장음표시 사용
201쪽
mente S. D. N. Gregoreii XIII. quam de-
PRIVILEGIUM SEXTUM clarationem habes apud Basilium Pontisi
De Matrim. M. 7. cap. 33. in sine: cuius Accedens ad consanguineam, mel a nemnorirsisAE , ignorans esse talem , nedum excusetur a a *a incestas , merum etiam a poena, incestui formali ab Ecclesia imposita , scilicet primatione iuris petenai debitum.. Uod dicitur de incestu Ma- 2 riti accedentis ad consan-. guineam, vel assinem Uxoris, pari formiter assirmatur de incestu Uxoris accedentis ad cosanguineum, vel assi nem Mariti; Pontius de Matrim.
M. IO. cap. 7. n. 3. Ponarina Tom. p. de
Impedim. J1 trim. quaest. 3. punct. 12. n. O. Unde optime Andrear a Matre Dei Tom. α. Theologiae tract. 9. De Matram. cap. 1 F. punct. 3. n. 26. ait: Si uterque conιux incestum cum eo anguineis alterius eommisit, uterque iure petendi primatur, proindeque nec reddere,nec petere possunt,erbe siunt ad inruicem separandi , nisi meld pensatiouem obtineant , mel, assim periculo incontinentiae melint ut fratres simul commorari, Cap. Discretionem, dein qui cognoscit eo anguineam Uxoris suae. Ut autem Maritus accedens ad consanguineam Uxoris, & cognoscens eam cO-
trahat assinitatem impedientem petitionem debiti, debet esse in primo, vel secundo Sradu consanguinea Uxoris, quia ultra illum non contrahitur assinitas impediens petitionem debiti. Hinc qui cognovit consanguineam Uxoris urae in tertio,vel quarto gradu non privatur jure petendi debitam ita D. D. muniter apud Gasparum gurtadum de Matrim. Elp. I o. Pult. 7. n. 3o. Ratio est,quia cum Trident - Concilium non extenclat impedimentam qffinitatis ex copula illicita ultra secundum gradum ad matrimonium coiitrahendum; conseque t er ad illius jam colurini usum,non extendit ultra hos duos gradus, ut expressus lectaravit Congregatis Car alium ex
sententiae sunt, ultra Hurradum,in Pontium l. l. c. e. Sancher de Matrim lib. 9.dis 17. n. I . Nonarina t. c. n. Ao. Diana tom. 2. Cooyd. tract. 6. res x L. Ex par. I I. tr. F. et Misc. I. ref 38. Hac de causa affirmans fornicationem cum aD
fine in tertio, & quarto gradu non esse incestum: videatur. ) Franciscus Bardi iuSelectis Moral b. lib. Io. qu. I 8. n. pr. Andreas a Matre Dei l. e. n. 1 F. in yrinc. Qint aduenu. tom. p. tr. 9. Singulari f.
ubi, quod immerito docuit Comitob
bb. p. u. II 8. u. h. etiam in tertio, α
quarto Sradu hoc impedimentum reperiri' alii communiter . Vide eundem stimanaduennas Singulari cit. et subsequenti c. in quibus ponit conditiones, quae concurrere debent, ut qui consane guineam Uxoris suae cognovit,dispensartione indigeat ad petendum debitum Quibus praemissis 3o8 Probatur privilegium propositum primo auctoritate Doctorum, Di
s. Misc. p. ref i 2. Ubi, quod haec opinio sit multum plausibilis Confesta riis Saecularibus,qui non habent privilegium Regularium, ut postini dispensare cum poenitentibus incestuosis ad petendum debitum ) res 1 L. eit. in Tom. s. Coordin. tr. s. res. 7. in fine, ex par. 9.tr. 7. Misceli. 2. res iv. Pontis de n&
trim. libr. io. cap. s. n. I . Sanche de
Authorum apud ipses. 3o' Probatur secundo ratione, quia ignarus facti,est cuiri expers,ergo etiam poenae.Consequentia haec probatur: quia poena mensi iranda est per ordinem ad culpam, ut habetur ex Cap. Felicis β. Illud autem de poenis in c. Unde si quis invincibiliter ignoraret actionem aliqua elleCooste
202쪽
i 6 De Privilegiis Ignorantiae
esse contra ius UIvinum,& naturale, non mereretur poenam contra talis iuris
transgressores impositam: Sic ergo cum poena privationis petendi debitu contu
gale sit inflicta ab Ecclesia prohibente
commercium carnale cum consanguineis propriae coniugis, ratione affinita tis , quae inter ipses coniuges consurgit: Si accedens quis ad conianguineam, Vel affinem, ut in privilegio, ignorat invincibiliter esse talcm ignorat consequenter suum commercium cum eadem prohibitum esse ab Ecclesia , proinde no meretur privari iure quod habebat ad exigendum debitum : Ergo illius ignorantia nedum ipsiim excusis a culp' incestus formalis , verum etiam a poena ;sicque verum propositum privilegium . 3 1 o Circa quod etiam adverte cum
seintanaduenmas Singulari 6. cit. nu. F. qui commisit materialiter tantum in
cestum ut in privilegio & post ipsum
sic commissim agnoscit cognationem foeminae cu uxore sita, & poenam incessui impostam , non tamen ante incentum, vel in ipso incestu, non indiger dispensatione ad petendum debitumia,
cum incestum formalem non commiserit, sicut qui cognovit nuptam existimans eam ibi utam,cum sustea scit nuptam esse, non imputatur ei adulterium
formale, ut dictum est s aperius, sed de
simplici fornicatione,se reum constituere , & accusare debet in confessione. Et qui juravit quod verum csse credebat,&postea falsum esse repetit , periurium non commisit. Et qui Clericum occidit, credens esse seram, vel lycularem , non eget absolutione ab excommunicationentiamsi postea sciat.
