장음표시 사용
221쪽
siit finitum immenso tempore mouerepos e. Vim autem immensam infinita magnitudine non poste esse, ex his
perspici licet.Sit enim maior vis ea quae breuiore tempore tantude actat,ut calefaciat, vel dulce reddat, vesproiicia aut omnino moueatsic necesse erit etiam
ab eo quod sinitum est illud quidem, sed immensa vi praeditum aliquid accipere quasi ferre, atque plu'ra,quam ab alio.maior est enim vis immensa. At tempus nullum esse potest. Si enim sit A tempus quo in nita vis calefecit,aut iactauit, AB tempus in quo finita quaedam vis movit,ad hanc si semper malua alia quid ed finitum addidero,eὐ tandem perueniet, ut in A tepore moueat. Si enim ad id quod sinitu est,aliquid semper addam, quouis sinito maius reddam, e r se detraham,minuri eodem modo. Pari igitur eod&nque t
pore,quo infinita nita vis mouebit: quod fieri no potest. Nihil igitur finitum Ῥim immensam habere ullo modo potest. Vec igitur res infinita sinitam. Quanqua eri potest vi in minore magnitudine maior xu insit, sed multo etiam maior in maiore. Sit A B magnitudo immensa, B Cpars eius aliqua vi prs ditast,quae Din E F tempore moueritis ipsus B C duplum addidero, in dimidia parte E F temporis mouebit. Sit enim haec proportio. Ita in FG mouebit. Si ergo ita semper addat, B quidem nunquam trasebo, tempra autem eo quod datum est, minu breuitra semper accipiam. Vis e go ipsius AB immensa erit. finitam enim magnitudianem omnem superabit nita autem vita omnis finito stiam tempore moueat necesse est. Si enim in alιquo i ta vis,maior certὸ minore ilio quidem, sed tamῖ dete minato certo tempore motum afferet,comutatione couersioneq; proportionis. Vt aut E multitudo magnitudo,sic vis omnis infinita omne quod terminatum
sinitum essuperat. Quod etia hoc modo doceri po-
222쪽
ve'. sumemus enim vim aliqua sinitae magnitudinis, ae eiusdem generis erit, cuius magnitudinis immen-ba,vis est, ct imnensae illius magnitudinis vim certa finitamque metietur aequabit. Ex his ergo perspicuum est,immensam vim infinita magnitudine, nec in immensa sinitam posse existere. De his autem quae mouetur loco non alienum erit primu quandam quaesione ponere. Si enim omne quod mouetur, ab aliquo more tur,in iis omnibus qus seipsi non mouent, qui fieri potest, xt quaedam Ni ea quae iaciuntur, contineriter moueantur,eo no contingente quod motum attulit'Quod
se aliquid etia aliudsimul eademq; opera mouet is qui motu attulit,ut aera,qui impulsus pellit:peraequὸν
ri no potest,ut primo nec tangete nec movete, illa moveatur. sed simul omnia ct moueatur oe insistat tu id quod primo loco mouet, uendi finem fecerit, necesseen:itemq; si id quod motum attulit perinde faciat ut lapis Herculeus, mouendo scilicet id quod mouit. Hoc aute nec ari) dicedum est,id quod primo loco mouit,
Nim quadam mouendi imprimere vel huic aeri,vel sequae, xel siquid est eiusmodi, quod mouere positi,
moueristo tame simul milucri finem facere, O moueri desitrere ed motueri quidem desinere, mul atq; is qui motu affert,mouedi finem facit, motu aute etiam tum ferre. Itaq; aliquid qAod cohaeret,mouet, eiusq; eaderatio est quae superioris. Finem autem tum motuUs cit,cum minor vis mouedi in eo inest,quod sequitur:ad extremum vero desinit,cum id quod antecedit no iam eam Nim dat consequenti, ut moueat , sed tantum ut pulsu agit etvr Haec autem simul necesse est desistere,id quod motum assert,quod mouetur, totusq; motus. ἱμque hic quidem motus in iis inest,qus tum moueri posse sunt, tu quies remec cotinuus M,sed Jecie eius qua-da gerit.Aut enim eoru es quae deinceps ordine qκoda
223쪽
cosequutur,aut eoru qus intem se aptasunt O colaret' et o enim unu sunt ea quae mouet,sed inter se cobfretia. Itaq; in aere O in aqua motus is existit, que nonusti ἀνῖαερίς απιν,id est,repugnantia coe obiectum esse a se serui vero clusiones aliter explicari queutiqua eo modo,qui a nobis expositus est. αύσερίς ασις auto facit, ut simul omnia moueat atque moueatur, ita victi finem simulfaciat. Atqui unum aliquid cotineter moueri videtur:ab aliquo igitur,non enim ab ipso. Quonia aute in iis quae sunt,necessario essemper m tua cotinuus,qui is unu est,eumq; qui unus sit, necesse est O alicuiuου magnitudinis e se, quod enim magnitudinis expers es no mouetur oe unius atq; ab ν-no no enim cotinuus erit, sed alter alteri cosequens ac
