Cursus theologicus ad usum Tyronum elucubratus, & in quotidianis prælectionibus a R.P. Dominico Viva S.J. sacrae theologiae professore suis auditoribus traditus ... in lucem publicam editus a D. Ignatio Viva auctoris nepote. Pars prima octava De poen

발행: 1716년

분량: 397페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

- cu P. Num sit virtuspure reflexa ad I Certum videtur primo , omnem vii tutem habere ehus reflexos, seu ita tendere in proprium objectum honestum directinia, ut possit etiam tendere reflexe ex proprio motivo formali in ipsos actus directo amat Deum ex motivo suae Bonitatis , potest ex eodem . motivo amare ipsum amorem erga Deum, Justitia . quae amat adaequationem juris alieni, amat ipsuin actum Iustitiae; atque Meis virtus, quae amat. honestatςm obje- .ctivam pioprii objecti, amat etiam ex eodem motivo honestatem sermalem proprii actus. Et ratio est tum quia in his acribus reflexis non habetur specialis arduitas; tum etiam, quia aliter datentur virtutes infinitae, ut ostendimus

qu antecedente.

Cettum videtur secundo, posse unam virtutem reflexe tendere etiam in aet is alterius virtutis, v. g. virtus charitatis potest amare reflexe non solum amorem Dei, elata tendere reflexe in actus proprio , sed etiam amorem Ju- stitiae, Temperantiae, Sc. sic tendere reflexe in actus aliarum virituum imperando illos Ratio est, quia quoties unque proponitur aliquod medium ut conducens ad finem, virtus, quae tendit in finem , tendit etiam ad tale medium, eoqubdamor finis sit virtualiter amor medi rum, se i potest aliquando conducere ad finem virtutis puta charitatis, tanquam medium actus alterius virtutis,

puta Justitiae, Temperantiae, c. quando scilicet hujus modi actus sub mortali praecipiuntur ergo potestivirtus charitatis tendere reflexe in actus talium virtutum imperando illos hsic etiam si ad finem castitatis appareat ponducens jejunium, seu actus temperantiae, castitas impera. bit jejuniiun. Certum videtur tertio . consequenter quamcunque virtutem posse dici virtutem reflexam, a reflexivadi quatenus quaelibet potest licere actus estexos explicatas. Hine poenitentia dicitur virtus reflexa , tum quia peractum suum primarium retractat ostensiam Dei quae est actus

212쪽

actus e usdem voluntatis, unde actiIs hic Poenitentia pri.

marius est actus reflexus Tum etiam, quia tendit reflexe in talem detestationem ae retractationem prosequendo hos actus ex motivo propriae honestatis Tum demum quia potest reflexe tendere in actiis aliarum virtutum nempe humiliationis, Temperantiae, Mortificationis,&e, ordinando hos actus ad finem Poenitentiae , videlicet aiexpiandum peccarum, &ad satisfaciendum Deci offenso. Difficultas nunc est, An Poenitenua sit virtus purea eflexa;& an possit saltem dari hujlasmodi virtus

II. Dico i Poenitentia non est virtus pure reflexa edhabet actus directos.Iia communius contra Pere Espa sam, I . de Sacramentis, Malios. PROB. Illa non est virtus pure reflexa, quae potest elicere actus directos ad aliquod objectum, non reflectentes in actus ejusdem virtutis, aut potentiae, sed virtus poenitentiae potest elicere huiusmodi actus directos, ergo non est virtus pure reflexa Minor probatur , quia quamvis actus poenitentiae solum ellent detestari, ac dolere de peccato, at non detestatur solum aifhus voluntatis pecea noses, set etiam actus externos peccaminossis aliarum potentiarum, uia blasphemiam, periurium,haeresim e ternam, quae etiam sunt objecti materialia Poenitentiar ut diximus di is i. ex motivo Poenitentiae detestaris ossunt,tum quatenus generant habitum diseonentem ad offensam Dei, tum ratione propriae malitiae icet materialis, quam stuppohimus inesse in actibus externis peccaminosis, ex diistis in de actibus humanis , cum enim disserinitatem habeant eum prima regula honestatis, ha, ni malitiam propriam, quamvis non formalem, sed materialem,eum non sint ipsa prosecutio formalis obiecti inhonesti. Confirm. Sicut Charitas, quae Deum amat, elicere potest odium peccati, in quantum oppositi suo motivo se mali, quia ille amor virtualiter continet hyc odium ta

