장음표시 사용
181쪽
tum poena mortis puniebatur Laetit.xo. 16s Superaddit igitur tantum iu'. In his communiter Doctores. In qui- praedictis casibus, ut dictum est, in quibus casibus,etiam communiter docent. bus Parentum reverentia acriter laeditur. teneri Filios aperire in Confessione persenam Patris, vel Matris ostensam sicuti etiam explicanda est circunstantia, Parrieidii nam delinquunt dire iste contra quartum praeceptum, & virtutem pietatis,qua parentes tenemur honorare,
di diligere; unde habent huiusmodi peccata peculiare malitiam necessariδ ape riana m in Confessione . Nams'. cap. eis. r . n. 3. in fine. ubi effectum confitendi necessario circunstantiam per nae, extendit etiam ad Superiores, quoad
ea, in quibus illi habent potestatem super nos) Tolitus libr. F. Summae cap. p.
n. 3. Atyrius D. 2. Instit. Moria. bb. E. e. a. u. h. Fagunde: in Decal. to. p. de 4. Praecep. lib. 4. eap. 2. n. p. Trullench δεα, me g. tom. p. M. 4. cap. p. dub. M n. 3. Bonacina ro. R. disp. 6. quaest. Ubica ,
P.M. s. n. 3. & alii apud ipjbs, & communiter quorum aliqui praecipue Pon Tinan. 3. cit. Nemri f. apud eundem Truuench n. 3. est. eandem obligati nem, aperiendi videlicet circlinstantiam persis ostensae in consessione, extendunt etiam ad eos, qui offendunt Praelatos,aut Superiores; nam & ii delinquunt taliter, contra reverentiam Supeii ribus debitam , ideo tenentur exprimere Personam . nec satisfaciunt, si dicant, se iniuriam alteri intulisse; quia hoc peccatum , ob reverentiam debitam Superiori habet specialem malitiam. Et ob eandem rationem idem Bonarina,cum eodε Henriqueta relati pariter a Trullenin l. e. censet, explicandam etiam esse circunstantiam personae,quando iniuria fuit illata Sacerdoti, quoniam peculiaris rcv xentia Sacerdotibus debetur. Secus v
ro si iniuria illata sit Viro nobili, vel C
Fnato,aut etiam benefactori,eo quia huiusmodi circunstantia non ita videtur Peccantem aggravare , ut malitiam mortalem specie diversam actui super- addat. atque adeo in ipsis etiam circunstantia persenae ossentie necessario aperienda est in confessione, aliter haec ellet nulla,&sacrilega; Nisi excusaret ignorantia,
ut dicitur in pmposito Privilegio, haee
enim si adesset in poenitente, excusaret utique a culpa, & sacrilesio taciturnit rem ipsius,& non ex pressionem circumstantiae persisnae offensae. Quod vide tur certum; sicut certum est per omnes, non esse sacrileSam , nec culpabilemo Confessionem illam Sacramentalem, in qua non exprimit poeniteris, nec aperit, aut si abiicit clavibus directa peccatum aliquod lethale commissum , non quia velit illud expresse non aperire , exprimmere, nec subiicere, sed eiuldem non re cordatur dum confitetur.
Filius non obediens Patri, in Magri inspectantibus ad bonos mores, in ne- 'efiariis ad Salutem si ignora ter id faciat, non peccat
α σε Ilius ex quadam lege iustia
tiae, & observantiae nat ratis,& ex vi hujus quarti Decalogi praecepti, tenetur ex dictis, & me citius, tria exhibere parentibus, amorem via licet, reverentiam,&obedientiam: imis
honor, de quo praeceptum ipsiim loquiatur, in his tribus consistit, ut dictum est Irivilegio praecedenti in principio. Hinc
equitur, eundem ita ex hoc praecepto artiari, de adstringi ad obedientiam e ga parentes in rebus licitis, ad bonos mores spectantibus, & maxime in ad salutem necessariis, ut peccat mortaliter denegando in his obedientiam eisdem, V , ut
182쪽
116 De privilegiis Ignorantiae
ut communiter Doctores i concorditer Versu Paria Filius. Syrum Le. 11. xo. asseretes, certum esse filios teneri paren- ω um l. c. Toletum in Summa libr. s. tibus obedientiam praestare,dc sub mor- cap. p. n. s. mersu, m. tenetur, Versu, tali siti si excuset parvitas materia:)quan- Rursus secunia. Amiam D. 2. hbr. 2. cap. do ii praecipiunt illis aliquid in re licita , α. qu. 4. Trussenia in Decal. to. p. lib. 4. de materia gravi, quae de subsit parenti- cap. p. dub. 2. n. II. et alios, quos etiambus. Hocque constare videri: Tum quia allegat Leander l. c. qu. 3. ubi in princia obedientia parentum debetur ex hoc pio ait, certum se peccare mortaliter filium,
praecepto honorandi illos: tum ex illo qui Patri praecipienti aliquid circa ianas Pro reb. p. Audi, Ali mi, ciplinam patris mores illius nodi obedit tamen: 'Meuiso ne dimittas legem matris tuae. Et ex alias par vitas materia, . aut alia ratio e
v. Taulo ad Colosi f. 3. Filii obedire cuset. Optima limitatio. Uerum, quae parentibus per omnia. D ad Ephes. 6. Filii alia ratio excusabit hanc lethalem filii obedite parentibus mestris in Donum.Tum inobedientiam, et culpam denique,quia sicut tenemur obedire ma- 267 Dico ego in promptu esse, et ab datis Principum, ita de tenemur madatis ignorantia desumendam, ut innini pr. paren rum,quq vim habent legis:sco positum privilegium,quod expresie adnes - Mandatis inquam parentum tene- mittitur a Sybvestro in Summa, Verbo F murobedire stib mortali in re licita , dc bi,qu. - . dum ibi sici Ad obedientiam cir- materia gravi ,3 sed quae etiam subsit iiD ca rem familiarem tenetur Alius,'maludem parentibus, ut innuo supra, de ad- magis in necesiariis ad salutem: si is evertunt Syrus in Claris Regia libr. 7. spectantia ad bonos mores, in quibus, si ob
cap. s. n. 9. Gramus libri L. Decis Au- aιre contemnat, est mortale, secusse non ob rear. cap. 36. n. 13. 6ccum ipse, de aliis diat non ex contemptu sed ignoranter:a inter quos est controversia, quibus in bima in Summa Verbo Filius Τώ. is n.
