장음표시 사용
191쪽
licti usum imponuntur, vel ob alia causam. Qirare & sicosensu delinquentis in Menam non requiratur ad sustinenda ni illam:requiritur tamen illius cossessus in culpam, prout haec est causa talis poenae, seu prout continet talem poenam,quod fieri nequit absque notitia pinnae, quando haec est extraordinaria . At irregularitas, quaedelicto annectitur,censenda est poena extraordinaria delicti, cunia obliget delinquentem , ut eam in s exequatur, ergo censeri non debet incurri ab ignorante legem flab tali poena esse latam. Σ8i Faciunt etiam pro hac sententia, & privilegio, tum e , quae diximus in probationem eitati primiles tertii capitis quarti: tum etiam Cap. 2. De Constit. in s. ubi dicitur, fg miranter non ligari sententiis: nomine autem sententia:
ut optime etiam Portet Herbo cit. n. 2 o.
non intelligitur sola excommunicatio , Led de omnibus sententiis poenalibus ἰPropositio enim indefinita iuris tradens regulam,aequivalet universali , ut Iuristae Comuniter dicut. Et ita u. expansit Glossa, di multi Canonistae ibidem.Nec desinam hie in confirmationem dii horum asser reverba P. quae habet to. s. Gordi
nato tr. 1. ref. s. n. q. Expar. tr. L. res
3 s. Dicendum est igitur ad incurrendam excommunicationem , nos stere quodscia opus esse prohibitum ,sed ut sciam de poena, idque prohiberisub excommunicatione. Ita de eaeteris poenis suspensone, interdicto, inretu-iaritate, . quod es malis consolatorium: merum est , etiamsi ignorantia ut supra diximus,esset miscibilis; ita praeter M rolla docet Lauremtius de Ponec sic Diana: licet paulo ante, idest, n. 3. antecedenti I& etiam paulo post, videlice n. Σ. res lutionis 7. sulsequentis Gordinatae ; Ex ''. tract. 7. AEUHI. 1. res et q. sibi ipsi videatur contrarius ' primo loco, dum ibi MαIrregularitas ex homweidio, mel mutila tione,licet iideatur esse ex delicto, includit tamen praeeipue defectam levitatity ergo in Acumtur, licet occidens ignoret homicidio iti
tam impositam esse,in hoc dubium es Qui de notandum, uia quotidianum, in ἀ paucis diseusium, issicis quod aliquando αλ- rνm hominum torsi mgema. Pollariori v ro loco, quia sic ibidem : Magnam habeo
diritustatem in hac doctrina : mides enim se contra communem sententiam Traius rum,o' contra praxιm: CDidetur enimβyiacere,ut incurratur inre utaritas ,sisit annexa homicidio propter decentiam: in ideo nono insit etiam annexa in poenam : non enim incurritur ex uno capite, sed etiam ex alto,ut ego alibi adnotati. Hqc Diana aeu ius sententia mihi videtur amplectenda , uti & cum pluribus aliis D. D. ean dem absblute amplectitur Passarimes num mus ιn bbr. p. s. Decretalium in Cap. Vt Animar. 2. De Const. quaest. primae art. I 8. n. 3 64. admittens quidem& ipse ibi s& alibi 2 ignorantiam invii
cibilem excusare ab irregularitatis in iuscunque poena, excepta tamen irregula .ritate,quae ιncurritur ex homicidio propter
relata hic, & ponderata P. -κ,6c ab aliis.
Aboratim directὸ procurans Animatinaeius
cum ignorantia excommunicationis
imstae, excisatur asincursu g r. 181 Rocurare directe abortum
intrinsece malum est , & mortale , est . enim verum homicidium, & quidem,
gravissimum cum animae rationalis certissima damnatione aeterna quoad pQ nam damni. Cenissimum quoque apud omnes id nullo unquam casu licere: sive constet, jam animatum esse istum, sue dubitetur an de facto animatus sit: sive deinde intendatur propter se ur finem , sive inreudatur solum ut medium propinter alium finem,ad conservandam gr.e .
