장음표시 사용
201쪽
in I 1 de Inuetitione comment. 89
rum communem eum iussignatione ex temeritate, uel malitia potitu ad uersari', qui rω , ct uerba commutare conetur, prorendum docet.
Semri in confirmatio est, ibbm ct exemptu, errationibiti I inbinpudem, Me modo. uum admodum siquis Regis alicuitu domoticinnulla dic ritate dulctus, ct absque licentia Megis uel si vi
rem Myellum, uespublieri litteras regir nominis inscriptione firmaret, Regis i sim maiestatem minueret , ita eriam, qui ali ruid de repub. cum p te talem non habeat, administrat, is reipub. male natem laedere uidetur. Exemplis. T. Manlim Torquat lim, quod beti Latino contra imp rium patris unauerat, ab eo minuisse maiestatem iudicati, ct secisti percussu est. Nampater eo tempore cos. exercitum ducebat. Matio Lbus, hoc modo. Qui enim reipub. curam suseipit, aut aliquid de ea, cura potestatem nullam habeat, a inistrat; is reipublica auctoritatem ,potestatemi negligere, at que illi iniuriam Urre uidetur. s P eas, i cti ab illa d finitionesiparatisJ hoc praeceptum superiori contriarium sit.
ubi de locis accusatoris agitur. Nam accusatoris desinitionem stacto, de quo controuersia est, adiungendam docuit: hic uero facitum, de quo quaero tur, a desinitione separandum moner: hoc, ut opinor, modo. maiestatem minuere,est aliquid de repub. absque potestate administrare, pater Flam Hy nihilin repub. administrauit, sed ilium duntaxat de templo abduxit. Dod longe diuersum est a reipub. au inistratione. igitur maiestatem non minuit. s Quare non in omnem caussam ,sed in omne caussa genus inciduntJ In omnu quidem incidunt constitutiones, sed non in omnes caussu singularum constitutionum: Nam unaquaque conIZitutio plures diuer generis controuersias habere potest. exempli gratia. Conterituralis constitutio aliam quidem homicidy, aliam urti, aliam adulterii controuersiam
recipit: idem quoque de reliquis constitutionibus dici potest. itaquesit,ut re
loci ex ant communes omnium constitutionum, loci communes singularum cui que constitutionis controuersiarum.
C v M autem actio translationis , aut commutationis indige-'re uidetur, quod non aut is agit, quem oportet, aut cum eo, qui cum oportet, aut apud quos , qua lege, qua poena, quo crimine, quo tempore Oportet, constitutio translativa appellatur. iHuius nobis exempla permulta opus sunt, si singula translationum genera quaeramus : sed quia ratio praeceptorum similis est, exemplorum multitudine supersedendum est. Atque in nostra quidem consiletudine multis de caussis fit,ut rarius incidant tras lationes. Nam & praetoriis exceptionibus multae excluduntur a
ctiones, & ita ius ciuilesiabemus constitutum; ut a caussa cadat
202쪽
is, qui non quemadmodum oportet, egerit. Quare in iure plerrunque uersantur. Ibi enim & exceptione postulantur, & quodammodo agendi potestas datur, & omnis conceptio priuatorum iudiciorum constituitur. In ipsis autem iudiciis rarius incidunt, & tamen si quando incidunt, eiusmodi sunt, ης per se minui habeant sortitudinis: confirmentur aute assumpta alia aliqua constitutione. Vt in quodam iudicio ,cum uenefici cuiusdam nomen esset delatum, & quia parricidii caussa subscripta esset,extra ordine esset acceptum, cum in accusatione alia quaedam crimina testibus,& argumentis co firmarentur, parricidii aute istum mentio facta esset, defenser in hoc ipsb multum oportet, ut diu consistat, cum de nece parentis nihil demonstratum sit, indignum cinus esse ea poena afficere eum, qua parricidae afficiuntur. Id autem si damnaretur, fieri necesse esset, quoniam & id causae seb- scriptum, & ex ea re nomen extra ordinem sit acceptum. Ea igitur poena si affici reum non oporteat, damnari quoque non
