장음표시 사용
371쪽
Interpretemur lat ine,D si non pari elegantia,& nitore sermonis. Quoniate vii eo inquit mi frater,ad communem omnium nostrum infirmitatem
alacriter properare,oro,atque obsecro,Vt mearum pr dicationum libros quos ad te misi,cum nullo Ex gentibus communices, neque cum ullo ex nostris,antequam cum experiaris:si quis vero postquam erit tentatus,dirnus este apparuerit,tunc ei tradas aci exemplum institutionis, qua Moi-Les et O. senioribus,qui cathedram eius susccperunt,scripturas tradidit,unde fructus tutae cautionis, usque ad h0d tempus manalle cernitur. Omncs
enim in illa natione cande restulam in cultu.unius Dei,& in disciplina vitae seruant: neque possunt ab diripturis,si in multos sensus vergant,de via extrudi ad sentiendum aliter,siquidem secundum regulam Ycritatis traditam aggrediuntur aptare conuenientiam scripturarii,si quis forte, quia traditionem ignorat,in vocibus prophetarum multiplicibus,& ambiguis haeret.ob hanc causain nulli permittunt docere isi prius discat, quomodo scripturis utendum sit:hine apud eos unus Deus es una lex,una spes. ut ergo idem, quod illis septuaginta, apud nos nostris fratribus eueniat, da libros mearum predicationum simili mysterio institutionis,ut hoc modo eos instruant,qui voluerint subire munus docendi, atque instruendi, alios: nisi enim sic fiat, in multas sententias doctrina veritatis scindetur . Hoc vero non ut vates scio,sed potius iam mali huius principium video :quidam enim ex gentibus legitimam meam praedicatione improbarunt
doctrina inimici hominis proiana, & nugatoria recepta. idque cum adhuc in vivis essem,conati quidam sunt sermones meos varin interpretationibus,ad soluendam legem transuerterc.hactenus cpistola. Quis iam non videt oculis suis euenisse hac etia nostra aetate nouorum hereticorii,
quod in hac epist. Clemens ex persona beati Petri scripsit, scilicet nisi ij,
qui scripturas sanctas tractarent,iecundum regulam apostolicae traditionis interpretarentia futurum esse, Ut in multasi sententias docti in a veritatis scinderetur: Hinc ergo tanquam ex equo Troiano exierunt Luthcri secta & eius Teutorico noui testamenti deprauata interpretatio, quae ad senium Lutheri,relicta traditione,facile accommodaretur; hinc Ana-
baptistae,& hi multiplices: itidem sacramentari j inter se adhuc vari j,tu Cose ilion istae item multilarines,Scruet iani,Stancariani, Antino mi, Olian-x x ij drini,
Retula tra. tioni, in Mosaica Hierarchia ad recte intem
In Mosaieci Hierarchia nulli permitteba
Vnde sat, ut doctrina sinplicis veritaria
Adhue uiui te Petro coepe runt haeretici Aoctrina, qua tradebat, de
Quo ex interia pretatione scripturaria sne regula traditi nis, aquam ex equo Troiano multiplieessectae nouorsi hae
372쪽
rarchia Mosai eam interpretatione scripturarum relicta traditione C thedrae Moysis militae quoque prodie
vel re seripturam non secundum eathedra Mo,si, inter pretabantur . Dominus do. it redargue
Quae sint traditiones hominum.
Quo cathedra Moysis umbra suetit eat he dre petri. Quo in eccle. sis e tholica doctrina vera a salsa diste
348 PRO EPIST. PONT.drini,Maio sisti Melacthonici,Adiaphorist ,Suencstidiani,&Caluinisti, ac ne quis suspicetur,de leuibus inter se istos dissidere, quida ex ipsis L theranis Nicolaus Gallus,in libro Theseon, & Hypotyposeon, non inquit inter nos de leuibus concertationes sunt, sed de sublimibus Christianae doctrinae articulis,de lege,& euangelio,de iustificatione, & bonis
operibus, de sacramentis, & usu cerimoniarum: nec ulla ratione componi,& transigi possunt,& reliqua, quae ex eo libro Staphylus Prusiensis in libello de Lutheranorum inter se concordia recitat. Hinc etiam prius in vetere testamento extiterunt Sadduc i, qui resurrectionem corporum negabant:Pharisaei,qui fato assignabant causam peccati. Basimoth i, qui prouidentiam tollebant,& animae in mortalitatem: Hemcrobaptiste, qui tenentes traditioncm seniorum,non manducabant, nisi crebro lauarent manus. Hi nanque sententias suas, & sectas ex scripturis quoque sanctis trahebant, quia non secundum cathedram Moysis eas interpretabantur.
