장음표시 사용
61쪽
3 o De Boetiano Hebr. Samaritico Numo Qtum meruit, atque ad hujusce generis quam plura inscripta metalla explicanda animum appeI-
in nonnullis aliis numis , quos BILINGUES vocamus, explicandis Cl. ipsi Floregio seliciter semper cesserit, ut res aliquo modo appareat,non multa quidem ne molestus esse videar, hele congeram . Sed si uno , aut altero illud totum complectar exemplo , Spero sere,
ut id ipsum tibi, Eminentissime Cardinalis BORGIA ,
Quid igitur de numis ab Ipso Florezio In Tabulas XL. n. S. 6. 7. 8. &XLI. n. I. relatis dicemus λ de quibus pari. II. pag. 36o. Seqq docte commentatur. Sunt autem hujusmodi : Σ Caput Palladis galeatum , n. 6. 7. 8. & Tab. xLI. n. r. alatum ὶ Latina epigraphe: SAGUNT INR. sive Saguntus invicta n. 8.SAGUNT In parte aversa, seminavis, juxta caduceu superne victoria volitans quae abest a num. 8.ὶ subtus vero epigraphe quatuor hisce contenta Celtibericis litteris , nem-Pe: , Seu PME , O vocali suppleta T PERSE . Cujus quidem vocabuli elementa per compendium sic expressa, uti in Graecis & Latinis inscriptis metallis saepe usu venit, integrae esse videntur του PERsEIANA vocis significatio, alias PERCEIANA ; quae civitas est eo appellata nomine, non longe ab vetere Emerita, hodie Merida oppido,sea Μ.Pass. Xxm.,Sicuti adnotatur in Antonini Augusti Itinerario edition. Amstelodam. I733. esset ingli pag. 32. Seq. . Hac autem admissa, certe non aspernenda lectione, quam considerate atque apposite excogitavit in eo numismatici studii genere versatissimus Cl. Lud. Io.seph. Velazques , Ensavo &c. seu speciminis sui pag-II p. seq., de quo erudito Antiquario suo dicam loco , res eo redit: Saguntinos Perceianis coniunctos concordia fuisse ; numum vero non unis solis Saguntinis adscribendum civibus, uti Cl. FloreEius posuit , sed amborum Populorum utrique civitati esse comaru
62쪽
Phoenicum litteratura illustrando Isriens, ipsius VelaZqueZii de eodem argumento, superiori adnotatione pag. 3O6. Seqq. , a nobis
nem . Quod item assirmandum reor de numis ejusdem
Tabul.XL. n. 6. 7. 8. - I .XLI. n. I., eamdem bilinguem
epigraphen prae se serentibus ἰ tametsi eorum unus , scilicet n. IO. in adversa parte ab id genus caeteris omnino discrepare inscriptis suis Hispaniensibus litteris videatur, sicuti paullo dicam inferius . Quod si ea ratione inscribuntur hi bilingues n mi; quidni colligere fas est, hanc duplici planeque diversa epigraphe utramque civitatem & PERCEIANAM& SAGUNΤUΜ , sibi foedere adjunctam,hisce insculptis metallis communi consensu percussis, illam , quam
Graeci eμονοιαν vocarunt, seu concordiam, Solem
ni pacto signare voluisse λ Atqui hujusce sociatae civitatum concordiae in numis Veterum expreSSae, exempla perplura reperire est apud Ezechel. Spanhem- sum , De praestant. O usu numism. antiq. DiSSert.XIII. Pag. 624. Seqq. Quam in rem consuli possunt α Selecta numismata antiqua ex Museo Iocobi de Nilde . Amste-lodami I 692. pag I 6 I. seq. Σ Ioan. Valliantius , Numismata Imperator., Augustar. , ct Caesarum, a populis Romanae editionis Graece loquentibus &c. percussa. Amstelod. ITOO. pag. 22 I. seqq. Σ Μitto Francisci Wi- se notas in Numorum antiquor. scriniis Bodleianis r conditorum catalogum, ab se vulgatum oκonii I7so. Pag. 2O3. Seq., aliosque haud paucos hac de concordia disserentes Antiquarios ; quippe quia satis cognita res
Iam vero, quoniam memini, me superius pag. scilicet 3I7. de numis duobus ex Clarissimi Praesulis Iosephi Casalii Museo depromptis , quicquam adno laturum promisisse; fidem nunc liberabo meam . Quam quidem cum exsolvo , non pOSSum, quin Pa iam significem, quantum ex animo doleam, quod Ornatissimum Praesulem, de numis etiam aliquot ab se
63쪽
332 o, De Borgiano Hebr. Samaritieo Numo Q descriptae Hispanicae commentationis , jam aliquot annis antea, Seu I7s 2. Matriti editae, ne mi.
editis atque illustratis clarum , mihique , quae sua erat humanitas singularis , amicitia conjunctissimum , Centumcellis, quo ab hinc haud multos dies infirmae
admodum valetudinis recuperandae caussa , apud nostros sese receperat, annum circiter quinquagesimum agentem , pridie nonas Maii I797. praecipitata morte exstinetum , nuperrime intellexerim . Quod sane mihi non uno nomine permolestum accidit .
