장음표시 사용
121쪽
GEORGII OB REOTI IC. Hae eonsuetias non est rationabilis. r. Huic consuetudini constitutione municipalis in hac Republica δε-
I. Non dicipotes hae constis utione Evocatisamamina consuli. p. Evocatus, siEvocantemsequitur, non iccirco est sortis: quod aliquot rationibu probatur. o. Sicetra Evocarus Evocatorem nonsequitur , nideo es rimia
II. Tertiam quod verbum Propulsandi innuis es, quod propulsatio eum offensionesit commensuranda. a. Defensio consistis in facto: uec vulnera dantur ad mensuram. s. ' Moderatio inculpata tutela certa regula comprehendi nequit: sed arbitrio judicis es committenda. 7 . Recensetur hac de resententιa Salia,Panormitant, Zasu er Meno- .hii.
UONIA M vero non satis est, ut intelligamus quam perpera interpretes, ac Pragmatici de moderatione inculpatae tutelae senserint: nisi quoq; cognoscamus, quid revera ex jure de ea statuendum sit: iccirco o. missis variis opinionibus cum Salomonio inώδ.D. deIU. Mundicimus, hanc mod crationem verbo Propulsandi compendiose describi. Haec enim moderatio simpliciter in propinatione consistit: quia Florentin. m d. s. simpliciter, cuiq; j ure
gentium licere dieit, ut vim atque injuriam propulset.
Hoe auctem propulsandi verbum tria innuit, quae singula- riter notanda sunt: Primum est, quod nemo vim atque injuiariam serre cogatur : sed eam jure protuliare possit. Offensus
enim omni iure vim vi repollere, seque a vitae periculo,quocunque modo liborare potest, das.ubi nos.communiter DD. ct expiaca-Α. vim supra cap.I. o cap. . Hoc autem tum fieri videtur, si quis in
122쪽
or DLFENSIO. NECESSAR. CAP. H. III in v itae periculo oonstitutus, usque ad mortem adversarii se de- sc Adit : at cessante vitae periculo, si tantum se defendit,quantum
necessitas requirit. Unde oldendorpius In ipsa defensio- 1.
ne, ait, moderamen est, ut quoad fieri potest, asversario, & etiam illis qui cum eo fiant, parcatur: utque non nisi necessaria ad tuitionem defensio,
dc armorum expeditio, instituatur inurem nocturums.
D. Ad L. Corne de Sicar.Litaques ervum. .cum l. l. D. M L. Aquil. not. 9Grardo .in Encianae exceptfo VI. Nec facimus discrimen inter arma, quibus vis insertur: sed s. hoc tant am inspicimus, an quis armis alterius in discrimen vitae adductus sit. Tum enim armis offensus, quocunque modo se, vitamque suam juste tuetur dis. D.deIU. Mur. Et propterea si γ' quis te ense, vel hasta, vel pugione aggreditur,qui illi inermis videris, cum nulIa apparentia arma, sed tantum bombardulam in caligis occultatam habeas : si te in vitae periculum conjectum animadvertis, non immeritb bombardulam arripere, &tuum aggreisorum globula trajicere potes not. Massarae deprobation. eonctu IIIo. n I. cumseqq. Defensor enim propriae lalutis in nul- Io peccat se videtur Ly. Gad L. Cornec de hoc quod ex improviis potius casu, quam fraude accidit, fato magis, quam noxae imputandum est O. Caelit. ει hac deprimst.
Alterum quod Propulsiandi verbum innuit est, quod 3.
semper vis, vel injuria, hoc est, offensio aliqua violenta, vcI injuriosa, adesse debeat: quia propulsatio praesupponit offensionem. Per se enim propulsatio non subsistit: sed ad violentam Scinjuriosam offensionem respectum habet. Haec autem violenta, vel injuriosa offensio, vclimminet, Veliam est illata. Si imminet, recte eam propulsare niteris: quia 16. non expectanda est percussio, o ut in Constit. Carolin. artis. I o.
