장음표시 사용
301쪽
Ρ RO EPIST. PONT.bue ei virtutem sanandi, & sugandi demones: illud vero est verbum Dei, Per Christum spem nostram. quod si non frustra adhibentur ad sanctificationem creaturae verbum Dei, &ista neque ad solam fratiarum actionem,ut docui,consequens necessario est, Vt aliquid in ipsa creatura ad utilitatum nostram efficiant. quod si saltem hoc solum negatis, tantam scilicet virtutem tribui aquae sanctificat , ut gritudines sanet, & d mones expellat,& non nobis,tanquam domesticis testibus,ri dicere soletis, nec experimentis nostris fide adhibetis , qui quotidie in ecclesijs nostris
vinulem spiri cernimuS in cnergumenis tremere,& cruciari a mone cum aqua sanctit lem in ficata asperguntur,adhibete saltem fidem antiquis & veris historijs:Legi-ήb. ' te,quae Eusebius non a nobis subornatus, nec heri,aut nudius tertius, sed die experimur ante mille trecentos annos de Marcello Apam eoru episcopo & de aqua
anctificata lib. .historie eccl.co I .scripsit, cum pretor quidam Christi Ni uo Euse nus auctoritate edicti Constantini Magni,& iussu Marcelli episcopi tem-bii de plum Iouis munitissima substructione aedificatum vellet subuertere,circa fossis inquit columnis,&subiectis lignis immisit flammam: sed hanc d mon pronibebat,& resistebat ignis efficaci q.cum igitur multiplicem incedij conatum inutilem experirentur,faciunt ea de re certiorem pastorem, qui statim ad templum Dei currens iubet afferri aquam in vasculo , qua supposita sacro altari ipse in faciem humi prostratus benigno supplicabat Domino,ne ulterius progredi dimonis tyrannidem pateretur, sed infirmitatem illius detegere,& suam Potentiam demonstrare velle ne qua hinc maioris detrimcnti occasio infidelibus existeret.hic & alia huiusmodi precatu figura crucis aque indita,Equitium quendam diaconum fide, ac struente spiritu munitum aquam sumere iubet & velociter currere, ac flammae aspergere, quo facto,impatiens tactus aquae dimon ausu sit,&ignis contraria sibi aqua quasi oleo excitatus ad ligna statim adhesit,&momento temporis absumpsit. tunc columnae,sublatis sulcimentis,cum . ipsae collaps sunt,tum secum aliarum I a .ruinam traxere: templiei; pars, quae cum columnis fuerat coniuncta,una corruit pondere conuulsa. fragor autem totam urbem peruagatus crat enim ingens cunctos ad rei spe, ctaculum conuocauit;ac comperta fuga aduersaris demonis,ad laude omnipotentis Dei lingus eorum incitauerunt. hactenus Euseb. videtis ne Magdcbursenses quemadmodum creatura aquae a sacerdote per verbuDei & orationem,qua implorauit auxilium aduersus d monem,sanctificat virtutem spiritualem ac diuinam, & aduersarijs potestatibus horribilem acceperit an vos dissiciliores eritis ad credendum, quam Apamati illi,quos narrat Eusebius illo miraculo commotos Deum laudasse aut dicturi estis magum fuisse Marcellum illum sanctum virum & per virtutem crucis, id est per verbum Dei pro nobis crucifixi magicam armasse ad
Namtio. S.F- uersus d mones non credo,ita impii eritis,ut hoc dicatis.ac si hoc exem-
. . h. b. plo contenti non estis,legite aliud simile apud Epiphanium libro 1. comoediaiae. tra haereses tomo 2.in haeresi Ebionitarum, quod ex eodem ipso,cui accidit,narrat se audisse.erat autem is Iosephus quida ex Iud o Christianus, valde opulentus,& imperatoris valde pij amicus, cu igitur Iosephus vetilet in Tiberiade templum aedificare, essetq; opus calce,& alia materia, caminos inquit extra urbem multos sacere iussit, septem credo numero, quos sornaces vocant. at vero callidi,& qui Omnia audent Iudaei, a praesti
302쪽
stigij; apud ipsos fieri solitis non abstinuerunt. incantationibus enim quibusdam,ac curiosa sedulitate ignem ligare, & disperdere aggressi sunt:
