장음표시 사용
91쪽
gentium.itaexu snte Ciceronu quasipiarciriuulos ducit. s Maius.
est minus,ct de rue magnum exui,or ex numero,cst ex si ura negony, sicuti exsatura corporis considerantur. J Haec tria loca uulgo comparata iucuntur appositiva, ct comparativa cuintibano. O stoteles ιn et . de arte rhor. ἐάτων μυλον,ψηίον appellasse videtur:qua Ocero in topicis transtu
bi ex maιore,or minore.maιora ergo ex minoribus, minora ex maioribus,
paria ex paribus probatur. Matin ex minoresP.Si fur est puniendus; multo magis sacrilegus. Minu ex maiore, P.Scditiosum fas est occidere,igituror verberare. Ex pari denique,quod aeque magnum vocat Cicero. Si Maia holus,qui matrem necauit, poenam parricidarum subjt; igitur Nert. ruimatrem de medis sustulit,parricidarusupplicio a i debet. Hunc locum,
quem in topicis Cic. par uocat, Aristotelis in a. top. εκ G οιάδου appellauit sed in nomine non usiquequaque usus constentu.nam apud poetas grammatici comparationω vocAnt,qua nossimilitudines dicimm . qualiasunt
apud Virg. D secveluti magno in populo. ori, Insigerem uelutι cum flamma furentibus auaris.
Et i enus alia .at quas comparationes nos, Vsimcmpla appenni. quo nomine ct Aristoteles utitur. stes in a. rhes. dso genera fuit communium
argumentorum: unum enth=mema,alterum exemplum. exemplo duo genera subjest παραζαλῆν, quam Cicero collationem uocat,Wλίγον. id est, ut quida interprerantur ibia .hac igitur tria loca maius, minus,et aeque magnum,tribus etiam ex rebvi consideranda esse admones, ex ui rerum, ex numero,ct exsigura negotiy. in partitionibus uero ex quatuor rebus: ex ui, ex numero,ex oecie,ex asse Iione ad aliquas res. Sed partes duntaxat ex- placabimus,quae hoc in contextu a cicerone reseruntur. Vis est in rebus, in personis,sir in didiis.igitur ui,id en,potestate,cum aliuη,uel aliud ob virtutem aut dignitatem a praestrtur:numero,cum plura aut bona, aut mala paucioribus bonis,aut mali uel cum plures persona cum paucioribus conferuntur. Astura negotis,cum totum negotium ex circunstant,s anquam exstatura corporis consideratur,aut de cribitur.Vi cnim corpus uari s partibus constat,in eoi omnia tesus membra, atque lineamenta considerantur;ita in negotιo omnia elementa in ficiuntur, quibus tota negoti' figura
sci potest. Exemplum adducit Viatorinus iliad uulgatissmum exprima in Catilinam inuestιua de Scipione Nasica; qui Tib. cyracchum intere
ter labefallantem Italum reipub. priuatus inter erit, Catilinam orbemtιrra cari,atque incendos uastare cupientem nos coss. perstremimuic uis, Ur numcrm rcrum, personarumi senaetur. Nam ex uι rerum minus
92쪽
in I. de inusitione commenta 3 3
σe statum reipub orbem terrarum'ciis intestigitur, O minus esse
labefistitare quam uastare. ex ui personarum naior Guilime , quam cyracias se uis ostentat. eumf uterque nominatur, Guilina magis timendiuagnosicitur. ex numero autem maius esse duos coss. quam Scipionem per iacimus figuram negoti'quia nihil pro osset, non apposuit. Sed liber mihi alterum exemplum adscribere , ut ro magis perspicuoat: istudi ex muiatis adduco,quod se apudVirg. in I. e, .sub persona Binonis. cum ait.,, mastri ne exurere classema giuum, atque ipse potuitsubmergere ponto H Unius ob noxam, Orfrias Aiacu Oileis . . M si Iouis rapidum iaculatae nubibus ignem ., risieriti ratis. euertiti aequora uentis. M Illum expirantem transfixo pectoresammaιν, Turbine corripuit,scopuloi infixit acuto. hic uis rerum,cst personarum,nec non figura totius negoti' consideratur. Iuno Troianos ab Italiasugare no potuit; Pallas Graecos,et ace criminis auctorem perdere potuit . unde es omnis iunonis indignatio. igitur exui persenarum minor est palladis vi quam Iunonis. ut rerum, inm auertere,quam necare.iure ergo indignatur Iuno: quia eum longest maior Pallade,tamen ne illud quidem,quod Pastas Iacere potest. ex Rura uero tot D ti maius, minus agnoscitur,quia totumfre poeta negotium describit. quis occiderit,eur occiderit: quibus adminiculis occiderit: sela omittitur