portere, quoniam ea poena damnationem necessario consequatur. Hic defenser poenae commutationem ex translativo genere inducendo, totam infirmabit accusationem. Veruntamen ceteris quoque criminibus defendendis coniecturali constitutione
translationem confirmabit. Exemplum autem translationis in
caussa uobis positum sit huiusmodi. Cum ad uim faciendam quidam armati uenissent, armati contra praesto suerunt, & cuidam equiti Romano quidam ex armatis resistenti gladio manum praecid t. Agit is, cui manus praecisa est, iniuriarum : postulatis,
qui cum Vitur, a Praetore exceptionem, extra quam in rerum
capitis praeiudicium fiat. Hic is, qui agit, iudicium purum postulat. ille, qui cum agitur, exceptionem addi est oportere. Quaestio est, Excieiendum, sit an non. Ratio. Non enim oportet in recuperatorio iudicio eius maleficii, de quo inter sicarios Maeritur, praeiudicium fieri. Infirmatio rationis. Eiusmodi sunt iniuriae, ut de his indignum sit non primo quoque tempore iudicari . iudicatio. Atrocitas iniuriarum satis ne caussae sit. Quare dum de ea iudicetur, de aliquo maiore maleficio, de quo iudicium comparatum sit, praeiudicetur. atque exemplum quidem hoc est. In omni autem caussa ab utroque quaeri oportebit, a quo di per quos, & quo modo, & quo tempore aut agi, aut iussi; ri, aut quid statui de ea re conueniat. Id ex partibus iuris, de qui '
bus poli dicendum est , sumi oportebit, & ratiocinari quid in similibus
203쪽
in II. de Inuentione comment. 9o
milibus rebus fieri soleat , & uidere utrum malitia quid aliud Dgatur , aliud simuletur, an stultitia , an necessitudine, quod alio modo agi non possit, an occasione agendi sic sit iudicium , aut
actio constituta, an recte sine ulla re eiusmodi res agatur. Locus autem communis contra eum , qui translationem inducet, fugere iudicium , ac poenam, quia caussae diffidat. Α' translatione autem omnium fore perturbationem, si non ita res agatur, &in iudicium ueniat quo pacto oporteat: hoc est, si aut cum eo agatur, qui cum non oporteat, aut alia poena, alio crimine, alio tempore; atque hanc rationem ad perturbationem iudiciorum omninm pertinere. TreS igitur eae constitutiones, quae partes non habent, ad hunc modum tractabuntur. Nunc generalem constitutionem, & partes eiuS consideremus.s C v M autem aestio translationis J conglutionem translativam. Dam Graeci μετα ιν uocant, raritandam aggreditur . quam modis quatuorseripos assatim in primo commentario diximus. apersena, a rea loco, a tempore: quae omnia rursu hic attingit Cicero. quin etiam isiud addidimus, de medio connitutionum prorsus tolliniam esse translati
nim, ob id quia a controuersia Diti seiuncta omnino esse uiritur. dnon aut is agit, quem oporter, aut cum est, qui cum oportet J personam designat austoris uidelices ,or rei. cum ab eo aliquid petitur, a quo peti non
debu. se viaquosJ hoc ad locum refrtur, cum a subsellidis, ad subsellia sue a iudice ad iudicem caussa transfertur .sul a lege, qua poena . quo erimine J rem dicit. m actor, ct rem, poena, legis, crimini
translationem petere otest: cum dicat, hac lege, non ilia agendo, hac poena, non illas Ob hoc crimen, non ob istud reum puniendum esse. hae eadem praecepta traduntur a Cic. inpari. Orat. Is uerbis. Atque etiam ante iudicium, de constituendoipse iudici let esse contentis, ctim autD ne astio isti, qui agit, aut iam ne sit, aut num iam esse desierit, aut in ne i ge , ys ne uerbissit, quaeritur: qua uiam,si ante quam rci in iudicium uenit, aut concertata, aut diluaecata, aut constela non sunt, tamen in irsis iudicis permagnum sepe habent pondus cum ita dicitur. Tuus petii iis sero petisti: nonfit tua petitio: non a me; non hac lege: non θs uerbis, noniae iud cis. Huius nobisJ si singulis translationum generibus singula
