장음표시 사용
151쪽
hostiae infirmitati condescedens speciem quidem panis & viani seruat, in virtute autem carnis Sc sanguinis trantelementat.
Similiter ex Cypriano,Panti iste no effigie,sed natura mutatus omnipotentia tactus cst caro. Deinde D. Ambros, doctrinam de panis transubstantiatione in corpus Domini plurimiscius verbis confirmatam conclusurus , adiecit Melanchthon. . Haec tam longa inquit recitatio exempliaum ostendit autho Nitu impini, rem Ambrosium) sensiisse panem non esse tantum signum, sed naturam panis mutari. Denique praesentem contra sacramentarios conclusurus controuersiam , quae uniuersae timquit Ecclesiae ac toti Imperio minatur horribile mutationem, siai ni sis. . die uix,Ego itaque sequor veteris Ecclesiae sententiam, qua Mae de s.Euehi affirmat,adesse corpus Christi in coena,ac iudico hanc habere scripturae testimonium Non enim inuenio firmam rationem,
is diuisa tiri. Cur nomine corporis in Verbis coenae oporteat tantum abse
tis corporis signum intelligi.--hihon. Qui Epilogus Melanchthonicus cisi tantum veram profiteatur fidem de vera& substantiali veri corporis Domini in sacramento praesentia: tamen ex iisdem illis veterum PP. sententiis etiam doctrinam de panis .in corpus Domini conuersione esse obtinendam, iam demonstrabitur plenius. Quare iulis paucis Orthodoxorum PP. testimoniis a Philippo contra Oecolampadium anno 3 o. productis,erunt nunc oportune te plura adiungenda,ac quasi lucceturianda quo semel omnibus sit perspicuum,Germanos Protestantes,seu potius nouos Confest. Augustanae professores a perpetuo PP. Orthodoxoru consensu post veram Consessionis re vera Augustanae doctrinam turpiter suorum fraude, ac malo quorundam praestigiatorum dolo defecisse: meramque esse istorum nouorum Consessi nis Augustinat adulteratae ac deprauatae defensorum calumniam qua Catholicos in Concilio Latheranen. aiunt fol. 1 6. A contra Conciliorum authoritatem,contra manifestam S. scriari plurae doctrinam,contra Christi institutionem horribili eum re transubstantiationem inuexisse &approbasse.
Quod igitur de diuina illa mustici panis in Christi corpus
rum de panii mutatione siue conuersione tradiderunt concorditer Cypria mini edini nus,Ambrosius , Chrysostomus, Vulgarius,a Melanchthono
152쪽
dudum recitati, idem & reliqui Patres Orthodoxi credide- 2'χα Irunt,& Catholicae Dei Ecclesiae tradiderunt. subsutiatio . Vnde hanc telam ab ipso suo Apollolicae doctrinae primordio exorsi per singula secula prosequemur. Apostolos panem in Domini corpus virtute diuina perconsecrationem commutari, siue conuerti docuisse, verbis liturgiarum Apostolicarum , quas scriptores Graeci vetustissimi S. Proclus Constantinopol. Nicolaus Metonen.&alij, adeoque Concilium Oecumςnicum vi. Cano. 32. pro Apostolicis nomine D. Iacobi de Clementis M. recitarunt, manifestissime con- - -
uincitur. Orat enim in liturgia D. Iacobi sacerdos post verba con- AMO. . so.
