M. Tullii Ciceronis Opera ex recensione Christ. Godofr. Schützii additis commentariis. Tomus primus decimussextus Opera Rethorica tom. 2

발행: 1824년

분량: 529페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

391쪽

CICERONIS

fieret, nunquam senatus neque consilium reipublicae ,

neque fidem demisse,n ab eo diciam; et eundem id quod in auctoritatibus praescriptis exstat seribendo assuisse. Illa tanquam cycnea fuit divini hominis vox et oratio, quem quasi exspectantes, post eius interitum veniebamus in curiam, ut vestigium illud ipsum, in

quo ille postremum institisset, contueremur. Namque tum latus ei dicenti condoluisse, sudoremque multum consequutum eSSe audiebamus; ex quo quum Colao

ex Dem thene colligimus, et ex Plutarcho. PETAT Id Dod in auetor Gratia praescri- eas exstru γ α viilgo perserismis : aededit. Ven. et Mediol. habent pr-acmelas, quiad Nanulius etiam ex antiquo Boeromaei libro reponit; et ut erat Rom. Atiliquitatis peritissimus, prohat ea SCla solita esse diei praescae*ta , in quibus senatoriam nomina praeseribebantur . et ad hanerem eiivit Festi verba : Aut si non lis sine senatores , quo ν mero lia tyraeserni Senaluseonstitia. etc. Sie Cie. epist V. a: IIlia Senam eo stiteram, quia eo die Iaratim est. Opraescrimi e est, Mi ete. In Orat. II de leg. Agrae. a quibus ei Ioetis re mias in indira et maeseri ne legis ε--ssus esti Porro per auctoritatis Pria scriptas non verba ipM SCii intelliguntur. sed eatalogus nominum acriptorum ante verba SCti , quae nomina ei suam auctoritatem Asbatit.

hahent praescriptis 1 et 341. Nov. olim non habuit Derseriptis, sed hoe verhum nuperae manui debetur. . Hactenus Peareius. et is quidem perti,sime. In auwfor talittis perscriptis) Αu--oritates hie pro decietis seu seriat cou,ultis ne aimpliciui accepeii, et atiam aliud auctoritas voeuttae. aliud. aennis e n ultum fuit . ut erisclite Sigonitin observavit ad IV Livii.

a in Mitali scolis alluim magis iratum

erat . quam auctoritas. Si cutin vi lsenatorum numerus iustus denisset . vel magistratus interce sisset. decretum quidem Ρemerit,ehatur , ut senatoruua de ea re iudicitian ex taret: nondum tameta rutum erat; sed nM-ctoritus innitim dicebatur. Id ipsum fiet i, si vel noti idoneo telini re, vel non legitimum in locum seuniufi convocaretur: qtiae cimnia diserte

hominis Mox et oriatio , quem quasi spectantes ) vulgo qu-n quasi ex relantes. At quomodo ercuea vox. i. e. ultima Cossi ab eo, qui post eius interitum in euriam veniret , poterat exae etiam ' Nec prosei-ttir aliquid , si eum Ges iero in Thes. L. L. legamus quam via si ea Plantes. Nullo ininus quam Masi revectiantes probaverim , quod Ileusiugero in mentem venit. Itaque sidenter equidem reseripsi quem usi easDecimates. Nempe hominem desideratissimum quasi exspectabat Cicero, qui mpo,t eius luteritatu venisset in Cia Dam . ita ut ipsu in eius vestigium.

in quo ille positeinuin i titis et,

392쪽

ng on1TORE Lin. Ill , CAP. a 385 ruisset, cum febri domum rediit, dieque septimo Ilat

ris dolore consumtus est. O fallacem hominum spem, agilemque sortunam , et inanes nostras contentiones iquae in medio spatio saepe franguntur et corruunt, et ante in ipso cursu obruuntur, quam portum conspicere