adaptanda exempla essent, infinita utu quarere oporteret. idui omiserenda esse arbitratur. Ais in nostra quidem cooketudineJ καῖέλδε ιν param a re digredatur, cstrationem quamobrem raro translationes inrausifiant, assignat. s m pratoriyi exceptionibu Fratoris erat excipere , ct excludere, qua in iudicio tractu i noilu: quin reiam μά- ,Σ , ram
204쪽
Mationemjbagenae prascribebat, ne inmeia a lismi transint, petere
tur . aut anticyde integro iniretur. id enim erat incommoda ι cis actori, rum Gram reo. itaque cum arma litis constituta, hoc en sis contestata esset , nullus in iudicis amplius translationi locus erat . quo circa fiebat, ut rarim inciderent translationes in caussu. Unc propterea est,quod in calfsis praestertim deui, praeiudiciore libant , ut in caussa Milonis 'flumifulse apparet . quod nihil aliud erat, nisiprascriptis, or exemplar iud cibus datum, quo equi deberent in causa . Vt causa cadat iura sit
amittat. Cicero Trebatio am. 7. Quod Ascribere oblitus es, minus multi iam te aduocato causa cadent. sui enim ct exceptiones postulanlucta reo: interdum etiam ab aflore. hoc quid est, ct quo modo fieret, paulo infirius declarabimus . s Confirmentur autem assumpta alia a liqua connitutione d hoc sequenti exemplo declaratum so in quodam iudicio Jexemplum hoc, ob idpositum est, ut tranisationem alia conmtutiones mari demonstret . huiusmodi autem est. si iam cum essu accusatus primum uenesiae, deinde parricidi'. ob i , extraordinem eius caussa ageretur, ac probato ueneficio, ali sq, criminibus, de solo parricidio, quod incertum erat, mentio feret, iudicivmi ageretur de reo pama parricidarum puniendo, de inser instabat indignum esse'cinus, eum poena parria rid, damnari, cuius parricidium nondum plane esset probatum, si dsi ea pana reum assici nefas Ii,nec damnari quidem ob alia crimina oportes: quia non inde constitutum ea iudiciu , sed ex s.fficione parricidi' tantum . hic dest re agit de commutanda poena: quod est translationis
proprium . quam sua sponte infirma coniecturati constitutione confirmat. Nam dum translationem per conies turalem constitutionem inducit, omnem omnium crimιnum accusationem infirmat. s mira ordinem esset acceptum J silia de parricidio erat accusat:s, ideo extra ordinem causa agebatur . Sciendum autem eis, quod apud Ro. caussae reorum ordine agebamur: nam qua ordine temporis priorta feram, earum item priorticus erat. Excipiebantur uerῖ causa, qua cum caussis iam iudicatis coniuri fionem tauruam habebant, ut earum quasivmnaecos quadam Hrirentur . eiusmori enim caussis , post multas alias delata fuerant, tamen primus locus erat conlitutus. itaque apud Ciceronem in oratione pro
Cluentis Fabratius, ut Fua caussa primus psit causam Scamandri tosin constituerGur, impetrauit: ob id quia Fabrit3 causa coniuncitionem ha
basat, in No eadem erat cum causa Scamandri, qui antea condemna
iussi rat. excipiebantur praeterea caussa de ui illata: quaprimo loco agebantur omissis abys ea sis, qua ordine temporis priore eraνt . Sic Mirimis, M. Cael auiue .ciorum caussa, quia de ui erant, extra ordimna i
205쪽
in II. de Inuentione comment. 9 i
ctasiret . quam ob rem hoc in Aeo Cicero nomen rei extra ordinem delatu fisse ait, quia causa parriciab Abscripta esset . nam de ui erat. sti amtem si damnaretus Si reus parricidi' damnaretur , ut parricidarum poena asciendus esse . Tota infirmabit accusationem J parriciae , --neficiν , caeterorumque , quorum accusatus fuerat, criminum. hoc modo.
