장음표시 사용
411쪽
satin mod Magdeburgen1es reprehendunt, explicati quam uim habeat hoe fundamentam fidei ad rationem iustificationas ex uaris parabolis a magnis auctoribus notatis. Item,quod quidem antiqui patres sidem solam laudarunt, quomodo, olam, intellexerint, ex eorum νerbis constare. cap. . 7. it . . , , citi Mouo in ni o tu Ia a r .a
REprehendunt praeterea,quod in doctrina Petri dicatur fides tantum
initium, & sundamentum salutis. JQuanquam in doctrina Petri non hoc scriptum est,sed illud potius, praeclarum fidei testimonium, &fundamentum in prima fronte symboli scilicet,de hoc enim loquebatur monstratur, ita saluus esse poterit,qui recte crediderit ; credere enim o portet accedentem ad Deum,& quae sequuntur, quae satis supra explanauimus, nusqua. n. hic dictum est, esse tantum initium, & fundamentum s lutis fidem, ut isti finxerunt, Vt tamen intelligant,si Dominus dederit eis intellectum quomodo & quando siit fides initium salutis, ac sundamentum δε quibus exemplis iis eius in iustificatione declaretur, & qualis si des in scriptura sancta commendetur,non pigebit repetere hic, quae ex lubro quinto Magnetis contra Theostmem in Dogmatico nostro de iustisficatione latine interpretatus sum,cum de fide Abralis differere Si ouis Gr ca conserre voluerit, inde petat.Scripsit hic auctor ante mille quadringentos annos libros quinque apologetic's pro Euangelio, qui usque in hodiernum diem in bibliotheca Veneta seruantur. Cum cinquit Abraham credidit, per bona opera placuiti Deor hinc iactus est Dei amicus, qui operando effecit, ut fides supra intemsplenderet: & rursus credendo cffecit , ut pulchre operaretur: quamobrem amicus Dei honorificu apa Pellatus est. Cum enim intelligo et,fundamentum virtutis esse fide, radi ces eius defixit alte,aedificans super ea multa opera rhisericordiae. copulans enim utrumque, fidem dico, & opera inculo 'podam necessitudinis,& cognationis,celsam turrim ex utrisque cxtruxit,ncque fident sola, sine testimonio oeeru,neque opera sola sine testimonio fidei relinquens. immo cum sciret fidem esse semen foecundum, adhibuit semini omnia accommoda,& opportuna,terram,boues, ram, iugum, aratrum, & quaecunque aers agriculturae docuit Ut enim sine his non seritur semen, neque
per operZ bona,lta iola potius remaneat,expers fructus, de germinis iustitiae est. Similiter bona opera nisi fidem habeant secum connexam & im plicatam,otiosa sunt,& prorsus impersecta. Ex quo sacra scripturaeut demonstraret Abraham, per fidem protulisse bonorum operum splendorem, ait, Credidit Abraham Deo, & reputatum Est ei ad iustitiam. Vides quemadmodum fecit fides,ut superiora opera bona reputarentur ad , iustitiam ξ scuti semen facit, ut ager ferat frugem JVt enim lampas f cit , ut oleum lychno insusum splendeat ; sic fides Abrahae fecit, ut viri tes operum instar olei lychno insusi,splenderent eruabat quidem Abraham, magistra natura, a quitatem in vita communi, eratque utilis proximis , & a dolo, ac fraude alienus, tum dando & accipiendo nemini nocens: egentibus benigne faciens,& in simplicitate tribuens , deinde a pra-
Qitibus exempti, nurni, &vetustissimi auctores conii
nienter scripturae sanctae do euerint , quod sdri, S operas distingantur, nihil per se valeant distinctaag iusti seatio
412쪽
Qui tradunt valere fide ad iustitiam, sne operibus, perinde faciunt, tit si dira ni ualere sundametum ad habitatione, sne supaedifieatione, aut lampadem ad illuminadasne oleossieme ad germinadusne agrieultu a.duce addit cedu, sine uia speculum ad vimandsi, sine
