장음표시 사용
151쪽
eum iamn Mo inmtitur auxilio. Hinexio Vel dicta divinatio est cum ex eo invocatione daemonis, de si sic, nunquam excusari potest a culpa mortali , quia ipsamet invocatio inemonis expressa, clarissime ostendit suam gravem malitiam. Ideoque tali invocatione uti ad cognoscendum occulta, semper est peccatum mortale , non em 1ans in noc nec materiae levitas, ut optime etiam innuit Martis. del Rio Disequisit. Magicari libr. 4. cap. 2. u. 4. e Ralent. '. cit. punc. . eo quia haec est usurpatio cognitionis, reservatae Deo,
auae per se admodum gravis est, etiam
abstrahatur a materia . Vel diei a divinatio est tantum cum tacita doemonis invocatione: & si hoc secundo m do externum stiperstitiosium opus exerceatur, ita ut illo utens ex ignotantia utatur . nec ignorantia ipsa sit assech in , neque crassa, & supina, tunc excusatur a mortali, dummodo si scivisset illa , inesse tacitam daemonis invocationem illud opus non fecisset. Quia proprie loquendo, talis non invocat tacite Gaemonem,nisi materialiter, & involuntarie ob ignorantiam, quod non facit hominem secium Daemoniorum, idcirco non peccat mortaliter . Ita docent Cain. a. 'F. art. Ad emidentia. Ea in Summa Verbo Dbvinatio , Hersu, Si ignota es. Valem. qu. I 2. citata , pum. 4. Persι, Pando autem vi vivatio. Surus in clamn Reeia libr. 4. eap. s. n. ult. Det Ris l. e. Laestius lur. 1. 3ω. 43. Dub. PO. n. 64. 'ter Pistacchius De Superstitione cap. Io. n. s. & alii. Et nos idem pariter hic intendimus,&cum illismet idem affirmare, volumus in privilegio proposito, & non aliter.
Ignorantia in vincibilis , sie iarit, si is
facti, nedum antecesens , rem1.etiam concomitans, excuset tum ἀ peccato, tum etiam ab excommunis time, i
gentes, mel retinentes Libros, mel ρ- turas continentes h resim , mel superfititiones Maguas. 1i 'fus IV in Bulla de approba . tione Indicis Libroru prohibitorum etdita 14. Martii I 36 quae incipit : Dominici regis: Statuit ut te quitur : sei libros h eticorum, mel --
ius is auctoris scripta, proptπ resim, mel fas dumatis suspicionem damnata, atque prohibita legerat, habuerit e, ipse
iure in excommunicationis poenam incida .
Idem statuitur in Bulla carer v p. H. in constituitisne Ioannis XXII. contra Mgigos , magicasque seperstitiones: quarrefertur ab Eom ita 8 r. 2. Diria r. 3. sic decernitur: . Prnilmss, in damus, quod nullus eorum linigra, stri tu ras qua cumque , de proatis damnatis erroribus si dest magicis superstitionibus
quidquam continentes, halere , aut ten
re , mel in ipsis studere presumat: quin tias. olumus , in in mirtute sanoret obedientis eundiis Π --ωs; quod quieunque deseripturis praefatis, mel libellis , quidquam habuerit, insta octo dierumsta tiam, as huissema ςdicti seri naitia
computandam, totum, in in toto,
in qualibet sui parte , abolere, in comburrere teneatur . Alioquin molumus , sica .iscurrat sententiam excommunicationis ipse facto : processuri contra contemptores huiusmodi eum consititerit) ad poenas gra-
152쪽
11 8 De Privilegiis Ignorantiae
etantur. Igitur, vi harum Constitutio- sed externus ipse actus legendi, m. cumnum, de Apostolicarum ordinationum, nullo modo procedat sui stipponimus legentes, vel retinentes Libros, libel- a tali asebi, sed ab ignorantia, a talilos, Scripturas , &c. ut in ipsis pec- recaminosi affectri infici haud potest.
cant mortaliter nedum, verum etiania Ita etiam ex Merosia Tamburinus L eis. excommunicationem contrahunt. num. 26-
a18 Nihilominus, accedente igno- Σxo Dices secundo , exrantia, ab utroque fialtem in sero in- Sanctiss. inquisit. par. L. N. 13. Ubi terno excusanrur, uti ponitur in pro- Sulla Hi V. Si De protegendis ) f. 11. posito privilegio . Quod probatur, tum Licet Constitutio poenalis regulariter ex dictis sit pra pri/vil g. capitis 4. n. ignorantes non liget Dιπιt Sara 3 α.123. tum ex Doctoribus in a. primit. Τα. 4. e. h. in cum aliis latissi- adductis, & ex infra adducendis . tum me cumulatis per etiam ratione: Quia universaliter Io- crimis. p. p. in Verbo Sannimenta, n. a. r.