dicitur, niemanti mit stiner er gisthsagii muri tibi in ariten schul g I hoc est, Nemo donec feriatur aut v
123쪽
expectandum putet Georg. Rem.d artu. t o. vers nemo autem: sed impetus offendentis,&armorum terror sufficit Idem eu3.3. tui armatι s. er seu cit enim terror armorum D.de moris armat. onor. Lecus. Θ u. Saria. σ atii in ael. I. C. unde vir sum ciunt, inquam, praeparamenta ad nocendum l.a . C., L. Corne desicario sed se
sis .inpriae. D. L. Oil. Nam si quis percussorem ad se venientem, vel se ferro petentem, gladio repulerit & occiderit, non tenetur homicidii,
ut Imper. Gordian. & JC. Ulpianus testantur in aeca. orae sed
, in risc. Et ita ad se venientem, & ferro se peten
tem jure occisum dicunt: eoque ipso significant: licere nobis. M. non expectata Dercussione, vim propulsare de occidere. Si enim primus ictus citet expectandus: eo fasile interfici, vel ita vulnerari quis pollier, ne amplius ulla defendendi facultas superesset: sed ut ante quis injustam poenam lueret, antequam ab alio ju
stam exigerct. 13. Unde Accurs&Cyn. arbitrantur, sola. minas sufficere in eo, qui minas exequi Consuevit not. d. LI. C. unde vi, ct hoc communi-
' est hanc sec. tentiatum demum admittere, si extent actus Sc argumenta animi, rei planocere Volentis not. Bartho in L l. r. n . Ode vi. Nam si quis simpliciter tibi caedem minatur, non . aequum et . ut eum statim vi invadas: quia nulla adhuc vera ad-is. est offensio. Minae enim nihil aliud sunt quam verba: quae merito non verberibus, scd iterum verbis sunt repellenda. At si post minas ferrum arripit, gladium stringit, Sc in te Cum impetu fertur: recte te opponis: quia jam quodammodo in vitae periculo versaris. Nescis enim quomodo & quo usque hic tibi vim inferre velit. Ex quo non male insertur,si vides Latronem insidiantem,vel adversarium minaci animo e pharetra sagittam depromere, veletheca bombardam eximere, vcl gladium in vagina arripere:
124쪽
DE DE FENsI O. NE cESsa R. C A P. II. ri, posse te, antequam Latro sicam intentet, vel adversarius arcumiti curvet, vel bombardam displodar, vel gladium educat, praevenire, & vim imminentem propulsare arg.c. .est 1.in prisc. D.
Corn. de Sisar. Ubicunque enim cunctatio periculo-ry.
si est, j ustum est ut praevenias: quia melius est occurrere in tempore, quam post exitum vindicare : melius , inquam , est occurrere & mederi, quam inj uria accepta vindictam quaerere, I '
empli causa, Titius cum Sempronio acerrime rixatur: &iri hac contentione magis magisq; ira inflammatur: adeo ut gladium lateri accinctum discingat,&in dexteram manum sumat, seque ad pugnam componat. Ita autem gladio ad pugnam composito, non statim evagina Titius eum educit: sed pugnum, atroci vultu, arcte comprimit, & ad versus Sempronium levar, in eumque cum impetu fertur. Certe si hoc casu Sempronius stricto gladio Titium praevenit, &ante eum Confixit, quam gladium educere potuit, ab homicidii poena non immerito excusatur: quia non dolo malo, sed summa urgente necessitate, non etia- avitandae tantum offensionis gratia, sed etiam vitae suae tuendae eausa Titium occidisse intelligitur. Probabiliter enim metuit,
ne Titius pugno facta percussione, oculos sensusque omnes sibi obstruerer,&postea gladio, iam ad pugnam parato, se facilius
vel lethaliter vulneraret,vel statim ocCideret. Et tum commu- Is. nis illa Doctorum sententia verissima est: Ex sola, armorum praeparatione, justum alicui metum incuti, adeo ut si is, qui talem metum patitur, aaversus se arma praeparantem occiderit,neCessariae defensionis allegatione, & exceptione, excusari possit, non Falla. in cin lege Ia.an addi.D. Locat asen in Ly.n .D.deIU. Mur. Caren in prans. crimis. rit. de homicidio g. circa teratum n' . Nom. Mammatic.con LII.Ha.msenbec.coninus. Q. Io. NOLI.MTU'. confit.