circunstantia ubi deshlocus ubi ε fax occisu ferit. quod apud Caphareum Subota promontorium contigit retur. FSimile autem exspecie comparabiliJ huc secum in topicis appellat a diuaene in secundo de Orait. ex ilitudine.in topicis quidem Aristotelemsecutus senam ἐπαγωγηφmilitudnem tractari uult,quemadmodum cst illisunt enim,inquit, ilitudisci,quae ex pluribus collationibus perueniunt quo uolunt. rems probat exemplo.haec ex pluribus perueniens quo uult, appellatur inductio. Gracis μαγωγοῦ nominatur de qua instrius pluribus dicemus.ut igitursuperiora maius, ct minus, ct aeque magnum ex quantitate lita simile ex qualitate, cognoscimus. unde ilia Boetio uocantur, qua eius munt qualitatis.
alti Cicero esse exspecie comparabib.quod infra desinit isiud e se, quodisti
rebus diuersis similem aliquam ratibnem continet: cuius tresspecies facis, imaginem collationem,exemplum .ex quibus simile deducitur aut ex θ
cisfirmarum,cum vultum uultui coparamus:aut ex natura rerum, cum
hominem iratum cum bellua irata, aut aliquid aliud simile ex dissimiliabus rebus ostendimus.quamobrem cicerosubdit. Comparabile autem ex
constranda itque assimilanda natura iussicatur.quibus in uerbis nu I iam
93쪽
sit Cicero priuantia uocat, ut dies, nox, tu es, teneἴrae, Disis. Nitin. ἔπος-racta, qua Ciceroni negantia appellantur: cuius generis C eero hic duntaxat sub nomine disparati mentionem facit. huismodi sisa sapere, non sapere:sedere, non sedere: qua non modo contraria ,sed ualdo contraria a dialeἱticis, o philosephis appellari selemita .s sienus est, quoa partes aliquas amplentitur, ut cupiduo. Tars est,qua subest generi,ut amoriauaritia 4 ct hac duo loca genu ct pars,interea qua insubstantia esse dicuntur, Halectici referre solent, . POm si definitio in subnantia est,re
illa quoque,qua definitio complectitur, utique in substantia sint rutgenus.c rma. Cicero tamen, stat quidam inter comitantia substantiam reponit. locus a genere notissimus es in omnibusqb materi require s. Nam semper in declaratisne propositi themati initio mens Esa requirit genus put quotici tιcum ipse reputas,quidsit,uerbi causa,anima, primum quaris, an sit cor, aut cerebrum aut aliud aliquod magis permum.sedsi de js locis pluribus dici po sit, idem mihi uidetur esse argumentum a genere adsteriem,quod a toto ad partes. quo strat magis uiam mirer genu , et partem inter adiunm causa fuisse relata. cta toto ad partes argumentari, quid aliud est,quam Mnν ad υ νοθεσιν reuocare 'visi disserere uelis, an honestum At M tonio uxorem ducere,necesse en prius scire, an uxorem ducere in genere Drre honesta. itaque furinus hoc in loco admones, quotiescunquade genere quastio est ; ex stecie sumendum esse argumentum: quoties de Frma; ex genere esse argumentandum. Euentus est alicuius exitus negot3 rin quo quaeri selor,quid ex quaque re euenerat,eueniat, euenturumisti.J Cicero inpari. Oratoriμ scriptum reliquit, nis turam Isectare causis, ct euentus. euentum definiuit id quod esse tu e 1.2 einde paulo instrius deri rauit apertius, euentus esse consequentia quadam signa praterit4er impressa facti uestigia,cst quasi tacita criminum testimenιa. Quintilianus autem in quinto libro non ideo consequentia appellari docet,quod post fictum eueniant,sed quod sint adiuncta facto, ct α λουθα, et quodam modo cohaereuria. sed non dissentit ab hac vinione Cicero,us consequentia quadam facti signa esse ait. nam subdit infra eodemmet partitiona libro,post multorum
