장음표시 사용
311쪽
mens, esse veros eanone, Nicenos Arabice repertos.
hoc est ecclesiae Antiochenae, Alexandrinae,& Const.& aliis, si etiam tuae placuerit sanctitati,ut inde ad nos ijdem canones apud Niceam ciuitate a patribus constituti venian te potissmum hoc beneficium cunctis Occidentalibus ecclesijs in domini adiutorio conserente. Ecce, no dubitarui Africani patres csse alios prqter zo.Nicenos canones,tametsi tunc canonem Nicenum de appellationibus non reciperent.par igitur est, ncc hoc
Magdeburgen .dubitare. Rursus neque dubitarunt reperiri illos posse in Oriente,quia nec eis verisimile videbatur,potuisse Arianos,omnia exemraria reperire,& incendere:& hoc quoque par est Magdeburg.credere. cspondeamus nunc quaerentibus, quid illud sit,quod fide facit, esse hos Arabice in Alexadrina ecclesia repertos veros Nicenae Synodi canone quid inquam,nisi ratio manifestis ina, quae neque redargui, neque conuinci potestλQuis enim,aut quorsum in lingua barbara de ea quide, quς,
ut ab nominibus illius nationis audiui,vix,& a paucis in illa linaua natis intelligitur, quique ecclesiae Romanae,nec amici sunt, neque subiecti taevolunt, canones Nicenos, in quibus tanta Pontifici Romano auctoritas tribuitur,quanta debetur, et finxisset,vel corrupissetΘquis tam expers comunis sensius est qui neget, quo minus lingua aliqua trita est,& paucioribus hominibus,nota ac ad discendu dissiciliorico magis, quod recte in caa principio scriptu est, incorruptum diutissitne seruatariam vero quis dubitet,quin Nicenos canones, qui ex illis Grecis exemplaribus a principio descripti fuissent, Patriarcha Alexandrinus,qui Nicen ς bynodo interfuit, secum ad ecclesiam suam attulisset,quos postea, siue ille,siue alius succcia sinequis eos ignoraret,in Arabicam linguam, recte transferendos curasset. No esse enim istos, qui reperti sunt,ullo modo deprauatos, sed integros,quales Alexander episcopus ad ecclesiam suam tulit,nos hoc certius scire non possiimus, quam si cos cum sanctorum patrum, atque ali rum Synodorum decretis, & canonibus penitus convcnire videamus, ut sui de videmus, quicunq; eos mediocri diligentia, & studio contulimus, in quoru numero canonii non solii illi sunt,quos adhuc Gr ce habemus, sed alii etiam qui a sanctis patribusici tantur.Quare ut ad canonem sextu concilij Nicen .reuertar,quis iam negare potest fuisse eo tempore multos
episcopos in Aegypto,Libya,& Pentapoli:& plures Metropolitas sic dictos a ciuitatibus, quibus prserat,quae erat Metropoles, qui maiores cpiscopis illis essent siquide sine auctoritate Metropolitae ordinari episcopus non possit. quibus si iam olim a priscis temporibus ante Nicenu concilium ab ipsis,inquam,temporibus Apostolorum, quae enim alia prisca tempora,secundum rationem verbi intelligi debeant Alexadrinus episcopus pr erat,vi quidem praefuit.S.Marcus, & successor eius Abilius,& reliqui deinceps; fuit igitur tempore Anacteti haec ecclesiastic politiae forma constans ex episcopis, di Metropolitis, siue archiepiscopis, quibus subiecti essent episcopi,& ex epistonis primatibus, quos canon
proxime recitatus Patriarchas vocat,qui laus essent subiecti Metropo
lit . tinnio Dionysius quoque Areopa ita, quem propter summam,ac diuinam eius auctoritatem Dionysius Alexandrinus senoliis illustrauit, ut auctor est Anastasius Antiochenus in eo libro cruditissimo, quoin de varijs locis, & quaestionibus scripturae sanctae nobis ante mille annos reliquit, quem nota vocavit, in quo saepe eum citat, Vt citarunt quoque ante annos
312쪽
te annos octingentos Ioannes Damascenus,& Sophronius Hierosolymitanus in epistola confessionis suae ad Honorium Pontificem tempore Heraclij Imperatoris, quae epistola propter singularem doctrinam,& grauem