rebus filius stabjiciatur Patri, de teneatur 17. sub his verbis: Tenentur istarentia Iub mortali illi obedire) Diniar p. 8. de bus obedire in his, quae pertinent ad dis si-4. Decaho praecep . ra . p. disp. 3. qu. h. tionem resfamiliaris,' sto magis in nam quibus in rebus filius non rubest necessariis ad salutem, ut sunt ea, quae pera Patri, non tenetur sub mortali illi obedia neas ad bonas mores ; in his si uer coni re; Subiicitur autem vere in rebus pertinentibus ad bonos mores, dc ad salutem spectantibus, eo quia tenetur Pater filium bonis moribus imbuere , dcc. ergo
huic praecipienti ille aliquid circa bonos mores, dc ad salutem animae spectans, tenebitur obedire: peccabit igitur momtaliter filius, qui non obedit Patri praecipienti illi, ne eat ad prohibitos ludos, vel
ad meretrices; ut relinquat illicitos con . tractus, de vitet noxias amicitias; de huiusmodi,quam inobedientiae, de Paternae essensionis mortiferam culpam,esse speciatim in confessione explanandam,c6Ωtat ex privilegio praecedenti, de recte notant metares. Vide Caiet. in Summ. Verbo Filii peccata.'Diarn in Adan. cap. 16. n. 32, nsu Tertio peccat filius, σmnens obessire; peccat mortaliter, semis ex
ibi enim, et ipse sic: Filii EVisseriant obedientiam, quam parentibu debent, quando parenter serio iubent, e filii eorum iussa quae maxime spectant ad Let oi m res , ad salutem anima hienter negligunt, in recusant; non tamen ,sper incoψ-derantiam, melosi ionem ρη termιttant.
Requiritur igitur per hos Doctores scie-tia in filiis ad lethalem culpam ex inobedientiae capite contrahendam . Et praeter istorum authoritatem quam utique approbabunt omnes) accedit ratio intrisueca millies tradita: quod vid licet ignorantia scientiae opposita ) excludit voluntarium consensum, consequenter peccatum, ab hoc ergo ipsa
183쪽
meliae etiam in proposito Privilegio: excusationis a Nerato, quam saltim imhine dici poterit ignorantia, ratio alia plicito, adducere intellexit L e
CIRCA QUINTUM DE CALOGI PRAECEPTUM,
168 Abetur hoc Divinum praeceptum Deutero m. s. I p. est Exodi ΣΟ. i - . his solis Verbis, Non occides: quod praecep tum de non occidendo , comprehendit non quodcumque
homicidium, sed tantum illicitum, & injustum, quod sit
peccatum mortale, etiam publica authoritate factum licet
enim Principibus, & iis qui publica aut horitate fruuntur videarur homicidium concessum , nequaquam simpliciter concesium est iisdem , sed selum juxta leges, & praeseriptam formam justatue, & ubi ratio, bonum, communitatis, ae Reipublicae id postulaverit, ut communiter Doctores . Hinc optime homicidium in hoc quinto praecepto prohibitum , definiri potest cunia Trutunis aliis apud ipsum) Τ hoe Praecepto c.p. Διφ. n. v. in fine uni a hominuocinio: prohibetur enim in hoc praecepto homicidium injustum, & illicitum, Corporale, & actuale , quod ex se utique est peccatum : nam omnis injustitia mavis ut est iniustum,& illicitum homicidium) est peccatum mortale. Item prohibetur voluntas Occidendi: cum actio interior, & exterior circa idem obieetiim, sint ejusdem speciei. Prohibetur praeterea praeparatio quaecumque ad injuste occidendum , ut vulnerare, mutilare , gladium quaerere ad Vulnerandum, mutilandum, & occidendum insidias alicui ad mortem tendere; aut quovis modo ad iniustam occisionem concurrere. Et nedum prohibetur in hoc praecepto alterius occisio,& mutilatisiverum etiam fili ipsius: nemini enim licet quacumque ex causa seipssem directa oeeidere . Unde per se loquendo peccat morialiter stemina , V. g. quae sibi mortem infert, ne ab alio opprimatur: & Iudex, qui propria auctoritate seipsiam Oeeita, ob peccatum quod in aliis morte punire selet. Si quidem homo non est dominus vitae si1ae , sed custost hinc se occidens peccat, non modo contra propriam eharitatem, sed etiam contra iustitiam ; gravem Deo, &Reipublicae iniuriam