rentur nemo tamen in iustitiam ea computabat: nemo in virtutibus cum ratione ponebat,quia neq; ponere quidem ullus poterat, nisi solus Deus. Verum nondum credebat.Cum vero Abraham credidit Deo,hae atq; aliarhuiuimodi actiones,& virtutes computatae sunt Abrahae in iustitiam.Haec hactenus Magnetes,in quibus tres illas parabolas ad fidem & opera se ctantes,diuino ingenio notaui iundamenti, & superaedificationis: semianis,& eorum,quae sunt instrumenta,& adiumenta,ut semen germinet:lampadis,& olei,qui ita colligata sunt: ut qui ea diuellat,inutilia ad habitadii, ad germinadu,desu dareddat.ad has aute parabola quo fides,simul &operu charitatis necessitate ad iustificandii, mire declarat addidi eoo alia parabolam ex epist.beati lanath ad Ephesios sumptam.Vt.mnihil prodest cue,qui alterum per viam ducat,nisi sit viata di cndum peream; neque rurius prodest via,nisi in Q ignorante ducar quo tedit via sic fides est 1
quit Ignarius inγω -, id est, quς nos ducae sursum, ad eascilicet qui perfide vi nus. dilecti verb- idest, qua ducimur sursum ad Deuntibu Siroclus Constantinopolitanus , auctor grauissimus,m epistola ad episcopos & presbyteros Armenie,fide ait esset peculum charitatis: quς est alia,& quide aprissima parabola, ut iam sine hoc meciiloampo ita sit ita ornari ut Deo per opera placeamns: α rursus frustra adhibeatur hoc speculum fidei,nisi adsint opera,quae per speculum ipsum ornentur. Hoc milii sumpsisse videtur sanctus Proclus tum P Io, in ait:Videmus nunc per speculum.scilicet fidei in mimare die.raex elnstola beati Iacobi,ubi eum uita auditortantum, idest, qui Mamhdem liabet fides enimcxauditu cumie Ocsiparat,qui considerat vultum suum in speculo,&abut 6inatim oblisus est,qualiςfue ita enim est,qui speculumfidei s ustra habetotitialiud bd ornandum se perdilacticinem adhibeatiquod cum Linum cs quis Tun tam praepostero,&le ortupte Iudicet,ut propterspecillum sistuni,&non simul propter ornatu ectio nis& bonorum operum dari gratiam iustitiaedicariquid per se tali tum vaIet speculii ut quiseius honor di usus, nisi cum iIaeli,nisi cum adhibetur ad ornandum,quoci est, merceri pecula pero
natum,sicut apostolus dixit, nillil valere in Christo nisi γνιών idest,quae per charitatem Uxercetur. Sic enim aecipiendum esse illud participium hoc loco, idest,modo patiendi, ita n dogmatico nostroclocuimus ut qui id neget, que mammaticamlinguae Grec sciat, neq; Icripturam κακα, interpremadam esse putet. Postremo quod beatus Petrus in doestrina,quam in episto. Clementis Magdinurgenses perpera acculan dem vocavit tundamentum,an non sic intellexit Iudas apostolus,cum ait in epistola sua, Vos aute charissimi, stuperaedificantes voti etiptos lancustinis vestri fidei in spiritu sancto, orantes vosmetip 4, in dilectione Dei seruate;ari non habetrationem fundamenti idAui primum supciadificatur:Deinde cum subiungit idem apostolus Iudas uate vos In cli lectionerin non satis aperte docet,ne quis erre non sussicere ad salutem iacere fundamentum fide nisi dilectionem superedificemus ξ Quocum dixit beatus Petrus custodiri nos insalutPm ri e G. m uarc
cum dixit beatus Petrus,custodirinos insalutem per fidem, non dὼtide tantum,sive de fide solaintellexisse, sed de fide cis dilectione, perspici potest ex epistola beati Iudo qui non Git, stodite yos ira fideme vos ma
413쪽
leret illud Petriinterpretemini ; sed dixit, Custodite vos in dilectione,ut
non per fidem tantum,sed per fidem cum dilectione custodiri nos in salutem intelligamus.Vnus est enim spiritus epistolae Petri & Iudae, qui no est spiritus diuensionis,sed pacis:non spiritus discrepantiae, sed concordis,de
unum corpus est scriptura sancta,in cuius uniuersas partes intueri oportet vi quod in una explicatius est,ad alterius intelligentiam adhibeatur. Cu rae,&una Geisitur satis docuerim,collatis locis scripturae sanct fidem non solam,sed fidem cum dilectione Dei in scripturis sanctis commendari; consequens intueti oporest,ut si quando sancti patres fidem tantum, siue fidem solam commendat, di ad iustificationem valere dicunt,de fide non credentis tantum,sed credentis cum dilectione intelligant, quae est vitia & germana fides, & Deo sine opere dixit, idest,sine opere antecedente fidem, quod statim de-
clarat,subiungens,Et quicquid illi leSali possiet obseruatione conserri, id una. E. totu credulitas sola donauit: idest, uicquid consequi posset y opera legis quHine solam