negat reus se non modo parriciae' damnandum, ob id, quia adhuc non constat de parriciaeo, sedne ob alia pudem, de quibus constat, crimis f. plicis a ciendum 7ropterea quia iussicium de parricidio tantum, non autem de als criminibus constitutum est.nec ante iudicium iure quiqiam condemnari potest . itaquest, ut translatio inducti a reo utrunque iud eium infirmet ipsa suasponte infirma coniecturali satu confirmetur. s Cum ad uim aciendam J Hactenus, quomodo translatio coniecturalieonstitutionesirmetur, ostensim est, iam uero exemplum iesus translationis aureaetur .ct de ui armata intelligit, quae cum telo sit, id quod 'ciis indicant uerba uentia. nam subdit . quidam armati uenissent. fuituis non armata, quae sine armis fiebat: quam animaduertia poIZerioribus iureconsiliis exturbatiuam appellari. eam Cicero pro Caecina uim quotidianam nominasse uidetur. quod huiusenodi possessores quotidie contendant, dum uterque posseson sibi uendicat. sse itis, cui manus praecis est, inii riarum J Iustinianus libro . Instit. tit. de inivrp. infrrι iniuriam docet, non serum cum quis pugno pulsatus, aut Iuste cUM Ur uerum reiam cui conuiciumsactum uerit .siue cuius bona quasi debiatoris , qui nihil dure, possessa fuerint ab eo, opis intelligebat nihil eum s bidebere, uelsiquis ad infamiam alicuius libellum, aut carmen, aut historia miserit, eaederat, nonnullai alia, qua ex Vsius contextu intestigi possunt. Plato in Memnone restri iniuriam alicui inferre Athenis olim
grauissimum's. rast. in primo de arte μοι. copiose diffutat quid sit
xniuriam instree, ct iniuria a L sis praetore exceptionem. extra qua in reuevitis praeiudiciumst J ree Iea praetore. nam poena in uriarumque olim ex lege I a. tab. intriaucta fuit, atate Cic. abolita erat, quam uero Praetors introduxerant , qua cst honorarιa dicebatur, eo tempore in usu erat: ideo Pyraetoru hic mentis'. Sed ct lex Cornelia iniuriarum actionem introduxit , lege LIZinianum in . bbro Instit. cap. de iniuri s. l. tur postulat reus exceptionem, illam. s. extra quampraeiudicium sierise- tu de evite, id est eam excutionem qua n se a pratore daretur in reum, sicet non occiderit, equis tamen iudicium feret, ob id quia uim intulit. Nam in ea sis atrocibinpraeiudciasiebant interdum asinatu,ut in ea fa Milonis quandoque a con e , ut in eademmer cassara uando uiam pratore. in qui ιμ- timoris, Opericuti erat, qua via , ut ita di
206쪽
eam, ordisaria negotium fulset cognitum. Nam in 'iud ,s Ordynari' multae exceptiones, negoti prorogationω ,studia amicorum ualent . in praivaeclys uero in angustius arciantur caussa , prascribituri iudicibiu, quid agere debeant, is reus strepra damnato habetur. itaque in hoc exempla reus exceptionem8ostulat , ueritus ne praetor noua quadam quastione, ct non Ordynaris is cis iubeat hanc causam agi: reumipropter uim ista e im iudicio capitis, perinde quasi occidisset, damnara. Iudicium purum postulat J sina exceptione, ct exclusione rei alicuius.s Nyn enim oportet in iussicis recuperatorio J ratio haec est illius, qui cum agitur: qua a consuetud ne iussicandi deducta esse uidetur. 2Pm dawtur apraetore iudices , quipriuatas caussas cognoscerent, hi recuperat res iudico appellantur. Cum igiturpraetor huius causae iuris dictionem recuperatoriys iudicibus mandasset, iure nerat reus in iud cis recuperatorio
praeiudiciumseri debere . Ham caussa priuata est ; ct praeiudicia nisiis causis atrocibus, ut de ui serisolent . ait igitur non aequum esse in iudicio recuperatorio negotium perinde agi, atque si maleficium de capite essu.s Te quo inter sicarios quaeriturJ hoe est maleficium de capite. Primo quoque tempored statis, absque ulla temporis prorogatione. ut in oratio-πepro Sex. Roscio. Vos andacia re pere, ct hominum ei mossipernitissam , atque intolerandam potentiam primo quoque tempore exti guere, atque opprimere debetis. FAtracitas iniuriarumJ atrox iniuria auctore Ius liniano locosterius adducto, uaria ratione animari soler , Iacto, ex loco, ex persena, item ex albi circunstantse . ex fetriis quirim, usquis quempiam uulnerer, aursu te cavit. ex loco, ut si uel in theatro uel infro, uel coram pratore quis iam alterum iniuria afecerit . expe sena , ut si magim atri uel maiori a minore iniuria instratur. sis omni autem causaJ in quacunque translativa caussa hae quatuorpotissimum circunstantia inuectigandastat ,persena ,'ctum, tempus, locus, id est quid, si quo, per quos, quo ue tempore fieri debeat, quo modo tui, iussicariis