Potuerunt. Nam , quamdiu Crassi fuit ambitionis labore vita districta, tamdiu privatis magis ossiciis et ingonii laude Iloruit, quam fructu amplitudinis, aut reipublicae dignitate. Qui autem ei annus primus ab honorum perfunctione aditum , Omnium Concessu , ad summam auctoritatem dabat, is eius omnem spem atque omnia vitae consilia morte porvertit. Fuit hoc luctuosum suis, acerbum patriae, grave bonis omnibus, sed

ii tamen rempublicam casus sequuti sunt, ut mihi non erepta L. Crasso a diis immortalibus vita, sed donata mors esse videatur. Non vidit flagrantem bello Italiam,

contueretur. Fit enim amoris ne Ae siderii asseetu. ut em, quos avi vos amavimus ae eoluimu4. in ipsi illigiocis . tibi eortim memoria succurrit, requiramus et quasi exspectemus. Laureis dolore e stimi is est Guel- ferti. B. C. ut Vietor. est ratoris re consum tia, solaniatius decurrente periodi elaustila. Lat Dia dolo, e) Ποευοῖ is appellant Graeei inflammationem membranae, qriae eosta' fraecingit, oricimax contentione. Pnvsr. Con eni/ones) Sie etiam Gues s. A . B, C. Nec cipia et est optimam lectionem , ut Ernestio vi tim. in emita tiones miliare ; elui inanes emita tinnes orat. pro Mil. p. 3έ occur

guntur . et eorrutini. et nute in imo rsu ob tintur, qtiam Portum con

Vidit Ilian, n em h IM IMI.um Belliam suis tute intelligit, de quo Appianus lib. I de Beli. eivilibus, ei alii. Concitatum autem e,t Posi

393쪽

CICERONI s

non ardentem invidia senatum, non sceleris nesaria

principes civitatis reos, non luctuin filiae, non exsilium generi, non acerbissimam C. Marii fugam, non illam Post reditu in eius caede in omnium crudelissimam , non denique in omni genere deformalam eam civitatem, in qua ipse florenti lina multum omnibus gloria praestitisset. 3. Sed quoniam nitigi cogitatione vim varietatemque sortianae, non vagabitur oratio mea longius, atque eis fere ipsis definietur viris, qui laOC sermone, quem referre coepimus, Continentur. Quis enim non iure beatam L. Crassi mortem IDrusi mortem, qu uiam Latinἰ socii chlalam sibi spem civitatis impetrare ion poterant. tetra V. I ri ordentem inoidia senatum Qiisnam invidia 8 eiusdem. Opinor, erimitiis, quod Melus nefarium su-hitide voeat. Sollicitati sciliret ad defeetio in Latini nominis. De quo ita Appiatius: Suhlalo per insidia Drum , qui Lutinos ad spem ei vitatis impulerat, equites . ut senatum ulciseerentur. Q. Valerium, vel potitis, ut Latini seriptores appellaut. va-Hum. tribunum plebis subornant, qui rogationem ferret ad populum de iis, quorum ope et consilio Latini scieti eoueitati essent: in qtio lapsus est Strehcicua, qui quaestionem illain contra Italo exerrandam fuisse dieii qua per vim lege lata, constitutaque quaestione . multis statim ex senatoribus diem dixeristit. Quam ut in s m am sugerent. spouie nrhe eexsere plerique, intemne alios Aurelius Cotta, et ev rsor ille Corinthi Mum mitis. Nisi sol te utiuiravit in hoe quoque voeahulo Appianus, atque ut antea Valerium vario, ita hierumisio substitisti Muruisitim. Faeti

n, quae est a multis saepe

etum silicie Lieitilae . quae P. 5eipi ni Nasi e nupserat , Oh maritum exsilio multatum.

ereptam tu se transtulit Marius , ope C. Sulpieti tributii plebis. Graviter id tulii Silla, titheque occupata Oc-eidii Sulpieitim, Marium in sugam compulit; paulo post rediit Maritis, totamque urbem rapinis ac medibus foedavit, anno V. C. 666 , ante Christum 88 Plutarchus, Appi auus , Flo rus, etc. . PETAv. Atque eis fere ipsis desin etur inris Cneis. B. C , at e is sis ipsis de i

394쪽

DE ORUTORE LIB. IlI, CAP. 3 387

defleta, dixerit, quum horum ipsorum sit, qui tum cum illa postremum sere colloquuti sunt, eventum recordalus p Tenemus enim memoria, Q. Catulum, virum Omni laude praestantem , quum sibi non incolumem fortunam, sed exsilium et fugam deprecaretur, esse Coactum, ut vita se ii Se privaret. Iam M. Antonii inliis ipsis rostris , in quibus ille rempublicam constantis- Si me consul defenderat, quaeque censor imperatoriis manubiis ornarat, posituria caput illud fuit, a quo

erant multorum civium

Tenemus enim memoria) Claxi si motum deinceps lio uinarin necem vitrocissimam proponit: eorum duri ax. t. qui in hoe dialogo inducuntur.