213쪽

cu. V. Numili virlinpurere xa. o 3 Poenitentia, quae habet pro primario actu detestationem. displicentiam peccati, nec non odium ossinis divinae , Potest consequenter elicere amorem Boni oppositi Divia Dae offensae, amando carentiam offensae, seu adaequationem Iuris, quod habet Deus ne offendatur mic autem amor non est actus reflexus,ut patet ergo pinnitentia non habet sistomachus reflexos; unde non est virtus pure re

flexa.

III. Dieo a cum communiori contra Esparaa , a. Iios, repugnare virtutem moralem pure reflexam.

PROB. Virtus dupliciter potest reflectere in actus propriae potentiae, vel tetidendo in achus ejusdem virtutis, vel imperando ex proprio motivo actus alterius virtutis spectantis ad eandem potentiam ; Atqui virtus moralis sive reflectat in actus proprios, sive in actus alterius virtutis, semper potest elicere aliquos actus duectos , ergo nulla 'irtus potest esse pure reflexa.Probata minor msi virtus tendat reflexe in actus proprios, eo ipso potest tendere directe in objecturri suorum actuum; v. g. Charitas, quae potest reflexe amare amorem Dei ex motivo Bonitatis divinae, potest etiam directe amare Deum, chira non detur nova dissicultas in hoc amore directo; &icenitentia, quae potest odisse offensam contra Deum, potest directe amare carentiam talis offenis: Si vero virtus tens dat reflexὶ in actus alterius virtutis ex proprio motivo,p terit etiam directe prosequi Bonitatem talis motivi, v. gr. Charitas , quae ex motivo Bonitatis Divinae imperat Eleemo*nam , potest direct amare Divinam Bonitatem,ergo in utroque casii virtus p est elicere actus

directo

IV. Hic x. Habitus inclinans uilice ad diuturnita. tem actus boni pratexistentis est habitus pure reflexivus ut patet; sed dari potest hujusmodi babitus virtuosis erisgo dari potest virtus pure reflexiva. Probat mis quia reo

late ad alio bjectum datur specialis honestas, di arduitast quia

214쪽

quis enim ignor et quam honestum,ac laudabile,& quam dissicile sit immobiliter adhaerere bono honesto. Confirm. Persevocantia in bono est habitus,vi virtus peculiaris tendens ad permanentiam in bon6, sed hujuLmodi virtus est pure reflexa , Eam unice tendat in ipses actus voluntatis, tanquam in obj istum sermale proprium, ergo ZMajor patet, quia propter arbitrii vertibilitatem datur dissicultas ad permanendum in bono. atque a deo requiritur ad id habitus,vi virtus specialis, quie dicitur virtus perseverantiae.

Rest. Diuturnam adhaesionem , ac permanentiam in bonoihabere quidem majorem dissicilitatem quam sim pliciter adhaerere bonoa ea tamen major dissicultas non

pertinet ad diversam virtutem ab ea ad quam spectat adhaerere bono honesto, quia hujus nodi permanentia spectat ad modum, non ad substantiam virtutis, potius est virtutis conditio, quam virtus: Sic major est dissicultas ad restituendum mille, quam decem illa tamen major dissiculias non pertinet ad diversam virtutem a Justitia, ad quam spectat restituere decem, quia pertinet ad modum, non ad substantiam seu est intra eandem speciem virtutis, relate ad idem obiectum sormale: Sic etiam major dis-

ficultas habetur ad bene operandum statim, ac repente nec non ad operandum intense, tamen nemo dixerit requiri ad id virtutem specialem.Informa nego minorem.