Sed ut ad rem Casaliani numi, quorum unus item bilinguis, illorum serme similes sunt, quos Floreetius Tabul. XL. n. 8. & 9. descripsit. Eorum alter parte aversa Seminavim repraesentat quidem , sed cum victoria , quae tamen a Floregiano n. 8. immo & Io. omnino abest. Quem idcirco clarae memoriae Praesulisnumum ineditum opinor. Eum vero uni Perceianae
esse adscribendum civitati , ipsa Celtiberica, quam paullo supra protuli, epigraphe prorsus nos edocet. Atque idem postremus num us Huset Casaliani & alteri duo FloreZiani n. 9. & Io. a caeteriS, quorum mentionem jam fecimus, in eo discrepant, quod in adversae partis peripheria litteris inscribuntur Celtibericis partim exesis, partim integris . Quae integrae, Vocem Tu
seu IΡΚΟΛΕΣ , ut bene legit, & quidem
nihil aptius, vir in ejus generis scripturae vera lectione assequenda sagacissimus Perezius-Bayertiis , Numor. Samaritan. Viudiciar. cap. V. pag. I 23. , Satis aPerte exprimunt, saltem in Casaliano num o . Quod certo indicio est & Perceianis dc Saguntinis Herculem Summo honori fuisse . Saguntum porro, seu Saguntus, urbs olim illustris ac nobilis , quam annis ducentis ante excidium Troiae a Zacynthiis conditam tradit Bochus apud Plinium, Histor. Natur. lib.XVI. cap.xL. pag. mihi 37., ab Annibale contra pacta cum Romanis conventa, expia
64쪽
Θ Phoenicum litteratura illustrando 333nimam quidem suo in toto opere, quantum ego ipse video,mentionem faciat. UelaEqueati tractv
gnata atque deleta, secundum illorum contra Carthaginienses bellum inflammavit, sicuti a Strabone proditum es Rerum Geograph. lib. III. pag. I 9. al. 24O. nunc in ruinis jacens,antiqui vero sui splendoris vetera atque disiecta ostentans Uestigia, nomine Murviedro, aliis Morviedro , regni Valentiae oppidulo haud longe a mari, ab indigenis appellatur . De qua conser Harduini notas in Plinii lib. I. cap. m. pag. I I. T Petr. de Narca, Mareae Hispanicae lib. II. cap. VII. col. I 2I. seq. Σ Christoph.Cellarium, Notit. orbis antiqui lib.II. cap. I. Sec t. Iri. β.XCH. pag. IO6. α ipsum quoque Flore-Eiumloc. eit. Pag. 6O.. Longum esset singula persequi, quae ille idem Flo- . rezius de peregrinis hisce numis passim disserit . At enim modo ad Latinam inscriptionem in iis obviam , modo ad ipsum typum respiciens, uni civitati eosdem adiudicandos ducit, qui vel duas reipsa spectarent, Vel in aliam atque aliam essent transferendi. Cujus rei brevitati consulentes,postremum recitabimus exemplum . Numos ergo proferamus Tabul.LXII. n. IO. & II.
Ilerdae oppido, hodie Lerida , ab ipso Cl. FloreEio Part. m. pag. 73. seq. adsignatos; quod alii Antiquarii doetissimi, nulla epigraphes Hispaniensis habita ratione , item secerunt. Hos recenset Christoph. Ra che , Lexiei universae rei numar. veter. Τ m. II. Parta poster. , voce Ilerda . Quibus addendus Cl. Iosephus Eeriel, Doctrin. numor. veter. Part. I. Vol. r. pag. 3I. Prioris autem numi typus sic est: Σ Equus habenis solutus, sinistrorsum Iancea . I g Susterne semiiuna,
ara, Luae medium caput. De altero autem num
paullo inserius aliquid dicemus . Qua vero momenti ratione ad Ilerdam oppidum Cl.Florerius hune numum retulerit, ipsum audiamus.