irrogans.Item peccat etiam,amputando membrum aliquod sui corporis ; quamvis enim id liceat quando membri amputatio necessaria est ad Vitae Konservationem;eum pars toti honesti postponi possit, & quisque debeat vitam suam conservare remediis ordinariis secus tamen quando dicta membri amputati O, mutilatio necessaria haud est . Q re merito Petrus . S. Ioseph in Summula Oμμm conficientiae de V praecep Decalogi cap. s. an. p. mersis Non licet,ait: N que ad sedandas carnis tentationes,vel peccatum fugiendum,li re aliquod membrum amputare, cum illa amputatio non sit medium ad talem finem necestarium,aut multum conducens,ut experientia ostendit. Vnde concludit)si nonnul-ώ ex Patribus antiquis singuam ilia e corporis partes sibi amputarunt, ad Fuperan μ
184쪽
is 8 De privilegiis Ignorantiae
tentationes; disendum est, eos id fecisse, mel ex instinctu dimino , mel ex igninaaria , qua forte culpa non carebat- Et bene concludit iste Author, quae ignorantia forte culpa non care t: bene inquam forte, constat namque ex dictis cap. L. Primilem 3. n. 34. posse dari quandoque, & circa hoc etiam ignorantia inculpabilis : imo - nedum circa membri proprij mutilationem, & amutationem , verum etiam cstra sui ipsius occisionem, eo modo quo ibidem dennimus; & insta etiam stabili mus. An vero ad Hittenda sit ignorantia invincibilis ,& inculpabilis huius quinti praecepti, etiam respectu iniusti homicidii alterius hominis, negative res γnditia- . dum utique videtur, castis 'uae attulimus eodempri vi . 3. cit. & ex Doctorum communi,cui subscribunt Leander par. 6. trarii. a. de fide, disp. a. qu. 78. in fine: δεμ. viedo, & alii apud eundem . Quo tamen non obstante, circa hoc etiam admittenda sunt propria, & afferenda ignorantiae privilegia: Sit ergo PRIVILEGIUM PRIMUM tutis actus, laud inhonore dignus, eom
muniter reputatur . Eoque magis inter v
Ignorantia inmincibilis excuset in aliquo nisse ignorantiam inmiscibilem est censem easu ἀ eulpa Athali homicidium dum, quando Dei intuitu, ac minutis, fa- sal ipsius. ctum comperitur . Neque est improbabile, ignoratam excusesie a culpa lethali actum,
. a Ta Oc idem privilegium su- quo Lucretia seipsum interfecit ; simile iis xI perius attulimus picet sub alios actus ab L icis hominibus factos .
alio titulo cap. a.primiter. 3.sub num. 1. . Ita Molina. Alia, quae hic asserci possent&praeter Doctores ibi pro eodem rela- in confirmationem huius privilegii, d
tos, placet etiam P. Dianae tom. 8. ordi- ista, & allata sunt a nobis in primat . 3. cit.
ideminet libenter admittere contra Ca- ρε t. 2.2.)Quaerens enim P. PRIVILEGIUM SECUNDUM
miana eo loci , an excusetur aliquis ex
ignoranti a invincibili ab homicidio sui Ignorantia inmiscibilis, in quo casu excusat ipsius in aliquo casu , ad evitandam ex. a lethali culpa homicidium fui ipsius,
gr. gravem ignominiam, servandam ca- o facit illud licitum, calor etiam stitatem,&c. resolvit assirmative, sub his . quod se mortuus non debea rverbis: Dicendum igitur est, quod quam ' . in dubio priuari Eccle mis homicidium sit contra lumen naturae se-i flica Sepultura .
cundarium , hoe es , contra conclusiones δε- .s f
ductas ex principiis notis lumine naturali, i. x o Ruitur hoc privilegium ex tamen potest cadere ignorantia in eiusmodi i aperta doctrina, quam tra meritate, praesertim in aliquo casu, m. gr. dit Pater Diana tom. 8. Cardis. Dact. ad mitandam ignominiam , messerianda resso. expari sarin. 7. Misceli. 2. res
eastitatem. Ita Diana, loquens desiit L 7. & quoniam tota eiusmodi resilutiodio : sequutus praeter alios in se ibi cita- vim habet probationis propositi eiusdemtos linam de Iustititom. .tract. 3.disp. privilegii: idcirco eandemmet hic pro'. s. ubi sic ait : stando quod de iure fundamento assero, transcribo, ac sid est naturali, occultam, batilem, minimeque liter ad literani refero. Est autem huius.
