장음표시 사용
291쪽
stro; ergo non datur ratio excusans, manis stando complice, nor robatur, Tum quia ex institutione Sacrais menta Poenitentiae oritur justa causa manifestandi erimin etiam propria , tum quia hoc sacramentum est per modum judicii: In ludicio autem licitum est manifestare socium criminis, quia Iurisdictio Judicis cadit superie catum ut est in se, & peccatum, quod involvit complicem, ex se est tale, ut illum manifeste, tum demum quia in hoc consistit utilitas Poenitentis, quod integrhpece tum manifestet, ut possit a consessario adiuvari ad illud
vitandum in posterum. Dices i. In concursu duorum praeceptorum praevalet quod est praestantius; sed infamare complicem est materia praestantioris praecepit,quam sit integritas materialis con issessionis, cum illud sit Iuris naturalis, hoc Iuris positivi ergo si simul concurrant, servandum est praeceptum de non infamando proximum magis, quam praeceptum dolutegritate materiali consessionis. Reo. In re praesenti infamationem proximi non esse sol malem, sed materialem unde non dicuntur concuri re duo praecepta, naturale,ri positivum, sed ex circumstantiis mutari in teria praecepti naturalis.Non enim praeceptum naturale est de non infamando proximum ex causa rationabili, ac praeponderanis,sed de non in ando illum sine causa sussciente. Diceii Si Consessor esset revelaturus mecatum eam, ilicis auditum in considione, Poenitens non teneretur ta- peccatum perire, ne proximus infametur. ergo'.que
debet explicare universim peccamm complicis, ne hic pud consessarium intimetur. 'o Hoc idem argumentum fieri posse de precato proprio, atque adeo cum nimis probet , nihil probat. Quare disparitas est, quia tune infamia illa proximi non sequitur immediate ex integritate consessionis , sed exabusu eiusdem, undo tenetur Paenuens illi malo oeeurreis
292쪽
1 31 Parim. Disp. IV De Sacram. He. te. Addit Lugo apud Platet. n. γ' contra Mareet, quod si non possit peccatum explicari, nili manifestando erimen etiam non complicis adhuc possit,ac debeat infama. ii apud Consellarium, ut si quis v. g. Occiderit serorem gravidam, quam Consessarius scit non esse conjugatam. Ratio x Lugo est, quia periculum invalide fitendi & per hoc incurrendi grave damnum spirituale, praevalere debet cuicunque insanuitioni non complicis.
, Numistur obligatis confitendi peccata dubia Zm Issi diu tas est tam de peccato dubio positive, quam
negative. Dieitia peccatum positive, seu oeinative dubium in duplici sensu. Primo si probabiliter iit commissum secundo si probabilit r, vel probabilius non sit commissum. Verum antonomastice peccatum positive dubium significat selum peccatum , quod probabiliter non est commissum, &ideo absi lute dici selet, quod non sit materia necessaria Conse Iionis. Dubrim vero negativum seu suspensionis habetur , quando aut pro neutra parte stat ratio ulla probabilis, ut quod astra sint paria aut imparia; vel si pro utraque parte dentur motiva ad aLsensium, liuellectus tamen neutri parti praebere potest ac sensum prudentem, ut si Petrus testetur mortem aliculus, yiulus ejusdem veracitatis illam neget a L Dico nunc I Peccatum positive dubium sump. tum pro peccato, quod probabiliter non est commillum,
aut non fuit mortale,non est materia necessariaSacramenti Poenitentiae. tuommuniter; Cesertim si probabiliussit non suisis commissum, nec detur selida probabilitas in oppositum. Pata. Qui eonformat se judicio probabili, prudenter, dicimine operatur, ergo qui probabiliter de a sortioris probabilius judicat se non peccasse, honeste, frudenter operatur, eonformando se huic judicio, ac gerendo
293쪽
jusmodi peccatum lavi ou sublicere. Confirm. In Iudicio forensi qui probabiliter non deliquit, non damnatur, immo nec d natur reus immero
dubiosispensivo, an deliquerit , quia nemo praesumitur reus, donec probetur ergo idem dicendum in Iudicio sacrarnentali, quod est institutum instar Judicii forensis,nec discrepant, nisi in iis, in quibus constat Christum Dominum voluisse ea differre. . Dices: Si judicans probabiliter se non peccasse nona
neretur confiteri nec teneretur ad contritionem in articulo mortis. Sequela non videtur admittenda, quia alia ter exponeret se peritulo damnationi. ergo nec id unde sequitur, cum ea peccata debe/mus subjicere clavibus, de quibus tenemur confiteri. Contritio enim in tantum justificat, in quantum est votum Poenitentiae.