65쪽
334 γ Borgiano Hebr. Samaritico Numo
tionis, ct sane praeclarae, mea Sententia, evol
vendae si data erudito Floreetio facultas fuisset ,
neri ae nomen , inquit ille, loc.cit. pag. 74., Latinis descriptam litteris numus non exhibet quidem . Quoniam vero illis ipsis incognitis exaratur characteribus , quibus Ilerdae numismata , Tabul xxVm. n. 3.6. 7. da quibus vide pari.H. pag. 43O. Seqq.ὶ Caesari Augusto inseripta signantur , di Lupae praeterea notantur typo; hinc Cl. vir argumentum sumit eidem populo, adeoque Ilerdae civitati num um esse adiudicandum. Quod ut eificiat , de peregrinis, sive incognitis , quibus numus notatur, litteris eruendis sollicitus est. Tametsi alio loco , quod supra iam vidimus Pag. 48.u., sese eas plane ignorare Iitteras, ingenue fateatur . Ergo, eo ipso judice, primum elementum erit I., secundum L , tertium R , quartum D , ultimum A . Ex quibus singulis numi characteribus eo explicatis modo , ILERDAE nomen Cl.vir elicit . De quarum tamen litterarum , tertiae nempe & quartae ab se constituta potestate, haerens pronunciat. neque immerito, ut
Erudito Florezio prioribus duabus litteris talem
attribuenti potestatem equidem assentior, utpote quae, licet aliter inflexae, ad Hebrae Phoenicio-Samaritic Tum Armam nempe &. o , quam proxime accedant. At quod de tertio praesertim elemento sibi videtur , neminem sore arbitror , in hacce scriptionis genere aliquantum versatum,qi i iure non repugnet.Han autem tertiam litteram, quae του P Hi, Graecorum formam imitatur, quo unquam monumento , που R RO-manorum , Graecis P, seu ρω , potestate ualuisse, d ctus Hispanus commonstrabit λ Ad quodcumque namque tam vetustae, quam recentioris aetatis Διαγραμμα litterarum Hebraeo-Samaritico . Phoenicio-Punicarum S Graecarum & Etruscarum, accurate exactum, Cl. irconfugiat, nihil prosecto reperiet, quod sibi esse prae-
66쪽
Phoenisum litteratura illustrando 3ssin rem ipsam Hispaniensium numorum exoticam ornandam tutius descendisset . Quin immo nonsidio possit . Igitur sine ratione, sine teste , immo sine aliqua , saltem probabili conjectura , sed uno arbitratu suo, de hujusce elementi potestate Cl.Floreatus iudicium facit. Atqui eidem characteri P , quod a Simonide inventum serant, ad Graecam vero sermam expresso , si qua potestas proprie competit hane esse
oportet, quae ad eamdem litteram Ρι spectat Graec rum : videlicet, ea propemodum ratione, ut τὸπς,
vel ut sic, illud ipsum P esse efferendum . De cujus duplicis elementi origine consulendi Gerard. Io. Vossius, De arte Grammatica lib. I .cap.XXI. perum Tom.II.
pag. Io. z Edmund . Chrishuli, Antiquitat. Asiatiearum edition. secundae Londin. 728. pag. 11.nOt.44. π JOm. Rainoldus , Histor. Graecar. dc Latinar. litterarum pag. 8. di alii, quos , ne longius digrediar, tacitus prae
Eadem porro forma , alia aue non absimili, nempe P, in Etruscis monumentis ipsam litteram comparere, ac valuisse τὸ X Palamedicum dictum, Graecis G, Latinis CH , adspiratum , auctor est Franciscus
art. XxκI. pag. I 6. Quod a doctissimo viro , Graecae praesertim litteraturae scientia Praestanti. Cl. Joan. Bapt. Casparo d'Ansse de villo ison, Auer olor. Graecor. Tom.II. pag. I 63. seq. & not., est observatum. Idque a Cl. Ioann. Philipp. Sebenkees in E ositione Tabulae Horpitalis Masei Borgiani pag. VI., ex Etrusco ejusdem Μusei plumbeo monumento video comprobatum . Quum vero τὸ X in gliquot Naxiorum numis pro σω E csi sculptum reperiamus , ut a Petro Burmanno secundo in Commentario suo ad Numismata Sicula , Tabul. XII. n. 3. q. s. ιχ 6., Jacobi Pauli Gorville Siculis subjecto pag.4O6. seq.& 4l4., est animadversum ,& Ioan. Minotaus , loc. cit. cap. Xxm.Pag. I. Seq.,an
67쪽
