장음표시 사용
191쪽
18g AI Is T. DE N.ATVR per quiescant. Videndum est igitur id quod unum re
nat,virum omnia eam vim habeant, ut moueanturo quiescant, an quorundam ea sit vis naufra alia autem semper quiescantialia semper moueantur. Hoc enim nobis dicendum est.
Eorum quidem quae motu asserunt quae mouen tur,partimper aliud aduetitiaque vi mouent Omouentur, partim per se vi sua. Per aliud, ut omnia quae in iis insunt quae motu asserui ct quae moue tur,ct qres partem mouet,aut quorum pars mouetur. Perse autem usque sua,ea omnia quae non ex eo qu)d insunt in eo quod mouet quod mouetur, nec quod
pars eorum aliqua motum assert,aut motu cietur.E
rum vero quae per se mouentur,partim a se,partim ab alio: quaedamque naturabalia vi ct contra naturam. suod enim a se ipsum mouetur, natura mouetur: νιν quodq; animal. Animal enim ipsum a se mouetur. In quibus aut e mose principiu ineli,ea natura moueri dicimuN. Itaque totu animal seipsum a natura mouet:
corpua aute natura contra naturam moueri potest. Refert enim, quo moturi gen re cieatur, quo ex et mento maxime costet .Eoru etiam quae ab alio mouen tur,alia natura,alia cotra naturam mouentur. Contra
naturam,νt ea quae terrae grauitatem imitatur,in fu- blime: ignis deorsu.Praeterea partes animantius pe contra natura praeter situN motu genera more tur. Maximeque id quod moueytur ab aliquo moueri . in iis quae contra naturam mouetur, imaduerti licet,
propterea quod perspicuum eri ab alio moueri iocundum ea quae contra naturam,in tu quae natura ipsa per se mouentur,quo ingene refunt animantia. Non enim dubium eri an ab alio moueatur: sed quonam pacto id quod motu assert quod motu cietur intelligeridusit Videtur
192쪽
Videtur enim ut in nauigiis O iis quae natura no con sunt,sic in animantibus dinincta esse id quod motum asseri, quod pulsu agitatur.atq; hoc modo uniue sum seipsum mouere. Maxima autem de reliqua partepo iremae diuisionis diffenso dubitatio est. Eorumenium quae ab alio mouerentur,alia cotra naturam moneri posviris,alia, i contrario nomine opponeretur, natura. Haec autem fiunt, quae dubitationem asserant, ab aliquone moueantur, Nileuia oe grauia. am haec ad contraria loca vi mouentur ad sua autem,leuia, tu
sublime, auia deosum natura feruntur: sed a quo ea
moueantur, non perinde per*icuum est,νt cum contra naturam mouetur Nam ea tum a se mouer nefas est dicere. Vitale enim hoc, rerum animatarum est proprium:possentque se ipsa ac cursum suum intere atque cohibere a ty incedendi sibi causa est quippiam oenon incedendi. Ita quoniam in ignesitum est, νt in sublime
feratur,profecto in eo erit,νt etiam deorsum. ecco- sentaneum es,ea a se uno tantum motu cieri, se seipsa mouent.Traeterea quisieri potest, i continuum qui dam ct coagmentatum seipsum moueatruua enim ex parte unum continuum quiddam est no tactu ea,ab
omni vi externa ferenda est liberum ed quia seiunctueni,hoc ipso Ofaciendi O accipiendi vim habet.' clitur borum quicquaseipsum mouet coniuncta enim sunt nec Ῥllum aliud quod cotinuum essed necesse es distinctum seiunctum esse id quod motum assert in
quoque ab eo quod mouetur.id quod in rebus animotis animaduertimus,cum aliquid eorum quae animata sunt, eas loco mouet. ct enim haec etia semper ab alia quo mouentur. Quod ita per pici poteri, si causas e plicemus. In iis etiam quae motum asserunt, notari sumique possunt quae diximuU Eorum enim quaedam contra naturam vim mouendi habent, ut veritis qui non
193쪽