Adprobationem nee id pertinere ad virtutem specialem competit enim cuicunque virtuti ex prόprio motivo. Ad confirm. Si loquamur de perseverantia in gratia usque ad mortem,laec non est virtus, sed est donum gratuitum consistens in collectione auxiliorum ficacium

usque ad terminum vitae,ut notat S rarius lib.1o. de Gratias. Si verbioquamur de perseverantia, quatenucimisp,tat diuturnitatem in bono, seu continuationem unu

formem boni operis, haec non est virtus distincta ab ea qua inclinat ad hujusmodi actus, cum non sit tam virtus,

quam

215쪽

quam conditio virtutis sicut diximus elle conditionem virtutis inclinare ad bene operandum repente , aut inten-sEvies etiam ad operandum immobiliter, ac diuturne, ut constat ex Angelico a. a. qu. a. ari primo, ubi explicans definitionem Jbstitiae, live est constans, ac perpetua voluntas tribuendi unicuique jus suum , advertit, ideo poni in definitione perpetuitatem vi constantiam , quia . aictus virtutis debet esse firmus, cum debeat vii tuosus operati immobiliter ex Phlcisophor. Et hic. 4. A lde,qubd licet transnittatur perseverantiam in bono esse virtutem specialem, non inde fieret, quod esset virtus pure reflexiva in actus voluntatis Ea enim tenderet etiam ad perseverandum in actibus bonis aliarum potentiarum, v. g. in actibus fidei, in actionibus bonis externis, c. ergo non ellet virtus pure reflexa, quae scilicet unice reflecteret in actus ejusdem virtutis, aut potentiae. V. OBJIc. 2. Quamvis quislibet virtus in Boopere respiciat magnum, nihilominus datur virtus specialis Magnanimitatis, quae tendit ad magnum ut stic, prout comis 'mune omnibus actibus virtuosis, non prout contractum

ad partialem virtutem,ergo pariter,quam vis virtus in seis' actibus respiciat diuturnitatem, dc immobilitatem, potest tamen dari virtus specialis perseverantiae, quae tendat ad per manentiam in opere bono ut sic, atqui adeo dari o.

te virtus pure reflexa.

Reo. Per instantiam Gergo dari etiam potest virtus specialis, quae tendat ad bene operandum repentε, aut inintense ut sic, & virtus specialis Iustitiae, quae respiciat tantum restitinionem ingentis quantitatis. riare concesso

antece . nego eonsequentiam Magnanimitas enim, qaeest specialis virtus, non respicit magnum, seu arduum ut fie, quia hoc spectat ad quamcunque virtutem,sicut ope. rari firmiter, Mimmobiliter; sed respicit magnum in propria materia, videlicet in honoribus , ut docet Philoaphus . Ethic. 3. UD Tho a fa sert a Magna

nimus

216쪽

nimus enim solum tendit in honores inaximos,& dignum se ducit illis, unde eos appetit,4 prosequitur,quando u bi,4 quomodo oportet. VI OBJ ultimo virtus imperans unice actus vol-tatis cum certo quodam ordine est virtus pure reflexa, sed datur hujusmodi virtus ergo datur virtus pure reflexa. Probatur minor, virtus enim ordinans actus orandi, ita ut praecedat, se affectus humilitatis,s gratiarum actionis, sequatur amor, contritio, propositum, &c.4 ut praeludia antecedant,4 colloquium obsequatur, est virtus pure ordinans actus voluntatis, atq; adeo est pure reflexa. Confirm Dari potest virtus intellectualis pure reflexa, puta Logica docens, ad quam spectat rite ordinare terminos, praemissas, conclusiones, S alios actus intellectus,ergo dari etiam potest vim pure reflexa moralis, quae rite ordinet actus voluntatis, puta actus orandi. Resp. Sicut ad quamlibet virtutem spectat operari r pente, ac intense, & diuturne, fi sit persecta, ita ad viri tem orandi, si sit persecta, spectat non solum orare, sed etiam bene orare, hoc est cum sita methodo ordinando

actus orationis iunde ad hoc non requiritur virtus remis xa.Ratio horum omnium est quia ut detur virtus diversa,

non sussicit, quod detur arduitas major in objecto honesto, sed requiritur etiam arduitas diversa ratione oblecti formalis diversi. Adde quod ordinare,seu imperare auctus volutatis spectat ad intellectum. Ex D Th. enim Impertu est actus imiectus, praevio actu voluntatis atque adeo virtus ordinans, seu imperans actus orandi, esset virtus intellectualis, actus vero ordinati essent voluntatisci unde haec virtus non reflecteret in actus ejusdem potentiae, cujus est virius atque adeo non esset virtus reflexa