Sed non persecte potuerunt. Cessabat itaque ignis, & non operabatur: sed extra propriam,vt ita dicam,Πaturam costitutus erat.ubi autem ij,qui combustibilem materiam igni addere iussi erant, ligna videlicet, siue sam menta,nihil effecistent,Iolephorem significauerunt. Commotus igitur vir & zelo ersa deum correptu S, extra ciuitatem cucurrit ;& ubi aquam in vase afferri tulis let,accepto vase aquq cora omnibus, multitudo enim Iudaeoru in confluxerat ad spectandum,euentum videndi cupida,& quid Iosephus facturus csset magna voce crucis signum proprio suo digito va- si imposuit, &inuocato nomine Iesu sic dixit, in nomine Iesu Nazaraei, quem crucifixerunt patres mei,& his omnibus circunstantibus,fiat virtus in hac aqua ad reprobationem omnis incatationis, ac masicae, quam hi secerunt,& ad effcaciam potentiae ignis ad perficiendum domum domini.& sic accepit aquam in manum,& aqua singulos sornaces respersit: & dissoluta sunt incantamenta,& ignis cora omnibus emersitaturbae vero praesentes clamantes,unus deus,qui auxiliatur Christianis, recesserunt. hactenus sancti Epiphani j narratio. sic sanctificata est aqua illa per verbum
Dei, cum dixit in nomine Iesu, & λα- idest per oratione auxiliuimplorantem,cum dixit,fiat virtus in hac aqua ad reprobationem omnis incantationis,ac magic , quam hi secerunt,& ad essicaciam potetis lenis. Hic quoque repetam, quod frequenter, cum de cerimoni js ecclesiasticis
differo, a diuino Dionysio in ijs,quae de Symbolicis baptismi cerimoni js
tradit,mutuari soleo.& si nihil in his symbolicis elementis aquae, atq; sata Theoria utilinlis diuinius esset,praeterquam doceri nos in nigmate per naturam aquae, Eubis equae ad abluendas sordes valet,& per naturam salis,qui suavitatem & salubritate cibis affert, & a corruptione seruat,doceri, inqua, ut habeamus vitam a sordibus peccatorum mundam,& doctrinam senam, ac sermone sale conditum,qui det gratiam audientibus, idest, qui sit bonus ad aedificationem fidei,& ut caueamus ab ea, quq est in mundo concupiscentiae corruptione, tis hoc nobis esse deberet ad colendam hanc salis & aquae benedictae cerimonia. nunc vero accedit, quod spiritus sancti gratia per haec salis & aquae sanctificata elementa diuinitus illa operatur in credentibus, quae Pontifex Alexander ait operari iris autem, qui non credunt, Vt Magdeburgensibus,fiunt in scandalum & offensionem in quos competit quod ait beatus Petrus, qui offendunt verbo, neque credui, in quo & potiti sunt.Huius ergo ecclesiastici ritus de aqua & sale benedicto ad aspergendum populum,per omnes ecclesias Orientis, & Occidentis antiquissimam consuetudinem ab ipsis usque Apostolorum temporibus ad nos derivatam,atque prosectam,& Pontificis sanctiss.ac vetustissimi auctoritate confirmatam idcirco Magdeburgenses improbant,& explodunt,quia nO .strae ecclesiae est a qua discesserunt, alioqui dicerent cu Tertulliano in libro de virginibus velandis,ut supra iterum dixi, non possumus respuere cis.
consuetudinem,quam damnare non possumus, Vtpote non extraneam,
quia non extraneorum,cum quibus scilicet communicamus ius pacis, &nomen fraternitatis:vna nobis,& illis fides,& unus Deus. semel dixerim, una ecclesia sumus ita nostrum cst quodcunque nostrorum est. Subiungit deinde, terum diuidis corpus, tam hic quam in omnibus variae institu-
303쪽
r 3 PRO EPIST. PONTtis, & dubijs & incertis: sed,ut fieri solet,adhiberi debuit examinatio que1meipsumta. magis ex duabus tam diuersis consuetudinibus disciplinae Dei conueni ui ,ἀ a. z ret Hoc facium Luincinni ipsi enim diuidunt corpus, qui se a nobis segremilib. serii siti gaucrunt:qui e Xaminare nolunt,qui nam ccclesiastici ritus, & consuetudines mao is euangelic , apostolicae doctrine, & scripturis sanctis conueniant: trum quas nos iam olim ab ipsis usque Apostolorum lcmporibus in omnibus ecclesijs plenas doctrina,cum scripturis sanctis congrue- te,& plenas spiritus sancti operatione habemus, ct solenni usu celebramus An nullas habere praeter eas,quas heri & nudius tertius,id est, a quadrae inta annis a Martino Luthero pleudopropheta suo acceperunt atq; haec hactenus, te aquae & salis sanctificatione. Hoc unum postremo dica nisi aqua precibus sanctificata,& cum sale benedicto aspersa diabolo esset inimica,nunquam Luxhexanis persuasis let,ut eam repudiarent, & maledicerent ,
Defecto decreti de non seruandis ebirographis ui extortis. θ quomodo tempori,queriatata congrueret,ct quomodo auctore Deo, Apostolisfactum sit, ut testatur ide Pontifex ; EP de canone Apostolorum 7 u quo uis, sententia butus decretι continerur , quid de confessionibus vi extortu Cyri s.=Albanasius censuerint, ct quid inter sit inter confessionem ei orIa cum essemiplena probatio criminis, cum non es.