auctoritatem recitata est in 6. Synodo uniuersali actione Ii. denique cuius libros esse eos, qui feruntur,ante annos octingentos grauissime defendit. s. Maximus,qui in eum quoque scholia scripsit: defendit etiam Theodorus quidam presbyter,quem se legisse testatur Photius Constantinopolitanus in eo opere, quod de libris a se lectis, quod bibliothecam appellauit,composuit. Hic, inquam, Dionysius Pauli apostoli discipulus,cuiuslibbros Apostolicis traditionibus plenos cum Lutherani serre non possent, instigante diabolo,negauerunt, formam ccclesiasticae politiae designatio. ne quadam breui diuersorum ordinum,& graduum diuine notauit:Tu ergo,inquit in epistola ad Demophilu,decerne cupiditati & irs qui decent: tibi diaconi: diaconis presbyteri: presbyteris episcopi :episcopis Apostoli, & Apostolorum successores. quem locum idein sanctus Maximus hoc scholio notatum reliquit: Pulcher inquit ordo ecclesiasticus, monachos, qualis erat Demophilus, diaconi: diaconos presbyteri: presbyteros episcopi: episcopos apostoli,& successores apostolorum increpant. haec ille. Successores ergo apostolorum, qui sint maiores, quam episcopi, qui ipsi quoq; sunt in suo gradu apostolorum successores, intelligere oportet tum patriarchas,quod scholio etiam suo idem Maximus notauit,&admonuit: patriarchae enim per prouincias mittunt archiepiscopos, sicut apostoli mittebant tum archiepiscopos, qui ipsi per prouincias mittuntur, ut episcopi per urbes. obseruauit etia hoc ante nos Rupertus Abbas eruditiss. auctor, & magnus theologus libro primo de diuinis ossicis s. c. a . ut iam primi successores apostolorum sint,quos iam olim vocant patriarchas: se cundi archiepiscopi: tertij episcopi. idest,succedunt apostolis archiepiscopi quidem infra patriarchas: episcopi vero infra archiepiscopos. Qui igitur negant suis te alios maiores Viscopis tempore Clementis, Patriarchas scilicet,siue Primates, & archiepiscopos, interpretentur nobis,si possunt,& sciunt, quosnam magnus Dionysius succcssores Apostoloru vocet, qui tanquam maiores pr scribant opicopis,&eos,si oporteat, increpetit.vt igitur magnus Dionysius Pauli apostoli discipulus successores apostolorum maiores ab episcopis,minoribus eorum successoribus distinxit,si quoque Anactetus Pontifex Apostolicus in epist y. distinxit,cum loquens de apo
stolis, qui & candem inquit formam suis successoribus, & reliquit; epi
scopis tenendam tradiderunt. Sic enim in vetustissimo exemplo Vatic nae bibliothecae scriptum est melius,quam in vulgatis, ut Gratianus etiam legit distinct. et r. c. Sacrosancta. Praeterea si ad dedecus ecclesiae pertinebat,ut ex epist.Pauli ad Cor.priore intelligi potest, non esse in ea iudices, qui,cum necesse esset,de s cularibus causis iudicarent,ne in iudicio apud infideles contendendum esset, an non ad ecclesiae quoq; decorum,&utilitatem fratrum pertinuisset, si,ut bene ac sapienter in saeculo secundum leges saeculi consti tuta erant iud ici sic quoque in ecclesia essent contra vero ad dedecus, si non essent Vnde Clem. lib. a. de Constitutionibus Apostolorum in persona Apostolorum. cap. 3 2. laudans iustitiam,quam natura duce colebant, itaque isti, inquit,quamuis Gentiles sint, qui neque D um nouerunt,neque sciunt,vindicari a Deo eos, qui innoccnter condemnati
Damaste iis Sophronius. s. Maximus.
Photius Quoiaam sue ectores apostolorum Diony su4 ab episcopis necessario
distinxerit, sicut Anacl. i. 3. distinxit.
Ad decorum,di utilitatem e elesae pertinebat, vi sicut sapienter eonfli tuta erat in sae
313쪽
Cur Clemens primos flamines,& Archissa mines dicit, alibi no legula
188 PRO EPIs T. PONT inati sunt, tamen cavent hoc committere: vos vero, qui scitis, quis Deus noster sit,&qualia eius iudicia, quomodo potestis per violentiam,& impetum pronunciare,cum illud illico pateat Deo quod quidem si iustum sit, iuste & nunc, & in futuro remunerandi sitis: Sin vero iniustum, rursus parem mercedem reportaturi Hactenus Clemens. itaque crant apud Gentiles in primis ciuitatibus, quae erant capita prouinciarum, secundum descriptione ciuitatu in prouincias ab antiquis facta, ut a L. Sylla in omni b. Aliae ciuitatibus ,pportione facta cst, de qua Cic. in Oratione pro Flacco meminit,& qui de facta in regiones, ut Cassiod. in consulibus notauit, cuiusmodi descriptio ab aliis, atq; aliis facta quoq; est,ut Strabo in lib. i 7. testatur, in illis, inquam primis ciuitatibus erant primi iudices legis, quos Clemus vocat primo flamines,& primos legis doctores.'Ad hos autem,ut Anaes eius scribit qui per reliquas ciuitates commorabantur,quando eis necesse erat, qui ad aulam Imperatori S,vel regum confugere no poterat, vel quibus perna illum no crat, confugiebant pro oppressionibus,vel in tu stilijs suis: ipso appellabant, quoties opus