Ad confirm. r. Supponi potest , Logicam docentam non distingui realiter: Logica utente unde Logica non est victin intellectitatis putereflexa Deinde omisso ante-

217쪽

ς 3. PLA sitsupernanaralis inc. 2o7 cedente, negata consequentia. Disparitas est, quia coisgnoscibilitas obsecti directi est diversa a cogitos cibilitate objecti reflexi, unde una non est virtualiter altera , commveibamabilitas objecti dilecti, & reflexi est eadem, quatenus una est virtualiter ultera, non potest enim quis amate objectum directum, quin virtualiter velit amorem directum, quin virtualiter cognostatur reflexum , ergo quamvis esset possibilis hibitus intellectualis pure reflexus, non eatenus est possibilis virtus moralis pure est

tri Mirtus Poenitentiae exfrequentatis AEctibus' maturalibus acquisetas supe

naturalis .

I. D intelligentiam sciendum primo,in Baptismo ετ tieter gratiaminiandi virtutes omnes tanquam gratiae proprietates , atque adeo etiam virtutem Poenitentiae; probabiliter autem, ut alias ostendimus,non sollim fides,vi spe sed etiam Charitas, Maliae omnes vir, tutes realiter a Gratia distinguuntur, quamvis enim sola fides,4 spes a gratia separari possint , quia tamen sicut sunt proprietates gratiae; fides. spes, tuin aliae virtutes, idcirco probabiliter aliae etiam virtutes a gratia realiter distinguuntur, sicuti quamvis frigus separetur ab aqua non vero calor ab igne, quia tamen sicut frigus est proprietas aquae, ita calor ignis, ideo dicimus calorem, et iam realiter ab igne distingui, quamvis nunquam sepa

retur.

Sciendum a. contra nonnullos Thomistas apud Rapaldam disp. a virtutes iniusastimul cum gratia in baptisimo, quantumcunque in teudantur, nunquam facilitarei

potentiam ad actus supernaturalM; quod pater, quia pre

218쪽

frequentationem actuum unius vii tutis, puta temperan. tiae, intenditur gratia, consequenter intenduntur etiam omnes aliae virtutes insuis, nec proinde homo experitur faciluatem ad actus omnium virtutum; propterea virtu tes inlata dicuntur dare simpliciter posse, ii tenus non potest primus actus supernaxuralis poni line influxu illa. rum, aut sine influxu auxiliorum, quae ab iis exiguntur ubi e contra virtutes acquisitae dicuntur dare facile polle,

quia primus illarum actiis poni potesta que illis,4 quia huiuimodi actus relinquit speciem sui, mit qualitatem liquam incipit producere, quae dicitur habitus , ideo cum hoc habitu deinde potentia iacilitatur ad consimiles actus

ponendos.

Sciendum . Virtutes infusas hon produci, aut intendi a frequentatis adtibus supernaturalibus physice laedmeritorie Actus enim sirpernaturales merentur augmen--i grauae, ad quod consequitur intensio virtutum infuissarum, quae sunt proprietates gratia .Quod si ex frequentatis actibus supernaturalibus physce pioduceremur vi tutes infitiis, sequeretur, quod ex frequentatis actibus

v. g. temperantiae, solum intenderetur virtus infusa temperantve, & non aliae virtutes cum tamen certum sit, exactibus cujuscunque virtutis gratiam, Momnes virtutes intendi.

iI. Dubitatur nunc, uirtim praeter virtutes istas ins fas in baptismo fimul cum gratia,dentur aliae virtutes conis similes supernaturales ex frequentatis actibus upernat ratibus acquisitae, quae facilitent potentiam ad eos eliciendosa quae virtutes,vocari selent per accidens infuse, quatenus Deus potest aliquando absque ulla exigentia eas infundere, ad differentiam virtutum, quae infunduntur in baptismo, & dicuntur per se infusi , quia cor maturaliter,&ad exigentiam gratiae infunduntur Suarius is . e. Gratia cap. facilitatem qivam experimur ad elicien' dos actus supernaturales v. g. Poenitentiae post frequen-