192쪽
166 De privilegiis Ignorantiae
vitam Matris; infamiam vitandam,&c. 'Machadus,& Amila apud eundem Diadum modo media adhibita per se ten- nam: Nihilominus indubitatum videtur dant ad causandum abortum, nequeo sub illa excommunicatione comprehen aliter conducant ad vitam Matris con- dere voluisse Pontificem omnes omni- servandam, nisi quatenus causant abortum . Et ratio est clara: Quia non sunt facienda mala ut eveniant bona, sed directe occidere hominem innocentem, intrinsece malum est, & nullo unquam casu licitum t est autem foetus animatus verus homo, & innocens maxime, ergo. De abortu directe procurato loquor . 183 Quivis autem,quocumque modo , vel medio directe procurans abortum stetus animali: vel ad id scienter, iussit, consilio, favore,auxilio,quomodolibet cooperans effectu secuto, ipse facto
incurrit excommunicationem latam a
Sixto V. cya Gregorio XIV. Ola reservatione pro foro conscientiae sis blata)liquido in si io vigore relictain. Textus autem sic fulminat j. & est huiusmodi: Omnes, in singuis cuiusicunque radus,
satus , ordinis, vel conditionis ea stenter, tam Laicos,quam Clericos , Saeculares, ineuiuscunque ordinis Regula es, necnon mulieres seculares , mel quemcumque ordianem professas,qui, vel quae, et ut principales , mel ut sociae , consciaeme ad tale faci
rem, potionem, mel aba cuiuscunquegeneris medicamna sicienter dederint, ac etiam scribendo titteras primatar, mel apochas, mel alias merbis , aut signis irruerint, aut con
suluerint, ultra praedictas poenas, ripse facto
nunc, prout ex tunc excommuuicamus ,
o pro excommunicatis declaramus. Hactenus Sinu V citato f. 7. suae Constitutionis
87. editae anno 1188. incipiente Ad efffraenatam . Et licet Pontifex in hoc g. 7.
non comprehendat expresse matres prς-gnantes , potiones abortivas per se sit mentes, aliove modo sibimet abortunia procurantes,quinimo ex vi hujus Textus P. Naidus acute apud Dianam . Tom. 6.cooriun. tr. c. ex A P. tr. F. res T.
videatur illas excludere: nec improianino persisnas principales,abortum procu rantes, quas in illa Constitui. expresserat: Expressit autem sic manifeste 3 1. Nec non praegnantes 'fas mulieres , quae scienter praemissa fecerint: 3. Ac mulieres resas quae eadem pocula sponte , ac scienter sum- Uerint. Ergo etiam matres sbimet abomtum foetus animati procurantes dictae
excommunicationi subiacent,quod merito etiam docet communis sententia :Fillluccius, Ponacina, Dicastillus , quos sequitur Diana t e. α8 Α qua excommunicatione in currenda , quibuslibet pri edictis modis
procurantes, vel cooperantes ad abommin,excusat ignorantia inquit privilegium nostrum J Et ignorantia omnis addit Patrisius Sporer par. 4. Trocinia Sacramentatis,in easte Libri, ubi De Aboris, sub num. 366. Versu Ab hac, pag. miti 34. tam iuris , quam facti. Ignorantia
Hiam culpabilis, sic illo lata, erasia,Opina , imo lectata , modo cum intenti temeritate coniuncta non st. Nam Pontifex in dicta Constitutione iterato adiecit particulam scienter' atqui omnis etiam σε ta ignorantia excuat a poena r sit is scienter aliquid facienti ut late probat San
9. de Matrim. disp. 31. Non enim potest dici scienter facere, qui facit ex ignorantι quati,dit etiam affectata. Dummodo tamen absit ingens temeritas, quam adesset sua δε quis mehementem habet sespicionem delicti prohibitii Talis enim temeraria gnorantia importaret lati mam culpam, o dolo aequipararetur . Ira citatus Sporer . Sc-quitur ex se perius, & pluries dictis ii ipii vilesium . α8s Circa quod nota primὁ : notuincurri excommunicationem a quom indolibet attentantibus abortum, nisi essectusecuto. Nam praeterquamquod solus conatus ad crimen non puniatur poena
193쪽
ordinaria , ut late probat cum multis Iu Clarus IVM. erim. idq; in Censiris generalitre ab omnibus admittatur e in hoc casu specialiter habetur aperte, significatum in verbis eius dei Constitutionis Stati in qua sic, g. p. fraωt reis asstrius secutussu : &rursus sic, f. . Ad tale facinus committendum, 'pem,c c. Constat autem regulariter verba intelligenda esse cum essectu . Secundo: Matrem praegnantein ab excommunicatione eximi, casu quo haec metu gravi, & cadente in costantem virum com- Pelleretur semere potionem abortivam:
quando enim coacta simit potionem , ex qua secuturus sit abortus, nequit proprie dici proci are abortum, hoc est studiose abortum quaerere . Quod simili ter sentiendum est de eo alio qui metu Pariter gravi coacto , aliquo ex dii his modis concurreret,c serando ad abortum causiandumr cum nec iste posiet dici, ut Iutet, procurare abortum, & studiose illum quaerere. Concludo tamen, caute Confessarios uti nihilominus debere hujusnodi privilegio, terrendo Pς- nitentes,enarrando illis Censuras a Summis Pontificibus filminata , disserendo Glutionem tanquam s censaras incurrisient, &c.
