes , dum tamen eorum
ignorantia crassa no fuerit, aut sustina: ergoqinevis alia ignorantia, quae non sit crassa , aut sit pina, etiam si sit mortaliter culpabilis, a censura liberabit: confequentia haec patet, nam exceptio firmat regulam in contrarium. Et potest hoc idem confirmari, ex eo quod, si Textus
relatus, dum ait: non ligara gnorantes: intelligeret tantum in incibiliter igno
rantes, nullum privilegium, seu Indulgentiam dedisset ignorantibus , qua
periculis animarum peculiariter subve, ni ret; ex natura etenim rei, in mi ιι liter ignorantes, non ligantur sententiis, e c.
Imb sic, nihil Pontifex decerneret, in quo esse posset dissicultas, nam ignorantia invincibilis ex natura rei excutit: ignorantia vero, quae leviter est culpabilis , & quae negligentiam mortalem non attingit, in omnium sententia a censuris , α qualibet poena gravi pariter excusat , siquidem excusat a peccato
mortali: Igitur dicendum ipsum loqui, ac intelligi debere, de aliqua mortaliter culpabili ignorantia , dummodosiat, nec seu cienter accusat ad censuram co 'trahendam, nisi iuxta modum , et qualit
talem ignorantiae ipsius Censu . '. ii 7 Quod vero, Textus praedictus, de lex dicta Canonica, extendatur etiam ad jus Pontificium, & cens iras ejus, defendunt, Sy ester, Verbo Ignorantιa .
Qinsito 8. mersu, Et ista solution.
Sanciae, Portet. Diana, Tannerus, e r
ismus, stipra relati. Quibus addo
F aeum n. cit. 1 o. quem etiam conclardit sie: Et haesententia es tuta ,st a denotanda pro multis materiis in particu lari , qua ratione psum plures in firo con scientiae excusari ab incursione Censerae,&Palaum num. 7. cit. ubi in fine sic : '
tifex midetur comprehensus ι quia es ordianariorum ordinarius y in quam is sub italo meria non comprehenderetur, commis ditur tamen ob rationem decideri istius te Peus , scilicet, ut periculum animarum emiatetur , quae in Cens ris a Fontifice latis e cactus procedit, utpote quae minus Pindicantur , minussue notae sunt , quam an-rae ab inferioribus latae . Quod idem alatea docuit Syliser n. I 6. cit. si1b his vcrbis: Hi animarum periculis ob etur , AEque militat in Papa, et magis e quia ei-ya- tutum plures ligat, et minus publιcatur.
Praeterea , Bia super me is d. e. Vt anι- marum , poneretur , OrdinaFioram : Sod suffecisset dicere : quorumcumque . Sed di- eo , quod necessaria adriiut Ordinariorum', ad dismentiam Statutorum, quae faciunσCommunitates, quae animam per θιratu
103쪽
us poenas nom ligante et non dixit quorum- tur alia ignorantia mortaliter culpabilis, eumque ordinariorum locoruwuiusmodisunt quae non si ita summa, excusabit haee αEpiscopi, secundum cyloss. in d. e. nan Censuris, &poenis. Hae Confessarii in mar. sed quorumcumr; Ordinariorum sim- mente habeant inquit P. Diana p. 3. tract pliciter, ut ineluderetur etiam rapa, qui es F. . H.p. res. a 3. in μ6 nam ex omnium ordinariorum ordinarius. Ita S L illis non pauci ab incursione censurarum imiser . Quod latius prosequens TM- muner erunt. Ex hac autem doctrina , mas Sancti: n. cit. 3 I. ait sic: Et est ibi per ignorantiam videlicet etiam culpa- sermo non tantum de sententiis Episcoporii, bilem, dummodo non sit crata, de sed etiam Summi Pontificis, cum nomine supinaselique non incurrere in censuram ordinarii comprehendatur ipse, tanquam Observat Hurtari de Modo ι ril. p. in Ordinarias Ordinariorum omnium, iuxta SMetustr. Her Iim ntia qu. 8. Acto 3. Vel si dicamus non comprehiat sententias . Summo Pontisse latas sub nomine illo Ordinaris: propter ea,quae diximus numero g. adfinem: comprehendentur propter rationem illius Textus, ut periculis animarum
a vietur, quae similiter in illis militat. Et quia maior est ratio in Pontificiis: quippe- quae minus publicantur , atque facilius, iniustius ignorantur. Item quia omnes hae par nae spirituales, irregularitas, sunt pa nae contemptur ut obam0 at contemptus adesse non dicitur, quando ignorantia non est crassa 118 Hactenus diista, reddunt utique admodum probabile, & tuta conscientia sequibile cui patet)nostrum propositum privilegium ; tot maxime Classicorum Doctorum authoritatibus , &rationibus fulcitum . Quod praeterea , Tertio, & ultimo probatur: Quia utique ex dictis probabile est, quod non