secrationis,ut Spi. sanctum demittat in dona proposita , ut superueniens sancta,& bona .& gloriosa sua praesentia sanctificet & essiciat hunc panem corpus sanctum Christi sui,& cali- r cem hunc pretiosum sanguinem Christi sui. In liturgia etiam Apostolorum nomine a Conc. va. Oecumenico Cano. 32. recitata, item a Graecis doctiss. VV. S. Proclo Constantinopolitano, Nicolao Methonen .episcopo,& Mario Archiepiscopo Ephesino celcbrata sic legitur: Et mittere diagneris sanctum tuum Spiritum super hoc furificium, testem passionum Domini Iesu, ut e sciat panem hunc corpus Christitui,& calicem hunc sanguinem Christi tui. D.Cyprianus Christianis auditoribus caeleste hoc expositurus mysterium, suam illius Apostolici seculi fidem his verbis tanti ratiua declarauit, Panis iste non specie,inquit,sed natura mutatus, mnipotentia factus est caro. D. Cyrillus Ierosolymitanus Episcopus Mystagogica Cate. Anno io.. 4 diserte docet, argumcntisq; no leuibus demonstrat,vinum lim in coena Christum Dominu εις αἰ- transmutasse in sangui ncm. Rursus paulo post παιχα μαθων ain πληροφορηθεὶς
α αιμα χριτοῦ haec sciens inquit,& illud persuasissimu indubitatissimum m habeas, panem hunc qui apparet, non esse parnem ,tametsi gustus corporalis panem esse sentiat & iudicet: Vinum etiam,quod oculis videtur,etsi gustus vult atque cem 2 ' β γ o set
153쪽
ri t APOLO C. RELIC. C A T H. set esse vinum,non est tamen vinum scd sanguis Christi. viri Linus v. Eusebius quoq; Emissenus ho. s. in pascha, Terrena & mortalia dicit commutari &conuerti. rursus visibiles creaturas conuerti verbo ac virtute spiritus in substantiam corporis
Christi. Deinde sub finem: Nec dubitet quisquam primarias
creaturas nutu potetur,praesentia maiestatis in Dominici co poris transire posse naturam, cum ipsum hominem videat ar- caelestis misericordiae Christi corpus cilectum.Ac mox: ouetiuntur. Quid mirum autem est, si ea quae verbo: creare potuit, possit crcata conuertere dc in melius commutare ZAnno scis. Sic & D. Basilius in liturgia orat,vi adueniens Spiritus san-D' - ctus proposita dona, ML 3α ων transmutet in corpus Christi. Gregor.Nγssen. Ad eundem modum S D. Gregor. Nyssciatis, Quamobrem
recte nunc etiam inquit Sermo. catechist. apud Euthymium in Panopita,& apud Bessarionem de verbis consecrat. Dei verbo sancti ficatum panem in Dei corpus credimus immutari. mn norm Item paulo inferius , Panis ille linaltari per verbum Dei α' orationem sanctificatur, non quia comeditur eo progrediens, ut verbi corpus euadat, sed statim per verbum in corpus mutatur a verbo.
Ariri. , . Ambros libr. de his, qui initiantur cap.s. Non esse quod naD Amb c tura sermauit sed quod benedictio consecrauit. Benedictione enim ipsa natura mutatur. Rursus lib. de Sacra. cap. . Sed pariisi, nis iste panis est ante verba Sacramctorum: ubi accesserticon comura ut ope secratio,de pane fit caro Christi. Et inserius, Vides ergo quam
' ' ' operatorius sit sermo Christi.ut sint quae non erant,& in aliud
commutentur'Anno ..6. D.Chrysostomum eadem fuisse sententia locus dudum ala legatus cuincit, Nos ministrorum ordinem tenemus sinquit ab umi xui. homil. 83.in Matth. qui vero haec sanctificat trasmutat,ipse est. Similiter in liturgia orat,vi Sp. sanctus adueniat, Γβα Atransmutans illa visibilia in corpus Christi. Vnde homil. de Encentis,ait absumi panem. Eodem facit quod D. Hiero in Marcum habet, uti Ioachisnu Ir' '' mus Perionius recitat: Acccpit Iesus panem,& benedicens fregit,transfigurans panem in corpus suum.