336 De Boetiano Hebr. Samaritico Numa ab uno tantum lapsu praecavisset sibi, verum etiam improbanda minus & sortasse certiora note adnotarat; veteres Graecos illud idem elementum Ueluti τὸ Σι, alias e , quod ab Samaritico - , vel Phoenicio in , Hebraeo P Scis , ductum videtur, pronunciasse , datur Conjectandi locus. At sive hac potestate τὸ 'F aliquando valuerit ; sive τῶ Ps, vel Sp , sonum expresserit, Observante Cl. Ludov. Lanzio, Sugio di lingua Etrusca Tom. I.Part.M. cap. II.pag. 2I9Verumtamen a Tu 'Pω Rho , Latinis R, dc potestate &figura quam longe absit Graeca eadem littera 'P mi, &quorsum evadat tota Cl. FloreZii proposita ratio, satis aperta res est. Tametsi hanc litteram apud Graecos varias subiisse immutationes, ex ejus forma multimoda in vetustis monumentis obvia , ostendit Io. Christoph. Rasche , loc. ante cit. Lexici sui, Tom. Iv.Part. I. col. 67s. seq.; vide & Nouveau Traite de Diplomatique Tom.I. Tab.κ. n. I. pag. 679. π Cl. Joh. Bapt. Casparid Anse de Uilloison, loco paullo ante citato Tom. II. Pag. 263. Seq., dc quae de eodem elemento ante disseruerat Sigebertus Havercampus in Dissert. de veteri oevaria litterarum apud Graecos Scriptura o usu , cap. NVI.; prioris Sulloges scriptorum qui de linguae Graecae vera ct reeta pronunciatione Commentarios reliquerunt, ab se in lueem emissae Lugd. BataU. I 739.Pag. 292-294. Sed operae pretium est caeteras duas PoStremas epigraphes Celtibericae percurrere litteras. De quibus tamen quae dicenda mihi supersunt, in pauca, ut PQ tero, conseram . Atque, Cl.FloreZEi sententia, penuru timum elementum o , in serna vero recta sua linea instructum , nempe ρ, uti in numo altero n. I I. eiusdem Tabulae, iisdem prorsus inscripto characteribus com-
Paret , τὸ D exprimit. Quod ego ad το Poph Phoen, Cio-Graecum P, quale in Crotonis, Syracusarum & Corinthi exhibetur numis, esse potius reserendum existimarem . Quod autem ita opiner, ex ipsa ejusdem
68쪽
γ phoenteum litteratura illaitrando Q 337 bis tradidisset . Ad hoc enim studium se totum conserens Cl. Eques velaaqueatus , vigiliis mul-
litterae forma in secundo num o iam indicato expressa, recte colligere mihi videor. Enim vero, etsi id ipsum prioris numi elementum o , in priscis monumentisci Graecis Sc Latinis modo pro Δ Delta,vel D, modo pro O Omicron , vel O Latinorum promiscue positum de Prehendatur ἔ nihilominus, cum sua inferiori linea recta , ut ' , vel ut ρ , munitum apparet, που Q & C ,
vel του Καπιτα, & quandoque του X Graecorum , perpetuo , quantum ego sciam , vicem praestare , harum litterarum Diagrammata a doctissimis viris ex inscriptis vetustae aetatis monumentis deprompta , plane plenemque demonstrant. De quibus postremis litteris Κ, C ,
di Q in numis antiquis & lapidibus indiscriminatim
Dutens , Explication de que ues Medaives Gre eques in meniciennes, aveo une paleographie Numismatique, edition. H. Londin. I 773. pag. I9P. Seq. Neque obstat, quod ejusdem litterae, quam ad Poph Phoenicum, seu Hebr. Samaritan. P , reserendum dixi, in Crotonis, Syracusarum di Corinthi aliquot n mismatibus caput, circulari forma exhibitum , cla rem prae se serat. Nam quadrangulari quoque figura in
vetustis monumentis idem elementum occurrere, E-duard. Bernardus dc Carol. Morthonus in illa ampla Tabula, eaque inscripta : Σ Litteratura orbis eruditi , a charactere Samaritano deducta, observarunt. Quod quoque testantur CL Auctores Novi Traetatus rei d plomaticae, paullo superius citati, qui Tabul. xlii. n.II. T. m. I. pag. 76ῖ. idem Hispaniensis epigraphes elementum ad instar Parallelogrammi superne formatum, Sed sua recta inferne instructum linea, hac ipsa potestate ,
69쪽
338 Θ De Borgiano Hebr. Samaritico Numo Qtis , neque exiguis laboribus illud consecutusi est, quod ad ejusce generis, Suaeque gentis ve-
qua τα Κ & Q valeant, esse donandum,in suo Diagramis r te adnotare curarunt. Videndus & de Vaines, doctus Congregationis S. Μauri Μonachus Benedeclinus, Dretion naire de Diplomatique Tabul. 26. & 28. Tom. II. Pag. 2II. & ΣI7. Postremum quod adtinet elementum X , crucem exhibens decussatam, quam vellem ad τῶ Α revocari potestatem posseti At equidem vereor, ut ex num rum Jc lapidum vetustae aetatisqllud unquam efficiatur. Μanu vero descriptos libros &Graecos & Latinos haud multum morarer, ut qui transcriptorum fidem, saltem aliquantum dubiam, ut non dicam amplius, semper relinquant. Quantacumque Praeterea horum exemplarium sit antiquitas; longe certe infra priscorum numismatum & lapidum , quorum eriticis viris majorum
gentium auctoritas est explorata, aetatem manent.