hoc enim significabat cathedra Moysis scilicet potestatem docendi secundum regulam fixam,& stabilem traditionis eius .si qui autem cum alioqui potestatem haberent interpretandi, non tamen interpretarentur secundutraditionem Moysis cum illis septuaginta communicatam,quibus Dominus dedit sicut in libro Num.scriptum cst,de spiritu Moysis,quo modo hicoargui possent,docuit dominus in euangelio,cum scribas,&pharisaeos, interrogauit, inquiens,inare & vos transgredimini mandatum Dei propter traditionem vestram Nam Deus dixit,honora patrem,& matre, vos autem dicitis,& quae sequuntur.Illi igitur dicendet sunt traditiones hominum, uet cum scriptura lancta non congruunt,immo ei repugnant. atqui cathedrae illi Moysi id est potestati docendi scripturam secundum tradi tionem Moysis,quae cathedra umbram tantum habebat futurae cathedrae, sicut Apostolus de lege dixit, habuisse umbram futurorum bonorum, noipsam imaginem rerum,illi, inquam, cathedri successi in nouo testameto potestas docendi euangelium secundum cathedram Petri idest secunda traditionem apostolorum,quorum Princeps fuit beatus Petrus,cui Christus ecclesiam suam commisit,& post eum successis ribus. Quare quaecunque scripturq interpretatio,aut doctrina, aut disciplina ulla, quς cum hac traditione congruit,ecclesiastica est:& sicut diuinus Dionysius in i. c. ccelestis hierarchit tradit,imaginem habet rerum,quas beatae mentes in coelo plene contemplantur: quae vero non congruit,sed potius discrepat; falsa est,& ab hominibus excogitata, & si quis apud nos hanc doctrinam noprofitetur,quq cum publica,& ecclesiastica traditione a sanctis apostolis per vivam vocem relicta non consentit,conuincitur,& diiudicatur, a qui
bus debet:sunt enim qui huic inquisitioni sacrae,& sacro iudicio pr sunt, ne quid horum dissimulari,aut negligi possit; ut vigeat semper apostolica traditio, id est,spiritus scripture sanctAqui ex Deo est.sed redeo ad episto
lam illam Clementis ex persona Petri,cum qua mirifice congruunt, quae idem Clemens in epistola s .in extremo scripsit,diligente inquit, obheseuandum est, ut lex Dei cum legitur,non secundum propriam ingeni j intelligentiain legatur vel doceatur.deinde reddit rationem, sunt enim,in
quit,multa verba in scripturis diuinis, quς possunt trahi ad eum sensum, quem sibi unusquisq; sponte pr sumpsit, liqc vocavit paulo ante idem Cle
373쪽
multiplices voces,& scripturas in multas partes vergentes.deinde subiu-git Clemens,sed fieri hoc non oportet: non enim sensus extrinsecus ab alteris alienum,& extraneum debetis quaerere lic eni in est in vetustis exe- Loeu, epistoli plaribus manu scriptis Vaticano,& Florentino Sancti Marci aut quomo do ipsum scripturarum auctoritate confirmetis, sed ex ipsis scripturis seu Ff 'μ' suin capere veritatis.hoc est quod hodie noui haeretici laciunt : Ipii enim sunt,qui sensus extrinsecus,ab alteris, qui sumus nos, alienu & extraneu tu runt, quia non ipsi ante nos suerunt i quidem ante Lutherum,qui eis sectam,& nomen dedit,non fuerunt:hi ergo sunt,qui sensum istum suum extrinsecus quq situm,ab at inris,qui plurimis sisculis antecesserunt,alienu& extraneum,quomodo scripturaru auctoritate confirmen semperquς- runt,unde verbum Dci abundanter habitat in ipsis, sed non in omni sapietia,ut Paul.Colostentibus priccpit,sed in Omni insipientia. quoniam sem- Coloss. 3. per scripturas suo sensu reson ni;ex quibus quidem oportet, inquit Clemens,sensum capere veritatis .sed quemadmodum capere oporteat, sta tim subiungit,inquiens,& ideo oportet,ab eo intelligentiam discere scripturarum,qui cam a maioribus secundum veritatem sibi traditam seruat: noc ipsum dixi pauloant ei de Clemens ex persona beati Petri se is m, - αδορεντα κανονα, idest,secundum regulam traditam, resulam enim traditam vocat regulam veritatri U aditaemus est traditio maiorum . deinde subiungit, silc enim fit,ut & ipse possit ea, quq recte suscepit , competenter asserere. Novi ergo h retici,qui Veritatem a maioribus traditam respue runt,& scripturas secundum eam interpretari nolunt, quia non recte dia dicerunt,neque recte docet possitnt,vrrantes ipsi,& alios in errorem in ducentes an nanc regulam in pretwdiscripturas sanctas secundu tra ditionein maiorum us he/h in is apostolis,intuens beatus Irin v sic libro s.contrahetreses cap. 3, cIipsit,ied quoniam valde longum est in hoc h i, volumine omnium ecclςllanun numqrare successiones,maximae, & an G itorii, in inter quissimae,&omnibus cognitar a gloriosissimis duobus apostolis Petro, & pretandi pPaulo Romae sundatae,& constitutae ecclesiet,cam,quam habet ab Aposto ἡ.ab: s Elis traditionem, & annunciatam hominibus fidem per successiones epi- ticos ab Irens scoporum peruenientem usque ad nos, indicantes,confundimus eos, qui ς' quoquomodo, vel per sui placentiam malam,vel vanam gloriam, vel coecitatem,& malam sententiam,praeterquam Oportet,colligunt.huius ergo traditionis non scriptet quanta Vis esset ad reuincendos falsos interpretes& ad obsignandam legitimam legis interpretationem, non solum intel- Quanta vix