Accedens ad consanguifleam , vela nemcumscientia acti, er ruris , eκρη ignorantia tamen subus poenae , is excusa tur ab ipsa , in ob id non privatur ture petenisi debitum. 3 ii C Anche: de ADtrim. to. 3. lib.
na Tom. 1. Coordin. tr. 6. ref. ΣΑΙ. n. Σ.ex p. I. tr. I. et Assisiest. p. rel. I L. Et res 2 2. n. s. ex p. II. tr. s. et Misceli.
res. 38. Castro Patius to. p. tract. 1. disp. p. punct. ι7. n. s. in sine . Henrique: de
ponunt, & aperobant hoc idem privile
gium, expresse affirmantes, cum, 'Ut contraxit assinitatem, vel cognationem
cum scientia facti, & prohibitionis, sive juris, sed cum ignorantia sela poenae, id est cum nescientia, quod ex huius hi icopula coniiurgat privatio juris petendi
denitum ab uxore, talem poenam non incurrere, nec privari jure petendia Quod utique affirmare etiam videntur ii omnes concludentes quos alibi superius ad abundantiam attulimus ) ignorantiam poenae a lege impositae,excusare ab ipsarco quia, Talis conclusio, quae magnae est ren si aliouis suis Portest. in Dub. Regia Her, bo Ignorantia num. 1 . intelligenda est is quibusitimque poenis pie latis . iure comiamum Papae , si e a particulara Diaeresa.
3rΣ Ratio autem est, tum quia, et alibi pluries dictis, poenae ignorantia excusat ab incurrenda excommunicati ne,allitque censuris: ergo etiam excusa
bit ab incurrenda poena privatiouis juris petendi debitum: tum quia quantitas poenae quantitati delicti proportionari debet,juxta Cap. Geticis, de poenis in C. de minus delictum non censetur dispositione juris puniendum eadem poenais, qua si e
203쪽
qtia punitur majus , nisi id expresse dia existimat etiam Sauchet disp. cit. n. 2 o. catur: sed minus deli stum est, & minor nec rcprobat Diana ref a. . I. cit. eodem contemptus legis , quando haec frangi- n. t mores. sequenti 262. n. 9. ex par. tur cotinens graves poenas, poenis igno- I i. tradi. in Miscell. 3. ref 38. hoc ratis,quam iis cognitis: ergo aequum idem additum, ac sententiam admittit: non est, quod transgresibr subjiciatur de ibi stac: o alibi hanc sententiam admia eisdem poenis pro minori delicto, ac s nunc iterum admitto, illam n pro majori: sic enim non videretur pro- cuissime docet Dicastillus de Sacram. tom. portionari quantitas poenae quantitati 3. tract. Io. disp. 9. n. 2os. ubisic ait:
delicti, ut patet. Qi factus es a is, mel cognatus cum 3r 3 Confirmatur etiam privilegiu ignorantia poenae tiams habeat scientiam hoc communiter admissum ) Sia iuris, o fasti, probabilissimum est non pria
ubi lex aut Canon punit delictum,nul- mari iure petendi. Ratio est tum quia poe-lo alio jure prohibitum , ignarus legis , nae ignorantia excusat ab incurrenda ex- aut Canonis ut in casti nostro sicuti communicatione,aliisque censuris: ergo etiaexcusatur a culpa transgressionis , ita & excusabit ab incurrenda poena iuris petendia poena, ut ex omnium mente pluribus debitum : tum quia poenae quantitas debet in locis diximus in superioribus: ergo. proportionari quantitati delicti, Cap. Feb- Atque ita in cognatione excusare igno- cis, de parn. in s. minus autem delictum Latiam juris,nedu invincibilem, sed etia non censetur iuris dispositione puniendum vincibilem, ac culpabilem, etiam cras- eadem poena, qua punitur maius, nisi i samymodo non sit adeo crassa, ut sit in- expresse dicatur:sed minus debetum est,ingens temeritas, ignorare docent quam- minor contemptus legis, quando frangitur