Deile permiam hiare rationem, in id cade- modi. , . . . -
re potes igno antia in incibilis, quicquid Resilutio proposita , viscutie da est
aliqui in contrarium dicant,maxime quan- ex occasione cuiusdam ficti enaaerat. a Serdo id ab aestimatoribus huius Mundi, mim nardino Mardeonio de Antiquitate Prbis
185쪽
Patis vij si . i. clais I . ubi agens de fabe a Balignana, puella agresti, sic asserat. Eis magnam laudis laeὶuram nobiles Mulieres Tatamina ex eo fecisse et ideo , tur, quod hic modo puella rusticana obscuriis smi nominis, pudicitiae splendore prae caeteris
luceas r ego tamen ex eo patriam nostrari
praeclari jacinoris laude fraudandam notet oen μι : quin potius de tam generose,ac pudies animi constantia, sic ignotae puellae ad prisci m decus Pata inae pudicitiae, quicquid olim de hae esa in alio nostro opere de Castitate iam dixi , his rursιm rcferendum puta ris. Nam quo tempore Maximilianus A gustus ratam ferme Venetiam, in praesertimurum Ira raminum excursionibus dei stabat: cum turbatim a ses omnes in e
sem confugerent, puella ista a esu humili loco nata,sed nobili o animo, inham forma praedita, e ι iam ιwessa est, a
cto itinere ex nimia trepidatione deflexit: c dum ita ignara locorum, erraianda, lac mans, omnia circumlustrat , in marius forte
Midit . litum Venetorum , qui praesidio bifflabant: a quibus tracta est in proximaeontubernia, M ibi interim lui&ιο haberatur eius pudicitia . Sed nsio quo colore, em fato , probit miselia domo, recta ad portam, qua paulo ante ingressa fuerat , f. sina procurri , putans se tutiorem fore inter A es, o' in inis, aitque ubique locorum , quam intra maensa , o mellia Cimitatis.
Insequuntur incerta uti , ae impii 'aedones . Fugit exterrita puella more trepisce, in im-kdis Damae , quae a canibus rapta fugam
rapit in nemora , c saltus: in ubi e δε- re amplius nau sperat de praero a saxi cropidine sese raecipitat , mrigens subito casu
contera, quam comprehensa ludibrio es rabidis molossu . Haud secus insedis rigo , ωbi effugium nultam reliquum iidet, de Ponte Cor- , Miseria aderat, in adiace
rem flumiumsese praecipiti saltu denutrit,
pudicitiam Jam Deo seriandam commi tens . At dum nopositi tenuae ab istis adlua
mari recuset, in exterrita enatare nescit ,
nec eurat, lassorpta mox a flamines οω-
turi: quin paulo post in enta in proxima ripa, sine funebri secto sepelitur: haud dirua, meo quidem iudicio, quae sic sepeliretur . Sed certum est , quod sicut nihil prouis impiis celebris sepultura; ita nihil obes iusis, ii
lis, ac nulla . De sa Ioames Nouentanus Pataminus cecinit hoc Epitaphium.
Euganeas inter praestans virtute puellas Hoc iaceo indigne condita Virgo loco, Nam cu me peteret lascivu miles ad usu Munera poste mori magna Dere milai. Disce age,sit quati, Virgo, servare pudoruPro quo nil timui perdete corpus aquis. Sunsita hae celebri historia , quaesitum m hi fuit a quibusdam amicis, an dacta Virgqa peccato honneidij possit excusara, in an rerrite fuerit Ecclesiastica Sepultura ηι ata a Et no resolutione dubii supponendum es ex
D. Thoma in L. 2. u. 6 . ara. non licere
se 'sium occidere, etiam ad miraudam se nicationem. Vnde 'geata Lucia ad impium Tyranisum a rmantem se eam ad lupanis ducturum, ut inibi a iumenibus su ar, tur . Non inquinatur, inquit, corpus nisi aeeonsensu mentis : minuntia tua mihi dupli eatitur ad coronam . me D. Augoinus sibi. de ciuitate Dei, cap. 18. rur homo qui mali nihil fecit, sibi mala faciet 3 Et ratis est, quia pudicitia mistus es animi, comiatem habens fortitudinem ; unde cum mi tus si animi, confisit in animi consensu rquare si in impudicitιa non consentitur, uora amittitur pudicitia r in cum comitem Mabeat 'rtitudinem, debet potius exsortito di ne quaelibet mala tolerare , quam summinterimere ad mitanda mala. 1 i Sed licet haec doctrina mexa sit , ego tamen in casu nostro puto excusandam esse supradictam mulierem : nam suppom dum est hocscisse ex ignorantia in incibili
nam ut admertit Trutinia in Decalogumlo. L. lib. I. cap. 3. dub. I. num. . Lessus lib. 2. v. s. dub. 6. num. 33. Petrus marrus by L. cap. 3. num. I 3. cr i . AD. V ta gera de Iustit. παξ. 2. castri. duἶ., .num.