quendo, quando nulla alia lege actio oe in Verbo Constitutio, n. 68 3. Attamendiqua primi bita est, nisi ab illa, quae cum Constitutio est Papae ut in cassi
poenam imposuit, ignorans invincibili- nostro ) vel alterius Principis non recorer legem illam, si eam transgrediatur, gnoscentis Superiorem , & ulterius est me peccat, nec poenam contrahit. Non perpetua uti riter est in nostro casu)peccat, quia involuntarie agit, cum le- tunc talis Conuitutio ligat etiam ignosem invincibiliter ignoret: Nec contra- rantes, ut communiter Canon istae, pra it poenam, quia, qui non peccat, nec cipue allegati per Farinae.in Vest FH lege puniendus est, ex Regul. 13. de nimentan. L. in in Verbo constitution. Reria. iuris in s. Hinc Farinacius De 696. Et postquam Constitutiones sinaris res M. Iso. n. . ad nostrum pri- publicarae, tunc earum ignorantia ri' vilegium sic : Excusantur retinentes libros praesumitur, nam 'uilibet scire praestahereticorum, seriptores, latcres eorum , mitur, quod publice scitur, ut dixit LG-snonscienter, sed ignoranter eos retineant, son consti 83. n. Σ. morum. p. Farmaciferant, seu scribam, o c. istos enim ignο- alios allegans in dicto Verbo Sannimenta', rantia, quς, hoc casu ιn dubio praesumitur, n. 1'. in Verbo Constitutio num. σ87.
excusat omnino. Ita Farinacius alios plu- Stante igitur hac doctrina, & ruta cires ibi reserens, Tegnam, Mascardum , ruit, nec subsistit privilegium nostrum in Oolinum, Pen. Finfeld. Atur. Saninet, Resmndeo negando hanc consequen- strinum . Q libus adde Palaum rem. p. tiam di & ad doctrinam Carenae pro ari- tract. q. disp. 2.pune. Io. g. 2. n. p. Tam - tecedenti assumptam , dico, Postix risum in Decal. tib. 2. cap. p. n. 16. de tiones poenales perpetuas, publica S, apud ipsum Merosia tom. p. disp.p. cap. 1. Papae, vel alterius Principis non recind. 1 c. coroll. 7. n 3 I x. sicuti & apud gnoscentis Superiorem, ligare qu dem 'Palaum n. cit. Suaret disp. 1 o. see. L. etiam ignorantes , sed in actu primonum. 17. Sed tantum, ut alibi in superioribus concedi ' Dices contra primo: Ignorantia sum est, & approbatum: hoc autem est quando est comitans, transgressor habet dicere , ipsis Constitutiones non ligar malum animum, seu affectiim legendi, ignorantes in conseientia, & sero Inter- dic. etiam si sciret prohibitionem , ergo no, atque actu secundo , prout tantum peccat. Respondeo: Malus ille animus, assirmamus in nostro privilegio. M
si istum est in habitu,non in peeratum, selum ligare praestim nive , di in Drout ex se constat, donec exeat in actum i externo, de quo sbium loquuntur,: Et si sit in aedi, erit quidem peccatum, telligendi sunt Doctores, & Canonisiux,
153쪽
asrentes communiter dictas Constitutiones ligare etiam ignorantes; ut patet ex eorum contextibus ad literam: ex eodemmet Car praecipue : dum Mipse g. cit. n. 9 I. expresse ait cum Iasene, Farinarcis, & aliis: Psquam Constitutiones huiusmodi sol publicatae, tunc in
rantia earum non praesumitur , nam quia
libet scire praesemitur, quod publice scitur.
Scire praesumitur in sero utique externo, de quo non loquitur nostrum privilegium, sed de interno tantum. Et adde, quod per ametiam Confit. I 'I. n. 8.m
Surdum Decis. Mantuana 2 2I. n. I . al
legati ab ipsemet carena cc. n. 92. hae fciensia praesumpta non se cit ad imponen
iam paenam corporalem. Ergo Constitutio poenalis ignorantes non ligat, consequenter verum privilegium nostrum .
