장음표시 사용
181쪽
rso Ex ERCITATION Es INaT IT. D i ci. Iosua terram Canaan, quam Israelitae jure'belli acquisiverant, sortitione divisam legimus. Praeterquam quod verili mile est, ejusmodi divisionem per sortes haud commode fieri. potuisse inter Noachi posteros, quoniam ea supponit scientiam atque notitiam situs terrarum sive reSionum, ut cuique sua portio . suis limitibus distificta atque circumscripta assignetur; criusmodi notitiam eo tempore Praeter regiones sive terram, un- ide primi post diluvium homines descenderunt, & qinm d inde numero aucti largiora spatia sibi de pecudibus quaerentes
occupaverant , admodum CXiguam fuisse opinor. vitia motarem non ad longe remotas atque dissitas regiones migrasse, verum alacent S.& vicinas occupaste, in quas forte inciderunt, So sc deinceps magis magisque crescente & augente multitudine latius fines propagasse, & in aliis mundi plagis sedes sibi quaesivisse , atque hac ratione terram replevi sterdum rerum4ulu.& studio atque industria majorem terrarum situs notitiam atque i scientiam nacti ad remotillimas regiones Se nigrae littora Thules colonias emiserint. Quippe non credibile est, simul semelque dispersionem gentium tactam, verum successive, nec sine longi temporis tradiu remotas terrae plagas habitatas esse. Denique viri linguae Hebraeae Periti an notarunt vocem iri nunquam significare Aortito dividere, uvirum simpliciter viridere. In divisione autem, quae fit jactu sortium, Scripturae fere utuntur voce bar in Hiphil, quod significat' cadere fecit, 'o & simpliciter ei quae verba significant sortitionem, quotiescunque illis vox Da adjungitur, uti annotavit Joh. Henr. Hel degger. d. I. Atque cum . Viro doctissimo statuendum puto, Gentium dispersitonem in Phalegi ortum comiciendam esse, adeoque in annum post diluvium Io t. atque e re praeienti nominasse filium tum Peleg, propterea quod in ipsa divisione, Velicum jam coeperat, natus esset. Quippe non imponit filio suo nomen Peleg, tanquam Prophe.ta, scit. a re futura, verum praesenti, quod patet ex verborum conteXtu, nam ratio, cur filio suo hoc dedisse nomen sacrae testantur paginae, nititur tempore praesenti. Non enim
dicit, quod in Lebas ejus 'dividenda esset terra; sed, quia iudiebus ejus divisa es terra: nec multo serius divisio seri potuit ἔ
182쪽
. DE IusTITIA ET ID Ria istiuit, quoniam , uti Paulo ante notavimus, non diu postquam
natus luerit Peleg,' haldeorum allarumque Nationum imperia regna concilia sunt, eaque demum Proc dente tempore 'post divisionem disperiiunemque Gencium excitata fuisse, neminem in dubium revocaturum arbiIror, Verum coepta ad iniscuntem aetarem Phalegi, &,diebus Mus sequentibu , continua.
- . ta. Quippe, uti statim dinimus, non simul senicique facta censeri debet, verum succellive & procedente tempore, post: totum seculorum deeursum periecta. Multa enim ac varia imperia in mundo a Patriarchis, quia Mose Numerantur, vel eorum posteris sunt profecta, qui nondum nati co Iempore,
quo coepta disperso Gentium Uti nec Jo an frater Phalegidum natus erat, qui cum tredecim, filiis Arabiam, felicem occupasse videtur , ibique'Varias gentes propagasse. Atque hac ratione, procedente tempore, ad alias quoque terrarum plagas inhabitandas recesserunt, ad Mosen uique, qui in recensendis de describendis tot diationibus & Gentibus, a quibus varia multaque regna condita & denominata , qiue sua aetate maxime florebant ,.eO,Collin avit, ut eorundem originem ad Noachum Hulque posteros referendam nos edoceret.. Post dispertionem Gentium imperium quoque politicum sive civile introductum, quippe cum, uti supr. docere inceis pimus, ob labii confusionem , tum etiam animorum disiensio. nem veri limile est in diversas societates coi valle mortales , &dictabat recta ratio, ac necellitas efflagitabat, ad conservandam atque tuendam inter ei uidem 1Ccietatis membra concoris diam , quae arctissimum secretatis civilis vinculum est, ut e societate summum alicui deserrent imperium, qui vi summae potestatis, singulorum membrCrum voluntates ad unum idemque finem & scopum dirigere posset ι adeo ut summumιέu Lmodi imperium sit bass ac fundamentum, quo innititur societatis civilis fabrica, & proinde nulla Gens vel Natio, quin
aliquam regiminis formam receperit, . sive summam veneretur
Ma estatem, dilatante ratione absque em smodi imperio haud diu subsistere societatem, in quam singulae Gentes coaluerunt, proinde ex eodem post dispersioneni Iure Gentium regna condita Jctus statuit.
