장음표시 사용
491쪽
LIBER QUINTVS. η retur idolothytum; at ne id quide ex se cijciendu esse,aut inquinare possEex eo docet,quod sanctificatur P verbu Dei,& oratione: comprehensum est. n.etiam idolothytum,cu dictu est: omnis creatura bona est &c. Similiter in epist.ad Corinth. priore, ut docerct no debere fidelem fratre cij cere uxorem infidele, tanqua ex se immunda esset, & conuictu eius inquinaretur, si ipsa cosentiret habitare cu eo,subiungit sanctificata est. n.mulier infi
delis per viru fidelem. S pe.n.fidelis infidele coniugem ad fidem & sanctificatione baptismi adducit: similiter & filios sanctificari s fidele patre, aut
matre cotingit:sic nunc nullu cibu ex se rei jciendu esse docet,ne idolothyta quide.alioqui si ex se reijciendu esset, estet item ex se immundu.nunc autem per verbu Dei,& oratione sanctificatur; no est igitur ex se immunduquare restat,ut nihil reijciendu sit,qa cu gratiaru actione, sicut Apostolus ait, id est, iuste precipitur.Cum autem iuste pcipitur, iuste quoq; sanctificatur ac bened icitur, idcirco .n. prius posuit percipi cu gratiarii actione, &postea sanctificari. Si vero no iuste precipitur cibus, sanctificatur quidem
per.verbu Dei,& oratione:& erit saetificatus: id benedictusmo tame iuste sanctificatur,& benedicitur ab eo, qui cu sanctificat&benedicit ad utenduin contra iustitia, ut vos Magdeburg.& caeteri Lutherani facitis, cu carnein, quibus diebus no licet,editis.vestra. n.tunc benedictio nec cibu sanctificat ad utilitatem corporis me cad utilitate anime non .n .sanctiores efficit vos elusino dic ibo inique victes,neq; facit,quin anima iniquinetur ina Ie viedo .unde recte.Origenes libro 8. contra Cessum de benectione ciborum,ubi gratias inquit,egimus,pane vescimur, qui utique oratione & precibus sanctius quodda corpus conflatur, quod sane sanctiores hos reddit, qui mente integriore hoc ipso utuntur. Cum igitur Paulus diccndo nihil rei jciendum csse, quod cum gratiarum actione, id est, iuste, percipitur,sanctificatur enim per verbum Dei, & orationem, simul docuerit, illud rei j ciendum cile, quod iniuste percipitur, nec id sanctificari ac benedici posse ab eo,qui iniuste scipit,vt tali sanctificatione, ac benedictione fieri possit licitu ac iustu, consequens sane est,ut intelligamus suisse iam tunc, cum haec scripsit,legem de cibis iuste sumendis, & iniustepercipi cibit,aut cibi penus,si cotra lcgem rcipiatur; ubi .n. no est transgressio legis,no est in i stitia:& ubi non est lex,cuius transgressio caueda sit, ab scandalo tantu catiendu erit,sicut idem Apostolus in epist. ad Romanos praecipit, ut in adiophoria ciboru qui firmiores sunt; ne infirmos scandalizent: in eo .n. genere, qui maducat, pratias, inquit, agit Deo,id est, iuste maducat nulla.n.lex Phibet & qui no manducat,gratias item agit Deo, id est, iuste ctiam non manducat. quis enim gratias agit Deo in eo, is ei facere no liceat, & iniustum sit Θ Tunc ergo docet Apostolus liberu esse, utrum libeat facerem eq; debere fratres inter se alios ab alijs iudicari. Quod si erat lex de cibis iuste sumedis, cum haec, ut dixi,Paulus scripsit,alioqui nunquam dixisset noesse rei j cicdum, quod iuste perciperetur,sic.n .sancti Apostoli in suis costitutionibus,ri iterum dicam, interpretati sunt, scipere cum gratiarii actione,quomodo Magdeburg.vocant huiusmodi leges de cibis prohibitis, laqueos,& Pharisaicas traditiones, & onera Iudaica Paulus ergo laqueos iniecit,& onera Iudaica probauit. i mino no erat dicturus secundum istos Pauli correctores,nihil rei j cie dum esse,q, cum gratiaru actione scipiatur,
ne intelligi posset, relinqui aliud,quod aliquado no perciperetur cum grari. . I Nnn ij tiarum
cum grariaruactione, & postea lanctificari.
per cibos nonsantiscat ad utilitatem. Ex verbi s. pausi lieet colligere, suisse tune
legem de cibis iuue sumendis-eotra adlaphoiariam
secundum doctrina Magd. laqueos inierit
Paul. & onera Iudaica impo fuit.