erat, sicut in leae eoru praeceptum erat. nos ergo idem Pont. Anac ictus Primates legis saeculi, ac priamam iudiciariain potestatem vocat. erant deinde in reliquis ciuitatibus Metropolitanis alij iudices, quos idein Clemens vocat Archi fiamines infra illos primos: erant postremo infra hos in aliis minoribus ciuitatibus alij adhuc minores iudices, qui comites diccbautur. Nihil vero interest, ut hoc loco quibusdam curiosioribus rcspodeainus, quod in historijs Gentilium,& Romanarum antiquitatum, & in ijs auctoribus antiquis, qui de eorum magistiatibus scripseruntdieque isto pximos Flamines nec Archinamiues legamus. Est enim a ratione alienum,non Vim propoliti, sed verba attendere, ut recte diuinus Dionysiu in diuinis nominibus c. q. admonuit. Quare hoc potius ab istis studiose inquirendum erat, quomodo sic
Clemens vocasset utrum proprie , an translate, an λ ut cumscriptura vocat locustas populum sortem, & gentem: si translatate, quae ratio translationis quae, inquam, similitudo Flaminum, praesectorum, translationi verbi locum secerit ξ sed haec explicatio, quia non est hic locus proprius, reijcienda est in extremum caput libri quinti, ubi sigillatim de epistolis Clementis disseremus . nunc satis est Clementis propositum intelligere. Primos ergo iudices legis, siue primam iudiciaria in potestatemAt s. Anactetus vocat,diccse voluit Clemens, cu primos doctores legis,& primos stamines dixit: similiter alios iudices infra illos, cosdemq;
alijs maiores dicere placuit,cum Archi flamines dixit.ex quibus,nec illos vocare libuit primos sacerdote vel primos pontifices: nec hos principes Lacerdotum,ut quidem minores Pontifices antequam nomςn Pontificis, impositu eis esset,vocabatur:causa vero h c est, quod nihil sacri haberent: quin potius cos ta quam execrabiles verbo ethnicorum proprio notauit. Dcut idem Cleniens libro a. de Const. Apost. c. 28. quOS Gentiles vocabant sacerdotes,quiq; d monibus cacrataciebant, no i 'Or,quasi sacros, sed tanquam non sacros vocat, id est, non sacerdotes, verbo a se facto, quod proxime acccdit ad , quasi e ecrabiles dicat. tantum abest, ut sint sacri. Haec qui non aduertunt, curiose adhuc, quaerunt,ut mihi etiam aliquando contigit, unde Clemens acceperit primos flamines, &
314쪽
LIBER TERTIVsibus,qui fuisse videntur potestates,cst apud Strabonemiis n. lib. 17. im cos, qui Romanorum Imperio per regiones parebant, numerat reges: ecinde ciuitates partim a principio liberas, partim in amicitiam receptas, partim honoris gratia libertate donatas:tum alios,qui potestate, ut inihi videtur, erebat, quos vocat Dynastas,Phylarchos,sacerdotes.Sed rcd ca
mus,unde digressi sumus.Si igitur S.Apostoli hanc &prouinciaru &iudicioru distinctione prudenter α utiliter iacta esse intelligebat,& quod po
tissimu erat,assuetos esse homines co ordine ab iniurijs facilius commodiusq; defendi,an no poscebat ratio apostolicae gubernationis,& prudentio prouidere,vt ccclesiastica iudicia secundu ca distinctione & formam ac descriptione utiliter,& honeste,& secundu ordine in ecclesia exercerenturξan dicemus maiore prudelia,& quitate stentiles sine Deo in hoc mundo, iudicia sua costituere debuisse, qua Apostolos sanctos in spiritu S. eruditos & institutos quia scriptu sit, filios huius si culi prudentiores csse filiis lucis in generatione sua id est ad degenda vita corporis,sic.n .magnus Basilius interpretatur.an rursus di mus, prudentior fuisse SoceruMoisis,ut ei eos uteret,costituere sicut ait scriptura,ex viris de omni plebe sapientibus,& Deu timetibus Chiliarchos,c cruriones, quinquagenarios ec decanos,& quos 7o .interpretes vocat γρομε a γωνst aest qui litteras in serret qu i,in qu i ivd icut populu omni tepore,quicquid aute maius fuerit, reserat ad te,& ipsi minora tantumodo iudicent prudeliore dico, qua spiritu sapietiae Dei,si Apostolos sanctos docere costituere in eccletia primates,t aqua iliarchos rMctropolitas siue Archiepiscopos, taqua centuriones:episcopos ut quinquagenarios: decanos, ut presbyteros: &diaconos, tanqua tabellarios 'us igitur istorii tata impudelia,& ta coeca temeritas,ac ta profligata conicienti audere ea forma ecclesiasticae politiae improbare,& negare,quam ratio natur insita probat cui auctoritas maximaru Synodorum,& vetera