mo. Adsαuritatem salutis aeternaeiissicere , ubi
homo in articulo mortis eliciat, prout tenetur, actus dei, Spei, MCharitatis, & quod confiteatur peccata certa Sic enim indirecte tolluntur etiam vi Sacramenti, ne. dum vi actus charitatis,tum peccata oblita, tum quae probabiliter non sum commissa, etiamsi in Consessione ὀ-lam ille attritionem adhibeat, cum ex ductis quaestione antecedenti probabilissimum sit, & moraliter certum, posse etiam in articulo mortis licite attritionem adhiberi in Sacramento Poenitentiae, praesertim si eliciantur actus Fidei, Spei,, Charitatis, ad quos homo independenter a Sacra mento tenetur. Quare nego sequelam esse absonam, aut hominem exponi periculo damnationis, si non conteratur directe in articulo mortis de peccato, quod probabi liter non commilit Adde . quod sicut homo tene. tur in articulo mortis conteri in confusis, ii m depretatis oblitis, de peccatis, qu siunt in conscientuaru pulosa, hoc est, de quibus imprudenter dubitat , quint in ea teneatur subiicere clivibu . ita patiter de
294쪽
1M Pars i*.m De Sacram m. peccato probabither, de positive dubio. Et ratio a priori
est, quia plus requiritur ad assecutionem, Massecurationem salutis, quam ad conficiendum Sacramentum Αει- eutio salutis dependet tantam ab eo, quod est, non ab eo, quod apparet, unde si re vera sit peccatum in anima , de non appareat, salus non obtinetur; Sacramenti vero consessio dependet ab eo quod apparet,unde si peccatum non appareat, sed sit oblitum, quamvis revera sit in anima adhuc Sacramentum conficitur,s indirecte illud remittitur,lIdemque dicas de peccato, quod probabiliter non est commissum , aut quod est in Conscientia strivulo X. Dico a Peceatum positivE, seu opinativ dubium sumptum pro peccato,quod probabiliter est commissum, ita ut non detur selida probabilitas in oppositum, estis teria necessaria Sacramenti Poenitentiae. Ita etiam comis munius: dc iuxta hunc sensem interpretandi sunt DD. praesertim antiqui, qui abselut nulla facta distinctione docent,peccatum dubium esse materiam necellariam conissessionis. PRos intilibet in operationibus sitis tenetii se a eommodare judicio probabili, seu prudenti, cum rar,admodum haberi possit in agibilibus evidentia,ergo sicut estinamunis ab obligatione confitendi peccatum,qui 'babiliter judicat se non peccasse, ita tenetur confiteri,aces 'rire se tanquam peccatorem, qui probabiliter judicat se peccasse, quoties nulla est probabilitas de opposito. De hoe dubio, sicut etiam de dubio practice practico intelligenda est Regula illa Jutis, In dubio tutior pars μ'
luenda est, quae cohaerere debet cum alia In dubio me.