Cur decretum de non sertiandit chirographis vi extortis tempori Α-
lex. ponti non congrueret,nihil Magd. attulerunt, nee in
UEnio ad decretum de non seruandis Chirographis vi extortis,qualia inquiunt passim extant in epistol, Anacicti, Alexandri, Iginii, Eleutheri j. sEgo vero no repperi,nisi in epistola prima Alexandrimisi me fugit,ut fi ri solet,lel ccleriter legentem,vel minus attete:sed nihil refert, faciamus este in pluribus, quod a pluribus potuit sanctissime scribi,& iuberi . quod eo magis Magde burgenses considerare debebant, quo in pluribus leg
hant. Verum non hoc isti curant, ut recte intelligant: sed ut audacter roprehendant.hoc igitur decretum postremo notarunt inter ea,quq dicunt non congruere tempori,neque veritati.Sed, quia nec hic explicarui, qua ratione non congrueret tempori,neque veritati decretum hoc, non facile diu mare possum,quae istis acutis hominibus occasio fuerit, cur ita eis vitium sitaeum decretum hoc a ratione quoque naturalis aquitatis diei tu in cne constet. ut vel ex Ariano iuris consulto gentili intelligi potest, qui ratione naturali duce .ssile actioni b.δc oblig. 46.ait, 'bide obligando quaeritur,Propensiores esse debere nos, si habeamus occasionem, ad negandum: ubi de liberando, ex diuerso, ut faciliores simus ad liberationem. quare non Video,cur hsc ratio non congrueret aequissimo di sanctissimo Pontifici Alexandro: praesertim cum eo tempore, quominus tuta Grat innocentia,& maiore licentia iniquitas in Christianos dominabatur. eo magis congrueret illi tempori,& veritati,ut sanctiss. Ponti sex Alexander Cluistianis aduersus metum & fraudem,ac vim hoc decreto caueret. nc scio utrum Mas deburg.cum male hoc decretum intelligerent, suspicati sunt,approbari fortassis a Pontifice Alexandro, si quis per metum, aut fraudem,aut vim crimen falsum confiteatur. at non ita est: aliud est enim
304쪽
tortis non se uandis non est approbatio eo
sessionis salsi criminis. Quo auctore Aeo ,& sancti, Apostolis s ctis suerit hoe decretu, scut
seitatem ac necessitatem peccantis excusare. si huiusmodi, inquit, personis quaedam scripturae quoquo modo per metum,aut fraude, aut vim cxtoris fuerint,vel ut sic liberare posIent,quocunque ab eis conscriptae, vel roboratae fuerint ingenio,ad nullum eis praeiudicium, aut nocumentum peruenire censemus nec ullam cis infamiam,aut calumniam,aut a suis se
ruestrationem bonis,unquam auctore Deo, & sanctis Apostolis eoru ὶ:
iccessoribus sustinere permittimus. Sed nunc tandem videor mihi, nisi fallor intelligere, cur istis negare hoc decretum in mentem venit: immo cur totam epistolairuscilicet quia non credunt, nec intelligunt, quomodo auctore Deo,& sanctis Apostolis factum sit,ut Poti sex testatur. quod si decretum non est Dei,nec Apostolorum, consequens est, ut nec epistOla sit Alexandric quae est istorum conclusio inscitiae plena. etenim si rationaturalis squitatis ad De si relate,quq est diuinae rationis participatio per gratiam eius facta, hoc in homine Christiano, & secundum legem Dei uluente postulat:atque ita faciendum esse sancti Apostoli & eorum successores docuerunt ac tradiderunt, ut videlicet a quo aliqua consessio per metum,aut fraudem,aut vim extorta fuerit,non ad calumniam eius, nec ad infamiam nec ad amissonem bonorpira, Vtcunque valeat, ne,si non ita fiat, euenird possit aliquando, et magis Deus videatur requirere, nc os sit mendax,quam mens de voluntas sit pura, quod est ab omni aequitate alienum. si, inquam,hoc ita postulat ratio squiratis insitae, & a Deo nobiscum communicat , quomodo non congruebat lcmpori Alexandri,& v
ritati ipsi , vilic decernerct, Meiusmodi decretum a uetore Deo, & sanctis Apostolis, ac eorunti successis ribus sel accre verissime diceret)si inqua ut ita heret, ipse- ωοo quem habemus , qui, ut ait beatus Iacobus, lactii. saluare potest animas nostra hoc Alexandrum Potificem docebat,quomodo non congruebat eius tempori,neque veritati ξ o,coecos homines,& sine intellectu non intelligentes,necivoquς loquuntur, neque de quihusai firmant.Sepe enim mihi usurpandum cst, quod Apost. cle similibus ad correctioitem istorum scripsit. quis docuit Cyrillum Alexandrinum, ante mille ducentos annos,& amplius ms huius equitatis aut quo auctore nisi Deo,& sanctis Apostolis scripsit in epistola sua ad Domnum,cuius paulo ante memini,de cpiscopo illo,qui per metum, & vim coactus fue rat deserere episcopatum Abdicationis, inquit,rabulas, non se consilio, ac voluntate lua, sed vi & terrore,ac minis dedissse affirmat: ergo ad nullupr iudicium,ut Alexander Pont.ait,prouenire illi censet: deinde subiungit,quas tametsi sponte dedisset, tamen alienum ab ecclesiasticis regulis est,eos, qui ecclesias administrant,abdicare se potestate.na si digni lunt, qui administrent in munere suo perseuerent: sin autem indisni, ne deponant ipsi,sed potius damnati exuantur. Sunt enim huiusmodi, siue recusationes,sive abdicationes contra Omnem ordinem ecclesis,grauiq; accusatione dignae. Hactenus Cyrillus,si alienum est ab ecclesiasticis regulis abdicare se sponte quanto magis alienum erit, abdicare se per vim, idest, chirographo quopiam vi extorto praeterea si Apostolus prscepit, ut omnia secundum ordinem,& honeste in ecclesia fierent,& hoc,ri ita fiat, ad honestatem,& ordinem ecclesiae pertinet,cosequens profecto est,ut Deo