omnis ignorantia, quae non excusat amortali, positi dici crassa, & supina :sed sic est, quod sista ignorantia crassa,
aut supina, est, quae non excusat a censura, ut constat ex e. 1. de Conflit. in s. ergo illa alia, quae non est talis, licet non excuset a mortali, excusabit tamen a
Censura. Maior, & si pluribus supra firmata sit , sulterius probatur : quia probabile est, quod ad hoc ut ignorantia dicatur, & sit crassa, aut rupina, debeat procedere ex culpa lata, summa in adhibenda diligentia eoru', quae sciri possunt, ac debent: ergo-de-2. 2. D. Nom. disp. g. sec I. 6. x. apud Dianam p. s. tr. 9. res. et T.) sequi eadem omnino esse rationem de actuali incoi sideratione inculpata . Ex. gr. si quis haeresim profert, quam nunquam cognovit esse excommunicatione prohibia tam , hic non praestringitur excommunicatione , quia absque culpa eam ignorat: si autem eam aliquando cognovit ,
deinde quando haeresim loquitur, eshomnino, & inculpate oblitus excommunicationis , in eam non cadit, quia tota ratio malitiae, & contumaciae con sistit in actuali peccato, ut oritur ab a tuali cognitione, vel culpata carentia cognitionis: cognitio enim, vel ejus caiarentia iam praeterita , & nullo modo
manens, non sunt causa aetiis voluntatis existentis illis posterius , sed actitate
peccatum, nec oritur cum cognitione censistae, nec cum ejus culpata carentia.
ergo eadem ratio est, ac si nunquam. cognitio fuisset. Haec Hurtari. Ex dic
119 Deducitur primo , tanquam quid certum,ignorantiam assi statam noexcusare a Censuris ; rum quia id constat ex d. cap. Vt animarum. Ubi aperte habetur , quod ignorantia crassa , aut supina no excusat quem a Censuris contrahendis ; multo minus ergo a fortiori
excusabit assectata seu optata) cum haec
magis augeat voluntarium , & conse- uenter peccatum, ut cum communi et Comarrumiasis e. Alma, p. pμncto,g. IO. n. II. Versu, Illud sanὸ . Tum quia ignorantia assectata, seu optara , est
104쪽
est illa, qua quis ignorat id, quod scire cita '.qu. I 8. sub his verbis: Vt mihi ere tenetur, eligens, illud nescire, ut li- tum respondeo : Excusare t 'ia quando berius peccet, hinc directe est volita, aliqua Lex , in Canon non addit illam
directe causat voluntarium, consequen- particulam cscimtery crassa ignorantia r ter peccatum, atque adeo nequit excu- .are quem a Censuris: sic cum D. Tho p. i. qu. 76. art. 3. apud, & cum Leandro disp. cit. 9. qu. I 6. D. D. omms . 11o Deducitur secundo : Nec ignorantiam crassam , aut supinam tam facti,quam juris excusare ,seu liberare a Cen
sura quidquid apud eundem Leandrum
qu. IT. affirmet contra, licet ex parte ibi lim , Faundi tr. p. de Caensuris P. I 8. Idque patet apertissime , tum ex eodem cap. Vt animarum eis. ubi dicitur: Statu sis Ordinariorum excusare ignorantes, om ramen eorum ignorantia non fuerit erasia,
aut supina ,, ergo sine distinctione ulla , ignorantia ligat quandocumque fuerit crasse, & supina : Tum etiam quia,Cum ignorantia crassa, & supina, ex dictis, &per nos procedat ex culpa lata , & summa, reddit consequenter ignorantem in statu contumaciae, & inobedientiae, saltem virtualiter, & indirecte: cum volun tarte negligat legem , alias satis publicam , & omnibus notam : Vnde tam crassa ignorantia nequit eum excusare ab incursione Censurae, si ex ignorantia
eadem, faetiim sub Censura prohibitumessiciat. Satis enim est, quod lex, quantum est ex se, illum admoneat: quamvis ejus admonitio ad aures eius non perVenerit, ex supina,& si imma eius negligentia . An vero ignorantia crassa excuset
saltem a Censura quando haec imposita est facienti aliquid scienter; in privilegio sequenti unde sit.