lexere, qui spiritum Dei acceperunt, Vt illi primi Moyses, & septuaginta in Seniores veteris testamenti ministri, & post eos Sancti Apostoli ministri es pil
noui,eorumque successores,sed etiam gentes,quae legcm non acceperiit, natura duce,hoc utcumque cognouerunt. hinc enim Laced moni; legi--α, ἡ bus non scriptis utebantur, ut eorum legislator Lycurgus iussit, non sO- piorum non solum,ut ante dixi,quia ut Plutarchus scribit,quae prscepta sunt, & maxime 'AM. ad felicitatem,& virtutem ciuitatis faciut, existimabat sine scripto in mo in res,& institutiones ciuium induta, immutabilia manere,sed etiam, ut ego mento Apostoquidem opinor,quia intelligebat sapiens legislator,facilius esse, ea deprauare,quae magis ex materia constant,quam quae minus: facilius, inquam, gnouerunt.sed deprauare tum scripturam,quq ex charta,& atrameto constat: tu sensum, qui materialibus verbis scripturet materialis subiectus est,uelut anima cor
374쪽
lsus induta dum hanc vocem, quae scripta est, ego hoc,ille noti hoc, ted
iud significare contendit,quam deprauare mentem, seu sensium legislatoris, qui unus est a principio explicate trad itus. Qui enim traditionem magistri profitentur,non tam sermonem,aut scripturam magistri, quam mentem eius,quae falsa intelligentia, aut interpretatione, corrumpi,& adulterari non potest,profitentur:& ad regulam illlas mentis, siue sensus sermo. nem,& scripturam cius accommodat.hoc t dixi inistros utriusque testamenti persecte docuit spiritus Dei: gentes vero ex parte docuit nature instinctus. ut iam noui h retici,dsi traditiones rei jciunt, quae ad bcne ute- dum scripturis necessariς sunt, neque spiritu in Dei audiantesqui in utrumque testamentum traditionem suam contuli tmeque naturam, quae traditionem defendit: immo imprudentiores sunt priscis illis h reticis, qui,ut Sanctus Irensus in libro 3 .ait cum ex scripturis arguuntur, in acculatimnem conuertuntur ipsarum scripturarum,quasi non recte habeant, neque
sint exauctoritate hoc iam noui haeretici ex parte fecerunt, epistolam Iacobi,& Iudae,& ad haebreos,& quosdam alios libros canonicos negateq& quia sint inqui ut varie dict :& quia no possit es his inueniri veritas ab ijs, qui nesciunt traditioncm,no. n.per litteras traditam esse illam, sed per vivam vocem Maec haeretici illi, qui quidem prophetarunt hic, licet malacis mens esset. Nos ergo permanetes in ijs,quae didicimus,& credita sunt nobis,scientes a quibus didicerimus,sicut Aposto. de Timotheo scripsit, pergemus deinccps respondere ad reliqua, quae in doctrinam chistolarum Magdeburgenses produxerunt: & quia Icripturas sagit ni, scripturas, ut hactenus fecimus,proferemus,cum ea traditione facientes, quae sine scripto per vivam vocem a Sanctis Apostolis,& eorum successoribus, relicta tanquam depositum semper in ecclesia fideliter custodita est.dabimusque operam,ut nihil eorum,quae in doctrinam isti obiiciunt disti mu- Iemus,non tam eorum falsam doctrinam refellentes, quam ea quae vera est, quaeque in his epistolis, secundum seripturas traditur, quantum satis esse videatur, confirmantes,non cnim de dogmatibus nostris omnia, quε dici possient, propositum est dicere, sed qus ad institutum n strum, idest, ad defensionem epistolarum sufficiant, ut quo ad fieri possit, appareat adiuta ante Deo, ope-
. rarios nos esse inconfusibiles recte tractan- ai tes Verbum veritatis. Vtinam hoc iri: ni mulsi cum Vbem fructu,aut aliquo Ido2 a r saltem paruo eorum, i sti a linii fit et ' qui indigent, M.
375쪽
I sponsio adactustionem doctrina de sacerdotio externo in epistola secunda Anaeleti .st quomodo scripturam Mosis Pauli negare cogatur, qui relicto tantum spirituali sacerdotium reale,externuta oe uisibile ιn nouo testamento negar.item de spiritualisce dotio simul cum externo in uetere te tamento: O in quo itum sit discrimen ueteris O nom testamenti. ν6ponsio ea sicriptura Pauli ad ea,qua Luiberant,ct Caluinianic ira sacrificium uerum, externum usibile ex epistola ad Hebraos ob3ciunt. Cap. I.