183쪽
μgna condita. Uti ex sacris litteris perspicimus , quo tempore Gentes discretae; ita quoque tempus clefiniunt, quo Regna condita, scit imperium civile introductum. Quippe
certum putamus , nec ante, nec post diluvium , usque ad Gentium discretionem imperium politicum inauditum , nam antea, & us te ad confusionem labii Paterna tantum auctoritas obtinuit. Peculiari Dissertatione de origine ficietatis cL . vitis olim demonstravimus, ante constitutas civitates mortale
genus aliquando per familias divisum vixisse, cu)usmodi familiae tanquam tot parvae Respub. considerari poterant, cujus Princeps & caput raterfamilias, supremum habens imperium in uxorem, liberos, servos, qui leges & Jura dabat, caeteris
familiae membris obsequii relicta gloria. Nec me dimovet ab hac sententia viri doctissimi Huberi opinio, qui regimen h minum primo post Diluvium seculo penes Patresfamilias nisi in veris Sethi posteris & Deum timentibus fuisso dicendum
Putat, adeoque non universaliter verum esse , ante & post
Diluvium nullam aliam regiminis formam inductam fuisse. guisse cum humanae naturae, ut inquit vir Clariss sit insitum velle οῦ is, κλα η αρχω, ut Thucydides , dominari imbeciuioribus, non eis dubium quin Gigantes tui, S magni Heroes, quorum meminit sacer Uodex caF. 6. Genes fuerint Reges S Tyranni. Etiam post ditavium aucto in immensem humano genere non δε- fuere Gigantes illi, qui manu improborum collelya imbecilliores jussa facerereoe crint. Verum stabile imperium primus quod constet, Nimrodus, Gami nepos , mistituit, quem veteres B Ium vocaverint . Accidit hoe eodem tempore , quo dispersito gemitum facta es. Verum notandum, quod nullum imperium civile sive regimen politicum legitimum vel austum agnoscimus, nisi quod sponte vel consensu delatum vel uni, vel pluribus, vcl omnibus, ab iis, qui illud conserendi facultatem habent, quippe vi quaesitum , non tam imperium, quam tyrannica & injusta dominatio est, ab ejusmodi autem initio haud derivandum putamus imperium, de quo nobis sermo, quod opponitur libertati naturali, quam ab eodem momento, quo homo conditus, hujus universi Conditor Deus ei largitus est, & in eum libertatis statum constituit, primo atque tu.