Ignorantia etiam crassa excusat a Censura, i quando haec imposita est facienti aliquid scienter. x11 II Ti certum admittit hoci i V. privilegium Leander disp.
quiritur, ut ignorans non excusetur ab incursione censurAE , ut quaest. anteced. est habitum t ergo amplius requiritur, quando
addit scienter ) alias frustra adderetur :ergo ad incursione Cens rae non susciet tunc ignorantia crasia, aut supina : quia miriliacet, lex noluit Censes ram inferre, nis contra
scienter peccantes , non contra ignorantes crasse, aut supine . Sic Henriquet tib. II. cap. 23. num. 3 .initio: Sic dicens: Si excommunicatis , sub his merbis feratur: sscienter et actu temerario fecerit, mel qui praesumpserit J excusantur ab illa, qui ignorat etιam Ignorantia crassa . Et hoc idem privilegium recipit etiam P. Diana no- perpari. 3. tradi. F. sceli. p. res. I '. dum ibi sic Notandum est ignorantiam
quantumcunque crasiam fms fiet ingens temeritas latam culpam , excusare Epama imposita scienteraealiquid facienti . Quod pariter antea recepit, at l, admisit
Declaratio prima, quod haec ligat: pag. mihis 66. hiscemet verbis : A poena sius se . ment. sola ignorantia factiprobabitis excusat, secundum Glosi Verbo Scienter; quam dixit singularis Praepositus in cap. Ex parte
p. columna penultima , de appellat. contra quam tenui praelegendo illam Salmanticae ;σ nuper consulendo in secro enitentiariis praetorio cum Ioanne μοι o Sonis super eadem . Tum quia dicta Clem. non loquiatur simpliciter, sed de contrahente scienter roe lex puniens facientem aliquid scienter, requirit dolum, L scds lege, scire, j.
petit. haeredit. a quo quaelibet gnarantia etiam crassa excusat, igitur A. de libericau. l. plagi', . ad Flau. de plag. ibi Glo hoc dicit citans in id alias leges, merb. iusta. Tum quia, alioqui nihil refert, an lex dicraret pliciter, qui contrahit, et ei qui scien ter contrahit; quod es contra mentem omnium . Tum quia certum est , quod qua cumque ignorantia quis aliquid faciat, ere L non
105쪽
8 1 De Privilegiis Ignoraristiae
non facit scienter: ita mere nm eo uinein liter volitum , praemissa illius notitia eur lege data contra facientem scienter εἰ quod non contingit, ubi adest ignoranquam is quoad forum exterius a din- tia etiam crassa et eo quia tunc vere non terdum praesumipset y sed Hc de foro em- adest notitia illius , & sbium est Nirtute sectentiae agimus . Hactenus doctissimus volitum. Et si dicas, idem este scire, de Nauarrus, cui praeterem addo Sanchet de debere scire. Respondeo , id esse verum mare lib. 2. disp. 32. num. 6. in m.' quoad peccatum, secus quoad pinnas.
de censur.in Comm. disti. P. 2. punct. p. cal. Ex quo: & ex dictis rnum. II.Amiam de Censeras L .p. cap. 1. dio. I 13. Infertur , quod cum in Sulla s. dub. 9. concie. c cap. 6. disp. I . dub. 6. C nae ex. gr. excommunicentur Haereti Dico primo. Eastilius Pontius de Matrimo- corum Libros hara esim continentes, vel nio lib. Io. cap. 6. Gaspar. Hurtad de Censu- de Religione tractantes ) sine authorita, risin communi Di cult. 23. Versu, Conue- te Sedis Apostolicae,1cisntra , legentes ,re munt Tertio. Molinam de Iust. D. . tract. tinentes, imprimentes, seu quomodoli-di1'. I. num. 13.&alios,qui ad abun- bet defendentes , ex quavis causa, pu-
dantiam videri possint apud citatos. Vi- blice, vel occulte , quovis ingenio, vel deatur praecipue Caiet. in Summa Verbo colore. Ab hac censura eximuntur lai, Excommunicatio: ubi tradens hanc ean- qui quodvis horum secerint, ignorantia, dem doctrinam , explicat fere singulas quantumvis crassa , & lata culpa : nisi excommunicationes . adeo crassa fuerit, ut extiterit ingens tς - 12 h. Ratio autem sic suadet propo- - meritas: & ratio est, quia dicta clausiata situm privilegium . Quia poenae, ut in scienter petit hare fieri: Ut scienter videlinjure dicitur, leniendae potius sunt, quam cet, legant, teneant, imprimant, deis 'exagerandae, c.poenae,de poenis.ds. I . dant, &c. praedictos Libros. Quod uti- poenis,st de poenis. Quando aute lex requi- que advertendum est valde , pro omni rit scietiamae dicit Si scientersi praesumpsi- sus etiam aliis triateriis in particulari ,riis ausu uerit,erc. thsuriet lex modera- continentibus eamdem clausulam , rhtur poenam, neq; vult illam incurri, nisi tione cuius quam plures in sero com quando peccatum , aut factum contra scientiae excusari poterunt ab incursione legem , talem circumstantiam habet . censurae r hinc concludendo, repe- P. Quare, quando adest ignorantia etiam Dianae monitum: Haec omnia, videlicet, crassa, excluditur ille modus, quem lex Confessari' in mente habeam : nam ex illis requirit ad inflictionem poenae . Cum non pauci imo innumeri , addit par. F. triergo lex scientiam petit; quaevis ignoran- '. resi7. ab in sone censurarum immu-tia etiam crassa, excusat a poena eiusdem nes erunt. At nedum ex illis, idinex d legis: alioqui, ut optime Nauamur si etis, verum etiam ex mox,& in sequen-pra, nil referret, an lex diceret simplici- tibus dicendis, quam plures ab incursio-ter, qui contrahit, vel qui scienter com ne censurarum immunes erunt, quae M trahit ; quod est contra mentem om- propterea, tenaciter etiam a ConfestaritSnium . Et confirmatur: nam iuxta ve- in mente erunt retinenda. Neque con-riorem sententiam sit perius traditam , tra hoc privilegium vim habet , s ei quando lex, & canon, non addit scienter , objicias ex ipso sequi dari ansam mut- desideratur crassa ignorantia , ne igno- tis non curando de scientia legum , rans excuseturi ergo amplius requiritur, eo quod ignorantia crassa excusat Aquando addit Iere1uer; alias frustra adde. multis Censuris : Negatur enim se Ietur. Adde, quod tunc Ecclesiae inten- quela , quia in tali casu eorum igno-dit punire delictum expresse, & forma rmia evaderet allectata, & qim dolo ,
106쪽
llaque aequivaleret scientiae: hinc ruit risin Comm. de . LI. n. 92. Qia s objectio . quit) quod si ex ignorantia, mel cum ea,
quaecumquesit, non μ scienter, nec cun
PRIVILE.GIUM NONUM dolo, quia merest ignoranter in qua mis dicta Porantiasere a qui aleat scien- Ignorantia etiam istina excisat , sicuti ria, seu deso , quoad incurrendam cuia exosas cras, a censium inflicta pam, non tamem quoad poenam, quando eontra facientem aliquid haec imponitur eontra Henter, seu ex dolo
scienter . peccantes. Et ob eandem rationem excusat
ά Censura lina contra eos, qui Hiquid di 1, Equitur hoc privilegium ex facere praesumpserint, aut contra eos, qui praecedenti: imo utriusque ausu temerario al,quid rerint,quia pro e eadem eii ratio formalis ; cum utraque desumuntur, in idem est aliquid facere fie- ignorantia , tam crassa videlicet, quam ter seu ex dolo,et illud facere ausu temerario, supina, eandem vim habeat disserunt in praesumere illud facere, imo in illud con enim inter se solum in modo significan- temnere. Ita fiartadus. Et ita etia tenent di , ut superius dictum est . Et ideo Filia iusto. 2. tract. 22. cap. 7. n. ΣΟΙ. absque ulla distinctione ide de utraque Nonaci Decensuris in Comm. disp. p. v. affirmant Doctores, praecipue privileg. a. pun. p. n. II. Saniae: se retractans in antecedenti citati, indisserenter asseren- Suma to. p. l. a. cap. I o. n. 38. P' martes ignorantiam crassam , & supinam dus mser in Bullam coena lib. L. in Ca- cuine a Censura inflicta contra se- non. p. qu. 36. n. 3. & alii: QIorum racientem aliquid Icienter. Quam excusa- tio est, quia verba legis poenalis nontionem, uti certam respectu utriusquω sunt extendenda ultra proprium signifi- ignorantiae, sustinet Leander di1' cit. '. catum, sed qui operatur cum ignoran
P. 18.eri y. Et licet Henriquee lib. I 3. tia assi stata non operatur scienter, ergo cap.2 3. num. 3. Videatur esse contrariuS, non incurrit in excommunicationcm, de