auctore & sanctis Apostolis id Pontifex Alex. statuerit, quod isti aiunt, neque tempori cius,ueque veritati congruere. Deinde ius fit Apostolus
Quid Cyrillus scripserit perti
305쪽
Q , de si Timotheo & in eo omnibus episcopi , ut ea de quibus pr ceperat,que adde chirogra iudicandum pertinebant,custoduci sine praeiudicio: idest ut nihil temere& inconsiderate,ac sine praemcditatione consilij iaceret. hocm.significatceptum Apo. πρσκριμα, Vt beatus Cyrillus in interpretationibus quorudam verborum sui Pauli notavit,quod verbum Latinus interpres pr iudicium interpretatus cst ut dictum sit custodire, sine prq iuditio, luasi diceretur,sine inconsideratione:at vero cx consessione per inclum,aut fraudem aut vim extorta, de mente atque voluntate hominis iudicare,an non est iudicare,cum pretiudicio,id est, cum inconsideratione,ac proinde contra praeceptum Apo-o..a Hj. stolie X aequitate naturali proiectum ξ cit igitur hoc decretu auctore Deori . miri. & sanctis Apostolis ab Alexandro Pontifice sectum. quod quidem di tu-ώ - . s. a. p ricius in quo tanta staus,& Violentia erat,& veritati iustitiae naturalis. Aliis. '' homini insit ,& a Deo communicatς congruebat. immo, ut libro primo Qui eoneilia de canonibus apostolorum dixi,cum hic apostolos auctores Potifex Alec ,Tu sh, Nander citet,& secundum eorum sententiam,& auctoritate dicat se hochia. & G, is , decretum de chirographis ab episcopis per vim extortis facere,& noncla iudicarint per nonem habeamus inter apostolicos, quo vis & sentcntia huius decreti coe elum d .hi tinetur,satis contenti Osus fuerit,qui neget ad eu canonem retulisse Ale-rographis ui Xandrum, quod dixit, custre se sic auctore Deo,& apostolis. Est igitur cata: ἡ ἡ, a nou apost. 7q. qui iube Vt episcopus de aliquo crimine a fide dignis ac Athanasiu, at cusatus,necessario voceturab episcopis,& si venerit inquit & consessus Riis fuerit,ipso conuicto poena decernatur.Cum est canon, si confessus fuerit,iipso conuicto, satis decIarat, consessionem per metum,fraudem, aut pen vim non esse confessionem si desit. γχυ, id est, probatio conuincens. Qui vero sponte sua,id est, sine metu,fraude,aut violentia confitetur, hicia se ipso conuincitur: Confessio enim scilicet, quae amittunt reum,noc6- pulsa, sed spontanea fieri debet, ut ait Alexander Pont. qui hunc plane canonem apostolorum secutus,& interpretatus est . itaque quod additstest in canone, , id est, ipso conuicto, poena decernatur, satis declarat,ad decerncndam poenam canonicam infamis, aut alterius generis non debere valere inclum,aut fraudem,aut vim, si desit criminis
probatio. Ad haec,scribit magnus Athanasius in epistola ad Rufinianum, decreuisse concilia episcoporum in Gr cia, Hispania & Gallia, atq; alijs prouincias,ut ijs, qui per vim tracti lapsi essent, ignosceretiir, & locus inter clericos restitueretur nactis praesertim rationabilem causam defensionis,& qui consilio quodam inquit, certaque ratione fecisse viderentur , siquidem asseueranter a firmarent,se non esse factos infideles, sed ne imp ij aliqui ecclesiis pr ficerentur,qui eas devastarent, potius duxisse cedere violentiae,ac pondus ferre,quam ut populi vastarentur. Hactenus Athanasius,quod si sic concilia illa secundum rationem aequitatis naturalis iudicarunt,consessiones per vim extortas non latere ad amissionem gradus ecclesiastici, sed potius irritas esse debere, quomodo non congruebat tempori,neque veritati auctoribus Magdeburgensibus,ut Alex.Pon. Sanctiss. in eandem quitatem iudicii,3c in ordinem ecclesis intuens, similiter chirographa vi extorta non esse seruanda ad infamiam,& sequestra . . tionem bonorum decernerct in quo quidem decreto non est,ut ante dixi, approbatio consessionis falsi criminis, sed venia confitentis, sicut dixit magnus Athanasius decreuisse concilia illa,ut per vim ad lapsum tra- ctis
306쪽
autem obseruandum est, ut de hoc obiter admoneam, longe aliam rationem esse de eo, a quo consessio per metum, aut fraudem, aut vim extorquetur: & de eo, a quo non sic per vim extorquetur: sed cum est semiplena probatio, ut nunc iurisconsulti nostri loquuntur. tunc cnim cum iure tormentum ad eliciendam consessionem adhiberi possit, ad infamiam &supplicium pertinere potest. non loquitur Alexander de huiusinodi consessionibus vi extortis . Satis hactenus de chirographis vi extortis, quae Magdeburgens , contra epistolas Apostolicorum Pontificum obiecerunt. pergamus deinceps ad alium locum argumentorum contra eas dem epistolas: in quosdam enim locos, tanquam in quosdam pestiferos sentes contulerunt, quaecunque ad Gijciendum in epistolas sanctissimas Pontificum Apostolicorum undecunque colligere,& comminisci potue-
De quibus eoi sessionibu vi tortis intelligendu st decretum Alexinde quibus nou. runt.