ιιον conditi possidentis Etenim si probabile est legemelle latam, votum esse emilium, Petrum elle tuum Parentem etiamsi de his omnibus non detur evidentia, adhuc ea lege vi voto obligamur. QPetio tanquam Parenti
debetur obsequium; quia hujusmodi probabilitas exclu
295쪽
su. III Ar u Deprecato dubio. 28s dens probabilitatem in oppositum est quaedam evidentia moralis respereva,seu respectu operantis, sussiciens ad iulum obligandum, aut deobligandum, sicut Rusticus eonetur credere mysteria a Parocho proposita ob similem evidentiam moralem respectivam. Ρndo ver datur probabilitas etiam in oppositum,au ubium est mere negativum, tune eurrit Regula illa: In dubio melior esticon. ditio possidentis. X. Dico 3. Precatum negative, seu suspensive dubiam, non est materia necessaria Confessionis. Ita ex antiis quis Paludanus, D. Antoninus, abiena apud Henti
quea lib. 8 Do Eucharist aes ue in glossa haec P, qui aperthdocent, Elam in dubio positivo quando scilicet quis probabiliter putat sepeccasse dari obligationem confitendi, non verbin dubio negativo, seu quando utrinque datur probabilitas de peccato commisso. Sicut enim in his casibus homo non tenetur ad votum, nec ad obtemperandum Legi, ita nec ad confessionem peccati, Alao .alios Authores pro hac sententia adducunt Moya, Diina p. ro tract. ia reseth Haunoldus de Poenitentia cap. g. inter quos sunt Lessius, Dy man, Coninck a, praepositus, Martinonius, Amicus,Leandet Ilures etiam
BD Romani, MComplutenses de hoc consulii, de Revisores Societatis apud Tambur c a Mess. Cons. cap. r.
3, . Quamvis autem Sanchre lib. I. cap. Iornum. 66 ad O. Authores pro contraria sententia referat, dicatque iulam elle communissimam antiquorum , nihilominus si benὸ advertatur, D. Antoninus, Paludanus, abiena io quuntur alam ut diximus, de peccato positive dubio: Alii vero non distinguentes inter dubium positivum, &i g tivum, intelligendi simi, quod solum loqtiantur de illo dubio positivo; cum ex Triden mox laudando, ratione
probabilissimum sit, non dari obligationem confitendi
296쪽
docet, nihil aliud a Poenitentibus exigi , quam ut tali teantur mortalia, quorum memoriam habent, quorum meminerint, quorum habent constientiam. c. Atqui his verbis excluditur obligatio confitendi peccata negati ve dubia; ergo. Pr turminori dum Tridentinum docet, explicanda bium esse peccata , quorum habemus memoriam,&conscientiam,excludit obligationem confitendi peccata,dequibus non habetur memoria,nec Co
scientia, sed de peccatis negative dubiis dici non potest quod habeatur memoria, aut Conscientia; ergo. Neque dicas, de peccatis dubiis haberi memoriam, Conscientiam dubiam. Nam verba Conciliorum sumenda sunt in sensu proprio, Musiuato, nisi quid obstet, atqui habere memoriam, vel Conscientiam, abGlute proitatum, insensi usitato significat habere memoriam , vel Conseientiam certam, ergo non potest in Casu nostro in- tethgi de memoria, conscientia cum addito, hoc est idubia, seu lcrupulosa: Sicuti quia esse album absoltae r latum significat eis sere totum album,ides non potest de .ssithiope dici abselute, quM sit albus, sed solum cum addito, videlicet albus secundum dentes. Quod autem habere memoriam, set meminiise abselut prolatum significet habere memoriam certam, ex eo patet, quia nemo
dixerit posse se jurare, qubd meminerit, seu habeat memoriam de eo, de quo dubitat, licet jurare possit inubdde eo habeat memoriam dubiani. Etehim dubitare non est meminille; cum meminisse sit quoddam scire, ut notat Plato pud Caramuelem lib. 3. ἀθ. . Similiter habere Conseientiam de re aliqua est habete illius seientiam ju ta illud Bernardi: Qui dest consiciantia, nisi cordis scientia' Adde vel nomine Conscientiae Triden intelligit Constientiam certam tantum is habemus intentum qubd non debeatuus fateri peccatua dubium,de quo non habetur Conscientia certa ; es intelligit Conscientiam go ricE, ut compleclantem omne genus Conscientiae