dum ibi siet mn tamen excusat si μα- cens iram contra aliquid si euter facien- να ex ignorantiasupina , in assectata: quae res latam ; quod procedit , sive igno- perinde est in re morali, ac si directe , o rantia assectata sit juris,sive Disti. Hine scienter praesumeret facere contra excom- ex his aliqui docent,Libros haereticorum
munieationem : Sanchec tamen libr. y. de ignorantia assectata legentes, non incur- Matrimo n. disp. totiescit. 32. num. 39. EX- rere in excommunicationem latam tria
plicat eundem e. selum Velle Bulla Genae, quae fertur contra scien- affirmare , quod quando ignorantia est ter legentes. Diana p. 3. tract. 6. adeὰ crassa, aut stipitin, ut esset ingens sceli. h. res. 7. admittit hanc sententiam temeritas , tunc non excusaret a Cens ira uti probabilem. Canonis contra hieme acientes lata, eo iα6 Sed probabilius respondeo. Non quod tunc iam dicerentur in dolo ess . excusare. Tum quia ignorantia affectata, n est autem ingens temeritas ait idem qua videlicet,ignorans eligit nescire,quis Gnciae in Decaciom. I. lib. L. cap. I oapum. liberius peccet; non minuit, sed potius 38.infine) quando mehementem suspi- auget culpam,& facit actum directe, &rionem habet censura , cre. Tunc enim re- per te voluntarium, cum directe, & perpuratur 'ens. ieeligatum teste D. Tia. p. 1. P. 76. ort.113 An vero sicuti ignorantia crassa, in corpore: ergo non excusat a Censura& supina excusata Censiira, seimitiam exigente.Tum quia ignorantia exigente; excuset etiam ignorantia affic- affectata aequivalet scientiae, & dolo ergo
107쪽
'entiam requirentem, operatur, perinde est in re morali , ac directe Icienter , temerarie, &praesumptuose , contraia Censuram facere . Ergo clare constat quod ignorantia assectata non potest quem a Cens ira excusare . Antecedens, in quo posset esse dissicultas, clare patet ex cap. Eos qui, de tempor. G. Ubi aperte ignorantia affectata , aequiparatur scientiae , iis verbis : Eos, qui Clericos parochiae fidest Dioecesis alienae, absque Superioris ordinandorum licentia, scienter, seu assectata ignorantia , mel quocunniue alio Amento quae=o , praesumserint ordinare cper annum a collatione ordiarum decernimus
esse suspensos . Ita cyregorius X. 3c cum eo 6lossa ibi, merbo Uectata, per sequentia verba : Fqui sient erro scientia, is
cundum, de ectata quamvis postea
tus sui, oppositum doceat) Palao tom.
p. tractis . disp.. p. punc. 18. n.' Leander disp. cit. y. qu. 21. de alii apud cita tos:unanimiter omnes in laoc convenientes , quod ignorantia affectata scientiae
Ignorantia item crassa , supina, excu santa Censura lata sub his etrerbis: , Si quis praesumpserit : Vel , . Si quis ausus suerit: Vel,
Bata ignorantia , de Han. desp. cum inhibiatio. dicitur lectata, ex quo scire potuit, sed noluit , imo dissimularat . C. de inces .m ινι it. nupt. l. qui contra. Sic Glose se. Et Co arrumias in ea' Alma mater 't. 6. I O n' 17. Versu, Decimoquinto ,sol. mihι 43 9. col. p. Id mero fatu poterit a cidere , propter evorantιam assectatam , quaecum directe sita st, eandem habet
scientiae conditιonem , idem opera tur ,
quod operaretur sicientia si adesset . Hane nos fram responsionem , & sententiam praeterea tenent, Glog. Clem. p. merbo Scie iter , De Consang. Franc. cap. 2. n. 4. de Cosiit. in 6. D. Anton. 3. p. tit. 24.crip. 3 4. statim in principio . Rosilia Exeommunicauo p. Casu 43. n. 2. Sylis. Excommunicatio ' casu 4 r. n. 76. in fine . Tabiena Excommvn. s. casu 49 n. 3. notabili 2. Q. p. p. Decisionum lib. . eap. 9. n. 38. Acutaque bb. I 3. cap. 2 3 n. 3 . Petrus de Liasma in Summa cap. 8 fis Excomm . dub. ultim. ἀει 3. Suar
disp. 4. B. Censuris sec. Io. n. 3. quos
omnes refert, de sequitur Sanine: de Matrim. lib. 9.disp. 32. n. 4O. quavis contrariu doceat in Summa n. 38. cit. Hisque
addi possunt, Molina De Uit. to. 4. tract. s. di p. 73. n. I 3. coninch De Cen suris disp. a 3. Dub. ai. 9 3. pag. mihi
i, T T cereii recognoscit Gaaz- hoc privilegium, diseri,