Deforma ecclesia mea politiae tam Magdeburgen. negant, quomodo in epistolis Pauli, actis Apostilorum, in libro secundo clementis de conliaut. goo Llor. in volol. Dionysiu ad Demoplatum eontineatur. Item de alia forma generali ecclesianicae politiae in epist. a. O 3. ei dem Auacie ., quae ad illam generaliorem in eptu. prima pertinet, quomodo ex ovo Iolica traditione profectasit te stimonio magn e Unovi VJcenae. Odecanone eiusdem synodis. item de canoue - . ex Arabico Codice translato, o de ratione constituendi iudicia ecclesias fica, secundari descriptionem priscam ciuitatum in prouincias a Gentilibus factam , de Primis lamiuibus, O rebi Limitubus , q:ι os cle mens iue .stola sua ad Iacobum dicit.. ροι sint'cur sic nominauerit. Re ponsio ad id, quod Nolaneus ob cit ex cap. Contiant mus dict. 96. quid constantinus, Pontifici v man. mPoriarchas cootulera. De tomo , quem Anactetus, dixit Iedscripsisse deprima tu,quomodo Z Iag burgeo. ιι ιnIezgentes,quae legerunt. neque de quo primatu Pontifex loqueretur de primatu tetri dici putauerunt, est quomodo nihil ad primatum Poui: ci reserat, utrum extet, aurida extet illatomus detrimatu ciuitatum Metropolita-
A Lia ergo, inquiunt, sum multa& infinita contra veritatem, quae vero illa infinita sint,declarant, cum subiungunt, quod Anactetus prima, si unda, & tertia epistola generalem politiae ecclesiasticae so mam describit,qualis non fuit tunc. Sed quomodo probant non fuisse an
testem aliquem, grauem re veterem producunt minime: immo neque rocentem possunt. Si enim po tu illent,non dissimul astent. quae igitur tanta istorum impudentia, Stam superbatarrogantia, ut sibi tantum fingcotidibus quae volunt, credi postulent e aut quae stultitia, & leuitas corum, qui sineteste , sine ratione, sine auctoritate, sine coniectura credunt ξ probemus ergo nos ex scriptura sancta fuisse tunc eiusmodi formam ecclesiasti cae politiae,quam Anactetus Pontifex describit. Quis . n. dubitet, nisi qui epistolas Pauli neget,quin esset tempore Anacleti,ut erant tempore Pauli episcopi, Presbyteri,diaconi, & catechizantes an non dicit Apostolus in epistola ad Timoth. aduersus presbyterum noli recipere accusatione, nisi sub duobus, aut tribus sestibus e cratisitur Timotheus Ephesi episcopus maior preSbyteris .iud cx.n. maior est i s,quos iudicat,alioqui atate in eos no haberet. Et rursus in eade epist. postqua de episcopis pit,quo nomine Pre byteros,quoq; coplexus est,an non posuit diaconosa a Nn infra
i. Tin . 3. Quod formaecelisias iee politiae , quam Maad. negarim seriptara Pauli ostendatur.
307쪽
Gal. s. De sorma ge neraliore politiae eeelesiasti-ee ex episeopia presbyteris dia
Cal. 6. Quod in somma eleiiptionis ecclesiauia politi et apud Atractetum, nihil st. quod notastendatur in epist. Pauli. Sares apoli.