492쪽
negat licere an dicere hominibus legem ieiunii. Theodorus An
Theodoretus Nare. I r. Natili 3. Athanasus auctoritate sol iturae probat fuisse Loeuitas Ioannis genus
68 EPIST. PONT. tiarum actione,ac proinde re ij ciendii esset; non sic, inquam,dicturus erati sed potius nihil omnino rei j ciendum esse, siquidem omnis creatura Dei bona csset. Ait non erat ab omni ratione prorsus alienum, ut quod aliqua do spote suscipi solere hac salutare cisset,& no arduit, neq; difficile,idemq; exemplis scripturae sanctae commendatum legeretur,nsi posset leste sanciri a patribus ac maioribus nostris, quos Deus in Ecclesia posuit ad consumationem sanctorum in opus ministeri j ad aedilicatione in corporis Chri .sti Licuerit Sauli pugnaturo, cum Philistaeis, indicere ieiunium, ut sanctus Leo ait, & non licuerit sanctis Apostolis iciunandi legem per spiritum Dei nobis lancire, & dies ieiuniorum statuere, & creophagias interdicere cu mundo, diabolo,&carne pugnaturis ξ Saul non est reprehensus in scriptura, qui ieiunium indixit ad implorandam opem Dei, neq; quod in filium, propter iciun ij violationem, seuere animaduertere volui siet,&audetis vos reprehendere patres nostros, qui ieiunia nobis indixerunt Dicite mihi Magdeburg. unde didicit Rex Nini uitarum gentilis, indicere ieiunium Niniuitis nonne ex praedicatione Ionae poenitentiam praedicantis ξ Pr dicabat igitur Ionas simul cum poenitentia fructum poenitentiae ieiunium, quod Rex ad pr dicationem Ionae imperauit. Cur ercro Ec
clesia, quae ab Apostolis sanctis praedicationem poenitentiae & ieiunii accepit, non similiter possit indicere ieiunium populis sidelium ξ an non est laudatum in scriptura ieiunium illud Nini uitarumὸ quod quidem usq; ad
animalia corum ratione carentia progrestum est: non quod Deus hoc requireret, ut ait beatus Cyrillus in commentarijs huius prophetae, aut hoc necesse esset facere,sed quia sic inquit demonstrata est hyperbole, id est, cxuperantia, ut ita dicam, poenitentiae illorum. Quod si hoc de ieiunio animantium litteris sacris proditum est, non propter ipsas animantes numquid enim est Deo, ait Apostolus, cura de bobus Sed propter nos omnia .n .ad nostram doctrinam scripta sunt videtur profecto docere hic script ura,stolidiores esse pecudibus, qui existimant non licere indicere legem ieiunij corporibus hominum,& affligere ea in obsequium & cultum Dei,& obedientiam spiritus, si licuit indicere corporibus turnentorum &pecudum,sive quia erant ad usum hominum coparata, ut Theodorus Antiochenus in comment. Ionae ait:siue ut mugitu,& balatia,ut ait Theodoretus, commoti homines, magis ac magis dolerent. Praeterea si Ionas prae dicans poenitentiam, ieiunium tanquam fructum eius praedicabat, quomodo credibile sit, cum Ioannes Baptista poenitentiam quoq; praedica bat, & ut fructus poenitentiae dignos facerent, hortabatur, non simul ieiunium praedicasse praesertim cum idem Ioannes propter nimium &assiaduum ieiunium dictus sit in Evangelio neq; manducans,ncq; bibens, qui melle tantum Sylvestri vesceretur,& locustis,qus genus herbae erat, si Magno Athanasio credimus, quod auctoritate scripturae sanctς probat, cuin ait David: Excussiis sim sicut locustae,& Ecclesiastes; Florebit amigdalus,& pinguescet Locusta,& dissipabitur capparis. Vt .n. amigdalus,ait Athan alius,no est caro, & capparis herba est, ita locusta, quae crescit in capo &prato. Ioannes enim, inquit, si panem non comedebat, multo minus carnem: mel autem ait, δε τι κου βρῶμα erat, id est, cibus monachorum. Ergo
si Ioannes Baptista poenitet iam pr dicabat,& ieiunium item, quod est inter tructus poenitentiae dignos, qua fronte audent Magde burgenses cum
493쪽
praedicant poenitentiam,legem ieiunij laqueum appellareZ an non est utile, ut non debeat probari aut est fortassis arduum, ut imperari,aut suscipi non possit aut non est laudatu, dc pr dicatu in sanctis scripturis aut caret exemplo Christi, Prophetaru dc Apostolorum Quaeso vos Magdeburgenses,cum laudat Apostolus poenitentiam Corinthiorum, quae erat vindicta illa,quam inter caeteros fructus, illorum poenitentia operabatur quam dico vindictam de se sumebant illi poenitentes quod illud genus Milictio nis cur non creditis,afflictione ieiuni j peccatum commi ilium, de quo dolebant in seipsis, ut Niniuitas illos,vindicasse Θ immo, si placet, saccos etiainduisse Quod ii ad vindictam,qua de se Corinthij proprer peccatum sumebant, qua corpus afili Sebant, ieiunium pertinutile ratio ipsa, de scripturae sanctς obseruatio connieri cogit,quomodo negari potest ad ieiunium pertinere, ut a carnc abstineatur quis enim abstinendo a cibis, corpus amigit, si ab esu carnis no abstinet i Esse enim ieiunium genus asilictionis corporalis scriptura quoq; testatur verbo ipso a filictionis, quo utitur, ut cum ait in libro Nume. Vt per ieiunium assii sat animam suani, quod Graece dicitur κακ rra, pro quo Esia. dixit, humiliare animam per ieiunium. immo ipsa Etymologia vocabuli is quod significat, ieiunare, satis