Abi D. Augustinus contra Faustum de hoc mysterio disputans. Noster
154쪽
Noster panis ait lib. 2o .cap. a 3. J SI calix non quilibet, sed certa consecratione mysticus fit,non nascitur. Item de Trinitat. 3. cap. 4. Illud corpus Christi dicimus, quod ex fructibus terrae acceptum dc prece mystica consecratum rite sumimus ad salutem spiritalem in memoriam pro nobis Domini passionis. Quod cum per manus hominu ad illam visibilem specie perducitur , non sanctificatur ut sit tam magnum sacramentum, nisi operante Spiritu Dei. Vnde de Serm. 28. de verbis Domini: Iam non est panis,sed corpus Christi. Sic& D. Hesychium presbyterum, D. Grego xij Nazianz. discipulum credidisse testatur locus ex Com. in Le i ta d alam; uitic. lib. 2. cap. 8. illud enim quod ex ro .cditione legitur exponens, Addet quintam cius super eo, de dabit sacerdoti in sanctuarium. Sanctificationem enim mystici sacrificij inquit '' sensibilibus ad intelligibilia translationem de comutationem Ct,qui verus cst sacerdos,videlicet Christo,oportet dari: id est, ipsi de eis miraculum cedere dc imputare, quia per eius viri tem dc prolatum ab eo verbum quae videntur tam sanctificata
sunt, quam cunctum carnis excedunt sensum. - . . , D. Proclus Constantinopolitanus orietinem missae, siue Sa- Anno Mo.
crosanctae liturgiae, ubi Apostolis acceptam serenda docuisset, stiri . testatur ipsos multis decantatis precibus diuinum numen im- I ast pense orasse, Per quas,inquit tractatu de Traditione liturgiae, Spiritus sancti aduentum expectabant, ut eius diuina praesentia propositum in sacrificio panem Sc vinum aqua permistum ipsum illud corpus de sanguinem seruatoris nostri essiciat. Quod si D. Cyrillum Alexandrinum audire non grauabi Aniu, in. mur,luculetum sano huius rei dabit testimonium. Postquamcnim eos refutasset,insanire affirmans, qui mysticam benedi- ilx in venistranctionem ἐυλογία/,sinae S. Eucharistiam a sanctificatione cessare docebant,si quae eius reliquiς in diem sequetem remanserint. Ne horreremus inquit epistola ad Calos. Episcopum carnem de sanguinem sacris apposita ait ribus, condesccndens Deus nostius fragilitatibus inquit oblatis viva vitae, conuertens ea in
id ipsum de D.Theodoretum vere sensisse facile perspiciat, .Anno m. quisquis totam illam Dialogi a.disputationem animo copre- P o Z liend
155쪽
itenderit, scopumq; diligenter animaduerterit. Cum enim demonstrare vellet corpus Christi post resurrectionem vere
manere humanu corpus,non convcrti in deitatem, sed ea adpini, ε. .iriisti impleri,id euidentissime dem onstrat exemplo sacrae Euchari
, , stiς,cuius symbola pane& vinum ex sua & aduersarii sentetialis fiunt. docet post sacrosanctam Sacerdotis inuocationem siue Cosecrationem D tam commutari & alia fi mis minis ri,quod tam persuasit in ivit aduersario,vt inde sophistice eoi di .... ligeret,eundem in modum Sc Christi corpus in diuinitatemni, in eoipua elle mutatum,sicuti panis in corpus proculdubio, inquit, est tiri , his res, conuersus. Sed eum suis captum retibus ostendit Theodor in*, tus. Quanquamcnim panis sit facta conuersito,non tamen tis eri,su. t es ta eius mutatur per consecrationem natura. Non enim signa . . ia2 M. mystica inquit a sua natura recediit,su p. omnino ita, ut nihil
