장음표시 사용
151쪽
PRO CANON IB. APOSTOLOR. ne non possunt. Cum ergo talia erunt, quς ecclesiastici canones vitanda sanciunt,no liccbit eos soluere.Deinde subiungit: at, si ea ipsa, quε nullo detrimento aliquoties indulgenda creduntur vel rerum, temporumque cogit intuitus; vel accelerate prouisionis respectus excusat; quato magis illa sunt nullatenus mutilanda, quae nec ulla necessitas, nec ecclesiastica prorsus extorquet utilitas i Varias dispesandi caulas summa breuitate attigit. Deinde subiugit,idcirco fratres ista praetulimus,ne he lpecies, quas non licet offerre super altare iuxta constitutionem apostolorum, Coruq; successorum,ad domum sacerdotum deserantur: & a sacerdotibus benedicantur : & per simplicem benedictionem benedicta, demum a populis summantur. Fabi tantum,& vue,& cstera, quae apostoli constituerunt, super altare offerantur. Recitata sunt verba Eutichiani; & de hoc etiam canone apostolorum satis supra explicatum est. Recitemus dcinceps, quae Igmarus Archiepiscopus Rhemesis antiquus auctor,& iuris canonici prudentissimus, de nac re in collectione sua capitum ecclesiasticorum ex plui Petrus, ne dum aliquis Romanae
In canonibus Onciliorum, & postolorum.
n. a. in catiuS scripsit.nec ipse enim inquit stire fori rui, dis Episcopus,aliquem suum successorem aliquo pr iudicio,ac potestate
di irecandiis priuauit,quin eadem omni auctoritate,omni ecclesiae non solii antiquis , sed etia nouis institutis nunc leuius, nunc sevius consulere Posset: immo debere prout tempori suo oportunum videret. Hoc utiq; singularia Romanorum Pontificum decreta testantur; in quibus ipsi suorum tempora necessitatibus diuerso modo consuluisse leguntur.Niceni quoque canones Romani pontificis priuilegium ratum esse voluerunt, cum ad exempum eius omnium priuilegia prouinciarum iudicarent obseruanda. Iequaquam ergo aliud Romanus Pontifex contra canones agit,si quando illos pro consideratione temporum nunc intendit, nunc remittit: cu& ipsi canones tale ei priuilegium indubitanter concesserint. Sed, & alij Episcopi, & si nullo modo, ut praesul apostolicus vel canones instituere, vel iam institutos iudicare valeat,aliquado tame pro modulo suo aliqua statuta temperant, & hoc maxime in legibus poenitentium; quod etiam
canones illis concedunt. Nam Nicenum concilium Episcopis coces. t legitur,ut digne poenitentes humanius tractent: & canonicam seueritatem in eis aliquatenus mitigent:debent enim iuxta Innocentium Papam attendere confessionem poenitentis, & fletus: & lachrimis corrigentis actum iubere dimitti,cum congruam viderint satisfactionem.Nam iuxta Augustinum, In huiusmodi poenitentia non tam mensura temporis quam doloris attendenda est. Nequaquam autem ecclesiastica disciplina subsistere posset, si non pretiui apostolicus illam auctoritatem haberet de canonibus, quam supra retulimus. Nam praecedentium patrum statuta ecclesiasticam disciplinam non tam instruerent, quam coiiunderent, si nulla ratione a successoribus eorum immutari possent; cum tamen necessitas temporis nunc mitius nunc seuerius incededum persuaderet . quod illum non latcbit,qui pr cedentium patrum,& subsequentium statuta diligenter inuestigare curauerit. Nempe si beatus Gelasius numerum annorum,quos sui antecessores singulis gradibus pr fixerunt,immutare no potuisset, penuriae clericorum sui temporis Per presbytero etiam laicis infra annum maturatis,nullo modo succurrisset. Item, si moderni potifices antiquorum rigorem canonum super lapsos lacerdotes remittere nequiauissent,
152쪽
penitus stareuissent, ipsa Christiana religio destituta sacerdotali ossicio
non posset: cum iam pene nulli sacerdotes nisi criminaliter lapsi reperiatur; quos antiqui canones deposuisse leguntur. Hactenus Igmarus de potestate pontificis in dispensandis canonibus non 1 olum conciliorum, sed etiam apostolorum. Canones enim apostolorum hic auctor dicit,cum canones antiquos dicit,ut exemplo canonis a s .docuit,qui in crimen fornicationis aut periurij,aut furti lapsum deponi iubet. Sic itaque de ecclesiasticis legibus,quq ad conseruandum ordinem, & decorum date sunt, habendum est,eo quidem illas spectare,ut plerumque fiat, aut non, quod iubendo,aut uctando sanciunt: quandoque vero,cum aliter rebus,temporibus ocis,personis in Christo consulendum est,tocii non habeant. Hac enim esse naturam ordinis,& legum,Plato etiam ratione naturali docente,assecutus esse videtur,cum ait libro I o. de legibus, ordine, & leges eo spectare, ut partim quod volunt, maiore ex parte sanciant: partim nihil penitus sancire possint. Hinc error Magdeburgensium, qui hos canones sanctorum Apostolorum negant: quia nimium inquiunt sit in cis usus excommunicationis: tollunt enim distinctionem temporum,& rerum.Vt cum iubet canon, si quis clericus in Caupona mani Quo deprehendatur, poena sit excommunicatio. Etenim si omnes fideles,quscunque sunt, set
ρ-id est boni famae, facere oportet, ut Paulus Apostolus Philippenses
hortatur,quanto magis clerico S,qui exemplum,& forma debent esse laicis i non enim bonς tamς est,inuitari laicos exemplo clericorum ad Cauponas,ubi gulae indulgeri solet.Sed hoc malum leuius iam factum est frequentia. Quae autem parua videntur,& frequentia sunt,non oportet poena excommunicationis sanciri: ne homines contemnere leges assuescat. tempore autem apostolorum grauius erat,& rarius,idcirco h c pcena par
culpet esse videbatur: quam quidem disciplina illius teporis requirebat.