297쪽
III. r. II. De preeat dubio. 8 nempe certae, probabilis, dubiae, scrupulosis, hoc dicin m potest, quia deberenaus confiteri etiam peccata , de quibus habemus Conscientiam crispulosais,seu dubium imprudens, & peccata,de quibus habet nus Conscientiam probabilem , seu quae probabiliter non commisimus Pod nemo dixerit. PROB. a. Conclusio ratione, quia Christus Dominus instituit Sacramentum Poenitentiae per modum Iudicii adeo ut in omnibus Iudicium Sacramentale, Forense conveniant, in quibus non constat voluiste ea discrepare ut quod idem si accitator, & Reus, c. atqui in Iu 'dicio Forensi nulla habetur ratio delicti negative dubii quamvis enim Reus ad aliquam poenam extraordinarjamd nanetur, quando reatus est pontive dubius, seu quando dantur Iudicia vehementia de reatu; At quando reatus est negative dubius, nulli poenae damnatur Reus ergo neque in Iudicio sacramentali. Confirm Iudicium Forense esset irrationabile, si da Tnaret I eum stipensive dubium ergo etiam Iudicium sacramentale; atque adeo licet potuillet Christus, quat sus Supremus Dominus, obligare nos ad Consessionem peccati dubii,non potuit tamen depotestate ordinaria,volens in Sacramento Poenitentiae Iudicium exerceri Ante o dens patet, tum quia omnia Iura clamant, eum diu.
hium elle absolvendum; In dubio favendum esse Reo In obscuris quod minimum est esse sequendum tum etiam quia in Judieio servanda est Iustitiae lex, quae non patitur pro delict0 dubio infligi poenam certam;ciam haec illi non
tum mensi retur. Quare scutu aequali dubio homo non telaetur ad votum, nec ad onus legis , ut docent cummuni eis ex D. Antonino, PaIudaho, Tabiena ueος talo, sta nec ad Consessionem peccati. Et ratio potissima est, quia in dubio melior est conditio libertatis possidenis
XII. Neque dicas eum Morio, hane regulam iuris et
298쪽
macella uitillae non . rbaliarum virtutum. Etenim si
possideatur v. g. pecunia a Petro is in dubio teneretur illam restituere Mundus ellet scrupulis, xlitibus plenus de dominia rerum flent semper incerta unde in bonum publicum statuta est Lex usucapionis, di praeseriptionis latione cujus possessor bonae Fidei potest rem pollellam tanquam propriam retinere, etiamsi consurgat dubium an ea sit aliena,s ideo in materia justitiae melior est conditio possidentis contra vero in materia legis, voti,poenae&c tutior pars sequenda est . desideirco pro homicidio dubio incurratur irregularitas , quia, ut habet Pomusex in cap. dandientiam, In dubio tutior pars est se
Nam eontra est, quia sie ut in dubio an damni ficaveris, etiam per Adversarios non teneris restituere,seu damnum compensare, quia quamvis non restituendo exponas te periculo transgrediendi materialiter obligationem justitiae, non peccas tamen formaliter , si formes dictamen conseientiae per principia reflexa dicens, Neminem in dubiis teneri; ita patiter in dubio, an voveris, an peccaveris.& in materia aliarum virtutum unde regula illa iuris est
universalis in materia om aium virtutum, ut docent cominmunissimE. Et ratio a prior est, quia possessis bonae fidei, si superveniat dubium, adhibita diligentia non possit illud deponere hon est deturbaridus I sua possessione Atqui tam possidetur bona fide peeunia, quam libertas, deliinocentia, ergo sicut in dubio an quis damnificaverit
non tenetur restituere, iis indubio an voverit, an peccaverit, non tenetur servare votum , aut peccatum confiteri.
Stratio ulterior est, quia idem est judietum fori interni, ae externi, quoties externum non nititur in falsa pra sumptione ι Sed serum externum semper seri Iudicutim ,- sententiam in sevorem possidentis in quacunque
299쪽
. su. III. II De peeeato dubio a Dinateria, puta in materia Legis, voti conserae, ergo etiam se soro interno.
