장음표시 사용
441쪽
lum sic enim ne sine auctore,& quidem magno, & antiquo patre loquamur ut semper facere solent Magdeburgenses sanctus Ephrsia Syrus in testamento suo,siue in termone de morte sua hunc Pauli locum interpret tus est.Si inquit mortui non resurgunt,ait Apostolus, ut quid baptizatur
ἀo Interpretemur latine. Qui enim inquit, in lege erant,propter spem resurrectionis in mysterio tenebantur conclusi in eam fidem,quae reuelanda erat, silcuti testistis, quod sacerdotes legis in oblationibus culturae mundabant. Deinde concludit idem sanctus Ephren,sii hoc illi poterant,multo magis posse sacerdotes noui test menti debitum mortuorum sanctis oblationibus & precibus di luere . Quanta vero sit huius patris in ecclesia catholica auctoritas, testatur grauissimus auctor Hieronymus. ad tantam enim ait venisse illum claritudinem , ut post lectionem scripturarum publice in quibusda ecclcsjs eius
scripta recitarentur. Audetis ergo comparare vos cum sancto Ephren ξSed ut in ore duorum, vel trium stet omne verbum,sic quoque hunc locum Pauli interpretatus est Ephretnstrum secutus Eustratius presbyter Co . stantinopol. in libro de immortalitate animς & operatione eius post libri
mortem,cuius ut antea dixi,meminit etiam Photius Constan. in bibliotheca sua. accedat etiam auctoritas Apollinaris veteris interpretis scripturarum. is enim interpretans illum locum libri Numer. Si mortuus fuerit si- Num, ne h.c mundatione,polluetur,& immunditia eius manebit super eu , haec inquit ille validissima ratio est contra Samaritanos.Etenim nisi esset post mortem ratio mundicitiae,& immunditit,nunquam legissator de mortuo dixisset.Si mortuus fuerit sine hac mundatione, immundicia manebit super eum.Hactenus Apollinaris.Scripturam ergo negat, & cum Samarit nis iacit resurrectionem negantibus, qui negat mortuos sine mundatione leuiorum macularum,non posse post mortem mundari, ut mundati resurgant,tandem recepturi propria corPoris, prout gesserunt bonum, sicut , c. i. Apostolus ait. Praeterea cum Ecclesiasticus praecipit inquiens: Mortuo ne Ee αν.
prohibeas gratiam,dicant nobis Magdeburgenses, de qua gratia hic prae- Vcipi existimant,nisi de gratia dati Sic enim idem Ecclesiasticus proxime
dixerat,Pauperi porrige manum tuam,ut perficiatur propitiatio,& benedictio tua. Deinde, quia subiunxcrat, Gratia dati in conspectu omnis uiuu LRς ε tis,quo praecipiebat omni petenti dare,sicut est in euangelio,ne quis existimaret,uiuis tantum,qui petere possimi,& quos videmus coram petctes benefaciendum esse,subivnsit statim, Et mortuo ne prohibeas gratiam, scilicet dati .Dari ergo aliquid potest mortuo, quod ei opus sit, & cum ii uet. Hoc autem,quod mortuo dare scriptura sancta praecipit, cli aliud estu non possit,quam orationes, sacrificia & eleemosynae,quae pro eo fiunt ad i. emundationem sordicularum in Purgatorio,cosequens necessario est, Vt ri , si is indaqui & locum Purgatori 1,&huiusmodi gratia dati mortuis neget,& prolii cile morbeat ut Lutherani prohibent dem scriptum sancti cotradicat. Hactenus ex scripturis sanctis P Purgatorio,& l pijs animis defunctoru pietate no eunt. strae beneficetiar in eo adiuuedis. almoni vero veteru patrii praetermitra nuc, I partim ex alioru libris,partim ex meis de dogmaticis characteria
442쪽
PRO EPIST. PONT.bus peti possunt, ne eadem saepius repetantur. unus tantum ad illos ipsos testes nunc accedat Eusebius Alexandrinus,quem in libris nostris tu propter eius antiquitatem,ac sanctitatem, tum propter auctoritate in , quam ei Antherus pontifex in epistola sua tribuit, libenter citare soleo. is igi
st σαπι ελθόM. πληρωσον σου s ita. Meinento inquit in oblatione sanctae scilicet Eucharistiae,parentum,ac iratrum,qui iam de vita decellerunt: hoc si feceris, maSnam eis requiem praebes, comple preces tuas. cum hoc vitiumum addidit, inchoatas & quali dimidiatas preces eas mihi iudicasse hic auctor videtur,quq pro vivis,& non etiam pro mortuis adhibeantur. Sed tempus est ad alia pergendi m cc cnim propositum est mihi omnia dicere, sed quae magis necessaria sunt,quaeque ab alijs, qui ante me de eisdem rebus scripserunt,pr termissa sunt,quia nec illi omnia dicere aut potu unt aut voluersit. Quod si adhuc Magd.no crediderint,doctrina Petri,qus est in epist. Clem .de exequi js mortuoru,& precibus I atq; eleemosynis P eis faciendis,consona este scripturis sanctis, in cilcis hac religione, & pietate mortuos adiuuadi,cOtineri, obiiciant, si quid preterea aduersus h c habet ut ad utilitate siue ipsorii, siue alioru adhuc respondeamus, quod quidem scio non facient, ne magis ac magis de inscitia,& errore redarguantur.