toties cit. s. v. 2 o. illudque communistier admittunt Do stores superius citati , nobiscum sentientes, ignorantiam crassam, & supinam cxcusare a Censura inflicta contra facientem alliquid scienter Ratio aulcm hujus p iviligii est, Quia haud dicitur praesumere .pec ausio temerario facere, qui ignoranua crassa , aut stapina, aliquid facit: eo quod pra 'sumptio , SI audacia, temeritatem, dc dolum importent: Sed sic est, quod Censura , & Canon petit dolum e ergo noα satis est ignoranti a crassa, seu supina , ut late etiam probat Sanctae cum aliis pluribus ) DeMasrim. M. '. disp. 32 . n. 3 7. Ο 3 8. & confirmat Suaree de Cer suris dip. see. Io. n. 1. dum ibi sic rSi lex adhibeat aliquam particulam, εμα ex proprietate suae significationis requiruscientiam , tunc etiam si ex it rautia incibili id fat, non incurretur censura :quia talis lex noluit censuram ferre , nisi contra sic fleccantes. Ga autem sint pamticulis habentes sane etam, ex proprietate Latini rermonis, e significationis pendat :
108쪽
ommuniter autem esse solent hae: f Scien- sit clericatus,evadet excommunicatione ter, Consulto , praesumpserit , quieontempserat, qui temore, mel qui temerarius emolatore extiterit. J Hinc Candidus Disquisit. 22. art. 32. kub. a. ex Saniae
& Suaret allegatis, pariter sic ait: Idem dicendum est, quando Canon praecipit, mel
punit aliquid , sub poena Caensurae, si adhibet has particulas i Si quis ausus fuerit ν melausu temerario fecerit ., s quis consulta; squis praesumpserit; si quis temere ; si quis
temerarius α/iolator extiterit J non incurrit Milicet censuram, si quis laborans ignoraneia crassa , e ' supina transgreditur legem,s sex adhibeat aliquam ex particulis enum ratis . Ratio huius emctisonis es, quia Eeelsa in dictis cainus, solum intendit pun re delictum frem Uitre,o' expresse molitum, quod praesupponit illius notitiam : Sed ignorantia , etiam se sit crasa, supina, non supponit delictum ι recte, informatiter,
expresse molitum, sed tantum murtualiter,
in tutarem, ergo e N. Sic ille apud Leau drum qu. Lo. cit. in fine. Ex laac do stri ira, α Privilegio, quam plura inferes in par ticulari , cluarum alicitia videri poliunt
quo sic - luteres , 3'oti l. 3 vir deputatus ad Confessiones ex ignorant a irassa abui erat aliquem a Censuris in Sulla Coe contentis extra mortis articulum,in sine licentia Rσ: mani Pontificis, non incidit in excomm nicationem , mi eiusdem Eustae latam comtra assolientes a dictιs eenturis, quoniam ibi excommunicantur hi, qui praesumpserint absumere ab huiusmonii censuris . ir- ea ad incurrendam predictam excommunia ea tionem exigitur scιentia , dolus, ac tam ritas ex parte assumentis.
I rerantia emcomitans excusat semper operantem . Censuris incurrendis , et poenis.
T Nde si quis ex. gr. Clericu . caedat, & ignarus proritas
etia si eo animo affectus esset, ut cognito clericatu,minime a perculsone abitin rer.Vel si quis hostem necans,credens invincibiliter esse fera, ab irregularitate similiter excusabitur,essae, etiam eo animoesiet, ut rei veritatis conscius, adhuc ne caret . Ratio est, quia licet ignorantia huiusmodi concomitans non excuset a peccato ignorantem ratione illius pravae dispositionis,& affectus, quem habet circa obieetiam ignoratum: excusat tamen utique a peccato opus illud externum, cum hoc Opus non procedat ex praVa
illa voluntate: sed sic est quod Ecclesia i iis Censuris, & poenis non punit actus
internos, sed externos tantum .' ergo cum
in hoc eventu , actus, seu opus ipsum
externum a culpa excusetur, Exim crursubinde ab excommunicatione , s is pensione, interdi sto, & ab aliis poenis. Con firmatur primo ex Suaret. de Censiuris disp. 4. sec. 8 . n. I ' in litare. D. p. tracis 1 I. cap. s. fu '. Dicto 2. N. 2 7. Quia vel ea prava, animi, voluntatis, & afl etiis dis, sitio , est tantum habitualis , seu in causa, dc radice, ut es odiutata inimici, quod in animo , & voluntaseest radicatum, acta tamen , non Xzr
