장음표시 사용
171쪽
inferendam, verum depellendam omnem vim atque injuriam, ad conservandam ac tuendam societatem humanam, pacemque inter mortales, quae archiilimum societatis vinculum, adeoque Belli finis, ut sine injuria in Pace vitam transigamus, qualis vixendi ratio cum hominis statu originali x ordinarici maxime convenit; le quatenus hunc aritum Bellum perturbat Pacem tollendo, non introducitur jure gentium, verum tanquam medium conveniens ac necessarium , ad summum illud desine contrCversia naturale ac naturaliter optabile Pacis bonum obtinendum . . Unde Aristoteles vicom. IO. cap. 6. Bevum gerimus , ut in Pare degamus. Nemo enim es, qui Belium evorat , vel Quaratum besticum faciat heuandi causa r sanguium rius enim prorsus quidem esse videretur, si amicos ea causa Mehostes erodderet, ut pugnae caedes orirentur. Jure gentium itaque introducta quidem Bella, verum justa ex causa suscia menda , quae ad capita cum Pustendorfio revocari de M. Seil. ut nos & nostra servemus ac tueamur contra alios, qui nos laedere, aut haec intercipere vel perdere conantur; aut ut si qua ab aliis nobis ex jure perfecto debeantur asseramus, ubi ultro isti eadem praestare recusant, aut denique, ut illatorum nobis per injuriam damnorum reparationem obtineamus, cauistionemque de non offendendo in posterum ab eo , qui nos prior offendit laetitque, extorqueamus. Musmodi Bellorum eausae rectae rationis dictamine nituntur, quae cuique dedit fa-- cultatem se suaque tuendi adversus perditorum hominum imis petus , & pravas machinationes , rium etiam repetendi & vindicandi, quae ab aliis nobis debentur, vel injuste erepta inr, vel petendi reparationem damni si ve iriuriae illatae. Haec tria in Camilli ad Gallos denuntiatione occurrunt, omnia quae de ' Pndi, repetique S ulcisci fas est. Verum cum tu nostris admotium commentariis hanc materiam satis late discussimus,
, Euerum de Belli jure dici putarique possunt, repetere', nobis fastidium pareret; qiiamobrem Lectorem ad ea,
172쪽
e A a v I URE. I Igentium adscribit Jctus humani generis in di-
vertas Nationes & Gentes divisionem sive discrctionem; scit. stationem edocuisse, vel ratione duce perspicere potuisse Gentes non alium in finem conditum universum terrae globum, quam in humani generis commodum & usum, adeoque ad -ἰinhabitandum tanquam suum domicilium , alque colendum, it fructus, quos inde cura atque cui Iu hoc Pcrciperet, vitae tuendae inservirent. Facultas autem inhabitandi & utendi
fruendi mundi primordio, antequam distincta dominia & teruta adhuc incolis vacua includebat jus occupandi ejusmodi lo-hea sive regiones, quae cuique ad inhabitandum idoneae vi- ruebantur. Natura enim, sive potius, uti nos loqui oportet, Ueus Omnia larga manu in commune detulit, quae cum ad viis mim, tum amithum necessaria fore providisici, atque faculta. item & jus homini concessit sibi subsiciendi terram , ac voluit ut non generatione & habitatione replercmus, sed cumprimis potestate, cultu & usu. Etiamsi vero nonnullae orbis partes maneant inhabitabiles, habemus nihilominus totius domi initim cum jure divino, tum naturali sive gontium , licet non thabeamus totius orbis ultim defectu & culpa nostra. Dictan te itaque ratione mortale genus in diversas Gentes divisum arque discretum, quae a s e invicem separatae atque distinetae,& per totum fere terrarum orbem dispersae varias regiones occuparunt , atque dominio & potestati suae subjecerunt. Quamobrem Cicero , Sunt autem privata nulla natura , sed aut veteri occupatione , ut qui quondam in vacua venerunt, aut viectoria , ut qui bello soliti su3t, aut lege, patrione, couditione , sorte ἰ ex quo ist, ut ager Arpinus Arpinatum dica- rvr , Tusculanus Tusculanorum. Hinc quoque Horat. II; Sat. a. Nam proprie tenaris herum natura neque illum, Nec me, nec quenquam statuit, &c.
