Beati Theodoriti , episcopi Cyrensis, In Canticum Canticorum explanatio, interiectis Maximi, Nili, Pselliq. notationibus, Francisco Zino interprete. Index rerum & uerborum

발행: 1563년

분량: 141페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

51쪽

Interpretatio in lib.

corrumpat: respicit in nos per haec retia, ipserum uirtutum essentia,ipse uidelicet, Fqui factus est nobis a Deo sapientia, & iustitia, de sanctificatio, & redemptio, unugenitus eius filius S uerbum.

Ecce hic stetit post parietem nostrum, respiciem per sen stras, projiciens per retia.

ECCE, inquit, uerbum & sponsus uenit, demigrans ex Bethel e superna domo . Nondum autem sub tectum introiuit: sed soris stans post parietem, per sensstras uult introspicere. Tu autem mihi per parietem legem antiquam intellige, um- Gbram & errores hominibus iniicientem. per fenestras uero, & retia, oracula prophetarum. Nam ante diuini uerbi incarnationem multi Eriam multisque modis i cuius est. Sed quid sponsa deinde dicat, consideremus. Respondet nepos meus,& dicit mihi: surge, ueni, propinqua mea, sermosa mea, columba mea. ONIAM, inquit, uenit uerbum & sponsus, qui prophetis, tanquam fenestris quibusdam, usus est, hoc primum dixit introspiciens: Surge de lapsu err . ris, & tenebris, & ad me puritet accede, & mihi propinqua eiscere. Haec, inquit, praeter alia mihi dixit.

Ecce hiems transiit, imber abiit, recessit sibi: Flores apparuerunt in terra: tempus putationis aduenit. QV ONIAM, inquit, naturam daemonum, a quibus humana natura cong Iatur , & pigra, atque iners prorsus ad recte agendum redditur, profligauit: atque ideo hiems caritatis abscessit,& grauis imber omnis abiit, ac defluxit :& iucundum ueritatis exortum est uer: florere coepit tellus, natura nempe humana. Tempus putationis iam uenit. Legendi sunt flores, si uis corollas ex floribus contexere. Hominum enim naturam, quam terram appellauit, idolis, & flaudi ceruicem in- tclinans, nullam uirtutum speciem praebuit: id enim flos significat acerbissima ac uehementissima hieme deceptionis in glaciem redacta, ac propemodum perdita. Quis enim se in tantis errorum tenebris, pietatis prosessionem tueri, modestiam seruare, temperantiam amplecti, osculari iustitiam unquam sperasset At iam flores apparuerunt in terra nostra. Sume igitur, & coronas tibi ex uirtutibus texe. Ac florum testis minime reiiciendus est ille praecursor gratiae, paenitentiam, inquiens, giter qui multos ex Hebraeis baptizauit, cum uideret eos florentes in consessione. Huc enim spectant ea uerba Canticorum: Uox turturis audita est in terra nostra.

Vox enim clamantis suit praecursor isse, qui passeri, turturi, dexterae com

paratur.

Ficus protulit grotas seos; vineae storent: dederunt odorem. E V N D E M haec sorte sensum habet cum superioribus. Ficum enim rursus intellige naturam humanam: Fossos inferiores ut mites: uites florentes, animas,quae in recta uiuendi ratione ac uia progredi iam coeperunt.

Surge, ueni propinqua mea, sermosa mea, lumba mea. Theodoriu

52쪽

Cantici canticorum.

A Theodoriri.

TESTIMONIO suo sponsae pulchritudinem sponsus commendat: nec se molam simpliciter eam uocat, sed formosam suam: ut doceat, eam sbi admo- cum placere. Appellat autem ipsam & columbam, hoc nomine spiritus gratiam innuens. Nam sub columbae specie descendit super eum spiritus sanctus. Eos porro, qui persecti sunt, spiritales uocare solitus est beatus Paulus. Quamobrem ad imperseris adhuc scribens,Et ego, inquit, fiatres, non potui uobis loqui ut spi- ω cor ,ritalibus, sed ut carnalibus: tanquam paruulis in Christo. Perstetis autem scribiti Vos autem in carne non estis, sed in spiritii. si tamen spiritusDei habitat in uobis. Roma

