장음표시 사용
181쪽
CAPUT LTrum autem motus aliquado ortus sit cum antea no esset, intereat ita, ut nihil mo ucatur:an nec ortu sit, nec intereat e t&guatur, sed ex aeternitate fuerit, C semper sit futurua,isq; immortalis, O finis expers tulisset, quae in rerum natu sunt, quasi vita quaedam omnibu quae natura fecerit, quaestio est. Omnes qui dem qui de natura aliquid tradunt, aut disserunt, motum esse ponunt, quod mundum ortum esse velint, corde ortu interitu rei u omnes disputent: quae quid η posunt esse, nisi si motus . Qui autem innumer biles mullos esse dicut, eorumq; alios oriri,alios inter ire occidere sempiternu motum esse sentiunt, quia necessest cum eoru motu rem ortuύ, ct interitu per petuari ct cotinniri. Qui Nemo νnum,aut qui non sempiternum se putant,s, de motu ea ponunt,quae eorum
rationi sentetiae sint consentanea. Igitur si fieri potes, vi aliquando nihil moueretur, id diat duobus m dis necesse est. Aut enim, Ni .anaxagora tradit. at enim ille cum omnia confusa essent,ac quieuissent in nito immJoq; tepore, mentem rebuS ingenerasse ni tum, easque secreuisse: aut vi Empedocles, qui muu dum inimi dum moueri cense interdum quiescere:m ueri cum ex multis concordia virum facit, aut multa ex νno discordia:quiescereporro interiectis mediisque temporibu scribit enim hoc modo, ut at
182쪽
uuatenim ex multis Ῥnum consueuit or; - Atque Nnum rursus, Narios procedit in ortus.
Omnia sic fiunt,nec ines constantia mundo, At quo mutantur nunquam cessante recursis, Hoc sine sine simul una torquentur in orbem. Cum enim τῆ δὲ δ λάω,οντα, id est mutantur astia ici tudine motus quietis intelligere exi ima dus est. Ouae quidem quam vim habeat, ct cuiusmodi se vide lum est. seri enim cognitio non solum ad eum locum, qui est de natura magnum adiuntietum abfert,
xerum etiam ad eam artem, rationem quae in priamo rerum principio versatur. Exordium autem duc
mus ab sese primum, quae ante a nobis in libris de stura explicata sunt. Quoniam motum actum esse dixia elua quod moueri potes, qua ex parte eam vim habet: res sint necesse est, quae unoquoque motu cientur. ἱtq; etiam praetermissa motus definitione, omnes concedent necesse esse moueri , id quod νnusquisque motin cadere poterat, νt commutari id quod commutari poterat, moueri loco id quod mutare locum pote
rat. Itaque sit oportet aliquid quod incendi positi esse anu qum incendatur,oe aliquid quod vim incedendi
habeat,priise quam incendat.Ita bsc etiam necesse est, aut orta esse aliquando cum non essent,aut aeterna esse. res ortum est νnumquodq; eoru, qua moueri pos sunt, qcta mouent, neces e est ante eam quae si pla l, alia fuisse mutationem O motum,quo ortum sit id quod moveri, aut motum a serre poset. Sin antea furrant sempericum nullisue esset motus,absurdum via deatur, iis etiam qui per se animaduertent, sed multo etiam magis ,si logius progrediatur, id eis a uuenire necesse est.Etenim, i cum ita natura reru ferat, ut alia sint quae moueri posiint, alia quae motum asserre, ta men erit interdum aliquid quod primum moueat
183쪽
cuta moueatur,interdit nihil,sed quiescet fuerit tri tu necesse est,cum id mutaretur.Erat enim causa alι-- quietis, quandoquidcm qμies est mut AE pi Mati Ita fiet, vi primae mutationi mutatio antecesserit. Gecum alia uno modo moueant, alia etiam cotrarias motibus,νt ignis calefacit,nec refrigerat scientia autem na contrariorum videtur esse: quanquam aliqui tiam illic simile videtur, Ni frigu calefacit quodammodo quando commutatum est aut remotu , quema modum etiam errat,stiens ita quiscientia in praeditus, cilmscientia abutitur. Sed in eo genere ea omnia, quae