in alν , se occidere ob pudicitiae custodiam, non est ita erindens. se mauum, quis inculpavpost ignorari in si in hni I
186쪽
16o De Privilegiis Ignorantiae
tum , quod docuerunt Stoici, in insinua- dens respectu actionis,ita in e numeri. re detur D. Hieronymus in cap. p. Iome , Aetorius par. p. lib. p. qu. 4. Regmaldus inmersus finem: his merbis: Visis in persecu- Praxito. p. lib. II. cap. 2. n. Lo. Sancher tiombus no licet propria perire manu, as que p. p. Operis Moralis lib. p. cap. I 6. n. II. eo qu)d ubi castitas periclitaretur: hinc mu- MPman lib. p. tradi. 2. cap. 4. Assere. Σ.berem agrestem , ut erat dicta sueta, ta- n. 8. subi,quod etiam cocomitans ignoti ignorantia laborasse maxima probabilita- rantia ,si in vincibilis sit a culpa excusat ore dicendum est ; in ideosalmo meliori iu- Fρnacina to. 2. disp. 2. qu. 8. punct. s. dicio Ecclesiastica sepultura primanda non prop. .n 3 . & alii: unanimiter assi erat: nam ut ego probami in A. p. tract. mantes, quod si projiciat quis sagittam . res. 23. quae nunc est in tom. 7. Cooriun. in proprium etiam inimicum,invincibi- tr. 3. ref 67. in obseret at Fagundet. i , liter putans eia feram, non est reus ac-vecalog. tom. p. lib. I. cap. O. n. 3. in tualis homicidii r etiam si ita sit aflectus, hae materia in dubio inclinandum est in , et asstualiter in mente disse,stus, ut si famorem; sed puto minori apparatu, uno nosset esie inimicum, adhuc figittam scilicet Sacerdote, mel altero, quod sepse emitteret, et serte libentius eiacularetuntienda fuisset ad terrorem aliorum , ne ta- Quia actus externus emissionis sagittaeli exemplo hoc facinus perpetrarent 3 o ut non habet malitiam homicidii, utpote regnoscerent talem mulierem non primari factus ex ignorantia comitante,excusan sepultura Ecclesiastica ex praesumpta igno- te actum externum a pec M. Ratio aurantia, qua laborasi alis probabiliter exis tem cur ignorantia comitans excuset a timari poterat: nam in hoc casu locus est tum externum a peccato, et in proposito
iecturis, ut ex Iulio La Dorio in Vari privilegii nostri a lethali culpa homici-
Elucubrat. tit. Σ. eap. x 2. 28. Et sicet dii,est,tum quia actus non est malus,nisi Meldentes fimos non sint in Ecclesia ex sit volunta rius;actus autem externus h cap. Qibus 13. P. 2. cap. Placuit 23. q. micidii, factus cum ignorantia comitam F. cap. ex pari. χ. is Sepulturis, hoc tamen te, non est voluntarius, cdm non Derit promenit , quia Canones supponunt tales praevisius, & praecognitus: voluntarium decedere in peccato mortali ob desperatione , enim est a principio cognoscente singu-
mel iracundiam . Sed in casu nostro satis la in quibus est actio: Arist. 3. Ethicis. probabiliter existimari potes dictam puel- cap. 3. Tum quia actio externa ex o-lam Gubellam fimam occidendo , non de sionis sagittae ex. gr. non fuit causita ab re se in peccato ex inculpata ignorantia , assectu , & voluntate occidendi homi- quia erat puella rustica. Ergo, Haec nem, vel inimicum, sed a voluntate & optime P. Diana, quae satis utique cidendi seram: ergo pravus assectus ac- probant nostrum propositum privile- tualis erga inimicum quamvis sit pecca-gium. minos is, & malus: tamen actio externa
homicidii non est mala malitia homici PRIVILEGIUM TERT IUM dii, cum originem non traxerit a volum
tale,& intentione occidendi hominem , Ignorantia concomitans excuset a culpa le- scd ab intentione , & voluntate occiden- thati etiam ho adium alterius . . di seram:quae intentio, cum non sit mala,non potest actioni externae factae cum x L Ira Ujusmodi privilegium est invincibili ignorantia comitante com
sententia expressa Vas Me municare malitiam homicidii. Et idem in p. 2. aio. I 21. cap. 2. Suaret. de cen- dciat dici in aliis consimilibus Ita etiam suras disp. sec. 8. n. 9. ubi, quod igno- Doctores citati, & alii. . .rantia concomitans, est etiam antece- 273 Neque obstat, quod projiciens
187쪽
Cap. X. Privit. III. dc IV. 16 i
sagittam ita asseistus sit, ut si animum quarta, n. s. ubi sic e infert manus adverteret homicidium vellet, et appro- violentas cieraco non incidit in excommu-baret. Deus enim non imputat homini nicationis sententiam, quando ignorabat
peccata quae faceret, si hoc, vel illud in clericum eis quem percuisit: puta quia eo