Verum quidem est, ubd in bonum publicum detur
Lex Usecapionis, & praescriptionis; haec tamen Lex non facit ad rem nostram, nam per talem Legem non potest retineri tanquam propria res aliena, qua possidetur, nisi post lapsum tot annorum, quibus elapiis retineri potest etiam licerto consteti quod res fuerit aliena At antela. pilum illorum annorum in dubio res possessa retinerit test, praecis quia in dubio melior est conditio possidentisi quod si certo motaliter constet rem esse alienam, stituenda est. Ad id, quod dicitur de irregularitate certum est universim, quod sicut in dubio Censurae nemo censendus est censitaratus, ita in dubio irregularitatis nemo censendus est irregularis, quia in dubio melior est conditio possidentis. In dubio vero homicidii advertunt communius DD. non imponi irregularitatem, si dubitetur de peccato gravi; led impolai, si certum sit peccatum grave, dubitetur, num ex tali actione graviter peccaminosa, an aliunde secuta sit mors occisi, ut patet consideranti textum Canonicum; &quia consultius est in dubio sequi partem tutiorem , ideo Pontifex rationabiliter inponit poenam irregularita.is pro hoc peccato gravi, de quo dubitatur, an traxerit post te mortem secutam. Hinc paritas retorquetur, non incurritur enim irregularitas, quando patrans homicidium negative dubitat, an graviter peccaverit ergo neque incurritur onus confitendi peccatum, quando dubitatur neg tive, an sit commissum.
XII. OBJIc. i. Contra secundam Conclusionem: Si quis possideat rem aliquam bona Fide es si aperueniat p. babilitas, quod ea sit aliena, immo si probabilius sit, quod
sit aliena, qtiam propria, neque in foro externo , neque
in interno deturbandus est a sua pollessione, quia praevaletius certum possessionis juri incerto , quod oritur ex Par VIII. T proba-
300쪽
probabilitate, quod ea res sit aliena, ut docent communius; ergo paritella detur probabilitas, quod quis peccaverit. neque obligandus est ad confitendum hujusmodi peccatum positive dubium. Reo, Concesse mecedente, ἀβιngu consequens aidetur probabilitas . quod precatum etit commissum absque probabilitate in oppositum, ita ut ea probabili usfaciat certitudinem moralem respectivam, ut explica vi mus in Conclusione, nego secius,concedo consequιntiam,
Et eodem modo ii detur moralis Certitudo respectiva , qtio res, quae possidetur, sit aliena, ea restituenda est. XIII. OBJIc a Conti a tertiam ex Moya, qui postquam per triginta annos docuille in Scholis , non dari oblitationem confitendi peccata negative dubia, palinodiam cecinit tract. 3 p. i.qu. i. ex vi hujus argumenti: Potuit Christus Dominus ita Sacramentum Poenitentiae instituere, ut daretur haec obligatio Atqui de facto uam stitutum est; ergo datur haecobligatio a norprobatur ex communi Catholicorum sensu, & traditione a tem pore Apostolorum hactenus continuata , ratione cujus praeceptum confitendi peccata dubia,tanquam inconcus sum dogma, non tam probarunt , quam supposuerunt DD. Ut enim ait Augustinus 5 4. contra Donatistas suoauniversa terat Ecclesia,nec Conciliis iηstitutam, se empar retentum est, nonnisi authoritate Apostotica traistam rectissime creditur.Hacteims Moya Adde Le-mdrum, ac Tamburinum, quamvis pronos in opiniones
benignas, ut notat Diana parte Io.tract. Ιχ. resoL2. pro'nissimus ipse in easdem , obligavonem hanc ex praxi Ecclesiae declaratam non auis suilla inficiari Advertitq; Tamburinus, omnia alia argumenta hanc obligationem suadentia erudith solvi a LugoaLay man, Praeposito, Dia. na,eam tamen ab iis asseri unice ex praxi Ecclesiae,& consensu DD. qui negari non potest. Sanche enim tib lusumma cap. IO. -m. . ad o.DD.refert id sentientes.