no a natura ua naturae maneat, puta prior naturalis figura, & naturalis sapor& nutriendi vis: quae prioris naturae Ont, ideoq; nomine sub-- stantiae prioris eas Theodoretus intelligit,dum addit, manent enim in priore ουσια substantia. qualem autem intelligat naturam,explicat per duas continenter subiectas illas voces.& figura,inquit,& forma,quas prioris naturae qualitates ait & viderimis , ri & tagi posse,sicuti Sc pilus. Itaque,quod carnali iudicio de r doleio in γε- rum distinctione satis est, manet substantia prior: sed aliud v Miui Miailiti re esse facta illa mystica symbola,addit Theodor. subiicies: Indis, ita it telliguntur inquit)& creduntur,& adorantur ea osse,quae s ' cta sunt,ut quae illa sint, quae creduntur. Sunt ergo symbola illae sic. quod sina panis S vini post consecratione vere corpus Domini facta, Min illud eo modo convcrsa,sicuti aduersarius comedit corpus Domini esse in Deitatem conuersum: sed ita,ut maneant illa o naturae indicia, sinae clementa, atque, uti philosophi appellant, accidentia,color,sapor,figura S nutriendi vis; quae natura panis omnino,hoc est,Veras naturae qualitates,citra tame vera panis substantiam,sive essentiam, supernaturaliter nobis re prinsentat,& ineffabiliter piis loquunttir: quia diuina ope subsister adeoq; operari deprchenduntur. Haec ideo diffusius erant explicanda quod hunc maxime locum rerum ipsarum in primis arduarum,vereque diuinarum obscuritate perplexum, de data opera in tricatum, lari. Κemnicius contra Concili j Trib
156쪽
dent. decreta urget improbe: cum Theodor. & I. & a. dialogo propter prophanos auditores,qui in coronam circustare videbantur,diserte profiteatur, mystica fuisse mystice cxplicanda. Quod ita obseruat,ut disputationis tame scopo conuenienter obscuriora isthaec atq; vere aenigmatica promes excpla satis imdicet,ecquid de panis in corpus Christi couersionem senserit. Cum enim dixisset dialogo i . Christum corpus suum appellasse triticum & panem,addit,Volebat enim eos, qui sunt di. Curre rhe-, uinorum mysteriorum participes,non attendere naturam eorum,quae videntur,sed propter nominum mutationem, inu-U Ita rationi,quae fit ex gratia, credere. Vides igitur fieri in mysteriis 'isymbolorum mutationem, sed per gratiam,sive consecratim iuri uti postulanem,quam fides docet ex verbi diuini omnipotentia intueri: diu. non ea spectanda,quae oculi vident,cernunt,& iudicant, sicuti planius 2. dialogo explicat. Quod autem subi jcit,non naturam mutans, sed naturae gratiam: non tollit panis in corpus '' Christi conuersionem,uti Kemnicius contendit,quia hoc adiecit , non ad negandam conuersionem rerum substantialem, quam disertis verbis prius statuit, sed tantum causiam exponens cur carnem suam Dominus appellarit triticum & pane:
Item cur se ipse appellarit vitem. Quia igitur haec tria symbola, siue sacra & my stica signa copulat, aliam proculdubio spectauit mutationem, quam nunc est in manibus; puta allegorica,quae alia est ab ista mystica, quae in sacrosanctis proprie peragitur mysteriis per diuini spiritus operationem , sicuti D. Gelasius plenius explanat, de cuius verbis mysticae huic substantiarum panis & vini in corpus Domini conuersioni nihil aduersantibus dicetur paululum postea aptius.
Eudem insensum &Euthymius Sigabonus Eremita,Opor- Anno 48ο. t non ad natura eorum quae praeponuntur sinquit in Matth. μ' Q6 .asipicere, sed ad virtutem eorum. Queadmodum enim summaturaliter assumptam carnem sita dixerim in deificauit: irim, uin nita&haec ineffabiliter transmutat in ipsum vivificum corpus R suum,& in ipsum sanguinem suum pretiosum. Idem & Galliam ante annos mille sensisse atque credidisse Anno reo. unus D. Remigius Rhemensis Francorum Occidentalium in
Gallia Apostolus diserte contestatur: Caro, quam assumpsit Q 3 verbum
157쪽
verbum Dei Patris inquit Coment. ad I. Cor. Io. in uteio vi ginali in unitate suae personae,& panis qui consecratur in Ecclevnum corpus Christi sunt. Sicut enim illa caro corpus Chriu' iste panis transit in corpus Christi. nec sunt duo co