mettura podus mouetralia,natura, ut quod re ipsa catalidum es,vim habet mouedi eiuύ quod vim habet re cipiendi caloris,id est,quo vi ita dicam,potestate calidum in. Similis est ratio aliorum eiusdem generis Eodemq; modo aliquid natura moueripotest, ut quod qualitate,vel quantitate praeditum esse potest,aut eo se in loco,cum tale principium in se habet, non per a liud.Esse enim idem O quantum potest, O quale, sed alterum alteri euenit, nec per se inest. Ignis ergo
terra ab aliquo vi quidem mouentur: cum contra n turam: tura autem, cum adsua fungenda munera Oactiones quarum Nim habent,feruntur. Quoniam au tem vim habere multis modis dicitur,idcirco non per
ibicuum est haec talia a quo moueantur, ut ignis ins blime,terra deorsum. Is aut e qui discit alio modo potestate sciens dicitur, alio is qui scientia ille quidem iam praeditus est ed non νtitur. Semper vero cum id quod mim e ciendi quod accipiendi habetoimul sunt, coniunguntur,id quod vim habet,ad rem co fertur, ut is qui disicit, ex eo quod esse poteri, aliud efficitur quod scientis munere fungi poterit. Qui enim
scientia in praeditu),necfrientia νtitur, in eo NeFumen quodam modo posses entem esse,sed non ita,ut an tὸ quam disceret. Cum autem ita affectra eri, nisi quid obue artis munere fungitur,o considerat, aut certὸ in ignoratione versatur. Similis est etiam ratio rerum quae narura constant. Quod enim frigidum est,calidum esse poten:quum vero immutatum eri, tum iam ignis
exivit,incenditque nisi quid obstet O impediat. Quod
etiam sit in grauibus O leuibus rebus codem modo. Luod enim leue est, ex eo quo graue,oritur,ut aer ex aqua. Hic enim primum essepoten, deinde iam leuis est,agetque statimi nisi quid obstet. Actus autem rei leui in loco aliquo, que supero contineri.impeditur
194쪽
autem tum ille eius conatus, cum es in Ioco conario.
Quodsi ili modo sit . , in quatis, tu qualibu . Hoc igitur quaeri sole quid ita ad suum locu leuia O gr
uia moueantur. Id cause est quod natura eorum seu, ωt aliquo ferantur: in eoque Ῥis ac ratio leuium ac grauium tota cernitur, νt illa supero loco, haec infimo terminata sint. Leve autem O graue aliquid esse potest,νt dixi,multis modis. Cum enim est aqua, ea vim
habet quodammodo ut leuis esse positi: cum aer est, mim etiam habet. Fieri enim potest, ut si impediatur, non sit in loco supero: quod se impedimentum tollatur, agitatur empεrque adjuperiora contendit. Itemque quod aliqua qualitate praeditum est,idsemper agit, vi ad rem conferatur. Statim enim O is quiscis,consed rat itientiaeque munere fungitur,nisi quid impedim tum asserat: quod aliqua quantitate praeditum est, intenditur nisi quid obstet. Qui autem id quod obmito prohibet,detraxit,is partim motum assertripartim non asseri, Nisi quis colκmnam deiecerit, aut lapidem ab Niribin in aqua auferat. per aliud enim aduentialiaque vi mouet. quemadmodum etiam pila quae rei ta est,no a muro aut pariete mota est locosed ab eo qui
iecit. Illud ergo pensicuum est, nihil horum seipsum
Mouere,motusqueprincipium haec habere,non moue
di quidem, nec faciendi ed accipiendi O quasi ferriri.
Quod si omnia quae mouentur, aut natura mouentur, aut contra naturam ct xi: eorglie qua τι acc0tra n turam, ab aliquo O ab alio mouetur omnia .eoru aut equa natura more utur, rursuri ta ea quae a seipsa m uentur,quam ea quae non isse,ab aliquo mouentur, ut leuia O grauia,quae aut ab G ex quo orta siunt, vel facta grauia aut leuia,aut ab eo quod impedimentum amunit,mouentur rofecto omnia quae mouetur,abliquo moueantur necesse est.