Merito inquit animam in uirtute per istam sponsus columbam appellat, id est spuritatem & spiritu sancto repletam. Etenim Esaias propheta longe ante prospiciensi& sanctos apostolos tanquam aligeros quosdam uniuersum orbem terrarum per uolantes, eorumq; distipulos, & auditores, quasi pullos quosdam eos sequentes, contemplans, magna uoce clamat in hunc modum: Qui sunt isti, qui ut nubes uo- EA. stanti & quasi columbae cum pullis suis Eodem modo sponsus ecclesiam hic suam In tentationibus laborantem recreans atque consolans, & ex senestris aspiciens, retibusque spectans hortatur, ut surgat, & ad se aduolet. Dedit enim ei coimbae italius pennas, de qua beatus David, si dormiatis, inquit, inter medias sortes, illie παε pennae columbae deargentatae r & posteriora dorsi eius in colore auri. Sortes appellat duo testamenta. Columbam autem spiritus sancti gratiam, pennas habentem dea gentatas,orationis scilicet splendorem.Posteriora uero dors in pallore auri hoc est, occultorum mysteriorum illustrationem.Quas dicatisi in medio duorum testamen-wrum conquieueritis, & ex utroque perceperitis utilitatem, varia illic spiritus sancti dona reperietis. Sponsa igitur spiritalem accipiens admonitionem, dum in meo dio sortium requiescit, alas inuenit argento obductas, quibus iubetur ad sponsum aduolare.

Ecce, inquit, hiems transiiti imber abiit, recessis bi. flores r, sent in terra: tempus sectionis aduenit: uox turturis 'audi ta est in terra nostra: ficus protulit grossos suos: uineae florenu dederunt odorem. HIS addamus, si placet, & uerba domini, quae sunt in euangelio. Cum enim

turbam undiq; ad se confluentem conspexisset,ad sanctos apostolos, messis,inquit, multa, operarii autem pauci. Et alibi, iam, inquit, & qui metit, mercedem accipit, α congregat fiuctum in uitam aeternam. Et rursu alius, inquit, est, qui seminae G alius qui metit . ego misi uos metere. Hinc nobis perspicuum fit illudaecce hiems transiit. Tempus enim, quod praecessit aduentum nium, hiemem uocat: uera E post aduentum est subsecutum, aestatem uero, seculum, quod expectatur. Ideo transiit, inquit, hiems, & imber: legis nimirum minae, &graues peccatorum poenae. Et recessit sibi Cedit enim umbra corpori: paedagogus sapienti pri cutori. Visi sunt flores in terra. Annotanda est uerborum subtilitas. neque enim

dixit, fructus, sed flores. Absbluta namque bonorum possesso dignis hominibus,n futuro laeculo reseruatur.Qui dum hic sunt, beato Paulo dicunt:Nunc uideo tanquam in speEq, ct tanquam in aenigmate: tunc autem facie ad iaciem. Sed de tempus, inquit, sectionis adueni uel ut Symmachus & Aquila interpretati sun0putationis. Nam post donita Christi aduentum hanc purgationem gentes consecutae

sunt

53쪽

. Interpretatio in lib).

itimis. sunt uniuersae. Quapropter &dominus,Ego, inquit, sum uitis uera uos autem pal- Fmites: pater meus agricola est. Omnem pesmitem in me non serentem fructu,tollit eum: di omnem, qui sere studium, purgat eum, ut uberiorem fructum serat. Iccirco , tempus, inquit, putationis aduenit. Sed & uox turturis audita est in terra n stra. Vocem turturis rursum sacrosancti spiritus doctrinam uocat. Sic enim & beatus David in eo Psalmo, qui, pro torcularibus, inscriptus est, loquitur. Cu enim dixisset: Quam dilecta sunt tabernacula tua, domine, uirtutum: concupiscit, & deficit anima mea in atria domini. Cor meum, & anima mea exultauerunt in Deum uiuentem: explicat etiam exultationis causam, & ait: Etenim passer inuenit sibi do. mum, & turtur nidum sibi, ubi ponat pullos suos :& ostendens, quina sint, subiicit: altaria tua, domine uirtutum. Docetque nos, eos esse pullos, qui regener Gtionem per baptisma sunt consecuti. Domum autem & nidum, diuina altaria, in quibus nutriuntur, & aluntur, & plumescunt, ac paulatim ad persectionem perue niunt. Mater uero , a qua geniti sunt, est spiritus gratia, quae per translationem turtur dicitur, propter uolucris huius prudentia, & u litudinis studium, & nidoru' in umbrosis arboribus constructionem. Vox igitur turturis, inquit sponsa, audita est in terra nostra: ficus protulit grossos suos, id est, praecocem fidei fructum, per quem & alter operum fructus firmus ac stabilis gignitur, & non decidit, sed maturescit, & iucundissimus euadit. Vitesque florent: dederunt odorem. Floruerunt, inquit, qui metaphori e dicuntur uites, di odoris effuderunt suavitatem.

Titum Patrum.