Quomodo ex eo cluod Magdeburgenses in prima centuria confitentur, O quod Paulus ad Corinthios scripsit,conuincatur eges ecclesiasticas ordinis, ac decori datas esse ab Aposolis. item sigillatim de quibusdam canonibus Apostolorum, quos ex loco apostoli ad corinthios necessario concluditur,ab Aponolis traditos esse,Gr unde natisint eanones Ui,σ quis eorum sinis oe Uus.rursus sigillatim. de ati's canonibus apostolorum pertinetibus ad locum apostoli in epistola ad Corinthios de usterio sacrae racba stia, rite celebrado; quid in eo Corinthir peccarent auctore Cyrilla, quomodo id Paulus, non octolorum correxerit.Cur apostoli omnes canones ecclesianicos, quos postea Synori consecuta,tanquam ecclesia nec sarios, adiderunt.non composuerunt. O de exemplo Platonis rationι consentaneo, O quorsumspectent leges ecclesianicae lactis legum ciuilium . Er quid de eis diuinus Platoscripserit , o quomodo qui canones oriolora negare audent, plus Platoni, idere, rationi naturali, quam Monosis ab spiritu sancto eraditis tribuant. cap. 29.
SEd age iam quo magis veritas canonum apostolicorum appareat, o- per precium est,ut sigillatim de quibusdam explicemus. Cum igitur Magdeburgenses libro secundo centuri Uri insecap.7. apostolos confiteantur cerimonias ad edificationem ecclesie,& ab bonum ordinem,ac decorum ordinasse,ad idque probandum locum citent ex cap. I . cpistolae prioris ad Corinthios, qui est totus de ordine loquendi linguis in e clesia,& prophetandi,siue interpretandi,Vt tuc ratio, & vius ac necessitas eiulmodi charismatum,qui erant frequctia,poscebat,percunctemur eos,
Canonum e etesia meorum ratio,&propositum. Quando rancines eeclesasti ei loeum non habeant Natura ordiis nis Se legu auctore Platone.
Quomodo Magdeb. notandis canonibus apostoloru distinctionem rosi,& temporii tollant. Cur quaedam olim poena ex communicationis saneire tieeret,quae ia non liceat.
153쪽
stititille apostolos alia etia ad gubernatione eccless pertirentia , praeterea, ut ad ordinem &de is
spectabat, quaeips sponte sita
an credantivisse tunc alia a sanctis apostolis ordinata ad ordinem, & d corum, ut ipsi dicunt necessaria ξ quae omnia satis impropric cerimonias ijdem vocant : cerimoniae enim ad cultum Dei adhibentur aliud aute est cultus Dei: aliud ordo,& decorum eorum, quae in ccclesia fiunt; quod latius patet:quare aliud est constitutio cerimoniaru: aliud constitutio ordinis & decori: profecto non possunt negare,ordinasib alia, praesertim cum ipse idem apostolus totu illum locu his verbis concludat: omnia aute honeste siue decenter fiant in vobis, idest,in vostra ecclesia; de ijs enim,quae in ecclesia fieri debent,loquebatur. Atqui omnia honeste,& lecudum omdinem fieri non poterant in ecclesia, sine legibus ecclesiasticis; sicut nec in ciuitate,sine legibus ciuilibus.Vnde diuinus Plato,ut lsupra iterum memini, sic in lib. s. vim ingeni j, & naturalis intelligentiae, ac rationis sicci tus,scripsit: Quicquid in ciuitate ordine, & lege fit, multa bona parit:o dine,& lege fieri dixit,quod utrunque cx altero confici, in lege enim cinsistit conseruatio ordinis: & in conseruatione ordinis lex viget. Subiungit dcinde Plato. caetera vero, quae vel Ordine carent, vel male disposita sunt, multa ex eis, quae recte sunt constituta,disturbant. Ergo omnia docenter, & ordine facere, quomodo poterant Corinthi j,quod eis Paulus
praecipiebat,nisi quae ratio ordinis ac decentiae esset,didicissent paut quomodo hoc discere sine magistro potuissent, id est, nisi compositio ordinis & decori a magistro eodemq; apostolo Paulo illis tradita fuisset An in monasterio nouiti j nisi a praeposito regulas monastice conuersationis accipiant, omnia in monasterio honeste, & secundum ordinem unquam facient λ aut in ciuitate magistratus, iudices, dc reliqui ordines ciuium, si& institutis,& consuetudinibus,& legibus careant,quid deceat, quid om do postulet,& quid non, scire poterunt ξ Quis hoc dicat,nisi sensu comu-yi careat λ nisi volumus,positum esse decorum, & ordine in opinione cuiusque,quo nihil stultius: & non potius ratione, & certo iudicio costare.