hoc declarat. Dicitur enim παράδε - μαθαι ser 'id cst, a vacuitate ciborum, quae molesta est naturae. Deinde cu corporalis exercitatio ieiunij viilis sit; quod negari non potest,cu Apostolus dicat,quod omnis exercitatio corporalis utilis est,cur no possit, quod testimonio Apostoli utile est, Iicet ad modicum, ad modicum item tempus iuberi de sanciri ijs, qui obedire possint ut quidem sancitu est ieiunium solemne dierit quadraginta, quod Ecclesia catholica a sanctis apostolis accepit,vi testis est apoliolica costitutio,quam Clemens Romanus in lib. 8. scripsit, quam usq; in hodiernum diem Ecclesia Orietis,& Occidentis religio sic tenet, de seruat. dc usq; ad costumationem saeculi tenebit,ac seruabit. Sed de exercitatione corporali plura paulo post. prosequamur nunc locum epistolae ad Timotheum. postquam enim dixit ad uerius eos,qui cibos superstitiose de impie prohibebant,nihil esse rei j ciendum,quod cu gratiaru actione sumeretur, quod satis iam explicatum est; subiungit l, c proponens fratribus,tionus eris minister Christi Iesu enutritus verbis fidei,de bonς doctrinae,qua secutus cs. ineptas autem & aniles fabulas deuita.Satis hic significat Apostolus illud genus reijciendi cibos se improbare,non quod a iustitia atq: obedientia,
aut ex voluntario studio exercendi corpus ad humiliandam anima proficiscetur:sed quod ex fabulosa superstitione quorundam h reticoru .Quia ereto loquebatur Apostolus de cibis natura bonis ut a Deo creatis non reijciendis, si sic sumerentur,ut eis sumendis gratiae agerentur Deo, collantaneum est,ut cu hic fabulas vitare iubet, eas fabulas plane intelligamus, quae ad superstitiosam abstinentia ciborum pertinebant, ut ex Clemento Romano intelligere licet.libro.n .sexto cap. 26. sic ait:Alij aute cibos quosdam malos esse dicunt, de nuptias cli procreatione liberorum item malas, & a Diabolo excogitatas; ac sua nequitia nolunt impij isti a mortuis suscitari,idcirco resurrectionem calumniantur,aientes se veneratione dipnos. qui edere, di bibere nolint cogitatione vero fingunt, suscitados se a mortuis, factos Daemonia incorporea. Hactenus Clemens. Hς sunt fabulae illi
prophanae dc aniles,quas Apostolus dixit. Rursus idem Clemes in eodem
Es. 38. Costitutio a sollea de ieiu
Clemens Romis de sabuli abstunentia a cibis.
494쪽
Contra seripturam Pauli re dunt Lutheram pertinere ad
ino exercit ario corporalis ad modicum Hili4 stis Nilus.
libro cap. ro. loquens de eisdem, Alij, inquit,dicunt execrabiles esse nuptias, & cibos, ut tanquam Veneratione digni disciplina suam mmersam quasi auctoritate dignam approbari iaciant. Hactenus Clemens. Idcirco igitur a cibis abstinebant per falsam speciem temperantiae & humilitatis, ut sic fabulam profanam & anilem, quod scilicet nulla esset cornorum resurrectio,& ouod ipsi suscitandi cssent,iacti Angeli,ut incorporei, discipulis suis probabilem facerent. Hinc Angelos ceu Deum coicbant, a quibus manasse videtur ille cultusAngelorum, qui in Synodo Modicinii cap. s. damnatus est. Hi Angelos se vidisse aiebant, quae erat fabula,& phantastica coptatio. Vnde I crtullianus libro I. contra Marcionem,cum interpretatur locum epistolae Pauli ad Coloss. cap. 3. Nemo vos iudicet in cibo aut in potu, & paulo post: Nemo vos seducat,volens in humilitate,& religione Angelorum &c. Aliquos, inquit,taxat,qui cx visionibus Aneclorudicebant a cibis abstinendum esse.Item Clemens Alexand. lib. a. stromatum,curs, inquit,est magis a vino & esse carnis, & venere abstinere colen
tibus Angelos &Daemones. Et sanctus Anastasius Antiochenus in libro de dirus quaestioniblis scripturarum, quem λυγόν inscripsit, dogma Iude
Galilaei suisse ait, profiteri phantasias, siue visiones Angelorum praetextu religionis magnae. Horum itaq; fabulas vitadas est e monuit Apostolus in episti ad Timoth. Cum igitur illi haeretici, quos in epistola ad Timoth. dicit propter fabulosam & impia superstitioncm cibos prohiberent, neces-1ario consequens est, ut hanc ipsam superstitionem idein Apostolus tuin in epist.ad Timoth.tum in epist.ad Coloss. vctet,& damnet.cibos scilicet,
more illoru profane & superstitiose discernere. Et quia illi per solam spe
ciem humilitatis &religiosae abstinetiae ciborum, veneratione dient videri volebant,frustra inflati sensu carnis suae, pictatis vero nullam rationem habebant,neq; curam, idcirco Apostolus pictatem, qua illi carebant, comniendans,& religioni ieiuniorum,& omni abstinctiae anteponens, subiungit: Exerce te ad pietatem. exercitatio enim corporalis ad modicu utilis est: pietas autem ad omnia valet. non dixit, inutilis est, sed utilis,lametsi ad modicu.Quod si utile est ieiunare, Paulo apostolo auctore, utile dico ad adiuuandum spiritum de hac enim utilitate spirituali loquitur siquidem eo spectant huiusmodi exercitationes corporales, quς a Grecis κ. riti &ορ ροαγωγίω dicuntur, Ut sicut, ait Sanctus Anastasius in quaestione 64. no uetis voluptatibus mundi,fruamur futuris bonis;& humiliato corpore humilietur anima: ut rursus humiliata Deum imploret si inquam utile