C V M igitur magistra anima ita se in erudiendis adolescitibus exercuisset, iam,

quae ipsa a sponso didicerit, narrat: respondet, inquiens, nepos meus, qui serin nem uidelicet meum ad discipulas proteri: respondet dilectus meus, ct dicit mihi rsurge, ueni propinqua mea: docere desine quae a me per naturalem scriptam quel gem mysteria ad me pertinentia didicisti. Ab iis consurgens, tu, quae propter per--tionem es propinqua mea; ad ea tradenda te conser, quae ex lege constant spiritali, & his longe sunt excellentiora. Ego enim, qui sum natura immensus & infinitus , nullis unquam rerum ex materia constantium terminis comprehendar.Itaque Ite semper oportet ad ulteriora contendere, sermosa mea, columba mea. Formosa quidem mea, quatenus operibus, &praeceptis exequendis mundata es, ct decor ta : columba uero, quatenus illustrata es donis Spiritus sancti. Surge autem,inquit,

di ueni: Quoniam ecce hiems transiit, quare trahens te ad summae pulchritudinis communionem praecipio tibi, ut surgas, & a sublimibus conleplationibus ad sublimiores exciteris. Quandoquidem perturbationes quae tanquam hiemis tempest tes animam affligunt, & ab itinere prohibent spiritali, sublatae sunt. Imber abiit, recessit sibi. vehemens haeresium , a quibus uexabaris, procella desit, cum mutuo inter se conflictu oppressae conciderint. Visi sunt flores in terrar Virtutes, quae tanquam uarii atque odorati flores animam exornant, in carne, dum rectis Milonibus K& operibus excoluntur, floruerunt. Haec autem facta sunt, quoniam tempus puta-μ Qq tionis aduenit: quod quidem tempus est Christi aduentus in carne. Non enim,inquit ipse in euangeliis, ueni mittere pacem, sed gladium. Veni enim separare hominem aduersus patrem suum: & filiam aduersus matrem suam, & sponsam adue sus socrum suam. Amputantur enim per fidem &uimitem isti noui, aspiritu ren uante, ab iis,qui in infidelitate & malitia inueterati sunt. Quamobrem aduentus

sui in carne testimonium asseres, uox, inquit, turturis audita est in terra nostra.Tu

turem nominat aduentus sui prophetam & praecursorem, utpote solitarium, & pu-- iucum,

54쪽

Cantici canticorUm. 24

A dicum, cuius uox est paenitentiae praedicatio, quae in quibusdam eorum, qui carnales sunt, & terrena sapiunt, audita est, cum illi praedicationi paruerint,& baptismate paenitentia: baptizati sint. Itaque & ficus, inquit, protulit grossos suos. Ficum illam intelligit, cui postea Christus, quia fructum non tulerat, maledixit, nempe synagogam Iudaeorum ; quae quidem tanquam grossos, qui ante fructum persectum nescuntur, sed celeriter decidunt, eos protulit, qui Ioannis baptismate baptizati sunt. Hi namque fructum prae se tulerunt, per baptisma in aqua sola figuram baptismatis in Spiritu sancto & igne praemonstrantes, ad quod tamen ipsi non peruen runt, quippe qui Ioannis testimonio de Christo non credentes, a fide in Christum

exciderunt. Vineae nostrie florent,dederunt odore. Vineas uocat ecclesias credet

B tium Christo, quae per ipsius praedicationem in gentibus plantatae sunt: quanime clesiarum flores,fructum ex ipsis per uirtutem futurum praenunciantes, extiterunt Magi, qui munera Christo ab orientis partibus aduehentes, ei ut regi, & Deo, &propter nos mort i, aurum,& tus, & myrrham obtulerunt οῦ suavem gentium fidei in ipsum Christum odorem exhibentes iis, quia Spiritu sancto scientiae donum sunt consecuti. PFpterea dicit : surge, ueni propinqua mea, sermosa mea, columba mea. Recede uidelicet ab ea docendi ratione, quae in figuris & umbris tum naturae, tum litterae continetur. Et veni ad ea docenda,quae spiritus sunt, propter tuam ad me propinquitatem Spiritus sancti muneribus decorata. A me enim longius quodammodo recedis, dum in figuris descendis ad discipulas erudiendas, eisque C rio dum ea, quae spiritus sunt, percipientibus, sensu pulchra uideris, non spiritu. Deinde e 'u in causa, cur ei, ut ad se ueniret, praecepisset; aduenisse enim tempus aduentus sui in carne: quamobrem dicebat etiam discipulis suis: surgite, eamus hinc: quanta cum fiducia uenire ad se debeat, non declarauit. Quocirca nunc etiaillud exponit.

