장음표시 사용
111쪽
res concordantiarum canonicarum tessimonium tribuunt canonibus Α-
di sabbato temere improbat,& non ieiunare iubet,a Vigilio Potifice Ro
mano approbatum,ac confirmatum este dicit, quod no modo tallum est,
sed neque fieri potirit,si quidem no soluin post Vigiltu, sed et .annis post
6. Synodum,quq Agathone Pontifice contra Monothelitas habita eu, canones illos,qui 6. Synodi esse seruntur,aeditos esse constat.Vt Anastasius cognomento Bibliothecarius, dcante euneo pila anes Episcopus Niceae aperte docent: id quod tempus indictionis quartAm tertio canone notatum,satis ita esse conuincit.Sed de canonibus istis in libro de actis sextae,&septimae Synodi iam pridem,quid habendum esset, scripsimus. Vt autem redeam ad ieiuniu uici dominici,& ad Synodum Gansrensem,illud ctiam obseruandum est, cum prohibet ieiunare die dominico propter sis mulatam exercitationem, satis significauit, & admonuit, licere quidem propter veram, id est causa abstinentiae religiosae, & sanctae. Possem proterea cos omnes producere testes Canonum Apostolorum, qui apud Graecos Nomocanones scripserunt, idest, qui leges canonicas in ccrtos titulos, quos vocant, distribuerunt Constantinum cognomento irroem λα-ων tempore Iustimani. Photium Constantinopolitanum, Constantinum Harmeno polum, Matthsum monachum,Zonara,Theodorum Balsamonem: & qui apud nos idem fecerunt, idest,qui concordantias decretorum, quas vocant, composuerunt,& elaborarunt, Anselmum Lucens Deus dedit, Ilionem, Burcardum,Gregorium cognomento Polycarpit, Gratianu. Ex quibus quia c teri sortasse notiores sui, de Latinis tosuor,
quid Deus dedit Cardinalis tituli Apostoloru vir suae aetatis docti vimus
a Deo dedit Ordinale: &quid ille ae ca
tineret potestates ecclesiasticas constituere:nec electionem summi pontiscis confirmare, postquam enim canonem Apostoloru Io .citauit,Si quis Episcopus potestatibus sarcularibus usus, ecclesiam per ipsas obtinuit,deponatur,subiungit,Si quis huius Apostolici canonis auctoritatem autheticam non esse contendat,primae uniuersalis Synodi Nicen ,& Antiochenae, quibus authentica esse docetur, euersor et sic docetur: ac per hoc hqreticus esse iudicabitur. Deinde subiungit, nam & Calixtus, & Gregorius, dc alij pontifices suas constitutiones eorunde canonum Apostolicorii auctoritate firmauerui. Stephanus vero A. & Ioannes 8..ut ait Anastasius in prologo Synodi 7. in picnissimae auctoritatis robore reciperei consuclx runt.Et paulo post,Ηanc itaque quam predixi, consuetuainu ab Apost lis traditam quain prius canonem Apostoborum vocauit,vocat nunc cor suetudinem ab Apostolis traditam nullatenus violare praesurierunt christianissimi Imperatores Costantinus, CG stans,Valetinianu Theodosius, Arcadius, Honorius, Carolu Ludovicus,& his imperio & religione cosimiles, qui vel a se,uel ab alijs aedificatas ecclesias amplissimis donis ditauere: & in cleron in rebus ecclesiiasticis nullum iudici uin vel dominium vindicaueresimmo quidam corum levibus hoc cauerui. At contra Zeno& Anastasius Imperatores Eulichiamste leguntur prius sanctam ecclesiastibi subdidisse, ita ut Catholicos Episcopos in exilium relegarent: alios subrogarent,& quae sequuntur.Hactenus Deus dedit. Quae colibentius recitaui, quo magis Magd. &caeteri Luterani intelligant, contra script
112쪽
LIBER PRIMVS.rae sanctae auctoritatem, & contra canonicam consuetudinem ecclesiae, a sanctis Apostolis traditam, quam pij Imperatores nunquam violare ausi sunt, ecclesias suis ministris & superintendentibus a potestatibus tacularibus tribui,& assignari,ur nuper duobus libris,de hierarchicis ordinationibus inscriptis,copiose docui. Illud ite Photij Constantinopolitani Patriarchae de canonibus Apostolorum testimonium, quod in volumine delibris a se lectis composito,quod Bibliothecam appellauit, scriptum reliquit, non praetermittam, quin recitem verbis eius νον --- ῶἐω