181 PRO EPIST. PONT. insta presbyteros cum de cis separatim praec ipiens: & quia erant in gradu inferiore, quasi cos consolans, atque ad superiorem gradum promerendum hortans, qui enim, inquit bene ministrauerint, gradum bonum sibi acquirent, & multam fiduciam in fide, quae est in Christo Iesu. bonum gradum dixit acquirere sibi bene ministrando diaconos, quia ex bonis diaconis presbyteri, & episcopi fiant. Sic etiam intellexit Theophylactus: explanans enim hunc locum, m N, inquit, ειενέκα Arue λάροσν- περ ἐπι διακόων ἐνηοεσβυτερικά, βαθμωκ επι σκοπικω, id est, tales, inquit,
qui ex diaconis ad prcsbyterorum,& episcoporum gradum evecti, in eo splendent. & de ijs, qui catechizabant in ecclesia, an non scribit apostol. cum ait,qui catechizatur,communicet ei, qui se catechizat it Ex his ergo formam ecclesiastic politiae constare dicit Anactetus Paulum,& Clementem antecessorem suum secutus: ex quibus episcopum cum proreta aditissime comparat, quod is a prora navim rectam teneat, actiones suas dirigens ad leges,& nutum Christi nauarchi nostri, qui velut in puppi sedes clauum tenet. presbyteros comparat cum nautis, quod hi, ut Clemen. in epistol. ad Iacobum fratrem Domini praecipit, quae cuique opus sunt, tanquam nautae accurate instruant: diaconos cum iis, qui per soros nauis discurrunt,ut cuncta explorent,quos Clemens Ticharchos vocat: Sic enim scripsit, radi 2M quod interpres vetus, sic intem pretatus est, diaconi dispensatorum locum teneant: figura aptissimae comparationis vel non percepta,vel neglecta. inemadmodum vero Gmiles Ticharchis este debeant. cxplanat idem Clemen. diaconi, inquit, ecclesiae sint episcopi oculi, qui prudenter circunspiciant, & singulorum, qui in ecclesia sunt, actus curiose in uestigent; quis videatur peccato proximus , ut episcopi admonitione amicipatus fortasse peccatum non consumet: eos, qui non conueniunt in ecclesia,reuocet aa audiendum verbuDei, ut acerbitates, quae assidue ex rerum humanarum, & ex prauis conloquiis in animos solent incurrere, verbo veritatis deleri possint; etenim si diu inculti remanserint, materia ignis fient: ut inquirant praeterea, an aliqui aegrotent, di populo, si nesciat nunciunt,ut visitentur : praebcant etiam, quae opus fuerint conscio episcopo, quod tametsi clam eo faciant, non peccabunt. haec,atque alia liniusmodi curant diaconi. Deinde eos: qui catechizant, cum eis comparat, qui curant in naui, ut soluatur provectura. Sic enim qui catechizant, de mercede, ut idem Clemens praecipit,admonere debent: Dominus enim dixit de ministris ecclesiae, dignus est.n. operarius mercede sua.satis cum hoc conuenit,quod Apost. in epistola ad Galat. scripsit, quod Paulo ante memini, qui catechiratur, communicet et,qui se catechizat. Postremo cum vectoribus, id est cum ijs, qui in naui vehuntur,comparat reliquam multitudinem laicorum: quos oportet, ut in epistola Clementis praecipitur, tanquam Vectores suo quemque loco sedere, ne non seruato ordine, navim aut quatiant, aut deprimant. Quaeso Magd. & omnes qui eos legunt, & audiunt, quid in hac ecclesiasticae politiae sorma,& descriptione legunt,quod no in epistolis Pauli,& actis Apostoloru legant quid hic vident praeter episcopos; presbyteros, d iaconos,catechi Zantes,& laicos,in quibus illi purgandis, illuminandis,ac perficiendis ad coelestis hierarchiae imitationem versantur&tenim, quia, ut ait diuinus Dionysius, ecclesiastici ordines, & sacri gradus diu n ri narum
308쪽
to suerunt,qui hierarchiam Mosai eam ha buere, qua ca
clesiastiee politiae ex hibri,
narum operationum imasines sunt, quae ordinatas illuminationes decori, & non perturbati ordinis operationum Dei in se ipsis demonstrant, idcirco in primos,medios, & postremos ordines, atque actus hierarchi eis distinctionibus distributi sunt, demonstrantes,ut dixi,in se ipsis illam
diuinarum operationum omni perturbatione carentem ordinem: hactenus Dionysi. ut iam qui hanc ecclesiasticae politis formam in actis Apostolorum, & in epistolis Pauli obseruatam,& ab Anacteto apostolico
Ponti fide descriptam, eo tempore fruisse negant, consequens sit, ut simul dicant vel haee Apostolosa Christo non acceyisse: vel quae acceperulat, non tradidisse: id est cos non ordinasse ecclesiam: nec ecclesiasticos gradus ad imaginem,&similitudinem ordinis diuinarum operationum distinxisset meliusque cum ijs, qui sub vetere testamento suerunt, actum es.se: quibus statim a principio Mosaicae politiae forma hierarchica diuini- Sum Magaritus instituta est ex Pontificibus,Sacerdotibus, Levitis,aliisq; infra Leui--raias.Videte quo se praecipitant Magdeburgenses; nescientes ne dicam , fasti eae politie
an scientes, & volentes,quod est & inuisius, & suspectius sed quia Mag-
deburgenses hanc ecclesiasticae politiae se am, propter quam episto ' 'I' Iam Aliacteti negant,non produxerunt ex epistola Clcm. unde sanctus Anactetus eam sumpsit, scilicet,quia de illa epistola, tanquam cxtinctavi ad mortuum scripta actum einc putabant, producamus nos rursus eam ipsam formam ex libris eiusde in Clemen. de constitutionibus Apostolorum,sime de doctrina Apostolorum, siccnim in quibusdam antiquis exemplaribus, ut hoc obiter observetur, seruntur inscripti: quae inscriptio sumpta est cx principio primi libri,cum in persona Apostoloru Clemens, audite, inquit, doctrinam sacram . & libro sexto,capit. i . scripsi- eonstamst. mus, inquit, vobis hanc catholicam stoctrinam: sic quoque hos libros appellauit magnus Athanasius in epistola arer inκ de libris canonicis. Athali inde post quos libros canonicos , hos cum alijs sancitos a patribus, ut legrentur, numerat, appellauit dico , διδαχ καλουμεν πωνα propn- , id est apostolorum.