Et veni tu columba mea in tegmine petrae. QUANDO te discipulae non sequuntur, per res sens biles docentem ea, quae

spiritus sunt ; veni tu spiritalis, mea, qui sum immutabilis, euagelica doctrina seruata, sic, ut non abhorreat a praeceptorum legis scriptae obseruatione. Lex enim D scripta instar propugnaculi ab actionum uitiis praemuniebat, & figuras dumtaxat ueritatis ostendebat: quibus ordine ad persectionem ita tendebatur, ut actionis quidem uitiorum purgationem, ipsarum etiam cogitationum improbarum ablutio fiagurarum autem c5 templationem miritalis ad ueritatem prouectio sequeretur. Quae

quidem docet ira spiritus; evangelium uidelicet, in quo tegemur a spiritali petra, qui, ut diuus ait apostolus, Christus est Sic igitur sponsam uocans,quid deinceps uelisiostendit: nimissi, ut umbrae doctrina relicta, in spiritu & ueritate ad se ueniat.

Ostende mihi ficiem tuam. T V A M illam, secundum imaginem meam & similitudinem, retege Aciem ach sermam spiritalem, quam ut rudes distipulae possent tibicere, figuris ueritatis&- uelis contexisti. Sonet uox tua in auribus meis. lDVM mecum spiritaliter uersaris. Vocem enim magistrae animae spiritus quiadem ducit ad aures domini i uerba autem & litteram, quibus simplex in spiritulamo concretat compostus, perfert ad aures distentium.

Vox enim tua dulcis.. DULCIS prost , cum ea pronunciet, quae ad spiritum pertinent.

55쪽

. . Interpretatio in lib.

Et facies tua decora. FQ V IP P E quae domini sermam seruat, de manibus spiritus est exornata.

Theodori ti.

Surge igitur, ueni propinqua mea, in tegmine petrae.

VOCAT autem ipsam sub petrae tegumentum,ne itersi nigra fiat. Petram appellat fidei pietatem, ueritatis professione. Domino enim ex discipulis quaerenti quem se filiu hominis esse homines diceret,iu es,inquit beatus Petrus,Christus filius Dei Maiib i. uiuentis. Cui dominus respondit, amen, amen, inquiens, dico tibi tu es Petrus, S super hanc petram aedificabo ecclesiam meam: & portae inferni non praualebunt Gaduersus eam. Vult etiam illam a praesenti uita remotam esse. Quamobre & beatus in b. 13 Paulus ad Hebraeos scribens, Exeamus igitur ad eum, inquit, extra castra, improperium cius poriantes. Vult illam considerare non ea quae uidentur, sed quae non uidentur. Quae enim uidentur, temporalia sunt: quae autem non uidentur, aeterna. Itaque hortatur eam, ut sit iuxta propugnaculum. Quasi dicat: Mortifica membra tua, quae sunt super terram. Ea, quae sunt a carne remotissima, in corpore meditare. Inter perturbationes praesta te a perturbationibus uacuam. Extra praesentem ciuit tem, eiusque muros consistas. Nisi enim iuxta propugnaculum extiteris, consueti , cis. io dine mea frui non poteris. Nisi cum Paulo clamaueris: In carne ambulantes, non secundum carnem militamus. Nemo enim militas implicat se negotiis huius uitae, ut ei placeat, qui se elegit. Nisi in medici praesentium& fututorum constiteris id enim arbitror per propugnaculum significiari nuptiae inter nos esse non poterunt. Te uero illuc profectam rogo, ostendas mihi faciem tuam. Decoram tu mentem habes, nullis huius uitae sollicitudinibus contaminatam. Illic aveo uocem tuam exaudire, pura enim est ipsa quoque ab omni adulatione aliena. Tunc erit mihi uox tua dulcis, & facies tua decora. Meam enim in te tanqnam in speculo pulchritudinem agnosco: & uocem tuam meis sermonibus ornatam audio.

Surge, ueni propinqua mea, sermosa mea, columba mea. iHUIUSCE sermonis significationes saepe diximus: uerba quae deinceps sequuntur,interpretemur.O uirgo, inquit anima purissima,surge de lapsu, & huc ueni, at criter tamen, & nulla coacta necessitate, sed uolens, ac lubens. Non inuita,inquam, sed ultro ueni. Sic enim,omnino ad me accedes, petram utique Christum uitae sempiternae. A propugnaculo, a ueteri lege, quae petrae tantunita est, transtendens. V nit enim uere, hoc est, appropinquat ad petram propugnaculum. Et disce etiam modum. Propugnaculum autem sane dicitur antiqua lex: petra uero selida nouum restamentum. Ac quamuis uideantur inter se distare lex mos esca, & euangelium, uirtute tamen consonant atque inter se congruunt. Quid enim his praeceptis potest Kesse coniunctius λ Antiqua lex uetat adulterium: euangelium amputat cupidit tem. Illa, ut a caede abstineas, iubet: hoc prohibet, ne prorsus irascaris. God si quaeris & oues, & sabbata, & pascha; quae illic secundum carnem: hic secundum spiritum, si attenderis, inuenies. Lapis enim spiritalis, non autem terrenus,est paries. Sed, quae sequuntur uerba, iam audiamus. Sponsa enim respondet spontii

Ostende mihi faciem tuam: sonet uox tua in auribus meis: uox enim tua dulcis, &ficies tua decora.