O facere, O pati, ct mouere, moveri posunt, non id possunt quouis modo , sed certo quodam genere, in
cum alia at s adiunguntur. Itaq; cum adhibentur alia aliis, marum mouet,altera u movetur,o eiusmodisunt, ut alterum mouere positi,alterum moueri.Si ergo nota ex aeternitate mouebantur,persticuum est,ea non eam ωim, o naturam habuisse,νt Nnum motu crcre,ait
rum motu asperre posset sed eorum alterum,νt tale uaderet, mutari oportuit. Necesse est enim hoc in iis continxere,quae ctim aliquo conferuntur,xis duplum non erat, nunc duplum iit,mutari debet: si non Ῥ-trumque,altera. Antecedet igitur primae aliqua mi tatio. Praeterea priu4 posterau quomodo erit fu lato tempore,aut tempu ,si motui locisS nullis relm riuatur' Ouod si tempus numeri S est motus, aut in tus quida, si semperiit tempus, motu etiam aeternus sit,necesse est./qui omniis, excepto νno, de te porc umma consensio est. Omnes enim non ortu esse concedunt,ob eamq; causam Democritus fieri non posse ait, Ni orta smint omnia. Tempira enim non habuisse orignem : Plato autem unus illud gignit. Simul enim cum coelo ortum esse dicit coelum autem habuisse originem.
ouo is fieri non potest, τι sit O cogitetur tepuasne
184쪽
LIBER VIII. 18rpuncto temporis,punctumq; teporis medium est qui dam, quod principis ct finis rationem habet,ita tamen vi principiam futuri sit, praeteriti finis: tempus sit aeternum, necesse est. Extremitas enim temporis quodpostremumsumptum est, aliquo puncto temporis continebitur .praesertim cum nihil in tepae praeterpunctum teporis notari sum'; psit. Ita quoniamo initium O finis est punctum temporis, necesse ente ua esse, quod utraque ex parte illud contineat. uod si tempus,profecto motus etiam aeternus sit,u cesse est: siquidem tempus motu proprieto es quodam: eademq; ratione motum no interiturum esse docebimua. stu admodum enim ex eo quod motus orto esse ponebatur, efficiebatur, primo motu quedam esse antiquiorem: ita bscpostremo posterior esse con cludetur.' eque enimsimul intereunt id quod mou tur,ct id quod moueri potest:vel quod incenditur, O quod incendi potest: aliquid enim incendi potest,quod non incenditur. neq; id quod mouere potest, ct quod motum assert Et quod interire potest,interisse oporte bit cumq; interierit, tum postea id quod illius inter mendi vim habet. etenim interitus quaedam es muta tio Quae si fieri non postiunt,perspicuum est esse motum sempiternum, nec fuisse interdit, interdum non fuisse. Lim comentum quodda esse potis haec videtur ora tio. Quod etia- iudicandu est de eorusententia,qui ita natura rerum tulisse tradunt, idq; principiu habedum esse: id quod Empedocles dicere videtur,cum ait, Con ordiam ct discordia vicissim, res a incere, o mo Here necessario, medio tempore quiescere. Atque jetiam fortasse, qui unum principium facisit, vi etiam
Anaxagoras,hoc possunt dicere. Sed tamen nihil eoru quae Eatura constant, ct naturam ducem sequuntur, inordinatus. Natura enim omnibus causa cti ordia
185쪽
nis. Ouod autem infinitu ct immensum est,ad id quod