octrinam, quae vocatur Apostolorum . quq viij. libris a Clemenι alias
διαταξεων αηος 1λαῶν inscripti S diuino artificio, ac sapientia conscri- . pta est. quorum librorum quanta fuerit, apud veteres patres auctoritas,& quam frequens corum vilis, & imitatio ac lectio, ut supra iterum ad- mHis 2 ρόα monui,ex meo in eosdem libros Graece ςditos, Graeco prologo perspici p st. potest:&perspicietur masis, cum scholia in eos,&ipsorum librorum
interpretationem cum latino prologo prolixiorc, si Dominus voluerit, . sdemus. isitur,ut ad rem redeamus, libro secundo, capitulo ε .episcopum ait, limitem esse Gubernatori nauis: presbyteros nautis: diaconosticharchis: custodes ianuarum ecclesiae similes ijs, qui in naui exigunt vecturae pretium; qui etiam catechizabant,& de mercede, qua dignus est operarius, admonebant ; reliquam vero multitudinem ijs similem ,
qui in naui vehuntur. Sed de forma generali ccclesiastic politit, quae in prima epist.Anacieti descripta est,& ex Clemente, ut dixi sumpta, siquis plura desiderauerit,ex libris nostris,quos de hierarchicis ordinationibus ministrorum ecclesiae composuimus, petat. respondeamus deinceps de ea item forma generali eccclesiasticae politiae, quam in secunda, & tertia epistola eiusdem Anacleti ad illam generaliorem in prima epistol. pertinentem, ijdem Magdeburgenses notarunt, di nobis obiecerunt
309쪽
De altera sor m generali eeclesiallicae politiae in I.& 3.eiusso. Anaeleti a Magd notatqex Patriarchis Metropolita. nis , de epilcmpis . ne forma re-e es iudie posi
Quod priseaeonsuetudo secundu vum verbi in eanone Nieeno ad tepora apost. pertineat iuxta ea nem apost. ab Antioch na synodo cita
eat quibus synodus Nicena, secundum priscam eonsuetudinem apostolice traditionra, a cil.
r 84 PRO EPIST. PONT. dicentes non fuisse illo tempore. &si enim ex ijs, quae de Patriarchis , &Metropolitanis diximus,cum de appellationibus ad sedem Roma. Apostolori ima lusioritate sancitis ageremus,satis responsum este videri poterat, tamen ne quid proprio loco praetermisisse, aut dissimulasse videamur, rursus adhuc,& quidem paulo distinctius respondendum est forma igitur generalis ecclesiasticae politiae in z.& 3. epist. acleti ex primatihi ,siue Patriarchis,& ex Metropolitanis,qui aliquando Archiepiscopi nominatur,& ex episcopis constat;quae ipsa ad formam generaliorem ecclesiastiacae politiae in prima episto.eiusdem Anacleti, ut dixi, pertinet: siquidem
amplius quam duo ordines sacerdotum, ut idem S. Anactetus ait, nec a Deo collati sint,nec a sanctis Apostolis traditi .hanc ergo sormam ecclesiasticae politiae fuisse tempore Anacteti Magdebursen. negant: sed quia non sunt conati probare, quod frustra quide conati essent,probemus nos contra, immo demonstremus fuisse, ac primum ex canone Nicenae Synodi:quae,ut spero & confido, apud squos iudices, plusquam Magduburgensi uincenturiatorum auctoritas, valebit.)Vigeant, inquit canon, priscae consuetudines,quae in Aegypto,& Libya,ac Pentapoli sunt,ut episcopus Alexandris horum omnium nabeat potestatem,quia ita consueuit cpisco us Romanus: sequitur, Similiter aute in Antiochia, & in alijs prouincijseruanda sunt priuilegia ecclesiis. illud autem,inquit,in uniuersum pater, Siquis non assentiente Metropolitano episcopus fiat, tunc magna Syn diis decreuit non debere esse episcopuin hactenus canon.Si ducentis ci
Voca utpote a principio apostolicet pridicationis traditam, hoc enim declarat hic verbu grqcu , ut intelligi potest ex canone 9. An tiochenae Synodi, quae renouans canonem Apostolorum I secundum can nem, inquit, patrum quis sanς mentis nesci praeter Magdebit gensses,quibus omnia negare serpens persuasit,quis inquam, nemi, suis utempore Ana leti eam formam ecclasiasticae politiae, quae ex Patriarchis, siue primatibus,& Metropolitanis,sive archiepiscopis, & cpiscopis constat qui si voces proprias requirunt, habent in hoc canone nome episcopi,& nomen Metropolitani:qui in canone Apostolorum o prinuis dicitur episcoporum,scilicet unius nationis,id est,unius prouinci :cuin enim primus positus est in capite non prouinciae,sed prouinciarum,quibus praecst,ubi antea prima iudiciaria potestas Rculi collocata erat Patriarcham siue Primatem dici placuit:li vero non est