enumerationem signorum,teli,ueIIstscruoris, restonsi inconnanter, tis bati,sir aliorum. Haec enim,ct talia sunt,quae aut in re ipsa,aut uiam a tequam Iactum eILaut ponea seu ficiosum crimen efiant. quam ob rem hoc in loco ait. in quo quari selet, quid ex quaque re euenerit,eueniat,
Minturum , sit . certe signa sunt praeteriti saepius, orsa ii uesilia,sed etiamsturi: ut apparatus armorum, properatiossignum es Iutura caedis, osculum, adulteri'. Sane euenta iaci poste uidentur, quacunque ex caussis iuntur. nam Ocero in topicis promiscue es t mmenta nominat: qua
94쪽
quas negotiys dicebamus esse attributas consecutio.J consecutio ideo nommatur, quia ea contιnes, qua negotium consequuntur.sedct euentus,qui sub artributo superiore positus est, consequentia negotium compleriti vi tur. emgo eadem est euentus,est consecutionis ratio .soluitur quaestio, hoc modo. me minisse oporter uaria esse eorum genera, qua negotium consequuntur: quadam enim in reo considerari selent ex consilentia stati, qua ego intrinseca appeΩ.vt mrrus, laetitia, tremor, titubatio, perplexus sermo. or alia. qu iam in reo considerantur non ex consilentia, sed ex 'tilo: ut Ra,uestis rehcta, cruor, relum,i ygenus alia,qua saritum ipsem sequutur. hac ad euentum restruntur. ad quem ea quoque interdum refrrs solere diximus: qua negotium antecedunt. Quaedam uerὰ pon admissum negotium considerari selent pertinentia adi ym negotium,qua sunt extra reι persenam, CT conficientiam : qua ego extrinseca nomino. hac ad consecutionem refruntur: ut nomen ficti, au fores, conmy, aemuli,lex,consuetudo,et alia in contextu a cieerone posita, qua in iudicio considerari,iramrig, solent. haec distinEctio longe mihι apertιor uidetur, quam qua usus en Victorinus. qui euentum in frtuitum,innaturalem distinxit: quanquam ne illud quidem ab re Iactum fisse uid rur. s Deinde natura eius J qiraritur id sesum quoque,utrum ex fidia de quo agitur, id quod accidisse uidetur, requenter, an inflenter, Grraro nasii fleat. exempli gratia: an simper, uel nunquam,uel raro furor parricidium sequatur: an uirgo ex primo concubitu frequenter, aut raro grauida fiat. . somnis autem argumentatis,qua exi s locas, quos commemorauimus, sium cur, aut probabilis,aut necessaria debebit essed tradita se corum praceptione argumentorum deseriptionem aggreditur . quorum Aagenera facit, alterum probabile, necessarium alterum. locus ex a. de arse G. Ictro a ristotelis cap. xl.sumptus esse olduur. tibi Friptum reliquit,
non flum mi , qua aliter fieri non possunt,sed etiam ex i , qua stre feri
flent argumentationem sumi. i in μόνον σαυαγειν ἐκ των aαλλὰ tira ἐκ ali επι το πολυ . rrim in eodem libro repuit, ubι, quomodo argumcntis resi tendum sit, docu. FEtenim,ut breuiter describamus, argumentatio ui ur esse inuentum ex aliquo genere rem aliquam aut probabiliter ostendens, aut necessarie d monstransJ argumeium desinit. quod
argumentationem appellat.in topicis argumentum uocat rationem,qua rei
dubia fidem facit.-in partitionibus,probabile inuenium ad faciendam sim . s 2 ecessarie demonstrantur ea, qua abur, ac di untur, nec seri , .ncc probari possunt.J sic uiam Phinoteta in Rhet. ad Asex. necessarium