est ieiunium ad adiuuandum spiritum, quomodo potest lex ieiunii ad serui ut volunt, pertinere ξ si quidem ubi spiritus, inquit Apostolus, ibi libertas. Cur vero dicat exercitationem corporalem ad modicum esse utilem, intelligi potest ex eo,quod lanctus Maximus ait in Hecat. s . o dit enim distingui virtutes in corporales, & spirituales,& illas qui de ὐ- ανα- cile, id est, necessitati subicctas,quia pluribus modis ac rationibus impediri possint ita ut qui eas non habeat, veniam serat: has vero non sic Lubiectas esse,ut est pietas, quae nec impediri potest, quin habeatur: neccxcusari, qui eam non habeat.Item sanctus Nilus in explanatione illius loci Euangelici Lucae, Vendat tunicam suam, & emat gladium, ad modicutempus utilem esse ait cxcrcitationem corporalem, quia cessat, inquit, in futuro aeognitio autem augetur progressus faciens ab speculo dcaenigmate
495쪽
LIBER QUINTUS. te usque ad illud,sacie ad faciem .Pietatem vocavit hic.s. Nilus cognitionem, scripturam jecutus,quae in sapientia Salomonis cap. I o. , id est,pietatem vocat sapientia.& Iob.cap. 28. s Icia, inquit, id est, pietas, pientia est: & abstinere a peccatis,scientia. R ursus idem sanctus pater Nilus in libro dixi λ τοῦ ος ασtae; Exercitatio,inquit,corporalis ad modicum villis est disciplinis puerilibus similis:at pietas ad omnia est utilis, quae essicit νει όζ.ξ. αν, id est, bonam habitudinem in animis eorum, qui cupiunt passiones vincere contra aduersarium. Vt enim, inquit, rudibus adhuc ac nouit ijs athletis exercere corpus & membra assidue mouere conuenit; viris vero athleticis, id est, iam robustis, & studio certandi exercitatis conuenit roboris & virium curam habere,& ungi ad certamen: iic qui pietatem colere incipiunt,studium illis est cohibere opera: satis enim habent,si voluptatibus commoti & impulsi passiones contineant. Qui vero iam habitum virtutis compararunt,& eorum,que ad mentem pertinent,curam ha
bent, his studium ponitur in seruandis cogitationibus, ne serantur ad ali quid inutile. Deniq; ut seminatim dicam,illis quide scilicet, qui in studio
exercitationis corporalis sunt, cura est motus corporis moderari ac temperare:his vero hoc est pietatis studio deditis,cura est,r o λογα μού Θιαδασα, id est,appetitiones,& cogitationum pulsus castigare,& reprimere,ita ut nulla phantasia animu adiuinis rebus meditadis,ac contemplandis auocet,quod est,inquit, οὐ star βοά ζ,κα θεοσεἴ iti me, id est,pietatem,& Deum colentis Hactenus s. Nilus. Ad modicum ergo utilis est exercitatio corporalis, quia qui motus corporis cohibet, non continuo motus
animi moderaturiat qui hos moderatur ac refraenat, illos quoq; corporis refrenat Recte igitur Philotheus Graecus auctor in libello de prsceptis diuinis,Qui, inquit,oculum animae purum seruat e ijciendo cogitationes,&aspiciendo in Deum semper hic mandata de non concupiscendo, & non irascendo,& caetera eiusmodi facit.Vnde illud: si oculis tuus,inquit, lucidus est,totum corpus lucidum erit, id est, carebir peccato.Vocat hoc mandatum ηπεριεκτικωεν mira id est, mandatu, quod vim omnium mandatorii
in se coprehcsam habet,unde ad omnia valet,sicut de pietate dixit Apostolus .hoc vocat ide Philotheus, ambulare in spiritu,habere scilicet mentem I νήφο ιαν id est,semper vigilantem, & intuentem in Deum,quae non succumbat satan neq; prauis cogitationibus locum det, quod quidem pietas praestat, idcirco ad omnia valet. Exercitatio Vcro corporalis no sic utilis est,idcirco comparata cum pietate ad modicum utilis est, sicut Aposto Ius ait. quod verbum no intelligentes Lutheranorum magistri, vel potius illusores,ad contemptu & improbationem ieiunioru pertinere putarunt. Vnde Apostolus prouidens quod suturum crat,nec hoc praeterm ilicidi uine enim in epistola ad Colos L. docuit,qua ratione utilis sit abstinetia ciborum religiosa, quam ieiuniti vocamus icet paulo obscurius, ita ut sit etiahoc ex numero eorum,quae beatus Petrus dixit,esse in epistolis Pauli dissicilia intellectit, & ab imperiti & inconstantibus deprauari; ut statim demonstrabimus. Explanatio loci dissicilis epistolae ad colus. a. de abstinentia ciborum: de cultu uoluntario, variis exemplis eius inscripturis: ct de interpretatione ridicula Marinorati in locum epimis ad Colossim. O quomodo Lut heram magistri ex proprietate verborum Pauli, o consequentia eorum eoarguantur de falsa sua interpretatione eiusdelaci ad tollandum delectum ciborum tum iussum tum νoluntarium. cap. 7
ranoriam nis in tolligentes ver
ne corporali ad modicum utili, ad improbationem legi, ieii nandi pertin re putarunt Coloss. 3. Qua ratione modo utili, , se abstinentia cuborum ti ad voluntatium curutum Dei pertianeat docuit Paul. Epic ad Colosso & si obse
496쪽
Coloss. Locus Pauli deribi. in epist. ad Colossi Bistius. Clem. Rom. lihro f. de Co sit. Apost. omnia que ab sinentia ei,
Complexus est post. in epist. ad Colosi
Anastasius Duplex seopiis iei inii, &caete
poralis. Quando ieiunium partio at ad euitum dei spontanesi . Tertullianus de ieiuniis.