Ignstros in tantibiliter Duellum ab Eccle-
sa sub censeris Arahiberi , ab eissem
I . vilegium, uti admittere debent, ii omnes qui asserunt , Ignorantiam probabilem , tam iuris com munis, quam particularis, a contrahendis censit ris excusare: ex hoc enim principio, des Irasito sui optime etiam n ster Carasta de Duesio tria. y sece. fu
suo ρον. x valet inferre pror situm privilegium ; eum videlicet, qui Duellum committit, Duelli prohibitionem pro-
babiliter ignorans, a Duellicis Censuris immunem esse . Et ratio est clara, & a priori , quia ad Cens rix contrahendam requiritur contunsegia i , ut totiqs
dictum est si pra , in privi logiis quarti Capitis; at qui invincibiliter, & pro b
biliter igoorat, non est contum A : ergo nec Centuras contrahit . Praeterea ad censeram incurrendam requiritur monitio aliqua , sed ignorans utam αυCensuram , non censetur admonitus , alioquin non ignoraret, ergo uora incurrit Censuram , Vide quae diximus cap. . a Privilegio 3. usque ad 8. inclusa ve.
187 Ex quibus Privilegiis habes , Ita primo . Duellatores , icieims Doelia prohibita quidem esse Divino lare invincibiliter ignorantes, eae sub Piisseris ab Ecclesia prohiberi , Duellum ita
euntes, non esse excommunicatos: qttia
licet hi peccent contra Divinum iusi, Monomachiam Divino Iurei prohibi-
xam ineundo et non tamen contra praec
plum Ecclesiae , Duellum pro bente sub Censuris , cum de tali praecepto ut supimnimus in vincibilem habent igum
rantiam , cum qua non adest. Atemg
tus, nec contumacia . 'r . . . Du
x 8 8 Secundo habes, Duellatores h bentes etiam ignorantiam, moraliter vincibilem, quae tamen non sit crassa, &supina , cacusiri a Duelli eis Censuris probabilitei j ieeundum aliquo graves
Doctores: de qua re ei iam Curam tract.cit. quaesito 3. mι. s. negans & optime)n. 6. excusari a Duellicis Censuris, quando i Fnorantia,quae Crassa est, non cXm sat a mortali , quod & nos docuimus Primiser. 7. capitix 4. est.
18' Tertio habes , quod de si quis sciret quidem ab Ecclesia prohibui
Duellum , ignoraret tamen prohibitionem esie sub excommunicatione , have non contraheret si Duellum committeret . Ratio autem est, quia ad hoc ut delinquens incurrat in poenam duris in litivi ex delicto, non iussicit ut sciat, cognoscat ,& advertat actu opus esse Dr
194쪽
168 De Privilegiis Ignorantiae
bitum a Iure positivo e sed requiritur ut incurrit sciensesie talem appositam. sciat, cognoscat, & advertat a mi opus hyi Limitans tamen 'Naeet reus esse prohibitum , & praeterea sib tali suam huiusmodi do strinam, non esse poenaridest, cognoscat,dc advertat actu, extendendam, inquit, ad poenas medi & prohibitionem, & poenam Iuris posi- eres, in ordinarias, atque iuxta prudentis rivi . Quando ergo Duellatores nec Hri iudicium accommodatas delictor Nam sciunt, nec cognoscunt talem poenania delinquens, aut novit poenam medio- Duello im Positam equitur, quod Duel- creme aut scire debuit, & potuit, saltem tum ineundo excommunicationem non lumine naturali di state, Deli sti medio contrahant, excusante eos ignorantiao criter saltem punienda essed L Ita e δPoenae . neratus= Adleg. Aquit. Unde ignoransa so QDrto habes iisdem rationi- poenam delicta injunctam non exculabus, percutientem, vel occidentem Cle- tur a mediocri,& ordinaria poena ; ex-ricum, qui scit quidem prohibitum esse cusari vero 'γtest ab extraordinaria ,- ab Ecclesia percutere, & occidere Cleri- qualis est censura,vel irregularitas ex decum , & scit etiam hunc quem percu- ficto : sic 'gaw-rrus te. cuius limitati tit, vel occidit, essse Clericum, sed igno- nem, & sententiam, probabilem existi-rat prohibitum esse sub excommunica- mant Sancti in Suare quos refert, &tione hanc minime contrahere. Et ita de sequitur Bonicina De Censuris in comχ-- omnibus censetis in communi loquem ni disput. p. qι . 2. punct. p.pro sit. fies, asserunt, Doctores allati superius in num. a 3. . His legiis capitis 3 rit,pricipue --
marrus m Man. cap. 27. n. 274. Versu
. Decimolertis r ubi sic: in antia probathitis excusat as excommunicatione profacta damnabili i quia licet non requirature sensus delinquentis in poenam , uit ouia tur ad eam , quia obligatio non nititur eius consensu, sed potestare legislatoris im-
Ignorantia inmincibilis iniustitia Seiab , excuset misitem a culpa.Lya, π π Abes hoc privilegiu apud L I linam de Iust. rom. 4
ponentνι eam : requiritur tamen consensus in
eausam , ob quam imponitur , ut dixit S.
