장음표시 사용
251쪽
nihil sit omnino contrarium. Itaque horum eti mstus quodammodo in contraria iisquefertur ι propter necessario liquis terminus ac finis conjim tutus es, nec ne sine quicquam mouetur. Non esse autem quicquam quod in infinitu feratur, hinc etiam sciri potest, quod qlio terra proprius ad medium accedit, eo celeriura mouetur, O ignis quo propius adsuperiora. Ouod si immensum interminatu esset θ ciam, interminata etiam O immensa 6bet Nelocito: si Nelocitas, grauit, etiam O leuitas. Vt enim id quod ad inferiorem locis mouetur, celeritatcque praestat , grauitate velox esset: ita se infinitus esset huius rei progress-,celeritatis etia et immensa esset accessio. Nec vero ab alio fertur eorum unum insublime, a terum deorsummec νi, quemadmodum nonnulli aiunt, protrusum. Tardiuis enim ct in sublime maior νis ignis, O dorsum maior terrae portio ferretur. NPnc contra semper maior ignis, ct maior pars terrae cel a ius ad sua loca mouentur nec celerias ferretur, se vis ρcprotrusio asterretur,cum ad finem appropinquaret: praesertim cum omnia quo longris id quod vim attulit
abest, eo tardius feratur: unde νi mouentur,eo non
Ni ferantur omnia. Ex his igitur satis intelligi potest, id quod agitur. Quod etiam rationibus ct iis quae exprima philosophia petuntur doceri potes,ct iis quae imotu qui in orbem fertur ,sumi possunt, quem necesse est per equ/ in boc in aliis mundis esse sempiternum. Ouinetiam hoc modo perspicuum erit, unum caelum esse oportere. Cum enim tria sint initia ct elementa corporata,tria etiam erunt loca et utorum, unus tu medio horum locatuis, is qui medium locum tonenti
corpori Uignato est. In hoc enim sit necesse est id quod
252쪽
L I B E L et 'quod ea z at ac eminet. Si enim in hoc non sit, extra e- eri no potest,ut sit extra caelum. Lliud enim grauitatis en expers, aliud particeps. inferior autem locra in corporis quod grauitatem habet ,si quidem
grauium in is qui medio adhaeret. Hic etiam natura illius alienus non eri. Alij enim natura conueniet. At
aliud no essepositum est. In medio igitur sit necesse est. Huiuά autem quot sint genera dis rentiae,post dorcebimuά. Ac de corporeis quidem elementis quae sint O quot,ac quis sit cuiusque locus, in praeterea quot numero loca sint, ex iis quae dicta sunt,perspicerepose
K Vndum autem non solum unum esse, Nerum a tiam plures non poste esse aut nasici, praeterea eum aeternum esse, cum interire non possint, nec ortu
sit,ita dicemus,si primum de eo quaesierimu .Si qui nim hoc modo rem exquirant , eis fieri non possie, Ῥt is unua Osolin sit,videbitur. In omnibus enim O quae natura quae arte essecta siunt constant, aliud in ipsa perseorma, aliud cum materiae admixta est. Nimsphaera aliud in species ac figura, aliud aurea O a nea 'haera.rursusque in circulo aliud est forma, aliud gneua ligneus circuluU. Si enim quid sphora sit,
quid circulus, explicemus, aurum aut aes in definiti ne no adbibebiwM,quod haec vim naturamq; eira nouattingant. Sin auream aut aeneam definiamuN, eadem
adhibebimus. Et quanquam praeter rem quandam sin gulam aliud quiddam cogitare aut sumere nonposi mus: nihil enim interdum prohibet hoc euenire: ut si nus tantum circulus sumatur. 9 nihilo tamen minus alia erit circuli vis O ratio, alia huiuου circuli, qua' rum illa forma eri,haec forma quae in materia contine trer, ac rerusingularu. Quonia igitur caeliis b sensum