95쪽
in I. de Inuentione commenta 3 I
sidi μιν ἡ ἔ- idest, argumcntum est, quod aliterintque sidciamus, fieri non potest . itur autem ex necessardis natura,vt nos aerimus,tieladuersirim. refle igitur demonstrantur, Cicero dixit: nam qua necessaria sunt argumenta τι demonstratio, ueris,er perspicuount. quam ob rem e riuan primo libro Top. demonstrationis desinitionem Uirens, αν, inquit, μὲν ουν ἐῶ οταν ν, χυμ πεώτων. qRam γίdem δε- monstrationem Cicero is q. de s n. bon. 9 mal. necessariam conclusionem appellat; non eam, qua totius a simentationis terna pars est,sedipsam argumentationem. s Sipeperit, cum uiro concubuit J hoc exueru, Operstiaeuis. qua ahter nec fri, nec probari posunt. FHoc genus argumentan-HJ necessariam argumentationem tres in parto HBribuit: alin pluraveam partiti sunt. Co lexio sed prunum es ne saria argumentationis
membrum . quod Graci ruisa re sue δι ριματον appellant .aetumem ratio est , qua Grinqua aduersarium capit. quidam ex recemιοribvssu cientem iuuisionem Vpellant. aly uero ex parιιtione nominant: ιn qua maxime oportet oppositin esse interrogationes. Er adsoluendum aduersares minime'ciles. quodsi, proponuntur intcrrogationei, onusta non fuerint. complexionis quidem βω- ,sed uim non habebit oratio. itaq; eam sira
ci διλήμ μιτον σοφιμὸν uocant, Latinis deprauata complexio nominatur:
qua tamen clari sim orator ,.Cic. ine Uu s. so improbus est; cur uteri, 'Aprobus ; cur ac se ZJ cmplum complexionis es: quod oppositas interrogationa habet.sfhmusemodsim aduersarium utrinque capere possit. urgetur enim accusator poc modo. 'probm es HGquem accusas, aut improbus. si improbin; cur eo uteris 'si probuu cur accusabratile non aes iupro tura Cic. in Verrem, cum ait. Aut amicos confiteri Siculos necesse est, aut amici. si amicisunt; credamus testibus : si inimici sunt ;inuiti pecunias contulerunt. item istud apud Arist. m. M. de sacra quadam muliere,quaslium suum a reipub. administratione, O con
lijs deterrebat. situ a,inquit,er honesta suaseris, infissus eris hominibus Finiusta; Dyr. , Enumeratio ψJ alteram nece saria argumetationispartem describend- aggreditur : quam alty inductioncm appetiant. Necesse est aut inimicitiarum causa δ exemplum es induritionis ex contem radeductum: quod necessaria concludis: constati propositione ratione, as ptione,conclusione. de ser nititur probare homine a reo nonfise Occstim.
atque ita argumentatur. cum malestria ne caussa nusin puscipiatur, necesse est aut odio,aut mo/u,aut1ye emolumenti,aut amici alicuius gratia ab
ho isse occisum :bdnihil harum rerum extitit ,eitur ab hoc non est occisus. s Si horum nihil estJ a contrario concludit, C prima pars argumenti
96쪽
priis conclusio. s autem conclusioJ nihil habes iocustatu, ideo' non opus est commentario. s Atque hoc diligenter uidere oportebit
commune praeceptum est trium argumentationum. id praecipit, cauendum esse, ne Ibecie tantum argumentatio necessaria esse uideatur; sted re ina ne-eest arιasit, atque ratione necessaria constet, ne re illi posit, quomodo autem rιβῖpossit, in irim declarabitur. s Probabile autem estJ ha tenus de necessari s argumentationibi riam ueta de probabitibus agit. Arictolis in primo topicorum proba-bιlia esse ait, qua probantur, aut omnibus, aut plurimis, aut cert Vim tibm,atque se vel omnibus,uelplurimi uel θs,quorumlyclia est,et perstem sapientia. idemstre ait in 1. rha. Cicero uerὀ1pecies d inguit: quot' ex locis probabilis argumentati at, Onendit . in eo genere, quodstr urseri: quod in opinione positum