Discretas autem Gentes post Diluvium sacrae testantur paginae, ab eo scit. tempore de loco, quo confusum est labium, antea enim unus erat Populus, & unum labium omnibus. Ni-
173쪽
ro Ε xERCITATION Ps IN Τ IT. DIO.hil enim magis hominem conciliat homini, nec societatem fovet atque tuetur , quam ejusdem sermonis atque linguae usus , quippe haud inter se consuetudinem habere possunt, qui se invicem non intelligunt, nec unus cum altero verba commutare potest. Quemadmodum itaque ejusdem linguae usus aictissimum societatis vinculum, ita linguarum diversitas eam distrahit, & homines inter se dividit atque disjungit, cum quisque ab eo, quem non intelligit , abscedere cupit. Sic quoque sacrae litterae perhibent, confusionem linguarum
divisioni Gentium causam praebuisse, quam Deus eorum mentibus impressit atque instillavit , quos in unam eandemque Gentem coalescere voluit, atque hac ratione coaliti Sc in diis versas Gentes divisi mortales dispergerentur per universum terrarum orbem, & varias constituerent Respublicas , adeoque inde causa est linguarum confusionis, ut a se invicem homines, sive potius singulae familiae, uti ante & post diluvium
usque ad aedificationem turris & civitatis cujus mentio Gen. 14. in familias segreges mortale genus divisum fuit ) secesserunt, & quae ejusdem linguae inter se commercium habebant,
in unam eandemque societatem coalitae , eandem quoque Gentem constituerunt. Sic quot linguae, tot fere Gentes ac populi. De numero vero Gentium ViX quicquam certi posis e statui, ut nec de numero linguarum, quae in multiplicati ne & varietate ortae sunt, cum viro doctissimo & florentissimo Theologo Andrea Riveto dicendum puto. Quamvis communis veterum tam Graecorum quam Latinorum fuerit sententia, unius communis linguae loco 71. ortas fuisse, ut unaquaeque familia suam haberct linguam, cum autem ex tribus Noae filiis septuaginta duae familiae sive Nationes numerantur, ita quoque tot linguae per terras esse coeperunt. Ita
enim Epiphanius, Divist 'Deus ipsorum tinguas, S ex una
iv 72. distribuit, juxta numerum UIrorum tum repertum , uvdelis Meropes vocati sunt, propter divisam vocem. Et Augustinus de civit. Dei lib. I 6. cap. 3. ae 6. eandem quoque amplexus est opinionem. Vid. quoque Arnobium in fria . id . Hserct fum in cap. Matth. 26. vectum 'cum paulo antεφ. ximus, ationem Gentes sive mortales, qui ab eo tempore, quo
174쪽
DE J'usTITIA ET IURE . a 3 quo linguarum confusio Divina providentia orta . in divcrsas gentes coaluerunt, edocuisse sibi dominium ab universi hujus conditore Deo, sive quem sibi supremum Numen snsebant,
rarum orbis concessum , ut quantam unaquaeque familia, Gens vel Natio portionem occupare vellet, eam potcsta-
dominio suo jure posci subjicere, discretionem si ve divisonem humani generis in varias Gentes ac Nationes, non tam ex confusione linguarum , quam quidem ex rationis dictamine deducendam, ἐκ proinde juri gentium adscribendam puto , adeoque etiam seclusa linguarum diversitate communi eonseritu sive tacito sive expresso inter eas introducendam iuisse. Quamvis enim terra in uno labio perduraret, scit . in illo, quo ante illius confusionem omnes homines utebantur, quod a mundi primordio Hebratum fuisse haud ambigendum, credendum tamen est, quod Gentes dividerentur in diversas terrae plagas, ob communis vitae usum, & ad prosequendum finem , quem hujus universi conditor in producendo mundo sibi. proposuerat, uti paulo ante notavimus. Patet ex sacris litteris, Noae posteros prospicientes hominum multitudinem