195쪽
Noe autem duobus sit modis. Aut enim non perso id motu assert, sed per aliud quod motu assert ei
quod movet: aut per se:atq; id aut primu post extre--,aut per plura,vt bacuta, lapide movet loco,idemque a manu mouetur,quae ab homine mouetur.hic 'ν ro no etiam ex eo mouet quod ab alio externoque pu su agitetur.Vtrumque quidem motum asserre dicimus
O postremum ct primum eorum quae mouent fedpriamum potius,propterea quod illud id quod ritimo loco motum affert,moueat,non hoc id quod primo loco: O quod sine primo id quod ultimum est,non mouebit,i lud aute sine hoc potest, Ῥt bacillum nisi id homo in
ueat,nullum motum asseret. Si ergo omne quod mou
tu ab aliquo necesse es moueri,atq; id vel ab eo quod ab alio motu cietur, aut quod non ab alio: Osi ab eo quod ab alio mouetur,necesse est aliquid motum asse . . γe primum quod non ab alio moueatur, se vero tale essprimum,non necessarium est alterum. Geri enim noupotest,mt id quod motum assert, ct id quod motu e terno cietur, in infinitum progredi possint, propterea quod infinitorum nihil estprimum. si, inquam omne
quod mouetur,ab alio mouetur,id aute quod primo i co motum afert,mouetur illud quidem, sed no ab alio, id se ipsum moueat necem est. Hoc etiam modo hanc rationem explicare o tractare possumus. Omne enim quod motum asseri, aliquid mouet, aliqua re:aut enim per se mouet,aut per aliud. veluti homo vel ipse Ῥel bacillo: vetus deiecit,aut ipse,aat saxum quod ventus detrusit. Fim i autem no potest, xt sine eo quod
seipsum mouet,id qreo mouet,motu aferat sed si id per se motum a fert,no necesse est aliquid esse quo moueat, Quod si quid sit aliud,quo moueat,est aliquid quod noaliqua resed per se mouebi vel certe nulle sinis repe
196쪽
νlitur. Si ergo aliquid quod mouetur , motum asserti insistere necesse est, non in infinitum progredi. Si enim baculus mouet quod a manu mouetur, manus baculo motum assert: si Ner) hanc etiam aliud mouet,illud etiam aliquid aliud mouet. Cum igitur aliquo semper aliud mouet, aliquid sit priuπ quod per se ipsum moneat, necesse est. Quod si mouetur,nec aliud ei motuin assert, id se ipsum necesse est mouere. Ita ex hac etiam ratione efficitur, auistatim quod motu cietur, at eo quod1ie ipsum mouet, moueri, aut illud ad id quod in eo genere sit, tandem peruenire. Staprater ea quae diactasunt, haec etiam es cientur, si di*utemus hoc modo Si enim ab eo quod pulsu agitatur, id omne quod
mouetur,motu cietur, aut id reb- per aliud alietas vi ita conuenit, νt moueantur quidem ipse dum mouent,non tamen ob eam causam, quod motu perpetuo cientur,aut non,sed per se ac vi sua.Primum quidem
hi per aliud, non nec se est moueri,id quod motum afferat. Θoposito,perspicuum est, fieri posse ut ladem
aliquando res nulla moueatur. Quod enim aduDitium
est, ore se temerὸ casu euenit d no est necessarium,
sed potes esse. Si igitur ponamua id quod fieri potest,
nullu incommodum sequetur,esfalsum fortasiis. tolli motua non potest. Hoc enim antὸ docuimus , -- tum necessario esse perpetuu,nec id iniuria.' a cum tria nece est esse,id quod moaetur,quod motu assere, O id quod istud mouet:id quidem quod mouetur, m tu cieri necesse est,mouere autem no est nec se id ,eia quo illud in asserendo motu νtitur, Omouere O m ueri : cum enim cum eo quod mouetur, eademque ex parte sit coniunctum mul etiam mutatur:quod in iis animaduerti licet,quae mouent loco. enim inter sese apta esse necesse est ad quoddam te M. quod autem ita motu asseri,ut id non sit quo moue ab omni motu
197쪽