No. 1. . u. 63. ar. 8. in ut quis dicatur coisse mire ιn causam alicuius, non sinit,
quia consentiat in eo quod est causa ,sed re-qurrit- , quodsciat, aut scire debeat,id σου causam : in qui sitit aliquid esse malum, in ignorat paenam ob id impositam,scit quidem id quod est causa illius, non tamen causam
illius : ita Namarrus L e. ubi extendit suam doctrinam paulo infra, nedum ad censuras, sed etiam ad alias quascumque poenas exorbitantes,& extraordinarias. Quia poena propori nari debet delicto e minus autem delinquit, qui nescit poenam appositam esse tali delicto, quam qui istam novit: igitur qui nescit poetiam appositam esse tali delicto, non incurrit eandem pinnam,quam
tractatu 3. aisp. I 1.numer. 7. quod etiam
approbant praeter alios) Soto is Iust.
lib. q. quaest. p. art. 7. eodem lib. s. quaest. 6. art. Franciscus a Victoria Relectione 3 . De Indis, quinta propositione ε , n. s. 'opesinem. Et Relectione 6. De lure
Belli. Versiu artum dubium est n. 32. dum asserunt, Resium esse quidem nox posse rustum ex utraque parte ι isse tamen ambos pugnare posse ex ignorrantia : quando videlicet utraque pars putat se iustam defendere causam . Item , Nequire Bellum esse trinque iustum, nisi ubi
ignorantia alterutram partιum excusaret . Insuper, Non esse incon veniens,quod cum ex una parte est ius , in ex altera ign--tia in incibilis, quod sit Sellum linum ex utraque parte. Tandem, Psta ignoras
ria obabilinam, a r iuris cinquit Victoria θ
195쪽
Cap. X. Privit. IX. 8c Cap. XI. 46D
ctoria ) potest efie ex ea parte, qua mera i mi et in ratione talis praesumptionis potest sitia es, bellum iustum perse ; ex altera iste actus ad mirtutem iustitiae pertinere. autemparte bellum iustum, ides, excusa- Nota tamen quod supradicta ignorantiarum a peccato bonasiae . s uia ignorantia facilius habet locum in subditis, o militi in incibilis excusat a toto . item saltem bus, qui causam belli tanto examine discu- ex parte subditorumsepe potest contingere . tere non tenentur. Si autem occasion vato enim quod Princeps, auigerit bellii in hujus Dianaei notabilis : Quaeras hic: iustumstiari iniustitiam belti, tamen cur An Milites tum subditi alicuius Princi- dictam est) subditi bona fide sonisequi pis, tum extranei, teneantur justitiam Principe uum e insic ex utraque parte belli inquirere, & examinare ut licite subditi licite pugnant. Quod totum, ne- possint militarer Vel tantum extraneidum authoritative , & extrinsece, ve- Milites ad id teneantur. Item: An Mili-rum etiam intrinseca ratione probat res , sive si ibditi, sive non, dubitantes de
privilegium propositum : Cui si abscri- iustitia belli, sine peccato bellare poLbit etiam P.Diana to. 7. Coordinato tract. sint3Vide eundem P. Dianam . 7. Coor 7. rg. 4. Expar. . tr. . res a. . dum ibi din. cit. C tract. eodem T. ref 6. 37. 38. sic in fine: Dicendum est igitur altiluania 3 9. o. i. In hac ultima quaerit, Ambeliantes non peccare, quia ex ignorantia i .ad lites,sime subditisnes e non, tenean mincibili procedunt: non tamensequitur ex tur examinare Iustitiam belli8 Et respon-hoe,ex utraque parte dari iustum bellum det negative . sed ex una parte diri ; σ in aba praesu-
CIRCA SEXTUM, ET NONUM DECALOGI PRAECEPTUM,
Non Moechaberis: Non concupisces norem proximi tui.