sed nondum deo placebat,Vt paulo ante dirui Magnetes, quibus laudem, tuis taquidem apud homines,sed non apud Deu inuenit, sicut Apostolus in epi ipsoru uet stola ad Roman. de eodem dixit: a autem sola,idest, sine dilectione',absit: fide enim & dilectione consecutus est gratiam iustitie, sicut Apostolus ait superabundasse in nobis gratiam cum fide &dilectione. Similiter intelligendum est,quod beatus Hilarius cap.8.in Matth.fides enim inquit sola iustificat deit,fides ii ne lege et sine operibus legi ut ex antecedetibus perspici potest sic enim ait Mouet scribas remissum ab hominepeccatum: hominem enim tantum in Iesu Christo contuebantur,& remissum ab eo,quod lex laxare non potuerat:Fides enim sola iustificat, id est, fides sine lege,de qua dixerat, quod lex laxare non poterat . quis sanae mentis , & vel minuiculi ingeni j non sic intelligendu esse assi et Item beatus Cy U . prianus libro I. ad Quirinum cap. s et: fidem tantum prodesse, & tantum nos posse,quantum credimus.deinde subi jcit multa exempla scripturae,in omis, et quibus quae fides tantum intelligenda esset, ex proximo capite intelligitur.In Genesi: Credidit Abraham Deo, & deputatum est ei ad iustitiam. Gen. is. item apud Esia.Etsi non credideritis,non intelligetis. In euangelio secundum Matth. Modicae fidei,quare dubitasti Z Et iterum; Si habueritis fidem Mareh. i nsicut granum Sinapis,dicctis monti huic, transi hinc, & transibit: & nihil sex impossibile erit vobis Item secundum Marcum: Quaecunque oratis & pe- Ab rati tis,credite quia accipietis,& erit vobis.Item rursus,omnia possibilia cre Dan a.denti, item apud Abacuch:Iustus autem ex fide mea vivit. Item in Daniele Anania Azarias, lis chel credentes liberati sunt de flamma. Hi sunt loci scripturae,ex quibus fidem prodesse Cyprianus probauit,idest,fidem credentis cum dilectione: haec enim tantummodo fides, tantu valet in Christo,quae quidem viva fides csti: Fides enim non diligentis Deum non est viva fides.Sic autem Cyprianu intellexisse ex cap.prox lino sequenti perspicitur.ait enim loquens de cadem fide tantum,posse eam statim conse
qui,qui vae crediderit. Sed quia sides sine dilectione fides quoque vc- ita a C cc iij rera
414쪽
Nunqua Mas de.emn etteras Iuth. ex serip tutis didieritit distinetiere o pera secundum
carnem .sue secundum natu Tam, ab operi ,
Ioea seriem rae Pauli de iussiscatione quos aliter nos. aliter Luth. interpretantur, ex numero sunt eorum, 'iis ait beatus Petrus
ἡisseilia esse intellectu in episoli, Pauli ,
quorum locorsia. ε Paulus es interpres.
rera est,quemadmodum accipiendum esset quod dixithoc loco, qui vere crediderit,statim explicauit subiungens,in Actib. Apostolorum: Ecce aqua,quid cst, quod me impediat tingiὶ Tunc dixit Philippus,si credis ex
toto corde,licet. Hactenus Cyprianus. At non omnes,qui credunt, ex toto corde credunt, sed ij tantum qui cum dilectione creaunt.quos Cypri nus dixit hic,vere id est,uiue & non mortue credere. Ad alios locos ae sola fide ex Ambrosio,isi ab Haereticis obiectos iampride Ioannes HODmei steriis erudite respondit,docens clare, Ambrosio ipso interprete, niis quam in libris eius fidem sine dilectione, vocari fidem solam, sed fidem.
ιimul cum dilectione: haec. n.fides tantum,stu sol est fides viva. ut i
Defensio adhuc doctrine Petri de iussi semione ex operibus in epistola Clementis. Quomodo eadem do ima insiriptura Petri o Pauli t tineatur: θ' quae vera ni secundum scripturam ex qyibus homo tWidicatur,er qussint,ea quibus non. Et locus Pauli ex epistola ad Umq. rapit. tertio copiose explicatux, collatus cum iis, mae a Magdebu 'gensibui in domitia Petri apud Clementem repres euduritur. item responsio ad ea, qua in tertia, O quarta epistola Clementis Mem reprehendunt de iustificatione ex operiabus , eorum collario cum doctrina beati Petriin τὸ stati eius secunda. cap. c.