Plures, praecipue Sanchec disp. cit. 3 h. lex continensraetus poenas, poenis igno-nμm. 43. usque ad finem inputationis : ratis, quam iis cogiatis , ergo aequum noα
Hinc habes, quod coniux , accedens ad est, quod traiarre orsubii satur eislom poe-Consanguineam Uxoris,per quod ex le- nis pro minorι delicto,atque pro maiori. stage Ecclesiae incurritur poena , ut non iste: et sic etiam Diana res citPossit absque dispes alione petere debi- concludens ad privilegium nostrum eum a tali Uxore, liberatur talis ab hac firmandum: Hoc esse multum plausibile Poena non petendi debitum , si id fecit Confessariis saecularibus,qui non habent pri- Cum ignorantia Iuris, idest legis Ec- milegium Regularium, ut podilint dispensare Clesiae prohibentis eidem petere debi- cum poenitentibus incestuosis ad petendum
xum, & si ignoraverit crasse, ut supra debitum : ita ref Gordinata antecedenti, Addunt praeterea Portet. cit. Verbo igno . supra cit. 24 I. n. 2. et ante iplia In Por- raratia num. 3 I. in Palari num. cit. Persu telL in dub. Regul. Verbo ignorantia n. 3 r. Mario infero. Liberari nedum a dicia prope finem, cum Sanciae . per haec verba: poena,verum etiam excusari ab obliga- Hoc idem magna consiolatio est, remerione petendi dispensitionem quando dium ad quietandum coniuges quando Co coniux habuit tantum ignorantiam so- sessor non haber specialem facultatem coulius poenae impositae, ne videlicet peta- cessam ex pri vilegio ad dispen dum intur debitum, &si sciverit prohibitum tali casu: si enim di intercessit et/era igno- csse a iure accedere ad consanguineam rantia iuris, mel facti modo praedicto, non suae Uxoris: Hem existimo cait Patio) est necessaria disspensatio. Sed ' dicendium de ignorantestam poenam , hoe 314 Contra obiicies: Non est de ra- es, et ignorante sibi se prohibitam petitio- tione poenae essc Voluntariam ; ergo adnem d biti ob incestum commissum , oesi eam incurrendam non praerequiritur
fiat sprcialiter prohiberi probabile cognitio: continuentia sequitur, quia in
204쪽
i 8 De Privilegiis Ignorantiae
tantum ignorantia impedit ejus execu- extraordinaria poena, & valde rigida , tionem, in quantum nulla posita scien- laudabiliter tamen imposita ab Eccletia nequit delinquens implicite velle.. sia, ut arceat homines a similibus scele- poenam, seu non curare se illi subiicere ribus. Hinc infertur discrimen inter ompatrando culpam , quod est implicite , dinariam, de extraordinaria poenam: & indirecte velle poenam : antecedens poenae ordinariae se sponte subjicit pec-JIrobatur,quia omne id ,quod est poena- cans: voluntarie enim,& ex cognitionee,contrarium est appetitui. Resseandeo le3is delinquens, necessario cognoscit ad antecedens distinguendo: non est de submittere se alicui poenae, saltem ordi-
ratione poenae extraordinariae esse vo- nariae,& pnoportionatae, quia scit omne luntariam, in se, & directe, conceditur: malum esse puniendum , & non ita in causa,& indirecte, negatur: requiritur quando poena est extraordinaria: re enim, ut reus feratur in actionem illam ideo ut hanc reus juste sustineat, debet cognitam ut causam poenae, quia tunc censetur velle implicite, & indirecte poenam illam: seu requiritur, ut transgrediens legem contemnet illam, ut causam illius poenae, contemptu tamen non speciali, & formali, sed transcendenti, S: virtuali, hinc negatur comsequentia.