ERgo ut aggrediamur caput de docti ina, ita enim inscripserunt,postremo inquiunt iasui & manifestae corruptelq san doctrins in his reporiuntur. Primum enim disertinen veteris, & noui testamenti tollitur, Anacleti episto. a.ubi sacerdotium cuius auctor Petrus sit, perinde ut invetere testamento statuitur:& ad Mosaicas leges de Purificatione,& alijs rebus pij obligantur, cum tamen lex & Propheis usque ad Ioannem durent:& in nouo testamento non sit externum, sed tantum spirituale sacerdotium commune omnibus Christi fidelibus I .Pct. r.& Heb.ς. JHactenus Magdeburgei . Quia nos in nouo testamento sacerdotium visibile,& externum habemus,ut Iudei item visibile,& externum sacerdotiuin vetere testamento habebant,idcirco discrimen veteris & noui testameti a nobis ablatum putant,non intelligcntes, quod dicunt contra scripturam, de qua se iactant,dicere. Dicite mihi Magdcburgenses, interrogabo enim vos, qui typos legis nescitis,seniliter atque Paulus Galatas interrogat,qui allegorias legis ignorabant, legem non legistis dicentem in Exodo,Inspice,& fac sciandum exemplar,quod tibi in monte monstratu est Neque Paulum hoc interpretantcna, cum loquens de sacerdotibus veteris testamenti muneralecundum legem offerentibus .Qui inquit exem- ius plari,&umbrae coelestium deseruiunt, sicut responsum est Moysi,cum co- '' summaret tabernaculum. Vide, OmnIa facito secundum exemplar, quod is b. . tibi ostensum est in monte.Quod si sacerdotes exemplari, & umbrae coe .lestium deseruiebant:igitur di quq offerebantur,& qui offerebant in vetere testamento,typi erant eorum,quae offeruntur, & qui offerunt in ecclesia noui testamenti, que est quaedam Hierusalem coelestis, ut Apostolus Paulus in epistola ad Hebreos vocat. Vnde idem coelestia vocat,quq in ec Heb. u. clesia fiunt, cum ait in cadem epistola. Necesse est ergo exemplaria coelestium id est,uetera his mundari victimis,scilicet carnalibus ipsa aute hi h ' coelestia, idest,ea quae sunt ecclesiae nostrae,melioribus hosti js, hoc est, spiritualibus mundari . illa enim superna, quae magis proprie supercoelestia
dicuntur,non indigent mundari .iaitur qui negant in nouo testamento se scriptura ne-
cerdotium externum &visibile olerentium Deo externa & visibilia mu tantia 'nera,simul negant exemplar fuisse sacerdotium veteris testamenti,idque tonsi&visbia
cotra scripturam Moysis & Pauli. Quod si dicant,hoc enim respondebui ἰς hyg-R sacerdotium vetus exemplar fuisse sacerdoti j Christi, qui est facerdos in aeternum secundum ordinem Melchisedec, idque satis esse: verum quid c t. s. M. illud prius est.c sacerdotiu vetus excplar fuisse sacerdoti j Christi : sed no dis . hurim, hoc satis est.aliud enim est sacerdotium:aliud ministerium sacerdoti j. s, Chria cerdotium quidem secun in ordinem Melchisedec unum est, sicut una A.' item hostia illius sacerdotij:& huius sacerdotii, atque huius hostis Chri- neque minis estus est nunc minister, & dominus:& non minister solum, neque ministerio visibili super terram, sicut in lege sacerdos solum erat minister sacer- minum.