An igitur necessarium fuit,ne quid tunc in ecclesia consulam esset,ut apostolus in charismate linguarum in ecclesia utendo modum, & ordine causa pacis conseruandae praescriberet,& non fuit necessarium, ut multa alia, quae semper in ecclesia futura erant,ita etiam coposita,& ordinata essent, ut sublata confusione,& decoro atque ordine seruato, pax esset ξ An minus, quam illud,necessarium crat,vi aliquid exempli causa dicamus,ordinare,ut est in i . canone apostolorum,ne liceret Episcopo, relicta parce-cia sua siue dioecesi ad aliam prosilire,quamuis multi cum cogerent λ nisi aliqua causa probabilis impelleret; ut si plus utilitatis in religione illic afferre posset, idque non sponte sua, sed iudicio multorum Episcoporti ac maximo hortatu. Haec enim est ecclesiastica lex apostolorum,sanctissima illa quidem & saluberrima: quae, & modum ponit ambitioni Episcopo rum,qua nihil potest esse ecclesiae perniciosius: & iustas Episcoporu tras lationes ab iniustis distinguit. Hanc legem Synodus Antiochena, ut valde necessariam,ne quando obsolesceret, renouauit. Rursus;an non crat Space,obedientia,modesti ordine, & decoro alienu, si ministris ecclesiae siue presbyteris,sive diaconis, siue alijs quibusq; clericis, relicta propria ecclesia,in qua ordinati,& costituti sunt, licere, inuito Episcopo, ad alia, morandi ibi causa, se penitus trafici re ξ & cu reuocati essent, impune noparerct an,nsi erat poena merit ut qui in ecclesia sua ministrare dedi nati essent,
154쪽
ti essent,id inuito Episcopo suo in aliena maluissent, ministerio ecclesia
stico prohiberetur & in comunione ac societate,tamquam laici,haberetur hoc continet proximus canon; cuius sententia in Nicena Synodo &Calcedonensi confirmata est.immo ipsa Synodus Nicena hunc canonem apostolorum in canone suo I 6. causa eum confirmandi citat, ut supra i co suo docui .Et quid, si Episcopus,ad cuius ccclesiam migrarunt uti, poenam vacationis eis decretam pro nihilo ducens, eos inter clericos recuriat λ an ordine, & compositionem ecclesie no turbabit immo maxime. oc ergo cauet canon, qui sequitur, qui comunionem huic Episcopo interdicit,ut, qui sit inquit δα&καλοι idest qui docet, non seruare ordinem. Satis hic canon verbo ipso quae est in ea ipsa re, quam prohibet,significauit, pertinere, quod iubet ad ordine, de quo Paulus dixit,omnia honeste,& secundum ordinem fiant in vobis. An non fuerit absurdum,si quis putet,aut hoc malum non Vidisse apostolos, neq; cogitasse, quasi non cuet in promptu,&,ut dicitur,ante pedes aut vidisse quide, sed,medicina ut fieret,posteris reliquisse, ac reseruasse, idest Nicenis patribus ξ ut iam trecentis annis,& amplius nullas ecclesiasticas leges, horuvitiorum emendatrices habuisset ecclesia. Illud vero omnium absurdissimum est,cum has leges canonicas sanctorum apostoloru ecclesia habeat, quas nullus recordetur, nec audierit non habuisse antea, & quas semper catholici per cunctum Orientemn Occidentem coluerunt, & in eis quicquam nouare semper veriti sunt, eas tamen hesterni isti, siue hodierni historici poetici negare ausi sunt . Sed observemus rursus alia, quae ad temperationem ecclesis,& ordinis ac decoricompositionem,& pacem omnino necessarium fuit, ut sancti apostoli prouiderent; ut quidem prouid runt. Si enim Episcopus, aut presbyter, auidiaconus merito propter crimen ministerio ecclesiastico prohibitus, rursus illud impune auctoritate sua tractare auderet,ecquid insolentius, aut ecclesii magis pestiferu, qua non posse ovem scabiolam a reliquo grege separari,& poste cotra, unius ex eplo multos perire ξ cum potius oporteret unius supplicio multos se 1iari. Est autem canon 28. apostolorum,qui hoc ne fiat,cauet . Item si Episcopus a viris grauibus,& fide,atque auctoritate praeditis de crimine allia quo accusatus, & iterum & secundo ac tertio, a quibus audiendus esset, vocatus venire nollet,& lucrum ex declinatione iudici j reportaret, quid hac impunitate esse,aut cogitari posset iniquius, & pestilentius aut quae rursus magis salutaris lex ccclesiastica esse poterat, quam ea, quae hoc te- terrimum malum emcndat λ qui est canon apostolorum 7 . qui illum vi, & minis cogit,ut vel se curari patiatur: vel si perire malit,eo percute multi seruentur. Canon,qui em xime sequitur,prohibet, ne hereticus aduersus Episcopum testimonium dicat : immo neque unus fidelis; quia scriptum sit,in ore duorum vel trium stabit omne verbum. De testimonio autem h retici reijciendo hic ratio habenda est: in quo enim suit,sicut apostolus ait,cor malum incredulitatis discededi a Deo vivo,& fallacia peccati obduruit,quomodo credendum est, non esse ei cor discededi etiam a fide testimonij s qui,inquam,fidem Deo non seruauit,quis credat,seruare velle homini sis ijs enim ait Archadius siue Charisius iurisconsultus exigendum est testimonium, quorum fides non vacillat. Satis vero in reli
quis illa fides vacillat, quae in religione iam lapsa est. De numero autem testium,
cogantur Magdet,. eoeedere. si hol ean nes Apost. negare perganti
Quid se om nium abfuidissimum in nega
Cur non sit habenda sides testi haereticia Hebr. a.
155쪽
Quomodo ex apostolo con siet, esse pre byterum minore EpiscopG.
testium,si apostolus ad Timoth um scripsit, aduersus presbyterum accii
sationem noli recipere nisi sub duobus,aut tribus testibus,quanto magis hoc apostoli in accusatione Episcopi,qui presbytero est maior, ecclesi stica lege sancire debuerui. Esse enim presbyterum minorem Episcopo, licet presbyteri nomen commune alioqui sit utriusque,vcl hic locus epistolae ad Timotheum necessario conuincit, no enim potest alterius iudex esse, qui non sit eo superior. Iam canon 29. cur ab istis apostolorum esse Can Apost. xy. negatur,qui eu,qui nummis obtinuit, Vt Episcopus, aut presbyter fieret, sic punit,ut Petrus Simonem Magum λ item cano, qui presbyterum, si Episcopo suo catholico contempto,coitionem facit,& aram seorsum tyrannice ponit, igne anathematis plectit; sicut Deus vero igne illos ducentos quinquaginta qui in illa aduersus Moysem,& Aaron seditione incestim obtulerunt, Cur a Ma deburgensibus Apostolorum esse non creditur Longum fieret, si vellem per lingulos canones pergere, quos sancti apostoli, ut pax in ecclesia conseruaretur, & omnia honeste, & secundum ordinem in ea fierent,composuerunt Ande enim nati sunt,& hic e tum finis praestantis limus, & usus summe necessarius, atque uberrimus fructus Quare etsi h c pauca proposito suffcere poterant, tame, quia illi' honeste,& ordine in ecclesia fiunt, que ecclesiasticis canonibus siue legiabus disposita sunt, tangam adhuc paucos alios ex eorum numero, quos idem apostolus in eadem epistola ad Corinthios paulo ante significauit. Postquam enim Corinthios correxit, qui,ut supra explicaui,contra institutionem Domini Dμοδεινδεο dest comas populares pro communione si cra,in ecclesia faciebant; nisi enim in Domini institutionein illi peccas.sent, non opus suisset Apostolo, illam repetere; si quidem non repetita , corrigi poterat,quod inuicem non expectabant ad concoenadum, si hoc solum peccabant; hoc,inquam,postquam corrcxit, & qua costienti praeparatione digne communicandum esset,& quo Ordine ac modo conco nandum admonuit, subiungit,c tera autem, cum venero disponam Interrogemus hic iterum Magdeb.que nam suspicantur,esse illa citcra,qua postolus dicit, que eodem pertinebanis nabemus enim nos in his eccI siastibus legibus non pauca ad huius magni mysteri j administrationem,& cultum rite adhibendum diuine disposita, &constituta, ut illud, ne quid Episcopus aut presbyter praeter institutum Domini super altare o L. ferat . hoc