184쪽
cem adspeXit , quapropter nullum superiorem agnoscebat, praeter Conditorem suum , atque in eodem statu nati sunt omnes posteri , scit. quatenus sui juris facti propriamque familiam constituebant , paterno imperio non magis subjecti, salva tamen reverentia parentibus debita ι & sic deinceps genus humanum per familias divisum fuit, ut alibi demonstravimus, & statim annotavimus, adeoque status naturalis Mstatus libertatis , in quo quisque paterfamilias pro arbitrio regit familiam, eique imperat, quo jure privari haud potest nisi consensu accedente, quippe vum eo in statu omnes sibi
homines aequales, alter alterum invitum haud potest cogere. ut 3 uri suo sive imperio renunciet, vel in alterum transferat. Hic autem, uti opinamur, primaevus & naturalis fuit hominis status , in quo constituti vitam transegerunt cum ante tum
post diluvium usque ad dispersionem, sive, ut alibi diximus,
coalitionem plurium familiarum sive patrum earundem in unam eandemque societatem vel gentem , quae ex ejusmodi coalitione nascitur: cui illa linguarum confusio, vel si velis, animorum contentio & dissensus occasionem praebuit, ita ut, qui idem vellent ac nollent, qui idem sentirent etiam coirentes, & in eandem societatem conspirarent. Verum cum jam rerum usu edocti, haud diu illam animorum unionem atque concordiam conser vari posse, nisi idem nollent ac vellent qui usdem societatis membra sunt, facile providebant, ad illam harmoniam inter ejusdem coetus membra inducendam necessum esse , ut libertatem naturalem quasi suis limitibus circumscriberent, atque imperium, quod quisque paterfamitias in suam habebat familiam, deponeret , dcu conserret in eum , quem societati tuendae praeficere vellent , quatenus communis salutis sive societatis conservatio,1a qua singulorum salus pendebat, exigeret, qui vi imperii in se collati omnium voluntates ad unum eundemque finem posset dirigere. De ejusmodi imperio sermonem habet Ictus noster , cum ex iure gentitim rexua condita assirmat ,,quorum originem. ad illud tempus referendum statuimus, quod gentes discretae sue in diversos coetus coaluerunt Noae posteri, & dictante ratione ad tuendam illam hocietatem imperium sive regimen politi-
185쪽
r34 Ex ERCITATION EI IN TIT: DIG. eum constituerunt , cujus nec ante nec post diluvium usque ad discretionem gentium ullam, nec sacrae litterae nec prois fani auctores, mentionem faciunt. Quod ante diluvium in gantes illi es magni Heroes , cujus meminit sacer codex cal. 6 Gev f. fuerint Reges atque Tyranni, quales etiam post diluvium fuiste statuit Huberus, non mihi liquet, sellem eo
tempore senus humanum non in Varias gentes, verum diverinsas familias divisum fuisse , adeoque politicum imperium ad id tempus inauditum certe mihi persuadeo. Quippe post diluvium genus humanum in diversas gentes ia nationes di viosum testatur sacer Uodeκ cap. I . vers. uu. Haec autem inis
gens laus est & praerogativa Historiae sacrae, quod primordia linguarum, Sc gentium primas Origines sola verissime tradit, ut inquit sum mus Theologus David Pareus, atqui usque ad tempus, quo labii confusio conligit, scit. Ioi, post diluvium J dispersionem sentium refert, ergo tempore antedituriviano nullum politicum regimen vel imperium fuisse dicen dum mihi videtur. Supponit enim, uti diximus, ejusmodi . politicum imperium multitudinem hominum, sive potius familiarum, Datura aequalium, qui, certis quibusdam legibus ac pactis inter se initis , quibus naturalem libertatem quasi suis limitibus circumscriberent , uni eidemque imperio sese sit icientes in unam eandem quo societatem coaluerunt. HuLmodi vero coetus, sive siacietates civiles fuissu ante diluvium aut post usque ad dispersionem, nusquam