sponsio ad illud in epistola clementis 3 . neminem iudicandum pro eo qvod ignora it, cum uideatur contraicere euangeliis, destruo ignorante olantψιem domini, crapulante. Item responsio aditariquod in eadem epistola reErebensum cI, ii od'erita Ulosoru
PErgunt deinde Magde accusare doctrina harum epistolarii. His in
quiunt simile est,quod Cleo3.dicitur,neminc pro co,quod ignor D uit, iudicat si iri,sed tantu pro eo,quod quis sciuit,& no iecit,cu tamev Christus dicat seruus ignorans voluntate Domini, vapulabit. Sed recite- mus,quq Clemens scripsit, ut intelligant,qui h lecturi sunt, neq; Clementem nec euangelisi istos intellexisse Si qui Unquit sane audiens sermone veri prophetae velit recipere ut nolit &c.& paulo post: igitur priusquam audiat qui quod ei expedit,certum est,quia ignoret:& ignorans vult, &desidera quod non expcditagere propter quod pro hoc non iudicatur. de eo loquitur,ut vos videtis Magdeburgenses,qui ideo ignorat,quod facere expediat, quia non prius audiuit, scilicet sermonem veri prophetar, de quo proxime dixerat, si quis sane audiens sermone veri prophetet &c. hic, inquit, non iudicatur propter hoc,quod ignorat, quomodo. n. secumdu Apostolum,credere potest,nisi audiat aut quomodo audiet sine dicente,vel pr dicate verbu rides .m ex auditu est,ut idein Apostolus ait, auditus aute per verbu Dei. Auditum enim vocat hic scriptura,ut supra iterum dixi,reuelation quae fit per spiritu Dei,ex qua fides existit, sicut ait Abdias propheta:Auditum audivi a Domino: & Esai. Quis credidit auditui nostro id est,reuelationi nobis facte, siue cognitioni reru nobis ostensarum Sic igitur secundum hanc consuetudinem loquendi in scripturis diis xii Semens. Priusquam audiat quis,quod ei expedit,id est,priusquam re-
443쪽
ubletur ei veritas,certum est,quia i oret, & ignorans vult, & desiderat ;)uod non expedit,agere:& quia hic ignorat,non iudicatur pro hoc. St. n. ornelius non audisset,quid oporteret se iacere,idest, baptizari,an esset pro hoc iudicatus idest, punitustinini me.quomodo enim audire sine praedicante potuisset Quare quicunque iudicantur, prius audiunt, quod varum est,& quod eis expedit agere. Subiungit deinde Clemens: Cum
vero audierit causas erroris sui,& rationem veritatis acceperit,tuc si per manserit in his erroribus,quibus dudum fuerat praeuentus, recte iam vocabitur ad iudicium, daturus ecenas, quia vitae huius spacium, quod ad bene vivendum accepit, in ludibrijs consumpserit creorum. Qui vero audiens haec,libenter accipit, & gratulatur, bonorum sibi doctrinam sui fledelatam, requirat intentus,&discere non dcsinat, usque quo cognoscat, si est vere aliud saeculum, in quo bonis praemia praeparata sint. Hactenus Clemens cum descripsit, qui iam per fidem a Deo sibi reuelatam cognouit Deum esse,& remuneratorem esse. Deinde subiungit: Et cum certus de hoc fuerit,gratias agat Deo,quod sibi veritatis lumen ostenderit,ac de caetero dirigat actus suos in omnibus operibus bonis, quorum sibi in futuro mercedem certus est praeparatam esse. Hoc vero subiunxit conuenienter scripturis sanctis,ne quis falso,ut Lutherani tradunt,existimaret, posse hanc fide, de qua loquebatur,etae persectam, aut satis sine charitate, per quam fides in operatione mandatorum Dei exercetur. Deinde paulo post Nam si me docente, inquit, ea quae ad falutem pertinent, reciper quis abnuit,& animo prauis opinionibus occupato obsistere nititur, non ex nobis,sed ex semetipso habebit pereundi causam.debet enici iusto in dicio examinare qui dicimus,& intelligere,quia verba loquimur Verita tis,ut cognitis ijs, quae sunt,ut sunt,in bonis actibus dirigat viam suam.Huiusmodi ergo est seruus ille, de quo ait Dominus in euangelio: seruus sciens voluntatem Domini,vapulabit paucis: de eo enim loquitur, qui alio docente voluntatem Domini,eam nescit,nescit inquam, quia scire nocurauit, aut noluit. itaque cum seruum vocat scriptura, satis clare significat, scire eum, habere se Domininqui autem audit habere se Dominum, simul audit, quod sibi expediat,scire volutatem Domini: quod quidem si non faciat,sed potius per ignorantiam peccet, vapulabit quidem,tametsi paucis,si cum eo comparetur,qui scit voluntatem Domini,& non facit. ac Clemens quidem de ignorante loquitur priusquam audiat, quod sibi expedit.Notarunt praeterea Magdeburgentes in eadem episto.I.Clemcntis, quod Apostolorum meritis attribuatur Dimonum eiectio, cum tame