31 s Instabis. ta ratio delicti merentis poenam , in tran*ressione legis sita est: haec autem transgressio selum
expostulat notitiam legis, non poenae :ergo ignorantia poenae , a poena nonia excusat. Alias invincibiliter ignorans poenam inferni aeternam im ' sitania esse peccato mortali, illam non incurreret, quod omnino falsum est,& erroneum . Res andeo cum Paulo punct.cit. 17. n. 9. Adaequatam rationem delicti merentis poenam delicti extraordinariam , sitam esse in transgressione legis imponentis talem poenam , DOIL, utcumque,sed cum sufficiente illius cognitione ; aliter non censebitur delinquens esse siubjectus. Neque obstat inquit etiam Palaus, de cum ipsb Sardictu. tat. i 8. In Pe) exemplum de poena inferni,quam quilibet peccator meretur , esto illam in vincibiliter ignoret, quia haec poena non est extraordinarial eccato mortali, sed potius ordinaria ilius, & levior ea quam peccatum meretur , cuin Deus, sicuti dicunt Theologi , puniat citra condignum . Privatio
igitur illius iuris petendi debitum, est eandem praecognoscere, & ex praecognitione eidem se subjicere . 316 Rein stabis: Uel poena imposita proportionata est delicto, vel illi improportionata: si hoc secundum, ergo injusta, & injuste insigitur: si primum, ergo eo ipsis quod quis committit d licium, tenetur subire poenam propin
tionatam, consequenter cognitio , ω scientia poenae non est necessaria ad iulam incurrendam. Resh ndeo cum e dem Palao n. v. citissae.Plures esse ρογnas extraordinarias, & exorbitantes, delictis impositas si delicta in se considerentur: At non esse exorbitantes, attenta
delicti multiplicatione , & aliis circun stalatiis,quibus Iudex motus est ad poenam illam extraordinariam constitue dam. Hinc fit delinquentem ignarum non esse obligatum si ibi re talem poe-Nam, bene tamen eam, quae delicto secundum se fuerit proportionata .
Hasens moluntariam pollutionem , seu mollitiem , eum ignorantia in imvlula quod sit hae lethale peccatum , ab hae lethali culpa excusatur.3i7 ollutio,seu mollities , esti voluntaria seminis stilusio absque copula; & quando est huiusta di,idest plene voluntaria in se, vel in sua causa,est peccatum mortale. Quod Cou
205쪽
Cap. XI. Privit. VIII. & IX. i 79
tat ex Sacra Script . p. Corinth. s. Nolite teritas Confessiones reiterare . Ita Lean- errare, neque molles regnum Dei posside--. Cui etiam adde cinquit Diana res buut .Et ratione etiam luadeturiquia vo- cit. I a. o. n. 2. prope sinem ) Ochagratiam luntaria seminis etasio est contra finem de Sacram. tr. 1. de Confessione Sacramea generationis primario a natura intentut hinc pollutio,& mollities, dicitur immunditia c5tra naturam ) si enim se
nicatio est peccatum mortale , eo tantum , quia caret debito ordine ad prolis educationem , multo magis hujus nodi actus erit lethale peccatum ; utpote conceptioni repugnans. Et nedum est illicitum , & mortale pollutionem , &mollitiem voluntarie habere , verum
etiam illam voluptatis causa ) desiderare, & assensiim in illam sic ) interne
admittere secundum omnes D. D. apud Lessium,5 cum ipso De lust. lib. 4. cap. s. dub. I . num. Io . Hersu , Theoprimo: consensus enim in illam delectationem, Per omnes, peccatum est momtale, uti est lethale peccatum actus ipse positivus mollitiei, & pollutionis 3 18 A quo tameh peccato,& lethali culpa, excusare in vincibilem igno
rantiam,nos assirmamus in hoc proposito privilegio uti & innuimus sis pra,
mat clare,& aperte Diana io p. cooriun. tr. I. refol. II '. ex par. s. tradi. 4. res
Io T. alius I os . dum ibi se Potest dari ignorantia inmiscibilis de pollutione , quα non sit 'eccatum , ut in specie notant La mam in Theol. Morati, in Sanche: i et Summa, . iod privilegium confirmare videtur idem Diana,sequenti res
in Assisiel . res 2 I. aliar I9. triat. . eiusd m Tomi p. coordis. res. II. n. q. in fue . Ex par. 4. tract. 4. in Misceli. res 3 6. Hinc optime Leander, de Sacramentis to. p. tract. s. disp. s. qu. 69. sic inferti Ex hac doctrina constat Dianam recte resolvisse de quodam puero, qui Urue ad tertium aecimum annum , non se accu-
famis de pollutionibus, quas ordinarie faciebat , ignorans in incibiliter illas e e peccatum,illum non fuisse adstrictumerae
tali,qu. II. n. 7. in Doctores communiter.Vide qu ae si aperius diximus n. 37.cit.