Ly3-N-Decalogi Praecepto, quod habetur ECA L o. illis
verbis:Non Moechaberinprohibetur ιαdum adulterium V ri, quod proprie dicitur, sed etiam foeminae,&quaevis alia carnalis copula extra legitimum matrimoiiii usum: imo quicunque alius actus illicitus ad rem vene--- - mam, & Voluptatem libidinis spectans, alliciens, & pro movens, ut tacitis,amplexus scuti,delectatio,& intuitus turpis, locutiones, ornatus lascivi, litterae amatoriae, &c. Et nedum in hoc eodem praecepto actus exteriores luxuriae prolist,entur,verum etiam actum,& aflectum, seu desiderium interiorem,& voluntatem inordinatam rei venereae: Prohibito enim usia alienς Uxoris, cognoscitur lumine naturae prohiberi.etiam ipsius cupiditatem, quae ad illum viam parat: Matth. I. asia Ego autem dico et Ais,quod omnis,qui emderit mulserem ad concupiascendum eam, iam moechatus est eam in corde suo . Hinc est quod ad hoe Sextum eceptum etiam Nonum reducitur De non concupiscenda muliere, & maiarito alieno ) seu quod Nonum, in Sexto imbibitur , ut docent communi:
196쪽
i o De Privilegiis Ignorantiae
ter Doctores, cum Ponacina tom. 2. in Decal. praecepta disp. g. qu. Vnica,
σι sit. rima . Et hine iesia per est, quod & nos hic , siab unico, & eodem Capite, Ignorantiae privilegia ad utrumque praeceptum,Sextum videlicet,& Nonum specta tantia , promiscue , & unitim asserenda proponimus . 194 Licet autem Nonum Decalogi praeceptum ad Sextum reducatur, & in ipso imbibitum agnoscatur, eo quia, quando prohibetur objectum, quia de se malum est , consequenter etiam desiderium illius prohibetur: non inde tamen sequitur fiustra esse additum Nonum praeceptum , Non concupistes enim cum utilitate positum filii: Tum quia prava qualitas, & morbus pessimus peccati adeo male intellectum , & voluntatem ascerat, ut plerique Iudaei, fals3
existimarint e forte, addit Trustenta in Decal. tib. 6. cap. Irimco n. p. nunc ι dem aliqui nostri in hec errore et/ersantur sotu actum externum esse vetitum,& peccatum: Tum etiam, ut est rius, & distinctius appare it, concupiscentiam, deriderium, de affectum rei venereae vetitum esse. Clamis Regia lib. g. cap. p. n. 2. Bonac. 'op sit. cit. infine , & alii.
29 1 Et si obiter hic qiiaeras: An ignorans invincibiliter actum internum es
se peccatum , contra praeceptum ut supra, cognoscens tamen actum externum peccatum esse,excusetur a culpa soluin actum internum admittens Res γndeo assirmative cum Samhet Tomo p. Operis . ratis lib. p. cap. I 6 an. II. o Bonacinato. L. De ccatis disp. x. fu. 8. punc. 3. propositi. 2. n. 27. ubi ait, ad casuri huius quaesiti : Eum qui fornicationem externam nomis esse peccatum ; sed in incuιΓ-xer ignorat desiderium fornicandi esse pereatum,non peccare de eris servicationis,peccare meris exterius fornicando:pro quare alios D. D. citat. Hinc sit huius Capitis . .
Lgnorans in inci liter desiderium fornix candi esse peccatum, exiisetur ἀ cul- pa , solum actum ntemum, O L ertum ad .
etiam Sancheti n. cit.) cum proxima regula bonitatis,& malitiae humanorum actuum sit conscientia nullus peccare potest, quandiu cius conscientia
prudenter dictat id quod agit non esse eccatum,1 quod in ignorante invincibi- iter contingit, prudenter enim sibi persuadet actuna illuna internum culpa
197 Sed contra cum aliquibus apud Sanch. L c. n. I s. obiicies primo: Quia sic desiderans, & actu itaternu habens, vult obiectu externi si, quod esse peccatu novit. Secundo:Quia volens furari, si ibinde Praeceptum vetans furtum transgredi vult. Tertjd: Qnia cum sit duplex malitia, altera actus interni, altera Vero externi : cum illa sola ignoretur. Voluntas admittendi actiim sexternum non erit libera a culpa s Quarto: quia Voluntas haec repugnat actuali amori Dei. Quippe hic includit ericax propositu na servandi omnia praecepta : Quod haec fornicandi voluntas non admittit, sed excludit. Tandem: quia ad peccatum, non requiritur, ut quis si apta suos actus internos reflectat, agnoscendo illos este peccata , sed sufficit externam obiecti malitiam nosse . Verum , respondeo cum Sanciat r. I T. cit. nostro proposito privilegio non obstare primum, laec secundum oppositum: intra libere volens actum quem novit malum , & praeceptu in transgredi, tunc peccat, quando utendit sub illam volitionein , novit esset peccatum, & adversari Divino praece to : secii ς verὁ si nosset esse peccatum, &adversari Divino praecepto si ab una ra
197쪽
tera. Nec etiam obstare tertium: Quia tunc ea altera malitia non ignorata imputatur ad culpam, quando ita est volita , ut peccatum sit, quatenus sub illam liberam volitionem cadit. Quod in nos itro casu non procedit: Quia malitia objecti externi dum in solo actu intesno sistit, excusatur per ignorantiam. Nec etiam obitare quartum: Quia haec voluntas per ignorantiam invincibilem excusata non repugnat actuali amori Dei. Hic enim amor includit in xpcopositum servandi mandata , quate-nias transgresso alicujus, ita sub voluntatem cadit, ut non excusetur invincibi Ii ignorantia . Neque tandem obstare ultimum, quia quamvis illa expressa reflexio necessaria non sit, necessarium tamen prorsiis est, ne homo sibi prudenter oppositum persuadeat. ix 8 Hinc deduc a pari, eum , qui