inquiunt scriptura verbo Dei, fidei, & nomini Christi eam vim adscriabat, Matthi. I 6.In nomine meo Daemonia ethcient .Hic quoque verbis ipsius Clementis in eodem loco positis,eosdem Magdeburgenses redarguemus,planumque faciemus,aut ipsos non intellexisse quod Clemens satis alioqui perspicue scripsit:aut malitiose deprauasse. Recitemus ergo CI mentis locum: Amen in 'uit dico vobis,si habueritis fidem sicut granum sinapis,dicetis monti huic,transi hinc,& transibit.deinde subiungit:huius vocis etiam vos ipsi documenta cepistis:& iam facta quaedam per magiastros nostros, ipsos videlicet Apostolos no ignoratis. quia astatibus nobis
eoru meritis demones cum passionibus,quas hominibus inuexerui, trasierat,& sugati sunt.quq vero merita Apostoloru dicat,idest, quomodo m
444쪽
ruerint elicere dimones,satis ex eo, quod proxime dixerat, perspicitur, qui de recitato, quod Dominus dixit;Si habueritis fide sicut cranu sinapis,dicetis huic monti, transi hinc,& transibit,statim subiungit Clemus,huius vocis vos ipsi documenta cepistis, id est tutus fidei virtute in Apostolis experti estis,scilicet cum ex huius fidei meritis dimonia esiciebant: vn- de statim subiungit,& iam facta queda per maεistros nostros, ipsos videlicet Apostolos, no ignoratis,quia astantibus nobis, eorum meritis detino nes transierunt,& fugati sunt. momodo n. si proprijs meritis daemonia ei jciebant Apostoli,illius vocis,qua Dominus dixit habentibus fidem sicut granu sinapis, dicetis huic monti,transi hinc,& transibit, documeta ipsi p'buerunt eijciendod monialan non sunt haec repugnati a sane sunt. no igitur merita Apostoloru dixit sed merita fidei,quae in Apostolis erat,& in eis merebaturaioc est,digna erat eijcere & sugare daemones. Si fide non habuissent Apostoli,qua Christus dixit habere oportere ad iugandos daemones,non meruissent,sive non dipni fuissent,qui sugarent eos Ista ergo merita Apostolorum Clemens dixit,fidem inquam,quam habebat munere Dei,quod iteru atque iterum repetit Clemens,subiungit enim: Quia enim alij quidem homines patiuntur, alij patientes sanant, causa sine dubio vel patiendi,vel curandi noscenda est, quae non alia esse quam patientibus quidem infidelitatis,curantibus vero fidei demonstratur. no triabuitur hic aperte fidei tanquam causae,daemoniaci curatio Deinde subi git: Infidelitas.n. dum non credit futurum Dei iudicium, peccandi licentia praebet. peccatum vero,hominem passionibus obnoxium facit: fides autefuturum Dei iudicium esse credens,continet homines a peccato: non peccantes vero,non solum liberi sunt a daemonibus,& passionibus, verum αaliorum D mones & passiones fugare possunt. Hic rursus fidei tribuitur, non solum continere hominem a peccato, & non peccantem liberare ad mone,sed alios a dimonibus liberare. Si in vobis Ma deb. fides ista es.set,quam hic Clemens dicit,quae viva persine crederet futurum Dei iudicium,non sic homines manifestis mendacijs deciperetis. Sed hoc non creditis, nisi fide infirma,& mortua,quae caret energia charitatis. Vnde fit,nomnia coeco odio acti ad calumniam rapiati nihil veriti,ne postea erubescendum sit in mendacio depraehensis. Postquam adhunc locum desu- atis daemonibus meritis Apostolorum responsum erat, contuli has epa ν 'olas Romae cum vetustissimo exemplari bibliothecae Vaticanae, in quo
emhuii, de sic scriptum reperi, eorum meritis trinae beatitudinis. Etsi enim exa
ἡ-estitiis' ' teceontibus, & consequentibus, ut docui satis intelligi potest, meria' ta Apostolorum, quibus daemones fugabantur,merita fidei, quae in Apostolis erat, Clementem intellexisse: tamen cum ita, ut dixi, scriptum in antiquis reperiamus,non est amplius in hoc loco laborandum, si quidem expressa sint merita fidei Trinitatis, quibus Detinones fugabantur . non γnim meritum proprium apostolorum,sed meritum fidei Apostolorum in Iesum,& in patrem & in spiritum sanctum d monia ex corporibus obsessis expellebat. Sed respondeamus iam ad alia quae in accusatione Magdaburg aequuntur.