est, quod habes in se ad hac quandamsimilitud nem. rursus similitudinem triplici rationespectari,ex contrariys,exparibus, ct ex ijs, qua mutuam confirmationem praestant. Si mater eIt, riligi iiim' probabile argumentum est, matrem Hligere suum, non necessarsu .na Medeolios siuos trucidauit. Impse apud instros poena esse praparatas J Hoc se probabile est, qui insiros e se credunt:quibus uermmnia, est pi torum, Poetarumqb portenta uidentur, minime probabile essestoteIt. uuamobrem mctorinus re lesensisse uidetvr qui probabila argumentum
per se definiri posse negat. nam quod est probabile, pro moribus, ct
ne populorum probabile est. aliud enim Romanis,aliud Barbaris iustum,honestumg uidetur. alius inter Christianos, alius inter Hebraeos , alim Turcas, ct Saracanos umendi mos,o opinio uiget. Eos, qui philogophia dent operamimae ct si non in omneτ, ramen in multos philosophos opimo cadit,ut probabιle sit argumentum. Phil ophus est,igitur deos esse non cre-- .s In contrarise hoc modo. Nam si se, qui imprudentes Uerunt, ignosci conuenit Jh:c laedere, ct prodesse contraria quid unt: at tamen argumentum per similitudinem ex contrari' non conficerent, nisiin eis quoquo haec animorum extaret similitudo,quod alter prodesse,alter obesse noluit. Aristotelis hoc argumentum esse ex 2. rhet. satis perspicue cognostipoteIt. ερ γαρψτοις κα λ ωριμί- Δουδου, ct reliqua. notus est Astis praesertim locus. quem locum uarq uario modo uerterunt.Trapsiuntius ita. Mnon se, qui inuiti obsierunt rassi par est;nec 3s,quι coadii prosicrut,gratia habenda est. Hermolaus uer c. Si ueniam meretur,qui imprudes nocuit; non mererin praemium,qui imprudens profit. sed optime omnium Cicero.
FEx parisic. Nam ut locus sine portu J dubitari possu: cum paria inter comparata rinantur, pia quantitati subi ciuntum, uirum intersim δεχ
97쪽
in L. de Inuentione comment. 36
va qualitat bischisent, a umerari possint. Ilaciti tollitur dubitatis. quia in siminbiu paria argumentum non faciunt, quatenus paria sunt ηdquatenus inter se tutudinem habent fluidis rebiu, quasi brationem cadunt J locus i Ine ab Aristotelem a. de arte rha. εκτων 'laa κλα disitur quia uerba adsi inuicem spectant,ut emermendere locare, conducere.vnde varia sumit Mosotesib argumenta,atque haec in primis.
Si huic iustum est facere, illi tactum est perpeti. Si tubere uobis honenum est,et miMhone tu est iuga exequi. tale si Aladbsirgilianu exprimo t n. M Tuin o Regina quod optessa Explorare labor, mihi iussa capessere as ea . ciceroni vero satis uir unum, ricendi causa,exemplum asserre,quod siquitur.s Misi R halys turpe non est portorium locare,nec Hermacreontiquidem turpe est conducere. J Sic frἡ ω istotelis . ἄγρια- δ' Mὼ Hvὸντο πωλ ν,οῦ; μιν το Γνει M. id est.namsi uobis locare turpe non est rec nobis conducere. h oc Diomedontis publicanorum principis argumetum suis. itaque non nu i locum Aristotelis ita uerterunt. Si uobis locare turpe nou. est,nec Diomedonti turpe est conducere.quam ob rem cum luce clarius qui que intueri possit hunc locum esse ex Ar si.sumptum; animipendio,an pro Hermacreonti hic Me idusit 'Diomediantiu an apud Aristotelem pro 'Dio messimu nomine,nomen Herm. screontissub Jtuendum sit sc enim Aristoteles ιnquit. οιον οἷς ἰ τελ - Διομεῖων περὶ τῶν τελο ν. aut argumenti Aristotelis imitatio est: cst de Hermacreonte aliquo qM O ipse principi ρ'blicanorumfurit,intelligendum est. Nam Fabius Quint. hunc Ciceronis locum adducens, Hermacreonti legit. suae tum uera suntJcommuyc pra