immensum est,nustam rationem habet. omnis aute o do,rationis est. Imm nsum porro tepus quiescere, letu de tandem aliquando moueri,nec eius ullam esse disi militudinem,aut delectu, cur nunc potius quam antean suu rit nec rursus vllum habere ordinem,nou iam naturae munus est. Aut enim planὸ νno modo habere debet id quod natura conuenit,non alias hoc modo, alias alio vi ignis natura in sublime fertur, nec hoc in terdum facit,interdum no est .aut ratione nitis non plane ac omnino ita est. Itaq; metira est ita esse, ut Empedocles, O si quis alius tradidit, vicissim uniuer
talem quiescere, rursus moueri. hoc enim ia ordine quodam continetur. Veruntamen hoc qui asperat, eum oportet nonsulum pronuciare sed elata quoq; rationem
erre, nec quicqua ponere, nec postulatumstultu in ferre sed vel inductionem,Pel demon ationem .Ea nim quae posita sunt,no funt causae cur ita sit: nec vero hoc amicitiae proprium erat aut inimicitiarum, sed illius contrabere,illarum distrabere fecernere.Quod si illud interdum adhibeatur, dicendum erat in quibusitam ut amicitiam esse,quiddam, quod homines c greget consociet, pinimicos autem inter se abalienatos esse. Hoc enim etia in toto esse ponitur,quippe cum in quibusdam ita esse videatur.Illud autem,pari tempore ac vici im ita ferialiam etiam rationem deside rat. Omninoq; exinimare hoc esse principium quodda, semper vel ita ess,velfer non est aequis. qlio Dem
crituS omnes naturae causas refert ac rei it.Sic etiam
aut factum esse,nec aeternitatis principiu νult quaerere. quod in quibusdam recteputauit, no in omnibus. Etenim triangulum duobus rectis semper angulos phi es babet. Sed tamen huius aeternitatis alia es causa quaedam,cum interea principioru quae aeternasint, alia nulla
186쪽
nulla sit causa. Ac tempus quidem nec Dispe, necfuturiifuisse cum motus nec esset, nec essetfuturus, hactenus dictum sit.Quae autem his repugnant, facile est explicare. Sed ex his maxime intelligi posse videbitur, motum fuisse aliquando,cum no esset omnino: primum quod nulla sit aeterna mutatio. 2 am cilm mutatio o- mnis ex aliqua re in aliam fieri soleat,necesse est omnis mutationis finem esse cotraris,in quibus existat: in
infinitu nihil moueri. Praeterea animaduertimus posse motu cieri id quod nec mouetur, nec in se motu a lium continet:vt in rebus inanimatis, quam nec pars Nila, nec totum pulsu agitatu sed quiescit, ct interdit motu cietur. At oportebat era aut perpetuo pulsu agita ri,aut nunquam. si quidem non positi aliquando oriri motu qui non erat. Sed hoc in rebus animatis multo est euidelius. Cum enim interdum motus in nobis nullus est,sed quiescimus,tamen movemur,ine que in n his ex nobis interdum motus principium,etiamsi nihil extrinsecus motu asserat. Quod in inanimis non aequuperspicimus, sed extono motu aliquo semper cieritur. Animal aut seipsum mouere dicimus. Itas nonunquam omnino quiescit, in eo quod motu vacat immotum est,per se ase vique sua, non externa Vnerit agitatio. Quod si in animante fieri potes, quid pro hibet idem in hac rerum uniuersitate fieri e Si enim iuparuo mundo Uuuenit,etiam in magno: s in nrudo, in eo etiam quod infinitu est: siquidem id quod immensum est,motu cieri quiescere totum potest. Atque horum quidem id quod primum allatum est,non unu
semper numero nec eundem esse motum, qui ad contraria feratur,recte profertur. Hoc enim fortasiis necesse est, quidem fieri non potest semper, ut unus idίmqtse numero unius Hasdemque sit motus:veluti utrum ν-nius Gordae unus idem sonus si an alius diuer-
187쪽