253쪽
23o ARIST DE C AE L Ocadit,erit in rebus singulis: quippe quum omne quod sensu percipitur, in materia posuerimus consistere. Si autem in rebus singulis est,alia erit huius caeli,alia Ἱ-li absolute vis ct ratio. Aliud ergo hoc caelum est, liud caelum, quod omnino caelum dicitur: quorum hoc quasi species ac forma est,illud ut aliquid materiae a mixtum. Quorum porro forma est quaedam ac species, eorum aut plumsunt res singulae, aut possunt exist re. Sine enim sunt species, ut quibusda placet, hoc necessario erimitur, siue nihil tales eparari potest, nihilominus. In omnibus enim ita animaduertimu , quorummis, ratio ct essentia cum materia copulata est, plura O innumerabilia esse quae sunt eiusdem speciei. Ita vel plures caeli sunt, vel certὸ esse possunt. .ac his quidem rationibus coactu aliquis, aut esse, aut pli res caelos posse esse existimabit. Adendum est autem rursuN,quid horum recte,quid non rectὸ dicatur. Illud quidem alia esse formae rationem, eam quae sine materia sit, aliam
quae in materia cernatur, rem dicitur, laque Nerum esto. Sed tamen nullo modo propterea necesse est,plures mundos esse aut plures esse posse , si modo hic ex omni materia constet,sicuti constat. Quod autem dico, formiasiis hoc modo planiin fiet Si enim aduncitas est cum uitas ct inflexio in naribu aut carne,ct aduncitati materia caro es, ex omnibu's carnib' una caro fiat, in eaq; insit adiscitata, nulla certὸ alia erit,aut esse poterit aduncisad. Eodemq; modo csi hominis materia iucarne sit O Uibus , si ex omni carne ct omnibus in bus qua occidere non possent, homo efferetur, alius homo esse non posset. Similis est ratio caeterorum. Omnino enim quorum ratio O essentia in subiecta materia cernitur,eorum nihil non extante materia alia
qua, ieri potest. Caelum autem est illud quidem in numero rerum singularum, eor*m quae ex materia constant,
254쪽
LIBER I. ruere stant sed quoniam ex tota non ex illius parte constat,ut i stio ipsius caeli O huius quod cernimus diauersam, non tamen aliud esse potest, nec plures se possunt,propterea quod νniuersam materiam hoc amripuit. estat ergo ut hoc ipsum doceamus, caelum ex omni corpore quod natura efficiatur, ct senseu perci piatur, coire. Sed primum exponamus quid caelu e
dicamus O quot modis, quo planius fiat id quod qμ'
ritur. Vno igitur modo caelum dicimus, naturam summae circunuectionis uniuersi,vel corpus naturale quod in extimo orbe uniuersi cernitur. Solemus enim vitiamum summum caelum pol imum vocare, in quo
diuina omnia habitare dicimus. Alio aut e modo compuri quod cohaeret cum extremo orbe νniues, in quo luna, sol,quaedamque Ura collocata sunt. Hec enim etiam in caelo esse dicimus. Praeterea alio modo caelum Nocamus corpus quod ab extimo orbe continetur. T
tum enim o uniuersum caelum soliti sumin dicere. bis tribus modis caelum dicatur, totum id quod ab ν timo orbe cotinetur, constet necesse in exomni corpore quod natura essecerit Db sensium cadat, quod nu lum corpus extra caelum sit, nec esse positi. Si enim euextra vltimu orbem corpuε naturale,id necesse est aut simplex esse,aut concretum, O vel natura esse,Nel c tra naturam.Simplex esse nonpotest. Quod enim in ombem fertur,id docuimus mutare n)posse suum locum. nec id quod a medio mouetur, nec quod substernitur, esse potest. eque enim locus ille eorum natura amo-modatus esset,prssertim cum alia eorum sint loca propria. Quod se contra naturam istic tenentur,profecto