axi Insertur primor Quod ad imcurrendam ipse facto excommunicationem inflictam contra scienter legentes, vel retinentes libros, seripturas, m. ut in proposito privilegio, requiritur
primo,ut legentes,vel retinentes, & caeteri, setant librum esse prohibitum: unde in hanc excommunicationem non incidunt, qui ignoranter illum retinent, ac legunt. ecundo, requiritur, ut auctor libri, aut scripturae sit haereticus. Tertio, ut haeresim contineat, vel de Religione tractet. Quarto ut librum legar, vel retineat absque licentia . Sic etiam Farι-
&alii. a. r. 2 Insertur si cundo , Regularium Superiores excusari a culpa, de a poena privationis Officiorum , vocisque adtivae, ac passivae,ob ignorantiam, vel oblia
vionem , aut inculpabilem inadvertet tiam,sive inconsiderantiam, non exequetes Sacrae Coiis regationis Decreta legen-δ litteras Ap oticas ad Sanctum O cium pertinentes, De Celebratione Miserum ,&c. Si namquc ignorantia excusata culpa, & ab incursu Ccnsurarum : excus
bit etiam, & multo magis in hoc x.isi, a culpa, & a poena privationis, &c. nedum ob ignorantiam, verum etiam ob inculpabilem oblivionem, & naturalem inadvertentiam, seu ac ualem inculpatam inconsiderationem, quae aequivalet ignorantiae invincibili, ut docent caiet. in Summa, verb. Dconsideratis; θ seriemb. Naufragium in o. Varique: par. 2. disp.ro 7. cap. L &alii. Et a 4 hanc eandem rem, ita Pyranus de Primile . to. 3. in Additam. ad Confit. Vrbani Vm. c. I L.
es Decrem congreg. De celebratione Missarum , Iubentur omnes Superio es locales
sub poena primationis O ciarum ipse Iacto
ιncurrenda, suis anno, sicilicet seria a. posprimam Dominicam Admentus: in Ieria 6. pos octatam Corporis Cis isti, cu/are, ut in publica Mensa dicta Decreta k-gantur. Circa quod quaero , An rem ancat Superior primatus, qui eo die determinato
non facit legi dicta saltita ex negligentia, mel inconsederatione, et ignorantiased legi facit post mensem i. g. Resin Pod Qeta saluta determinatis aiebas te'i debent quod se non legantur , legi debent die sequentι, ta
sic deinceps. Non enim ponitur terminus ad finiendam obligationem,sed ne dilatetur executio . Θare transacto Uignaro termino,non cessat obligatio, leg. Celsus,ff. de re cepi. arbitri cap. cum dilecti, g. Praeteres , de dolo, contum. 'de cum paena pinv tionis non sit saluta ad canonisAnuti diem
ibi praefixum , sed solum ad siligatimem
inducendam lectionis iuetarum constitutionum , ne ullo unquam tempore in obl/mionem,aut desuetudinem abeant, quod es finale moti et dictae lectionis: dicenatim est, 'Mod qui ex igna Dia,stu nemigemi in , mel oblimione, dictas Constitutumes diebus PQ is non curateris legi, non incurret ἀ-ctam poenam , si alio tempore, 's mensim . g. termini prinxi vi facior, factior sieri in termino satura si xmminisset relsci fiet. Vbi namque quis facit sine culpa
154쪽
13o De privilegiis Ignorantiae
aliquid fieri, poenam non meretur . Sed a lectione dictarum constitutio tam die ignorancia, inconsideratio, nullentia nostis praefixos eo die in Conmentu feret aliquod, crassa, quae est causa,cur non impleatur prae- magnum festum, in Refectorio adsentceptum, excusat a culpa omnino , mel muia de oti seculares , mel si Religis misi meum minuit, iuxta doctrinam D. o. p. h. ad Processionem, mel adspeliendum mm qu. 76. an. 3. 4. ergo etiam a gramiss- tuos , in non possent omnes adesse, Itidus
Ua primationis poena . Atque ita in simi- stantibus, decerneret superior dictas Consertali Lerisma , Naiam. H luce. Aetor. Scor- tktiones non legere eo die, sed Merre in I tia, Sigism. V lin. Paris, Garris, San- quentem , putans id sibi iis casibus sicere , cher . Adde quod poenae constitui. Pontis alioquin legi facturus . Nam qui bona fide calium solent esse moderatae, ita ut delicti transgreditur legem humanam , putans mensuram non excedant, ad illud Deuter. hasere iustam cti fam transirediendi, nouis. Iuxta menseram debcti ,st m plaga- precat, nec poenas transgressoribus impositas
rum modus. At culpa, cur non legantur dic in riscurrit, qudhido de iusta caiisa eonstat , ta Decreta die praefixa , pro emi ex igno- iuxta D. o. I. t. qu. 96. art. s. co=p.raulia,madmertentia,'negbstentias, qua o 2.2. qu. r. an. quem cum com