In primis Catidi, qui Marii iti coti- ulatu collega , Cimbriei triumphi

Particepq 1uit. In illa vero Mariatia flamma multis nequidquam mortem illi ux depreeantibus, quum hoc fio Itim Matius responderet, moriendum illi eMe; recenti Olee illito, iuulto que igni pereale saeto euhieulo se in

clusum peremit. Ilisee Valerius lib. IX, cap. ra , praeier supra citatos auetores. PQAv.

luti molteiu ut mini ine viilgarem is serius Maximus refert lib. IX. cap. adi: A Murio propter essedes dissensio. N mori itissim . Neenti erileo titilo , multoque igni Pervilescio, euhictita se inestistim peremur cuius tam iam necessiIas maximus Marianua gloriae rabor exstitit. Idem tradit At

Piso υκ l h. l. Belloe eivit. Tamenis uis haustu soso ludibrio hostium. exemisse tradit Florus lib. III , cap.

M. Me nil Maritis et Cinna urbe milii satellites ad Antonium occidendum ,ubmisere , qui eius elo

pita servata. Neiliae vero

r euae rediaeta. Gellius lib. Xul.

' Ae. tie Mero longe ab eo C. Atiae ut, hospiti Et sei ete. Eodem Ompore duo fratres C. et L. iiiiii Caesares S llam secuti, in via deprehensi liticidantur. Auctor eAt Ai piutius. Fiagerant in tectum hospitis sui natioue Etrusci, et homitii per

sido se eominiserant. Detexit hospites, pila amputata . a Matio in rostris ΡΟΑ ita. Locus, scelus hospitis. sitit in comis unis calamitas hic ciet asseeliam.

395쪽

CiCERONIS longe ab eo C. Iulii caput, hospitis Etrusci scelere prinditum, cum L. Iulii fratris capite iacuit, ut ille, qui

haec non vidit, et vixisse cum republica pariter, et Cum illa simul exstinctus esse videatur. Neque enim propinquum suum, maximi animi Virum, P. Crassum, suapta interfectum manu, neque collegae Sui, pontificis maximi , sanguine simulacrum IleSlae respersum eSse vi

dit cui moerori qua mente ille in patriam fuit

etiam C. Carbonis, inimicissimi hominis , eodem illo die mors nesaria fuisset. Non vidit eorum ipsorum , quilum adolescentes CraSSO se dicarant, horribiles miserosque casus. Ex quibus C. Cotta, quem ille florentem reliquerat, paucis diebus post mortem Crassi d0pulsus

Qui haec non Didit Ernestio potius visum Mideril. Neque eluim Pro inuraum Cras aus, inquit Appianus, Persesquentibtis eum filio sese militibus, silium qui

dem occi iste aute evlιt: it se Doro ab insequentibus est Occiatis. Videtur ta

men sulsus Appi unus: vel quia de tanto viro nimium est atrox illud :vel quia nulla huius rei a Cicorouc

facta mentio est, quod certo, ad augendum πάθος, non crat omissurus; vel . denique quoniam cotiliarium a