alicuius alteriua naturae locua is qui extra caelum est, aptuN erit. Qui enim huius naturae alienus est, is ali ritra naturae accommodatu sit necesse est. At praeter
255쪽
232 ARIST DE CAELO plex extra crium esse ullo modo potest. Ouod si nulla
semplex,nullum etiam eorum quae ex pluribus naturisconflata sunt. Si enim concretum corpus extra caelum sit, simplicia etiam sint necesse est. suin ne esse quidem potes.' am aut contra naturam est, aut suaptὸ na ura. O vel implex, vel iunctum ex pluribis s. Ita eadem rursu ratio valebit. obit enim interest an videamus sitne,an esse positi. Te picuum est ergo ex iis quae dicta sunt, nec extra crium esse, nec esse posse
ullius corporis magnitudinem. Omnem enim materia suae naturae accommodatam uniuersus mundus e lexu suo coercet, ac continet, praesertim cum materiam
illi subiecerimus omne- naturam corpoream qua sub sensum caderet. Ita nec nunc plures ciui sunt, necfu runt,neque plures esse possunt: sed νnum hoc crium, solum ac suis omnibus numeris ac partibus absolutum est. Illud etiam perspicuum est,nec locum,nec inane,nec te M extra Glum esse.' am e r in omni loco corpus esse potes, inane esse dicunt id in quo nullum corpus est, esse autem potest, ct temputa numerus est motio nis. motus autem sine corpore naturali extare non potest, ct extra crium nec esse, nec posse esse corpua docuimus. Perspicuum est igitur nec locum extra crium esse,nec inane,nec temputa. Itaque ea quae ibi sunt, non sunt in loco,nec ea tempus ad senectutem copellit, nec
corum quae supra extimum orbem eorum qui distincti desieripisque sunt,babitant, vila es mutatio, sed ab omni commutatione, νἱq; externa libera secreta, optimam vitam quaeque seipsa maximὸ contenta eLt, ex seq; omnia quae optare quis positi,copiosi ime suppeditat,per omnem ιήωνα id estseculum,traducut. Hoc enim nomen diuinitua a veteribus pronunciatum At. Finis enim qui cuiusque vitae tempus complectitur,
cui natura lege nihil deest, Wὼν id esseculum cuiusq;
256쪽
est.. Eaiamq; ratione xmuersi crii finis octio, o qui omne immensium tepua ipsamq; in
nitatem continet,terminu ,α-ν,id est seculum αιυλι gp, id es, ex eo quod semper es, immortale diu numque dicitur:ex quo etiam in cateris co ecutasunt, in aliis euidentius, in aliis obscurius status O illa. Etenim quemadmodum is d--ἰςiς philosophorum disputationibus, saepe de rebus diuinis rationibus exponitu in omni eo quod diuinum si necessario nullam consequi mutationem, quod primum est extremum id profecto cum ita sit, ea quae dicta sunt, firmat aaliud no est melius, quod motum afferat: illud enim es.set diuinius nec prauitatis ac mali cuiusquam est pan
liceps,nec ullum bonorumsuorum requirit. Idemque motu sempiterno ciet,nec iniuria. Quum enim omnia quae mouentur, tum denique finem mouendi faciant, quum ad locum sibi naturaeque suae accommodatum pre ueneo int,corporis quod in orbe ertur idem es lacus,a quo incipit, ct in quo des ait.