Τω, intepretemur latine, legi inquit Clementis Romani volumina duo, quorum alterum de costitutionibus Apostolorum inscribitur, in quo canones Apostolorum continentur, qui collectioni canonum Synodicoruascribuntur. Admonuit ergo hoc testimonio eruditissimus,& incredibili lectione auctor Photius,csse canones Apostolorum, quamuis frequenter inter Synodicos collocati, & ascripti reperiantur. Vt in Antiochena SP nodo cernere licet,cuius Synodi canones omnes sunt Apostoloru can nes. Qii'd quidem nec ipsa Synodus dissimulauit, ut nos supra suo loco sigillatim docuimus.Falluntur itaque opinione,sii qui no putant Apostolorum canones esse, quos numero canonu Synodicorum sepe ascriptos reperiunt. Quod auctor sapientissimus admonendu esse, recte iudicauit. Praeterea Bonifacius Apostolus Germaniae vestrae Magde burgenses ante annos octinSentos canoncm Apostplorum 3 . in epistola ad Gudbertu Anglu citavit, sic enim ait, De caetero, stater charissime, quia nobis aequalis labor, & maius periculum imminet, quam caeteris sacerdotibus, quia canones antiqui prς cipiunt, ut omnes stiant,Metropolitanum solicitudinem totius prouinciae gerere &c. hunc saltem domesticum testem dicere Magdeburgenses non audebant,sed testem nostrum de domo eoru prodeuntem, & eos conuincentem.Sin vero hic cauissentur,vocasse Bonis eiu antiquos canones alicuius Synodi antiquae, redarguet eos Synodus Antiochena, quq cum sit antiqua annis 3 .post Nicenam habita,renouans hunc canonem Apostolorum in canone 9. secundum inquid pristum p
trum nostrorum Canonem: constat autem hunc canonem non esse inter
canones Synodi Ancyran neque Neocet sariensis, quae duae Synodi non multis annis Nicenam antecesserui,&c. Deinde diuinus Dionysius Areopagita canonibus sanctorum Apostolorum locupletissimum,& antiquissimum testimonium perhibuit in epistola ad Demophilum. Citat enim in ea non obscure canonem Apostolorum a. cum sacerdotem illum,quem Demophilus ex ecclesia eiecerat, quia poenitetem quendam absoluerat, multis exemplis scripturae sanct rauillime defendit:& Demophilu monachum accusat,quod cum insta acerdotes, immo infia diaconos esset, sacerdotem tamen iudicare ausus esse quod minime ei licuisset, qua uis aliquid illum in canones egisse sciret.Etsi enim inquit -οσμία αναξ
πων εοΤατωνεςὶκμοῦ νη, θεσι in id est, & si enim canones & traditiones violare,nihil aliud siit, quam honestatem, siue decorum,& ordinem rerum diuinarum tollere, non tamen inquit, rationi consentaneum est,ut ordo peruertatur: id est,ut qui non debet,neque potest, contrat.
Cum scriptum sit in Ecclesiaste, quod idem Dionysius in eadem epistola L iij citat,
Quomodo esstra canonicam ecclesis collieis tudinem ab Α- popolis traditam potestas secularis ministri, Luteranorum de superintendetibile ee lesias tribuit.
de Canonibus Apost. testimonium clariss-mum
tii de canonubus Apost. qui synodis a seriapti reperisitur. Can Apost. 34eitatus a Bonisaeio Apost lo Cerviante. Testimonium
Dionysii de canonibus Apoc&cano Ahoae
113쪽
gς PRO CANON IB. APOSTOLOR. citat,quod iustum est,iuste exequere.Quo loco,ut hoc quoque obiter observemus,nemo si,qui si vim, & usum horum verborum & eostu; noignoret,qui neget, aut dubitet, significatos esse hic canones Apostolorii.
Ex quo loco Dionysij intelligere quoque licet, cum Paulus dixit in epistola priore ad Corinth.omnia honeste,& secundum ordinem fiant in vobis,prisertim si quis prox ime superiora conserat, custodiam canonu postolorum commendasse. His enim custodiendis honestas,& ordo sanctae in domo Dei conuersationis cotinetur: id quod satis per se ipsa ratio sic esse intelligendum, conuincit. Quomodo enim omnia honeste, di secundum ordinem fieri in ecclesia praecipcret, si nullae ecclesiastic regulae honestatis,& ordinis seruandi traditi fuissent Vnde canones Apostol
rum sic in vetustis exemplaribus inscriptos reperi ηεροι εσταίας κανονερανίων αΘος ν, idest, de bono ordine canones sanctorum Apostolorum.