anquando exundaturam, indeque eorum , quae ad vitam tuendam necessaria sunt, inopiam verendam, si in eadem terrae plaga, qua hucusque ad aedificationem turris atque civitatis consedissent, permanere vellent, animum induxisse alias sibi sedes quaerendi, & ad alias regiones recedendi, quas quisque inhabitandas occuparet 6c dominio suo subjiceret, unde alter ad alterum dixisse legimus Gen. II. Venite , factirmus nobis
civitatem ac turrim , cujus camen sertingat ad caelum , UceIehremus nomen nostrum antequam dioergamur in universas terras. Atque ita apparet, quod, quando adhuc terra erat
unius Iabii, communem inter se divisionem jam statuerant, verum eam, coelitus immissa linguarum confusione , sive ut alii viri docti statuunt, sententiarum diversitate inducta, uti vir doctus Camp. Vitringa initiis observationibus erudite demoostrat lib. I. cap. 8. Deus acceleravit, atque praevenit, ut haci ui . ab insano superbae civ taxis opere sarept. Prae er-
175쪽
I EXERCITATION Es IN TIT. DIG. rarentur, alii alias terrae regiones incolentes, ut juxta Dei decretum universa terra humano generi posset , cura & cutitura adhibita, in usum hominis edere ejusmodi fructus, quos ab illa percipimus, si omnes unius ejusdemque regionis incolae essent. Notum enim , quod singulari Conditoris provi,
dentia, non omnis omnia fert tellus, quomodo vero quae una
fert tellus, alia in communem vitae usum lucri faceret, sit per omnes mundi plagas atque regiones homines non dispersi fuissent i inamobrem seclusa etiam linguarum diversitate, communi consensu gentium discritionem introducendam fuisse statuendum videtur, naturali ratione dictante & necestitate
exigente, ad commodiorem vitae communis usum. Incidit
autem illud tempus, quo Gentes discretae & per alias mundi plagas dispersae, uti sacrae testantur paginae, in dies Phalegi: legimus enim Gen. Io: 2s. Luod Hebero nati sunt duo fili, nomen uni Phaleg, quia in iebus ejus divisa terra s alteri Iactan. Verum quoniam Moses non desinit, qua Phalegi
aetate, an nativitate, an vero medio vitae rempore , vel iafine dierum dispersio contigerit, non una eademque est doctorum Virorum de hoc tempore definiendo sententia. Hebraei in suo Chronico, quod appellant Seder-OIam, dispersionein coniiciunt in extremum vitae tempus Phaleg. Ita enim Hebraeorum magistri interpretantur verba, in diebus e us divisses terra, sub lincm dierum Has, natus autem est Phaleg, anno cente limo primo post diluvium ι eumque vixisse ducentos novem annos, colligimus ex cap. II. Genes adeoque juxta hanc computationem statuendum videtur, linguarum divisionem inductam anno trecentesimo quadragesimo, decem annis antequam Noa supremum obiit diem. Perspicimus enim ex versu penult. cap. 9. Genes eum vixisse post diliivium trecentis quinquaginta annis. Atqui Abraham natus sit anno post diluvium ducentesimo nonagesimo secundo, uti legimus cap. II. Genes sequitur Abrahamum egisse 48. annum, cum
divisio facta esset. Quamobrem censent Hebraei, Heber fui se Prophetam, qui amatu Spiritus S. filium suum Phaleg, id est, divisionem nominaverit, praevidens quod plus ducenistis annis post futurum erat, unde R. Salomon Jarchius com
176쪽
DE: Ius TITIA ET JURE. I sment. in Pentateuch. Ex impositione hujus nominis discimus, inquit, quod Heser fuerit Propheta , quoniam vocavit nomen Hii fui de eo, quod posea futurum erat ac docetur in Sedem Diam,
quod in sine ierum erus, scit. Phalegi, divis fuerint populi. Luod si dicere velis ab initio dierum evus Gentes fuisse divisas, opinio isa sicam habere non potest, quippe Poectan frater ivius FO