376쪽
do iij veteris,& visibili ministerio:& sicut sunt sacerdotes noui testamenti ministri tantum,sacerdotij & sacrificij Christi .Quare si verum est,quod
Paulus ait vetera transierunt:ecce facta sunt omnia noua,necesse est,ut e- py tiam ministerium noui sacerdotij,quod sit ministerium tantum, illi veteri successerit,quod erat similit cr ministerium tantum; alioqui non omnia facta sint noua,quod est scripturam Apostoli negare. sunt igitur necessario in nouo testamento sacerdotes, qui sint ministri tantum,sacerdoti j Christi,& corporis Christi, de quibus prophetavit Esa. c. 6 I. cum at vos autesacerdotes domini vocabimini:& λιει ,id est, ministri dei nostri. quod quidem intelligendum esse necessario necundum litteram de uouo testamento,& sacerdotibus eius, copiose in libris de hierarchicis ordinati nibus ministrorum ecclesiae catholice demonstrauimus: ad sacerdotium autem commune spirituale tantum,& internum omnium Christianorum non pertinet,neque pertinere potest sacerdotium liturgicum, id est,mini. steriale,quod ad offerendum,& supplicadum pro populo institutum est, hoc enim significat vis verbi se 9 γῆν. Ac rursus ide Apostolus,& clarius 2 Aia adhuc in eadem epistola ad Heb.c. I P. umbram,inquit, habebat lex suiu
ine i Cc, rorum bonorum,non ipsam imaginem rerum. Eteni in si ipsas imaoines .erdotium, si- rerum habet nouum testamentum, quarum imaginum umbras vetus lex T. 'ia i , habebatis uni ergo super terram in nouo testamento verae imagines vete-sieerdotiu -- ruin sacerdotum, tanquam umbrarum: at quemadmodum noui testamenti sacerdotcs illorum veterum sacerdotum, tanquam umbrarum imagiti Ρ,uli icti nes essent,nisi eX trini ecus apparerent, Vtillae Veteres umbrae apparebant
pturam. quomodo inquam in nouo testamento, externi illius sacerdoti j typici,&umbratilis,imago esset aliqua specialis&propria vitibilis si tantum spiri- ui tuales hostias inaspectabiles,id est, non cadentes sub sensium oculorum, te si inuisibile offerremus,quod est alioqui omnium Christianorum commune λ non.n. n. ,...ii I negamuS sacerdotium spirituale tantum,commune omnium Christiano d. abdita . rum; sed hoc non est imago illius typici externi, & specialis in vetere tem & visibilia stamento sacerdotii,cuius erant sacrificia externa, dc aspectabilia. Eratisisti Eq. c. alioqui in veteri testamento spirituale quoque & commune omnium Iu eris tum iptri d orum sacerdotium: immo prius dictum est illis in Exodo cap. 1ς. eritis
2 cu: mihi populus acquisitioni ,regale sacerdotium, ges sancta, quod illis qui
illiti, ,didiis dem Omnibus ex circuncisione,spiritualiter conueniebat,lex enim spiri- emuni Sc vis- tualis erat, sicut Apostolus ait. Volebatq; Deus,ut essent omnes populus L z. ηεeri υσῖoe, id est, electus,sicut Symmachus interpretatus est, si corpora sua an, ad M, he exhiberent Deo hostiam viventem,sicut Apostolus ait,& serua iustitie in. ἰώ sanctificationem:atque ita fierent regale sacerdotium, gens sancta. quod κε s, elabitu quia per Obedientia spiritualem mandatorum Dei fit, idcirco non simpli c iter hoc dixit,eritis mihi ,sed sic;Si audieritis vocem meam,& custodieriCLj. 4 tis pactum meum,eritis mihi,& quae sequuntur. Quare cum sacerdotium,i uale noui te sipirituale & commune non solum sit in nouo testamento, sed antecesse- rit,quoque in Vetere, licet sit in nouo ad perfectionem adductum per cir uis cumcisionem spiritualem cordis, & emundationem sordium non carnis, sed conscientiae in baptismo,necessario relinquitur,ut externi illius & specialis sacerdotij in vetere testamento, quod umbram habebat, imago sit alterum sacerdotium in nouo,cuius ministerium sit externum, & visibile super ternam. quale non est ministerium sacerdoti j Christi in coelo: aut umbra
377쪽
mvmbra illa vetus carebit imagine rei contra scripturam Apostoli. Iam ne
videtis Magdeburgenses,quemadmodum non tollat discrimen veteris,& noui testamenti pontifex Anactetus, cu tradit, ut Aaron orimus in lege sacerdotale nomen accepit,his enim verbis utitur,sic post Christu dominum a Petro sacerdotalis coepit ordo, quia ipsi primo pontificatus in ecclesia Christi datus est,escente Domino,Tu es Petrus,& sit per hanc Petram,&c.immo vos Euangelium,& Pauli scripturam negatis, qui in nouo testamento sacerdotium externum speciale tollitis: & ut peccatum peccato addatis,fingitis,a nobis fieri a uetorem sacerdoti j in nouo testam cto Petrum. sic enim scripsistis, de epistola Anacteti loquetes,ubi sacerdoti cuius auctor Petrus sit, perinde ut in vetere testamento statuitur. Vestrii, inquam, est hoc commentum:sacerdoti j enim noui testamenti