ERgo postquam Apostolus csitra Iudaicas ciborum obseruationes de
mundis & immuais,quae cu lege disierant,dixerat, Nemo vos iudicet in cibo, aut potu,& que sequuntur,quq sunt,inquit,vmbra futuroria,&contra illorum haereticorum profanas & aniles fabulas, quas paulo supra cxplicauimus,ltem dixerat,Nemo vos seducat volens in humilitate, & religione Anaelorum,& quae sequuntur, quia postea subiunxit, de cibis loquens quae sunt omnia in interitum ipso.vsu,quodquidem significabat, ut beatus Balilius in comment. Esa. cap. l. interpretatus est,omnes fruetiis terrae datos esse,ut cosumantur, ne quis falso existimaret,ut Lutherani, improbari hie ieiunia,ac delectita ciborii, qualesicunq; sint, nec osse ullam legem Dei,aut mandatu de cis,aut doctrinam,praesertim cu dixisset, quid in mundo decernitis secundum mandata & doctrinas hominumὸ ne gustaveris , ne tetigeris sic enim componenda sunt, quae erant per hyperbaton collocata idcirco subiungit; Quae sunt rationem quidem habentia sapientiae in religione spontanea,& humilitate, in non parcendo corpori,non in honore aliquo,contra saturitatem carnis.non dixit speciem habentia sapientis sed ratione. quae perinde sunt,quasi diceret,ut insipientia est, & impietas, a cibis,qui ad utendum dati sunt,abstinere superstitiose propter fabulas,& cultum Angelorum,aut Iudaice propter umbram,quae iam recessit,adueniente corpore: sic rursus, sapiet i a quidem est abstinere ad religionem& cultu Dei, ad humiliandam anima in ieiunio, & ad castigadum corpus no abstinedo inhumane,ut faciebat Manichaei & ali; similes haeretici; nec abstine do propter honore cibi, ut qui abstinebant a carne,quod diceret, habere animalia anima rationis participem,quos Clemens in lib. s. notauit; sed abstinendo contra saturitate carnis: hoc.n .sianificatore πλουσμαι tis τὰ irae oe omnia itaq; divine complexus est ApostoIus, quq abstinentiam ciborum laudabilem faciunt, vocavit autem Apostolus hunc cultum Dei per abstinentiam ciborum aΘιλοθρου-aαν, idest,ut totam vim vocabuli cx- Irimamus, spontaneum cultum siue religionem, quod liceat, siquis velit, ac religione corporali abstinendi a cibis, Deum colere ad humiliandam animam in ieiunio,sicut rursus licet item non abstinere. de cibis enim loquebatur Apostolus,cum dixit, Omnia mihi licent, sed non omnia expediunt:omnia mihi licent, sed ego sub nullius redigar potestatem. esca ventri,& venter escis. Deus autem & hunc, & has deuruet. corpus autem no fornicationi,sed Domino: Dominus autem corpori.quem locu sic s. Anastasius quaest. 6 . eius libri,quem ne M inscripsit, interpretatur. Licet, inquit, comedere, & bibere, sed ego sub nullius redigar potestatem: id est, no debent cibi,& eorum cupiditas michi imperare. Sed plerique, inquit, dum in illud aspiciunt, quod comedere & bibere Deus concedat, contingit illis no parum incommodi accipere ex satietate, ac voluptate ventris, de quibus Apostolus ait, Esca ventri,& venter escis, Duo itaq; sunt scopi ieiuni j,&omnis durae tractationis corporalis, quae a Grecis
dicitur;vnus,ut non fruentes voluptatibus,fruamur futuris: alter,ut humiliato corpore, simul anima humilietu humiliata autem Deum orat,& veniam impetrat. Hactenus Anastasius. Cum igitur licet comedere,aut non comedere, tunc no comedere sponte, quia ita propter utrimque scopum CXpediat, si oesto emure est,ut Apostolus vocat, id est, ad cultum voluntariu
pertinet :cstq; genus oblationis & sacrifici j; de his enim dicit Tertullianus . in libro
497쪽
cunt , abstinentes a vino, & animalibus exulantes, id est, abstinentes ab Ma is ui Aesu carnis, quorum fructus, inquit, nulli periculo, aut solicitudini ad- ό, tam fe iuxiacent, sed humilitatem animae suae' in uictus quoque casti satione Deo oblationis, Mimmolant. hactenus Tertullianus. Cum igitur quamuis liceat alioqui comedere, aliquando tamen non expediat, ut Apostolus assirmat, quo- i c. .