patrum sanctissimoru adstipulatur qua uniuersa ecclesia per tota Oriente de Occidentu semper tenuit)qua necessitas,& utilitas causarum ecclesiasticarum postulat qua ecclesiasticus ordo requisit ita iudicialis norma veteru tribunal tu comendat ξ qua Mosaici politiae a Deo institute typus figurat cui apostolica scriptura,& apostolicus canon consonat . Deniq; quam Nicena Synodus ad priscam e clesis consuetudinem ex apostolica traditione, ut necesse est prosectam grauissima auctoritate refere Hactenus ergo de ecclesiasticet politic generali sorma, que a temporibus Apostolorum ita illis per spiritum sanctu instituentibus,ex patriarchis, Metropolitanis,vel Archiepiscopis & episcopis costat.m est aute aliensi ab hoc loco, obseruare quς Leo 9.Sapientis. Pont.ante quingentos annos scripsit ad Africanos cpiscopos Petrum ,&Ioannem,qui contra Grumitanum cpilcopum dignitatem ecclesiae Carthaginensis defenderant. Itaque quia de Archiepiscopis, inquit, & Metropolitanis sentcntiam nostram requiritis , venerabilium antecesso rum nostrotam dicta demonstrant, i aest, Clementis, Anacleti, Aniceri:& paulo post, nam sicut omnis mundana potestas his gradibus dignitatum De inuicem distat, idest, ut primus sit Augustus, vel Imperator, deinde Caesares, deinde Reges, Duces, & Comites, atque Tribuni : ecclesiastica potestas ordinata, a Sanctis Patribus inue-
Magd. maiore prudentra , de aequitate v lunt eonstitu tae se iudicia agentilib. qua
di, iudicibus , quam spiritu sanctum in do
cendo apollo liti de eade re fixo. Ig
Qui in ecclesia nostra sint Chiliarchi, ceturiones, quin
oppugnent, negent, tui sormam eeclesia-
Metropolita nos, ct archi piscopos intersit ex epi Leo
315쪽
- nitur: dicente beato Clemente in illis ciuitatibus, in quibus olim apud
cthnicos primi flamines eorum,atque primi te Sis doctores erant, Primates, vel Patriarchi positi sunt,qui reliquoru iudicia dc maiora ncgotia iuste definirent: qui ctia non uni Prouinciae, sed pluribus praeessent. deinde ubi Archictamines erant paganorii, Archiepiscopi instituti sunt Christi norit,qui singulis prouinciis prgestent: ubi vero Metropolis crat, quae interpretatur mater ciuitas ctropolitani erant:quippe de tribus, ut quatuor ciuitatibus intra aliquam prouinciam maiori, & matri aliarum ciuitatum pr lidebant: isti aliquando Metropolitani tantum nominantur: aliquando vero Archiepiscopi i in ipsa prouincia maiores non fuerint aliqui. Vbi autem minores ciuitates habuerunt solummodo flamines , vel comites episcopi sunt instituti .porro tribuni plebis non absurde intelliguntur pre,byteri, siue reliqui in serioris ordinis clerici. his omnibus diaumo' & humano priuileῆio praelatus est Ponti sex Roma. Satis igitur iam ex his, quae hactenus de forma ecclesiasticae politiae dicta sunt,liquet, fausum este, quod Molineus ait de sedibus eatriarchalibus, nunquam fuisse inuentum, nisi post Constantinum,unde falsam csse epistola Anacleti,cuMagdeburgensibus quoque ausus est dicere:quos, vel sola Synodus Ni , cena aperte de commento conuincit. ne autem siue isti, qui epistola An cleti negant,caput Constant inus,dist. 96. quasi cum episto. Anacleti pugnans,aliqtiando ob ijciant,sive quis alius cpistolam tortasse veram quidem esse existimet,sed quid istis respondendum sit, scire cupiat, aliquid de hac re dicendum cst. licet enim. aliquis,si Pont. Romanus diuina a ctoritate princeps aliorum Patriarcharum est,ut S. Anactetus in epist. sua 3.tradit, idque Magnus Constantinus postquam de potestate, & principatu beati Petri a Sancto Sylvestro Pont.edoctus fuit, non ignorabat, quomodo principatum inter reliquos patriarchas Ponti sici tribuit e epistola igitur Anacleti tertia falsa est, si hoc de principatu Pontificis inter