Idem ergo Dionysius, qui de canonicis traditionibus generatim meminerat,quas Vocauit, quibus verbis frequetissime postea sanctae Synodi & sancti patres usi sunt,paulo post,& tu,inqui homo Demophilum dicit audax es contra mitem, & bonum Deum, & contra legem cius in ecclesiastica hierarchia positam: canonem dicit a sanctis Apostolis sine scripto traditum, quem vocat θεη --δεω is in is qui ait, si quis Episcopus, aut presbyter reuertentem a peccato non recipit, sed potius abi jcit,deponatur. Tristitia enim afficit Garistum, qui dixit gaudium esse super uno peccatore poenitentiam agente. Quod idem quoq; Dionysius in eadem epistola contra Demophilum istum citauit. Contra hane ergo Iegem,sive canonem Apostolorum commiserat Demophilus, iubentem Episcopis & presbyteris, ut ad exemplum Domini mitis & benigni recipiant poenitentem: & non abijciant. At Demophilus impie & crudeliter contra exemplum Christi, & contra sanctorum Apostolorum ecclesiasti cum canonem voluerat non recipi poenitentem a presbytero, sed abi jci. Si quis vero huic nostr sententiae, & interpretationi assentiri fortasse noluerit, sed potius contradicere,re odeat mihi, quos δουρ & sto ioci dicat hic Dionysius & in quam legem traditam ecclesiasticae hierarchiae, cotradet benignitatem,& mansuetudinem peccauit Demophilus,cum voluit,
ut non reciperetur a presbytero reuersus a peccato Sanctionem enim ut
dixi,legum ecclesiasticaru,quas Apostoli canones Apostolicos vocarui,
Θεσμοθοιαν Dionysius appellauit. Denique,ut Omnium os in canones ecclesiasticos Apostolorum obstruatur, beatus Petrus in sermone tribriibis, doctrinae suae ad populum in ordinatione Clementis,cui sermoni S.Aua mk in ordiri, cletus,& sanctus Alexander, ut alios nunc taceam,testimonium in epistolis,ne Clemen iis suis tribuunt,sic de beato Clemente locutus est,quo cirru inquit tr do ei potestatem mihi a Domino traditam ligandi & soluendi,ut cuicuq; manus imposuerit in terra,sic enim est Graece,ratum sit in coelis,ligabit Gnim inquit quem ligari oporteat: & solvet,quem solui r ω reme εὐ-
stae κανι, id est,ut qui canones ecclesiae nouerit, canonem enim diaxit pro canonibus,ut militem dicimus pro militibus,& scriptura fons imsuit ascendebat de terra, pro sontibus. Erant igitur reguli ecclesiasticia sanctis Apostolis traditae, quas canones ecclesiae Vocarunt: ut postea sacti patres eoru succe res, & sanctς Synodi stequenter vocare consueuerunt. Quare cum sic vocet beatus Petrus, quis erit iam, qui cu legerit a e liquas
Testimonium beati Petri decanonibus Aia
114쪽
'nos oporteat are, di quos luere
tiquas regulas ecclesi Gue canones priscos ecclasiasticos in Synodis a
Epistolis veterum pontificum, aut in scriptis aliorum sanctorum patrum citatos, non ApostoIorum canones citatos existimet: presertim si eos innumero 8 s. quos habemus,legat Z quaeso istos, qui contradicunt, dicant nobis,quos canones ecclesie nouerat Clemens ad ligandum duos ligare C hφης Apu
ad soluendum, quos soluere, nisi eos,qui a fanais Aposto a
lis traditi sunt, qui sint excommunicadi: & qui non Qui sunt ad poeniten 'no tiam recipiendi, & qui non Dominus enim dixit,quaecunque dioveri 'tis super terram, erunt ligata & in caelo:& quaecunque solueritis super terram, erunt soluta & in celo. At vero quae oporteat ligare & quae solucre, ut eorum alligatio,vel solutio rata sit in caelo,ecclesiasticis regulis siue canonibus ecclesii traditis,ad hoc sciendum,opus est: & ad sciendum, Quomodo peccatores poenitentia asere debeant: & quomodo curari .Quod quidem Dominus sanctos docuit Apostolos: qui canones Aphorismiau, ut periti medici, sicut a principe &auctore medicinae spiritualis didicerat,ecclesiae Catholicae ad Itilitatem omni u tradiderunt.Vnde S.Ireneus Iib. 3. cap. s. quod autem inquit, Dominus venit medicus eorum, qui se mala habent, ipse testificatur, inquiens, non est opus sanis medicus, sed male habentibus. Non veni vocare iustos,sed peccatores ad poenitentia. Deinde subiungit,quomodo ergo,qui male habent, confirmabuntur &suomodo peccatores poenitentiam agent,virum perseuerantes in eisdeipsis an e contrario masnam commutationem,& transgressionem prioris conuersationis accipientes, per quam qgritudinem non modicam, &multa peccata sibi ipsis importauerunt ignorantia autem horum omniuper agnItionem vacuaturiagnitionem vero faciebat Dominus discipulis 1uis. Hactenus Irensus, Dominus ergo, ut verus medicus,docuit discipu-Ios,quomodo,& qua methodo,& quibus canodibus, atque aphorismis,uc enim vocant Gretci excommunicationes, varias aegritudines peccato
rum in ecclesia per potestatem ligandi & soluendi curare deberent.