leat. sum partibuι iurisJ natura, lege, consuetudine, aequo, or bone, b iusmodi, alip. est enim ius triplex, natura, consuetudisis, scripti . sed sde ρartibus iuris, ut hic ipse possicitur, paulo insta copis A furabit. sEt ratiocinari quid insimilibus rebus feri fleat J Virum subsequi pserum iudicium, an exceptis dari eousueuerit. sEt uidere utrum malitis η id aliud agaturJ Coniecturis quoque agi posse admonet , quibuι inues getur, an malitiose hac in controuersia abud agatur, aliud agi uicturi an stulte, hoc est temere, ct iuris ignoratione, uel ex necessitate negotium tractetur, uel tandem ex occasione, perinde quasi iudicium ab adiisne ni hildisserat :sed ut actio ex occasione, ita etiam iudicium ex eademmer oc casionet
207쪽
in M. de Inuentione comment. 92
-e iohe constitutum esse uideatur. s Locus autem communis J loctu ine M: EZoru est contra reum: Nam reus transfrri iud cium uolebat.itaque nunc
ait Cicero id ei per locum communem ab actore abjciendum esse, quasi subter Vere iudicium uideatur, quia caussasiua di at . hac tuaici ga, d, dentia caussa cis conmtutιone licet dissimiliὼ objcitur Capitoni, UriCb sogono in oratione pro Sex. Roscio. qui seruos a reo in quaIlionem po- latos, dare noluerunt, ob id quia iniquitati causa sua di debant. Sic
enim ait Oe. Te nunc appello P. Scipio, te Metella: uobis aduocatis, u
burientibus, at quoties duos seruos paternos in quanionem ab aduersa rise λο lauit Sex. Roscius. Meministr ne te T. Rosci recusare ' quid ' θserui ubisunt 8 Chrsogonum iudices se lantur: apud eum fiunt in honore,or in pretio. etiam nunc ut ex 's quaeratur, ego postulo: hic orat, ct Obse- erat . quid facitis ' cur recusatis ' Dubitate etiam nunc iudicre, sipotestis, a quasit Sex. Roscius occisu: ab eo ne, qui propter istius mortem iuge nate, ct in js uersatur, cui ne quarendi quidem de morte patris potestas permittitur' an ab θs, qui quastionem Uitant, bona possisnt , in eade, atque ex caede uiuunt 8 translatione autemJ Acus communis est desinseris, qui translationem'rimItalabat. is inquit, Ostendere debet omnes perturbatos iri, nisi hoc iudacium cum exceptione fiat: nam nimium atrox videretur scum eo poena capitis ageretur, qui hominem non o ιι et Jed ei tantum modo manum pracidisset.
C v M & facto, & facti nomine concesso, neque ulla actionis illata controuersia, uis, & natura, & genus negotii ipsius quaeritur , constitutionem generalem appellamus, Huius primas esse partes duas nobis uideri diximus., negotialem, & iuridicialem.
Negotialis est, quae in i pis negotio iuris ciuilis habet implicitam
controuersiam. Ea est lauiusmodi. Quidam pupillum haeredem fecit, pupillus autem ante mortuus est, quam in suam tutelam ueniret. De haereditate ea, quae pupillo uenit, inter eos , qui patris pupilli haeredes secundi sunt, &inter agnatos pupilli controuersia est, possessio haeredum secundorum est. Intentio est agnatorum. Nostra pecunia est, de qua is, cuius agnati sumus, testatuS non est. Depulsio est. Immo nostra, qui Gredes secundi testamento patris sumus. Quaestio est. V trorum sit. Ratio est. Pater enim & sibi, & filio testamentum scripsit, dum is pupillus esset . Quare, quae filii fuerunt, testamento patris nostra fiant nocesse est. Infirmatio est rationis, Immo pater sibi scripsit, & secundum haeredem non filio , sed sibi iussit esse. Quare praeterquaquod ipsius ivit in testamento, ullius uestrum esse non potest.
