장음표시 사용
461쪽
LIBER V. . si 'propritim est. In confirmatione autem hiclocus nobis opia . . ad argumentandum suppeditabit,quoties quid- . iis reliquorum omnium, quae in diuisione enumerata sunt, fumetur proprium uniuscuiusque eorum quae diaeri ut a sunt. Quod se est alicuius eorum p prium quae enumerata sunt in diuisone, etiam reliquum propria MM Ii it illius alterius cuius proprium non esse statuebarii l , id quod ex hoc exemplo intesibi poterit Si prudenti proprium est per se virtutem esse elua partis
anim tua rationis es particeps, caeterarumque vi ruris v , quarum singulae hoc modo assumuntur, certatem mantis proprium erit per se naturaque sua ir tute t esse eius partis anami,in qua cupiditates versantur. equitur locus ex casibus qui in refutatione hocmst ut ractabitur Si ca's alteriin casus no est propria,n i uidem quod similiter cadit,alterius proprium e-
, us exemplis es tale: Si cius quod iustὰ sit non esprotinum praeclare eriinec iusti id quodprs clarum empronum erit .ra currmatione autem eius loci talis essatiatio. Si id quod cadit alterius proprium est, etiam alterim proprium , ut se hominis propriis estum, gradiens bipes,etiam homini in dativo conveniet gradienti bipedi. 2 con solum autem ex iis qres exposuimu asimiliter cadentibus, sed etiam a contrarii quemadmodum in superioribus locis explicatu est, argumerita ducenda sunt,ac in reprehensione quide hoc modo:Si contrarij casus non es proprium casui alicuius contrarij, ne contrari, quidem casus alterius casui contrari, futurum est proprium, cuius exemplum est tale: Si eius quod is sit,non es proprium recte fieri, certe eius quod iniuste fit, improbe fieri proprium non erit. In co'firmatione autem ducetur hoc modo: Si contrari, casus alterius contrari, casui proprium statuitur, etiam contrari, casus alterius contrari, casui ponetur
462쪽
q6o A LI ST. T OPI C. proprium:rt si boni proprium es optimum, mali qua
que id quod deterrimum est proprium erit.Sequitur tu rus at simili, cuivi in reprehensione talis erit Uus Sis
miliumsimiliano sunt propria, nec similiu similia pr
pria erunt.Si enim,exempli gratia architectus eandem habet rationem ad extruendam domum,quam medicu ad 4miradam ct restituendam valetudinem medici autem proprium non es efficere valetudinem,ne architecti quidem extruere domum proprium erit.In confir 'matione autem hic locus boc modo exponitur: Si similium si ilia propria sunt, si ilium quoque propria Orum similia:νt si medicu3 eandem habeat rationem ad efficiendam valetudinem,quamgymnasii p eelisu ademiendam firmam constitutionem, oe sit proprium praefecti gymnasii vim habere ad Vsiciendam urma
corporis constitutionem,erit Niam medici proprii r e sese essectorem valetudinis.Proximua lacua est ei is qua habent eandem proportionem, cuius tractatio ct huiusmodi in refutatione: Si ea quae eandem bile pro portionem, aliorum quae eandem habent propol e non sunt propria, nec ea quae eodem modo assectasan , aliorum quae eandem habent assectioisie, proprio erunt. Et si quid eorum quae eodem modo affecta sunt,alterιus proprium est,idno erit proprium eius, cuiuo proprium
esse ponitur: visi eodem modo prudentia assecta est ad honestum turpe,quod utriusque eorum es silentia: prudentia autem proprium non est sitientiam esse bonom,profectonoen erit proprium prudentiae,rei turpis esse scientiam. Et si prudentiae propriu es honesti scientia esse,eius certὸ rei turpis mentiam esse non erit propriue quandoquidem eiusdem multa esse propria ison possunt,
In cofirmatione autem huius loci nullo es usus,quippe cum id quod eodem modo assectum est, unum cum multis comparetur. Proximus locus est ex iis quae 4 ad reι
463쪽
u8 re. statum,originem, interitumqNe referuntur, qui in re ebensione tractabitur,hoc modo: Si id quod ad adimi refertur, non est eius quod ad statum pertinet pro 3 um, ne id quidem quod ad interitum pertinet,irulius ιod eiusdem est generis: nec quod ad ortum vilius Musaem generis proprium erit,uis exempli causa homin9 non est proprium, esse animal, non erit proprium huiuo totiu ,hominem gigni, illud totum animal fieri: nec hominis interitua proprius es interitur occasusque
animantis. Eodemque modosumenda argumenta sunt ex or u concludendo statum interitum, itemque ex interi u concludendo statum ortum .quemadmodum parιimantὸ ex statu conclusin ortua ct interitus es. In scisi natione autem hoc modo: Si id quod ad satum pert i et est alicuiua eiusdem generis proprium , eius