SEd veniamus ad reliqua, qui isti in doctrina beati Petri, quq in eadem
epistola Clementis exposita est,de iustificatione adhuc reprehendui. Sic enim aiunt reprehendendo. . Deinde non gratis propter Christum absque operibus sola fide nobis salutem .contingere docet Petru S. Ait enim per temporalia ossicia nos aeterna gaudia mereri, & fide ac bonis operibus aeterni ignis nos poenas effugere .i Notant deinceps alios similes locos,quos postea recitaDo, ne saepe sint mihi repetendi .Postremo addui, contrarium docpisse Petrum in Actis cap. 2.&Io. I.Pemca. Qui ac so isti bona opera naturae,sive bona opera secudum carnem ab Opcribus fidei,siue operibus secundum spiritum nunquam ex sanctis scripturis di
singuere didicerunt;idcirco cum Apostolus scripsit ad Roman. Arbit mur hominem iustificari per fidem sine operibus:&rursus. Si autem gratia, iam non ex operibus alioqui Cratia iam. non est gratia,& si qui alii loci similes sunt, de omni genere operum accipiendos esse falso putauer . qui quidem si beato Petro crederent uin ait esse quaeda in epistolis Pauli dissicilia ad intelligenduin,quae indocti,& instabiles ad suam ipsoru perditionem deprauant, profecto vel ipsa eorum facilitas intelligendi,qua in istis ipsis locis utuntur, se quibus tanta cum cis nobis contentio est, suspecta eis esse deberet.Quid enim facilius intellectit esse potest, quam ut ita hos locos intelligunt,o in ne genus operum excludentes,nihil aliud distinguentes,aut inquirentes, nisi quod in promptu, & in primo asperui est quomodo,inquam,sunt ista λα-νra, idest, dissicilia intellectuat tam facile ipsi ea expediunt aut si non sunt ex numero --γω, ,ide difficilium intellectu,unde tanta inter nos & eos de istis altercatio λ An non est testis Edoneus obscuritatis loci, & dissicultatis intelligendi ipsa varietas interpretantiumΘSed doceamus iam,quae nam opera excludat Apostolus a i stificatione cum ait. Arbitramur autem hominem iustificari per fide absq;
operibus legis. Si verba Pauli diligenti studio Magdeburgenses & reliqui Lutheranorum magistri obseruarent, idem Paulus rict eis huius loci, lo
415쪽
smilium interpres . ait enim cap. 9. Israel sectando legem iustitiae, ad lege iustitit non peruenit: subiungit deinde rationem, Quia inquit non ex u- L άde,sed quasi ex operibus, scilicet legis.non dixit,non ex fidesed ex ope- Iribuς legis; sed dixit, quasi ex operibus legis.Vt intelligamus,aliud esse ex ope ibit, legis, operibus legis:aliud, quasi ex operibus legis.sicut aliud est, quod dicitur ex nobis: dc aliud a nobis quasi ex nobis,ut idem Paulus docuit. Satis ita- , O . ,.que admonuit nos,dupliciter cosiderare haec opera legi cilicet aut sim pliciter,aut quasi opera legis:ac duplici illa quide ratione fieri posse, aut quasi opera legis; aut simpliciter, & non quati Opera legis. opera enim le- eis,fieri posivisis,ut non concupiscere,non moechari, & reliqua decalogi Mosaici, quarunt seripta in cordibus,fiunt quidem quasi opera legis,cum fiunt,ut erant opera letis . in lege Moisis sancita,ut scilicet,qui faceret ea,viveret in eis: & qui n5 f, Hiceret,non uiuerelaed potius sine misericordia sub duobus, aut tribus testibus,ri Apostolus at tanquam prquaricator moreretur. Lex enim iram aut secundum
operabatur.Quare ex operibus legi ut erant poenis legitimis sancita,qui si sie quidem propria erant Iudaeorum,quibus solis leX MOtiis data erat, ex ua, i. operibu inquam,legis, quasi ex operibus legis, idest, factis non ex fide, sis i. sed ex timore,sicut scriet um erat,Qili fecerit ea, vivet in eis,non iustifica- Eι. o. tur homo .immo sic accipiendum esse quod Apostolus dixit, Arbitramur hominem iustificari absque operibus legis pro eo, quod est absque operi- Rom. 3.bus legis,quasi ex operibus legis, uae Ut sic propria,ut dixi,Iudaeoru erat . .
& non gentium communi ex eodem ipso Pauli loco perspici potest:alioqui postquam dixit,Arbitramur hominem iustificari perfidem absq; operibus legis,quorsum subiungeretam Iud orum tantum Deus Θ non etiam
de gentium immo & gentiummisi quia si ex operibus Iesis quasi ex operibus legis,idest, ut ad Iudaeos tantum pertinebant tomo iustificaretur;iam Iudaeorum tantum Deus esse & non gentium,non enim esset Deus corii, quos a iustitia excluderet. Deinde quia,Vt diximus,dupliciter conssiderantur opera legis decalogi ut quasi opera legis,sine quibus homo per fide iustincatur,ut Apostolus docuit,& probauit:aut simpliciter, ut sunt opera naturae,sic etiam per fidem sine huiusmodi operibus legis secundum naturam consideratis,docet & probat proximo capite idem Apostolus,hominem iustificari exemplo Abrahae. Qia id enim inquit inuenisse dicemus, se Rom.
cundum carnem,idc ecundum naturam, Abraham patrem nostrum sic
enim intelligendum est per hyperbaton Apostolo familiare,ut Theodoretus & alij veteres obseruarsit an fortasse dicemus,iustificatu esse ex operiabus secundum carnem, qualia erant Oper quae φυσικω , idest, naturaliter, antequam credere faciebat)erat enim ante fidem, ut pauloante Magnetes vetustissimus,& ecclesiasticus auctor aiebat,benignus, continens, iustus,& alijs virtutibus praeditus. ne inquit si ex operibus scilicet secundum carnem,ut item repetamus,μο nuae est in scripturis sanctis frequens figura, iustitiae laudem inuenit,apud nomines inuenit, qui videt ea, qui apparent,non autem apud Deum,qui fidem cordis intuetur nec iudiacat secundum faciem,ut homines solet.Quod vero secudum spiritum la dem apud Deum Abraham inueneri testatur scriptura,qui dicit, Credi- dat Abraham Deo,de reputatum est ei ad iustitiam.Fides enim no est opus secundum carnem,idest, non est opus a nobis, quasi ex nobis, sed est do
num ipitiins Deinde reddit causamKqr iustitia, di laus Abra*e ea operi
416쪽
huc legis, S ex operibus secundu traliua,non aure negatau
sui ait cito embus secunduspiritum ex s- de quae n5 sunt ex nobis , sed ex .lono dei ex quibus gratis
quibus iustiscatur homo secudum aposto.uocantur inscrip
dei, opera dei, dona dei, opera bona , si Ous spiritus.