445쪽
m contriturionibus inlisiasticis in uniuersum: quomodo eas baretici M legemseruitum pertinere falso credant,oe de lege ubertatis,quid siu secundum doctrinamscriptu rasan',σquid lex πηιIMis,o quomodo hec LMherus ignorauις. cap. I 6.
Uxto inquiunt sana etiam doctrina de libertate Christiana multis mo
dis deprauatur. Variae enim traditio ues humans coaceruantur,quibus conscientiis laquei ponuntur,& opinio cultus & meriti assingitur, cuiusmodi sunt de confessione auriculari I. Clementis: de reliqui js fragmentorum post coenam Domini,de sacris Vasis,de palla, ac velo, & aliis, ubi tran ressoribus poena anathematis etiam a Petro statuta dicitur,Clementis a. de vitanda menstruata,& de purificatione Clemen. . & quae sequuntur.quae suis locis recitabimus JHqc omnia a sanctis Apostolis tradita,quet in sanctis scripturis non expresse legunt,traditiones humanas vocant istunullumque exemplum nobis relictum esse volunt ex eorum numero, de ovibus Apostolus Paulus ad Thessal. scripsit:Tenete traditiones, quas di- dicistis siue per sermonem, siue per epistolam nostram meque volunt, ut illa Corinthiorum laus nobiscum communicetur,cum ait.Laudo Vos,qu0d sicut tradidi vobis raditiones meas tenetismeque ea, quae in ecclesia EO Nbisii Mifatarinthiorum disposuit,sicut promiserat, cum ad cos reuersus est, ad ullam
aliam ecclesiam catholicorum peruenisse Volunt, si quidem quascunq; in i :eeclesiis nostris dispositiones per manus ab antiquis patribus accepta , cc sto. rinthii . summa religione & cultu ab ipsis: Apostolorumtemporibus seruatas retinemus,omnia ad humanas traditiones reserunt: hisque tradunt, doctrina de libertate Christiana deprauari, de ciuo prius dimeram aduersus istos :. Dostea sigillatim de ijs, quae notarunt ad hunc locum pertinentia. Illud tamen prius hic dicam,videri mihi Magdebur enses, & reliquos Maaistros M,ea ι. EA Lutheranora similes esse illius Iudae Gali hi seditiosi,cui erat, ut Iolephus haedi similislib i8.antiquitatum Iudaicarum cap.2.scribit, immutabilis amor libertatis ita ut profiteretur,quaeuis potius tormenta subeunda eme, Quam ullum hominem appellandum dominum,cui consequens erat, ut nullis hominulembus,aut constitutionibus parendum esse traderet.ac fortasse huius liq-rdis illa erat, de qua beatus Petrus in epistola sua secunda, Dominatum
inquit contemnunt,audaces,sibi placentes,& quae sequuntur. Sed excutiamus quod in primis quasi huc pertinens ex epistola beati Pauli ad tua perditionem isti deprauant: Pretio inquit Apostolus cmpti estis,nolite fieri serui hominum. Docuit Apostolus,omnes in Christo tum liberos, tu seruos aequales csse,qua libertate, sicut idem ad Galatas scripssit, liberauit nos Chriuus: itaque & seruos libenos esse Christi: & liberos seruos eius dem,dc utrosque conseruos pretio redemptoris nostri emptos:quamobrecauendum esse,ne propter seruitutem humanam non simus serui Christi, rhs in duo admonuit,quod idem ad Ephesi.scripsit,oportere inuicem subiectos esse in timore Christi. Sed quia illud, Pretio empti estis; nolite heri serui hominum,ex eoru numero est,quae beatus Petrus dixit dissicilia esse
intellectu in epistolis Pauli,quae indocti inquit) & instabiles ad tuam perditionem deprauant,erant enim,qui male illud interpretantes, existim rent non esse parendum Principibus Gentilibus,ex quo fiebat,ut euan liu vituperaretur,quasi doceret, non debere esse subditos Christianos
minis non Christianis dcirco beatus Petrus: subiecti inquit estote om-
446쪽
ei potest Ontra libertatem ristianam. Interani maia
timi neque auid sit lex, libertatis, neq; quid lex serui- is, a qua libe. rari sumus, intellegunt. Leet liberat a non magis de
ecclesiasticis, quem Iezelde calost.