invincibiliter ignorat,peccatum esse internam voluntatem furandi, occidendi,
Solutus Vis,m ad uberam, solutam feminam accedit, inmiscibiliter ignorans M esse sub lethali reatu, po-fltimo etiana praecepto prohibitum excusetur a peccato sin pliacis soleationis. 3oo Implex fornicatio est concubitus Viri seluti,cum foemina soluta; tales autem soluti vide licet) intelliguntur ii, qui a Coniugio, Voto, Ordine Sacro, Religione, & Cognatione sunt liberi. Sitifer Verbo Lu- communiter. Unde simplex fornicatio dicitur, quia est Viri
cum foemina carnalis copula nulla graviori alia luxuriae circunstantia assecta,& associata; & ita ob id , commune nomen, nimirum simplicis fornicati nis, obtinuit: Aes . to. 3. bb. cap. q. in&c. dum haec in externum actum non prodit, excusari habentem illam , ratione ejusdem ignorantiae a praecepti transgressione. Uti excusatur etiam per Eonacm. L e n. 2 s.ctura aliis; is,qui licet sciat furtum esie peccatum, ignorat tamen furtum imperare peccatum ine, di furtum imperat. princip. Certum autem est talem simplicem fornicationem esie peccatum, &adeo certum, ut haereticum sit contra in rium docere : Clem. ad nostram, de Heret. uti & damnatum ab Inme. XI. Pont. Maximo grvosit. damnata 8ὰ asierere, Fornicationem secundum se ntillam in DoLmere malitiam,m solum 6 e malam, quia interdicta. Est enim mala fornicatio sim-
ad feminam accedit credens ege suam Uxorem , seu in tantikiliter ignorans' esse alienam excusatur . pec-
&ratio teli clara: Q uia is haut ignorantiam invincibilem facti. Secus esset si ignoratia vincibili laboraret, cu qua stat voluntarium siussiciens ad peccatum, eo quia praecedat ipsam aliqua cognitios cc xi, seu obligationis, quanquam ta- etiam ignorantia diminuat peccatum, ut docent communiter Theologi. plex secundum se, & intrinsece,ut colli
gitur ex D. Tho. 2. 2. ctu. I F . art. 2.
cr Caiet. ibidem. Soto de Iustit. lib. 3. qu. 3. aint. 3. Contendente esse errorem in fide, asserere simplicem fornicationem non esse malam ex lege naturali, & inistrinsece a na m. 8. Coorian. tria. 6. res p. ex p. 9. tracto 9- in Mificesi . ref 6 o. alias sy. Aenis l. e. Valentia δε-- s. dist. s. punc. 3. Ubi certum esse de fide simplicem Fomicationem esse
peccat- mortale,contra errorem 'Ocolaitarum, dec. Tamburim in Decal gum lib. 7. cap. p. g. a. n.' assirmante, hanc eia communem & veram sententiam. Unde simplex fornicatio per cri-Υ 1 tos Diuili co by Corale
198쪽
i1 et De Privile iis Ignorantiae
tos & communiter alios nedum ess Si ergo sernicario non esset mali secun mala mortaliter,& prohibita ἰὼre Bovia dum se, sed ibium qitia prohibita, & H- . Tob. 4. p. Cor. 6. Ad Ephcf. s. Ad Ga- terdicta , poster in aliquo castis exerceti,iax. 3. Ad Hebr. δ'. Apoc. LI. veruire, ut notabile incommodum mortis, m
etiawn iure , in lege naturali. Tum quia illationis, &c. evitaretur, quia in casu si1nplex sernicatio excedit regulam rec- tanti incommodi dicta praecepta non rete rationis ex parte finis actias Veneret, obligant per Samiae. l. r. & alis com non quia impediat generationem pro- muniter. Sed hoc dicendum non e lis, s d quia obstat ei educationi il- constat ex se, & ex communi sensu lius quae nimirum requirit,lut Patet,operam viri, & sec minae, qui irithr se tuit devincti perpetuo legibus Mutia monii. Tum etiam quia si non esset talis luxuria jure ipso naturali,& naturς leges prohibita, in aliquo tandem urgentillam ocasu posiet in ea dispensari, quod nullo modo dici potes holmo& sine dispensatione satis esset, ad licite Arnicandum, si notabile v. gr. incommodum immineret alicui, ut illud cvadat, juxta ea , quae dicuntur a Dccioribus de praeceptis humanis positivis, idest sola lege humana prohibitis,quae cum gravi incomm do riwn obligant. Ut patet in eo,qui ex. gr. dormire non maest si ieiunium ser
vet, nam omius concedunt hunc norta
obligari ad jejunium , quia lex humana
non tenet ubi tale incommodum sequitur. Hinc a pati dicendum de eo,qui nec die, nec nocte dormire potest, eo quia urgetur desiderici sernicandi duo nam
que quod seriuratio mala sit, quia prohibita,talis prohibitio et et non obligans in hoc, vel alio simili cas. md ullus
dicere audebit. scit Et si dicatur sernieationem esie prohibitam, S interdictam Iure Divino positivo, eo prorsus modo quo prohibetur Eucharistiae samptio ante conasessionem peccati mortalis. et RespondQ-tur, doctrinam' esse generalem, quod praecepta ita triresia sive iuris humani, sive juris Divinrimsimi, vastitat secenonaum mala, . non obligami imui Ddam casibus tautabilis incommodi, hi
dicio prudentis, docti Viri , ut puta
in casu moritus ut videre est apud San- erit in Docia to. p. M. p. c Z.os. v. I
elisiae, & Doctorum si sermo sit de se
nicatione . Ergo quia haec est ex se, &intrinsece.mala, & lethale peccatum. 3ΟΣ Α quo ramen, sola excusare potest invincibilis ignorantia, ut in m posito privilegio, quod admittitur , &approtariar expresie sin aliquibus saltem rudibus , valde inculiis, & agrestibus hominibus) ab astorio 3. 3- cap. se citarim Sotum Filliuetio to a.