auctor est Christus, non Petrus:vt veteris sacerdotii non Aaron,neque lylayses sed Deus suit auctor. Sic enim scripsit Anactetus, ut iterum repetam, Post Christum dominum a Petro coepit sacerdotalis ordo,quia ipsi primo pontificatus in ecclesia Christi datus est,dicente Domino ad eum, Tu es Petrus , & super hanc Petrain, aedificabo ecclesiam mea,an hoc est facere Petru auctore sacerdoti j sed urgeamus adhuc hoc, uod falso obiicitis.Cuenim dicitis, qui ponit in nouo testamento saceraotium visibile, & exeternum, tollere eum discrimen veteris &noui testamenti, sic dicitis, quasi hoc inter vetus,& nouum testamentum distet, quod in vetere omnia sint externa,& visibilia; in nouo vero nihil. Ergo nec in nouo testameto baptisma erit externum ex spiritu sancto,& aqua visibili, quia in vetere testamento erant baptismata externa,licet umbram tantum haberent,& non ipsam imaginem reuaut si est baptisma externum in nouo ic stameto, quod hactenus non negatis:ergo non est discrimen veteris & noui testamenti positum in externo,& non externo.Nec enim ait August. in li-hro de spiritu & littera cap. 13. quia non habet lex fidei, opera veterum sacramentorum,circumcisionis videlicet,atque cetierorum, ideo no sunt opera,quae habet in sacramentis suis huic iam tempori congruis. Et ibidem cap.r9.dc et o .Propter veteris,inquit,hominis noxam,quae per legem iubentem dc minantem minime sanabatur,dicitur illud, testamentum vetus:hoc autem nouum propter nouitatem spiritus,quae hominem nouum
sanat a vitio vetustatis . Item libro secundo contra aduersarium legis, de Prophetarum, lultum est enim,inouit,& nimis lonaum, cuncta colligere,quae in hanc sententiam beatus Apostolus dicit, legem distinguens a gratia, quod illa in tantum bona sit,ut bona iubeat: hqc in tantum,ut bona conserat.Et contra faustum,ipsa, inquit, lex per Moisem data est; gratia de veritas per Iesum Christum facta est,ut data indulgentia peccatorii, quodpraeceptum erat, ex Dei dono custodiretur: Veritas autem,ut ablata obstruatione umbrarum, quod promissum erat, ex Dei fide praesentaretur. Haec& alia huiusmodi multa multis in locis de differentia veteris & noui testameti Augustinus Magdeburgenses vero noui doctorcs Germanis discrimen veteris dc noui testamenti esse somniant, Quod invetere testamento fuerit sacerdotium externum,cuius initiu fuit Aaron: in nouo uero nullum sit sacerdotium praeter commune, & spirituale, id est priter sacerdotium ex baptismo. sic enim vocat beatus Hieronymus
in quo,sicut Apostolica constitutio lib.3.Clementis ait,No fiunt,qui ba-
Quod necessest i ect u scripturam, ut i cerdotii exte ni veteris testamenti imago fit in nouo testamen tri aliud
ius ministeri. st externu, ac visibile Euidens Commentsi Magde.
Obseruatio loeors Augusti ni de discrimine veteri, cinoui testamε- Comen si Mardeia dedisci iamine veteri.& noui te is
378쪽
PRO EPIST. PONT.cq ptigantur, cicerdotes ex ordinatione, sed fiunt 1 Christo Christiani ,rseerdotio spiri- gale sacerdotium, Sens sancta. Vt enim antea sacerdotes®es capite
citia α' Vngebantur, sic qui baptizantur, capite Vnguntur. Siquis vero ab istis quaerat,quomodo hoc, quod dicunt,probent; respondent. r. Petri a.Sed videamus, quid ibi scriptum sit,unde hoc probare volunt,Vos autem inquit genus electum, regale sacerdotium, gens sancta, populus acquisi- Rom. i. tionis: cu hoc, ut ante dixi, prius Hebros dictum sit, Quscunque enim sicut Apostolus ait, lex loquitur, ijs, qui sunt sub lege, loquitur, si vos , Qsio Magd. re Magdeburgen.contra nos hac auctoritate probare potestis,solum sacer-t ' otium comune & spirituale ex baptismo esse in nouo testamento,etuo
a. quo tentam cadem nos auctoritate contra Vos, ac multo etiam magis probare postu-
Aetiis ali a mus,solum quoque sacerdotium comune, α spirituale ex circumcisione spistitiale, & in vetere testamento fuisse, siquidem prius illis hoc dictum est,quam no-