modo sicut licuit sanctis Apostolis Patribus nostris, multa alia in S. Ecclesia Catholica disponere, atque ordinare iuxta prophetiam D uid, cum de illis ait, qui ordinant testamentum eius super sacrificia, quomodo, inquam, non similiter licuerit illis, quibusdam diebus ieiunia indicere, & prohibere comedere, non quia ex se non liceret comedere , sed, quia non expediret Vt quidem Sancti Apostoli sapien- 'ter iudicauerunt non expedire comedere δει poeως, id est, indifferenter, ut ita dicam, quadraginta diebus, quibus Dominus non comedit, Ritidio institu neque bibit, exemplum nobis relinquens ad imitandum, quoad fieri nonii ieiunii
Posset, ut sic pr parati, & per sanctum ieiunium, & orationem humilia. Σμή -ἶς' ti, & ad imitationem vitae Iesu Christi consormati, digne, & reuerenter mysticum pascha manducaremus. Vnde beatus Chrysostomus in Homilia de ieiunio primi Paschae, Multi, inquit, olim accedebant ad mysteria
εἴ--ψάωeἔτυχε, id est, non preparati ,eo prcsertim tempore, quo Chri Chresost.de iectus tradidit semetipsum. Quare cum Patres Apostolos sanctos clicit,quisierunt nostri patres intelligerent, secumque reputarent incommodum di detrimentum ex negligenti illo accessu, congregati ετυπα ratin, id est, sanxerunt xl. dies ieiunij,precationum, auditionis verbi Dei,ac conuentus ad Ecclesiam, ut his diebus purgati omnes diligenter per preces, per eleemosynas, per ieiunium, per vigilias nocturnas, per lacrymas, & cofessionem,& per caetera alia, sic pro viribus nostris cum pura conscientia accedamus. hactenus sanctus Chrysostomus .Itaque ut reliquo tempore licet comedere, tametsi non semper expediat, ita tempore Qua- . 'dragesimae propter legem ieiunij,quam nobis sancti Apostoli sanxerunt, non licet. ut iam eo tempore valentibus ieiunare peccatum sit comedere Tempore iesu. non propter sumptionem cibi, sed propter inobedientia tests,sicut Cle- nil peecatum
mens ait in lib.iij.de constitutione Apostolorum,Viduas nubere post pr0 zπAsuis
missionem castitatis sceleratum csse, non propter coniugium,inquit, sed thd propter m-
propter mendacium. Ac pertinet quidem huiusmodi ieiunium lege san- 2Gi iram citum ae θροσκαμ, id est ad religionem: illud vero ieiunium,quod non ex S.' Iege, sed ex voluntate suscipitur, pertinet ad ad ιλο σαών, id est ad voluntariam , siue spontaneam religionem: Itaque Apostolus ad ieiunium, quod lege Apostolica,& diuina iubente, suscipere deberemus, voluit addere spontaneum ieiunium non iubendo, sed inuitando. Lex enim ta dioribus posita est . quam multi enim sunt, qui non ieiunarent ieiunium Quadragesimae, aut alia ieiunia indicta, ut vigiliarii, & quatuor temporii, nisi lex esset Apostolus vero eos,qui promptiores erant,ad maiora invia
tare voluit . Sic David,voluntarie, inquit, sacrificabo tibi. non enim pro-- mittit hic,sacrificaturum se,cum lex sacrificare iubebat,minime: nec enim opus erat, id dicere, quod etiam si no diceret,ut facere ei necessie erat,ita faetiarum esse,certum est.Itaq; non dixit,sacrificabo νι unumst, siue δε-
μωρ, siue κατάν με, id est secundum pretscriptum legis: sed sacrificabo, Ooo inquit
498쪽
pia voluntarii siue spontanei culcias , quem Paulus ait in
quam Dominior,& Pent. Num. D. Nagd.&e teri magistri Luth. no didicerunt dissignere ver
vel ex uno vex demonstratur probari Α.postolo genua itinentiae via ι--α ad cul
inquit, εκα Ior hoc est, spontanee, praeter sacrificia in lege mandata , duae necessaria erant, promittens insuper spontanea, qui no erant, quale est illud in Leuit. Si voto,inquit,vel sponte quispiam obtulerit. haec erat ε γε νθρη aa. Similiter, quod Iacobus frater Domini sempera carne abstinuit, ut Egesippus est auctor, ε θεω ν - erat, id est, spontanea religio. item, quod Ioannes a pane, & carne abstinebat, contentus melle agresti,&locustis. Illa quoque erat cum aliquis invetere quo
Jue lege vovebat sponte sua aliquam carnis suae castigationem, &amitionem, ut est in Num. cap. 3o. Ad hanc cita in spontaneam religionempcrtinet, quod sanctus Epiphanius describens characterem siue pormam Ecclesiae sui temporis. Qui studio, inquit, virtutis magis dediti sunt, hi