208쪽
Iucscatio. Possis ne quisquam de filii pupilli re testari. An haeredes secundi ipsius patris familias, non filii quociue eius pupilli haeredes sint. Atque hoc non alienum est, quod ad multa pertineat, ne aut nusquam , aut usquequaque dicatur, hic admonere. Sunt
causis, quae plures habent rationes in simplici constitutione: quod fit, cum id, quod factum est, aut quod dei ditur, pluribus de caussis rectum, aut probabile uideri potest: ut in hac ipsa caussa. Supponatur enim ab haeredibus haec ratio . Vnius enim pecuniae plures dissimilibus de caussis haeredes esse non possunt: nec unquam factum est, ut eiusdem pecuniae alius testamento,alius lege haeres esset. infirmatio autem haec erit. Non est una pecunia , propterea quod altera iam erat pupilli aduentitia, cuius haeres non illo in tempore in testamento quisquam scriptus erat,
si quid pupillo accidisset:& de altera patris etiam nunc mortui uoluntas plurimu ualebat, quae iam mortuo pupillo suis haeredibus concedebat. Iudicatio est. Una ne pecunia fuerit,aut si hac erut usi infirmatione, Posse plures esse unius haeredes pecuniae dissimilib. de caussis. de eo ipse iudicatio nascitur. Possint ne eiuste pecuniae plures dissimilibus generibus esse haeredes. Ergo una in costitutione intellectu est, quomodo & rationes,& ronum infirmationes,& praeterea iudicationes plures fiant. Nunc huius generis praecepta uideamus. Vtrisque, aut etiam omnibus, si plures ambigent, ius ex quibus rebus constet, est considerandum. Initium ergo eius ab natura ductum uidetur. Quaedam autem ex utilitatis ratione, aut perspicua nobis, aut obscura in consuetudinem uenisse: post autem approbata. Quaedam aut a consuetudine , aut uero utilia uisa, legibus esse firmata. Ac naturae quidem ius est, quod nobis non opinio, sed quaedam innata uis asserat, ut
religionem, pietatem, gratiam, uindicationem, obseruantiam, ueritatem. Religionem, eam quae in metu, & caeremonia de rum sit, appellant. Pietatem, quae erga patriam, aut parentes, aut alios sanguine coniunctos officium conseruare moneat. Gratiam, quae in memoria, & remuneratione officiorum, & honorum,&amicitiarum obseruantiam teneat. Vindicationem, per quam, vim, & contumeliam defendendo, aut ulciscendo propulsemus a nobis, &a nostris, qui nobis esse cari debent, & per 'quam peccata punimus . Obseruantiam, per quam aetate, aut iapientia, aut honore, aut aliqua dignitate antecedento reueremur, δέ colimus. Veritate per quam damus operam, ne quid , aliter.
209쪽
in II. de Inuentione cominent. H
alim , quam con nauerimus, fiat, aut sectum . aut futurum sit. Ac naturae quidem iuraminiis ipse quaeruntur ad hanc controueritam, quod neque in hoc ciuili hare uersantur, & a uulgari iotelligentia remotiora sunt et ad similitudinem uero aliquam, auxad rem amplificandam caepe sitiat inserenda- Consuetudinis auteius esse putatur id, quod uoluntate omnium siue lege uetusta,
comprobarit. In ea autem iura sunt quaedam ipsa iam certa propter uetustatem. Quo in genere & alia sunt multa, de eorum multo maxima pars, quae praetores edicere consilieuerunt. Quadidam autem genera iuris iam certa consuetudine facta sunt. Quod genus, pactum, par, iudicatum. Pactum est, quod inter aliquos conuenit, quod iam ita iustum putatur, ut iure praestare dicatur. Par, quod in omnes aequabile est. Iudicatum, de quo iam ante sententia alicuius , aut aliquorum constitutum est. Iam iura I gitima ex legibus cognosci oportebit. His ergo ex partibus iuris
quicquid aut ex ipsa re, aut ex simili, aut ex maiore, aut ex minore nasci uidebitur, quenque attendere, atque elicere pertentando unam quanque partem iuris Oportebit. Locorum autem
communium quoniam ut ante dictum est duo sunt genera, quorum alterum dubiae rei, alterum certae concinet amplificatione;