nulliun rate bis . at hoc non concedetis, ut in vetere testamento solum commune socerdotium ex circumcisione fuerit, ac non etiam speciale ex tribu leuitica,externum, ac vilibile. igitur nec in nouo testamento solum sacerdotium commune, & spirituale esse, hac auctoritate probari potest. Vana igitur, & absurda vestra probatio est, quς ex hac auctoritate beati Petri ducitur. Videamus alteram.& Hebr orum inquiunt 9. nec hic explicarunt, quomodo hac auctoritate probarent,quod volunt. Sed nec opus suit explicare,scimus .n. omnes quomodo ex hoc nono capite probare conentur, non esse sacerdotium externu & visibile, scilicet quo probare conantur, non esse sacrificium sanctam Eucharistiam. tolle .n. sacrificiusublatum est sacerdotium. Paulus ergo neq; per sanguinem inquit,hircorum, aut vitulorum, sed per proprium sanguinem introiuit semel in fa cta , sterna redemptione inuenta. & paulo post, non enim in manufacta sancta Iesus introiuit exemplaria veroru sed in ipsum coetu, ut appareat nunc vultui dei pro nobis: nec vi s pe offerat semetipsum, quemadmodum pontifex intrat in sancta per singulos annos in sanguine alieno: alioqui oportebat eum frequenter pati ab origine mundi: nunc autem semel in consumatione Rculorum ad destitutionem peccati per hostiam suam apparuit. Hqc sunt,quq in cap.9. quod aduersus sacerdotium externum citant, ita intelligenda, & interpretanda esse Lutherani, & Caluiniani contra nos contendunt, quasi apostolus, Ut Caluini verbis utar,tota disputatione contendat, non modo nulla alia esse sacrificia, sed unum illud semel oblatum fuisse, nec amplius iterandum: ita sentiunt isti nulla alia auctoritate freti, pr terquam sua contra Omnium catholicorum patrum sententiam, immo contra ipsum apostolum, ut statim docebo. hoc aute istos fallit, quod neq; Pauli propositum neq; verba eius intelliphoms a piis gunt . non .n. contendit apostoluS,Vt Caluinus ait, nulla alia sacrifieia esii in eoisto. aid se pr er illud unum in cruce semel factum, nec amplius iterandum, sedd h'- contendit potius, id quod maxime utile, & in primis necessarium erat doundeoctiiser. cere, ut etiam eruditissim. auctor, & Optimus dogmatistes Ioannes Da-ror Lutherano mascenus in libello de comunione corporis Christi, qui ad huc gr ce ex-zi tat, sensit, non esse, nisi unum corpus, quod in cruce oblatum est, &io in e Visto. ad quod in coelo nunc offertur, & quod in ecclesia: quia unum illud in cru-η-- ,Δ-:ή ce perfectissima hostia fuit: ita ut alio corpore prster illud non opus fue ici. Seses rit sicut no opus fuit alio sacerdote adducente per seipsum ad dea pr ter
379쪽
Christu sed isti non distinxerunt, unde eoru error ortum duxit, corpus oblatu ab oblatione meq; rursu Sab oblatione,modii oblationis: neq; sacerdote 43 se ipsum adducete ad dcu, a sacerdotibus adducetibus p Christu,quet omnia d.Paulus no Obscure distinxit. Vnu itaq; corpus est, quod in cruce oblatu est:& quod in cinio reuelata facie,&in Spria specie gloriosi semper pro nobis offertur:& quod in ecclesia relictu est nobis ad offerendum in mysterio sub specie panis, & vini. sed indicemus ubi apostolus, & quomodo hic distinxerit,& notarit. Dicite mihi Magd. cum Pau- Ubi, Si quom, Ius ait cap. isto v. quod contra nos citatis, necesse est ergo, cxemplaria quidem coelestiu his mundari: ipsa autem coelestia melioribus hosti js,quq itorie disii sunt iste meliores hostie, quibus mudantur coelestia, id est,ea quq ad eccle ς' sam nostram pertinent, quς est secundum apostolum una & eadem cum Hierusalem e lesti, & ii vi Aug. coli.,contra Donatistas ait, aliter nunc est: aliter postea futura. nisi sorte vultis non super terram,sed in coelo ipso mundari peccata que inquam, sunt iste meliores hosti ξ non enim sunt hosti spirituales orationum,& cultus rationalis, ut fortasse dicetis . non enim victim g illi veteres, cum quibus has hostias comparat apostolus,& quibus meliores esse dicit, orationibus, & cultu rationali care hant : prssertim cum sancti, & spirituales sacerdotes in lege quoque sacrificarent. restat igitur,cu non lit nisii una hostia substantialis infinitae virtutis,quae Christi corpus est,hac.n .hostia mudatur ecclesia dei superterra, ut necessario hostias numero multitudinis vocet oblationes huius unius
hosti ,utrumq;.n. lignificat verbum gr cu ia victimam, qui proprie dicitur Θυμα, & oblati Onc,'uq etia hostia dici solet, siue immolationem, sicut apud latinos sacrificium interdum pro ipsa victima, qui immolatur: interdum pro actione ipsa sacrificandi accipitur. distinguit igitur Paulus in ecclesia dei oblationem a victima siue corpore oblato: & sacerdotiu externu in ea confitetur, ii quide multas in ea oblationes ponit unius corporis, quod scilicet a multis,immo infinitis facerdotibus ab ortu so- o. - .lis usq; ad occasum iuxta prophetia malachis immolatur: & quod in coelo ab ipso coelesti ministro codeq; domino pro nobis deo patri alio modo nempe reuelata facie offertur. Vnde statim subiungit, non n. in manufacta sancta lesus introiuit exemplaria veroru, sed in ipsum coelum,ut Heb.ci'. appareat nunc vultui dei pro nobis.sempiternum n. habet sacerdotium,