Patriarchas Constantinum Magnum sanxisse verum est. immo vero utruque conuenit. Anactetus enim de principatu, quem a deo beatus Petrus, accepit,loquitur,quem etiam Constantinus Magnus ex beato Sylvestro didicit,& consessus est,& hanc sermana principatus a deo cocessi sequus, ipse quoque voluit concedere, quod ad se pertinebat, id est, secundum terrenam potestatem imperatoriam, quam gerebat;voluit, inquam Pontifici concedere,vt ipse supra reliquos patriarchas esset. Deniq; satis Imperator ipse declarauit, quem principatum in Pontifice Romano a deo datum confiteretur: & quis item principatus a se concederetur,cum ait, vi sicut in terris Vicarius filij dei csse videtur constitutus, etiam & Pontifices, qui ipsius principis apostolorum gerunt vices, principatus potestatem amplius,quam terrena imperialis nostrς serenitatis mansuetudo habere videtur,concessam a nobis,nostroque imperio obtineant: de clarius adhuc subiungit;& sicut nostra est terrena imperialis potentia ; eius sacrosanctam Romanam ecclesiam decrevimus veneranter bonorare: dc amplius quam nostrum Imperium', δc terrenum thronum , sedem sacratissimam beati Petri glorioserexaltari, tribuentes ei potestatem, de gloriae dignitatem,atque vigorem dc honorificcntiam Imperialem,atque decernetus sancimus, utprincipatum teneat tam super scdes prFipuas
316쪽
Antio thenum, Alexand.Constan.& Hierosolym. quam etiam supra omnes in uniuerso orbe terraru ecclesias.ergo cum dixit, sicut nostra est terrena imperialis potestas,sacrosanctam Romanam ecclesiam decrevimus honorare; satis docuit, non se hanc potestatem Pontifici in patriarchas,& in omnes mundi ccclesias concedere, qui paulo supra confessus erat, esse Pontifices successores beati Petri, quem filius Dei vicarium suum interri constituisset,ac proinde potestatem eorum in patriarchas, & in omnes ecclesias diuinam,& coelestem esse,non terrenam, sicut erat potesta imperatoria: lle tamen se,quo ad posset terrena sua imperatoria potestas sic honorare sedem beati Petri, quam successores eius Pontifices Romani tenent, ut potestatem,quam habent,in qua filius Dei beatum PetruVicarium suum constitui teneant,ac possideant.praesidium itaque, & patrocinium,ac tutelam resigiosissimus Imperator promittit,& sancit.quod latis verbis, quibus usus est, si quis aduertat , declarauit, tribuentes inquit ei potestatem,& gloriae dignitatem,atque vigorem, & honorificentiam Imperialem potestatem dicit sc tribuere,non sipiritualem quam sciebat habere eum in omnes Christianos mundi a Christo datam, sed imperialem, non ut Imperator esset, sed ut potestate Imperatoris uteretur ad tuendam sedis suae dignitatem,& honorem,utius suum vigeret. dein desubiungit,atque decernentes,n principatum teneat, tam super se des Patriarchales,Antioch. Alexand.Constantin. Hierosolymitan . quam etiam supra omnes mundi ecclesias;non dixit, ut accipiat, sed ri teneat rin quo praesidium,ut dixi,ac patrocinium promittit.alioqui ius Sc potestatem in patriarchas non magis dedit, quam dedit in omnes mundi ecci sia quam Christus solus dedit. Denique hoc sancit, & tribuere se dicit Imperator Pontifici Romano,quod ab Imperatoribus in eorum coronaiatione et Pontificibus petitur,quodq; ipsi promittunt, & stipulantur . sic naei dicitur, accipe gladiu de silper beati Petri apostoli corpore sumptum
per manus nostras icet indignas vice tamen & auctoritate dei omnipotentis;& beatorum apostolorum consecratum Imperialiter tibi csicemim
nostr q; benedictionis officio in defensionem sanctae matris ecclesis diuinitus ordinatum ad vindictam malefactorum,laude vero bonorur & me
mor esto clus,de quo psalmista prophetauit dicen accingere gladio tuo super femur tuum potentissime, et in hoc per eundem vim equitatis exerceas:molem iniquitatis potentissime destruas: & sanctam dei ecclesiam, eius': fideles propugnes,atq; protegas: neque minus sub fide falsos, qua Christiani nominis hostes extenue atq; dis ergas: viduas atq; pupillos
clementer adiuves,atque defendas:desolata restaures: restaurata conses
ues:ulciscaris iniusta.& in alia oratione precatur his verbis,tribue ei omnipotens Deus,ut sit fortisi protector,& consolator ecclesiarum, atq; coenobiorum sanctorum.in his igitur,quae ab Imperatore,cum coronatur ex formula conceptis verbis postulari solent, ius eorum, quq tunc maenus Const. sanxit,& concessit,continetur.quod totu ad patrocini si ecclesiae susceptu pertinet,quod quide ecclesia cu opus est,iure suo & poscere, & requirere debet.ut ex epist.beati Aug. 23.q.j.C.Maximianus, perspici potest. laudat.n. Maximianu episcopum Vagiensem, quod auxiliu contra hostes ecclesiae ab Imperatore Christiano petisset, quod si praetermisisset,
non fuisset inquit laudanda patientia ed negligentia merito culpanda.