mentem ei veniret: Sed divinae gratiae mam nutriehat, nec abfuid de Clericatis adseribendum est quod id animo non apparebat,ut in cap. Si mero, eo tit. et L. incidat: ut docet etiam Sancher De Re- consentit Innoc. Io: Anis. Et non incidit IV. to. L. tib. 3. de Iuram. c. 7. n. F. ex D. etiam si occideret, quia dolus requiritur. August. contra Semipelagianos : Non im- Idems habebat habitum, non iideba- putat Deus uobis sic Suaret. quae facere- tu puta quia de nocte erat, me. Suaret daremus, si Me, mel illud nobis occurrat, sed censeris disp. 22.sec. p. n. 1 I. s L. aD quae facimus,circa illud,quod nobis occurrit, firmans ibi, cum Comarrumias in cap. quod si non occurrat, nec se gerat memoriae, Almo mater p. p. I. ro. n. I s. id esses aut scientiae cum qua peccaremus , gratiae sententiam communem, quae sententia , 'Dei imputandum est. Θare quι in men ut apparet apud eosdem mei, excusat atione tacta diligentia se ciente ad caiem speciali malitia, & a contumacia contra dum perieulum occidendi hominem easu M- Ecclesiasticum praeceptum, ac proinde aeidit ι nimicum , sine dubio non est reus ae- Censura illum, qui adhibita sussieienti abs homicidii, etiam si ira sit dispositus in diligentia, per ignorantiam probabilem habituali assectu , quod libenter occideret, si Clericatus,in personam Clerici violenter
ciret se ruimicum o illa enim conditionalis manus injicit: Tais enim ignorantia ait non refert ad actuale peccatum . Idem do- idem Suar. n. II. cit.) dummodo qualiacet La man. l. e. mesu Neque obstat. Ve- tar, seu modus usius su cienter probabiliarum quidem cst, quod si quis sigillam si, excisat ἀ mortab culpa in transgresso
aceret intentione occidendi quodcun- Canonis e--- , γ' ιδεο etiam exeιι sat aque illud sit, quod sibi ob oculos extat, Censura , prout cametur in cap. Si mero Eccommittit homicidium etiam exter- de sentem. excommunicationis . Filuccius jnum secuto homicidio,quamvis id quod to. p. triat. Is . o R. de Censuras cap. p. prae oculis habet illi non Pateat esse ho- m. λγ. mersu Sexta , in ultima excerto. minem sed feram : nam sagittae prole a tom. a. di p. a. P. 8. punet. tio in tali eventu provenit ab intentio- nops . n. 36. Trullench in Decacto. ne , & voluntate non selum occidendi L. M r. c. dub. a. n. 4. & alii plures; imo feram, verum etiam quodcunque illud communiter Doctores, in hoc conve-sit,cum autem hoc non sit fera , sed ho- nientes,illum excusiari a Censi iris, qui cumo, sequitur occisionem externam es, ignorantia comitante facit aliquod opus sufficienter voluntariam, consequenter externum vetitum stab Censura . Per ad culpam, nec ab ipsa excusari, vel exi- cutiens igitur Clericum ex tali comitan-mi posse ut bene etiam Reginaldusino - te probabili ignorantia, At sussicientio adhibita diligentia setiam si alioqui per-ctissio gravis , & injusta esset) vel etiam
Occidens, a censura,& ab excommunicatione excusatur ut in proposito privile Ana, de alii stipraeitati, cum aliis.
Gi percutit, mel occidit Clericum , quem ignorantia nobabili putat esse Lai-
eum , ab excommunicatione excisatur. 27 gio: in cujus confirmationem veniunt
etiam ea, quae diximus supra in Trimi- legio 3. Barti capitis . α 7s Et hic adverto cum num. Iri S, ester Herti Excommm est. 1 i. Namarro apud ipsumat aliis,non
nicatio 6. Hersu Scien um ess esse admittendam in proposito privile-
188쪽
i61 De Ρrivilegiis Ignorantiae
gio limitationem,quam S, vester ciat sagittam in verum Clericum, ani- l. e. et alii. Excusari quidem videlicet sie mo interficiendi illum,et manus aberret, percutientem , vel occidentem Cleri- ita ut illum non attingat, non incurrit cum, si tamen, ille qui sic percutit, vel censeram , ob defectu exterioris actus, occidit Clericum , non det operam rei seu effectus , iuxta omnium sententiam
illicitati eiicienda enim est hujusmodi li- apud eundem Suaret ergo etiam idem
mitatior nam, ut recte arrus, et ex a pari affrmandum in proposito quaesi- ipso Suaret, talis limitatio absque ido- to,cui pariter idem mei respondent prae nea ratione, vel textu additur: quoniam ter citatos, & plures alios, Filhuccius metiam si talis actio alioqui sit iniusta per- cit. 27- Bonacham n. eis. 3 6. cum cessura
cussio, mutilatio, aut hominis occisio, si inquiens non incurratur,ni insito pecca- tamen quoad circunstantiam persenae is, in opere externo peccaminoso subcens percusis,vel occisis, quod videlicet Cle- ra prohibitor est Portu. in Dub. Regia. ticus sit, procedit ex tali ignorantia, quς V ι. ignarantia n. in e: ubi expresse
excuset a malitia sacrilegii, non incurri- sici Intendens percutere clericum, in per ι tur excommunicationis cens ira , quia ciens secutirem, non incurrit pinnam ex- non violatur Canon ille, in quo sola sa- communicationis, quia Ecclesia non excom-crilega percussio, quς voluntarie circa, municat nisi externam perinlsionem clerici Clericum versatur, in eo ponitur. Hine manantem ab intenta Vsius intentione .