ni humans creaturae propter Deum,sive resi quasi princellenti, siue Duci hus tanquam ab eo millis ad vindictam malefactorum, laude vero bon rum, quia sic est voluntas Dei,ut obmutescere faciatis imprudentium hominum ignorantiam.deinde subiungit: Quasi liberi, & non quasi vela me habentes malitiae libertatem, sed sicut servi Dei. Interpretatus est, ut mihi quidem videtur,quod Paulus dixit:Precio en ii estis:nolite fieri serui hominum .perinde.n. hoc esse puto,ac si diceret:subiecti estote ijs, qui vobis presunt,i ta ut liberi sitis a peccato,qua libertate Christias nos liberauit,q rest subiectos esse,& seruire in Domino. uete autem, ne pnaetextu libe tatis Christians sanctiones ac leges humanae potestatis detrectetis. Itaq; cum Paulus vetat fieri seruos hominum, non vctat fieri seruos hominum propter Deum,& placere illis in bonu ad aedificationem,ut idem Apostolus ad Roman .scripsit,facientes voluntatem eorum roc enim est, quasi liberos esse; sed vetuit fieri seruos hominum ad peccatum, & in contumelia redemptoris nostri .Qui ergo Obseruatione corum,quq religiose in ecclesia ordinata sunt,doctrinam de Christiana libertate deprauari tradunt.hi potestatibus obedientiam negant, quasi velamen habentes malitiae lu
ring beatus Petrus de similibus dixit, id est, falsam speciem liberi
tis Christiana licentiae suae malitiose praetexentes. quid enim peccati exprobrare,aut obi jccre p'ssunt isti in us,quae a prppositis ecclesiarum, sanctis pontur cibus & conciliis constituta & praecepta sunt ad reuerentiam , religionem, decorum,& ordinem in diuinis rebus pertinentia; quod propter peccatum c um libertate Christiana conuenire non possit Si Maede- burgenses intelligerent,quaesit lex libertatis,quam scriptura sancta dicit,& in quo sita sit libertas, qua Christus nos liberauit,& qu et rursus seruitus illa legis, qua liberati sumus, nunquam ista dicerent, quae nunc dicunt. Explicemus ergo nos hoc secundum scripturas sanctas, doceamusq; non magis sanam doctrinam de Christian libertate constitutionibus ecclesia Sicis deprauari,quam decalogo deprauetur.Cum igitur cvanoelium eadem alioqui prohibeat,quae lex MOLaici decalogi hoc tamen prestat euangelium,quod lex iram Operatur, Occidens statim transgressores sine ulla misericordia,& nominem iustificans, qui ex lege sit, sicut Apostolus docet, idcst, ut faciat opera legis timore carnali supplich legis: hi n. sunt, &dicuntur ab Apostolo esse ex operibus legis: euangelium vero non occidit peccatores, sed parcit,iudicium suturo iudicio reseruans:iustificatque eos qui ex fide sunt: id est, qui non secundum legem seruitutis extimore carnati,sed ex charitate in Deum faciut opera legis, hoc. n.est esse ex fide sicut ide Apostolus loquitur. qui.n. persecte & ut oportet credit,idem etiadiligit: & qui diligit,sermones eius, quem diligit, sponte secit; unde lex non est,ut Apostolus ait, posita iustis, quia scilicet fide habent cu dilectione,cx qua fide vivunt,& operantur per charitate opera illa levis grauiora, que euangeliu dicit,no autem operantur quasi ex lege, id est ex timore supvlicii mortis, sicut scriptum est,Irritam quis faciens legem Moisis sub duobus, aut tribus testibus, sine misericordia moritur; iustis inquam non est posita lex seruitutis. Vt enim ait Clemens Romanus in lib vi. de constitutionibus apostolicis, loquens de lege liberatis. Voluntatem hominis rursus liberam reliquit Dominus non praesenti, eademque breui mo te mulctans ut lub lege,sed iudicium in alterum iaculum rethciens, ut sub
447쪽
L EER QUARTYLIege,sed iudicium in alterum s culum reiiciens.hactenus Clemens. Hoc autem magis adhuc idem Apostolus paulo post declarat. cum enim dixi L .set:& si quid aliud sane doctrinae aduersatur,quq est secundum euangeliu gloriae beati Dei,quod creditum est mihi interposuissetq; e quae prox, me sequuntur ad hanc dis sationem sibi creditam pertinetia,rursus more suo redit ad continuandum propositum, subiungens superabundauit
autem gratia domini nostri Iesu Christi cum fide & dilectione ut herinde si quasi dicere ublata parenthesi,quq obscuritatem periodo adseri,scietes hoe,quia lex non est posita iusto,sed iniustis & non subditis:superabudauit autem gratia domini nostri Iesu Christi cum fide&dilectione, in quo quidem docet differentiam legis & euangelij,sine praestatiam potius ris quo ν ,stes
euangeli j supra legem n eo scilicet,quod commune erat legis,& euange euanstelia leti iij idest,quantum ad decalogum.lex enim decalogi Mosaici iubebat, &vetabat vita & morte propoesis: quae ratio iubendi & vetandi bona erat, eo mutihm io& villis iis,qui terrore,& supplitio praesenti indigebat,nunc vero, inquit, pisaee H isuperabundauit gratia domini nostri Iesu Christi cum fide&dilectione. i
eadem enim iubet,& eorum contraria vetat euangelium sed non operas iram&statim occidens, ut lex illa servitutis antiqua: immo, ut Clemens , . .