Si natu minor fuit oumque multas progenui se familias ante H-wFonem factam non dicitur. E IMI senati doc. Ei dem scribitur, Si fuit omnis terra Sc.si forte dicere velis quod gentes divi fuerint in medio Hertim Phalegis ne ista quidem opinio locum habere potes , nam non venit Ocriptura ut abscondat , sed ut.em ponat , quocirca discis , quod eo amo , quo mortuus es Peugus, divi fuerint 'Populi. Non desunt quoque inter Christianos Viri doctrina & eruditione florentissimi, qui hanc opinionem
non omnino a veritate alienam statuunt. Imo 8c inter Patres Hieron Tmus eandem amplexus est sententiam, scit. Heberum
ex futuro eventu divisionis linguarum nomen filio suo dedisse, uti quoque Chrysostomus homI. 3 o. in Genesin, in eandem videtur inclinare sententiam, cum inquit, sermonem habens de nomine Phaleg, Considera quemadmodum rei futurae prae
scientiam vocabulo nati purer declaravit, at cum videris rem opere adimp tam , nou uura mIrσιs, videns rivinitus id pueri nomine praedictum. Idem sentiunt Tostatus 3 Lyranus , Gennebrardus in suo Chronico, a Lapide. vid. quoque Torniellum an annalibus sacris ad A. II. I93 I. qui necessario statuendum putat, divisionem Orbis incidisse in annum post diluvium ducentesimum septuagesinatim quintumi qui annus, juxta auctoris supputationem, cuma an non vitae Phalegi centesimo
quadragesimo quarto coincidit. Quam Heber, Phalegi pater tanquam Propheta providerit atque ex futuro eventu filio suo nascenti nomen imposuerit. Jacobus Salianus in sitis annalibus E Iesiasticis Veterra Te menti duplicem agnoscendam tetrae divisionem statuit: alteram sortitione interveniente Noe factam, cujus meminit Epiphanius, alteram re ipsa in constructione turris Babylonicae. Priorem sub Phaleg ortam, alteram in mediam ejus aetatem incidisse dicendum putat, adeo ut merito ille a gemina divisione tempore atque natura a se
177쪽
Ex ERCITAT no NEs IN,TIT. DIG. invicem distinitii nomen acceperit. Nomen enim Heber filio. suo illud imposuit, onociam, ut ait Moses, in diebus eius divisia sit terra. se Quippe, inquit, cum haec terrae divisio ad. o Babylonicam linguarum confusionem & mortalium disper- ,, sonem trahi ncFn possit, Ortui Phalegi illamΣallignamus, is quae vere proprie divisio terrae fuit, & natura sua occu- ,, Pationem assignatarum provinciarum antecedit. , , Hoc enimkeo divisione posita, nulla inde absurditas dimanat, ea vero dilata Se confusa cum posscriore dispertione, longe maximam inveheret juxta auctoris opinionem, absurditatem. M Jo-
,,'sephus enim, Pergit, natum Phaleg ait, dum habitationum is distributio fieret. Quod si vero in ortu ejus eam divisori nem contigisse negandum λret, nihil deinceps causae erit, 'cur non in diebus cujuscunque aliorum Patriarcharum, qui , , eodem cum illo tempore diu vixerunt, dici possit cohtigisse. Scio Heberum a plerisque dici Prophetam circa impositionem
nominis filii sui: verum ut Propheta non sit circa praesentem terrae divisionem , pCtuit tamen esse Propheta circa terram
pollerius Oceu palam sub divisionem linguarum, quae sub eodem Phalego eontigit. Qui statuunt linguarum divisionem proinde Gentium dispersionem factam fuisse extremo tem pore vitae Phaleg, uti Hebraei, & qui inter Christianos a no-- bis iii pr. allegati, eandem tuentur sententiam; non e It veri. simile, inquiunt, post centum annorum decursiim , quo tem
pore natus Phaleg, mortale genus hucusque in familias divistim , adeo multiplicatum atque propagatum fuisse , ut ad Omnes terrae plagas, qua patet orbis, colonias emittere, &in posscrum habitatoribus complere potuerint Verum huic