Ignorans inmiscibiliter desideria prata carnis esse peccata, excusetur ab
, i, A D desideria prava etiam
, serti, vindictae , &c. ex tendi potuit noc privilegium, quod nedum tequitur ex se perios dictis n. 37 it. & alibi, verum etiam illud deduco ex vecf. 32 s. quam ponit in suis D cisionibus , fellaneis Franciscus ηbrdo nusi dum ibi sic: Vir alioquin prudens, oesriens , qui antea in suis confessionibus
nunqua se arcuse set da desidenis carnis', furti, dii, o c. eo praecis.,qin putabat, .anon es peccara, aut de Eus nunquam duabita it, sint ne peccata, non debet esse an axius circa praeteritas confessiones respectu
integritatis aeque tenetur illas reficere , neque huiusmodi desideria alias non confessa, modo confiteri. Ratio est clara, quia flante eius bona fide, quae secundum omnes a peccato excuset,non peccamis: nec unquam ha buit cognitionem , mel aumertentiam illa
desideria fuisse pereata, in haec ignorantia in eo fuit inculpabilis, sicut fuit in D. Paulo , dum dixit ad Rom. 7. 7. Nam concupistentiam nesciebam nisi lex dicereth Non concupisces. H. aec Fordonus, ex quibus & eruitur plane, & probatur Privilegium nostrum, ut constat.
206쪽
i8o De Privilegiis Ignorantiae
detegere,ob detrimentum filiorum: vel PRIVILEGIUM DECIMUM ne famae detrimentum ipsa patiatur inde rixae, ac scandala, &c. Et Ecclesia coniugati, qui ob latens impedimentum
dirimens, inmalide ma trimonium contraxerunt ex ignorantia in/υincibili,
oue dum haec in ipsis perse erat, excusentur a culpa in eorum matrim nil usu.31o A Deo verum est hujusmo-
sane graves,& multi satis,imo communiter, firmiter asseverent: Quod si Gn. fessarius intelligat in Confessione talia ter Coniugatos laborare ignorantia invincibili, vel saltem moraster non culpabili , & arbitretur admonitione noria secuturum esse fructum,sed potius animi inquietudinem , rixas, vel scandala non et se obligationem in ipse expellendi illam sine spe fructus, atque adeo distimulare debere,iuxta illud S. Augustina homil. I. inter I o. & habetur, cap. Si quis autem, de poenit. d. 7. Si scirem
tibi non prodesse,non te admonerem. Et ab-sblute tacere cinquit Sanch. l. c. n. T. ne sequantur incovenientia. aliter,admonere in hoe eventu quando nullus speratur fructus) nil aliud esset inquiunt citati) quam laqueum,&offendiculum
opponere: nam qui no peccabant ratione ignorantiae, peccabunt posita admonitione, & scientia opposta:& qui prius constituti erant in bono stitu , & bona fide, Conferebris monitione, in malo, &peiiculoso versabuntur: deinceps enim, Uxor V.g. impedimenti conscia tenetur potius mortem subire, quam reddere debitum: & Uir forte non credet impedimentum subcsse. Vel non poterit ipsa
ipsa non probato impedimento, compellet .lta communiter Doctores,praecipue Sanciae n. s. in I. Ex quibus utique constat tales Iugales invalide coniugatos ob latens impedimentum, laborante I circa illud ignorantia in vincibili, esse tutos in conlatentia in uili debito
Matrimonii, excusarique a peccato nec
teneri imo non debere ) eos Confessarium admonere de invaliditate matrimonii,quando michias non speratur . Ergo verum propositum privilegium . 3 Lx Contra quod non valet dic ere, signum esse culpabilis ignorantiae,quod sint hi poenitentes ita dii positi, ut non speretur fructus ex scientia contraria, .d admonitione Confessarii. Non inquam valet, tum quia sui optime etiam Suaret. l. e. n. s. infine ) fieri potest, ut incommodum, quod timetur, aliunde nascatur, ex timore videlicet scandali, vel alterius gravis nocumenti, ut sit FLtum etiam quia, quamvis hic timor nascatur ex fiagilitate ipsius poenitentis, vel aliquo essectu eius, seri tamen
potest, quod hic, & nunc illa disjmsit ,
non sit culpabilis, praesertim in ordine ad tolle dam dictam ignorantiam. Circa quod oportet coinsiderare sest idem Suare l. c. n. 3. in e ) an postit id fieri sine scandalo, & gravi detrimento, maxime si matrimonium res est antiqua: posset enim grave scandalum generari,
si publice hi separentur:& si habent s-lios, posset elle illis grave nocumentum. Haec enim,& similia,apprime a Conscia sario ponderanda sitiat concludit Silaret) quia cum Dei offensa per in vincibilem ignorantiam evitetur, illud ma teriale malum permitti potest, propter haec eraviora mala vitanda,quando alia via vitari non possent; & in hoc cit necessaria prudentia Confestaris , neque alia certior regula dari potest. 3 a. a. Et huiusnodi doctrina, adeo