ait,rei ruiens iudicium mortis in alterum s ulum, & hic gratiam tribuens operanti secundum legem liberatis, siue secundum legem gratiae, id est, operati ex fide ac dilectione.Haec est,ut hoc obiter observetur, illa,quam . Dominus a nobis in euaselio tequititsuperabundantia iustitiae nostrae ex
fide scilicet,& dilectioe supra iustitiam scribarum & Pharis G,q ex lege
erat, q3 ergo a Paulo de lege seruitutis dictu est, no esse posita iusto,hoc suis, pater & magister vester Martinus Iutherus duxerangesidonim primus ad legem libertatis pertinete voluite fc quod de operibus secundum legem eum rinviti cseruitutis ab Apostolo seriptum erat, ad opera secundum fidem & dile-etionem retulit: ita ut doceret, non est opera necessaria, neque necessaria legem ad operandum, sed tantum ad Osindendum peccatum. Vnde Hunc Giiiiiviis vos magistrum & ducem sequentes traditis , omnes leges ecclesiasticas impi sierat ad
cum euangelica libertate pugnare, quas tamen necesse est non magis p pnare, quam decalogum, cum aeque illarum legum , seu constitutionum te ulli. Oper atque opera aecalogi fide& dilectione sacere odorteat,si iustitia nostra plusquam scribarum& Pharisaeorum abundare debeat: & utraque si negligantur, supplicio mortis , in altero saeculo subeundae sancita sunt. immo illud etiam dicendum est, quo magis lutheranos magistri&prophetae sui pudeat,legem,quae non iusto, sed iniustis,& non subditis pota est,cuiusmod i sit, si hoc secetis,aut illud no seceris,lias, aut illas poenas dabis legem illam csse,quae duros,& obedire nolentes terroribus,& suppliciorum minis impelli imon autem,quae ijs,qui recte vivere volunt, quae facienda sunt, quae vitanda, declarat, & de eis admonet, ad eaque inuitat,& ducit no istum ex scripturasancta, ut iam demonstratum est, ilitetiligimus, sed ipsa etia ratio naturalis hoc docet. Hinc enim PIato in libro de legibus iκ. turpe est inquit quodammodo,legibus sancire, quaecunq; in huiusmodi ciuitate facturi sumus , cuius ciues bonos iuturos dicimus, ad studium virtutis recte se habituros.vellem ut quis in tali ciuitate bene morata natus sit, qui ita nequitiae aliorum turpissimorum particeps sitiaturui,ut oporteat legibus minis praecauere, si quis eiusnodi existat,
448쪽
Neque natura neci, scriptura Lutherum do
Melan onvoluit esse eorrector,& moderator Lutheri in libero arbi
turpe est quodammodo, ut dixit sed quia non ut antiqui illi Iegislatores, qui ipsi ex dijs nati filijs deorum leges scribebant, sed ut homines generi
hominum nunc leges scribimus,non est inuidiosum metuere, ne quis ciuis sit inflexibilis, qui adeo durus natura existat, ut no magis animus eius molliatur,qua semina illa, quae in cornu sat ita durescut,ut nec igni molliantur: hi igitur legibus, quamuis ita Validae sint,non flectuntur quorum
caula legem de sacrilegio & si non grate erimum scribimus ii quis hoc comittere audeat. Deinde labiungit alioqui eluem bene educatum,non est, quod velimus,au peremus,hoc morbo ullo unquam temporelaborati
rum. verum famuli istoru iut peregrini, & peregrinorum ministri multanuiuimodi aggredi quea maxime ergo propter hos, tametsi uniuersae generis humani infirmitati metuamdegem de sacrilegis dictabo & de his huiusmodi, quae ad curandum dissicilia sunt; aut sanari n5 possunt.haec 1'lato qui quia vera sunt, nostra sunt ut ait Iustinus in priore apologia. Platonem ergo non scriptura diuina,sed natura solum docuit egem scilicet timoris,quam nos legem seruitutis vocamus,iniustis scribi ad cogedu eos metu poenae,non autem is qui naturaliter sicut apostolus ait,ea quae legis sunt,iaciunt, qui sibijpsi sunt lex non scripta sed nata, qui ostendunt sicut idem apost. ait, onus legis scriptum in cordibus suis, at Iutherum neque scriptura docere hoc potuit,quia non legis libertatis patronus esse voluit
Ptia quae facit,ut idem Plato libro.3.de legibus ait,ne legibus subiecti este velimus.sed illud praeterea non minus fatuum est , quod Philippus Melanmon princeps discipulus lutheri in visitatioe faxonica his verbis scripsit,cum vellet esse correctoridi moderator doctrinae magistri sui, qui liberum arbitrium prorsus tollabat voluntas humana vis est libera,vitacere possit iustitiam carnis,seu iustitiam ciuilem, ubi lege,& vi cogitur, ut non furari,non occidere. Deinde subiungit rationem.quia Paulus i quit docet esse quadam iustitiae partem, quani caro coacta suis viribus faciat Rom.c. a.gentes natura faciunt, quae legis sunt. Quid aurem facisit,nisi ciuilem iustitiam exrgit aurem deus iustitiam hanc. 1 .Tim. c. I .lex est in