privilegium idem currit,sive percussio, aut occisio Clerici orta sit ex opere liei PRIUILEGIUM QUINTUM to, sive illicito, dummodo qualitas, seu modus ignoranti et probabilis sit, ut dic- Volens quis ex prama sua intentione pertum est. Sed cutere, mel interficere Petrum Clericum,
α76 λςres hie,an e contrario si quis si errore, seu ignorantιa probabili,
Volens percutere,vel occidere hunc, que caseu mero, percutit, mel 1mersicit Pa putat esse Paulum Clericum,Petrum Laia tum item Clericum, ab excommu/cum per errorem, et ex ignorantia per- tione excusatur. cutiat, vel occid. it, incidat in excommunicationemΘ OFam vis non defuerint qui 177 Egat quidem hoc privis
id assirmaverint,quod Sylicster, in f - gium Comarru ias In marru Dias l. l. c. c. attribuunt Viol. in Cap. A. ma Miser par. p. g. o. n. II. dicti cap. Si mero. Verbo Ignorintia. Res- eris. ta vo e stat. Eo quia talis uir Iondeo negative cum itidem , dicenti- rantia ,seu error, neque intentionem, ne-us Glosi opinionem esse falsam cui fil- que actionem externam excusae,utraque sitati subscribit et Suaree l. e. n. 13. Et enim circa persisnam Clerici versatur .
ratio responsionis est, quia etsi peccave- Praeterea quia illa percussio hujus Cleriarit ille intentione, animo, et voluntate, ci ut sic, nulla ratione inVoluntaria est, reipsa tamen non percutit, vel occidit licet percussio huius Clerici,ur talis per-Clericum ; ad incurrendam autem exta sona est,involuntaria sit, argum. l. Eum communicationis Censuram,non sussicit qui,*. Si inistria,st. de Iniuriis. Nihilomi- malitia interior, nisi exterius etiam in nus, praeterquam quod sequitur hoc pria specie illa consumetur, quae necessaria, vilegium cx positione praecedentis, ut ex est ad talem Cens iram; licet autem inta se patet , idem mei contra eundem Co- casu proposito consumetur peccatum in marru viam admittit, & approbat ut specie homicidii, non tamen in specie loquatur consequenter)suare . t. c. n. 1 sacrilegii. Adde in confirmationem cum Et probatur clare, ex eodem etiam Sua codcm arce n. cit. quod si quis projia rei quia talis actio,ut ex directa intentio
189쪽
Cap. X. Privit. V. dc VI. I 63
ne tendit ad Petrum, voluntarie est: ut se subsequenti distinctione,&restrie- vero attingit Paulum est mere easualis, tione ad sit in mum . Videlicet siet seri& in voluntaria; cum suffciens diligentia potest sinquit ut actio illa exterior non moralis adhibita fuerit quod hic suppo- Llum quatenus tendebat ad percutien-nimus in ne alia perlbna ibi liliasset nisi dum Petrum Clericum , sed etiam qua-
Petrus: vel ne ictus,si fortasse a Petro aber tenus de ficto attingit Paulum item, raret in alium incideret: haec etenimis Clericum, peccaminosa sit, eo quod re Dduo invicem non repugnant. Et sicut pectu utriusque fuerit voluntaria,directe volens occidere feram, potest diligentia quidem respectu Petri, ut supponitur; sufficientem adhibere, ne hominem oc- indirecte vero respectu Pauli, quia nicidat,& nihilominus calii hominem oc- mirum sufficientem diligentiam honderest ira, proportione servata inter hunc adhibuit,ut caveret, ne ob errorem ictus hominem,& alios, idem castis mere in- in aliam persisnam caderet. Et tunc op voluntarie accidere potest, ut interficia- time procedit sententia C Uarrmetitae, cutur videlicet unus aὸ quem intentio di- sic contineat id quod se pra etiam conia recta non erat, sed ad alterum . inoposito , sc etiam quis casu percutiens, vel occidens hanc Clericum in particu lari exculandus est a Cens ira, & excommunicatione , quia respectu eiu13em Clerici actio est in voluntaria, ergo inculpabilis , consequenter ut sic non est
caula centurae, & cxcommunicationis et
Igitur verum propositum privilegium . 178 Nec refert oppositum supra a
marrumias: quod videlicet tam intentis,quam actio exterior in hoc casia versentur circa Clericum, quia, ut optime etiam Suaret cit. n. s . prope sinem e non ita versantur,ut una ab alia procedat directe,vel indirecte quod necessarium esset ad incurrendam excommunicationis
censuram. Et dicta percussio Clerici,quae in re ipsalvi exterius fit, est involuntaria, quia nemo percutit Clericum in communi,sed hunc,vel illum in particulari . At hujus particularis percussio est involuntaria , dc nullum alium de facto pereulit ; hujus igitur Clerici pecussio, ab solute,& simpliciter,involuntaria est:& idcirco sistus assectus percutiendi Cletu cum Voluntarius mansit, qui solus non siissicit ad incurrendam Censuram, cum
haec non incurratur propter affectum , sed propter exteriorem voluntariam percussionem : & ita etiam Suar n. cit.