Carolo muccio ιract. . de Misiciuaneti Pradistis quia zo . Tamburim in Deca lib. 7. cap. p. g. 2.n i o. & ab aliis: Un nimiter asserentibus, quod licet lumen, ipsum. natur ae dictet sernicationem etiaintrinsece malam ,&illicitam, & adeo, ut nec sit licita de Consilio Mia otum ad tuendam vitam, Ac valetudinem se vandam , ut supra coc innuit etiam F. gunde u. cit. ) atque adeo circa ipiam,
non videatur ita de facili dari pine ignorantiam invincibilem, si licti, apud bene instituros Christianos: cpu dum
tamen quod possit dari tam rurbarus,
ac incultus populus, ita destitu . DOctoribus, et scientia rerum moralium, ut apud illum detur ignorantia invincibilis do sernicatione simplici.I mia et si praeces ta Decalogi naturalia sit et de
ducantur ex principiis per se notis , ut bonum amplectendum,malum fagiem dum, et hujusmodi, atramen quia muta ita evidenter deducuntur, pciterical ua ignorantia probabilis, et invincibilix in talia proepta cadere. Quod muta se nicatio simplex obsit proli nascitaui, et inferat damnu ill onita ficile ab om
199쪽
nibas tiare dignoscitur ; nec quod infe- committit formaliter adestertii ini, licetratur inritia in corpus mulieris, quando a parte rei illius peccatum materiali- maxime ipsa libere mestatit,et est Elise ter sit simplex fornicatio: ut habet in , non inquam id facile dignoscitur etiam Fagumis ἰ in Decactria v. - .8. cap. apud omnes homines, sed apud pios, et 1383. T. Vbene institutos tantam, ut optime scis Ata Vero sicuti dicta igitorantia, rius i. e. et cum Fiμα- , crFa- excissat a culpa formali Adulterii, excurandae l. l. c. c. spt etiam ab Adulterii formalis poenis.
3o3 Cum quibus addo.Quod in CN Ex his,quae posuitnus superius in mimi-vitatibus, & oppidis, in quibus fiequeres' lgus sartι capisιs videtur assirmative fiunt conciones , & pueri Christiana respondendum. Et ita etiam hoc idem
doctrina is fruuntur,& Uisitationes Eptia quaesitum resolvere videtur Fagunde: porrum frequenter habentur , raro Versu cit. ex doctrina quam univcrsilite invenietur talis ignorantia. Imo vix ponit, & approbat toto n. Quod
credibile est posie dari. Facilius in om videlicet, norantia hη'pidis ignorari potest fornicationem cum mana , excusiet a poena imposita tali teste , Meretricibus expositis esse peccatum, quam vi actum prohibitum in ea , sit euiquam cum muliere vaga non exposita , prohibitum lege dimina, in iure dimi , o
quia sunt multi, in bene etiam instituto naturali, idque sme lex, statutum sic populo, qui nesciunt distinetionem se . Cimile, si s Canonicum, sime Episcopale re inter peccata permissa, et non pro- fetae Papale, si me etiam Concilii alicuius hibita quoad poenam, et quciad culpanla Generalis, aut nationadis: Qua doctrinam ex eo enim quod Meretrices non pu, sequuntur apud i psum Castro lib. pudoniantur,sed publice permittantur,putant Me pura. cap. p. a. n. inhia 2. cap.
simplicem fornicationem cum illis ha- Soto in .dis. 3. art. y. . ad 2.2. 'π.'bere, peceatum non esse, imis esie lici- are. 2. Comar. ad reg. possessor. p. 2. 3. 7. tum ad illas accedere: quod nedum in n. 7. in Suare lib. I. ae leg cap. 1 2. n. f.