56쪽

Can tici cata ticorum . a S

A NE mecum amplius, o sponse formose, per libros quosdam propheticos & l

gales colloquare i scd tanquam mihi uidere te liceat,& uocem tuam audire, sonet uox tua in auribus meis, ostende mihi faciem tuam. Nam si uox tua nobis iucundissima fuit atque dulcissima ; si uultus tuus pulcherrimus uisus est& maxime decorus; cum uox tua per prophetas insonaren&ibrinam tuam tanquam in speculo cerneremus: quanta nam erit praesentiae tuae pulchritudo quanta uocis ipsius dulcedo, quae sine ullo medio exaudietur Sponsae preces audiuit sponsus, qui ut seipsum coram magis conspicuum praebeat, uenatorcs ad praedam excitat, dicens:

Capite nobis vulpes parinitas , quae demoliuntur uineasdide B uineae nostrae florent.

O imperium uerbi terribile ac sermidandum: o uirtutem omnipotentem: o robur incredibile. Venatoribus enim praecepit, ut uulpeculas quasdam paruulas captu difficillimas pervestigent, comprehendant, superent, uinciant. Totam nimirum desertricem daemonum potestatem: draconem illum maximum: illum rebellem natura, qui non aliter in nos, quam leo in greges desaeuit, mundi principis s tan, principem tenebrarum, infernum tenebrosias fauces suas aperientem, habentem ac ferentem mortis imperium , qui se passeris nidum, orbcin scilicet uniue sum, tanquam ova putrida atque abiecta cepisse,& diripuisse gloriatur. qui terrae C montes, & marc euersurum,& in nubibus sedem collocaturum se laetitati cuius quidem latera sunt aenea, & dorsum serreum, uiscera autem smyrites lapis: serpentem ipsum grauem, illum senem, ingentem illum, & totam eius hostilem manum, uirtus uerae potentiae tanquam uulpeculas paruas & natura fraudulentas appellat. Comprehendite, inquit, mihi paruas vulpes, quae animas humanas demoliuntur. Has enim solas utique uineas uocat.

Theodori ti.

S P Ο N S V S his uerbis sponsam allocutus, ministris suis iubet ad huc modum. D Capite nobis vulpes paruulas, quae demoliuntur uineas. INTERPRETES quidam illud: paruulas: ad uineas retulerunt. Sed nihil

interest, hoc, an illo modo intelligatur. Vulpes appellat eos,qui animo imbuti fraudulento ecclesias domini, quae modo florere incipiunt, corrumpunt& uastant.Ideo subiicit: Et vineae nostrae florent. Per uulpeculas autem haereticos innuit, qui animas oppugnant ecclesiacticas,& dolis ac fraudibus eos decipere conantur,qui no dum in fiae sunt confirmati. Isti mi in orationis suauitate,& laqueis ac retibus argumentorum simpliciores decipientes, uineas demoliuntur Quamobrem praecipitiis, qui docendi gratiam & munus sunt co secuti, ut haereticos persequuantur, &E ueris arsumentis conuincant,atque ita uineas florescentes ab ipsorum peste tutas integrasque conseruent.

Trium Patrum.

C V M autem ad sponsi mandatum magistrae animae ipsi praesto essent,& cum eo

ex doctrina ipsus uersarentur,ad eas haec uerba faciti capitenobis vulpes paruulas: obseruantia praeceptoru simul cum uitiorum motionibus astutissimos ipsorum a ctores spiritus cohibete: qui paruuli uidentur adhuc, cum ipsae motiones nondum

in se processerint. Nobis autem,dixit, propter finem propositum, qui in illis eru-2 E diendis

57쪽

Ιnterpretatio in lib.

diendis expletur. Quae demoliuntur uineas. id est, animas euertunt,quae per sdem Fin me sunt plantata .Et uineae nostrae flores Animae diligenter a nobis ad salute institutae iam florent secundum uirtutem,talacissimis ut dictum est spiribus profligatis.

Theodoriti.

HIS auditis sponsa statim dicit: Nepos meus mihi, & ego illi .