Testimonia veterum Pontificum Apostolicorumsententias canonum Apostolarum fremirbi , Iutis, collatissententi's citatis cum ipsis canonibus. cap. 4
I Am fortasse tot,ac tanti testes canonum Apostolorum non pontifices, fidem pontificibus apud Magdebur. astruent: desinentque vocare eos domesticos testes . Quod si adhuc in sententia sua peruersa pertinaciter permanere voluerint, nihilominus tamen, ut ex omni parte sint inexculabilesMuae nos in epistolis veterum pontificii de regulis ecclesiasticis ex Apostolica traditione profectis obseruauimus, libenter hic notabimus.Ergo S.Anactetus in epistola I .aduersus accusatores Episcoporum, quos Lacerdotes Domini vocavit, & beati Apostoli inquit sic enim est, ut iterum admoneam,in exemplari vetustissimo Bibliothecae vaticanae dc
altero item perantiquo Bibliothecq Florentin S. Marci. ac predecessor noster Clemens vir Apostolicus, & spiritu Dei plenus, una cum reliquis sanctis collegi)s suis statuit dicens, accusandi, vel testificandi licentia done getur illis,qui christiant religionis,& nominis dignitatem & sue legis, ceu SU0 'i Qxm 'x' gulariter prohibita neglexerint,trans res
115쪽
sententia ea- nonis Apost. 8 . citata a S. Anaeleto,&S. Aixandro. Quomodo A
ga PRO CANONI RIAPos TOLO R. Anactetus,quibus verbis sententiam Canonis Apostolarum 7s. citauit,
quae est statuisse Apostolos, ut non admittatur testimonium haeretici contra Episcopum. Anactetus vero non verba canonis, scd sententiam citauit;nec enim necessse est,cum ait,dicen ut verba recitet,sed potius sente-tiam. Interpretatus itaque est S. Anactetus, vocari in canone haereticum
omnem apostatam sponte sua,idest,sua electione,& proposito hoc enim significat ncrcsis a fide,vel a religione, quam vocat sui propositi norina, vel a pietate vitς christians. Coniunxit autem cum Apostolis Clemente,& collegas eius, licens, Beati Apostoli, & Clemens cum collegis suis statii crunt; quia traditionem hanc APostolorum cum reliquis eorum traditionibus canonicis Clemens scripsit, & cum suis collegis Episcopis promulgauit ac confirmauit. Eiusdem quoque canonis sententiam citat Alexander pontifex,& martyr in epi. r.cum loquens de cisdem, de quibus S Anactetus, de quibus, inquit,a temporibus Apostolorum di infra,ista te nemus,atque decreta habemus. Eorum acculand i Episcopos, aut testificandi in eos vocem obstruimus, quos non humanis, sed diuinis actibus mortuos esse scimus. Quo in loco quos Anactetus interpretans verbum haeretici quod est in canone,dixerat apostatas a fide vel a norma sui propositi idest,a religione,vel sponte legis suae trans reflores, dixit Alexander uno verbo,mortuos actibus diuinis,sed non humanis: similiter atque illud Pauli de vidua carnali dictum; na,quae in deliivis est, vivens mortua est. Citauit etiam in codcm loco idem mcxander canonem Apostoloruat . qui sancitus est in eum, qui contempt Episcopo catholico seorsum congregat,& alterum altare erigit: quem iubet, si presbyter est, deponi, tanquam tyrannum,&affectatem preesse, simul cum clericis, qui se ad euadiungunt: & laicos excommunicari.Nihil enim aliud est hoc,quam persequi Episcopum, & vella cum amouere iniuste contra Apostolicam auctoritatem,sie ut ait Alexander in hoc loco epistolae. Quod qui facilit inquit perperita notannir infamia, & exilio digni iudicatur finitimo: quia cnim ibiebant,qui in ςxilium mittebantur,indonginquum deportar cxcommuyicari quod est, quod da exulare ab ecclesia & ciuitate Dei, scite
exiliuinfinitimum vocavit.Non enim ςxtrδ civitatem, in qua habitat,eij-citur,qui excommunicatur,sed extra ecclesiam. Quia vero Apostoli statuerunt, ut qui sic Episcopos perseqinantur,excommuni centur, subiugit, de quibus a temporibus Apostolorum,& insea, ista tenemus, atque decreta habemus.Non enim ista decreta dixit solii in propter decretum, quod statim sequitur cκ traditione etiam Apostolorum, ut non sit testis contra Episcopum qui sponte sua est transgressor legis, qui apostata vocatur, de quo iam dictum cst,sed etiam propter decretum,quod prius dixit de infamia,& exilio finitimo,idest, excommunicatione iniqui persecutoris Episcoporum. Declarat adhuc magis,quod dico,paulo post idem Alexaderin eadem cpi. confirmans enim hoc ipsum decretum,idest,sententiam canonis Apostolorum t. ait, sicut a beatis Apostolis, & a reliquis sanctis patribus,& successocibus eorti accepimus,statuentes decernimus, omnes qui sanctos patres persequuntur,aut amouere,vcl dilacerare manifeste nituntur,infames esse,& alienos a liminibus ecclesis usque ad satisfactione fieri. Quod prius de eisdem loquens dixerat, iudicare eos dignos exilio