219쪽

etatos actus talis virtutis,videtur refunde, e honin has ,rtutes acquisitas, sed in specialem Dei providentiam Oolis ferentem ad id auxilia uberiora.Sed communiter rejicitur, quia potest aste assignari causa secunda hujus effectus absque iecursu ad causam primam. Hurtadus disp. 16.

de anima refundii hanc facilitatem in habitum supernatu. ratem acquisitum, eum virtutem per accidens insulam. Communius tamen cum Coninck, Azotio . Ripalda refundunt illam inhabitum naturalem acquisitum ex reisquentatione actuum sirpernaturalium, supponunt enim circa idem objectum formale dari posse tam actus supernaturales, quam naturales. v. g. ex motivo adaequandi ius alieniam dari potest tam actus Justitiae stipernaturalis

causatus a cognitione lupernatural attingente honestatem Iustitiae, ut conducentem ad Beatitudinem superia turalem, quam actus Iustitiae naturalis causatus a cogniatione naturali attingente honestatem Iustitiae , ut conib- nam naturae rationalis a tamen ut actus supernaturalis relinquat in potentia speciem sivi consimilem illi, quam relinqueret actus naturalis Unde fit, quod habitus a qui situs ex frequentatis ictibus supernaturalibus Justitiae

siti mnino similis habitui acquisito a frequentatis actibus Iustitiae naturalibus,, ideo possit ad actus supernaturales facilitare cum concursu virtutis Iustitiae infuse.

III. Dico nunc primo cum communiori, praeter virtutem Poenitentiae perse infusam, non dari virtutem Poeni tentiae supernaturalem exstequentatis actibus Poeniteristi; supernaturalibus acquisitam. PROB. Tum quia non inlastruenda in Theologia ulla

Entitas supernaturalis sine gravi fundamento;Tum etiam quia haec virtus supernatu talis acquisita non olum daret facile, sed etiamsi inpliciter posse, quod non admittitur Seque ιι probatur quia illa sufficeret, ut possit poni actus si per natur a is: Tum demum quia vel haec virtus supernat uralis acquisita amitteretur per peccatum, deberet a G

220쪽

signari, unde oristur facili ad consimiles actis ,

etiam Iemanet post pec ratum, ut constat experientia a vel ea non amitteretor; voluntas retineret intrinsecam sufficientiam ad eliciendos actus supernaturales, non secus

ac si remanerent virtutes per se visuis; quod non videtur admittendum cum Tridehmum doceat, sola idem , Spem ex Divina Misericordia remanere post peccatum, quod his virtutibus non adversetur, ut possit homo dismini ad restage una, V. Dico a Facilitas, quam experimur post faeque tatos actussupernaturalMPmilitentiae, vel alterii virtutis, tribuenda est habitui naturali,vel producto ab iisdem actibiis supernaturalibus, vel salieni producto ab actibus naturalibus ejusdem virtutis, si vera est sententia Ripaldaequod quoties elicitur actus supernaturalis, eliciatur simul alius actus naturalis circa idem objectum. PROB. Hujusmodi habitus naturalis est causa sume enitalis facilitatis,nee potest at aptior assignari, ergo.Quod autem possint actus supernaturales caulare habitum naturalim, non est mirum, citi possit id, quodest superius,

causiare inferius, sicut enim potest calor causari tum ab alio calorritum ab igne, ita potest habitus naturalis causiaritam ab actibus natur alibus quam a supernaturalibus cir ca idem obiectum Q lod si vera est sententia Ripalia putantis, semper cum actu supernaturali coniungi actumulturalem, tunc habitus causabitur ab actibus naturali, hus, quia quando effectus producitur,tum ad praesentiam causiae univocae, tum aequivom tali potius quam huic stribuendus.

areo ubi docet, exactibus charitatis supernaturalibus

gigni inti bis habituna dilectionis aς ilitum, quem non

vile se per naturalem, docet Iis . quaest. s. arx q.

SEARCH

MENU NAVIGATION