SICUT enim ipse me omnibus praetulit, sic ipsum ego omnibus antepono cum alio coniungi non patior. Ab istis, qui uitlpes& fraudulenti uocantur, abhorreo. Absurdum enim est, me quae tantopere dilesia atque ornata sum, amanti in amore Gpro uiribus non respondere. His simile uidetur id, quod a beato Paulo ad Corini. r. s thios scriptum est: corpus autem non fornicationi, sed domino: & dominus corpo-Phil. 3 ri. Simile rursus & illud, quod ab eodem dictum est : sed quae mihi fuerunt lucra, haec arbitratus sum propter Christum detrimenta.Quinetiam omnia arbitratus sum ut stercora ut Christum lucri sectam .Eiusdem generis est etia illud cu Chisto crucifixus sum.Viuo aute non amplius ego:uiuit autem in me Christus.tale id quoq;: Quis nos separabit a radiate Christi tribulatiotan angustiatan fames an persecutio an nuditas an periculum an gladius & quae sequuntur. Eiusmodi & illud est. Mihi autem absit gloriari, nisi in cruce Christi, per quem mihi mundus crucifixus est,& ego mundo. His congruere uidentur ea, quae dicuntur a sponsa. Nepos meus mihi, Hego illi. Quis autem hic sit,& quid agat,& ubi, & quando & quamdiu declarat, Qui pascit, in ciuiens, inter lilia, donec aspiret dies ,& incli

nentur umbrae.

Animaduertendum est, sponsum primo se ipsum, quantum ad humani tempertinet, lilium appellasse. Ego, inquit, flos campi: lilium convallium. Deinde ipsam, sponsam. Sicut lilium enim, inquit, inter spinas, sic propinqua mea inter filias. Hic uero& herbam ipsam lilia uocat. Qui piscit, inquiens , inter lilia. Quasi dicat: ipse quoque pastus, qui ovibus suppeditatur, plenus est suavitate. Et hoc qui- I. deni modo intelligendum est secundum septuaginta. Symmachus uero sic interpretatur: Pascentes, flores: ut ipsi uidelicet, qui pascunt, sint flores, quae lilia nuncupauit. Donec aspiret dies& inclinentur umbG. Vmbras autem uocat res T .ro8 humanas. Quare beatus etiam David, sicut umbra, inquit, cum declinat, ablatu g M.t o I sum. Et rursum: Dies mei sicut umbra declinauerunt. Et strenuus Iob, umbra enim est, inquit, uita hominis super terram. Nihil enim firmum, nihil stabile, nihil constans, nihil perpetuum, ac uere existens habent ea, quae iucunda uidentur in hac vita. Non diuitiae, non gloria, non imperium, non corporis ualetudo, non serma, non denique aliud quidquam, 'sed inania sunt, & tanquam umbrae dis oluuntur. Sponsus ergo nos pascit, donec ardor diei praetereat, & ros salutis aspi- Κret,&moueantur umbrae,&futura, quae stabilem ac perpetuam naturam habent, appareanti uerum quia tanquam una,sunt animae perfectae, & Christo desponsatae, singulariter ipsi respondentes, dicunt: Nepos meus mihi, & ego illi. Dilectus meus mihi secundum imaginem cernitur, & ego illi uiuo, non autem mihi, ut magnus ait apostolus . Qui pascit in liliis. Qui per sancta sua praecepta, in animabus illis ouae magistrae sunt, nec illicitudinibus istius uitae sutacantur, oues ratione pradi das regit, eos nimirum, qui per ipsas instituuntur. Donec aspiret dies, ct inclinentur umbrata inod lucissis usille rerum Hlurarum dies ab ollini umbra remotissi

58쪽

Cantici canticorum. 2 6

A mus adstr&mpinentes, quae illarum sunt umbrae pertranseant. o quidem die gregem suum pastor ille sermosus in aeternarum sedium quiete collocabit.

SED uideamus, quid dicat etiam sponsa&uirgo. Nepos meus milii & ego illi. VERUM morose deinceps sp6soloquitur. Qui pascit inter lilia, donec aspiret dies, & inclinentur umbrae. Revertere. Similis no m nepos mi , capreae hinnuIoue ceruorum super montes convallium. O pulcherrime pastor ovisi, quae men- te sunt praeditae; inquit sponsa ad ipsum uerbum & sponsum; qui oues tuas uirtutibus, ut liliis, pascis, rurius te capreae, aut ceruorum hinnulo similem praebe, ut paulo ante super uallium montes saliebas: atque omnem potentiam aduersantem euen te, & colles nimis elatos exaequa. Sic enim cursibus tuis omnis itallis implebitur;& omnis malitiae collis humiliabitur :& omnes impietatis umbrae discutientuti dies salutis mortalibus aspirabit.

Theodoriti.

Revertere, assimilare tu nepos mi , capreae, aut hinnulo ii Q ceruorum super montes convallium. HIC autem sponsum horiatur, ut superioribus animalibus similis, conscendat montes in uallibus sitos, cupiens omnes ipsius praesentiastui. Montes autem con uallium hic uocat, eos, qui in medio subiectorum atque humilium quorundam mente sunt clara, ct sublimi sensu utuntur. Et orat, ut ipsi quoque spon si praesentia pastuantur. Quod quidem sponsus precibus sponsae adductus fecit.