finitimo,dicit nunc decerni alienos fieri alimoibui ecclesiet usque ad sa-
116쪽
Dem6strata squo modo se tentia ea nonis 3 . Apostol.ab Anacreto sed Alex.eirata, in
tis sectionem. In quo satis significauit, si clerici propter hoc erimen depo
nantur,sicut canon praecipit,&depositi non satisfecerint, excomunicanis dos insuper esse. Satis itaque visum est pontifici sententi a canonis Ap stolici citant,ide supplitio maiore canonis meminisse,ideride excommunicatione, quae Graece dicitur seophrae, quod verbum proprie significat separationem a certis terminis. Rursus idem S. Anactetus in epi. a. citat sententiam eiusdem canonis 3 i. quam Alexander citauit. Haec inquit & alia considerantes Apostoli statuerunt, ne facile commouercntur, aut lacerarentur,vel accusarentur columns sanctς Dei ecclesis,que Apostoli, di successores eorum non immerito dic utur. Sed si quis ad uerius cos, vel ecclesias eorum commotus fuerit,aut causas habuerit, prius ad cos recurrat charitatis studio: ut familiari colloquio ea sanent,quae sananda sunt idi charitatiue emendent, quae iust emcdanda cognouerint. Deinde subjungit, si autem aliqui eos, priusquam hoc egerint,lacerare, accusare, aut infestare praesumpserint,excommunicentur: & minime absoluantur, an requam per satisfactionem condignam egerint poenitentiam. Hactenus.&gnacietus videamus nunc, quemadmodum ii e sentetia in canone Aiapostolorum contineatur,Si quis presbyter inquit conlepto suo Episcoiapo seorsum congreget,& alterum altare erigat,cu nihil habuerit, de quo in causa pietatis & iustitiae Episcopum condemnet, deponatur.tanqua affectator principatus sest enim tyrannus. Similiter & reliqui clerici, qui ei
adhetrent; Laici vero excommunicentur. Haec autem fiant post unam, dosecundam,aet tertiam Episcopi admonitione. Hactenus canon Irue reiatatus itaque est Anactetus,si sententiam canonis. Apostolorum, quam cita fiat,cum hoc canone costramus, tunc contemni Episcopum ab e qui aliquid aduersus eundem Episcopum se habere dicit,& putat, cu non prius
eum conuenit charitatis studio,ut charitatiue emendet, quae iuste emenodanda esse coenouit: quod quidem nisi prius faciatmo potest dici, quod habeat aliqui de quo Episcopum in causa pietatis, de iustitiae condenet. Quod vero non admoneri prius Episeopsi & seorsum corrigi studio ch
ritatis,contemni sit,sicut S. Anactetus interpretatus est, ex euagelio Manthei intelligere licet. Videte enim, quit Dominus, ne contemnatis insit Matth. e. in
ex his pusillis: dico enim vobis, quia angeli eorum semper vident facita
patris mei, qui in coelis est.n autem intelligeremus, loqui eum de peccatoribus,qui in Christum alioqui credunt, qui tunc contemnuntur, cu corum correctio negligitur, subiungit, Venit mim filius hominis, saluarta quod perierat. Et adiunetit parabolam de eo, qui relictis nonaginta nou ovibus in montibus,radit quaerere cam,quae errauit. Et,si contigerit in ρuit ut inueniat eam, amen dico vobis,quia gaudet super ea magis, quil per nonaginta nouem, quae non errauerunt. Sic non est voluntas ante,
patrem vestrum, ut pereat unus de pusillis istis. Deinde, ut doceret nos, quomodo isti, qui errarunt, essent,instar illius ouis amissae, quaerendi, tanquam pusilli,& paruae aestimationis,quia peccarunt, Contemnerentur, stibi ungit continuo,si autem peccauerit in te frater tuus,vade, & corripe. eum inter te,& ipsum solum. Hoc ergo est studium charitatis, quod SA nacietus dicit: & hoc non praestare erga fratrem,qui in nos peccauit,contemnere eum cst, sicut est in canone ad imitationem euangelij. Illud autem est hicaducaendi ,ne quis erret,mala hunc canonem Apostolorat: nu bl interpre-
117쪽
interpretando,ex eo quod canon est,si quis presbyter contempto suo Eapiscoposeorsum congreget,& alterum altare eriga cum nihil habuerit, de quo in causa pietatis, ta iustitiae eum condemne non continuo sequitur, ut si habuerit, de quo Episcopum condemnet in causa pietatis, & iustitiae,liceat presbytero seorsu cogregare;absime enim sic intelligi possit hic canon,aliis canonibus Apostolorum cautum cst.Non enim licet presbyteris, aut diaconis,sicut est in canone 39. quicquam priter sententiam