autem institutum in evangelio continetur: & Paulus repetit, cum ait,ego enim accepi a Domino, quod & tradidi vobis: quonia Dominus Iesus in qua nocte tradebatur,& quae sequuntur,de pane latum &calice offerendis. Canon vero ecclesiasticus apostoloru poena sancit,si sacerdos, quo tepore in specie panis & vini sacrificiu incructum facit, quicquam aliud super aram offerat;vt Corinthi j: qui non solii hoc peccabant in ecclesia,quod peracto sacrificio, cum in ecclesia ad manducandum coueniebant,non inuicem ex pectabat, sed illud etia, quod eos cibos,quos communi menst adhibebant, in altari una cum mystico sacrificio per sacerdotes preter institutionem Domini offerebant. Vnde usq; ad tempora lexis Synodi Constantinopoli in Trullo habit cum in multis ecclesijs sacerdotes oblationi sacrifici j incruenti uuas adhiberent, quas posteas mulcum sacra Eucharistia praeso distribueren consuetudinem istam ab instituto Domini, & ecclesiavica lege sanctorum apostolorum alienam ,
De eanonibus apostoloru ad cultum m)siei factisci perti
feredi sunt, eaetera, tum vene
thia ab apost lo reprehendi, in sinctam Eueharistia praeter insitutum
156쪽
tein canon apostolorum offerre nouas spicas,& vitas,dc legumina circun praua consu
fusa molis ad terendum,hoc est trita ioc enim significant beatus
quit, non sumus soliti integris granis vesci,sed tritis,ut sint commoda ad se x Synodi vescendum. At haec quid cin,non eo tempore cum offertur sacra Euehari P 'h V 'sti Mofferre Deo licet, sed alio, tamquam primitias frugu, ad agendu oratias et,qui huiusinodi fructuum munere corpora nostra alit,& auget. Permittit item oleum ad lucernas ecclesiae, & thus ad aram tempore oblationis offerre. h c lex per uniuersas ecclesias catholicorum Orientis,& Occidentis,usque ad hodiernum diem reli Sio te seruatur, qu ut aliquando remitti queat,nulla necessitas,nec ecclesiastica utilitas requirere poterit, ut Eutichianus Pontifex in extrema parte epistolae ad Episcopos Beticae scripsit, ubi hunc canonem, ut antea dixi, nomine Apostolorum citauit. Percunctemur igitur Magdeburgenses centuriatores,unde ecclesia hanc
legem accepit, quam consuetudo confirmauit cui scriptura beati Pauli patrocinatur quae ratione ecclesiasticae utilitatis,ac fide defenditur vnde,inquam,nisi a sanctis apostolis,qui ecclesis catholics administrationsiecclesiasticis legibus, quas canones,ut pe dixi,nominarunt,constituerunt,ut etant omnia decenter, & ordinate disposita . Sed reddamus alia legibus apostolorum sancita,ad propositum locu apta,de ijs, quae ad mysterium sacri Eucharistis rite in ecclesia celebrandu pertinebant; de quibus apostolus cum ageret,cltera dixit,se,cum ad Corinthios veniret, dispositurum. An non pertinebat eo,Vt poena sanciretur,Vt quidem canone Caa. Amst. L8. sancitum est, si Episcopus, aut presbyter, aut diaconus, aut alius quiuis
ex ordine clericorum,cum communicandum esset, non communicaret rnem tamen causam iustet excusationis afferret An si hoc eis impune liceret,hoc exemplo populum a comunione non auocarent & suspicionem in se,cum sacrificium faciunt, mouerent,quasi no rite sacrificassent quantum hic scandali,& periculum ruini animarum λ an igitur minus necessi rium erat, ut hanc quoque suam, & aliorum apostolorum ecclesiasticam Iegem Paulus Corinthijs daret,cum c tera ad eos profectus,ut promisit, . 'dii positurus erat,quam eam,que dicta est, de illis scilicet speciebus in ara tempore sacrifici j solum offerendis, quas Dominus constitui Tet Praeterea,n fideles in ecclesiam ingressi, postquam ibi in ecclesiastico conuentu ad sacrificium,scripturas,idest lectionem elistolae,aut prophetiae, & euangeli j audierunt,statim recederent, cum nulla necessitas cogeret non permanere in oratione,& communione,an non esset liqc α αξία sic enim ca Can. Apost. ν.