207쪽
Cap. XI. Privit. X. dc Cap. XII. 1 8 i
tuta est apud Sanciae e. post contra paruit. d. r. n. 73. ubi ait, semidisse disetu in matrimonium, ut existimet talem pensationes aliquorum, qui de peritorum esse,& prachicabilem,etiam ante, subhis re io,bonafide eradebant esse, leptimas , verbis n. s. eis. Versu quod verum. -d cum tamen non essent, laeuiia. Φαωerum esse credoinon tantum ubi iam con- circa ιμε humanum errabo ne quor igno-- tractum est matris mium ,sed etiam ante rantia excussar, insitaenet an malafri, illud contractum:Si enim confisarius, et in nihilominus utentes dispensatione, pec-quiis, et alius eiadeat paenitentem ignoran- carent; o' concludit statim, posse confessaria in incibili impeiumenti laborantem, rium absumerepoenitentem, qui obabiliem probabiliter fore. t manitis non acquies iuris humani ignorantia excusetur ,simiacat, nec sidem adhibeat, a conscientia deat monitionem non profuturam tibi clare matrimonium sit contracturus, maxima Na arrus loquitur ante contractum ma-di cultare,magnoque scandalo suborta pose trimonium, quando miraulidi: nsti issis amatrimonii contractu diastere: p-- in alidae aliqui contrahere ei flebant. FHac-ismissime confessarius aget, si taceat. tenus Sanchesi,&optimead .remptivit uia probant omnes rationes a dum ter legii propositi,ut patela. . ' . . sentit Namam eap.Si quis a-em se i,. . t
. Non furtum facior Non desiderabis bona proximi tui. '
inmadmodum ignorantiae privilegia ad Socrum, & -- num Decalogi phaeceptum i pectantia, sub imo eodem que antecedenti Capite promiscue, vi unitim proposuimus, eo quia eadem praecepta adeo videmur invicem annexa, ut unum ad alterum reducatur; ob eandem on nino causam etiam si ab hoc duodecimo Capite eadem Promiscue proponimus Privilegia, quae ad Septimum, & Decimum unitim p Ceptum spectant,cum et haec duo se invicem inferant, unum in altero imbibitum, ut patet:Si namque est intrinsece illicitum et mortale furari,erit idem et proximi na desiderare . Unde merito Abellius De Septimo Meat. praecepto a Q. relatus a Bartholom. Mastris De Meldula in sua Theol. Morali disp. ii. qu. S. Art. ρ- T , infert: quod cum ex doctrina v. August. lib. β-st. Exod. qu. 7 I. et resertur ι 6. P. I. cap. 'miae: hoc praecepto prohibeatur,non silum quaevis injusta rei alienae acceptio, et detentio, quae iani nomine designatur, sed etiam quaevis alia iniusta rei alienae contractatio,int damni illatio, consequenter dicendum est, etiam Prohiberi deliberatam quamlibet voluntatem alterius rei iniuste userpandi, Vel detinendi,aut damnum illi inferendi ut enim docet D. Tho. p. L. qu. D - π otest communissima, et rec tulima doctrina omnium D. D. -carum in
208쪽
18 1 De Privilegiis Ignorantiae
ternum voluntatis,& externum operis, eiusdem sunt speciei, cum hac tamen differentia,quod peccata operis contra hoc septimum praeceptum, ad restitutionem obligant, non vero peccata selius voluntatis . Hinc non pauci ex Doctoribus D calogi praecepta exponentibus, agunt & ipsi sui videre est apud eosdem) De Septimo,& Decimo,sub uno selo,et indiviso capite;sub quo venit materia de Ius xitia,et Iure. De contractibus, quasi contractibus. De restitutione, etc. Sit igitur
furto surripit rem alienam in vincia bibter ignorans hoc esse peccatum mortale , excusatur ab ipse.
1 31 Tim admittis plures ignorantiam invincibile respectu furti : ut videre est apud Leandrἀpar. 6 tr. 2. disp. 2. qud 78 et alios: it iam tamen concedit D. Tho. in p. 2. qu. q. art. 6. dum ibi notate apud Posdam non τρον aismuc latrocinia pec- , ωιa : in et camem D. N. reserunt, et .
sequuntur Trullemh in Decal. to. p. libr. p. dub. n. 33. , Leander qu. cit. Ubi sic. Hi notat α Thomas, cersa gentium, an , sine 'ulla ratione existimabat Dr- 'ta si non esse pereatum ergo de hoc praecepto potest, σησ musto tempore, dari ignoran-εια inyincibilis: Consequenter infero )in quo baec aderit invincibilis ignorantia,et quoadusque in ipsa eadem perseveraverit, excusabitur ignorans in furando a peccato latrocinii: haec sequela constat: Quia ignorantia ex D. Tia.
:rum communi quae totaliter. voluntarium tollit cuiusmodi est invincibilis totaliter etiam peccatum tollit, et ab ipsis excusat: Et ii sic, verum utique Privilegium propositum.