objectioni reponi potest; quod centum annorum spatio, quod inter Diluvium & Gentium dit persionem intercellisse dicendum videtur, mirifice potuit genus humanum propagari de multiplicari. Exemplum in Jacobi Patriarchae familia, quae
eo tempore, quo descendit in aEgyptum, numerum septuaginta hominum non excedebat, per ducentos & quindecim annos, eo creverit . ut cum illam regionem, quam tam diu inhabitaverant, relinquere novasque sibi sedes quaerere coacti suissent, recensita in illis sint amplius sexcenta hominum mil-
178쪽
DE IUsTITIA ET IURE . a i ἔψIlia bellatorum , exceptis parvulis, senibus & foeminis. Quanto credibilius est uti argumentatur Pererius, post diluvium
etiam minori temporis spatio numerosius esse propagatam familiam Noc tanta hominum eo tempore paucitate id exigente. Cui etiam accedit, quod Deus futuram filiorum Noe lingularem foecunditatem non obscure significaverit, eum eis benedixit, crescitet si multiplicamini S replete Ierram. Nec
probabile videtur florentissimo Theologo Henrico Hei ggem msur. Patriaris. exercit. 11. tam longi temporis fractu Noachidas incertis isedibus errata Scitin Ordinatam ac fixam aliquam Politiam non coaluisset cum etiam hominum mulatitudo mirifice. exundaverit. Quin sub tempora Abraham i,
ne dicam etiam Tharae , jam passim multa atque amplissimari imperia & regnatex sacris littesis ν fuisse conliat, quorum in numero Chaldaicum , Cananeum , AEgyptia. cum , aliaque , quae'in sacris litteris occurrunt. Nec id mirum cuiquami videri debet, quippe in temporibus humanae foecunditatis singulanilimae ex divina benedictione de consilio terram replendi hominibus variis rationibus ostendi potest facillime in annis ducentis filiorum Noae multiplicatio prope infinita, ut inquit Robberta Baii l. in Chronot..tib. I. cap. 4. . Σ. ita ut non sine: caulai monuerit hic Petavius, singulari Dei providentia faesum, ut ad incrementum Iobolis immanae , ad orbis vastitatem instauranda , praecipua quaedam in Machi posteris si nuditas in et, quae fusam anorum aetatem ausezer terer , tir vel a pueris risis, quod n-nulti subisantur , Wobabile: esset generandi vim illis is usum potuisse suppetere.
Praeterquam quod alii ,hut numerum pollerorum Noachi, qui circa tempus nati Phalegi existere potuerit, coniectura aliqua assequerentur, supponunt tres Noachi filios, uti etiam
posterorum eorundem unumquemque 2 o aetatisetannosi assecuintum , singulis annis gemellosce κ conjugibus tuis suscepillei indeque per progressionem arithmeticam anno post diluvium Io L. a triti sque sexus natos natasque I ex illa stirpe provenitos fui se colligunt, uti J oh. annes Temporariuvetu demo t- strationum suarum C. ouologicarum tib ab . censet,leste Jacobo Unerio in Chro I. sia .ucap. q. l .rum, inquit, iamia ιδεμ T E si min
179쪽
r 8 EXERCITAT ONEs IN TIT. DIG. summae parte demta, quod illa de natu unoquoque anno gemellis aliquanto durior videatur ebse thesis, 3886os. mariam totidemque foeminarum, numerum assumimus, ex quo tautaM EMOlonicae turris exstructo abus deduci posse arbitramur, quae primarum coloniaram de moni pro ratione temporis olies infectura. Quod autem statuit Tormellus, centcii mo quadrage timo quarto anno Phalegi contigisse dispersi nem , patrem autem He- heruin ex praemonstrata sibi sub filii ortu hac dispersione hoc nomen filio dedisse, solido haud landamento nititur. Quippe, uti dicere incepimus, magis verisimile est , patrem ex eo quod jam contigit, quam ex futuro eventu filio nomen imposuisse, etenim mera conj ictura est, & pro certa veritate forte habenda foret, juxta sententiam Tornielli, nimir. spiritu Prophetico hanc rem praevidisi e Heberum 1 probandum