suppletur altero die. Ego pro ea non est im- muni sequuntur arr. tu is m. cap. ponenda tam rami poena, qualis est o cii Σ3. 4 3. cr libr. 1. Consili. De Are iur. . privatio.Hactenus Perinus,cuis ubs cribit consit. 11. n. L. Sar. in Decis tit de P. V sacchius De Stiperstitione cap. ς s. dumm . Trinit. decis Rodi H to. 2. n. I . & quem sequi tr Diana tom. . Reg. ει 72. Err. 3. Iusta antem rat/sa Vr , Cooruiuato tract. p. res is . ex p. 1, tr i . propter quam Legislator si pr.eseus es et , Misceli. h. res is . ubi etiam ait, hu- eum excusaret: mel qua bona side pro tota j ii si nodi sententiam tenere alios juitio- habetur, os quam,nisi talem eam it dicat e viros Doctos hac de re a se consititos, ret,contra legem non faceret. Ita 'Na arriquibus addo ego Fordonum in Decisioni- in Man. l. e. & ita ad litteram Psyrinus. sus Misceli. Decis 14 in fine: ubi n. 4. 11. Et si ab eo quaeras, An subditiis c s. asserit, Superiores omittentes ex teneatur monere Superiorem de dictis oblivione legere ea decreta, eorum poe- Statutis legendis,& quo jurci Respondet nas non incurrere,nec etiam in foro ex- e citatu n. 4. affrmative idque raterno nis constaret Superiorem admonitum, tione iustitiae ex eo quod Praelatus, 'subd
nolle ut legerentur, quia tunc temerarius vi. tus debent eodem iure censeri, Praelatus articeretur, pernens eam monitionem mer ,m ratione iustitiae leuetur adui are subditum
facto. Extendit autem idem P. Diana suum quantum potest,ut proba Vi tom. 2.res cit. infine, doctrinam eadem Pyrini γνὰ qu. p. Vnde collige , Ouod subditiis ad aliam sepradictam Constitutionciria scienter omittens monere Praelatum sm , ad Sanctum ossicium pertinentem : ibi ut dis flatura legi faciat dicta Decreta , enim sic : Et dicendum est de alia is mortaliter peccat propter grame damnMm, constitutione 'bani edita feria 6. quod exsua omsione malitiosa in seri P dis Aprilis 16 3. de Obser antia Fuia lato suo , unde potes , in debet a Stipetarum pertinentium ad Sanctum o cium . riore puniri. Haec omnia Pyrinus, quae ni San tigimus docernit quod legatur μ- volui per extensum hic referre in gra-ΡΓι annis in publiea mensaidae' feria 6. tiam Regularium. post octatam Assumptionis F. Maria Vrgin s . poena primationis o cis, e in moris actimae, Φροβι - .αα3 Addit praeterea Pyrinus prosequens sitam rem, Θωρ aet etiam quισἰ PRI-
155쪽
xas c/Equitur hoc privilegium eae dens apud ipsum privile 'ut 'ostrum dictis, tum in8. ad omnexas as,disu ait ibidem: in io. Capitis quanti: tum alibi plu Certum se, quod uacum ne in rota quis Hes in superioribus, &praeterea pro ii aliquid facit, mere non faciat scimter, erbatur . Quia lex poenalis, seu Bulla,quaea sta mere non cantinetur svis legὸ ωα γαλμimponiz poenam excommunicationis , facientemfremein, saltem in famQuasi legentibus, vel retinentibus praxlictos tiar si ius ro exterior int a Me libros, Scripturas, &c. petitscienter hae resumi posui .. Tam,ari x n X maxime Fussa Com. almo putatua: L. cap. dei fuis talia glaeistaec in sed quando scientia petitur , quaevis supers. ωρ. 28. n. s. aliique plures tum Unyanua excitiae, inisi sit ingeitat, a scrip ἱ tun althmilistasisS';- temeriras, i quia ubi intermenit ignoram milegiis Capitis tum alibi pluries M.tia, deficit voluntas idqlinquendi iti Superioribusu 1 Excipitur init m irr pa
horaint .Θlmeser Herso Ignora a ι'. g. vilegio, i norantia cum Ingenti teme- dicto 4. n. I l. itanehet in Dueat, libri L. ritate conjuncta ; quia si haec ingens te cap. 1 o. u. 38 ε alii innumexi . Ergo . meritas adest, jam adest scientia, cum Conficinatur,quia quando Canon: pos, talis ingensi acmeritas ireturi per cit. tulat scienter aliquid fieri 9 petit. 1MUL Saniae: M maiaum , alios, seste dolum . Ignorantia autem etiam non contigit sulci gra et Isuspicionem crassa. ,1 di sirpina, sed mon temerariat, litis: hinc Mnae. n. s. est: in sine e sic et excludit': Murin, ut patet. Ergo qui Ingens temeritas dicitun aquaiso habetur
156쪽
CIRCA SECUNDUM DE CALOGI PRAECEPTUM:
11 6 -oc idem praeceptum habetur Exadi xo. de sub iis em omnino verbis: Nom ammer ωmen Dra tur m manus.. S cui autem in primo precedenti Decalogi praecepto, prae : cipitur, uni, vero, de seli Deo, Lonorem Diritiem exhil beti: ita in hoc secundo, divinum ipsius non , honore debito prosequi jubetur : simulque illud in vanum qu modo aliumere prohibetur . Assiimitur autem sic, quotiescumque quis re mere, ac mastra, iurat, Mesphemat , asu male et irim, ut communiter tradum Dociores, teste clami Rgia libri s. cap.p. in incip. Idcirco in hoc sicundo Deca
logi praecepto omissis privilegiis circa Blasphemias, de quibus egimus in Pria moris 4. - ώiantis Coisis) asseram ignorantiae priviligia circa Iuramenta, ct vota, uti ad ipsum praeceptum Octantia. Quare fit δ' Ἀ
PRIUILEGIUM PRIMUM Coelum,per Solem an his enim. simi
. inus Juramentu censetur ercissura ad
Dror falsam ex imum Atili se orantiar. duci in testent, non per se, sed quaxςnus is g rantiam 'sam missatur dicit ordinem ad Deum; praesertim si