& de quibus agirmavit, nunquam ea scripsisset: neque sic opinDixerat ergo apost.non enim auditorexlagis iusti sunt apta deum,sed factores legis iustificabuntur, scilicet apud deum , hoc enim necessario repetendum est et, is . deinde subiungit statim exemplum eorum; qui in lege nature sine ulla lege foris scripta iuste coram deo viventes , apud deum iustificati sunt, qualis erat Iob,cum enim inquit, gentes, quae testem non habent,naturaliter, quq legis in fici iam ipsi sibi sunt lex, qui oste cunt opus legis scriptum in cordibus siris. Docet itaque hie Paulus quemadmodum gentes in lege naturae iustificari poterant apud deum,facietes scilicet, quae legis sunt, ut eis natura institu erat. Deus enim adhoc & excitabat,& adiuvabat, cum non resistebant. Philippus vero non intellissem quid diceret, & epistolet Pauli antecedentibus, & consequentibus renuia gnans, sic ait,Paulus docet esse quandam iustitiae partem, quam caro coacta liuis uiribus faciat Roma. gentes natura faciunt, qui legis sunt. si enim de iustitia carnis hic locutus est Paulus, quorsum cum dixisset in Iudaeos
qui de Iege scripta gloriabamur,non enim auditorea legis iusti sunt apud
449쪽
ti AER QUARTV - deum,sed factores legis iustificabuntur,statim subiecit ad demonstranda exemplo quod dixerat de ijs,qui facientes legem iustificantur apud deu,
cum enim gentes &c.ex hoc ergo loco dogma peruersum Melan onis de libero arbitrio,ab ipso met auctore redarguitur.Etenim si ex loco istqpraue intellecto de iustitia carnis, quae meretur laudem solum apud homines,concluditur secundum Philippum libertas voluntatis ad facienda iustitiam carnis, ergo multo magis ex eodem loco necessario intelligendo de iustitia spiritus,quae laudem habet apud deum, concluditur secundum apostolum libertas voluntatis ad faciendam iustitiam spiritus,ex quali mo iustificetur. Deinde quo magis intelligatur absurda Philippi repugnatia si illud quod Paulus ait. r.Timo.c. I. lex est iniustis posita,ad hoc quod Paulus d igit in epist. ad R om.c. 2 .de gentibus, quae natura faciunt,quae legis sunt, pertinet,ut Philippus aifirmat, ergo iniustae erant istae gentes, de quibus Paulait,cum enim gente suae legem non habent,natura, quae legis sunt,faciunt,&c. Praeterea si iustitia ista carnis ad deum relata, licet extimore ac per vim iacta,bona est,ergo non potest fieri solis viribus natur ut Philipp. existimat:aut si dici posse,iam se Pellagianum faciet . quod si non vult Pellagianus esse,& concedat, opus esse gratia dei ad faciendum iustitiam istam carnis,si ista gratia dei quae ad natura accedit adiutrix, nopriuat voluntatem libertate,cur maior gratia, quae accedit ad operandam iustitiam spiritus, quae laudem meretur apud deum, libertate naturali pri- Det quasi maior gratia magis sit inimica naturae. in has dissicultates,& absurditates,ac repugnantias se coniecit Philip. quia existimauit,cum Paul. dixit,natura quae legis sunt,faciunt,solum vires naturales dicere, idcirco
postquam citauit Paulum dicentem,natura suae legis lan inciunt, subiuncit ipse,quid autem faciunt,nisi iustitiam civile quasi iustitia ciuilis, ut
ad deum reseratur,viribus tantum naturae fieri possit. anto melius Philon Iudaeus, & si Paulum fortasse non lilit,intellexit, quam iustitiam, &quomodo natura illa facerent gentes illi, qui rεcteuiuebant,quas Paulus dicit apud deum iustificari,quato inquam melius quam Melancthon; qui Paulum legitὸ sic enim Philon Iait in extrema parte libri de praemijs. αὐγακ
idest hae sunt preces pro bonis hominibus,qui quae legis sunt faciunt gratia det,qui ea,qui honesta sunt,propter similitudinem,qua cu ipso habent, honore,& praemio afficit.haec ergo sunt opera, si ait scriptura perfici eda esse stratia dei.Sed de his hactenus .faxit deus,ut si qui ex discipulis istorum
haec leoerint,intelligat,tand in quato errore de libero arbitrio magistri sui velantur. Atque hactenus de humanis costitutionibus in uniuersum. Exepta uero traditionum humanaru, quibus ponsitur,ut isti aiunt, laquei conscienti js, & opinio cultus & meriti aiungitur, posuerunt praeceptum de consessione auriculari I. Clemen. & dereliquijs fragmentorum post coenam, de vasis sacris, de palla & alijs,ubi inquiunt poena anathe-
matis etiam a Petro statuta dicitur,. lla , 2 Clcm. 2.respondeamus ergo de.