in sacro Codice legimu quamobrem nec ullum regimen politicum sive M narchicum, sue Aristocraticum vel Democraticum imperium eo tempore cognitum fuisse statuo. Quod si sorte Gigantes illi , quorum meminit sacra Scriptura, homines impii, de nefarii publicae tranquillitatis perturbatores, manu improborum collecta, imbecilliores opprimerent , ejusmodi vis inju. sta tanquam justus acquirendi imperii modus haberi nequit, nec primaevum statum, in quo quisque scit. paterfamilias sui juris summa libertate gaudens tanquam princeps & caput familiae summo eoque Monarchico imperio Ornatus vivebat,
immutabat ed perturbabat: adeo ut qu si in statu belli visvebatur, propter summam improborum ac facinorosorum h
186쪽
minum saevitiam ae crudelitatem, atque esseram grassatorum licentiam, ita ut potius latrones & grassatores quam Reges via etiam Tyranni vocandi, qui non imperium sed latrocinium exercent. Per Gigantes, quorum meminit sacer Codex, , Chrysostomus , Philo , atque ex recentioribus Theologis C lvinus, intelligunt homines, qui grassationibus & latro- ciniis 'nondum indique reddebant infestum, corpore reliquis ni se vastiores, sed animo ferociores. Alii etiam a corporis vastitate ita dictos volunt, & quod robore & viribus ac ni la tua latronum more omnia pessundarent. Quamobrem di. cendum mihi videtur, politicum regimen sive imperium civi-la simul cum dispersone gentium introductum , vel saltem eum aedificatione Turris coepisse, quam aedificationem immediate confusio labii, dc proinde gentium dispersio excepit, quae exemplum primorum civitatis Conditorum imitantes, .cum, uti dicere incepimus , plures familiae divisae in unam societatem coluerunt. Et verisimile est, cum tot diversae so- elatates a se invicem secederent, bc ad diversas regiones abire ansmum induxissent, sibi elegisse Ducem , qui Princeps Meaput esset totius coetus, ne iterum distraherentur dissensione, eatque societates juri suo & imperio, quod quisque pateria. ulias in suam familiam habuerat in statu naturali sive primaeis
vo , renunciasse atque in eum contulisse , quem societati tuendae praefecerunt, cujus voluntas esset pro voluntate omnium, adeoque quod ille imperasset, caeteri haberent ratum, atque sine mora eXequerentur, uti ante initam societatem penes Patresfam. summa resedisset potestas. Quippe ad ejusdem exemplar civitates sive civiles societates constitutas esse nullus dubito, quamobrem priueipio rerum, seu Ium nationum que imperium penes Reges fuisse, Iustinus tradit r. Historiar. I. ut haberent Moderatorem certum, per quem societati sive Reipub. consuleretur, se ipsi cum armis tum legibus defenderentur. Herodotus Hire. lib. ir testatur, Reges strimum aefectos fui'. Quamobrem omnium vetustissimum ess iris Monarchi cum . cujus initium ab aetate Nimroditisus, scit. immediate mih dispersionem gentium , iaeum summim in perium forte continerim, qui, eo in loco,
187쪽
ubi primo civitatem excitare coeperant, manserunt, eumque tractum tenuerunt, caeteris in diversas societates coalitis alio
abeuntibus, unde Imperii Monarchici origo ad eum referenda videtur , dum alii adhuc incertis sedibus vagantes nondum
imperium stabile constituissent. Omnes vero eandem Imperii . . formam, uti licere incepimus , deinceps gentes receperunt. Hanc gubernationis formam caeteris praeferendam alibi demonis
stravimus, scit. si in abstracto, ut Logici loqui amant, eam consideremus , nulla habita ratione subjecti, summum defertur imperium, quod eo saepissime abutitur, & transilit limites, quibus justum & legitimum imperium, dictante ratione, circumscriptum est. oportet. Unum quippe est Respub. corpus ,