non Apostolorum s. qui id vetat,vocat: idest perturbatio ordinis ecclesiae. Quis hoc negare potest aut dubitare dignus ergo est hic canon sanctis apostolis: & ad illa maxime pertinen quae Paulus scripsit se dispositurum de ecclesit ordine in sacre Eucharistit mysterio rite coledo,& tr ctando;de hoc enim,ut saepe dixi,agebat. Ad haec,cum ij,qui propter peccatum aliquod graue,ex ecclesia eiiciuntur, ut primi parentes ex paradi- 'so eiecti sunt,quia is,qui ecclesi pr est, indignos eos participatione sanctorum mysteriorum,quae in ecclesia celebratur, publice iudicauit,si quis postea una cum eis, aut in ecclesia, aut domi oraret, quos adhuc glacitus Ignis, qui est excommunicatio,ecclesia prohibet, ut primos parentes ille
157쪽
Quanta esset vis leguia Platone explicatsi est,quod in te
li non omnes ecclesassicos canones, qui postea aediti sunt, nobis tradiderunt
gladius flammeus, & Cherubin, qui ante paradisum voluptatis ad custodiendam viam ligni vitet collocatus fuit ngressu paradisi prohibebat, an non iudicium ecclesiae improbare iste videretur & sapientior esse velle quam Cherubin Θ quod verbum multitudinem scientiae significat, ut quili braice callent,interpretantur.nec hoc solum, sed ipsi etiam excommunicato noceret, nisi eius communionem declinaret; ut nocet ςgroto, qui
ei medicinam fieri prohibet. idcirco enim ex ecclesia iste eiectus est, ut, cum vetatio ista, siue declinatio multorii satis doloris attulisse isti videatur,sicut apostolus de incesto illo Corinthio dixit, ut spiritus eius saluus sit in die Domini,tunc in ecclesiam recipiatur. Neq; vero in publica tantum ecclesia cum isto orare ecclesiastica apostolorum lex vetat,sed domici iam: quod ubicunq; sunt duo, vel tres congregati in nomine Domini, ibi ecclesia qusdam priuata,ac domestica sit, ut Paulus in epistola ad Romanos vocat. Sed haec hactenus. Opus enim esset integro libro,si propositum esset docere sigillatim, quemadmodum hos ecclesiasticos canones apostolorum partim scriptura defendat, partim ratio: uniuersos vero prisca consuetudo confirmet: & fides catholicorum omni tempore, ubique custodierit. Has igitur ecclesiasticas leges sancti apostoli ciuitati Dei, id est ecclesiae catholice,tan qua necessarias,reliquerunt, qui perfecte ab spiritu sancto didicerant, quod ratio insita diuinum Platonem utcunque docere potuit.Sic enim lib. de legibuS,Vt iteru repetam, scripsit, quicquid in ciuitate ex ordine, ac lege fit, omnia bona parit: alia vero, que vel ordine carent, vel male disposita sunt, multa alia,quae ordinata sunt, dissoruuunt. Quis ergo ita ccecus,aut contentiosus sit,quin sanctos apostolos ec
clesis sanctet legislatores multo h c maris & cosiderasse & prouidisse credat,& cofiteatur Rursus Plato lib. I et .Illa inquit qui ad leges pertinc
si recte sancita sunt ,praecipua vim inter omnes disciplinas, ad efiiciendumeliorem,qui ea discat,habere possiant. Quae quidem Oportet, ut bonus iudex apud se,tanquam aliorum remedia,salutifera seruet; & his tum se,
tum ciuitatem emendet: ac probos quide in Virtute firmet,atque augeat: prauos vero ab ignorantia, & intemperantia ac timiditate, &,ut sum in
tim dicam,ab omni iniquitate, quoad fieri possit,quicunq; curabiles sint, reuocet. Hanc vcro tantam vim legum aspiritu sancto discipulos, & apostolos non didicisse sed potius ignorasse, vel nea lexisse, quemadmodum credere par sit: an non potius qui sic cogitet, a sensu communi abhorrere videatur Sed dicet tortassis aliquis iliorum, qui undecuque qu runt, uid in has ecclesii asticas leges utcunque ob ijciant,Si leges ecclesiasticasancti Apostoli dederunt, cur tam multa successoribus sancienda reliquerunt cur potius ipsi,si semel leges dare coeperant, hanc partem absoluta non reliquerunt s nec hoc 'uidem rationi consentaneum erat, quod idequoque Plato persuadere istis poterit, si quid rationis habere voluerint. Sic enim ille libro 9. cum non ignoraret, multa se pr termittere, ut ratio ac necessitas postulabat,Cum iudicia inquit in ciuitate recte,quantu fieri potest,costituta sunt,ac iudices postea futuri, bene educati,& omni diligentia explorati erunt,multa ibi eiusmodi iudicibus recte,atq; honeste committuntur,de ijs, qui alij alijs debeant; ut quid eos soluere, aut pati oporteat, iudicent. Nos vero non sumus reprchendendi,si de plurimis, cisi maximis,non eis leges sancimus, quae iudices,paru alioqui eruditi,