.im tali I . . se - addatur nomere Dei, ut si iures per sin
. t i lem Dei, per ignem Dei, &Q. V T I Uramentum deri uir a iure quidem est , quod si quis adducar C MI v. a. L -89. an. p. onas, non per ordinem ad Deum, sed syria pro iure, suad instarium; de Mis sicundum dignitatem, quam in febri. introductum ina: andoque Sacrame- runt ste non Ghsetur jurare; quia m uim non patur, eo quisti Religioris intendit Deum adducere in restem se actius est,& rei Meraeanestariis. De D sium verborum, sed tantum per Ies in tur autem, Amoratio Dei in testem: hine manas dictum situm confirmare- jurare,est Deum in testem invocare: sie ratione, ces istae, per fidem meam, incommunis cum D. N. l. e. Unde duo conscientia,fide boni viri,vel Religiosi , necessariis requiruntur ad juramentum: m. multoties non sussiciunt ad jur & quod Deus invocetur: & quod invo- mentum, quia eas userpantes, tantum tur in testem : sive id fiat explesie, ut significatu se loqui ex veracitate, & si dum quis ait, juro per Deum, vel per delitate, quae virum probum, Samia Trinitatem, per Christum, &c. sive ta- tem, Religiosum decet. Circa quia r sit , ut si quis juret per Evang lia, vel men inspieienda iurantis intentis, i per Crucem, δα. aut per Creaturas, i inlinuniter Doctores. quibus specialiter relucet bonitas,& ρο- 118 Debet autem iuramentum tantia Dei; ut si juret per Sanctos,per iustum, necessarium, O merum. μ' , A Upim, per Animam rationalem, per quia fieri nequit iuramentum nisi d
157쪽
te lieita, & honesta, unde fieret iniuria putu irrum Use quod Arar, millo mori gravis Deo si adduceretur in testem rei peccat. Et idem docuit ante Na ruris
turpis r imo nec obligat iuramentum Manuali eap. I L. n. s. extendens n. 7.
f-m de re sub peccato prohibita per
quamcumque legem, sive naturalem, live Divinam,sive humanam. Sicut nec obligat juramentum factum de re ex seindi rente, quia Deus non vult obli gare ad aliquod vanum : quale esset v. privilegium nostrum,cum A. Andrea in cap. Tua e rureiurand. A elo,o' Sil est.
ignorantiam etiam cratam , vel supinam: ibi enim . iper ignorantiam,quam crassam, seis pinam iocant, iurat fatag. juramentum non ludendi cum tali sum, credens se iurar verum , quam spersona: no transeundi per talem viam, debitam adhibet diligentiam hilpeccet sMe. nisi hoc haberet aliquid boni; ut si tamen aliquam adhibet,non amplius quam non ludendo cum tali persona; aut non imitater delinquit, secundum eosdem . transnindo per talem viam, esse eret Quibus tamen non assentio,ut paulo iniurans aliquam occisionem peccati, & fia sequenti numero 13 i. Confirmatur;
ad id cavendum juraret. Nec praeterea. Quia qui sic iurat, ex ignorantia vide- obligat iuramentum factum de re con- licet invincibili et praemissa debita dili uaria divinis Consiliis, ut si quis juraret senti,) non facit contra mentem ibam, non ingredi Religionem: imὁ peccaret sed potius id iurat quod in corde, & in
iste venialiter,quia Deum testem adduceret contra ipuus consilia:& si in com- temptum Religionis fieret jurametum, eatenus peccatum esset mortale. Necessarium.C alat nonnisi ex causa necessista,
α gravi fieri debet juramentum: Qi rejurans sine neceisitate,& in causa levioris momenti, peccat venialiter . Verum. mente scivit; mentiri autem est contra mentem iii. Cum igitur ille non est e tra mentem erum Armaliter dicit,
cet materialiter per accidens sit fals .m. Neque se exponit periculo iurando filiasium,qui iurat quod praemissa debita diligentia, ex ignorantia invincibili sibi
videtur verum , iurae quod moralitet Veritas autem juramenti in eo consistit, eertum est: ac proinde per accidens est, ut quod juratur verum sit. Unde jura- quod res non ita sit a parte rei: sempermentum asiartorium es ligat sub mor- enim iuratis praemissa debita diligentia, stali ad dicendum verum,etiam in re k- liber evadit a periurio. Et huiusmodivi,praeteris,aut praesenti. Imo loco fil- doctrina coniequenter prypostui prusim iurans aut tibium ut certum:vel e vilegium admittitur nedum a praeci
contra certum, tanquam dubium, pecA tatis,uerum a communi Doctorum. firmi mortaliter . miter asserentium : quod, iurans rema α' Peccat inquam mortaliter per falsam pro vera,credens tamen ex ign omnes D. D. iislsum iurans . A quo ina tantia praemisti debita diligenti a) esso men mortali excusu ignorantia invinia veram, nullum peccatum mortale, vescibilis, ut in proposito privilesio. Quod veniale committit. Ita praecipuὸ Saninet. probatur. ia sic iurans, deponit id in Decia tib. 3. eap. 4. u. ι . Trietur lib.