Constantinuet Imperator Potisei Romano in rςliquo P triarchas d derit. tal ara . A, cu mi
317쪽
infirmo ad probat ita pocina in evang. Ioan
Aliud praeterea in epistolam Anacteti 3. ob ij ciunt, fingit, inquiunt, An cietus scripsisse tomum de primatu , sed eius scripti nusquam, inquiunt,
fit mentio. JQuis non de miretur,& obstupescat tantam istorum vel in legendo negligentiam,vel in intelligendo tarditatem,vel in deprauando malitia Anactetus dicit se descripulle in quodam tomo primas sedes, tum cas. s. quae olim secundum leses Φculi primae fuissent, utpote in capite prouinciarupositae. tum quae prime, idest,Metropoles in una quaq; prouincia. Magde. vero dixerunt,fingere Anaeletum bcripsisse tomu de primatu. nihil enim amplius addiderunt,malitiose scilicci, ut suspicor, ut qui legerent,statim de primam Petri intelligerent, ut est iam in usu & loquendi &intellige-di Vt rursus si sellam esset& fictum ut isti volunt, quod Anactetus tomude primatu scripsisset,continuo sequeretur, ecclesiam Romanam no esse caput c terarum .h c est calliditas scrpentis.Sed videamus, quid Anacletus dicat:Sed i liae urbes, quae praefatis priscis icporibus primat si tenuere: deinde paucis interiectis subiungit. aliae autem primae ciuitates, quas v bis conscriptas in quodam tomo mittimus,& quq sequuntur:& paulo infra post dei criptas tres sedes Patriarcharum,ide quod paulo supra repetens,reliquas Vcro,inquit,ut prydiximus, in quodam tomo prolixitatem vitantes epistolae,vobis conscriptas direximus .de primatu crgo,idest, deprimatu Pontificis,no dicit se scripsisse,neque scripsi quia nec opus quidem crat tunc,cum satis ex euangelio patcret,& nondum nati essent haeretici,qui negarent: tomum Vero,idest,catalogum de primatu ciuitatum,
quae nam essent primae & Metropoles, scripssse eum, quid mirum, si alii quod sciamus,non meminerunt e an neces Ie cst, quic quid est ab aliquo scriptum,id ut alij meminerintret si non meminerint, continuo fictum sithsed quiso vos Magde per equitatem,si ideo non creditis, scripssisse An Eletum tomum,de primatu, quia cius, ut dicitis, scripti nusquam mentio fiat, de ob hanc caulam suspecta,& inuisa est vobis epist. Anacleti,cur contra simili ratione no creditis,& probatis,ideo veras esse Anacleti,& aliora Pontificii epistolas,quia eam sit stequens apud alios scriptores metio Vt ia vestro argumeto aut veras simul & falsas esse dicatis: aut ne vobiscupugnetis veras tantu contra mendaciu Vestrinaut talas tanta contra veritatc.cur.n apud Magd. plus Valeat ad credudum fictam esse epistola An cieti,quod unius particulet eius, immo unius verbi, nusquam fiat mentio duam ad credendum,Veram esse, quod totius epistolae uequenter apudios mentio fiat sed in his tempus consumere ut quod senti dicam, reo ne otio abutentis esse videatur.illud tantum addam, simili argumeto negare Anabaptistas historiam in euangelio Ioannis de infirmo ad Probaticam piscinam iacente,dc motum aquae expectante, quo Mastd burgenses tomum Anacleti. quia inquiunt Anabaptistae, nec in vetere
testamento, nec in Iosephi libris de antiquitate rerum Iudaicarum, de Probatica piscina mentio fiat. Quibus erudite nuper Sixtus Senentis libro septimo suae bibliothecae respondit. Pergamus respondere ad alia
318쪽
Responsio ad H,quod obiicitur in episso. D aristi de episcopis pulsis, o de litteris praefect
rum adiunctis ad litteras Pontificuar quomodo nou praefecto rum,stdprubetarum I aendum sit ex deueteram exemplar ιommo ex ratione. cap. 9.
PRtterea etiam contra epistolam Euaristi aliquid obijciendum esse
putauerunt, sic enim aiunt,Vero etiam absimillimum est, quod Eua-ristus epistola secunda finxi Aegyptios suos episcopos pepulisse.Naeo loco res Christianorum erant,ut nusquam tuto versarentur ob immanem crudelitatem persecutorum. JQuid hoc leuius immo quo res Christianorum magis amictae essent, eo facilius erat malis Christianis ei jcere episcopos suos . nec enim hoc persecutores Christianorum irritasset,sed placas let potius,& eorum gratiam conciliasset cum ij in primis odiosi,& infesti essent gentilibus, qui euangelium pridicabant,quod erat munus episcoporum. Sequitur in Centu-rijs:simile est illud,quod vult, suas litteras per omnes ecclesias Africanas legi:& dicit, ijs praefectorum litteras adiunctas esse . quod inquiunt haud