cti liberum. Quoniam autem extrem videmu , quod moueri quidem potest, sed motus principium non habet, o alterum quod motu illud quidem cietur, sed a se non ab alio,hoc consentaneum est, ne dicam necessarium, ut etiam tertium quiddam esse dicamua, quod moveat neque moueatur. 1taque Nera est Anoavinae sententia, qui mentem ab omni νi externa accipierida libeream esse tradit,omnisque permixtionis oe concretionis expcrtem: quandoquidem eam motin principium o fontem facit. Ita enim demum mouebit, ino ania inuictassuas vires exercebit, si omnis motuso concretionis sit expers. At vero si non per aliud O casu ac temerὸ,sed necessario mouetur id quod motum asseri,ita ut nisi motu cieatur,non moueat . c se erit id quod motum affert boc ipso quod moueatur, ita motu cieri νt aut eodem aut alio motus genere cieatur: veluti quod calefaciat, calesiat, quod curet, curetur, est quod feratferatur: vel id quod curat, si ratur . quod autem ferat,a sat. At perspicuum est
hoc fieri non posse.Debet enim is qui diuidit,msque ad indiuidua partiendo pomenire,ut si quid geometriam docet,id doceri geometriam,aut se proiicit, eodem pro iiciendi genere proiici. At si non ita quidem, sed aliud
alio genere,vi quod fert,augescere, quod autem illud auget,ab alio commutari, quod hoc ipsum commu tat , alio certo motus genere cieri. At necessario in stendum est.Sunt enim certi finiisque motuue. Regredi autem cerasere oportere, O quod commutat ferri, mile est, mis statim id quo ret eam νει habere diaceret,ut ferretur, quod docet,ut doceretur.Peripia. cuum est enim, cum ad eo quod superiore loco motum asseri moueri id om*e quod motu cieatur, tum Nesmaximὸ ab eo quod primum locum in iis quae mouem obtinet. Atqui hoc fieri non potes. Accidit enim a t
198쪽
ZIBER VI I I. squἱ docet, ea discat quorum isse mentia praeditus en
necessari), hic non est. Praeterea efficitur, id quod mnium est absurdisiimum, vi omne quod vim movendi habet, moueri possit, si quicquid motu cietur, ab eo quod ipsum mouetur,pulsu agitetur. Moueri enim p terit. Vt si quis omne quod vim curandi habet curare curatisq; posse, O quod vim aedificandi habet,id aedi cari posse dicat, aut statim, aut per plura: visi omne quod vim mouendi habet,moueri ab alio illud quidempsit , non tamen eodem motus genere, quo id quod proximum est mouet,sed alio: veluti id quod vim curandi habet,posse discere. Sed hoc tandem aliquado ad idem genuT, ut iam dictum est,regrediendo perueniet. - horum quidem alterum fieri no potest,altem commentitium. Absurdum est enim id quod vim commutandi habet, necessario posse crescere. Non igitur necesse est semper motu cieri id quod moueatur ab alio, quod idem pulsu agitetur. Insistetur ergo. Ita aut ab eo quod quiescit,id quod primo loco mouetur,pulsu a gitabitur, aut ceria se ipsum mouebit. Quinetia si viadendum est, utrumsi, motua fons O principium idne quodse ipsum moueat,an quod ab alio moueatur, illud omnes concedent. Quae enim per se causa est si per est ea quae per alia prior O antiquior. Ita sit,ut hoc ν dendumsit, aliunde capto exordio, si quid est quod Γ ipsum moueat, quo tandem pacto moueat O quo ge nere motur. Necesse est quidem id omne quod motu cietur, diuiduu esse in ea quae eadem semper diuidi possint. Hoc enimsupra demonstratu est iis in libris quia bus de uniuersae naturae genere dijutauimus, omne quod perse moueretur,continuum esse. Fieri ergo non potest, ut id quodseipsum mouet, omni ex parte se iapsum motu cieat. Isto enim pacto feretur totu, feret eos motu cum sit νnu Me indiuiduu: itemq; c
199쪽
396 A IST DE mutabit commutabitur. Ita docebit idem Osimilitdocebitur, curalitque ac curabitur eodem genere curationis aut valetudinis. Praeterea explicatu estim
ueri id quod mobile est, hoc in rem qua mouetur posse esse,ac nodum reipsa esse. Ouod autem ita posse ese dι- citur , id ad actum contendit. EIl autem motus actus eius quod moueri potest, imperfecta ct inchoata. Sed quod motu affert,iam reuera est: Ῥt calefacit id quod calidum en, ct omnino gignit id quod formam habet.