quod existimat verum, et inritum ma- 4. Summ. cap. 2 t. m. s. mesu Tertiaterialiter selliam iurat, quo iuramento quando,in sine. A Wius tom. p. M. 13. v. mn irrogatur Deo summae veritati i . quas. p. in principio. Suar. δε Re . reverentia. Hinc etiam Trinoia tu tom. h. lib. 3. cap. s. a. 3. Herse Sec Ma
tar. 2. cap. p. dia. s. n. s. sici ea Regula, ubi, QMd doctrina bax,communis σοι - mortaliter illae , qui ex ignorantia est uaris thinc de privilegium nos- 'sem iurat Resipondes: Si ignorantia est reum tale , commune videlicet, & ct in anneibitis deflofacta debita Δligentia, rum) Atus de Astit. libr. 84 qu. a. art. 3.
158쪽
eius. s. Lest. de Ebr. a. evr E. n. Tulliasili, uti Te cisa. Quisque enimi T. Male tia L. a. disp. s. qu. 7dpunc, 3. inimmhdamnum; pro palleri pilavit, Hesu, Si autem desis versis sequenti intulit, impedire, Miam cum paridam-Fagunde e iis Decalo rom. p. in s. pr. Do filo , ut patet in aliis restitutionibus , ce'. lib. L. cap. 6. N. 7. alii apud ipsos,& ιit fimae,honoris, Ss bonorum, &cxiilla communiter . Sed I . Teub , si pari damno potior censeri serie 13o Obiter hic lines. cxigno . conditio innocentis: Homite patet etiam rantia invincibili iurans falsiim, fati .m- ex ea . Si tua calys,de iniur. eridam. dat que deponens, si ob eius falsam deposi- ω ex cap. Parochiavis de sententa lexesm-rionem aliquis notabile damnum patia- munici ibi,donec iam. - uesctifariot .
tur , teneatur ad restitutioitem ξR cspori Et docent idem Farinarius partana ει deo negative, cum Caiet. in R. 2 fu 7O. t. 4. Petro a Naiarra de Resit. lib. a. cap. 3. n. 2Fy. Lassio de Iust. lib. L. cap. . dub. 6 n. 26. in cap. 3 Ο. dub. 7. n. F F.
Psaccisori Superstitione cap. is. n. yy. Et ratio est , quia si ratione inculpabili; ignorantiae excusatur ille a periurio, & i offensa, magis excus ibitur ab ossensa proximi,& laesione ejusdem. Confirmata quia qui non peccavit,mortaliter saltem ut me supponitur1 in damno inserendo,necaenetur damnum illatum restituere. HMi computanda est in quiunt citati materialis illa dainnifica- titi si damnifieatio dicenda, cut) inter eas;quae casis fortuit accidunt, vel inseri,ntur Ex quq doctrina ius ut etiam
urantem filium i ulpabiliteri ob innvincibilem ignorantiam con te tecum vitae periculo stam testimonium retractare: i Dei qua re in sequenti pri
l. a 3 1 Mi vero a restitutione item liriberetur nn ex ignorantia crassa, & vincibili, muni; iurat , racione cuius altardamnum aceeperit . Ref, ndetur quod non, sed teneri ad restitutionem damnorum in solidum. Ratio em quia sistuta salam iurans ex tali ignorantia, nouexcusatur at mortali, ita nec eximitur ab obligatione restitutioni fr& sculpe aevit mortaliteri sic tutando, ita ac resti traionem, damni illati tenetur, Cui
sic reiam iniuste,si per iiii 'Ilim pro i anum damnificaverit, sia falsa attesta tione iuram ex ignorantia quidem, sed
allegati. Et adeo ad relliturionem daria ni illari tenerunis; qui falsium iuravit ex ignorantia quidem, sed crasm,ut Testiirat ldia,' cit.R I 3 velit, in euin ipse μι- lgunia ca . cita' L. n. q. quod te mutetiam rad retraetandum situm dictam
si id profuturum putet ratione cuius
alteri mors, vel mutilatio esset inferenda, cum aequali etiam periculo vitae, mutilationis,famar,boni temporalis, aut
honoris, si timile alteri sui falsi dicti
causa teneatur. Et idem docent Filiive
clusium. 2. tractu o cap. 8. n. 214. o
Sarrus' is Clivi Retia lib. I 2. ωρ. 'I'. u. 8 Ubi sic: Dubium est, ad quam rast tutionem teneatur testis false deponebriudicia contra innocentem, cuius dicto pia mortem innocens damnandus. est: annςa r cum propr0 emtae perimis. eviram nium retractare, quo innocens. . morte &όσςωU In qua re certum est,quias σαωctatio Oihi si profutura, Mutinari, ἀπι- facere usolumnstitutionem ro Nisa, o damnis,ut dicituris materia restitutionis D cum do, rartum est, s ex loco tuto, sentem