distinctu profecto id quod motum afferti unum est,
aut mouet O mouetur,aut ab omni motu est liberum. Ac si mouetur dem consequi ct mutari oportebit, acymul ab aliquo moueri. Ita insistetur, eoq; tadem πω
nietur , vi ab eo moueatur, quod ipsum moueri nequeat. Hoc enim no necesse est via mutari , semperque motum poterit asserre. Hoc erum modo mouere nullius
laboris est,nulliusis defatigationis. Aequabilis etiam hic motus est aut solua,aut maxim/. Mutatione enim nullam habet id quod motu fert: nec vero in id quod ab ilio mouetur, ut sit motuN similis, mutatio cademe debet. 'Atque illud vel in medio, vel in ambitu sit necesse est,quippe cum Θc sint principia. Nerum vi qui que proximu ei est quod mouet,ita maxima celeritate
fertur: cuiusmodi cum sit uniuersi motus, ibi est quod motu a fert. Existit aure quaestio,postne aliquid quod
mouetur, mouere cotinenter, no quemadmodu id quod pellit iterum atque iterum ex eo cotinuὸ mouet, quia motus deinceps sunt. Aut enim id impellat, aut tra
bat,aut viruΤ; faciat necesse est,aut esse aliquid aliud
224쪽
LIBER VIII. res End ab alio excipiat, quemadmota in iis quae iactu tu ν fieri diximus: si aer vel aqua cu diuidifacile possut, moueant, sed ut semper impulsa, utroque modo motu s Nnuue esse non potest, sod tantum consequenstes sunt motus. Is igitur demum continuus est, quem fert id in quod motuή no cadit. Cum enim semper e
dem statu set,eodem etiam modo ad id quod mouetur assidue affectum erit. His autem explicatis perhyiacuum est eri non posscivi id quod primas in mouendo tene nec moueri ide potest uiusquam magnitudianis particeps.Si enim in eo est magnitudo,vel instasit mel immensa necesse est. Immensam quidem magnit dinem nonposse esse antὸ in P sicis demonstratu est. In eo autem quod finitum sit, im immensam non posse
esse,nec posse ab eo quod sit finitum, aliquid immenso
tempore mouetri, paulo antὸ docuimus. Quod si id quod primum mouet,perpetuo motu ciet, immensoque tempore,pros dio nec dirimi potest, nec ex partibus constat,nec ulla est magnitudine praeditum.
225쪽
Ioachimo Perionio interprete: per Ni
colaum Grouchium correcti& emendati.
r imo medico Vincentio Mustelio Guliel
mus Guerentem S. D. AILos OPHt A reruni omniu, quaeratione& disciplina constant, meditatio, & exercitatio, medicorum sapientissime Musteli, praeclara quidem res est,quod vel nomine ipso intelligitur sed A stis,qui rem ipsam paulo attenti perpendit.& animo contemplatur,ita esse perspicit. Nam ut omitta reliquas eius partes,in iis quae ad societatem hominum,moresque pretiscipue pertinent, positasmihil est in caelis tam occultum. nihil tam abditum, quod non illa eruat, de in lucem proferat,quocunque vero sensus nostri pervadunt,ita omnia perlustrat, naturam,causas,sacultates, Vires, usum denique ipsum: nihil ut mirabilem eius vel prudentiam,vel sagacitatem possit sallere:atque adeb naturae aemula cum ea cotendit, ne plus artis illae in condendo quam ipsa industriae in cognoscendo posuisse videatur.Nobis vero ea suppeditat, in quibus recole- dis si operam collocemus, suauissima, utilissimaque rerum contemplatione vita stelicissimam nobis constituemus. Haec tanta diuinae erga nos liberalitatis materia, qua nihil homini in hac vita praeclarius datum est,nescio quomodo praua qua dam hominum nostrorum opinione syreta , & veluti inculta iacet. Qui dum sibi compendio ad honores, quos vocant,
226쪽
xe v ra, ad opes viam quaerunt, sic hane praetereunt,ut ne cogi et u quide dignari videanturino tam ipsius dedecore,quam coietim calamitate,a quibus siri contemptus grauissima; poenas,perpetua ipsorum mentis caecitate exigit.Neque enim ex
hominum studio, ornamenti quicquam philosophiae accedit. sua est illi,& propria dignitas : quae nec hominum studio ali
getur, nec contemptu minuitur. Nam quae vere bona sunt,