veritin est,nam nec id factum esse probari potest neque praefectis,qui sub Traiano atrocissime persequebantur ecclesiam, cum episcopis ullatenus conueniebat. JHactenus accusatio coniecturalis Magdeburgensium. Si in quaestione faricti coniecturis utendum est,ubi testes desunt,age coniecturas cum coniectura conseramus,postea rem ipsam dicemus. Non adiunxisse Euaristum litteris suis litteras praesecto ruin, inde vos Magdebursen .coniectura ducitis,quod praesecti qui sub Traiano atrocissime persequebantur eccle- .usiam,nullo modo cum episcopis Christianis conueniebat;nos contra potuisse adiungere,inde coniecturam ducimus,quod praefecti isti,quos Eua ,ristus dicit,tales esse potuerunt, quales illi,quos Tertullianus in libro cointra Scapulam comemorat, humani,& in Christianos benevoli, ut Vesoronius Candidus,ut Asper, ut Pudus, quorum humanitatem,& in Christi nos beneuolentiam Scapulae inhumano & fero exprobrat Tertullia. ac cedunt ad hanc coniecturam Plinius secundus,Tertullianus, & Eusebius Euseb.libro testes,remisisse postea Traianum persecutionem Christianorum, id quod' edictum eius ab istis testibus recitatum testatur.Quid igitur mirum, ii Eua log. c. H. ristus in pr sectos quosdam humanos, ac benevolos, praesertim persecutione iam relaxata,incidit, a quibus litteras sibi ex Africa tue teporis asiserri curauit,quibus permitteretur episcopis Asticanis eos laicos, qui dccretum Pontificis de nuptiis,quae non decenter fierent,prohibendis, noni eruarent, grauiore aliquo supplicio priterquam anathemate punire non
enim poterat tunc Christiani in Imperio Gentilium, sine auctoritate potestatis siculi id facere.Quid,inquam,mirum fuisset,si huiusmodi litteras praesecto um litteris suis Pont.alligasset, & in Africam ad cpiscopos misisset Adde quod hodie ut audio apud Turcas, inter quos Christiani habitant,aliquid simile fit. Saepe enim Patriarch , & episcopia praesidibus prouinciarum,quos Baxas Vocant, litteras impetrant, ut liceat episcopis aliqua grauiore poena afficere,ut damnare ad triremes eos, qui in relisione nostra peccarunt. Accedit huc,quod multi ex prisectis, & alijs masistratibus veniebant tunc ad fide, licet magistratus,& alios gradus di nitatis mitterent,ut ex Cypriani ad Successum episcopu epistola 9.libri s. di
319쪽
rs 4 PRO Is T. PONT. Origenis contra Celsum libro 3. immo ex ipsa Plinhepistola ad Traianuperspici potest. Quare non mirum suisset,si opera eorum Christianorum , qui aliquando magistratus gentilium gessissent, litteras a praesectis gentilium,sive propter propinquitatem, silue propter amicitia, siue propter accepta beneficia, siue propter aliam necessitudine eorum inter se, litteras ab eis Pontifex Euaristus impetrasset. Sed licet omnes istae hactenus coniecturae sint,quae ita rem esse non conuincant, tamen, quia plures sunt, ac probabiliores,& ad defendendum pertinet, quae aequior pars in, cur una coniectura sola atrocitatis Traiani, ut isti dicunt, quae non ad uniuersum tempus Traiani,sed ad partem pertinet, plus ad accusandum epistola Euaxisti sanctissimi Pontificis mouere debeat, quam tot nostr ad defendendum Sed hactenus ex coniecturis ad coniecturam responsum sit. Proseramus iam veritatem,cui istae Omnes coniecturae cedant.in excmplari vetustissimo Vaticanae bibliothecae,& in altero aeque vetusto bibliothecae Florentinae S.Marci, quae cuiuis paulo curiosiori, videre cum volet, Romae & Florentiae licebit,non praefectorum, sed prophetarum scriptum est. Quod ipsum Magdeburgenses si in exemplaribus nostris, quae in publico feruntur, legissent, fortasse magis,quominus hoc intelligercnt, reprehendissent. Quid enim hoc dicerent ad decretum Euaristi quorsum litteras prophetarum litteris Pontificis decretalibus alligari quae nam istae litte-L.ata ueri in prophetarum, quae simul cum litteris Pontificis per omnes ecclesias A- epistola Euari fricanas legendae erant, ut quod de nuptijs decretum erat.seruaretur; qui ii ta-iiii non seruaret , iuste puniretur immo hoc de litteris prophetarum, quod
bis. prius scriptum erat,ab eo mutatum puto in litteras presectorum, qui non intellexit, quas litteras prophetarum Pont. diceret. itaque totum hoc fabulosum istis visum suillet.Unde multo audacius , ac confidentius totam epistolam Euaristi reiecissent.Cum tame nihil potuerit,nec opportunius, nec accommodatius a Pontifice fieri, aut scribi: neque quod magis necessarium esset,si quas prophetarumditteras dica semel intelligatur.An non necesse erar,ut litterae decretales Pontificis,quas ad Africanos episcopos Ponti sex mittebat,& per omnes ecclesias Africanas leat volebat, ab omnibus intelligerentur Quis hoc neget Sic enim Pontii ex scripsit; H c cacta recitanda per omnes ecclesias Africanas scripta dirigite:vt de ijs, quae inique laudantur, si