καλῆ προωρεσa, id est, honesto propolito voluntatis suae, semper praetem quam die Dominico, &Pentecoste ieiunant. Caluinus vero, &magistri Lutheranorum non intelligentes hunc locum epistolae diui Pauli ad Colo T. neque vim huius verbi, , insane tradiderunt, quod ad cultum Dei, & religionem sine verbo Dei, id est, sine praecepto adhibetur,id omne idololatriam esse. Volunt enim isti, ut nullus talia, sicut David, sacrificet spontanee: nullus prςscribat sibi spontanee genus cibi, aut cubationis,aut asperi indumenti ad afflige dam carnem, quod genus priscribend i sibi,scriptura vocat in Num. sic enim est apud o. quod qu idem illi in lege sine ulla umbra,id est, non ad praesignificandum sutura, sed ad acquirendam virtutem humilitatis, & ad seruiendum Deo facere solebant. Quod vero putant isti, fieri ista a nobis sine verbo Dei,errant vehementer, non distinguentes verbum Dei generale, & speciale. Verbum enim Dei est generale in scriptura de ieiunio, etsi non limrum dictum, aut illorum,quod tum Apostolis, tum Ecclesis relicitum est ad definiendum,ac praescribendum: item verbum Dei est generale in scriptura de votis reddendis: nemo autem reddit votum, nisi prius secerit, Quare, qui cultum adhibet Deo,faciendo votum,non sine verbo Dei adhibet: siquidem, qui reddere iussi, facere concessi. qui in alio loco per Prophetam dicit ; Vovete,& reddite Deo. Sed prosequamur locum Epist. ad Coloss. satis enim iam explicata est vis verbi in suo tota voluntarij cultus doctrina Apostolica pedet. sequitur deinceps, in humilitate ad hoc enim indicitur, & sponte suscipitur te unium ad ii miliandam scilicet animam suam in ieiunio, sicut licriptura sanista dicit:
Et ad non parcendum corpori: declarauit Apostolus,quam humiliationuanimae diceret, eam scilicet, quae comparatur, & acquiritur non parcendo corpori ; non parcitur autem corpori, cum ei subducitur, quod venter appetit. Quia vero quidam haeretici a carne animantium abstinebant, ut supra, auctore Clemente,diximus, quod dicerent habere illa animam
rationis participem, unde illi non parcebant corpori abstinendo a carnu propter honorem, quem sic abstinendo adhibebant carni, quae ut ipsi pi tabant,anima rationis participe praedita esset; & alij Iudaice a quibusdam cibis tanquam immundis abstinebat, ut abstinendo ab istis, naturam aliorum ciborum mundorum honorarent, idcirco addidit Apostolus, Non in honore aliquo, quod quidem Verbum vel solum satis esse deberet ad intelligendum, probari hic ab Apostolo genus cultus,&abstinentiet volu
tariae, piet ac religiosae, siquidem illud alterum genus abstinendi in honore tollit
499쪽
Lill ER QUINTUS UT tollit, quod ad superstitiosum cultum,& abstinentiam superstitiosam per
tinet. Sequitur,ad saturitatem carnis,vel ut vim rebe prepositionis hoc loco exprimamus,contra saturitatem carnis hoc enim significat frequenter, π, Aut sciunt,qui litteras Graecas gustarunt,ut hoc loco significat . ut sit iatota copositio siue constructio recta sine hyperbato sic, Ad non parcenducorpori contra saturitatem carnis, non in honore aliquo, scilicet carnis, subducta enim saturitate carnis, reprimitur elatio, & petulantia carnis,
humilitaturoe anima ad Dei cultum, cui hoc genus hostiae immolatur. Ridiculum vero est,& inscitiae plenum,quod Augustinus Marioratus Caluinianus minister in commentarijs cpist. ad Colossi explanans hunc locum, ieiunia ad regulam, &praescriptum indicta, damnari hic ab Apostolo dicit, quod honorem, inquit, corpori nullum haheant ad expletioirem, hoc est, pro modo necessitatis, quantum carni satis est pro sustentatione,&conseruatione corporis: nam expletio, inquit, mediocritatem lignificat hic, quq se ad simplicem naturae usum restringit, haec ille. Quis unquam dixit, qui Graece sciret, πωρον , id est, expletionem, mediocritatem significare Deinde si vitiosum est, non honorare corpus, subducendo et pie & religiose carnem, & interdum vinum secundum re gulam , &praescriptum perfecte viventium, profecto Timotheus reprehensione luperstitionis dignus erat potius,quam monitione, Ut propter stomachum modico vino uteretur. Haec ergo sunt, quae ieiunium sponte susceptum commendant,& nobis salutare, ac Deo gratum efficiunt.