in capite prouinciarum, sed in Metropoli illi capiti prouinciarum olim subiecta, placuit dici Metropolitanum,uel Archiepiscopum,& Patriarchae subiectum esse si in reliquis ciuitatibus non paruis dicitur episcopus,quod est alioqui & Primatum, siue Patriarcharum,& Metropolitanorum commune: quia sit unus ordo episcoporum icet non unus omnium honoris, & dignitatis adus: nec Vna omnium administratio ecclesiae.nome vero Patriarcha &rusus M tropolitani, quae isti centuriatores portenta verborum blaspheme vocat, habent etiam in alio loco eiusdem Synodi in canone Q. que in nobis iampride filius Tramerini Veneti bibliopolae,aput Senatum Venetum, cum viveret,interpret linguarum,latine vertit ex Arabico libro vetustis-
310쪽
o Marcelli secundi Pont.in quo erant omnes Niceni canones exceptis ro. quos libri vetustas consumpserat,& deleverat . quem ille canone statim,ut interpretatus est,pro sua in ecclesiam Romanam pietate huc mi sit: reliquorum interpretationem immatura eius mors nobis praeripuit ., hunc eso canone ab illo Latine traflatu in libris meis de dogmaticis cha racteribus verbi Dei recitaui. Reperit postea pater Baptista Romanus societatis Iesu Alexandris eos de canones Nicenos integros Arabice quo- ue scriptos,quos ex libro Patriarchς Alexandrini idem pater Baptista escripsit,& huc attulit Romam,sed propter dii ficultatem,quq maior est, ut ille ait,lingus Arabics,qua Alexandrini loquuntur,quam Punicς, qua Asticani,quamquam aliquot annis, apud homines illius lingus vertatus esset non prius potuit fid cliter transferre, quam tantos in ea sin a progressus faceret,quantos iam fecit.immo ut fidelius transferret,usus etiam est opera Domini Georgij Archiepiscopi Damasceni natione Maronitae, qui adhuc Romae est, & tandem opera Ioannis Senani Alexandrini, qui eam linguam, ut in ea natus,probe intelligebat.describam creto hic cano nem,ut ab istis translatus est Latine simplicius quide, quam ab illo Veneto interprete,quem dixi.tam etsi varis istorum interpretationes sentctia inter se parum distent. describam, inquam, totum canonem, quod in e non solum patriarchet nomen, quod Magdeburgen .portentum vocat, sed ratio quoque nominis,& modus potestatis eius contineatur: item nomet Metropolitant,ac auctoritatis cius sorma,tu in cita episcopi Romani primcipatus. Patriarcha ergo,inquit, curam habeat corum,quae archiepiscopudi episcopi in prouincijs suis faciunt,ut si quid reperiat, quod non cohueniat, mutet:& ut melius sibi videatur,constituat Siquidem ipse est omnia pater,& illi sunt eius fili).Archiepiscopus vero est inter episcopos, ut maritor natu stater, qui fratrum suorum curam habet; cui illi obedire debent; ut qui eos gubernet.Verum patriarcha est loco patris, qui tanquam filijs I raeest omnibus,qui sunt sub potestate eius:sicut qui sedem Romae tenet Miaperior est,& princeps omnium patriarcharum, siquide ipse est primus, ut Petrus,cui datus est principatus in omnes principes Christianos,& eorum populos,quia est Vicarius Christi Domini nostri super populos ei ux& super omnes ecclesias Christianorum. & quicunque cotradixerit huic
canoni,sancta Synodus cum excommunicat. Hactenus canon. Sed dicent
Magdeburg. unde fidem facimus,esse istos veros canones Nicenos,quorum tanta olim raritas,& tanta reperiendi eos dissicultas sed antequam istis respondeam,necesse est,ut hoc prius constet; fuisse alios canones prae, ter zo.quosnuc Grice,& Latine habemus,quod quia Ma deburg. quo que negant in .Centuria cap. 9. de Synodis, alijs nunc auctoribus pretermissis,patres tantum Micanos, quos nobis ijdein Magdeburgen . contra decretum de appellationibus opponiat, nos rursus illis producemus, qui etsi non haberent alios canones pr ter et .illos,'uos nos habemus, tam onon dubitarunt esse alios in eodem concilio Niceno aeditos, quos studiose requirebant Sic enim in epistola ad Bonifacium scripserunt tamequia hic in nullo codice Gr co ea potuimus inuenire,ex Orientalibus ecclesiijs, ubi perhibentur eadem decreta posse cita authentica reperiri maris,nobis desideramus afferri .pro qua re tuam quoque venerationem obsecrainu ut scriberc etiam ipse digneris ad illarum partium sacerdotes,
sed redarutiuntur ab Utis Α- canis, quos nobis opponuti A tia erat . l