158쪽
LIBER PRIMUS. possint perspicere; &, ut cuique culpae par poena irrogetur, facere. Igitur,quia,quibus leges damus, non existimamus, esse eos huiusmodi reruiudices omnino imperitos, & ineptoS,Plurima illis comittere nos oportet : immo,quod saepe,& dictum, & in superioribus legibus a nobis iactu est,descriptionem quandam,ac formam poenarum proponimus, ut exempla iudicibus nunquam extra ius egrediendi pretbeamus. Hlud praeterea dicendum est,si,aut omnes natura sua recte,& composite viverent,aut in omnibus scientia esset,neque tunc, neque modo ecclesiasticis legibus opus esset . nunc vero utrunque falsum esse, non solum Apostolus testatur, qui ait, legem non esse positam iustis, sed iniustis, & peccatoribus; & in alio loco,non in omnibus scientiam esse; sed etiam pDilosophi, tam et si vcritatem perfecte non cognouerunt.sic eni rinceps,& quasi Deus eorum lib. 1 o. de lesibus ait, quae nos aduerbum interpretati lumus,Nullus hominum est,cui sit facultas a natura data cognoscendi, quae hominibus ad vivendum in Rep. conducunt,& postquam cognouerit,amplectendi,& perficiendi ea. si quis vero diuina sorte, ea ingenij facultate natus es.set,huic nullis legibus ad imperandum animo suo esset opus: nulla enim Iex,aut ordo praestantior quam scientia est .non enim fas est, qui tali metite priditus sit,ulli hunc parere,aut seruire, quin potius omnibus praeesse, si verus est, & vere natura liber.nunc vero nullus hominum sic est, sed ex parte aliqua parua:quo circa secundus gradus eligendus est ordinis,& letis. Et paulo post,legum itaque inquit ut apparet, partim propter pro-os viros componuntur,ut eos doceant,qua cosuetudine,ac moribus uti debeant,ut inter se ament: aliq propter eos, qui disciplinam fugiunt, α intractabili natura sunt; nec ullam operam dant,quin ad omne vitiu ten dant. Recte hic a Platone dicta sunt,quae, qui ecclesiasticas leges aposto lorum negant,si vidisse apostolos non concedunt,sequitur,ut melius Platonem ciuitatem suam composuisse concedant,qui ordinem,& leges de dit,quam apostolos ecclesiam; ac plus etia φο--αHω tribuant,qua spiritui sancto omnis persectae sapientiae doctori, qui S.Apostolos erudiuit. utrumq; horum quam sit impium, miseri sunt tui si ignorant: longe vero miseriores, si intelligere nolunt. Sed, quia nimis multa hoc primo libro pro defendendis canonibus complexi sumus, ordiamur iam secundum: ut defensionem epistolarum priscorum pontificum aduersus eosdem accusatores, adiuuante Deo, patrono veritatis, aggre diamur. i
159쪽
FRANCISCI TVRRIANIs OCIETATIS IES V.
Aduersus Magdeburgenses Centuriatores proil Epistolis decretalibus pontificum. Apostolicorum.
M M I A , quae a Magdeburgensibus in canones Apostol ru obiecta sunt, tanqua nodos quosdam libro primo Si nistae Hosi Cardinalis lectissime, expedivimus,& dissoluimus:tum que in ijs ipsis canonibus,quos temere reprehem debant, non intellixerunt,&de quibus alij non reprehendendi, sed sciendi causa quaerere solent, explicaui
mus. Deinde testimonia veterum, quibus carere eos iactabant, permul- ta ex Synodis, ac sanctis patribus produximus, & recitauimus. Ac tandem Apostolorum canones esse, quos negabant, pluribus rationibus ψconfirmauimus, & exemplis docuimus. Hoc secundo libro ad ea respondere aggrediemur, quae in epistolas priscorum atque Apostolicorum pontificum ijdem Magdeburgenses obiecerunt, ut vel fictas esse vel dc-
prauatas probarent; neutrum enim,ut antea dixi,conscientia redarguente, asseuerare audent. Sic autem visum esse istis,mirum videri non debet, ut olim Manichaeis visum est,nouum testamentum negare: Ebionitis Pauli eeistolas : Marcionistis aliquas ex eis r&alijs haereticis alia; ut eorum institutio ex haeretica ratione suscepta poscere videbatur; pr sertim cum iam isti epistolam Iacobi, & alios quotidam libros veteris testamenti negarim. Istud vero magis mirum sit,si qui cxistant quos tantillum accusa- Rom. tione sua moueant. De in loquor,qui ingenio, eruditiope,& diligentia pr stant: dc quod magis necessarium,& melius est ad sobrietatem sapere. Volunt,non Vlterius progredi cupientes,quam quo ingenij acies,& lumediuinum