et ian quod ad ortum pertinet, erit proprium, id quodem .n est generis, ct illius quod ad interitum , quod eius m generis esse ponitur:cuius exemplum tale est rgi bo) linis proprium esse mortalem etiam hominis omtu4 proprium eris,nasci mortaxi interitu hominu, mori.uem interire:eodίmque modo concludendus est exortu interitu , statuastortu4, quemadmodum hic locua in refutatione expositua es. Sequitur locua ex idea rei propositae.In refutatione quidem huius loci talis erit traliatio.Ω ideae non conuenit, aut certὸ non ex ea parte qua id dicitur conuenire, Gius proprium datum est,quodproprium positum est non erit proprium: visi ipsi homini non conuenit quies, qua homo est , sed qua idea, non erit proprium quiescereo In confirmatione autem locus est eiusmodi:Si quid speciei conuenit, idque ex hoc ipso conuenit, quia dicatur de eo ipso eu tua ponitur non esse proprium, erit proprium id quod
positum est non esse proprium: νt se conuenit ipse an mali ex animo σ corpore soncretum coeliaque ei quia
464쪽
animal sit conuenit, certe animalis proprium erit ex d*nimo, corpore constare. Cap. V.
S Equitur lucra comparationis ex maiore O minore, qui quadripartito diseributus est, quorum primus
in refutatione tractabitur hoc modo:Si quod elationem habet alterius eiu demgeneris non es proprium, ne id quidem quod1'bmissionem habet, vilius eitisdem generis proprium eritmcc quod minimam habet submisi: nem alteriua,nec quod maximam habet elationem a b ter D s eii dem generis, nec denique id quodsimpliciter dicitur Ῥtilicio ei dem generis: visi exempli causa,colore magis infectum esse magis corporis no est proprii nec minis colore infectum esse,eiμου quod minua s cor puta proprium erit,nec infectu esse colore corporis omnino. Iu confirmatione aut butua loci tradia fio erit talis Si id quod elationem habet, eiusdem gemme alicuius proprium est, id etiam quod submissionem labet, alicuius eiusdem generis proprium erit. Itemque, Id quod minimam habet submissionem alterius et is inugeneris, O quod maximam habet elationem alicuius eiusdem generis, quod omnino dicitur,alicuiua eιιπι-dem generis sit proprium necesse es, curua exemplumes eiusmodi: Si eius quod magis vivit magis sentire proprium est etiam eius quod minus vivit,id quod mianus sentit: eius rei quae maximὸ viuit,maximὸ sentire: eius quod minimo beneficio vite utitur,manime sentire: eius quod omnino vivit,omnino sentire pr6priu erit. Atq;etia ex eo quod simpliciter dicitur,argumenta duce eda sunt. In reprehenitone quidem hoc mo-
, do Si id quod simpliciter dicitur alterius eiusdem generis non es proprium, ne id quidem quod elatione habet eius quod est eiusdem generis,neque id quod submisit nem habet alterius eiusdem generis, neque id quod
465쪽
v cimam habet elationem alterius,neque id quod mian tuam babet submisitonem alterius, erit propriu: quod ex 'ioc exemplo intelligi potest Si hominis non est propritim,bonum es,ne eius quidem qui hominis nominera, .li is aut potius appellatur, probiorem esse proprium erit. At in confirmatione argumentum ab hoc loco sic furnetur : Si id quod omnino dicitur eius quod es eiusdem generis proprium est,id etiam quod maiorem elatio . em habet alterius, ct quod minorem habet submission em, quodque minimam ac maximam habet alterius
eiustem generis proprium, futurum est,ut si ignis proprium est sursum ferri natura, eius etiam proprium erit quod ignis potius dicitur celerius in superiorem locant Dapte natura ferri. Eodemque modo ex caeteris haec concludenda sint omnia. Alter locus est in reprehensione talistri quod magis proprium νidetur non est proprium eius cuius magis videtur esse proprium, ne id i uidem proprium erit quod minus videtur ei cui
' cnus videtur Eius loci tale exemplum erat:Si anim
lis vagis proprium est sentire,quam homiliis scire: nec pro rium est animalis sent ire, non erit hominis scire
proprium. In confirmatione autem hoc modo tractabiatur: Si id cui illud minus additur,alterius cui idem ad 'iungitur est propriu, etia id cui magis additur alterius cui idem iungitur, est futurum proprium: visi minus hominis proprium est cicurem, humanum esse natura,quam animalis vivere. hominis aute es propriu cicurem esse suapiniatura humanu, profecto anim sis propria erit νiuere. Tertius locus ex maiore O misnore in reprehensione talis est Si quid eius cuius magis