quid tale probari poterit, iudicium fiat:& inhibita coerceantur:& pr terita mala,& illicita coiugia, si doceantur admissia digna seueritate corripiantur. ad laicos ergo litterae istae decretales Pontilicis sertinebant, qui cum non latine, sed punice intelligerent,necesse suit, utonti sex litteras prophetarum dest interpretii ad iugeret. habebat enim apud se Pontifex quis enim hoc dubitethlinguarum interpretes, & quidem probati fidei, quorum opera quotidie opus era cum tam ingens ecclesiarum Africanarum iam tunc multitudo esset.Vocati autem interprotes linguarum,sive sermonum prophetas, nemo est, qui ignoret, qui vel duas Pauli ad Corin. epist.le erit,& Hieremiam.cap. 23. qui prophetias linguae dixit, quem locum imitatus est apostolus. Pr terea esse sic intelligendum, idest,de litteris huiusmodi prophetarum hoc est interpretum,&non praesectorum ex ipsa eyistola, siquis paulo attentius consideret, elici potest.Etenim si litter pr fectorum fuissent,quid opus erat,n eas episcopi Asricani ad omnes ecclesias mitterent,ut in Omnibus ecclesijs legere- ruct
320쪽
tur Si per litteras istas p sectorum potestas episcopis dabatur, ut eos, qui decretum de nuptijs non seruarent,possent,si vellet, supplicio aliquo grauiore assicere,quod ad potestatem gladij pertinuisset, qua fideles inter gentiles exercere auctoritate sua non poterant, an non satis erat, aut non tutius &cautius,cas ipsas litteras apud episcopos seruari, quam culitteris Pontificis ad omnes ecclesias mitti Θ & eas publice recitari Atqui non hoc fit, neque fieri opus est, cum episcopi, aut patriarchae inter Turcas eiusmodi litteras, ut paulo ante docebam, ab illis prcsidibus prouinciarum, quos Baxas Turci appellant,impetrant.restat igitur, Ut si- - .oc icut in vetusto exemplo legimus, sic legendum sit, quod & ratio ipsa satis per se confirmat,& necessitas, ac consuetudo,quae ex apostolica traditione manavit. semper enim in ecclesia suerunt interpretationes linguarum,
siue sermonum. C terum si benedixeris inquit spiritu, qui supplet locst Idiot , quomodo dicet, Amen,super tuam benedictionem ξ quonia quid i . . to dicas,nescit.Nam tu quidem bene gratias agis, sed alter non aedificatur. Qui d prodesse poterant Euaristi litterae decretales de nuptiis prohibent. dis,si,ut non decebat,fieret,si quid litterae dicerent,nesciebantὸ aid isto suo decreto Potifex Euaristus apud Poenos profecisset,si lingua eis locutus fuisset neque fuisset simul qui prophetaretὸ Misit igitur Pontifex litteras, quae lingua loquebantur,& cum eis simul litteras,quae prophetarent, Quas idcirco litteras prophetarum vocavi id est, interpretum. Sed dicet fortassis aliquis ex limatulis istis,cur non potius dixit Ponti sex interpretationem litterarum, quam litteras prophetarum λ ecquid interest, sis, gnsecus dicere, si utrumque idem valetΘQui enim dixit interpretationes ser rLr monum,& rursus unus interpretetur,idem dixit, propheti duo, aut trςν dicant.at secundum istum dicere debuisset, interpretationes a duobus, aut tribus fiant.Sed nihil interst.Qui enim interpretatur,dicit;& quod interpretatur, ipsius ericitur non t auctoris,sed ut interpretis. iniis enim cum audit,dici sermonem interpretis,non statim intelligit dici interpretationem sermonis Sic cum Pontifex Euaristus litteras prophetarum, id- est, interpretum suis adiunxisse dicit,nihil aliud intelligimus, neque intelligere cum ratione possumus, tuam sermonem interpretum, idest, interpretationem litterarum ab interpretibus factam, quam litteris suis
vsponsio ad id, quod contra epistolam Victoris Obi titur,oe quomodo, edi quamobrem ioned Theophilum Caesareae Palestinaestri serit uictor, ct cuius . lexandria esset episco pus ide Theophilus ad quem scripsit; cr quomodo ex hac ignoratione profectus sit error a I deburgensimni, quomodo ex ipso Eusebro caesariensi , ct ex ipsa epistola Vi- imi . . et 'dctoris demonstratur,nequesicripsisse nequescribere debuisse ad Theophilum Caesares: O quare Magdesurgenses Huduerunt, ut bae episeola Victoris ficta esse uideretur. item quomodo ex ks, quae Polycrates ad Victore scripsit,uideatur agnouibe eum eaput eccis quomodo hoc ipsum ex Irenaeo clarius actuc demonstretur. cap. Io.
Nootarunt pniterea Magdeburgenses ad negandum epistolam Victois i ris decimi quinti post Petrum Pontificis, quod Theophilum Vo- si cet episcopum Alexandrinum, cum Caesare , inquiunt,& non Al xandrinus tuerit. Sed esto fuerit, quidem Theophilus Caesares Palestinae episcopus,quis hoc negat tat rursus quid obstat, quominus esset eodem