. Trium Patrum. C

D Reuertere, assimilare, tu nepos mi , capreae hinnulaue ceruorum super montes convallium SPIRITALES seras, animarum corruptrices, quae contra nos spuiunt, &serpentium more uitiorum uirus in nos effundunt, repelle. Et propterea tu dilecie mi, qui Dei & patris unius atque eiusdem essentiae uirtus es, te animantibus illis smilem exhibe, quae uenenosas soas insectantur, ut procul a nobis improbissimos spiritus auertas. Te,inquam,illis smilem praesta, ueniens in mHistras animas, quae inter discipulas perturbationum fluetibus depressas, montium instar excellunt: ut ipsarum opera propellas & fuges bestias illas pestiferas,quae naturalem rudium animarum aequabilitatem excavant, in eisque ubi latebras constituunt. Atque ita pria E sunam illis uirtutum aequabilitatem redde.

Theodorici.

SPONSA igitur sola relicta angitur & cruciatur,&sollicitudinem suam ad Iescentulis narrat.

In lectillo meo quaesui per noctem, quem diligit anima

mea: quaesiui, & non inueni. Vocavi eum , & non l. E ii audiuit

59쪽

Interpretatio in libῖ.

audiuit me. Surgamiana,&circuibo in ciuitate per ui- Fcos de plateas, & quaeram, quem diligit anima mea. Quaesiui illum, & non inueni: uocaui cum, id non audiuit meas AEPENUMERO plotiam animas exercens Deus uniuersorum, permittit

eas in uarias tentationes incidere. Et nasi tantibus, ut liberentur, modo affert,modo differt auxilium, utilitatem dilectis suis undique comparans. Tale & illud est, P . 1,. quod cecinit David; Quousque domine, obliuisceris me in finem ξ Quousque auertis faciem tuam a me Quamdiu ponam consilia in anima mea, dolorem in corde meo per diem&noctem usquequo exaltabitur inimicus meus super me. Saepe Genim, ut par est, supplicans, di molestiarum finem implorans, non obtinui quod obsecrabat. Quamobrem gemens, &, qudd sibi optata non contigerint, dolens hu-carii 1. iusmodi uerbis utitur. Beatus item Paulus, Et ne magnitudo,inquit, reuelationum extollat mcidatus est mihi stimulus carnis meae, angelus satanae,qui me colaphizet.

Propter quod ter dominum rogaui. Et dixit mihi: Sufficit tibi gratia mea.Nam uirtus mea in infirmitate perficitur. Rogat Paulus, & non impetrat. Sic enim illi magis expediebat. Itaque discens, quod nesciebat, latatur, se id, quod petierat, non accepisse, de clara uoce, libenter, inquit, gloriabor in infirmitatibus meis, ut inhabitet in me uirtus Christi. Elias quoque cum Iezabel minas admodum formidaret, in solitudinem aufugit, quaerens adiutorem. At sapiens piorum magister, & remunera- ittor apparet ei, & tanquam ignarus, fugae caulam exquiri non illudens sed docens eum, cur ipsum fugere permisisset, monensque, cu in homo esset, de humanis affectionibus tangeretur,ut humanitatem & clementiam coleret. Sed tempus est,ut ad propositum reuertamur.Hic enim sponsa sponso paulisper absente,qumit eum quidem in lectulo, idque non die, sed nocte: uerum non inuenit quiescentem, quam uis ipsum non solum quaerat, sed etiam uocet. Sui git autem, &circuit ciuitatem, sora, plateas. Desiderium enim urgebat, nec manere domi sinebat ea amoris flamma . Incidit autem in eos, qui ciuitatem custodiunt, atque illos percontatur. Inuenerunt me custodientes, & circumeuntes in ciuitate. I

Vidistisne, queni diligit anima mea λ paululum cum pertransissem eos, inueni, quem diligit anima mea. I P SIV S per actionem est beneficentia, & per essentiam immutabilitas. Cur

autem, cum natura beneficus si, & immutabilis, eum inuenire non potui Quamuis enim bonum & ueritatem propterea uocauerim ipsum, non audiui; me. Excellit profecto super haec. Nam eius nomen est super omne nome. Atque ipsa quidem dilectum meum, ut dixi inuenire nondum potui. At sancti angeli inuenerunt me, custodientes, & circumeuntes in ciuitate. Inuenerui autem me, dum per actionem purgant, dc per contemplationem illustrant me, quae malitia atque ignoratia perie- Κram, &spirituum improbitatis discipula quondam extiteram, atque ideo a bonis his angelis, ut erudirer, non inueniebar, qui obseruant, ut laudent, uel coarguant in sermidoloso die iudicii, tam manifestas, quam occultas motiones meaS, & Omnes cogitationes, & opera. Ac nequid horum relinquant inexploratum, circumeunt me, suum in me, tanquam in aliqua ciuitat circumvagandi munus exequentes. Ad hos igitur ego, cu inuenissent me, num, inquam, quem diligit anima mea, conspexistis Is ne, cuius ego comprehendendi teneor de siderio, nec tamen eum

assequi ualeo: uos,qui cholis & tripudiis uestris, illum, ut spiritus eius ministri,comitamini,