Episcopi agere in ecclesia: si quidem Episcopo est populus comissus, qui
rationem animaru redditurus est Domino.Igitur quandiu est Episcopus, non potest presbyter eius seorsum congrcgare. Et si iuste accusatur iuxta canonem Apostolorum 7 . vocandus est A Episcopis ut defendat causa sua.Qubd si dignus est Episcopus,ut moueatur,non nisi auctoritate pontificis moueri potest iuxta canonem 34. qui iubet, ut Episcopi singularii gentium apnoscat suum primum: ergo debent in primis agnoscere eum, qui secundum euangelium est primus omnium, sicut sancti Apostoli P trum agnoscebant primum. Quam formam succestaribus suis,& reliquis omnibus Episcopis, sicut idem Anactetus ait, reliquerunt. Vt igitur beato Petro primum data est potestas ligandi & soluendi,& per eum alijs,sic ita iis ibI ΠΟΠ, per eum, potest Episcopus ea privari. Praeterea paulo post idem
ricto, & exis Anactetus primum canonem Apostolorum de ordinatione Episcopora Psi xv - citat, & interpretatur, cum ait, Porro quod Episcopus non ab uno , sed acuctis coselii aut praesetia c5prouincialiu est oi dinadus,de nullatenus minus qua a tribus,c eris cosutietibus, idcirco instituete domino fieri iubetur, ne aliquid contra fidem ecclesiet unius tyranica auctoritas moliretur s& regula vel fides confunderetur credentium. Domini institutum voca uit canonem Apostolorum; in quo cum iubetur, ut a duobus, vel tribus ordinetur Episcopus, & hic no minus quam a tribus,ne discrepantia es videatur, intelligendum est in canone, ordinandum esse a duobus auctoritate Metropolitani, hi enim sunt tres, prorsus necessari j, de quibus diacit Anactetus cum canone consentiens, non minus quam a tribus. Rursus idem Anactetus epist. r. Qui autem, inquit, pecuniam vel res ecclesiae abdi stulerit,sacrilegium facit. Priuilegia enim ecclesiarum, ut sacerdotum acti Apostoli iussit saluatoris intemerata,&inui lata artem is decreu erunt manere temporibus.Cum dicit,decreuerunt,profecto canonem aliquem Α, Κ sisnificat, decretum enim ecclesiasticum vocamus canonem. Hic igitur
a.& 3. eit .citauit Anactetus sententiam duorum canonum Mostolorum a.dc 3.
. IMM 4 quorum prior,siquis inquit clericus, aut laicus ab ecclesia auserat cera , aut oleum, excommunicetur:& ad id,quod abstulit, quinta amplius partem addat. Quis vero dubitet cum ratione, quin per ceram di oleum p cuniam. res alias ecclesiae intelligi sancti Apostoli voluerint Ceram autem & oleum nominarunt, quod in illa rerum ecclesiae a principio tenuitate hae essent praecipus res,quae in templo seruabanturivi quarum erat intemplo assiduus usus Eo autem, quod canon addidit,& quintam partem Leu. e. s. adiiciet,admonuit,esse illa deo sanctificata.Sumptum est enim hoc ex Leuitico,ubi sic scriptum est; Si peccauerit in ijs quae sunt sanctificata Domino,ipsum,quod intulit damni, restituet: & quintam partem ponet supra rnon quidem quod quinta pars vetere ritu,& more sit nunc addenda onenim hoc significat, sed rinituendum esse quod ablatum est: di amplius,
118쪽
aut argenteum sanctificatum,aut velum nemo ad proerium usum sibi ve- dicet: nefas enim est. & qui in eo palam deprehensus fuerit, excommunicetur. Vas aut velum sanctificatu vocat quod est ad usum & ministerium ecclesii ae deputatum. Haec ergo sunt priuilegia ecclesiarum, quae hic dicit. S. Anactetus, scilicet vires earum ut vasa,& vela,quae ad usum &ministerium ecclesiarum destinata sunt,habeatur,& sint domino sanctificata.Eκ quo fiat, ut sacrilegium sit excommunicatione dignum iuxta sententiam Apostolorum, eas res tollere: & usum vasorum & velorum eius sibi vendicare.Sic enim interpretanda esse priuilegia ista ecclesiaru, quae sanctus Anactetus dicit,ratio ipsa & cosequentia dictorum conuincit. Cur enim postquam dixit,res ecclesiae tollero sacrilegium esse,subiunetit statim, priuilegia enim ecclesiarum,& sacerdotum sancti Apostoli,iussu saluatoris,muiolata esse decreuerunt,nisi quia hoc voluit Dominus,ut sicut ecclesiet sunt Dei,ita res earu sint Dei Θ Vnde Apostoli iussu eius, dito canone decreucrunt, sanctificatas esse Domino :& excomunicandos, qui eas tolleret: aut usum vasorum,vel veloru ecclesit sibi vendicarent. Cu ergo clare dicat S. Anactetus,voluisse Apostolos raec esse ecclesiarum priuilegia,sci, licet,ut res earum essent Domino sanctificat ,& hac sententia in canoniabus Apostolorum reperiamus,satis contentiosus fuerit,qui negauerit, citasse hic Anactetum