ubi in principio assirmare videtur,& -- ne senteriam Comum me i sistineri posicedimus: tunc etenim actio exterior, ut
etiam est actualis percussio Pauli,est voluntaria, coniequererce stat in ipsa excu-sitionis ratio. Ar,quia accidere potest, ut actio illa,quatenus ex directa intentione tendit ad Petrum, voluntaria sit: ut verdattingit Paulum sit mere castialis ,& in. voluntariai, quia sitfficiens diligentia moralis adhibita fuerit, ne alia pers naibi iubesset nisi Petrus;vel ira ictus si sor lasse a Petro aberraret, in alium incideret haec enim duo repugnantia non sunt) & dato quod incideret, merὸ caluale,ac involuntarium esset,consequen-4er a censura, & ab excommunicatione
immune; & hoc selum est,quod intendimus nos affirmare in proposito privilegio . Vide Fortes. in Dub. Regia. Verbo miramim L s. Vide etiam ea, quae diximus sit pra primiserio Term alii Capitis . .
Ignoransfiιο lethaliter culpabili homicidio impositam esse Irregularitatem, ab hac probabiliter excusatur secundum plures Doctres. A quibus tamen di- mersum sentit
- 1 ' T T Ocidem privilegium , &1 sub iisdem ferὸ verbis
190쪽
ponit, & admittit castro Maus tom. 6. disp. s. punc. s. n. 3. ubi sic : Ignorantem probabititer poenam irregularitatis suo de
litto 4se impositam,excusari a dicta irregularitate probabile est. Et si ei obiicias ut
sibimet num. anteced. in fine , opponit Si ad incurrendam irregularitatem necesiarium seret cognoscere, eam pCenam delicto annecti; Ergo homicida ignorans hanc poenam nulla irregularitate tene retur, sed libere posiet ad Ordines promoveri. Hoc autem filium videtur, si quidem Iudex juste reum morti tradens irregularitatem contrahit, tametsi i no-ret irregularitatem suo ficto impostamesie , eo quod dedeceat Christi esse Ministrum,qui alium vita privavit sed haec indecentia emcacius urget in eo,qui iniuste,& inique alium occidit ; ergo irregularis erit, tametsi ignoret suo delicto irregularitatem esse impostain. Si id inquam ei obiicias, concessa oppositionis eoniectuentia prima: Ad paritatem Iudicis respondet, non esse incoveniens quod Iudex ignorans suo ficto irregularitatem
annecti, eam contrahat, nec tamen contrahat eam homicida ignorans suo delicto annecti; quia Irregularitas Iudici posita est non in poenam,sed ob decensetiam: at homicidae tum ob decentiam , tum in poenam delicti irregularitas insedicitur, quae irregularitas gravior est, &difficilioris dispensationis ; ac proinde non est mirum, ut cognitionem legis eam iudicantis expostulet. Ita Palao: &ante ipsum eadem sere distinctione uti
videtur Fortet. in Dia ReguL Verbo Ignorantia n. Iy. ut sequitur: De Irregularitare praemittendum est, aliam irregularitatem confugere ex delicto,ut ex homicidio, ex celebratione in excommunicatione, ex suspensione etaolenta, in similibus impositis in D nam delicti. Aia merὸ est irregularitas,quae non postur ob delictum ,sed ex indecentia, mel defectusignissationis, in comitatur non culpamsed indecentiam,qualis est bigamia, in irregularitaν contracta d Miae sine culpa damnante hominem ad mortem iuste.
Et quidem certum est apud omneι hanc i regularitatem secundi generas certo eontrahi etiamsi operans operetu r ignorantia iniis cibilir in proinde contrahens cum duabus sis irregularis bigamur quῶtumcunque id ignoret in incibiliter. V er sola quaesis de Ir- regularitate primi generas orta ex debcto.
an ista, ouae parnas; similiter in pensis, interdictum, inhabilitas, em Amtis, incumrantur ab operante in incibititer ignoran te Sotus, in Ledesema a rmaur: Sanc et mero cum multis aliis probabilius tenet halomnes poenas non incurra ab operante , qui haset ignorantiam iuris 'μι i illas imponentis: ita Portet.qui,ut patet aperte ex ejus verbis, tenα expresse irxςgularitatem ex homicidio tanquam ortam ex
delicto non incurri ab ignorante illam. 18o Et hanc sententiam videntur aperte etiam docere ii omnes, quos rotulimus in Primilegio Tertio quartipitis saepius in praecedentibus relato Τpraeeipue citati . n. io 3. usque ad finem privilegii eiusdem . Et praeterea apud eundem mei Palavsub eodem n. 3 candem mei sententiam ut probabilem do. cent SEchee lib. 9.disp. 32. λ I Comm-
cuerunt absoluto Hostiens cap. A nolis
etiam tract. Σ. Δγeccatis se, p. pun. ι man. 6. Huius autem sententiae, ac privilegii, ea est ratio ex Palao n. I. cit. quia
committens aliquod delictum, poenis iantummodo delicto eidem proporti
.natis subditur, non autem aliis extrao
dinariis poenis, quae & delicti gravitate excedere videntur; dc ab Ecclesia,vel Republica, ad Bequenaem vitandum deri