Sciens furtum esse peccatum , inmiscibialiter tamen ignorans illud imperare peccatum esse, s tantum imperat , a culpa lethali
I Bonarina tom. a. tit. δε- Teccatis disp. h. q.. 8. punc. s. proposit. 2. in qua, aerens n. 2 3. Utrum laborans ignorantia invincibili unius circunstantiae,non vero alterius, excusetur ab omni peccato. Respondet scurru, communi Doctorum apud Sancher in opere Morali lib. p. eap. I s. n. I . in D. Tho. e. z. qu. 76. an.. 3. ) minexcusaria peccato ἡ-ndente illi circunsta tiae, quam mavit, seu quam culpabiliter ignorat, quia peccatum illi circunstantaliae respondens, Netur Vol illat arturn rex qua responsione, quae vera est, intest ibi expresse nostium propsitum Pim vilegium; videlicet,Eum quisest,aut culpabiliter ignorat furtum esse pecfatum: -- perare meia furt m inmmcibiliter ignis esse peccatum , non μcare i Frando fwrtumδe care mero furando Ut patet a simili de eo , qui fornicationem externam agi aviscit Etae peccatum, sed invincibiliter ignorat desiderium fornicandi
est e peccatum: is enim non peccat desiderio fornicationis, peccat Uero exterius sornicando.
sei rem sacram furto subtrahit credens esse profanam, licet peccet peccato furti, excusatur tamen a pe caro sacrilegii.
3Lς Equitur hoc privilegium ex
praecedenti,ut pater; et prς-terea hoc idem confirmatur ex doctrina quam habet T. Duardus noster ista,
Fusi. Coenae lib. p. cap. 2. qu. F. num. O.
Ubi ad rem hanc, ait sic: ignorant a i mincibilis circunstantiae seu quautatis eius, quaespeciem peccati constituit, Migra O
209쪽
rem reddit, excusat a censura lata contra tum , sed ex dignitate, raritate unde talem culpam ratione radis circunstantia. furari minimam particulam ligni Sanetis misi m.g. sententia excommunicationis Crucis σιt mortale, nisi demota ignorantia feraivir contra quoscumque sacrilegiuno excusetur. Dari tamen parvitatem mate-eommittentes,si quis rem aliquam sacram riae in furto Reliquiarum, tenet P. Dia- furto subtraxerit credens este profanam, lia na tom. 8. Coordinato tr. 7. res p. n. p. excet peccet peccato furti quia tamen excusa- p. F. tr. I. ref. II. ' ex Portet in Dub
tur a peccato sacrilegii secce privile- Reg Verb. Reliquiae Sanetor. Basseus Vreb.gium nostrum ) excommunicationem non furtum prim), n. 3. Versu, Sed qmeres. incurrit: Nam sicut ignorantia, a quo setis pendet tota matitia operis , excuset a tota malitia peccati; ita ignorantia circunsta G, qualitati a qua malitia operis partim pendet, ab ea malitia, o θιcie peccati excisebit, quae ab illa circunstantia , in qualitate ignorata, deducta, in constituta fuerit.Unde cum in casia privilegii propositi, ignoretur id, a quo partim pendet malitia operis, eo quod ignoraturrem esse sacram , ignorantia huius circunstantiae, a qua malitia operis partim pendet, ab ea malitia, & specie peccati excusabit. Et excusaret etiam consequenter a censura , si haec lata esset pro tali circunstantia peccati,idest, Pro fur.
modico furto infert damnum notabiale , hoc ignorat, a mortali
318 Ui multa parva serta co- .s mittit, non quidem ex intentione perveniendi ad summam notabilem, sed ex oblata sibi occasione, non peccat mortaliter in
singulis ejusmodi levioribus furtis, ted
ad itim multa in ultimo, quo mortale ira quantitatem attingit. D quo etiam furto
ait Petrus 4 S Qeph in Summula cato rei sacrae, maxime in loco sacro, et suum Conscientiae cap. 7. de septimo Decia. loci sacri Ecclesiae,etc.Quod patet etiam Praecepto art. p. ad rem huius privilegii ex eo quod superius diximus de percu- adhuc potest a mortali excusari, s illud
ciente Clericum,invincibiliter ignoram committat praeteritorum immemor , auste , eum quem percutit Clericum esse ; nulli modo cogitany ex illis omnibus coale hanc videlicet non incidere in excom- scere fuantitatem notabilem, suficientem municationem cap.Si quis suadente Dia- ad peccatum mortale. holor ignorantiae eiusdem causa,ratione cuius non percutit formaliter Clericum, sed hominem tantum, contra que actum non est lata excommunicatio.