bus secundum carnem, siue secundum naturam iustitia, & la us esset apud homines,non apud Deum, quia operanti scilicet secundum carnem, rursus repetendo: Mo P, id est,a communi,Merces inciuit imputatur non. secundum gratiam, sed secundu debitum.homo enim nomini debere potest,non autem Deus. Quare iustitia ex operibus secundum came,apud homines tantum imputatur:no operanti autem secundum carnem Ad secundum spiritum Dei id est, credenti, & fidem per dilectionem operanti iustitia imputatur apud Deum secundum gratiam. Negat itaque ApostOIus iustificari hominem ex operibus legis, quasi ex operibus egis, & ex operibus legis secundum carnem: no autem negat iustificari ex operibus legis secundum spiritum ex fide, ex quibus qui iustificatur,gratis iustificatur.Quare qui an uiusmodi opera non sunt i aina nobis, quasi ex nobis, sed sunt ex Deo, cuius dono & gratia fit, ut sint bona de beneplacentia, Deo. Vnde huiusmodi opera idem Apostolus appellat charismata Dei dona Dei. Sed unusquilq; inquit proprium charismaliue donum habet ex Deo alius sicialius vero sic. arisma enim vocavit E καυόρθωμα, idest, virtutem ut continentiae castitatis,& similium,is beatus Chrysostomus rilibro de Virginitate notauit.Et rursus, sine poenitentia enim inquid sunt dona,& vocatio Dei. Charismata, siue dona Dei vocavit illa omnia, exi quibus vocat Deus ad gratiam iustificantem, quae sunt fides & opera spiritus ex fide. Et beatus Petrus et .cap.r. Deum ait donasse, quae ad vita, & pi Qtatein pertinent,haee autem sunt fides,& opera spiritus ex fide Elide Paulus ad Ephesi. Gratia inquit saluati estis pet fidem,&hoe non ex vobis, donum enim Dei est.Quod quidem non propter fidem tantum dixit, sed etiam propter opera bona,quae dona item Dei sunt.ipse enim oper tur in nobis velle & perficere pro bona voluntate a Vnde dicuntur etiam opera Dei,& virtutes Dei .Hoc est enim in quit opus De ut credatis in eu, qui misit me.opus Dei dixit,non credere tantum,sed voci eius obedire,idest, fidem in mandatis per dilectionem operari,quq cst fides δ klad, idest, fides beneplaciti,ut ccclesiasticus cap. I s voca t.Et beatus Petrus , ut Vi tutes,inquit,an nuncietis eius, qui de tenebris vos vocavit in admirabile lum uum. α a die Dei, id est,Virtutes diuinas, appellat opera bona di beneplacentia, quae ostendere debemus, postquam semel sumus per baptismum illuminati,quae Deus operatur in nobis, si eu secundum electione sequamur: ex quo αρσrru dictae sunt,quasi hari etae, id est eliged . De istis Dei virtutibus ait Apostolus,Creati creatione scilicet spirituali per baptismuin bonis operibus,ri in illis ambulemus. Dilectio enim Dei & proximi, quae a fide & spe seiunista esse non potest, omne genus virtutum Dei, siue bonorum operum, ac Deo placentium completatur, quae etiam dicuntur fiuctus spirituse,i igitur opera ista bona & beneplacentia Deo, non a nobis tanquam ex nobis sunt,sed ex Deo, si inquam, siunt dona Dei, qui ex eis iustificatur, gratis prosecto iustifieatur: ex donis enim Dei iustificari, pratis iustificari est: hoc enim significat , quasi dicatur, eX dono, siue ex donis iustificari, hoc est,gratis,ut interpres vetus vertit: n. quidem secundum debit quasi hoc donum debeat,qui est dominus omnium & creator ac proinde creaturae debere non possitised, ut subiungit, per gratiam ipsius.Cum igitur ait beatus Petrus,quae Magdeburgen. ignoranter,& hqretice notaruta licci per temporalia ossicianos Ferna gau
417쪽
dia mereri,& eonsessione,quae sacerdoti fit,fide ac bonis operibus sterni lenis poenas nos effugere,& ad perpetuae vitς premia nos peruenire.& rursus. Salute animarit,ec vita bonis aerionibus pr parari,Et iterum,rcpletos bonis operibus,haeredes viis qternet erici, & proprijs sestis h rede bonoru coelestiu pro bonis actibus baptizadu fieri, & homine bonis operibus, ac viatico abundanti repletu,ad regnu Dei peruenire debere: haec in qua omnia opera,quibus salute animi,& vita parari dicit beatus Petrus, non .sunt bona opera legis,quasi opera legis,iaest, ex timore temporalis mortis facta secundum legem seruitutis: neque sunt bona opera secundum carnem, & ex solis facultatibus naturae nostr profecta, qualia erant illa bona opera Abrahq ante fidem; sed sunt bona opera spiritus ex fide, quae Dei dona sunt, ex quibus gratis per gratiam dei in hoc tempore iustificamur, unde temporalia ossicia Vocauit,& non ex fide tantum, sine operiabus, ut Haeretici tradunt ignorantes scripturas,& virtute earu. Sed oste damus iam hanc doctrinam Petri, quam Mardeburgenses in epistola Cle mentis accusant: ostendamus, inquam, in scriptura Pauli, Ut eam quo- Ostenditus inque si libet,accusent .cum Paulus in epistola ad Romanos ait: Qui reddet Pau-