ν .parii, b. e. pDra,scd Vnum corpus. Diuinitatis enim plenitudo . ouae fuitro virginu. in illo,replet & istum panem. his, ,εό. In eandem sententiam & D. Iohan Damascenus istam ad-lohan. D. - mirandam rcrum conuersionem explicat. Quemadmodum
naturaliter panis ipso esu inquit lib. & vinum atque aqua potione in corpus d sanguinem cdentis & bibentis vertuntur,cssici uturque diuersum corpus ab eo quod prius erat ipsius: ---taius p- is qui P Oponitur, & vinum cum aqua per Spiritu, san
oti inuocationem atque aduentum ύ φυῶς μεαβαλλον supra naturam in Christi corpus & sanguinem transmutatur; nec duo, sed unum idemque sunt corpus. o. c., ibis, D. Germanus Constantinopolitanus in sua rerum Ecclesi, constantia. sticarum Theoria testatur Sacerdote in altari obsecrare Deu,
ut coficiatur mysterium fili j eius,& sat siue transmutetur ipse panis & vinum in corpus &sanguinem Christi & Dei. Vnde& Spiritus sanctus linquit beneplacito Patris & voluntate Glia inuisibiliter prassiens submonstrat diuinam cosectionem, manu saccrdotis obsignat& trasmutat,& coficit proposita sane . A.,f. , βψ0' i' ς0 pu & sanguinem Domini Iesu Christi. . ia ' 'η Sic & Georgius Pachynaeres paraphras in D. Diony. Areopagita Ecclesiae Graecanicae fide luculenter admodu cxponit. .., i .h. ἰt Q Ud pDim D. Areopagita dixerat propter temporii iniquita diai ς. 0bi uxid , Wρουργει τα θειό ,consecrat Sacerdos illa diui
πνvis n. Sacerdos ad illa sinquit) prototypa ,scilicet preciosum ipsum Domini corpus & sanguinem deducitur: sue ad illa primigenia mysteria accedit, credens illa quae fuere proposita siue oblata in illa, per sanctum & omnia operantem spiri, tum esse transmutata. Sed ut hunc tandem testimonioru catalogu concludamus,
unus ecitandus erit Theophilactus, qui & a Melanchthone
158쪽
recitatus diserte aflirmat panem ineffabili operatione tinquit
in Matth. cap. 26. in corpus Domini mutari,ctiam si nobis vi Panii transile-deatur panis. Rursus in Marcum,cap. I . Dcum speciem quidem panis 3c vini seruare ne abhorreamus ab eius usu sed in virtutem carnis & sanguinis transelementare, siue quod est rerum clementa,sive principia & sit,statias transformare atque transmutare,quum ante dixisset, Panem non esse figura corporis Dominici,sed in illud ipsum trasse mutari,cum Christus dixerit, hoccst corpus meum, hoc, im uam, quod νυν nunc sumitis : quam voculam Oecolam pa- ius sacrilege detraxit. Porro in Iohannem cap. 6. idem planius
Arcanis enim verbis inquit panis iste per mysticam consecrationem & Spiritussancti aduentum transformatur in cartacin Domini: quemadmodum dum hic viveret panis comcstus in verum ipsius corpus conuertebatur , illud nutriens atque
Priscam igitur Ecclesiam ab Apostolorum usque tem poribus tam Orientalem quam Occidcntalem, tam consensu, Di ' Graecam,quam Latinam, hoc fidei dogma de panis in corpus Domini conuersione, mutatione, siue transubstantiatione tenuisse, manifestissimis demonstra. Dis '. sedet tum est veterum orthodoxorum Patrum testimo- T.' G'ι In iis, ac nequis de posterioris aetatis Ecelesia Graeca, siue Orientali dubitandi sit locus, in Concilio Lateranen. concorditer, tam o Graecorum de Orienta-R-lium,quam Latinorum & Occidentalium sententia definitum est panis substantiam in corporis Dominisci substantiam diuina virtute conuerti. Cui concilio Oecumenicocti interfuerint Patriarchae, ipsi quidem Constantinopolitanus & Ierosolymitanus: per legatos vero Antiochenus & Alexandrinus: quisnam de Graecorum siue Orientalium consensu merito dubitant' Similiter in Concilio Florentino inter Latinos &Grmcos optime de re ipsa conuenit id est,de transubstan '' ' .