Oppidis , verum etiam in Civitatibus fol. 11'. con L. Et ratio est clara.ex die is alioqui bene institutis in fide, et Reli- etiam in cit. nos is primiseriis. Tum quia gione, persaepe locum habet: ut sciunt ii, quotiescumque non adest scientia legis, qui Confessiones excipiunt, et bene eα- & statuti humani, non datur riccatum periuntur tuos ignorantes erudire opor- colura illud, & ubi non datur peccaret, ne foedeat indigne errent. Ita estati catum contra legem , nec consequenter Milioccius , 'dee . incurritur illius poena. Antecedenseoni . tat: nil enim magis contrarium est pec-
PRIVILEGIUM QUARTUM cato, quam involuntarium: ubi aurem
datur error, & ignorantia legis, ibi non 'iaraedis ad Maritatam , piam tamen datur voluntas pcccandi contra illam: eredit Oresituram , ignorat esse , ergo neque datur peceatum,cni seque 'Maritatam, excusatur a cuia ter neque pOςna. Omnis nam'uc lis, ipa Adulterii. . ideo tui notitiam requirit, uti voluntari . violetur, dici ui,si ignoratur, non viola- ,
o Robatur. Quia ' licet tale, tur voluntarie,cum nil magis cotrarium peccatum sit adulterium, sit voluntati , & consensui, quam error lmateriale respectu illius est tamen ra- l. Si per errorem, J. de Iurisd. onis. Dd. oltione ignorantiae formaliter fornicatio L nihil consensa in deηegia iuris: &0M simplex . Sicuti e contrario, qui accedit ima est conlanius, neque peceatu adest. 'ad iblutam, quam credit maritatam, Tum qui x ideo proi mi aiaturi sti ux
200쪽
i 4 De Privilegiis Ignorantiae
illarum notitia habeatur, quae si non ha- tis: qui enim non habet notitiam poenae, beatur non obligant, consequenter non non est illius reus; multo minus qui ca- incurritur illarum poena. Tum etiam rei notitia legis, & poenae ab ipsa impo- quia,ignorantia utique humani juris esse stae: sed neque reus est adulterii in ca potest invincibilis, quot enim sunt prae- sit nostro , et si dichiis optime sciverit cepta positiva,& quot prohibitiones,quq prohibitum eia adulterium lege huma- licet respectu plurium, & multorum, il- na,et stab tali poena,quia revera non fuit lorum ignorantia non si invincibilis,' adulterium a parte rei ab ipse commis respectri tamen huius, vel illius , invin- sum,et lex respicit,et Punit verum, adul-eibilis esse potest 3 Saepe enim homo, terium. Vide Faguxine an. I 8. cit. afetiam s sit literatus, non valet per que ad finem Capitis. se omnium praeceptorum scientiam habere, & quandoque occasiones, opp'G PRIVILEGIUM QUINTUM
runitatesque deficiant, ad notitiam dictorum praeceptorum comparandam, eo Accedens ad c angvineam, mel Ginem, quia non habuit unde, aut quomodo, in ignorans esse talem , excusatur
ad illorum notitiam excitaretur. Sicut a culpa formalis ininus. igitur ignorantia invincibilis Iuris, &Statuti humani facit quod per materia- 3os π Ncestus est congressus cum Iem transgressionem ejusdem no incur- consanguinea,vel assine inmratur poena, ab eodem Iure, lege, & gradus prohibitos, qviales sunt omnes Statuto imposita r ita a pari nec eidem gradus consanguinitatis, usque ad quai poenae subjici dicendum est, qui ob in- rum gradum, & assinitatis etiam, usque vincibilem ignorantiam peccat quidem ad quartum , si oriatur ex matrimonio materialiter, non autem formaliter, rato, vel consumato :& usque ad secun- idest, non sub illa ratione sub qua a le- dum, si ex copula illicita . Trident. sessge imposita fuit aliqua poena . Et sic est a. . e. . Qui igitur accedit ad consan-Omnino in casu prori,siti dubii. Quare guineam, vel assinem , nesciens esse ta- merito Fagunde: Hersu cit. in fine, sic : lem , ut in proposito privilegio , utique
credo non posse iudicem, reperta meritate, non committit incestum , nisi materia- huiusmodi reum Adulterum videlicet liter, ut patet, ergo excusatur a culpa in- materialiter tantum ) punire paena ordia cestus formalis . Hinc optime Petrus anaria adulteris in iure flatura, sed aut is Sancto Ioseph in Summula Casuum Γο mitiari: imo istia, quia remera non fuit Hentiae . Articulo De Adulterio in Incestu, adulterium a parte rei commissum: leges, sic: Si innitatem ignoreat s Uel consan- quae morio puniunt adulterium, memno Pinitatem )noneon, mittit secesum , AFadulterium,non existimatum respiciunt. De materialiter, sed seplicem fornicationem e Pi percutit laicum putans esse Clericum, adeoque nec incurrit poenas se ab incesta non incurrit Censuram, Cap. Si quis, quia debitas. Ob quae postrema verba sit
remera non eommisit Sacrilegium merum, .
quod censurae poenam respicit, licet etiam puta erit illud comm isse . Huiusinodi autem reselutio, & doctrina locum, habet , sive qui materialiter tantu adulteravit ignoraverit solam poenam et sive utrumque simul, poenam videlicet, &