eis ostensum pertingunt. Hoc enim facere hominum est ingeni js non intemperanter abutentium, qui ex eis sunt,quos propheta dicit, non am lassi supra se; &apostolus interpretatus est, se ipsos in se metiri; & se secum comparare secundum mensura regulet, qua mensus est Dominus.Quid enim,si qusdam in his epistolis quandoque occurrunt, o L Pα 3. Currunt autem perpauca qui non omnibus expedita sint s an idcirco de earum auctoritate hi dubitarim e minime: non magis quam quia in epistolis Pauli quidam sunt dissicilia intellectu, ut beatus Petrus testatur, idcirco licere libi putent,suo ista,& non sensu apostolics traditionis accipere. Quid enim tunc faciendum in dissicilibus, & obscuris, duobus verbis videtur mihi beatus Petrus in eodem loco divine admonuisse, cum ait,
160쪽
deprauari ista Pauli difficilia ab indoctis & instabilibus. Ergo quia non l.Cong. omnium est scientia, sicut Apostolus ait, discat prius, qui vult scripturas
sanctas non praue interpretari. Est autem prima discendi regula,ut inter pretando, a fide ecclesiae, & apostolicς traditionis sensu non discedatur. vi quod ab initio auditum cst,in nobis permaneat: & ut apostolus ait, ad quod prius venimus, hoc enim significat verbum Graecum 3'eadem regula permaneamus. Quod qui non faciunt, hi sunt indocti,& instabiles,quos beatus Petrus dixit. Liceat ergo mihi,aliquid simile de his pontificum epistolis dicere: nihil enim prohibet minora cum maioribus conferre,cum aliud sit conferre: aliud quare, quod non facimus .itaq; si quis non intelligit, quemadmodu epistola Clementis ad Iacobum statre 1 omini ante annos 8. ia mortuu scribi potuerit: quomodo sanctus Anactetus alioqui eruditus, Cephas interpretatus est caput: quomodo be tus Petrus primitiae Apostolorum suerit,cum sit Andreas Dater eius prius ad apostolatum vocatus: quomodo Episcopus cum laicis *culares causas iudicet: haec inquam,& si quae alia huiusmodi sunt,qui per se non asse iritur,si est ex ijs, quos paulo ante dicebam modestos,& temperatos, ab i ijs quaerit: & se interim intra modum suum continet. Neque discedit ab eo,quod in ecclesia serri,& in eam emanasse ia olim scit:& ipse si quid dicat,cum alij, sicut Apost. est,reuelatum fuerit sedenti, prior tacet: potestis enim inquit per singulos prophetare. Quare si qui,quod ipsi ignoran alios non putant interpretari posse, nec aliis credunt posse reuelari, i cos , ..isti sunt, qui nolunt per singulos prophetare: quin potius quod in omni bus ecclesijs docetur,facile relinquunt, ut suas prophetias sequantur: at que ita ex Deo pacis Deum faciunt dissensionis; quod nostra hac aetate Luteranis,& ex eorum grege Magdeburgensibus centuriatoribus euenisse videmus. Accessimus ergo ad defensione epistolaru non propter eos , de quibus dixi,magis misit este, si ipsi tantillum istorum accusatione moueatur . non defendimus,in quam eos, qui armis spiritualibus bene tecti, atq; muniti sunt, doctrina,diligentia, ingenij temperantia, prudentia, &sanitate fidei. Sed inermes,& imprudentes defendimus: in quibus istorum tela vel iam h serunt; vel periculum est,ne aliquando haereant, ut ea partim extrahamus: partim depellamus. Ac quia Magdeburgenses in prooemio accusationis suς prudenter eos tacere dicunt, qui, quia de multis & magnis rebus ex epistolis veterum,& apostolicorum pontificum testimonia proseruntur,non prius fidem testimoni js adhibent, qua ad nomniam veritatis & fidei singula examinarint,pari ratione, ac istorum etiam sententia prudenter item ij faciunt,qui non prius earum accusatoribus fidem adhibent,quam singula, quae accusant,ad candem normam veritatisse fidei examinarint. Quod quidem quia nos iam secimus, consilium &rationem istorum secuti, id est, quia singula diligenti studio examinauimus,rationes examinationis nostri in medio ponemus,ne iam,sicut beatus Martyr Cyprianus Demetriano respondit, non verecundiae sed dirudentiae esse incipiat quod tacemus: & dum criminationes falsas refutare Qui ea usi ne cotemnimus, crimen agnoscere istis fortasse videamur.Deinde ut si quos ex imperitis,suis commentis in eundem errorem induxerunt, ostensa lu- 's' ce veritatis ad rectum sensum reuocentur: ut enim idem Cyprianus contra eundem Demetrianum mendaciis quoq; decipientem scripsit, qui ad