sicut idem ait, semper vivens ad interpellandum pro nobis. modii itaq; oblationis distinxit hic apostolus ab oblatione, qui in ecclesia fit eiusde ' alia is hosti et in mysterio, cum dixit, ut appareat nunc vultui dei pro nobis. de oblatione in echac eadem oblatione in coelo dixerat paulo ante, tale habemus pontifi- .cem, qui consedit in coelo sanctorum minister, & tabernaculi veri quod i fixit deus, & non homo. id est, quilconsedit, ut ministerio offerendi sanctum tabernaculu corporis sui, quod spiritu Sancto Virgini super veniente conceptum est, iungeretur. Vnde statim subiugit, omnis n. pontifex ad offerendum munera & hostias constituitur. unde necessse est & hunc habere aliquid, quod offerat. habet scilicet illa sancta, quorum est λ ταρ, o, hoc. a. verbo usus est. l. Paulus in hoc loco, idest,minister,ad offerendu ni& supplicandu pro nobis, hetc. n. est vis verbi. De his sanctis prophetavit Esaias dicens, Dabo vobis sancta David fidelia. quod beatus Paulus in actis apost.de resurrectione corporis Christi interpretatus est
380쪽
Catholiei, sacerdote faciat Deciiores christi Heb. c. a
uox dicat a. post. volsitarie peccantes post
tiam veritatis 'bux non relin uatur hostia pro peccatis.&ruomodo traitio apostoli. ea sit interpres huius loci. N e.sa
habet inquam, illa sancta, & illud tabernaculum quod dixi qui humani
tatem eius significat, cuius cst Christus minister ad offerendum eam pro nobis,idem minister & dominus sui sacrificij: & non sicut sacerdotes e clesiae,qui sunt ministri tantum non per se ipsos ad deum adducentes, stacut Christus,ut aposto.de eo dicit,sed adducentes per Christum.vnde nosunt successores Christi, quod Lutherani per calumniam Catholicis obij-ciunt, quasi nos hoc dicamus, quod nu quam somniauimus,minister enim si minister tantum mane non succedit,neque succedere potest domino: Christus autem,ut iterum dicam,sui sacrifici j est,non minister talum, sed minister simul & dominus. esse autem ministros tantum & quidem mutitos,& ubique non solum non minuit gloriam domini, sed auget eam, vevel ratio ipsa naturalis nos docet.R ursus cum Apostolus non multo post c. I O .ait,voluntarie peccantibus nobis post acceptam notitiam veritatis, iam non relinquitur hostia pro peccato, sed terribilis quaedam expectatio iuditi j,& ignis mulatio. aera hoc loco ab istis,qui haec no considerant,quaenam ista hostia, quae non relinquitur voluntarie peccantibus, post acceptam notitiam veritati sed relinquitur non voluntarie peccantibus hoc enim necessitas consequentiae postulat. alioqui quorsum volatarie peccantes notasset Apostolus,nisi ut hos ab illis distingueret λ ita vehis non relinqui, illis contra relinqui intelligeremus.nobis certe apost lica traditio, quae in ecclesia custoditur,satis interpretatur, qui sint isti voluntarie peccantes post acceptam notitiam veritatis, idest, post illumin
tionem baptismi, quibus non relinquitur hostia pro peccatis, ij scilicet
sunt,quos ecclesia,quia in peccato ad mortem manent, a quo nolunt per poenitentiam conuerit,eXcommunicauit, quibus non relinquitur hostia Dro peccatis,quia non offert pro eis: immo nec ab eis accipit oblationes. Vnde Sanctus Timotheus Alexandrinus unus ex ijs.S.patribus, qui co cilio secundo post Nicenum interfuerunt, in prooemio narrationis mir
culorum sancti Menet Aegypti j hostiam ait mundam,& incruentam offer
ri deo in ecclesia quotidie Ae ἐτυς σοφοι μετανοιαν 'παντων πων πιτύν , id
est,ad conuersionem,& poenitentiam omnium fides ium .Quod si ad conuersionem,& poenitentiam omnium fidelium offertur,ergo ijs, quos a horrere a poenitentia,& ab ea auersos esse ecclesia iudicat,& ob eam causam eos excommunicat,non relinquitur huiusmodi oblatio hostiae: ita ut qui pro eis offerat, iuditio ecclesiae repugnet. Verum tamen etsi hostia mystice, idest oblatio corporis domini in mysterio istis non relinquatur in ecclesi relinquitur tamen hostia in coelo apparens vultui dei reuel ta facie,&semper vivens ad interpellandum pro nobis omnibus, quandiu in hac vita sumus.Nec enim desperata est salus excommunicati, tametsi non relinquitur ei super terram hostia, quae ideo non relinquitur, ut
spiritus eius, qui sic ab ecclesia sancta punitur,saluus sit in die Domini. Quare qui in coelo solum νω corporis domini relinquit, & corpus
domini relinquit in ecclesia αλωνά γwro, , id est,sine ministerio offerendi illud,& supplicandi deo per oblationem eius,scriptura Pauli negat, quae dicendo non relinqui hostiam, in ecclesia scilicet, volutarie peccatibus , simul docuit relinqui non voluntarie peccantibus.ex quo fit, ut necessario ponendum sit sacerdotium externum,& visibile in ecclesia, sicut visu
bilis est hostia, qui offertur.Sed ut magis adhuc pateat,hoc quod aposto-