125쪽
as. Huic iam probatae sententiae quaedam obstare videntur. Primis enim multum refert, utrum quis conatus sit comitter
delictum, an vero id persecerit LI. D. deextraordis. cramm .is non Bal ac DD.in Isiquu non dicam s.cide Episco .ct cieris. Iam autema I. in imminente vi, tantum aggressoris adest conatus: Ergo. At respondemus ad excusationem defensionis nihil referre, an agogressor alterum percusserit, an vero percutere Voluerit II. C.Ad L. Corniade Sican or Sed s. inpranc. D. AdL. auii. quia ob vim imminentem alter semper versatur in periculo, nec scire potest quo usque alter progredi velit Hesenb. consit. .n Il.a. Et propterea melius est ut praeveniat, quam cum vitae pericula
11. Deinde obstare videtur L ex plagis sa. 3. Tabernariin D. AEL. qui ubi Tabernarius ideo culpa carere dicitur, quod postquam a fure vapulavit, oculum furi effodit: Ergo e contrario si priusquam a fure vapulasset, ei oculum effodi tat, fuisset in culpa: & consequenter non vim imminentem, sed tantum iam illatam propulsare licet. At respondemus md. g.Tabernarius, fur solam lucerna surripere nec Tabernario ullam vim inferre voluit: sed cum lucerna aufugit. Tabernarius vero, furem insecutus,ei oculum effodit, non sui defendendi animo, sed vindustae studio: &ita solus Tabernarius est in culpa. Nullam enim vim passus, vim tamen alteri intulit. Tertio obstare videtur I. g. D us,rbi,Nam si gladiumstrinxeris.cteopercusserit D. Ad L. me de Par. Vult enim J C. MarCianus, ad de Clarandum occidere volentis animum, non suffcere, ut gladium strinxerit, nisi& eo quoque percusserit Z9. Divus. V
de non immerito infertur, non licerc vim im ninentem propulsare,sed prius exspectanda esse percussionem. At rci pondemus. Marcianum in s. Dium amrmare quidem eum, qui non solum gladium strinxit, sed etiam eo alterum percussit occidendi animum liabuisse. Ex hoc enim manifeste occidendi animus ap-Parct d. S. Divus. Nihil autum Marcianus de ca quastioni e illi QDisiligod by Cooste
126쪽
agit, si quis tantum gladium contra alterum strinxit, nec adhuc percussit an alteri vim imminentem propulsare liceat, nec ne 'At hae quaestio decisa reperitur. d. l. .ctf.D. A L. quia LI. C. L. Cornel. de Iscar. d. l. r. C. diuando lic. unicuique: G Mes vis immi-
Non autem imminens tantum offensio, sed multo magis jam 14. illata recte propulsatur l. r. 9.vim vi D.de vi er viam. Nam quam. diu instat aggressor, tamdiu recte vim repellis: quia quamdiu offenderis: tamdiu quoque te recte defendis d. I.S. vim vi. Et tum durante offenuone, non potest Defensori praescribi, Es.