Floro traditur. In Primi, lih. III, c. ar, Crassos putrem et filium iu mu

tuo alterum alti rius pectu occisos

sit. Sed idem , Ε nil me lib. LXXX : Crassus , inquit , flius ab militibus

Timbrιae intorem 'lia v. Pater Crassus, ne quid indignum Virtute sua Patet tia , gladio se transus ait: quoci Post mum et verisimilius ost, et Ciceroni consentaverim. STREB.' B e pie collegaς sui, pontificis Mucium Scaevolam intellige, qui a Maiio iunio e caebus est: dς quuFlorus lih. III, cap. 2I. PETAU. I ritiae Quae fuit Saturni filia ex olin : Vestae colendae dabantore in virgines, ut ibus credita crat cura ignis perpetui fovendi. Eius nomon Cicero I de Nat. Deor. derivato το τ R. i' Σς, a foco. Pnu . Res resum esse Melius suurit essa cum Lumhino delere.' Etiam C. Carbonis, inimicissιmi Marianorum hic signifer ex Africa a Pompeio Romam ductus, ct Pro tribuituli productus, quum tur COHSNIuttam gessisset, damnatus ab eodem est. PETAU. ' Ex quibus C. Cotta Ille in gravi illa senatorii tu invidia ab equitibus concitata, die sibi dictu, Postquam in equites gravissime ES,et invectus, Solum vertit. Sulpieius vero iri hiantis plebis suit turbulentissimus, qui Musarias leges tu gratiuua Marii per vim tulerat, Pritu utari adventu in urbem Syllae est iutur&ctris. Meminerunt Supra dicti aucto-

396쪽

DE DI TORE. I lII. m, CAP. 4 per invidiam tribunatu, non multis ab eo tempore mensibus eiectus est e civitate. Sulpicius autem, qui in eadem invidiae flamma suisset, quibuscuin privatus Coniunctissime vixerat, hos in tribunatu spoliare instituit omni dignitate; cui quidem ad summam gloriam et quentiae emorescenti, ferro erepta vita est, et poenalem erilatis non sine magno reipublicae malo Constituta. Ego vero te , Crasse, cum vitae fore, tum mortis Opportunitate , divino consilio et ortum et exstinctum Esse urbitror. Nam lilia aut, pro virtute animi constantiaque lua, civilis serri subeunda suit crudelitas; aut, si qua te fortuna ab atrocitate mortis vindicasset, eadem esse te inorum patriae spectatorem Coegi SSet; neque solum tibi improborum dominatus, sed etiam, propter admi- Slam civium caedem, honorum victoria moerori fuisset. 4. Mihi quidem, Quinte frater, et eorum Casus, de quibus ante dixi, et ea, quae nosmetipsi ob amorem inr0in publicam incredibilem set singularem pertulimus aesensimus, cogitanti, senteritia Saepe tua vera ac Sapiens videri solet, qui propter tot, tantos, tamque prae cipites casus clarissimorum hominum atque optimorum

lebrat, ex elusus . non a tributialia. qiis tu iam gesserat . deiecitis, titvearcius puta licit. Iores reniti) Recepimus hoe nu- et re Eruestio. pro vult'. nor Hens, quod habent quoque Guel A , B. Non sine magno re ρ. malo Stilpieitis tribunus plebis Ν1llae inson iis leg/s in gratiam Marii tulerat. sylla enim exeret tu Romam, ex qua paulo ante fugerat, reversus occupauit. Stilpieitis si idem in Raa omisias est, at olnpAus Naratis, et ex Asrien revomitis. tinnitente Cinnaaon ille Sollanos vitissim immeripsis, et quos sibi senseetat infestos, ineredibili re p. detrimento leneidari iusia sit. s Pluinretitis, Flortis etc.) P vis. Cum Pitue flore Gu. A. tum Pisis rore, h. l. soricisse veri A.

397쪽

virorum me semper ah omni contentione ac dimicatione revocasti. Sed quoniam haec iam neque in integro nimbis esse possunt, et summi labores Do,tri , magna Compensata gloria mitigaritur; Pergamus ad ea solatia , quae non modo sedatis molestiis in clauda, sed etia inhaerontibus salutaria nobis esse possunt; sermonemque L. Crassi reliquum ac paene postremum memoriae Prodamus; atque ei, etsi nequaquam parein illius ingenio, ut pro nostro tamen studio, meritam gratiam debitamque reseramus. Neque enim qui Squa in nOStrum,

quum libros Platonis mirabiliter scriptos legit, in quibus omnibus sere Socrates exprimitur, non, quumquam illa seripta sunt divinitus, tamen maius quiddam de illo, de quo scripta sunt, suspicatur. Quod item nos Postulamus non a te quidein , qui nobis omnia summa tribuis, sed a celeris, qui haec in manus sument, ut maius quiddam de L. Crasso, quam quantum a nobis exprimetur, suspicentur. Nos enim, qui ipsi sermoni non interfuissemus, et quibus C. Colla tantummodo locos ac sententias huius disputationis tradidisset,