60쪽

A mitamini: perspexistis, quo modo iratura se habeat: ut eam me quoque doceatis citerum, quia ne a sanctis quid angesis sponsus natura coprehendi potest:atque ideo quaerenti mihi minime respotiderunt, silentio ipso declarantes,eum ne a se quidem, ut increatum a creatis percipi posse: propterea ab illis discessi, quae desidera bam, inquirens. Commodum ab ipsis recesseram : cum reperi, quem diligit anima mea: tenui eum. Paulului concesseram a rebus proaeatis, mente pertransiens ipsam quoque naturam angelicam , ut increatum dilodium meum , de me. optime meritum inuenirem,cum illum fide sola comprehendi i ci res omnes percurris

Iem, & ab ipsa essem experietia confirmata, eu, qui rerum est omnium causa, rebus omnibus antecellerer neque in ulla natura uestensibili, uel intelligibili per essentia

B perspici posse, superessentialis sit. Sic igitur per omnia,quae sunt, transii, studens

in domum meam optatissmuni mihi sponsum inrisiduce e Et non ditas, Fini donec introduxi in domum matris meae, & in cubiculum eiu mares incepit me lagonon destiti quaerere dilectum meum,donec illum introduxi in mentem,quae domus quidem est, tanqua matris , rerum omnium causae, Dei sapientia'. Mens enim huius sapientiae capax, est ueluti domicilium propter similitudinent ;& cubile rursiis sus, quia arcanos eius thesauros propter imaginem insereconditos seruat.Haecine sapientia concepit, quippe quae ante mundi constitutionem,qQm optimam in me habuit uoluntatem. Quamobrem & propter me naturam hoe autem totui' est omnino suscepit humanam. In lectulo meo per noctes quaesiui, quem diligi anuma mea. Quaesiui illum & non inueni. Et cu paululum pertransistet eos, reperisse se dicit illum nec dimisisse, donec introduceret in domum matris suae,& in cubiculum eius, a qua concepta erat. Ciuitaxem uocat domum Dei, quam ecclesiam a pellamus: Fora, & plateas, diuinas scripturas: Custodes ciuitatis , sanctos prophetas, & sacros apostolos, quos percontatur, & interrogat anima pia, diuinum ue bum desiderans. Post quos inuenit sponsum ministris & comitibus quibusdae n- stipatum: comprehensumque tenet, nec dimittere uult, donec in domum matri suae, & in cubiculum eius, a qua concepta est, introducat eum. Porro piorum mari trem caelestem esse Hierusalem non ignoramus: de qua beatus Paulus, quae autem sursum est, inquit, Hierusalem,libera est, quae est mater omnium nostrum. Sponsa

D igitur, se spontum inuentum dimissuram negat, priusquam in thalamum & cubiculum instructum simul ingrediantur.

H AE C igitur magistra cum de discipulis sponso disseruisset,ad eas mox sermonem conuertit, & quae ad se ipsam pertinent, exponit, atque ita studet eas iusti in re. In lectulo, inquit, meo per noctes quaesiui, quem diligit anima mea. In carne uidelicet mea, in qua propter uoluptatem per noctes ignorantiae uidebar conqui scere. Maesiui, quod uere bonum est, is autem dilectus est sponsus meus inueni-Ε re. Sed inse propter causam, quam commemoraui, quia nimirum nox me miseram occupassat, non agnouitauminationem enim esse delicias arbitrabar. Quaesiui italum,& non inueni. Vocavi eu, & non audiuit me. Quaesiui scilicet ipsum in casnis uoluptatibus,& non inueni.Nam carnis uoluptati naturaliter coniunctus est dolor. Corruptionis enim, quae quidem est dolor, uoluptas quae sensu percipiritu, est causa. Quapropter experimento didici dilectum meum abesse a carnis uoluptate: in qua cum illum uocassem, ut citra molestiam oblectarer, non audiuit me. Itaqu

sic liaestabunda locuta sum: surgam & circuibo in ciuitate in soris, & plateis, &quaeram, quem diligit anima mea. Exurgam ab habitu carnali,&contemplabori E iii primum,

SEARCH

MENU NAVIGATION