suamobrem unius animo regendum , inquit Asinius Gallus apud Tacit. I. vin I. in . vix enim ita commode haberi illa animorum ad unum eundemque finem consequendum conspiratio
potest, quando plures imperium tractant, propter varia hominum ingenia, & multorum male composita saeptissime desideria: unde saepius dissentiones , rixae, discordiae, bellorum intestinorum causae, quibus non duntaxat distrahitur societas, verum tanditus evertitur. Non potest Respub. geri multorum imperiis , apud Salustium. Illustre nobis florentissima Respub. Romana exemplum esse potest, utpote quae exactis Regibus , bellis intestinis ac optimatiim factionibus adeo concussa atque distracta fuit , ut sese ab interitu halid vindicare potui siet, nisi eandem gubernationis formami, quam Romulus Reipub,unposuerat, revocasset. Unde apud Tacitum , non aliud discordantis 'Patriae remedium, quam si seruuum regatur. I. Annal. Non potest Respub. geri per multorum impeν rum, apud Salust. Verum cum & haec regiminis forma non suis careat defectibus, ob naturalem ad quaecunque patranda flagitia, innatam homini propensionem quae nisivi & jure coerceatur, saepe in proximi perniciem prorumpit'&c in actu ni deducitur, ita quoque contingit saepius, cum nemo nascatur sine vitiis, &. Optimus ille, qui minimis urgetur, ut Reges ac i Principes ad siumnae Majestatis fastigium evecti, qualiblegibus soluti, naturam multis vitiis inquinatam ducem sequentes, sua abutantur potestate, eamque non
188쪽
. . . DE IUSTITIA ET JURE. - . . 1 7
-ξ , juxta rectae rationis dictamen, verum ad lubitum exerceant, de proinde divina atque humana jura pervertant, fas justumque opinionis errore fingentes, quod tibi placet, quasi quod . aibet liceret Imperatori, & indigna digna habenda essent, quae
. . . facit Princeps, ur inquit Seneca. Ad evitanda ejusmodi incommoda, quae Procedente IemPOre . rerum usu experiebanis tur mortales ex imperio Monarchico Mimanare, de alia regia minis forma introducenda cogitare coeperunt aliae Nationes ' . Gentesque , quae ad communem salutem atque securitatem tuendam , tum etiam naturalem libertatem conservandam conduceret, quantum cum regiminis forma conveniret, unde vel pluribus Reipub. gubernationem demandarunt, vel omnes, qui eundem coetum, vel eandem societatem constitvcbant, . ... . us regiminis participes esse voluerunt. Hltera is Isocrati- . ea, altera Democratica gubernationis forma vocatur. Quoniam vero in populo, qui unum eundemque coetum , sive . .
eandem societatem componit, tanquam suo subjeisto proprio radicaliter summum imperium ineli, & proinde ab eo tan- quam sonte a prima origine in aliud subjectum derivari opor- εet, rationi conveniens est, ut penes populum quoque sit arbitrium illud deferendi eo quo velit modo , quamobrem &populus eligere potest qualem vult gubernationis formam , de 3uxta illam vel uni, vel pluribus summum imperium deferre, vel omnes ad Rempub. admini lirandam admittere cives.
Postquam igitur ab antiquissimo imperii genere, quod qui Lque pateriam. ante dc post diluvium usque ad confusionem
labii, in suam familiam exercebat, recessum atque in coetus &societates divisum mortale genus, uti paulo ante notavimus, . eandem regiminis formam retinere maluerunt in excita qda societate civili, cujus nondum incommoda & vitia experti erant, arbitrantes eam naturae humanae maXime consentaneam, quae cum ipso homine quali nata videbatur, deinceps Vero, cumhuJus resiminis forma non arrideret aliis gentibus ac nationibus , alias introducere formas animum induxerunt , quibus '. ' - /saluti &,securitati suae melius consultum: fore putabant: Verum harum optima, quae populi genio melius convenit; nulla quippe gubernationis forma, quin sua habeat incommoda, V 3 nec , .
189쪽
res Ex ERCITATIONES IN TIT. DIG.