ipsi incumbit, hoc spiritu fit ille ductum, de quo' altum in Scriptura silentium , dc proinde quis Propheta nunciavit Tomnielio , Heberum fu i ste Prophetam , praenunciatamque illi hane rem Rabbi Joseph , opinor, in Sedem Diam, ut re spondet Robinson annas. munae lib. 2. Fictis enim Prophetiis, nulla est tam excors fabula, quae probari facillime non possit, nec magni ponderis illud auctoris argumentum, quo probare nititur dispersas fuisse Gentes longo post natum Phalegum tempore, quoniam cap. IO: 26. Genes fratris ejus,
natu minoris, ut verisimile est 3 POctanis , Uti tredecim in suas una cum reliquis mortalibus d stribuantur sedes quod Pel gi anno natali fieri nullo mori potuit. Quippe, uti huic argumento respondet statim allegatus auctor, multa in sacris literis per anticipationem in locis narrantur opportunis, uti & haec
de Joctanis filiis, quos scum ex Hebero progeniti cognationis Sc sanguinis quodam vinculo cum Israelitis conjunctos, qui ex altero fratre Pelego prodierant, ideo dignos existimavit Moses, quorum sedes describeret, popularibusque suis demon straret una cum aliis, etsi post longum temporis intervallum occupatos. Nec enim inquit, veI omnium gentIum somtes describuntur a Mosse, vel suo, quae desicribuntur, te cire, pos immisam linguarum disponantia , sed loco atieno, ante conjurationem Labylonicam enarrantur omnia , uti S N mrodi
180쪽
duminatus δ'quem post annos demum ducentos consecu- tum opinatur auctor. Verum quod Juxta sententiam: Ioria .rielli, anno Phalegi centesimo quadragesimo quarto diviso orbis contingere non potuit , vel multo citius.factam fuisIuoportet, argumentum sive testimonium omni exceptione m
ωjus adsert statim allegatus heologus Joh. Henr. Hesdegge rus d D loc. Quippe notandum, quod anno Phalegi circiarer cectesimo ex Nachor natus est 1 hae rach. Thaerachus au-- se an insedit Ur Chaldaeorum: fuit igitur tum Chalceorum imp
riun .s plane igitur sequitur , pr c Ise δυersionem annum. Nauxi centesimum. Luine Chaldaeam ius ressione posteriorem fui se palam est. Natus enim Phaleg A. bi. I 787. & Thaeiarach ex Nachore A. M. 1878. adeoque anno Phalegi nonagesimo primo. Huic etiam accedit, quod si , posito verum non concesso, divisio facta fuerit post nativitatem, sive tempore mediae Vitae, aut centesimo quadrabesimo quarto , vetultimo anno Phalegi, quaenam poliet adferri ratio, cur non potius hoc nomen fratri jam nascenti, aut etiam jam adulto, inditum est. Quod de duplici divitione tradit Salianus, qua rum una per sortes nascente Phalego , altera cum suam qui Lque sibi partem assignatam occuparet, faEta censeri debet, nullum plane fundamentum habet, fic auctoritate sacrae Scripturae , sine qua loqui hac in quaestione erubescimus, destitutis. tur. Divisio enim non aliunde deducenda, nec aliam habuit originem, quam a confusione labii, dc proinde ab eo tempore petenda, quo conspirantes turbae turris Babylonicae ins
nam structuram moliri coeperunt, ejus tantum mentionem faciunt sacrae paginae, quae linguarum confusione nobilitata est, quae εe animorum dissensionem peperit , dissensio vero cau-ι sam dedit , ut in varias societates coaluerint, adeo ut, qui uno eodemque utebantur sermone, in unam eandemque societatem conspirarent, & a se invicem secedentes diversas munda plagas occuparent, atque occupando sbi acquisiverint earunisdem dominium. Proxima itaque divisionis causa occupatio,
haec fuit actualis divisio & Gentium dispersio, 4 te excepit confusionem labii & animorum disseisia Praecede are divisione , quae sortitione facta