quid ipsa caussa det, & quid augeri per communem locum possit,& oporteat, considerabitur. Nam certi, Qui in omnes inerudant, loci praescribi non possunt: in plerisque fortasse ab aucto-iritate iurisconsultorum, & contra auctoritatem dici oportebit. Attendendum est autem in hac, & in omnibus, num quos locos communes , praeter eos, quos exposuimus, ipsa res ostendat. . Nunc iuridiciale genus, & partes eius consideremus. C vM ct sacto, macti nomine concesso JGeneralem constitutionem aggreditur: quam eam esse definit, in q*a uis, O natura, qualitast nego, ty quaeritur.porrosingula huiusce definitionis uerba diligenter expendenta
sunt. nam cum ait, Mio, ubis baudiendum est concello, contenturam ὐ- signat . ubi ait,.ficti nomine, definitionem: quando uero dicit, neque ulla actionis illata controuersia, translationem innuit. FHuius prim isse parto duas nobis uideriiuximi J a definitione adiuuisionemgener Ἀ- . lis constitutionis transitionem ficit :quam in duas partes, in negotialem, in iuridiciatim doribuit. Hermogenci cuti in primo commentaris αὐ- ximus Pgeneralem connuutionem in rationalem, 2 legitimam insi-auit .is rationali, aut de re iam ficta.quaritur,ct en iuridicialis; aut
210쪽
Molibrnoc modo desinit 'goriatis est . in qua quid iuris ex cirubmονι, 2 aequitate sit, consideratur: civ d Mentiae praese apud nos iure comsulti existimantur. Q in quidem definitia rem Fab. Quin banmceu
parum idoneam re fuit in 3. libro . excusat autem Ciceronem , quem,sive. Hermagoreaudioritate adducilum esse ait V qui prima in hoc loco exem', posuit ex quanionibuι iuris ; siue ob id eo nudo negotialem dUmuis.,
quia κυαγμιτικους cyraeci uocant iuris interpretra D a1que eum culpariposse ne a: tanquam fissa pracipiat, cum illos elegants. de Orat. libros hs pubItituerit. Negotialem alty iccirco appellara autumant, quia ne sotia magna ex parte, Iutura sunt, uersat , cum faciendum nesit aliquid, an non faciendum deliberat. Trapezinntius tantam negotiali cum deliberativo 'enere affinitatem e se memorat, ut recte deliberativum ge- niti ab tys tractari non ris iudicet, qui negotialem aut contempserint,aut rim naturam non exacte perstedlam habuerint. Cum igiturgeneralis con
situtis in negotialem, c iurassicialem distributa sit; negotialis deliberati su eniti magis resficit: iuridicialis uerὸ ad iudiciale magis accedit. 'Fabitu si sint. locosi erius adia D negotialem a iuridiciali ita per δε- mitionem distinguit, ut in hoc aequum, bonum, appetendum ,-fugiendum absique personarum interpositione quaeri Gat, ut an aeuitia si perbiam pariant: in isto uero personam interponit aae crassus Obiaeustias
fictus sit superbus. itaque sit, ut iurassicialis on serum tempore, quia pra' teritum complestitur, a negotiali distet, quae de Iuturo est, uerum etiam persenam n interpositione disiungatur. in re ut Fabiν sententiam non reprehenderim,ita non semper ueram ὐ Uirmauerim. Nam cst per senas luamdoque negotialis status recipere uidetur , qualis ita apud caci in ivinatione de accusetore constituendo controuersia, uter accusared beat Caecilius , an Cicero . ea nocto controuersia negotialis est: nam de futuro est, Hi aquo, cst bono disceptatur. or tamen persinas interpositas habet:'Cae ilium, Ciceronem. retorqueri quoque cuti antea Aximus, crTrapezuntiassentit quandoque poeuidentur, ut stilla deliberativum' genus , uturumque tempus, hac uero iussiciale, praeseritumi resticiat. uariant omnino rhetores in tractandis huiusce constitutionis praceptis, ob 'idfrtasse, quia uaria illius ferici existunt. Fortunatianus negotia lis constitutionis genera recensit. Sed ad rem. Cisero in hanc constitutio- 'nim exemplum adducit huiusinodi: quod secundi haredes eam sibi bar/- ditatem uendicent, qua uenerit pupillo: quam eo mortuo agnatisuam es
dimat . perspicuum est exemplum,' non omnibu1 probatum. Cicere. Dc-