HIs autem explicatis,dice σ deinceps, Nirum riginem ct ortum non habuerit,an generatu sit mundu , ct νtrum interire necne possit si anu ultorii sententias exposuerimus Fccssaria enim controi rum conclusiones ac rationes, quaestione uni de comtrariis. Simul autem ea quae dicturi sumua maiorem etiam apud illos authorit tem habebunt, qui ante ea rum sententiarum qua con trouersiam faciuxi, rationes audiuerint. Sic enim eos indicta causa condemnare minus videbimur. rbitri enim,non aduersatri esse debent ij,qui diligenter quod verum est iudicando libeinuenire. Omnes quidem Maeratum esse dicunt,sedg neratum alij sternum esse,quidam interiturum quemadmodum qitiduis aliud eornm qua natura conti te
257쪽
nonnulli autem eum vicissim alias hoc modo, alias aliose habere cum interit, atque hoc in eos piternum ita fore tradunt, Ni Empedocles Agrigentinus, ueraclitus Ephesius. c illud quidem a Irarere generatum eum se, tamen aeternum esse, in iis es quaesieri non posiunt Ea enim sola recteponenda sunt, quae
in multis aut in omnibus isse animaduertimuU,quod in his contra Uuuenit. Omnia enim quae ortum habet, extinguit etiam ac interire constat. Praeterea quod non
habet eiusmodi principium ut sic habeat , sed prius in
omni aeternitate aliter habere non poterat,id etia mu-
rari non potes.Erit enim causa aliqua,qus se antegresesa sit,aliter habere potu et, quod secua habere no potest. Quod si ex iis quae aliter priuisse haberent, nec tu suo statu manent,mundus constitit,si ita semper babe hant,nec aliter habere poterari originem munduta non habuit.Sin autem ortus est,necesse est profecto illa aliter se posie habere, nec semper ita habere. Ita o facta ac constata ipsa, dissoluentur, O di luta quum sent prius, constiterunt, atque in eo in infinitum progredi licebit: aut ita habebat, aut poterat. Quod si ita est, non est eiusmodi, qui int ritum non sentiat, siue aliter aliquando habebat, mne aliter halere potest. uuod autem sibi praesidium afferre conatur quida eorum, cum interiturum t men ortum se defendunt,non est Nerum. Eodem enim
modo quo geometrae qui designationes suas pingunt,feetiam de mundi ortu dixisse concedunt: non quod alia quando ortus sit , sed discendi causa, tanquam ita focilius cognituri senis eum quasi in tabulavi eratum Niderint.Sed aliud est,ut diximus. In designationibus enim geometrarum id simul omnibus positis Gycitur in horum autem demonstrationibus non idem, sed
id quod fieri non potest. uuae enim prima postrema
258쪽
i V Luur,repugnant.Ex iis enim qua aliquando ino a uisa erantisi dinata facta em confirmat. Διmul autem inordinatum se ordinatum idem .io potest,sed originem esis oportet, qua separet, O temputa. In geometrarum autem descriptionibus nilal te -
res aratum est. Illud ergo per*icuum est, fieri
non pose, vi simul aeter mundus sit, O ortus. Viaci in autem Gycere eundem,o di luere,nebit aliudes facere, nise fabricari eum aeternum, O tamen mutare formam confiteri. Vt si quis eum qui ex pus M vir essectus sit, ex viro puer, modo interire, modo se putet. Perspicuum est enim,quum elementa
alia in alia commeant, non fortuitum coe quemvis ordinem exissere, nec copulationem: sed eundem,pr fertim eorum sententia qui hoc tradiderunt. Hi enim
νtriusque dispositionis O collocationis contrarium caucam esse dicunt. Ita si νniuersi , quod continuum e alias hoc modo, alias illo dispositum est ore
tum, uniuersi autem conni uctio est mundus O c , tum cnec mundus nasci potest,nec interire, sed eius dias linctio oe ornatuue. Iteri autem nonpotest, ut is qui ortus sit omnino di luatur, nec renascatur ,si modo unus seponatur. 2 am ante eum conditum, semper ea quae ei antecessit, constructio fuit, quae se non orta fuisset,nuquam mutationem se potuis e dicimus. At
si mundi innumerabilessent,hoc magis feri potest. Sed
hoc eriseposit an non, iis quae posterius dicemus, intelligetur. Sunt enim nonnulli,quibus videtur pom aliquid quod ortum non habuerit,interire non interire id quod habuerit originem, in iis Plato in Timaeo,qui caelum generatum se tradit, nec interiturii
sed sempiternum. Contra quos p0sicis tantum rationibus de caelo disputantes Usumus. Vniuerse autem de toto di*utantibus boc etiam planum siet.