non teneturse eram iudice prodere: . Solum igitur quaestio est cum ita re eiant,s usnisitum rerto mit seae periculo non possis si in liberarainnis id teneat res .PAnnuta eius opinionis esse dicuntur, ut tenti nomerem, eo quod quirique sibi potius quam al- ericosulere trauisti atq- - ωidere
159쪽
tur sua morti cooperari, se osserendo, ut huius tanti mali cavisa fuit. Pod si altissa et innocentem . non incurrit amplius periculum et ri , eoAt, omnes quos ego hactenus authores quod mel iam suspensus sit, aut etatam legere potui, plane fatentur in hoc casu suam redemit, reconciliata, σJatisfacta teneri falsem resem cum iitae propriae parte ad versa , tunc quidems cis didium periculo , cs' dispendio, retractare dictum suum praestito iuramento,retractare, in se in
suum, ut innocentem liberet a morte, cu- loco tuto constituere, donec satisfecerit partitus ipse suo falso testimonio causa fuit. F ostenses adhuc clinius fuerit, aut filiis, inmet calet. 2. 2. P sit. γο- art. 4. Solus parentibus, ob damnum famae, honoris, ae expresse lib. 4. de Iust. q. 6. art. 3. in resp. rerum temporalium ex tali testimonio DL ad quartam,dub. 3. esc. gratius aute sὸ illatum , meniamque supplex petat. dialium. L. Medin .e de resis. qu. 3 c-- βuod si in ista id praesare non pssit,sa 4. ad quartum . Na arr in Man. aut quis incurrat propriae matae periculum ,
e. 13. n. IT. mersc. 23. Petrus Na marra aut propter perpetuas inimicitias, quas me-
lib. L. de restit. cap. 3. par. 2. dub. II. risimiliter ex tali sua retractatione secutu - 232. Ludo Dpee p. p. distriat. Const. e. ras animadiertit : aut quia facta talis'. in e. ton. de Corduba in Summ. G- restitutione , parum , aut nihil ei supes conscien. q. 1 7. mersic. Tertia. Petrus rese nolit, undese, familiam suum
de Aragon. 2.2. qu. 62. a. 2. coni. Ic. com alere possit, tunc satis erit, quod in mor
eius 3. Toletur sestruct. Saceta. e. tesua Letum suum retractet , ω melioris in fis j in Emanuel Rodrique: tract. de quo possit modo satisfaciat . Hactes ausordine Iudiciali cap. 7. concla 3. Clamis Regia toto n. g. cit. Cujus doc- Ratio est, quia licet unusiquissue mitae trina, tota, & totaliter facit ad nos suae magis,quam alienae, promidere teneatur, trum res γnsum, ut patet de juramen- id tamen merum estselii caeteris paribussed to falso ex ignorataria crasta, cum haec in hoc eas. innocens est inpericulo mortis ob nec excuset in casti proposito a culpa iniustitiam a testefactam contra illum, mortali, nec ab injustitia , &c. Vide eum caeteris paribus mita utri quest par, eundem Saurum n. 9. sequenti, ubi maius est ius penes innocentem iniuste ac- inquirit : Quid agendum sit, quando eustum, quam penes testem, ob cuius fal- testis falso deposuit, & eo retractante sum testimonium mitam emittit. Ergo lege dictum suum , adhuc si in t alii telles ,-titiae cum evitae periculo eum liberare te- qui non retractant dicta sua : an scinetur, sbique imputet testis quod sej- licet teneatur testis ille in hoc casti re sum in has angustias redegerit. Ramedis tractare dictum suum . igitur in aequali gradu innocentιae mihi plus tenear, quam proximo , cum sint om- PRIUILEG IUM SECUNDUM
nia paria, cum tamen ego Sum causa damni cax , potior est alterius, 3iit inno- ignorantia non culpabili, mel oblimiscens est, eonditio . Guod tamen intesistendum est , ut diximus , dummodo putet retractatione sua sic damnatum fore Gerandum,m non alias,ob rationem dictam es enim si ceret retractatio eius in absentia, in loco tuto constitutus, sine mitae periculo , tune satis esset id Iudici meritatem manifestae , misis literis , in proprio iur mento confrmatis , etiam eum damno famae, in honoris, Hisse imputet, qui restitutioncm damnorum omnium, caene, falsum iurans, ob quod alter morti es condemnatus, excusatur . retractatione sui dicti, nec tenetur cum πιι-ra suae periculo alterum eripere sed neque ad damnorum factorum restitu tionem aliquam obligatur.