est proprium, proprium non est, ne eius quidem proprium erit, cuius minus est proprium, O si illius est, non etiam huius erit, ut si colore infici extremitatis
metis proprium est, quam corporis, ncc proprium ess
466쪽
extremitatis,non erit proprium corporis omnino. cre infici,quod si es extremitatis proprium,no mit corporis proprium. At Nero in confirmatione huius lori
nullus usus esticum praesertim idem multorum proprii iesse nullo modo possit. Quartus locua est in refutatione huiusmodi: Si quod magis proprium videtur alicuius , id non est eluta proprium, ne id quidem proprium erit, quod minus proprium eius Nidetur. Cuiua/x plum tale est: Si animalis magis proprium est sexus p cipi quam secari in partes: O animalis non est propria sensu percipi,non erit animalis proprium in patres s cari. In confirmatione autem tractabitur hoc modo rSi quod minus proprium est alicuiua, id eius proprium est,certi quod magis proprium est, eius erit proprium ut si minus est proprium animalis sentire quam viu re: animalis proprium sentire est proprium . profecto animalis proprium erit tuere. Deinceps sequitur locus ὰ paribus, cuius loci tractatio in efutatioue Uae prima erit: Si quod aequὸ est proprium, non es proprium alicuius, cuiuNaequepropriam es:ne id quidna quod aequὸ proprium est,eiuri erit proprium cuilis eque proprium est, xt se aquὸ proprium es partis an ni itiqua voluptates νersantur, appetere, ac eius quae retionis es particeps , ratiocinari: O eius partis in qua voluptates versantur, non est proprium appetere: nosi erit etiam ratiocinari eius qus rationis B partic ps , proprium. In confirmatione autem butua loci tractatio erit eiusmodi: Si id quod aequὸ proprium est, eius est proprium cuius aeque proprium est, erit etiam quod aquὸ proprium est, eius proprium cuius squὸ proprium es, cuius exemplura tale essi aequὸ proprium est pamtis animi qua rationis est compos, prima esse sedem sapientiae,atque eius in qua Noluptates habιtant, primoε essesedem temperantiae artis eius quae compos es rationis
467쪽
atlanis, primam esse sedem sapientia proprium est: i
lius etiam in qua voluptates habitant, proprium erit primam sedem esse temperantiar. Alter locu in reprehensione talis es: Si quod pari ratione alicuius est proprium,non est proprium eluis, quod aequὸ proprium est, id non erit eiusdem propriu)νὶ si cernere aequὸ proprisi est hominis ac audire hominis autem non est proprium cernere e non erit etiam audire hominis proprium. In confirmatione autem talis Uuaeriti Si quod pari ratione alicuius est proprium, id elua proprium est, etiam id quod aequὸ proprium , eista erit proprium, vis aquὸ proprium est animi, ei υ partem valere ad appetendi n , ac posse ratiocinari primum, animi autem proprium est elua partem esse, quae primum appetat: animi etiam proprium erit,partem eius primum posseratiocinari. Tertira locua est in reprehensione eiusmodi:Si quid non est proprium elua, cuiua aeqνἐ proprium est, non erit proprium eius cuira pari ratione es proprium: se illius est proprium, alteriua proprium non erit. Quod boc exemplo illustrandum est: Si exempli causa,incendere aequὸ proprium est flamms atque prunarum, Iammae inrendere non es proprium, non erit prunarum proprium incendere:quodsi Isamms propriues,non erit prunarum proprium:huius autem loci nuulus usus es in confirmatione. Diter est autem inter locui similibus. O a paribus; quod ille ex proportione fumitur,non ex eo quod νnum quodammodo alteri attribuitur: hic autem ex eo quod inest πnum alteri certδquodammodo, vim habet .Deinceps locus in refutatione tractatur,si quis ex potesate proprium ita statuetivi ad id quod non est accommodari possit , cilis tamen potestas nequeat rei qus non est conuenire,non erit proprium quod positum est proprium esse, ut si quis dicat reris proprium esse inspirabilem esse , ex potestate GI
468쪽
66 A RI S TOT I C. proprium statuit, quandoquidem illud proprium re rabile,quod res urari potest significat,atque etiam 1 roprium statuit rei quae nulla est , siquidemsublato an
mali quod res irare aerem solet, aer esse potest:nec
men si nullum sit animal, iteri potest, Ni quid resi iret rita sit xt aeris non si Iuturum propriam eiusmodi,