259쪽
SEdprimum distinguendum est, quemadmodum ei
quae non generata sunt, qua generata, quae momtulia, ct quae immortalia sunt, dicamitis. Cum enim multis modis dicatur,o si nihil ad id quod agituri, tomen incertus sit animaes O infinitὸ feratur necesse est, s quis eo quod multis modis dicatur,perinde ut si ambiguum non esset,utatur. Sic enim incertum est,qua insignificatione id quod dictum est,intelligitur. Dicitur quidem uno modo non generatum, squid nunc est sine ortu mutatione,quum antea non esset, quemadmo dum nonulli tangi ct moueri dicunt. Nunquam enim gigni posse id quod tangitur O quod mouetur. Alio modo se quod oriri potest,aut ortum esse no ent. Simili enim modo hoc etiam ingenitum dicitur,quod oriripoteLi. io,si quid omnino oriri non potest, ut interdum sit,interdum nonst. Duobin autem modis id dicitur, quod fieri non potes i. am vel eo quod verὸ non diciatur ferisvel ex eo quod non facile sit,nec cito, nec re-EA.Quod etiam generatum est tot modis dicitur. Vno, quidem,si cum ante non esset,postea Hi, ue ortum sit, siue non ortum. Alio modo se fieri pote iove id quoi cferi potest ex veritate , siue ex facilitate definiatur. Alio,si eius ortus ex nihilo in id quod eri progredi iurisiue iam sit,sit tamen Senerando ue etiam nost, sed essepsit. It inque id quod mortale est, ct quod immortale.Si cnim aliquid est quod prius erat oe possnon res,vel non esse potest d mortale dicitur, siue in teritu hoc fiat,aut mutatione ue non fiat.Exi etiam, cum id quod propter interitum potes non esse mortale, esse dicimus.Praeterea quod facile interit, id quod ευ- φθαρτον dici potest. Eade est ratio eius quod immortale est. Aut enim quodsine interitu modo est, modo noues. ut tactiones,quod sine interitu prius erant, non sunt
260쪽
siit postea aut quod est,nec potes non esse i aut etian
quod nuc est,nec a nquam posthac futuru est. Tu enimes nunc,o tactus,sed tamen mortales estis, quod erit aliquando,c- vere non licebit dicere, esse te, neque haec tangi Maxime autem propriὰ, quod eis,nec ita interire poteli, vi nuncsit, postea non sit,aut non esispositi. Aut id etiam quod est ac nondum interiit, posse non esse potest. Dicitur etiam id immortale, quod non facile interit. Quae cum ita int,νidendum est quid dicamus posseseri, nonposse. Ex eo enim maximὰ propriὸ immortale aliquid dicimus, quod interire noupunt,nec interdum Uye,interdum non esse. Dicitur Gliam id ingenitum,quod non pote i nasci ita, ut prius nonsit, siit pulea:νt diametron pose aequari. Quod si quid centum stadia conficere potest, aut ponduN a sollere , semper elira quod maximum potes,rationem
habemus. νt talenta centum attollere, xet cmnium stadia conficere. Atqui eo etiam partes quae citra .
sunt,potest,si etiam id quod maximum posse dicitur:
propterea quod νis omnis ex me, ct ex eo quod maximu potest,definiri statusque debeat ac eum quidem necesse est,qui tanta Nel tot quantum in ipso est, praestare potest,ea etiam quae citra sunt posse efficere. Ve luti si exempli causa, centum talenta attollere potest, duo etiam potest: si centum stadiorum cursum eo
sicere potest, O duorum. Vires autem cuiusque ex eo
quod qui que maximum potest, spectari ponderarique
debent. Quod si quis tantum vel tot emere no potest, eo quod maximum potes spectato O ponderato , nee maiora aut plura potest efficere. qui enim mille βήdi iconficere non potest,nec mille νnum potest. Nihil autem nos conturbet sinis quasi summa eorum quae quisque potest. Constituatur enim ex eo quod maximum potes, terminus eira quod quisque propriἰ posse