160쪽
i 36 De Privilegiis Ignorantiae
ignorantia crassa consequenter culpa- ti privilegio, subn. 23 o. uti pariter fabili) jurantem falsum, definitum vide- ciunt ibidem dicta pro presenti secuntur in praecedenti primo privilegis: in do proposito.
hoc autem secundo, ab utraque obligatione eximitur,si falsum juraverit,& de- PRIVILEGIUM TERTIUM posuerit ex ignorantia, vel oblivione
non culpabili, quod privilegium etiam seisse mihi sterens sponte , iam
sequitur ex praecedenti,ut consstat,& ad- midelicet inductione mea , ad iuran inittitur expresse, & sub iisdem verbis a Sastro L c. n. II. mersu, Pinio, dum ibi sic: Si quis ignoreantia non culpa sili, mel
oblitione falsum dixit testimonium,ob quod
alter morti est destinatus,non tenetur iuxta ea, quae duL p. propositione 4. diximus, cummitae periculo illum eripere, sed. neque ad damnorum facὶorum restitutionem aliquam obligatur. Ratio patet ex dictis, cum neque teneatur ratione rei,nihil enim positime accepit: neque ratione iniustae dictionis ,quandum id quod ex ignorantia, . bona de putat se merum , si ego DL
sum norim , conducar tamen ram n
tum ad probandum merum. O tuendum ius meum , licebit mihi id pem mittere nihil tamen cooperando Iuterque in hoc a culpa prorsus erranientali, immunis erit.
V gium,relatum, & admisdoquidem non perfecte , in formaliter faL sum a Sanchee par. a. . Operis MoraL Lstim tulit testimonium,sed materialiter ta- cap. 8. n. Io. in fine . Et cum ipse, me. tum,ac proinde ad ista non tenetur cum ta- ritὀ approbatum a Fagundet in Decialto suo damno, incommodo.Si enim excu- to. p. libr. 2. cap. 7. n. I 8- quod praeterea
satur in hoc casu ἀ periurio, o Dei ostensa, cum iisdem probatur. Nam & si verum magis excusabitur ab ossense proximi , at- sit,inihi & nemini) licere eum ad iu-que adeo a restitutione, iuxta ea, quae ibi randum inducere, quem scio falsum iadicia sunt . in qua tamen re diligenter reipsa juraturum, licet bona fide de P-caMenduin est , ne sibi ipsi blandiatur tum , putando id esse verum, ut docent
quispiam , cum raro contingere posit Azyrius tom. p. lib. I. cap. II. quaest. I. ignorantia , in oblimis inculpabilis in Versu Qaeres ; idem Sanctit. n. cit. E tam grami materia. Hucusque , gunderes . c. n. I p. Suared de Relig. to. a. de ante ipsum Petrus ' marra de restit. De Iuram. libr. I. cap. I . n. 3. Pariuia
lib. 2. cap. I. num. 23 F. subsequentibus ligus cent. p. P. F. Iulius Mercur. insuaverbis :Adnotat camel. in d. an. quod si Praxi Opinionum limitata par. p. an. quis ignorantia quadam non damnabili, & alii: ex. gr. mea interest ad tuendum mel oblimione, falsum dicit testimonium,ob meum ius aliquid probare, & est aliqua
quod alter morti est condemnatus,non tene- circumstantia,quam veram este putat is
tur cum m periculo illum eripere,in mia qui vult jurare,& scio ego illam esse fal-hi ita miritur; immo nec ad damnorum 1am: non est mihi licitum eum induc factorum restitutionem ullam teneri puta- re , ut id quod bona fide verum putat, rem computanda est illa damnifica- juret: quia & s jurans in opinione ilia, tis si damnificatio dicenda est,inter eas, quae ignorantiae causa , non juret falsum nisi eatu fortuito inferuntur: mel ex te issima materialiter, jurat nihilominus id, quod culpa, quae non ob are ad restitutionem sa- reipsa ego eum inducens ad jurandum , eis ostendi. Accedit etiam Emanuel Ro- filium esse scio:quapropter ego eum in-driquee. in tract. de Ordine laudiciali cap. ducens ad iurandum, nequeo excusari A7. conclus I. SI authoritas eorundemia crimine periurii cum inducam alterum Doctorum , quos allegavi in prae ceden- ad afferendum Deum in testem, i ci fal