nos, quos dixi, canones, quia eos totidem verbis nolagat Item Iulius pontifex canonem Apostolorum de rebus ecclesis ablatis citat in epi. a. postqua enim dixit, cum suis rebus auctoritate huius sansedis proprias reddidimus ecclesias,subiungit paulo post, est enim in antiquis decretum statutis,ut aliena qui invadit,no exeat impunitus: sed cum multiplicatione restituat. De rebus ecclesis loquebatur,interpretatus' est,canonem Apostolorum,qui iube ceram, & oleu ecclesit ablata restituere: & insuper addere quintam parte. Etenim,quia hoc de quinta parte insuper adi jcienda sumptum erat ex Leuitico, interpretatus est I hus,nihil aliud per hoc signincari in canone Apostoloru, quem ille antiquum statutum voca quam restituendii esse,id quod ablatum est, & a plius.Hoc enim significalicum multiplicatione. Rursus idem Anactetus, canonem Apostoloru 8.citat in epi. r. loquens enim de diaconis, subdi conis,& alijs ministris,quos iubet, ut secu habeat Episcopus in solemnioribus diebus,cum sacrincat,subiungit, Peracta autem consecratione,omnes communicent,qui noluerint ecclesiasticis carere liminibus: sic enim Apostoli statuerunt:& sancta Romana tenet echlesia. Itaque de ministris ecclesiae loquitur hic Anactetus, ut Ιεmarus quoq; Rhemensis Archiepiscopus obseruauit, & intellegit,sic enim ait,Sanctus Anactetus Papa,& martyr 8.capitulu eorudem Apostolorum statuisse testatur, ut ministri altaris iacta oblatione communicent.Hactenus Igmarus.Canon vero Apostolorum hic citatus a S.Anacleto sic ait,si quis Episcopus,aut presbyter, aut ex numero ministrantium facta oblatione non communicauerit, causam dicat,vt si probat ilis sit,ignoscatur: sin vero non dicat, excom nicetur,ut qui noceat populo: & suspitionem moueat in eli, qui obtulit, Satis etia cum hac extrema parte canonis couenit quod idem S.Anaci tus subiungit, quod magis adhuc declarataocutum esse eum hic de minu
stris ecclesit, di de canone Apostoloru,Seruite inquit propheta Dauid
sententia e nonis apostol. I.citata a I
re etiam Igmato Rhemensia nemogo in
peracta consecratione omnes communiisemta
119쪽
in timore,& e cultate ei cum tremore,adorate pure, ne sorte irascatur, tapercatis de vir ille enim non perit de via,qui recte graditur: & prscepta custodit maiorum. Docerii ergo omnes oportet, qui Domini sacerdotio funguntur,ut caeteros instruant,& sibi proficiant. Itaq; non de laicis, sed ut dixi, leministris altaris, qui lacrificanti astant, accipiendum est, quod S.Atiactetus est,pcracta autem consecratione omnes communicent, qui noluerint ecclesiasticis carere liminibus. Sic enim Canonem Apostolo rum,que citavit,interpretatus cst.Praeterea Alexander cauens Episcopis aduersus eos, qui iniuste eos vexat,& persequuntur, sic ait in epi. r.Similiter si huiusmodi personis quedam scripturae quoquomodo per metu, aut fraude,aut per vim extortae suerint: vel ,ut se liberare possent, quocunque ab eis conscriptae vel roboratet fuerint ingenio,ad nullum cis pretiudicia, aut nocumentum prouenire censemus: nec ullam eis infamiam, vel calumniam,aut a suis sequestrationem bonis unquam auctore Deo,& sanctis Apostolis,corumque successoribus,sustinere permittimus.Consessio v ro in talibus non compulsa, sed spontanea fieri debet.Cum hoc pontifex sancire se dicat auctoribus sanctis Apostolis,& eorum successoribus, nocesse est in selitenti js canonicis,quas nobis S. Apostoli relique rut, aliqua indicare, ex qua haec Alexandri lentcntia primum manarit, & ortum cu-xerit, quq postea ab alijs Apostolorum successoribus magis explicata, &Sententiu e - aueta tueritvi igitur canon Apostolorum 7 .ex quo varis regulet eccle-nu' 'pse μ' a successoribus Apostolorum, & sanctis pontificibus ducis bunt, qui iubet,ut Episcopus Maliquo crimine a fide dignis accusatus,necessario vocetur ab Episcopis: et si venerit inquit & confessus fuerit,ipso c uicto poena decernatur. Cum ait,si confessiis fucrit,ipso couicto,satis declarat canon,confession ter metum,fraudem,aut per vim non esse c fessione,si desit ελεγχοt,id est, probatio conuincens. Qui vero sponte sua, idest, sine metu,staude aut violentia confitctur, hic a se ipso conuincitur. Confessio enim, scilicet conuincens reum, non compulsa, sed spontanea fieri debet,ut ait S.Alexander, qui hunc plane canonem Apostolorum,&secutus,& interpretatus est. Itaque quod additum est in canone, in viil , id est,ipso conuicto poena