nee ab omni parte persecta, minimis laborat vitiis. SUMDum gentibus visum Senatus Postvtique imperium ob certamisa Potentum avaritiam Magistratuum , apud Tacit. r. Annal. In plebe quoque deprehendKrunt vitium , quod non fismis nee. . Iussi conveniant , sed multi dies cunctatione coeuntium absumam tur. Idem de morib. Garman. emp. D. Paucorum dominatam esse paucorum Tyrannoram imperium , hosque uno taeteriores Pquod malum, quo magis multipficetur, eo gravius sit ; vid. Guerrard. in Hist. deue Gurar. d. Itan lib. I. cap. 3. Hanc ob causam Regum se olim potestati subdebant, quia rarum erat invenire viros multos virtute praestantes, inquit Arist. 3. Polit. Postquam vero mortales in varias gentes de diversas societates coaluissent sub uno eodemque imperio, atque ad diversas regiones recessissent, rationis lumine ducti perspiciebant, haud diu societatem duraturam, nisi cuique membro sive potius singulis familiis , e quibus composita , assignata terrae portio, unde haberi possent ad vitam tuendam necessaria, quippe si in primaeva communione omnia permansisent,& quisque facultatem illam naturalem reservasset arripiendi, in proprios usus convertendi, quae sibi ad tuendam famialiam paterfam. necessaria judicasset, Verendum erat, ne habendi ille cuique innatus amor non contentus vitae tuendae necessariis, omnia potius ad se rapuisset, quam in commune aliquid detulissent, unde rixae, discordiae, & intestina bella orirentur, quibus societas distraheretur, & ad priorem confusionem & animorum dissensionem iterum prolaberetur ademque ut histe incommodis remedium quaererent, dominiorum distinctionem introducendam edocuit recta ratio sentes. Quamobrem postquam regna condita , etiam dominia esse jure gentium distincta tradit Ictus. Dominia dis nera. Causa, sive ratio cur dominiorum distinctio apud omnes sere gentes moratiores ab eo ipso tempore, quo in diversas gentes sive societates divisum genus humanum , recepta atque usu invaluit , consistit in tuenda pace atque concordia, arctissimum societatis vinculum : provid hant enim gentes, quod discordias & rixas materia communionis excitaret , arg. l. 77. g. χO. F. de Iet. 2. Hae ita se
190쪽
sublata, robur simul & concordiam generi humano accessuram praesumebant, qua'nibit unquam inter homines praeclarius
extitie de praestantius, noUel. 3O. cap. I. Verum mentem nostram haud ita interpretari Oportet, quasi, antequam gentes discretae δc regna condita, nulla dominiorum di istinctio obtianuisset, ita ut ex raptu viveretur tum ante tum post diluvium ex Fre, quod cuique con Petebat in omnia, ob communio nem primaevam , quae in stat u naturali obtinebat. Quippe quamvis universi hirius Conditor Deus humano generi generaliter contulerit jus atque dominium, & imperium dederit in omnem herbam agri, Omnisque generis animantes , tum
etiam universam terram, atque in commune contulerit, usdeinde posset capere quicquid ad victum & amictum erat necessa mimi tum etiam terram sibi ad inhabitandum dominici suo sub iciendi facultatem concesserit, nullis positis terminis, nec in partes distributam vel divisam, ejus nodi dominii acquisiti & transari modus non distinctionem dominiorum,
erudi potius Om'ium rerum & totius terrarum orbis communionem pariebat.vel introducebat , atque facultatem cuique tribuebat acquirendi & in usum sutim converte adii quicquid ad vitam tuendam utile ac necessarium sibi quisque judicabat , ejusmodi acqui litio fiebat mundi primordio per occupationem, ut alibi annotavimus, primus ac vetustissimus dominii acquirendi modus. quo res sive mobilis sive immobilis transibat in potestatem de dominium primi occupantis, atque hac ratione non diutius permanebat in communione primaeva, verum ab ea distinguebatur, quatenus pertinc bat ad possessorem & dominum , qui per occupationem jus dominii acquisiverat, adeo ut alter alterum absque eo jure privare nan posset. Quemadmodum itaque occupatio in statu natural , quo omnium re rumicommunio obtinebat, dominii acquirendus titulus , ita
quoque dominia distinguendi modus fuit : quippe quemadmodum per occupationem separatur a communione primaeva,
ita dominium rei occupatae dii tinguitur a dominio rei, quam alius quis sibi per occupationem acquisivi' distinguit eatenus ut statim constare possit, quid meum quid tuum cum eo euectu, ut alter alterum invitum post estione sive usu ejus rei