unicuique secundum opera eius:i;s,quidem,qui secundum patientiam bO '. ἡ ani operis gloriam,& honorem, & incorruptionem quaerunt, vitam qiez- sto. Clemen. anam: ijs autem, qui sunt ex contentione,& qui non acquiescunt veri- hi , Nyxςh. tati, obediunt autem iniquitati, ira & indignatio,tribulatio & angustia in R6α, omnem animam hominis operantis malum, an non satis clare, immo es
iissime dicit hic Apostolus Paulus idem, quod beatus Petrus in epistola
Clementi bonis operibus aeterni nis poenas nos effugere, idest, iram di indignationem, ac tribulationem, ut Paulus ait, & ad perpetuae vitae praemia nos peruenire,ides ad gloriam,& honorem, & incorruptionem, oc vitam aeternam Si secundum patientiam boni operis datur vita ster-ma , idest, secundum mensuram patientiς boni operis,hoc enim significat,ira prς positio,id est,proportionem,& paulo supra dixit,Reddet uniculia que secudum opera eius, ergobonis operibus pr paratur salus animarum di vita:&vitae aeternae eisci rhaeredes,& ad regnum Dei peruenitur, Ut
est in doctrina Petri, quae in epistola Clementis posita est. An male docuit Paulus, cum dixit, ijs, qui secundum patientiam boni operis qua runt gloriam & honorem,& incorruptionem,dari vitam aeternam, & non dixit, ijs qui secundum fidem quaerunt λ Quis vestrum Magdeburgenses, hoc dicere audeat nisi Paulum quo qne per spiritum Dei loquentem, reprehendere vultis . Ac potuisset quidem Paulus dicere, ijs qui secundum fidem quaerunt gloriam & honorem,& incorruptionem, vitam aeternam, quis neget Sed cur ita dicere potuisset, nisi quia fides perfecta esse no potest sine patientia boni operis, quq ad salutem necessaria est: sit cuti rursus patientia,sii opus persectum habeat,ut ait beatus Iacobus, non potest esse line fide:at ne vos Magdcburgenses ad fidem solam vestri dogmatis con- si eretis,non dixit Apostolus, ijs qui secundum fidem quaerunt gloriam, -α honorem, & incorruptionem, vitam qternam: sed dixit, ijs qui secundum patientiam boni operis,ut intelligatis tandem, si forte credere vultis nisi enim credideritis, non intelligetis per fidem solam,quam praedic tis,non vos gloriam & honore,& incorruptione qu rere,sed indignatio--nem,& tribulationem,& angustiam,qui estis ex contentione, no acquiς' Ddd lcen-
418쪽
sum, nihil a liud est quaesie auditore tantum, idest habere nuda reuelatione
soliti, fidei de Christo passo
sue dilecti me eius,quod est esse audi
torem tantu&non iactorem, qui secundum Arosol. non rusti stabitur
scentes vetitati, obedientes autem iniquitati. Ac rursus, si promittit nunc Deus in Evangelio,id quod semper sine acceptione personaru ante aductum suum in carne Iudaeis,& gentibus promisit, gratiam scilicet iustitiae ex operibus bonis, hoc enim significat, quod Paulus ait in eodem loco epistol.ad Roman .Gloria, honor,& pax omni operanti bonum, Iud o primum,& Graeco; non enim est acceptio personarum apud Deum:& quod idem beatus Petrus in actis Apostolorum d ixit, In veritate comperi,quia non est personarum acceptor Deus, sed in omni gente, qui timet Deum, acceptus est illi timere enim cum dixit pro eo,quod Paulus, operari bonum, ut intelligamus timorem non credentis tantum, sed credentis cu dilectione, siue operantis bonum opus dilectionis, quod ad timorem Dei filialem,ut vocat,pertinet. Si inquam, testimonio Petri & Pauli,honor &gloria,ac pax,& gratia divine acceptationis p parata sunt omnibus bone operantibus in Evangelio,vbi sunt,qui doctrinam beati Petri in epistola Clementis contra scripturas calumniantur,quod dixerit, salutem animarum. .vitam bonis actionibus p parari Sed prosequamur deinceps locum Apostoli. Quicunque enim, inquit,sine lege peccauerunt, sine lese Peribunt. μή , id est, sine lege vocat,Vt beatus Baul. in commenta. Esai. cap.primo obseruauit, cos,qui vel omnino leges diuinas non audierunt, vel ab eis recesserunt: vel qui audierunt quidem, sed nondum ad eas accesserunt, sic enim ait Esaias Ancendentur,qui sine lege,& peccatores, id est,tegis violatores. Subiungit postea Apostolus de ijs,qui legem d iuina acceperunt;& quicunque in lege peccauerunt, per legem iudicabuntur, id est,comparatis operibus eorum cu mete,& voluntate legis:vnde aiebat Dominus, Sermo que locutus sum, ille