decernatur,satis declarat,ad decerne dum ulli Asirib ,, id est poenam canonicam infamiae,aut alterius generis, non debere valere metum,aut fraudem, aut vim, si desit probatio crimianis. Dicam ergo rursus, quod paulo ante, cum hic citet Apostolos auctores pontifex Alexander,& secundum eorum sententiam & auctoritatem dicat se hoc decretum de chirographis ab Epistopis per vim extortis 1 cere,& nos canonem habeamus inter apostolicos,quo vis, & sentetia huius decreti continetur,satis contentiosus fueri qui neget ad hunc cano nem retulisse Alexandrum, quod dixit,censere se sic auctore Deo,& se ctis Apostolis. Addidit aure & successoribus eorum, ut admoncrcet nos, qui Apostoli sancti ecclesie tradiderunt, successores eorum accepisse,&conficinasse; & qui per successionem acceperant, eos item ecclene tradidisse. Vndebeatus Clemens in cxtrema sere parte libri 7. enumeratis ει piscopis,quos S.Apostoli,dum querent, tanquam successores ordinarsit, subiungit in persona Apostolorum, hi sunt, quos paroecijs pr secimus equorum doctrinae semper memores,seruate nostros sermones, & Domunus sit vobiscum in infinita saecula. Et beatus laenius loquens lib. q. c. q. .-o uir ut ii ta deit
120쪽
a ca- ab eodem Arelatum XV in citatus
conturbat ecclesiae, ab eius liminibus arceatur; neque cum fidelibus comunice qui corum bona auertit. Loquitur Alexander in eos, qui miniasterium sacerdotis impediunt, quominus legatione sua, qua ad Deu pro populo fungitur, prodesse multis possit. Canon autem Apostolorum ex-
comunicat omnes fideles ingredientes in ecclesiam, & audientes scripturas,sed postea recedentes, nec assistentes orationi,neque comunioni: hos Inquam excommunicat laqua perturbatione ordinis facientes.Hi enim perturbatione ista ordinis luspicionem inijciunt contra utilitatem publicae orationis, quae ab ecclesia fit: & contra communione sacram, quae ibi celebratur:& nocet populo.Hi denique sunt,qui, Vt ait S.Alexander,cau Mens epistoletiana dei impediui: & statu conturbant ecclesiae.Rursus, in prima epi. citat Hi - Di
idem Alexander aliam sententiam Apostolorum canonis 3 i .Quod autu 'esueta u inquit ad alios iudico prius non debeant, quam ad se sic enim est in ve ii Vatic no. iusto exemplari vaticano) sacerdotes, Vel actores idest, Episcopi accusari, ita a tempore Apostolorum & insta, obseruatum, & definitum inuenimus, Si quis crga Episcopum vel actorcs ecclesiae quamlibet querelam, vel actionem iuste se habere crediderit, ipse redemptoris sui, cuius actio ' nostra est institutio, viarum non immemor, sed sectator egregius,&c. noprius primates, aut alios iudices adeat, quam lysos, a quibus in i sum exinimat, conueniat funiliariter, non semel, sed i issime, ut ab eis aut sua iustitia accipiat: aut iustam excusationem. Si autem secus egerit, ab ipsis
α ab aliis communione priuetur,tanquam Apostolorum, patriique alio rum cotemptor. Eandem sententiam citauit Anactetus,ut paulo ante no
latum est. Illud autem obiter admonendum est, ne quis corruptum esse putet hunc epistolae locum, & legendum, auctores aut rectores ecclesiae, cum potius legendusit actores ecclesiae,quia sic olim vocabant, quos nucdicimus. dispensatores ecclesiae, qui sunt Episcopi, . tabis enim graece, P risi 'ξ ut nuc interpretari solemus,dispensatorcs, sic olim interpretati sunt actores. testis est interpretatio latina antiquissima epistolae ad Galatas,in qua dum φος ηοVerbum oeconomi Graecum sic translatum est, cum ait, quanto tempore α' '' 'li res paruulus est,sub tutoribus,& actoribus est. Et in vetustissima intem pretatione Irengi lib. c. q. in fine.Quis igitur inquit erit fidelis actor, Gal. bonus do prudens Graece cst οἰκ ,-uo. Epis opi ergo dicebantur actores , hecclesiae idest,dispensatorcs,& sic etiam vocantur in epistola 3.Anaclcti. Deinde Eleutherius potifex, De accusationibus ergo inquit clericorii, i iiii Q super quibus cosulti sumus, quia omnes eorum accusationes dissicile est,
ad sedem Apostolicam deseris, finitiua Episcoporum latum iudicia huc deferantun, ut huius sanctae sedis auctoritate finiantur, sicut ab Apostolis eorumque successoribus multorum consensu Episcoporum iam definituest Sane quidem definitum esse hoc Α , Canone Apostolorum,& ad eius canonis sententiam h c Eleutheri j pertinere, testis est epistola An cleti
3. in qua canonem illum 3 .eisdem verbis citat,& interpretatur sic enim planarus ab A