quo in genere Orationis utrumque Oratorem Cogi OUera mus, id ipsum sumus in eorum sermone adumbrare conati. Quod si quis erit, qui ductus opinione vulgi, aut Antonium ieiuniorem, aut Crassum pleniorem suisse putet, quam quomodo a nobis uterque inductus est, is erit ex iis, qui aut illos noti audierint, aut iudicareerarissimorum a qua optimorum in is ex MS. Cant. praetulit mareitis Wittg. rvm. Sie l. . ian lissimus quisqua ati iterit - mm . quod ratio gram- et eliarissimis Dir. mali ea non potitur, quum hace Vese Otii nobi . omnia summa tribui, tia reserantur aiat anteceden ex iis

398쪽

quum studio atque ingenio et doctrina Praestans omnibus, tum in suo genere persectus, ut neque in Antonio deesset hic ornatus orationis, neque in CraSSO redundaret. 5. Vt igitur ante meridiem discesserunt, paulniumque requierunt, in primis hoc a se Cotta animadversum esse dicebat, Omne illud tempus meridianum Crassum in acerrima atque attentissima cogitatione posuisse, Seseque, qui vultum eius, quum ei dicendum esset, oh-tulumque oculorum in cogitando Probe nosset, atque in maximis causis saepe vidisset, tum dedita opera, quiescentibus aliis, in eam exhedram venisse, in qua Crassus lectulo posito recubuisset, quumque eum in cogitando defixum esse sensisset, statim recessisse, ni que in eo silentio duas horas sere esse chiasumlas. Deinde

quum omnes, inclinato iam in pomeridianum tempus die, venissent ad Crassum , Quid est, Crasse, inquit Iulius, imusne sessum' etsi admonitum venimuS te , non flagi latum. Τum Crassus: An me tam impudentem esse existi- malis, ut vobis hoc praesertim munus putem diutius Posse debere ἶQuum studio atque ingenio Iueis. Α, quum studio et ingenio. me ornatus aiieis. Α ornatus sine pronomine demonstrativo. Exhedyam id est locum triclinio ct coenaculo similem : ubi non lecti ad dormiendum, sed sedes aut thedrae ud sedendum . vel recuml, ndum otii cansa apponercntur. De exhedris sic Vitruvius lib. V, cap.

is quibus philosorini, rhetores , reti- quique . qui studiis deleotantur. sedere

' Pomeridianum Ita Peartans edidit, veteres plerasque edd. Seqnh . tris, Prnecipue vero Ciceronis ipsius auctoritate ductus, qui Orat. mP. 47,mmeridianas, inquit, quadrigias I bentius dixerim, quam Postmeridia

Posse dehere Ρcarcitas eum edit. Ascens. mavult P-e dcteri . Vulgala tamen non deterior, intellecto maex iis , quae proxime autet edunt.

399쪽

Quinam igitur, inquit ille, locus' an in media silva

placet ' Est enim is maxime et opaciis et frigidus. Sane, inquit Crassus. Etenim est in eo loco sedenhuie nostro non inopportuna sermoni. Quum placuisset idem celeris, in silvam vertitur, et ibi uatigna cum audiendi exspectatione conseditur. 6. Tum Crassus, Quum auctoritas atque amicitia

vestra, tum Antonii facilitas eripuit, inquit, milii ita

optima mea causa libertatem recusandi; quamquam ita Partienda disputatione nostra , quum sibi de iis, quae dici ab Oratore oporteret, sumeret, mihi autem relin- veret, ut explicarem, quemadmodum illa ornari Oi, O teret: ea divisit, quae seiuncta esse non possunt. Nam quum Omnis eX re atque verbis Constet Orati', neque verba sedem liabore possunt, si re in subtraxeris , neque res lumen, si verba removeris. AC milii quidem veteres illi, maius quiddam animo complexi, multo plus etiam idisse videntur, quam quantum nostrorum ingeniorum acies intueri potest; qui omnia haec, quae supra et sub-ler, Unum esSe, et una vi atque una consensione naturae cotis tricla esse dixerunt. Nullum est enim genus rerum, quod aut avulsum a ceteris per se ipsum con- Slare , aut, quo cetera si Careant, vim suam latque neternitatem conservare possint. Sed si haec maior esse

renuiam stimeret.