iudicabit eu in nouissimo die, hoc est, iudicari per legem,ut idem quoq; B: sit in commen. Esa. a.3. notauit. deinde subiungit, Non cnim auditores iustisunt apud Deum. auditores legis vocat eos, qui non operantur,siquidem eos Paulus opponit factoriabus legis habet tamen fidemides enim ex auditu est, id est, ex reuelati nc:auditus aulcm per verbum Dei,id est, reuelatio fidei per diuinam vi tutem, sicut ait Abdias propheta. Auditum audivi a Domino, idest,accepi a Domino reuelatione,& Esai. Domine,quis credidit auditui nostro λidest, reuelationi rerum nobis per fidem ostensarum. Sic enim Theodorus Antiochenus in principio comment. Abdiae prophetae interpretatur.
Quod si auditores legis, idest,qui fidem solam sine operibus habent,non sunt iusti apud Deum:factores autem iustificabuntur, quemadmodum Petrus male de iustificatione doce quia non docet, sola fide hominem iustificarilaut quid aliud est,apprehen aere Christum pro nobis passiam per rudem tantum,quam habere auditum latum,id est,nudam reuelationem s
lius fidei in Christum passum,sine dilectione eius λ quod est, esse auditorε
legis euangelicae,& non sectorem. Se suitur deinde in Paulo:Cum enim gentes,quae legem non habent, naturaliter e quae legis sunt,faciunt;eius modi legem non habentes,ipsi sibi sunt lex. Demonstrat exemplo gentium, quod proxime dixerat, iustificandos esse factores legis, quales inquit, sunt gentes naturaliter facientes, quae legis sunt, quae ostendunt operando opus legis scriptum in cordibus suis.Quis iam vestrum est, Maga burgenses,& caeteri Lutherani tam sine intellectu,ut no intelligat huius
419쪽
liti3 potest ne hic ullus tergiversari cur igitur doctrinam Petri in epistola
Clementis damnatisΘ&totam epistolam Clementis, tanquam falsam rei j- citis,ac negatis,quia non doceat in ea Petrus, sola fide absque operibus Lelante, halu hominem iustificati Hinprobate etiam hanc doctrinam Paulian episto. ad Roman.cur non hoc audetis etsi enim non est par auctoritas epistol Clementis,scepistolae Pauli; doctrina tamen de iustificatione cum una lit, sui bii .
hanc in epistola Clementis damnat,idem hanc ipsam in epistola Pauli danat. Sedec illud verbum natur ,quo hic Vsus est APOstolus,cum ait, natu Clem. negant.
raliter quae legis sunt,faciunt, quia est ex numero corum, quq in epistolis Paulin ,iara vocat beatus Petrus,id est,dissicilia intellectu, nequis isto- i' 'Eiae z. rum, vel neget aliquando Pauli esse hoc verbum, vel illud male interpretando Pelagianum faciat Paulum; visum est obiter interpretari & admonere,naturam vocari hoc loco non rationem insitam nobis secundum potentiam tantum, sed etiam secundum Dei gratiam. De hac ratione dixit beatus Iacobustuscipite idest, insitam rationem,quq potest inquit saluare animas vestras .suscipite dixit,quia opus est assensu volun- ti bi tatis nostret non quidem ad recipiendum, quod naturaliter potentio nostr inlitum est,sed ad recipiendum,quod insuper ex Dei gratia est. Hanc duplicem rationem naturalem, quam vocat Iustinus semen distinxit ide . . in priore apologia.Itaque cu Paulus dixit, natura siue naturaliter ea, quae .lestis sunt ociunt, gratiam De quet naturam sanat & adiuuat, simul intel- seligi voluit sicut Ecclesiasticus quoque cum ait capit. trigesimosecundo. EGI; i. In omni opere crede animae tuae,idest, creo secundum gratiam Dei legi
Iam quod limiliter accusant isti,quq ait idem Petrus in epistola 3. Clemen ν' tis,hominem bonis operibus tanquam viatico abundanti repletum ad re iii ' mum Dei peruenire debere, rursusin epistola Repletos bonis ope ' tibiis hireses vitet eternet ei scilis alios Iocos epistolaruni Petri nunc omit' tam in quibus virtutem,ac sententiam horum,qu accusant, demonstrare . . posse mulle unu alis nunc sit,quem paulo ante iterum attigi ex epistola eiusdem.Cum enim dixisset,Vos aurem curam omnem sub inserentesmi - .Pa. r. nistrate in fide vestra virtutem in virtute autem scientiam: in scientia autem abstinentiam:in abstinentia autem patientiam; in patientiae autem pietatem; in pietate autem amorem fraternitatis: in amore autem fraternitatis charitat n. deinde subiungit haec autem si vobis adlint; non vacuos, neque sine fructu ακα - enim legit vetus interpres constituent vos in
Domini nostri Iesu Christi cognitione.an non est hoc ipsum, quod Alem Petrus in doctrina su apud Clementem dixit hominem bonis operibus, ta& abundanti viatico repletum,idest, cum, cui ista adsunt, quae in sua epi. mentis. 3. st..