319 Dicitur ad summum, eo quia non pauci existimant, non peccare furem mortaliter, quatenus accipit rem illam minimam, qua scit notabilem quantitatem compleri; sed quatenus eiusmodi quantitatem iam iniuste retiisnet. Quamvis tamen oppositum sit resti saeras Reliquias ex demota ignoran- nendum, cum peccatum sit mortale, tia furatur , a mortali excusatur . notabile damnum alteri inferre, quod fieri censetur,quando notabilis stamina 317 δε Mortali excusatur ex ver- per ultimum furtum completur. Ex
bis ipsis Ioannis de Allo- quo colligi etiam potess , eum qui post M in Alphabeto Asrali Verbo Reliquia completum dicho iam modo furtum
n. ubi sic : In furto Reliquiarum non mortale, alia nova exigua furta perpe- potest se par . tas materiae: tramitas au- trat, peccare item mortaliter, et toties tym non est 'nsanus yx fuantitate tundi quoties: et eo gravius peccare quo no
210쪽
i 84 De privilegiis Ignorantiae
tabilior est res accepta; nisi forete ob in terpositam poenitentiam , huiusmodi PRIVILEGIUM sEXTUM,
nova exigua furta, cum praecedentibus . .
haud continuentur moraliter . Rem alienam surripiens ignorans O ta 33o Quicquid autem sit de tali spe- lem ,nedum a peccato mortali, merum chlatione , dicit privilegium nostrum etiam 4 meniali excusari potes, quod,et assirmat idem A Sancto Ioseph atque ἀ restitutione .
l. c. eum, qui modica furta committendo, pervenit ad notabilem quantita- 3 3 r Erium est, imo de fide, tem, ob ignorantiam tamen, aut bo- a furtum, quod hoc Deca nam fidem, id nescit, vel non advertit calogi septimo praecepto prohibetur, quod in praxi plerumque contingere esse peccatum mortale ex suo genere,ut potest excusari a mortali. Et etiam contrat etiam ex p. ad Corint. c. s. Fures lobligatione restitutionissisi mortali,quod a regnum Dei non poeidebunt. Et accedit Confessario prudenter expendedum est cad- ratio,quia furtum nedum charitati c5dit, et consequenter loquendo conclu- trariatur, qua proximum diligere tene-dit idem Authoo Cum quo privile- mur, ac proinde velle illi bona, & non gium hoc concludedes adverto: Quod inferre mala, & nocumenta ; sed etiam
et si qua ndo plures ex mutuo consensu iustitue opponitur, , quae reddit unicuiquantitatem notabilem ab aliquo au- que quod naum est, peccatum autem ferunt, licet singuli exiguam,tunc pec- contra iustitiam nedum mortale esh excent omnes mortaliter , teneanturque genere suo , sed etiam ad restitutionem
ad restitutionem ι ita ut quilibet per se obligat. Adde, quod furtum est contra teneatur restituere modicum id quod bonum commune, contra pacem Ud Iccepit: et in defectum aliorum, unus- licet secietatis humanae, quae per firta quisque teneatur in sblidum, idest res. valde turbatur, atque dissblvitur. tituere totum , quod ab aliis acceptum , 331 Quamvis autem furtum sit hu- est, cum suo modo totius damni si iusmodi, lethale peccatum videlicet ex causa . Si quis nihilominus accipiens genere sito, in quibusdam tamen casi- modicum, ignoret alios plerosque simi- bus, & circunstantiis cinquit Mob lia damna inferre, non peccat mortali- in Theologia Morali di p. II. qu. 8. art. ter accipiendo,aut non restituedo; quia p. n. 113. potest quis non solum . pecea non est causa nisi damni exigui, quod to mortali , sed etiam a mentali excusari. ipsemet infert ita dictus A S. Ioseph. Qui Et si ei quaeras in quibus casibus, &pariter ex probabiliori sententia etiam quandoque ita excusari potestλRespon- existimat idem dicendum,quando quis detri stando indeliberatio inter et enit, de- modicum accipiens, scit quidem a ple- fectus iudicii , probabilis rei alienae ignorisque aliis damnum notabile inferri,no ristia . Cui res h soni accedit etiam
tamen est causa talis damni, nec illud Trullench in Decal lib. 7. cap. s. dub. Σ. conscntit. Unde excusantur a mortali num. 2. Ubi reserens quinque casus in Viatores, qui unam, aut alteram uvam quibus furtum , seu acceptio rei alienae ex vinea aliena colligunt; de si no igno- non est peccatum , quartum casum ait rent plerosque alios illac transeuntcs, si- esse, Si ex ignorantia alienum quis accia
milia furta committere. Quia cum non piat. Quod est expressa possito privile- sint causa gravis damni ab aliis illati, gii propositi,ut patet. Et adde, eandem
nulla est ratio cur illud teneantur re- ignorantiam rei alienae excusare etiam sarcire. . a restitutione,quandiu durat, cum Fa