mirumlibet res habeat,nihil prohibet quendam unum eundo que esse, quod continuatus sit O aeternus: id quod ex iis quae post dicentur, faciliuου intelligetur Quod aute assertur, moueri aliquid quod motu no ci batur non est absurdum nec incommodum, si interdum adset id quod extra motum attulit, interdum no adsit. Hoc tamen quaeredum est,quale sit,id es qui fieri possit,ut idem ab eodem quod vim mouendi habeat, alias moueatur,alias non . 2 Ubil enim aliud quaerit is qui
hac oratione νtitur, nisi cur non semper res aliae qui scant,aliaeq; moueantur. Maximὸ autem illud tortia, quod in animatis rebus Uuuenire dicebatur , cum iuris moto insit, qui antea nonfuisset, dubitatione ba bere videbitur. Quod enim antea quiescebat, post in greditur,cum interim nihil eorum qus extrinsecus o currunt, ei motum attulerit, ut videtur. Sed hoc fa sum est. Videmus enim semper aliquid eorum quae in nata sunt in animali moueri, cuin quidem motus fio lasse non ipsum animal causa est,sed id quod continet. Animal autem non omni motu genere, seipsum ciere dicimus, sed eo tantum quo loco movemur. ιhil ergo prohibet, imo vero necesse est fortasiis, multos in compore motus inesse, quorum ad id quod ambit, causa r ferenda esse videatnr: eorum; nonnullis rationem aut cupiditatem moueri, quae totum iam animal impellat , cuiusmodi in somnis Uuueniunt. V m cum nullus sensuum motus ines, tamen aliquis inest, rursus nimantia excitantur. Sed haec ex iis quae deinceps e ponentur,pe sici licebit.
I ditium autem di*utationis idem emit, quod dubiatationis fuit,quid ita nonnilllae res alias moueatur, ali s rursus quiescant. P ecesse es quidem aut omnia qui
188쪽
quiesceresemper, aut omnia perpetuo motu clari: aut quaeda moueri aliqua quiescere: rursus horu aut quae mouentur,perpetuo motu cieri, crinquiescunt quietesempiterna teneri,aut omnia ita nata esse iamque vim habere, ut aequὸ moueantur,ac quiescant:aut etiam tertium quidda reliquum es. Fieri enim potest, ut res aliquae semper moueri non possint, aliae semper moueantur, quaedam interdum moueantur, interdum quiescant. quod nobis explicadum est. In hoc enim cum
omnium quaeItionum explicatio posita est, tum a nobis huius initituti no iri finis constitutus. qc illud quide, omnia quiescere, O eius causam requirere praetermi fiso sensu,mentis morbus est quidam, ac de toto quodam non de parte dissensio. nec hoc p sicum tantum attin
git,sed omnes etia artes omnesque sentetio, proptem ea quod omnes motum induc t.Praeterea quae contra principia a seruntur,ut in dilutationibus quae de m thematicis rebus instituuntur,nihil ad mathematicum pertinent i Daq; in caeteris: sic nec ea quae nunc aguntur, nihil ad p sicum.Ponitur enim natura moturi ese se principiti. Hoc enim confirmare, omnia moueri, qu
dam ex parte ferὸ falsum est , sed minus a suscepto instituto abboraret. Posita est enim natura in iis quae natura constant,principium quemadmodum motus,sic tiam quietis:verum enimuero motus naturale quidda est: nonnulli non aliqua moueri alia no moueri tra
dui,sed omnia atq; id perpetua quada agitatione, qμα sensum no trumfugiat. Quibus, etsi de quo motu Oan de omnibus loquaritur non explicant, tamen faciues resiuere. V m nec augescere,nec decrescere contianenter possunt daturque media quaedam relaxatio. Zaut similis eademque ratio lapidis aut ligni agumta chsumptionis,quae saxorum diuisionis, quamstirpes quae in eis nascuntur,procurant. enim si tantum
189쪽
r86 ARIST. I Edem expolivit aut detraxit gutta, propterea mediam etiam partem media temporis parte prius abstulit sed quemadmodum in nauis impulsu tractu, si etia tot