cetur : & haec nihil facit ad culpam, quia per habitualem dispositionem non peccamus formaliter, sed per actualem, donec in actum prodeamus : sicuti ad culpam non facit, nec peccat qui ex vehementi concupiscentia , seu asse tu, accedit ad non suam, quam existimat esse sitam : vel qui comedit ca nes die prohibito, id ignorans: hujus. modi enim concomitantia nihil facit ad culpam . Uel est actualis; ut si haberet hunc adium di Vtinam quod esset Coracus, nam etiamsi laus esset, adhuc occiderem iEt haec facit quidem ad culpam inter- . nam Sacrilegii, sed non externam, quia externa illa occisio non procedit ex illa interna, cum sit tantum conditionalis voluntas εἰ si esset Clericus: Sed ex altera absiauta; Volo occide, quod 'Dideo. Quod
109쪽
hutem existi mat invincibiliter essest 3 qu. '. Dicto 2. n. 247. aeims Aaham, & ideo cum illa actio exerna igno- censuris disp. p, P. z. pM c. p. n. Iranter fiat,excusabit. Sic etiam Corduba seus Verbo st rantia n. 18. Patio D. pl. 1. qu. I s. in sim , in respons, Argum. 7. tradi. a. . disp. p. punc. I T. n. 3. Leander Connrmatur secundὁ: quia licet afk- disp. cit . 9. P. 22.er 23. & alii plures, ctus, & actus etiam elicitus a voluntate , apud citatos praecipue. Contra C aere stipponatur , & sit peccatum mortale eviam, VIolinum,Manuel. Grass. & alios, Sacrilegii, est tamen mere internum, & relatos a Sanche n. n. citatis a. s. in II. nihil influens in illam actionem exterio- Qtiorum omnium fundamentum est rrem occisionis:ergo cum illam non red- Quod ignorantia concomitans, ratio- dat peccaminosam, nec quid confert ad ne pravae Voluntatis, a peccato mini-Censuram incurrendam. Ita Sanchetas. me excusat, consequenter nec a Cencis. 32. n. 26. Sub his verbis: Recedens. suris excusabit. Ruit tamen hujusinodi sententia contraria , existimo ignorantiam fundamentum, quia licet a peccato non concomitantem semper excusare ignoran- excuset ignorantia concomitans rationetem ab excommunicatione , irregularitate , pravae voluntatis, ut concesium est; ex- obligatione resiluendi , ceteririque poenis, cusat nihilominus externum opus a cuia
etiamsi adsit praetius ille assectus circa obiec- pa , cum hoc minime procedat, ut dicrum, quod ignoratur. Ratio es : qui tum est stante dicta ignorantia ) ex
licet enorantιa concomitans non excuset 2 prava voluntate , quod sufficit ad eva- peccato operantem circa Hud obiectum, quia dendas censuras, &pinnas, ut proba talis nMurae est, ut cum ilia maneu pee- tum est . eati assectus circa obiectum ignoratum: at Iabs Et Confirmatur magis: Quia re mera exc sat opus externum cum ista fac- Censurae incurruntur ob peccatum ex eum ἀ peccato. Cum ex ignorantia in in- ternum, opus autem externum factum cibili proficiscatur, nec illud opus ex ea pra- Cum ignorantia concomitante , non est moluntate processerit. Solum enim fe- peccatum; non enim potest esse peccaram interficere, aut laicum caedere intende- tum sine voluntario, nec voluntarium sat . de dum D. Tho. ait, eam non ex- potest este cum ignorantia, cum voluncusare ἀ peccato , intelligendus est , non om- tarium, inquit 3. Ethic. cap.p. nino excUarer quia manet peccatum pra i sit a principio cognoscente singula, in assectus . cum ergo excommunicatio, is quibus est actio . Cum ergo actus illo
regularitas, in ceterae poena non incurran- externus non fuerit praecognitus, non
tur obsolum promum assectum, Ecclesia potest dici voluntarius, nec imputari
enim non punit actus internos. Nee etiam potest ad peccatum, vel ad Censuram obligatio restituendi ex sola prata molun- incurrendam , cum ad incurrendam late , quα nocere nequit ,sed ex afctione j- Censuram requiratur, ut actus exte se externa iniuste oriatur r o in hoc emen- nus habeat malitiam prohibitam si1btu opus ipsum externum a culpa, in iniuise censura, qualem non habet actus fictilia excusetur ι eximetur hubinde ab ex- tuscum ignorantia concomitanter sua communicatione, irregularitate, aliis poenis, vis enim ille assectus pravus, & desi- resiluendique obligatione. Ita Sanciat l. e. derium actuale homicidii, sit peccatum, em lib. p. in De Leap. I s. n. I 3. &alii nihilominus actus ille externus homi-