450쪽
Defensio doctrinae beati Petri in epi R. limen. de confessione auriculari, O collatis eius doctrinae.cum epistola a .eiusdem beati Petri, cum loco salomonis in Proue 3s, O cura epistola prima beati Ioannis,ct explanatio horum locorum , ct quod confitera in genere se peccatorem, non facις erubescere, quomodo beatus Ioannes in epistola sua omnino loquatur de confessione peccarorum inspecie, quomodo hac non ι impossibilis neque ardua. cap. 17.
A C primum quidem de consessione auriculari,de qua no dissera pro- xlixe, quod lib.3. de dogmaticis characteribus verbi Dei iam seci, videamus,qua vim habeat,& quid in nobis erici at,ut intelli amus nolatici per eam costient ijs laqueos, sed cosses etias potius laqueis solui neq; Christiana libertate deprauari, sed seruitute peccati tolli. Elegatissima igitur similitudine expressit beatus Petrus in doctrina sua,qua Clemens recitat in hac epistola,qua utilitate confessio adserat peccatori. cum.n.dixisset,simile esse omnem statum ecclesiae magnae naui, quae per undosum pelagus diuersis elocis ac regionibus viros portat ad unam potentis regni urbem properare cupientes, descripsissetq; quis nauarchus,quis nauclerus qui nautae,qui vectores,quae tempestates maris,quq syrtes, quae promontoria,qui scopuli,qui piratae,qui fluctus, qui venti:ad extremum dixit, qui essent,qui in naui nauseantes vomerent, eos videlicet qui peccata instar
latine:Vomentes inquit idesticofitentes lapsus,qui sunt tanqua bilis quidam,quae da bu ad scri,peccara dico amara,& mala ex cupiditatibus ii hi, iatis . modes ri llςcta quae cii confitendo vomueritis, alleuabitur egritudo,h. ' νεξ ibi si accedonte insis bonam studi U; cura. Cofessione igitur
secreta tanqua conscientia ομιοῦ re peςcAmru deprella alleuatur, t corpus Vomitione.Sed alta' spiri tali quia hanc doctrina bea,ti Pytes negatis,cpnserain hunc locum cum epupti gatur. Hola bςati Petri secunda,eu afvie ianybgpti ratis.Si.n .paulu, id est,ad brecbiti , ἡό ue t ζmpus refugientes coinduinatioRes mundi in cognitione domini noti th, pes i in stri & saluatoris Iesu Christi,nis rursus implicati superantur, facta sunt eis epist. elem. det posterioraret ora prioribus. Melius. n. erat illis n6 cognoscere via verit Ues, a dia tis, qua postqua cognoveru t,retrorsum cpnverti ab eo,quod illis tradi iis eiiisdem Pe tum est,sancto mandato. Deinde subiungi continuit.n. eis illud veri promin πιλ uerbi j.Canis reuersus ad vomitu, vocavit beatus Petrus in epist. sua vomitu a verbo cum in praepositione,quo etia Verbo cu praepositione usus est Clemens recitans doctrina Pctri. Respondete ergo mi- hi Magde. cur beatus Petrus in epist.sua vocat vomitum peccatHaut quid est vomere peccata propter nausea,quam mouenctexplicate nobis tractatione verbi:aut qua parte alia vomere soliti simus,nisi ore & cur vomere, nisi ut purgemur Aut ergo concedite purgari animam Occulta quada ceu vomitione peccatorum qui ore fit,idest,consessione secreta: aut accusate beatu Petrum. Deniq; si natura docet,ut vomitionem facturi secretum locum petamus,nisi Cynici esse velimus. id viqiberius vomamus,& alios horrore & nausea ne offendamus. an non erit naturae quoq; consentaneu, ut stetidas species nostrorum scelerum secreto vomamus,ide'ore confi-