quod respirari potes,tum cum animal nullum erit quod rq iret, quare aeris proprium non erit θir.*t lem esse. in confirmatione huius loci Uus erit,quando ex potentia proprium explicabimus, quod aut adis quod est,aut ad id quod non est, refertur:sed ita νt vis ipsa rei qua nulla est, possit conuenire : sc enim proprium erit id quod postum es non esse proprius, ut siquis eius quod est, proprium ponat posse pati vel facere,is ex potestate proprium expressit,idque ad id qu es accommodauit.Quasediu enim aliquid est,id pati aliquid facere potest,ita eius quod es proprium, eri posse pati vel facere.Extremata locus refutationis i lquando verbo gradu superlativi expressum erit proprium, proprium no est quodpositum est esse proprium: ij enim qui hoc pacto propriumstatuunt, faciunt νt iu
quo ora O, in eo non etiam nomen Nere dicatur:sublata enim re, tamen stabit oratio, quippe cum alicui e
rum rerum qiis sunt conueniat maximAut si quis ignis proprium dicat esse hoc totum,corpua leuisimum, igne sublato erit corpus aliquod leuissimum: non est igitur ignis proprium hoc totum corpus leu imum .is confirmatione autem , ne Nerbo supremi gradus sat uamus proprium prouidendum est,ex ea enimparte recteponetur proprium: visi quis hominis proprium ponat hoc
totum, animal natura cicur humanum, is quoniam non explicauit proprium Nembo supremi gradus, ex ea parto proprium rectUatuit. ARIST.
469쪽
tractat lane autem locorum definia tionis,quinque ad reprehendendum no- bis proponere debe M.Primum, Omnia no non verὰ dici de quo nomen, etiam orationem: debet enim in omni bomiheωerd dici hominis definitio..Alterum aut nullum genus in desinitione positum esse cum genus extaret aut non esse accomodatum, id genus quod est in definitione. Aqui desinit rem, debet postquam posuitgenus disserentiam adiungere, cum praesertim eorum quae in desiniatione collocantur, rei quae definiendo explicatur, esse tiamgenua declarat maxime.Tertia, non esse propriam Orationem: quonia debet propria esse desinitio,quemai moda supra dixi Quartum,ut omnia qus dixi perfecta sent , non tamen re desinitam esse,atque adeo non esse id in quo eius essentia conmit, explicatu. Postremum essπitium,si tu quide desintueris, non autem rem. cyde
quo nomen no etiam orationem verὸ dici docendum sit, ex locis accidentis ad id demonstrandumo conclude dum argumenta ducenda erunt. Illic enim hoc Nnum Ggimus , ut verene an falso diceretur, cog=i0ceremus: cum praesertim quando disserebamus accidens conueniare, vere dici, quando non conuenire,non νerὸ dici oste
deremus. Non esse aute apta genitis id quod positu ess
470쪽
aut non esse propriam orationem qua data es, ex o
generis O proprij qui sunt expositi, docebimus,
autem reliquum est, non esse definita rem, aut no ti definita, quemadmodu intelligemum, editamur di Cap. I I.
PMmum quidem an mimo aptὸ res desinita sildendum est , quandoquidem faciliu est face; . alia. quid, quam rect)facere, ex quo perspicuum es sain hoc ipso peccari quandoquidem d. ocilius est ut gumenta facilius in hoc quam in illo generesuppeti maSunt autem duae partes huius perquiptionis,num recte de nitum sit: Una,si dubia ct Obicura interpretatione utamur. Debet enim is qui rem desinit quam potest aperi ima interpretatione viii quandoquidem cognoscendae rei causa traditur definitio. Altera est , si al, quid amplius quam necesse erat, in definitione pos erit : sic enim superuacaneum erit,quicquid amplius :dieitum erit in ea desinitione.Rursua virlinque eori ni quae eu itasunt, inplures partes distributum est Aeprimus quidem locus ad probandum definitionem ed.
obscuram,erit,cum aliquodverbum quod in desinitione eontinetur, ambiguum erit: visi quis definiat ortum . deductionem ad et lentiam ut Naletudinem esse caloriso frigoris commensum. In enim xt deductionis Hie eommensus ambiguum verbum, ita dubium erit , trum ν litygiudicare eorum quae explicata sunt declarata, eo Verbo, quod multis modis dicitur. Quod idem continget,quoties res quae definitur multis modis dicitur, neque explicatur. Sic enim incertu erit utrius desinitionem explicauerit inciduntque tum cauictari nes, quasi non ad Omnia quae desiniendo explicata hunt,
accommodetur desinitio: idque tum inc det maxime cu obscura est latens ambiguita . atque etia ratiocinatio cosici potest diu me adhibita, quot modis licatur