apud ipsum. Et ita etiam tenent Has . cidii non imputatur ad culpam, cum p. R. 'μ. 76. cap. 3. 3c alibi. Suare: de non procedat ab illo interno desiderio, censurit disp. . see 8. n. v. Atilina de de pravo assectu contra inimicum, sed IV. tom. 4. diis. 33 . n. L. Versu, De eo ab intentione occidendi feram . Nec cro: &alibi. Filliuee. to. p. tradi. II. cap. valet sic contra arguere et Dans operam
110쪽
- illicitae incurrit Censuram faciendo adbim prohibitum sub censura; Sed
percutiens Clericum , quem credebat esse Laicum, dat operam rei illicitae; ergo percutiens Clericum, quem credebat esse Laicum, incurrit censi iram excommunicationis impositam ob Clerici percussionem : Non inquam valet, nam res γndeo, negando, eum, qui dat operam rei illicitae incurrere censuram, , quando laborat ignorantia probabili ali cujus circuinstantiae, vel qualitatis facti, prorier quam imposita est censura ; ut constat ex cap. Si mero, de sent. excomm. in quo deciditur, eum,qui percussit Clericum , ignarus Clericatus , non ligarie Ommunicatione; patet tamen hunc idedisse operam rei illicitat. Sed: iso aeres primo: An excommunicationis Cens iram saltem incurreret quis, si ignorantia comitante laborans, credens se occidere feram, occideret clericum inimicum , eliciendo actualiter hunc actum ς ninam quod video esset
Clericus , meus inimicus, nam adhuc illum oeciderem . Respondeo cum Suare de Cens disp. 4. sec. 8. n. v. Filliu isto.
p. triai. I I. cap. 8. qu. '. dicto L. n. 2 T.
in Leandino disp. cit. '. qu. 23. adhuc non incurrere . oeia licet actus ille elicitus a voluntate sit peccatum mortale sacria legit, est tamen mere internum , &ni nil influens in illam actionem exterio rem occisionis i cum illam non reddat peccaminosam , nec quid confert ad Censuram incurrendam . Advertit tamen Suareen ro. cum ipse Filliuec. l. e. Contrariam esse asserendum , si dictus ignorans haberet hunc actum : Volo occidere illam feram ,-s Clericus est, molo etiam illum occiaere. Tunc enim actio illa externa procederet iam ex illa interna, quae cum sit sacrilegium , etiam externa sacrilegium esset , consequenter subcensura . Quamvis casus hic contingere, vix possit inquitant Suar. n. IO. cit.
in si ignorantia comitans sit invi
cibilis, de qua est quaestici : bene tamen si ignorantia esset vincibilis, ut si ille
ignorans, aliquo modo, etiam inconsulte , & indeterminate, dubitasset, aut cognovisset ibi esse Clericum inimicum, quia cum tunc iam non haberet ignorantiam invincibilem, sed culpabilem, consequenter saltem confuse vellet sacrilegium, ac proinde incurreret Ce
i3r ineres secundo: An naturalis oblivio, inadvertentia.& inconsideratio quae ignorantiae comparantur excusent a Censi iris 3 Resipondeo assi r- mative cum Suaret De Cense r. disp- 4. sec. 8. n II. Fonacis. De Cen i p. p.
st. lib. 1. de Iureiurando Consili. 22. n. p. Atyr. p. ' Instit. libr. p. cap. i c. Basilo 3. 4. Sanine: bb. p. Summa cap. I s. n. 8. Coninch de Cens disp. a 3. dis. Ir- n. 93. Leandro disp. cιt. y. qu. Σ .&aliis Dummodo haec lint absque gravi, cras sa, supinave negligentia. Ratio est, tum quia, ut bene Atyrius, Suaret,-Sanche eum Ponac. & aliis: Ignorantia non dis fert ab oblivione actuali, inadvertentia, & inconsideratione, quoad excusandum a culpa. Distinguuntur enim eo quod ignorantia habitum importat, inadvertentia autem actum , sed sic est quod ignorantia, si non est crasm, aut supina, excusat a culpa , & a Censi iris: ergo naturalis oblivio, seu inconsidera tio, si non est crassa, aut lupina, sed invincibilis, ab utraque excusabit. Tum quia cum oblivione , aut inadvertentia
nequit stare contumacia, ut ex se constat, sine contumacia autem non est locuscens. .
Ignorantia inmiscibilis Censeura , qua annexa es Casibus Tot ciis, impedit