stola dixit ad regnu Dei peruenire debere Ille enim cst, qui in cognixio'
ne domini nostri Iesu Christi no est vacuus,neq; sine fructu, qui ad regnu epist ipsiui I ... Dei peruenire debet. Quid rursus interest dicere, H c aute opera scilicet tri demonilia. bona numerata fidei,virtutis,abstinentiae, patientiae pietatis, charitatis, sit ' 'vobis adsint,no Vacuos,neq; sine fruetia vos costituet in cognitione domini nostri Iesu Christi:an dicere illud in epi.Clcm.repletos bonis operibus haeredes vitae aeternae essici nonne quibus ista adsunt , repleti sunt bonis operibus dc istis repletos non costitui vacuos,neque sine tructu in cognitione domininostri Iesu Christi,an non est,etsci eos haere dcs vitae clemq. ia
420쪽
Illud iterum hic admonebo Magdeburgenses, si quando tandem intelli-oant,clarissime hic docuisse beatum Petrum in descriptione huius aedificii spiritualis virtutum,eo 1 pectare fidem,ut omni studio & diligentia super- dificemus ei opera bona,alioqui frustra esse fidem,& vacuos, ac sine fructu reperiendos in ea esse,qui non super dificauerint,ac necessario debere esse substructam dilcctioni fidem,si quid valere debeat. Quaero enim
tis & diligendo ire, quem non diligas. Ergo in ista apprehensione domini nostri Iesu Christi per fidem solam, vacuus est, di sine fructu, qui fidem ipsam habet, ta
SEd quia scribunt Magdeburgenses in centuria sua,contra docuisse Pe,
trum in actis Aposto .cap. a .& Io.&in episto. . cap. I. Videamus an ita sit,an potius non ita. Actuum .inquiunt,a .interrogatus Pinius a Iudaeis, quid facere deberent,ut effugerent iram Dei: Poenitentiam, inquit,
agite,& bapti Eetur unusquisque vestrum in nomine Iesu Christi in remissionem peccatorum vestrorum. Hic tradunt docuisse Petrum grati absq; operibus sola fide peccatores poenitentes iustificari. Quis non intelligat pugnare secum istos,sibique contradicere, cum aiunt sola fide peccatores poenitentes iustificari in baptismo, in lit poenitetia opus quodda, quod ad fidem accedat,ut ipsi sponte costentur,necesse sit an sorte dicturi stat, nihil aliud esse poenitentiam, quam desistere a peccatis viis superioris,
atque ita non opus sed stationem potius operum esse Θ At redarguet eos, si id dixerint,poenitentia eorum, qui ad Ioannem veniebant, Vt ab co baptizarentur.talem cnim poenitentiam in prima centuria ijdem centuriatores probant,& requiri ac satis esse volunt. de illa vero poenitentia sic scriptum est: Et baptizabantur ab eo,confitentes peccata sua Et beatus Lucas. Dicebat ergo,inquit hs,qui exibant,& baptietabatur ab ipso. Quis ostendit vobis fugere a ventura ira Facite ergo fructus dignos poenitentiae.Quis vero ita amens sit,& a sensu communi alienus,ut neget confiteri - actus suos Deo, & facere fructus dignos poenitentiae , esse genus operis
Quod si ita est, quomodo sola fide absque operibus iustificantur peccatores poenitentes quemadmodum absque ullo opere poenitentes suntὰ quod istud prophanum vaniloquium repugnantiae plenu Quid est,quod beatus Petrus dicit:Agite poenitentiam, si nihil agere praecipitMu.n.agere poenitentiam praecipit,necesse est, ut poenitentia aliquod opus sit. non igitur absque operibus sola fide iustificatio fit.Praeterea etiam,cum pr es pit idem Petrus baptizari, nullumne opus fieri praecipies Velle ergo bapti-1ari nihil est,si nullum opus est. Quod si est velle baptizari, actus in quo fides per dilectionem exercetur; igitur non sola fide absque operibus iusti M. . ficatur homo. Alius locus,quam Magdeburgenses citant,est ex ψ.cap. .
sola fide iustificatos esse eos,
ixit interrogatus, poenitetia agite, & baptizetur unusquisque vestrius.