uousque se tueri debeat: quia ignorare potest,quousque offenens progrcdi velit, not. Salae, a. I. Io.Qunde vi. Ex quo tum
aggressior impune occiditur: et si forte leviori vulnere reprimi potui flet Bald in L LI. n' Io. fleri. I. cta. C. quando lici unicuique is Hippol .in l. is qui a .nDCC. Ad L. Corn.de Sisar. Offensione autem cessan te. tum& offensus propulsationem 1ς. fi flere debet: quia inter ostensionem de propulsationem est mutuus respectus de relatio : ut uno sublato, merito Sc alterum tollatur. Et propterea si aggressor post vim illatam aufugit: Ze alter tr. eum fugientem sitne causa insequitur & o Ccidit: certe moderationem inculpatae tutelae non servat . quia jam Cessante vi, se non amplius defendit. sed vindicat atque ulciscitur arg. Fientiam s. ι. uicum aliter ver on ulciscendi causa D. Ad L. quic Bartho
in L I. in L vers tertium moderamen C. unde vi, ubi erram not. Bal
ar. versdecimo quaeritur, qui citat Cyn. Metin. Grasen idem sentien- res,o plura dicemud instra captas. 9. ISMN- modus. Hoc tamen in 21. eo locum non habet, qui recedit, ut Vires resumat:&in quo juste timetur,ne nos rursus invadat: quia tum nondum cessat offensio. Quamdiu enim alter offendendi animum retinet, tamdiu quoque de sensioni locus relictus videtur. At quomodo hoc constare potest ' Bartholus hoc in dubio vult praesumi. At humanius & benignius est, hoc ex circumstantiis aestimari. Exaempli causa, in defensione Urbis, non solum oppugnantibus resistere, sed etiam abeuntes & aufugientes persequi licet: quia bustus subest metus, ne viribus recollectis nos iterum adorian
127쪽
iμ - G ara Oollexi IC. tur. Et haec quoque praesumptio rectε in gratatoribus viarum,
in latronibus, in agrorum populatoribus, & militibus vagabundis capi posse videtur: quia ab his omnia semper extrema extime2imus I.cta. C. ando licinicuique. Nam etiam Cedentes offendendi animum,& delinquendi propositum retinc re intelliguntur. Et propterea cum lioejure non sit expresse definitum. merito arbitrio judicis commilitur ari L I. I. I. D. de Iure delia
Cum autem iam satis ostensum sit, defensioni non esse i cum , nisi ubi adsit offensio , ex eo non immerito quaeritur,
Q. Anne evocatio pro tali offensione haberi possit: ut alteri eam contraria vi propulsare liceat Ex
empli causa, Titius te verbis minacibus evocat,& nisi compareas,&cum ipso congrediaris, se nebulonis loco te habitarum di
3M undaeeyr dichnim. Et sane vulgo haec evocatio pro tali omensione habetur: cui propulsatio jKre opponi queat. Plerique enim putant hac evocatione ita Evocati famam & existimationem laedi, ut ejus Eefendendae causa,recte cum evocante man conserat . adeo ut nisi hoc faciat, pro homine timido & e Seminato, & qui famam suam negligit, habendus sit. 32. Verum distinguenda nobis videtur offensio. Alia enim fit 33- verbis & facto simul; alia verbis tantum. Primo casu si quis te verbis evoCat, & simul in te cum armis irruit, recte illi resistis: quia non tantum verbis, sed etiam re ipsa ostenderis. Et propterea vim vi omni jure propulsare potes, de quo plara egimus seupra cap. I. O . ct mox in explicasione consiturionis municipalis plura
3 . At secundo casu, si quis te verbis offendit, & injuria verbali
afficit, iterum te verbis defendere, non autem hanc verbalem offensionem, per vim vindicare debes, ut explicavimus supraevs. n'. .cumseqq. Attalis est offensio, si quis te verbis injuriosis, vel simpliciter verbis evocat . quia utroque modo verbis tan-- tum Diuitigeo by GOrale
128쪽
B E DEFENs I . NEalls SAR. CAP. II. III tum offenderis. Et propterea si evocans verbalem evocatio- s. nem non egreditur, nec te per vim invadit, iterum verbis illi respondere,& ut te missum faciat : tecumque jure experiatur, petere debes. Quod si vero verbis injuriosis instat: teque injurii afficit: tum vel in continenti iniuriam retorquere,vel eam actione injuriarum persequi potes. Hisce enim mediis, huic evocationi satis occurris, satisque famam S existimationem tuam defendis, de quibus plura e ms supra d. cap.st. Et huc pertinet hujus Reipublicae constitutio municipalis 36. Anno 1 8s. mense Novembri edita: cu ius haec sunt verba: Ses
129쪽
7 viidvn crichii ch scin cte. Hoc est, Mandamus civibus nostris, civium filiis, Studiosis, incolis, protectioni nostrae subjectis, Opificum servis, &in gcnere omnibus &singulis, qui ad gestanda arma se idoneos arbitramur, ut in urbe, aut e X tra in pagis, in Campis, Sc quo usque ic nostra extendit jurisdictio,ab omnibus evocationibus,& ab iis quib' alter lς di possit, prorsus abstineant: Λ ut quivis, adversus alterum jure potius experiatur. Ubi vero
contra hoc mandatum nostrum caedes perpetrata fuerit: tum si occisus alterum evocavit, ejus heredes contra ΟCcisorem accusationem instituero prohibentur. Hi C tamen nihilominus ratione circumstantiarum, vel poena corporis, vel ultimo supplicio allicietur. At si occisor interfectum evocavit, tanquam temerarius homicida, iuxta constitutionem Carolinam Roena homicidii plectetur. Et licet evocationem nulla caedes, sed tantum vulneratio lubsequatur: nihilominus uterque, tanquam DEI, MMagistratus contemptor, vel poenam corporis, vel ultimum supplicium incurret. Qui vis etiam, qui in post crum aliquem evocabit, si v c is comparcat, sive non comparcat, ubi hoc Senatui innotuerit, in gravem ejus poenam incidet: nec Evocatus. etsi ad e vocationem emanet, nec comparet, ulla ignominia de infamia notabitur. Haec municipalis constitutio ut recte intelligatur paueis ex.