gutis tantum mouent,cum pars earum nullo temporc tantundem atterat.Et quamquam quod ablatum est,
plures partes diuiditur,tamen cariu nulla per si asse paratim mota est,sid simul cu csteris.Perspicuu es igitur no necesse esse aliquid seper decedere,' decreto in- 'sinitὸ secetur lyd totum aliquari abscedere. Eadem os etia ratio cuiusuis comutationis.ri on enim si id quod comutatur ii initὸ diuidi potest,propterea etia comutatiosed τniuersi interdu ct cofertim sit, ut coci erisDset. TVterea cum aegrotat qui*ia,necesse in tepus existere,in quo curabitur Nalebit no in sine teporis
mutari: eumq; necesse es ad oletudine ea mutation - no ad aliud peruenire. Οιare asserere aliquid cotinen ter comutari, est de rebus perspicuis disiidere. In cor Dariu enim fit omnis comutatio. Lapis etia nec durior nec mollior redditur.Et certe mim est,saxu cum deo sum podere suo fertur,aut in terra quiescit,no percipi Pi terea terra, teraq; eiusde generis in suis locis necessario quiescui, ex usq; vi peltatur. Quod si qusdam
eorum sunt in suis locis, ea non per omne locu moueri necesse est. stq; bis quide aliisq; eiusde generis aliquis adduci poterit,ut credat, feri non posse,ut omnia vel perpetuo quota motu, Nel sempiterna quiete teneam tur. Quiesicere autem alia semper,alia semper moueri, ita ut nulla sint,quae interdii moueatur, interia qui
seant fieri non polye, ut in superioribus,sic in his doce
du est.In eis enim mutationes quas exposuimus, oriri cernimis , oe prsterea qui resinit, is rebus perspicuis repugnat. ' ρος enim accesila, neq; motus Niolentus erit,nis contra natura id quod antὸ quiessebat,more bitur. Itaq: ortu interitum hsc tollit ratio. Moueri etiam
190쪽
LIBER VIII. 1 etiam, se oriri aliquid O interire fere omnes consemiiunt. atque id quidem oritur,aut certὸ in eo,in quo sit Uutatio: quo autem mutatio fit,id vel inde interit. Ita perspicuum est,alia interdum moueri,alia quiescere. Quod aut e petitur,omnia alias quiesccire,alias moueri, id certe ad eam disputationem quae dudu tractata est,referenda est.Initium autem rursul idem faciendueri,quod antea ab iis quae modo explicatasunt. Nam
aut omnia quiescut,aut omnia mouetur: aut quaedam quiescut,quaedam mouentur eorum quae sunt in rerum natura,ac si reru aliae quiescant, aliae moueantur, necesse est aut omnia modo quiescere, modo motu cieri: aut alia semper quiescere, O alia semper moueri: σquaeda interda quiescere,interii moueri. Omnia quiadem non posse quiescere,antὸ demonstrauimusmuc autem de eode etiam disseramus. Si enim verὸ ita eri, ut nonnulli censent, id quod in immensum O ab omni motu liberum: at certὰ hoc sensui non videtur,mult que res motu cientur. Ouod si est iudicium falsum, aut omnino iudicia,motus eii: ct si species ρο ν o qumdam sit, interdum ita,interdum secus esse videatur. Visio enim O iudicium aut opinio motiones quaedam videntur esse. Sed de hoc disputare, O rationem quaerere eorum,in quibus meliin nobiscu agitur, quam vi eorum rationem desideremu , es profecto male moliora i deterioribus, ct credibilia a non credibilibus, O principium ab eo quod no est principium internos cere. Itemque femi non potest, ut omnia moueatur,aut aliaperpetuo pulsu agitentur, alia semper quiescant. ad haec enim omnia satis magna vim habet νna probatio. Quaedam enim interdum quiescere, interdit moueri νidemus. Ex quo EDd etiam perspicuu es, per qu fieri noposcixi omnia quiescat cotis eter,omnias; moueatur:quhd alia semper motu cieantur , alias -