tuis firma stini praendiis,ex se,non aliunde opem petunt: nee' veluti fortunae ludibria,Opinione hominum studi6que nitu-tur.Itaque qui philosophiam negligit,non tam ipsi iacit ini
xiam . quam se in perpetuas ignorationis latebras coniiciti enficitque, vi,quauuis gradu,& Ordine excellere videatur,nihi lo tamen sit infimae sortis hominibus praestantior Cuius licet ut ait poeta,superbuς ambulet pecunia, sertuna no mutat genus.Multo minus potest innata menti stupiditate,inertia corroborata immutare,& corrigere. Id in plerisque videre licet qui fastu de ornatu omnium oculos in se couertunt comitatuvias complent. quos tamen,si penitus inspicias,ut lepide dixit quida nihilo sunt mulis, quibus vehuntur,sapientiores. Quod
de si pudendum,& nobilitate mentis humanae indignissimini,
in iis tamen serendum est,qui pecunia contenti, imbecillita tis suae conscij,ignorantia suam rebus agendis non immiscent: sed eas viris industriis curandas,& tractandas rclinquunt.Medicum vero natura ministrum, & imitatorem quis ferat, aut esse putet,qui eius disciplinae,qua naturae Obscuritas explicatur,rersimque Omnium, quibuS Vniuersa medendi ratio continetur, principia,& causas ignoret e Non est meum quenquam verbis perstringere sua Vnaquemque conscientia fatis admonet in funamus medendi artifex,& magister Galenus,qui negat quenquam medicum esse, qui non philosophus.quod etsi ab eo de uniuerso philosophandi genere dictum sit: tamen
ea pars medico praecipue necessaria est, unde, ut idem ait, tanquam ex sonte,medicinae principia haurienda sunt. Quae cum tam late pateat, ut iisdem quabus naturae reru omnium opificis vis, S potentia finibus terminetur, sapientissimi ei uuintei pretes,& professores, in tres Vel gradus, vel ordines, vel etiam partes eam distinxerunt. Prima est,de natura, rerumq; principiis: cuius materia est ens, ut dici solet, mobile: unde est illa communis de motu,& rebus ad motum pertinenti biiudisputatio. Altera, iam circa corpora, sed vel simplicia, vel mixta,ut vocat,un persecta versatur: cuius est,si Aui cenae,& Averroi credimus,de elemetis, te teperamentis,& similibua
227쪽
ictu ,n8n Heaicinae propria contemplatio: quibuς tamen t aquam certis,& demonstratione confirmatis,pro principiis artis suae medicus utitur. Hanc parte in scholis naturalem philosophiam,eisisque artificem naturalem philosophum vocat: vi superioris,physicummominibus non tam rerum disserentiam , quam earum distinguendarum studium interpretum fgnificantibus Tertia vero in corporibus ipsis, quae composita,& vere entia dicuntur,posita est. sed eius finis in homine est cuius etiam causa caetera omnia condita esse credimus . Haec ab ipsa medicina solo fine & conreptationis ordine dissertaui,si verum fatendum est ipsa est medicina,quae, ut reliquis usu & amplitudine antecedit,ita ordine,& cotemplationi, labii litate illis est inferior. Ex quibus intelligi potestiquam salso medicinae nomen usurpet, qui in hanc praecipue philosophiae partem nihil laboris 3c operae cotulerunt: sed ea
πρα-i τίον Eos homines scio quantopere detestari soleas:a quibus tam agendi modo dissides, quam sententiae dissimilitudine es alienus. Itaque cum in manibus habere libros Aristotelis de Caelo, quibus medicinae principia continentur,a Io. Perlonio antea in Latinum conuersos, & a Grou-chio diligentcssime emendato; curaremque, ut in commune utilitatem ederentur,visum est mihi, ut tibi, medico clarissimo,eos dedicarem. Accessit priuata causa, singularis tua erga me voluntas,& mei augendi, ornandique perpetuum studia:
pro quibus,& praesentis,& futurae, si qua unquam mea industria tutura est,fructum tibi deuoueo,& dico. Vale. ARD
228쪽
BER PRIMUS.CAPUT LA T URAE quis ratio Oscietia iu
corporibus ac magnitudinibu s, eorum-
que assectionibu s O motibus ,
. praeterea in principiis quae huius talis' naturae essentiaeq; sunt, tota folia cerniatur.Eorum enim quae natura costant, partim sunt compora ct magnitudines, partim corpore fiunt O m gnitudine praedita: alia 'vero principia sunt eoru , quae illa habent. Ac cotinuum quidem est,quod diuitauri
est in ea,quae semper O infinitὸ diuidi posunt: corpus