Ita idem eadem ex parte calidum erit Onon calidum Itemque Nnumquodque chterorum omnium in quilio
id quod motum asseτt, eiusdem nominis ct rationis necesse est e, e. Eius e go quodseipsum mouet, aliud
motum affert,aliud motu cietur. N γn esse autem alia quid quod itase ipsum moueat, ut Nirumque G troque moueatur, hinc intelligi potes, quod nihil futurum est, quod primum moueat, si utrumque alteri motum asserat .Quod enim prius est, maiorem causam mouendi affert,quam id quod deinceps consequitur,ac magis mouebit.Duobus enim modis aliquid mouet,Ῥ-no cum id quod ab alio mouetur,altero cum exseac'ι sua. Interius est vicinius principio in quod longius ab eo remotu est quod mouetur, quam id quod in m dio est locatum .Praeterea cum non sit necesse id mou ri quod motum asserat,nisi aseipso, alterum aliena νι ac non per se ccintra mouet. At sumpse, fieri posse, τι
non moueat. Erit ergo pars una quae mouetur, altera quae ita mouet ut si immobilis. et aeterea non necesse
est id quod motum afferac , contra moueri , sed aut id quod moueri non potest,motum asserre necesse est, autastism moueris modo necessario motus erit sempite
200쪽
ZIBEIL VIII. I97 tum enim si seipsum mouet, aut ab aliqua aliqua
sua parte mouebitur,aut totum a toto. Ac si quia alia
qua a seipsa pars mouetur, ea erit id quod primo seia psum mouet. Si enim seium sit se ipsa mouebit,totum
non it . Si vero totum a toto motu cietur, per aliud alienaque vi haestinas mouent. Si non necessario, a cipiantur non a se ipsas moueri: ita fiet,ut totius νna pars quae ab omni motu est libera,moueat, altera moueatur. Ita enim demum aliquid seipsium mouere potes Praeterea si tota linea seipsa mouet, quaedam eiu pars mouebit,quaedam mouebitur, a se igitur AB,O ab A motu ciebitur. Quoniam autem mouet, aut id quod ab alio mouetur, aut quod moueri non potest, Omouetur tum id quod mouet, tum id quod nihil m uel : id necesse est quod seipsum mouet, ex eo consare quod moueri non potest, o mouet: ac propterea ex eo quod mouetur, nec mouet necessario , sed vi res tulit. Sit enim Aid quod mouet, nec mouetur: B autem id quod ab A mouetur,ct C mouet: quod quide a B mouetur , nec quicquam mouet. Si enim etiam perplura interdum ad Cperueniat, per unum modo ponamus.
Totum quidem ABC istinum mouet sed si Cdetrax . roseipsium A B mouebit. A enim id quod moueret, Bautem id quod moueretur,positum estae autem nec si ipsium mouebit,nec prorsus mouebitur. 2' ec vero B Cyne A sieipsum mouebit. B enim mouet, quod ab alio motu cieatur,non quod ab aliqua partesui seipsum AB solum mouet. Ita necesse est id quod seipsum mouet, aliquid quod moueat, baberer quod idom ab omni motu sit liberum, O aliquid quod moueatur, nec necessario motum asserat: quorum utrumque aut inter se aptumst, ct se inter se tangat, aut certὸ alterum
Ac si continuum es id quod motum affert c nam quod mouetur, continuum sit necesse est perspicuum est,