38. plicanda est. Et quidem primo hac constitutione omnis evocatio Mesaufficischcn oderaunorderm graviter prohibetur 9. Si citen dcinnach: quia Evocator hoc ipso contra DE-u M, contra Magistratum, contra proximum, de contra se ipsum
Contrὶ DEu M peccat: quia D E I imaginem,ad quam
homo creatus est, violare cupit: dc quia illum vult ostendere,cujus vita in D EI Creatoris potestate est atque protectione: quia Denique hoc ipso Sacrilegium committere tentat. Nam, teste
Philone, των A. κοσμου κlηματων, ουδ ἐνου Π hροπρεπες ζον, ουπναν' που, hoc est, Omnium, quae Inmundo sunt, rerum, peccat.
130쪽
BE DEFENsio. NECESsAR. CAP. II. 1 nulla vel est sanctior, vel divinior homine: ut merito qui hominem ostendit, lacrilegus esse videatur.
ContrIMagistratum peccat: quia hoc neglectosi 4..
bi ipsi, πειρων νομω, sus dicere conatur contra LexIM II. D. Euod met. υσσί uis. Cis vipriv.cum tamen iccirco Magist ratus snt constituti: ne quis sibi ipsi jus dicat, vel ne quis propria auctoritate se se contra alium ulciscatur d.DEI. o Osustin 1 . C. de furiis
o Caelie. Non enim concedendum est singulis,
quod per Magistratum publice fieri potest, ne
occasio sit majoris tumul tus faciendi ais Paulis non
Contra proximum peccat: quia hunc ostendere ηα
pic, quem tamen non minus, ac so ipsium diligere tenetur c. charιtas 1.3froximos, Hu. a.depoenitent. Unde sola temeraria ira& odium erga proximum apud D Eu M pro homicidio habetur Matth. cap. s. versaa. an. c. r. 9 I. vers 11. o Lewt. c. .vers. II. Deus enim, tanquam scrutator Cordium, non tantum manuS a proximi sanguine vult puras esto, sed etiam cor & animum nostrum Is.c.1Lvers. .
Contr1 se ipsem denique peccat: quia qui homi se
nem ostendit,. se ipsum Oflcndit, cum aqua aquae non ita similis sit, ut homo homini: & quia hoc ipso animam & corpui iuum Sathanae potestati mancipat. Dum enim, ut jam ostent viai, contra DEuM, contra Magistratum,& contra proximum suum peccat: certe si in hoc multiplici peccato ab Evocato interficitur, ut plerunque fieri solet, justo DE i judicio punitus videtur. Quae enim hoc modo fiunt. occulto quidem , sed non injusto Dei judictoaccidunt Augustin.tib IJ.da civitat Dei cap. 1L. o Hesmbec.in Pandin.deIust. Gur.n'Is.versessem - εDeinde hac constitutione in verb undet nitdcrussistinet'.rc. 43. mandatur, ut omisia evocatione quilibet contra ali crum fur experiatur