autem id quod omni ex parte secaripotest. Magnietudianum vero ea quae lamnum diuidi potest, linea: quae in duo extremito aut planum quae in tria, corpus diciatur.' c Nemo praeter has alia est magnitudo,propte ea quod tribus omnia continenturio ter omni expam te dicitur niversium enim, O omnia, tribres , quemadmodum Pythagorei tradui,determinata sunt: qu quidem finis,medium ac principium vnises ac t tius numeru complectutur,quae Od illum ternionis continet. Itaque quod a natura quasi leges issius acciapimus,in deoru etiam sacrificiis hoc numero utimur ustinetia appellandi rationes eode modo attribuimus P uu duo ambo, duo que ambos vel virumque dicia
229쪽
mus,sed hoc nome ad tres primum accomodamus. Haecaute, ut dixi, quod natura ipsa ita inducit, sequimur. Ita quoniam omnia,uniuersum, O quodperfectu e i, nonspecie inter se disserunt,sed materia tantum O iis de quibus dicuntur, si fort) disserant: profecto corpus solum perfecta erit magnitudo, quippe quod Nnu triabus determinatum finitumq; sit,in quo νniuers ratio consistat. Cum autem tribus modis diuidi positi, qu
qua versus diuiduum es aliarum vero magnitudinum quaedam νna ex parte,alia ex duabus. Vt enim nume-τum assecutaesunt, sic etiam diuisionem atque contianuationem. Alia enim Nna ex parte continua es, alia ex duabus, quaeda omni exparte talis est Omnes quidumagnitudines diuiduae, continuae etiam sunt, O coh ventes partes habent. O autem continuae omnes secari possint, nondum ex his quae modo dicta sunt perti ici potes Sed illud porspicuum est, corpus in aliud genu ,
Ῥt longitudinem in latitudinem, aut latitudinem in corpus,non posse transferet .neq; enim perfecta O absoluta iam esset talis magnitudolrssertim cum neces
se t illu a natura discessum ex eo quod aliquid diit, intere, O ei quod perfectum est, quoniam omnibus suis numeris partibus est absolutu,nihil deessepossit. fc singula quide corpora quae in partis specie habetur,quod ad ratione corporis attinet,huiusemodi fui. Omnes enim habent dimensiones sed eiuU quod proximum est actu definiuntur, ideoque corporum Nnum quodque quodam modo est multa. Universum autemo totum cuius hae sunt partes, perfectum sit necesse est. que admota nompsignificat,omni ex parte, noquadam ex parte absolutum, ex altera autem incho tum. cc de Nniuersi natura, Nirum magnitudine in
nita immensasit, annesinita tota post videndum
230쪽
DE eius autem partibus, quae species efficiunt O
complent , nunc hoc ducto principio , dicamus: milvi corpora ,'magnitudines, γε natura constant, perse loco mo ueri posse dicimura. Naturam enim eis censemo principium motus ac fontem esse. Motus porro omnis, quo per locu quid mouetur, quam φοραν vocamus,aut rectus est,aut in orbem circumque fertur, aut ex his mixtus o concretus est. quoniam
hi duo soli sunt plices. Id cause est, quod hae Gliam magnitudines plices ou isnt, recta, ct ro
titnda linea.. ac is quidem in orbem fertur,qui circum medium voluitur,rectra qui in sublime, deorsumque fertur. In sublime autem ferri dico eum qui a medio, deorsum vero eum qui in medium femur. Ita necesse est motum omnem simplicem alium a medio, alium in medium, quendam circum medium ferri. Id quod iis quae initio dictasunt,ese consentaneum videtur. Nam O corpus tribus absolutum est, ct eiuri motio. Quoniam autem corporum alia simplicia sunt, alia ex his concreta semplicia autem voco ea,quae motu sprincipium habent natura, ut ignis, vi terra, eorumqueg nera, quae eiAsdem quo haec,'nt generis: motuU Otium alijsimplices sint,alij mixti quodam modo necesse est,ita tamen, ut simplicium plicessint, mixti autem eorum quae concreta funt , quae eadem moueantur eo quod in illis dominetur vincat. Quoὸ si motua simplex, in rerum natura est , plex autem
is es, qui in orbem incitatur, O simplicis corporis simplex motua est, ct motus simplex simplicis corporis si enim concreti sit, ex eo quod juperat erit corpus aliquod simplex sit necesse est, quod suapti notura eo motu qui circum medium fertur cieatur. Vi Gnim alio atque alio cieri est, natura non potest, siquid e