Quapropter , etsi pro temporum discrimine haec ipsa littera Α , in vetustis inscriptis monumentis tam Phoe nicio-Poeno-Hispaniensibus , quam Graecis 3c Latinis diversa sese facie offerat; utrique Nero noUae Dipi maticae rei modo indicati scriptores in suis & Graecarum & Latinarum litterarum alphabetis, ejusmodi et menti decussatim deseripti exempla prodant ἔ id genus tamen sorinae multo sane inferiori aetate , ipsa Hispaniensi , de qua agimus, epigraphe usurpatum suiss' ne vix quidem dubitarem . Quum autem ejusdem elementi figura X , in Hebrae Samaritie Phoenicia litteratura , a qua Uetus Graeco-Hispaniensis est propagata , unius solius characteris n Tau propria sit; ea dem atque hanc Hebraicam litteram postremum nostrae epigraphes elementum vi ac potestate gaudere, cons quens fiat, est neceSSE .
Haud equidem me latet,Jae. Rhenserdium τι AI fidecussatim protesisse in suo Hispano-Phoenicio Dia-
70쪽
Phoenicum litteratura illustrando I si istissima monumenta eruenda & sacilius com-πodiusque explicanda viam aperuerit munierit
ἔrammate, quod Cl.Lud.Ioseph.Veia2ques. En suo &e. Tabul. V. n. 7. delineandum cutagit. Id vero ex tribus numis Phoenicio Punicis, quos male legerat , quosque recenset Iohan-Clericus , Bibliotheque choiste Tom.xI. Tabul. n. . 8. &9. pag. II 6 I 13. , Rhen lardius ipse evineere sibi visus est. Sed hosce numos, Vulcani ty-Po in parte adversa signatos , quos ad Hispanienses Ba stato-Phoenicias ab ipso velarquea, loc.tit. Tabul.XVII. n. I - g. perperam relatos , minusque recte ab se ex- plicatos video , inter Puni eos proprie dictos , in Africa vero prolusos , esse adnumerandos , certissimum reor , & suo loco dieam . Neque in uno, aut altero eorum numo illustrando rem seli elotibus auspiciis asse tutus est Cl. Barthelemyus, Letire a M. D Mamuis Olivi eri , au su et de qaeques monumens menteienI,T bul. v. n. I. a., pag. 4 I. seq. Modo namque Ili pensi, m do onubensi, modo Alonensi, Hispaniensibus vetustis oppidis,eosdem numos esse accensendos,haerens aedubius,doctissimus Antiquarius opinatur. Quo spectant numi in antica parte eodem Vulcani typo signati, quos Cl.Florezius Tabul.LvI. n.9 - I6. pari. I. pag.6 4.seq. Incertis adnumerat; & alter Tabul.LxIN. n. 9. capitibus
duobus eκ adverso iunetis, virili & muliebri, vulcani nempe & Veneris toniugis , in primis signatus , quem
pari. II. pag. 93. ex suae gentis scriptorum sententia , ad oppidum dictum Sanlucar de Betrram eda reserenis dum tradit; sed eontra atque Punicae inscriptionis ratio omnino postulare videatur . Etenim horum nu- morum veram epigraphes Phoenitio-Punitae lettionem si non aliam atque aliam prorsus esse ae G na,n IIbth , seu Talubath, dixerim ; in ea hoc pacto resoruuenda non omnem me operam perdidisse, haud.difficuuter mihi persuadeo . Et re quidem vera est eo ipso appellata nomine in Libya interiori apud Gaetulos civitas