159쪽
tiatione panis in corpus Domini, quemadmodum ex actis liquet: ubi Ioseph Patriarcha suo Chyrrer pho moriturus testatum, immo testamentum facit, per omnia suam fidem cum Catholica Apostolica Romana fide congruere. Bessarion S: Marcus Ephe- sinus,ahique non de re ipsa,id cst, de vera veri corporis Dominici in S. Eucharistia prassentia, neque de panis in corpus Domini conuersione, siue transubstan tiatione dissentiebant, quam suis libris etianum extantibus defendunt,sed tantum quaestio superfuit, quibusnam S. Missae verbis illa fieret. Cum igitur una esset omnibus hac de re fides,fuit & una omnium nomine,fidei Catholice& Apostolicae se mula praescripta quae aptissimis verbis docet, virtute verborum Christi a Sacerdote in ipsius persona pronunciatorum substantiam panis in corpus Christi, de substantiam vini in sanguinem Christi conuerti. consensus hae Neq: enim soli Catholici,sed de qui partim merui aliis pe eorum e estu uersis dogmatibus infecti, eandem hanc fidei Christianae do.
Ad Germania nostra ad Catholicorum consensum reuoca-dam magnam sane vim habeat quod de Iohannes Hussus ipse pariem maie- disertis verbis docet,post consecrationem manere panem non materialem; sed panem illum caelestis vitae. Nam Christus sinquit apud Iohan. PeZibramum lib. de non remanentia panisὶ verbi sui ineffabili virtute panem & vinum transubstantiat in propriam carnem & sanguinem. Hinc & in carmine de coena Domini,To. 2.sol. 3 8.quemadmodum videre est apud Iod cum Hoc rium lib. de Sacramento altaris,sic legitur:
Qui in cruce pependisti Et in carne defecisti.: Similiter & Hieron. Pragensis, gatus de pane post cons crationem, an maneat,respodit,teste Poghio Florentino epist.
Notent istud Confesiloni iNon est panis, sed est Deus.
In te qui que delectatis, qui desdupeculatur.
160쪽
ad Leonem Aletinum, apud pistorem remanere pancm. Sic& Lutherus scripsit,Chrillum Do. verbo virtutis suae panem π ' π
in corpus suum mutasse, De abroganda missa, l. 2 3. Christu parus in
Hanc igitur panis mystici in corpus Domini omnipotentia ρ' i' με - φ sua,vti D. Cyprianus,sive verbi sui virtute, uti Iohan. Hustiis& Lutherus vester dudum notauit, conuersionem siue mutationem tot orthodoxorum Patrum, adeoq; Lu lacri &Con Transobtulia fessionis ipsa re Augustanae, nec non suae apologiae testimoniis .itietilo. --
stabilitam merito fuisse in fidei articulos de a Concilio Triden i in μή tino,sicuti &olim a Lateranen.& Florctino, reseredam videt, quisquis saluberrima concilioru Ecclesiasticoru authoritatem probe perspecta habet: quae in prim is valet ad temere accensa docti inc Christianae dissidia sopienda atq; semel extinguenda. Quanquam autem Concilio Lateranen. primum haec quς- stio legitur definita; non tamen idcirco existimandum, nihil certi Ecclesiam in illud usque tempus hac de re tenuisse. fuere quidem quibus aliter olim impune videbatur: sed donec E clesiae accessit definitio,quae huiusmodi perplexis in rebus su u is sub anathemate non pronuciat iudicium,nisi ubi erroris pereniciosi periculum suadet lectissimas Christi oues contagio impendenti tempestiue eripere,ac veluti amuleto praeseruare. Neque vero recensita illa nobis dudu PP. Orthodoxorum e.. in , ω
testimonia mutationem solum efflagitant, aut cuincunt etiam lumniu κmi Sacramentalem: videlicet,ut permanente tota rerum natura, pru Conc. To
solum accedat quod post consecrationem panis & vinum co, re iuncta sunt cum vero& substantiali Christi corpore & fang. ideoque no amplius sit communis panis quod audaculus ille
Gygantaea plane temeritate examinator Concit. Tridentini Martinus Κenicius stolidissime nugatur sed disertὰ panis na- To LG. io. tura mutari,substantiam conuerti S trasire adeoque transclementari supernaturaliter in corpus Christi , Patres Orthodoxi docent ta Orietates, quam Occidetales. Minime enim v rum est,sed insigni calumnia dc rmatum, ac sathanica pseu' dologia defaedatum quod idem Lemnicius sol. i . euomuit. Patres Conc. Tridenta non ignorantes inquit sententiam Ecclesiae & Orientalis & Occidentalis contra mentem veterum Patrum, ipsorum phrases ad commentum sitae transubstantia- p tionis