Cum vero indicitur, accedit obedientia, quq est adhuc excellentior, &sacrificio spontaneo pristantior. Qui autem aliter interpretati supt, itaut exist imarent,de quibus dixit Apostolus,habere illa quidem rationem si pientiae, ad illa superiora, quae superstitiose fiebant, quae Apostolus amguebat ; pertinere,hi virtute, & consequentia ipsorum verborum coarguuntur. Dicere enim, Quae sunt habentia quidem rationem sapientiet, amrmantis est, ut ante dixi; alioqui non dixisset, quidem. Item εχον λοπιν piae, non potest significare, nabere speciem, id est, prettextum, & ut ita dicam, apparentiam sapientiae .cnim non signincat huiusmodi apparentiam , quae Graece dici solet φαντασλβίκνσιζ. υτωκρισιρ quo
verbo uti solet Apostolus. Notauit significationes huius verbi omnes Eusebius Caesariensis scribens aduersus Marcellum Ancyranum. λεγα-
tine.Dicitur, inquit hisae ratio insita,qua anima rationis particeps ad ratiocinand um utitur: Itemλως est oratio, quς lingua & voce aliquid significat,aut scripto: est pr terea λ νες ratio genitalis, siue seminalis, qna ea, quae nondum orta sunt, in seminibus insunt, mox actu in lucem exitura: editer etiam dicitur λργες, perceptio,&comprehensio alicuius scientit, vel artis&omnium eiusmodi theorematum, ut ratio medicinae, vel architectiarae,vel geometriae . deinde addit, explicans aduersus Marcellus nquomodo Deus esset λογρr, id est, verbum, Ne existimes, inquit, esse
hoc verbum,ut illud in anima, neq; quale est illud, quod auditur, neque
Explanatio rudieula Martυ- rati in i ,eum
epi .ad Colais signiscita o7a verbi Lovi diligentissime &peritis ab Eus
500쪽
qualis λογσr in corporalibus seminibus,aut ille, qui est in theorematibus,& cognitionibus: ni enim,inquit,omnes intelliguntur in subiecto, at Deus λοos,id est,uerbum,no indiget alio subiecto,ut in ipso subsistat, sed ζotius secundum se est vivens,&existens, utpote Deus. hactenus Euseius; qui Omnes significationes verbi huius enumerauit, ut doceret ali ter de Deo dici λογον, quam de c teris omnibus significatis dicatur.Quare si aliquid aliud pr terea significaret,non iam,quod volcbat,docuisset. restat crgo,ut omnia significata enumerarit,dc nullum pret termiserit. nisi putamus Caluinum,aut Magdeburgenses & c teros Lutheranos melius hoc verbum Gretcum,quam Eusebium in Graecia natum, & eruditissimum intellexisse. Recte igitur interpres vetus Latinus vertit,Qus sunt quid cin rationem sapientiae habentia; quet nemo iam est,si quid rationis,& iudicij habeat,qui non videat non coli rere cum eo verbo,quod sequitur, in super stitione,quid enim sapientiae in superstitione inesse potest,cum semper superstitio in malam partem accipiatur,id est pro falso cultu Dei ΘQuare obseruanda cst hoc loco interpretatio verbi Gr cicompotnis ελοθρουσκέ quod proprie religionem significat, ut idem interpres paulo supra recte
Verterat amsicum dixit,in religione Angelorum. non enim voluntas,
quam significat altera pars huius verbi copoliti iacit ex religione superstitionem, sed error,& ignorantia vere cultur . Libenter qua accurate & studiose potui,hunc locu epistolae ad Colost. explicaui, quod eum haeretici ad suam & aliorum perditionem peruerse, & intelligendo,& interpretando,ex duobus generibus diuini cultus in nouo etiam test
mcto, quoru alteru est,νενομισμενον, id est, lege praescriptu,alterum ἐκούσιον,
id est,spontaneum, illud prius tantum relinquunt: alterum contra scripturam veterem,& nouam funditus tollunt, quasi ad idololatria pertineat,ut blaspheme calumniantur, aliquid ex voto, aut ex voluntate Deo offerre. cum hoc in vetere quoque testamento non solum non prohiberet Deus, sed etiam approbaret, ac laudaret,ut ante docui, & locos indicaui. ac de his hactenus. REJon is deseptem hebdomadis ieiunii ad adragesimae quas in epistola I belesphori Mam
burge'ses accusant: O de earum di serentia O ratione in ecclesiis Orientis O Oecidentis, qui Patres antiqui de eis memiuerant: oe de octo hebdomadis Ariauora.
DIfferamus deinceps de septem hebdomadis plenis, quas Thelespho
rus Clericis ante pascha a carne ieiunare iubet , quod in epistola Thelesphori Magdeburgenses reprehendunt: atque ita rcprehendunt,ut propter hoc eam epistolam negare no Vercantur. Non enim credunt,quod tam antiquus Pontifex,septimus scilicet post beatum Petrum, a carne septem hebdomadis ieiunare praeciperet: quod inhumanum sortasse visum est istis, & tanti pontificis decreto indignum. Deinde actum esse de Quadragesimae ieiunio putauerunt,si hanc epistola negarent,quasi Quadragesimae ieiunium a Thelesphoro primum in hac epistola sancitum csset: at non ita est: quod ipse etiam Thelesphorus satis aperte significat, cu statuit, ut Serici septem hebdomadas plenas ante pascha a carne ieiunet,quia sicut discret inquit,debet esse vita Clericorii a Laicorii conuersatione ita& in ieiunio debet fieri discretio. Erat igitur statutum ieiuniu, quod