Amen , si Mariari sem oris) Intoria delendum Onsuit Lamhinus verbum stibi aeris : recte unim dicitur res verbis, sicut sella MAPtilibu , Lub- trulli. quia verba Ledem habotit in Iehias: etintra . tit lumen semoueri olei, eleguuier dicitur res tu euhnbere non posse, i vel ha semoveris.

400쪽

ratio videtur, quam ut lisininum poSsit sensu aut cogitatione comprehendi: est etiam illa Platonis vera, et tibi, Catule, certe non inaudita vox: omnem doctrinam harum iuge uuarum et humanarum artium uno quodam

. Vulyci deestri, sed illo exsulati te ni id vitiosius exeogitari posset linem ut etatici ' Quid metiit Crassi magis contraritim y loquitur enim de qua

viam eonsensione inter so omulum imiti iam latiturae; lianc consensiousem

dieii multis qui sunm videri, quam Di ob hominibun e inprehendi pos it u cap. 6 dixerat, veteres iAlam

se. Quid igitur tam dissimile est, quum verba Cicis, i in hoe et priore capite' Εditiones Gryphii. Steph. e s. et Atrebaei, ii. MSS. Bod. Nors Bal. Nag. Nov. 3Iead. et Hai l. di istud si reete exhibent Aeee lutit Guel L B. C . Crassus hie concedere

videtur id, quod ipse senili eon de natim non esse, ut nil aliun id, quod nicipis inter omnes musici, delabatur, et suh sinem huius sententiae itertim iisdem vel his utitur: Seiu si hoe quoque iuue D esse nItitis. otium in tu nos humi striati sti misere possimus, illud eme tamen ele. Vbi duae res notrandae sunt: primum, ista vox quoque inclicat, eandem l quendi formulam piae cessisse , et inhoe loeo repeii iam esse; deinde post ni unetionem si tu apodosi Aenientiae collo tur porticula ιumen. T ltim igitur locum si e rescribendum

censeo : seu si haec maior esse ratio D detiar. quiam til hominum nossit sen an alae cogitat otio eramprehendi, est omen illia Pratonis Derti e e. is Ha

ei nil, Peare ius, cui de inserenda partietila si prorsus assentior: non stilem de argumentis. quilitis utitur; neque de pallicula etiam tu lia meum utanda. Cicero enim qui in dieite

sed si hiare ninior es e ratio Dadetur. iam ut hominiam nossu sensti titit

cogitatione eomprehendi, non de omnibus hominibus. aed de homini- bus sui temporis, vel suae Nationi loquitur, quos tintea nos in nia appellaverat, quosque veleribus illis opposuerat, quos ait maius quiddam animo complexos, quam quantum illorum ingeniorum aetes intra eri possit: itaque malim hoe nostro loe ser ibi: seu si Mee maior esse ratia

Mideor, quam in Mosirnrtim Aram intim ossit sensti tine emitatione remur

honui. E susem signis erit, quum Putilo post dieit: Neu si hoe utimiae Diui tirallias, qtirim tit iu tina humi siris istivicere μυssimias. Seil. htimi strat appellat eos, qui ad sublimem illati, Graecorum philosophiam. de una

vi atque una consensione naturae, vel stilieiti do omnium arsitim inter fio consensu me utes erigere haud posse Di

Eie etiam illis Platonis ) Apud

Platonem Mepius sophistae de rerum natura disputantes, res Omnes tintimquiddam esse contendunt, ut in Par. menide. Privatim vero quod ad seientias pertinet, assium illas esse et naturali vinculo constri eia A; A pientiamque ex omni hus consscitam tanquam parithiis, in Epiuoin idosii sitis di serit. D Λv. Omn/m doctrinam sartim ingenti rem et humanartim artium IMILII, omnem doctrinam es ingentia mei htimtinartim iamiam . qua in lecticiis

ne placet illud, quod omittitur harum .

SEARCH

MENU NAVIGATION