ne autem ut certas quas m inparici H ribuamus probabile, qiuodsium tur ad argumentationem,autsignum est,aut credibιle, aut iud catum, aut
comparabile. J Quibus ex rebus probabilis argumentati eri post, demmonseratum eis tam vero quatuor alias partes enumerar :non ut inde aliaq 'que probabilia argumenta deduci velit c non enim abunde quam ex ills tribus depramiposse uidenturrex js, quaesere flenseri;ex js, qua in iam num opinione consistunt; er in tyr,quae ad haec quandam similitudinem babent sed is inarum trium effectus ostendat. quamobrem ista quatuor iuialis tribus staposita sunt,ut quodcunque existis tribus conficimis sit aut
signum,aut credibile,aut iudicatum, aut compara te. Vt autem apertius integeatur, hac arcii simo cognationis inter se uinculo contineri, intuenda
est . Q - erest μr signum,cst credibile r quod in opinione positum est, iudicatum: quod uero ad hoc quanda militudinem haber,camparabile
98쪽
suu in uyceribus continere. Signum est, quodsubsensium almem cadit. Jhoc albindicium,quidam uestigium, Graeci σημον uocant. sensem autem Ilint,m . auditin, tactus, gustatus, odoratin . s Et quiddamsignificat. γοd ex ipse pro rctum uidetur,quod aut ante uerit, aut in ipso negotio,aut p sit consecutum. J ex Aristotele hocsumptum apparet in rhes. ad Al
δεροτι, η μεται τὸ πιάγμα. Fabim quoquescript m reliquit in quinto bouenm per omnia tempora perpendi solere. ct coisse eam cum uiro,qua peperit,quod est praeteriti: Ursu Ius esticum magna uis uenti in mare incubuit,quod AZ coniuncti er eum mori,cuius cor uulneratum ent,quod
futuri, necesse est. Sed hacsignasium necessaria, de necessary vero,hic Cicero non loquitur.uerum de js,qua Vrecis id est,ieuia uocantur, sicuti ex sequenti textu satis liquet. s Et tamen indiget testimoni', is grauioris confirmationis,ut cruor, Ua,ercet. J Non enim, huit modisigna perstes ctum conte Iurale firmiter probant, sed requirunt firmiora, nempe argumenta;ut qua a causa, et a uita ducuntur: et ab lys,qua ante negotium,in negotio, cst post negotium praeter hac contigisse appareant. Atque idipsum est, quod AraItotelessignisecare uoluisse uidetur. cum in librosuperius adducto, argumcntum asigno hoc ait iusserre:quodsigna quadam opinioncm dotaxat apud auditoreuliciunt, omne uero argumentum την δε σὴ - κρ νοντας. idest,ueritatem iudices edocet. ubi signate loquitur Aristote--signa quadam opinionem tantum facere, ut istasunt,qua colligit Cicero quae Moli , id est leuia uocantur: nam ct quadasigna sunt,qua fidem 'cere possunt,id est qua necessariasiunr,haec ζracis τεκμηρια Meantur. lege Fabsum quinto libro, cap. designis. illud quoque animaduertendum est, Oeeronem cossegisse tantum signa,qua negotium consequuntur, sedque ma statu consequentibus negotium, ita quoque in antecedentibus negotium, ct in coniunctis negotio leuia reperirisigna,qua nisi grauioribus ficiantur e si Lam,aut parua dem sacere possunt Dicatnm est res assensione,aut iussicio alicuius, aut aliquorum comprobata J huius loci meminit Arist. in
a. de arte Qu. quem εκ της κήσεως appellat. sumi autem a iud cato argumentum docet,quoties aut περι του αυτοῦ,n hoIου. ηἱναντα . aut id m, aut simile,aut contrariu aliquid iudicatum ostenditur.sed non alienu re arbitror uerba Arinotelis adscribere,ut quid hac in re e Dipossit,u debeat, relligatur is igitur fise ait. Aliussumitur a iussicato,quotidis aut ide, auisimile,aut contrariu aliquid iudicatu ostenritur . est aureis eo genere ita uersansi,ut quod de dimus,demonstremus ita semper uisu omnibus fisciuet plurimis,itUapietibus,rsi uel omnibus, uelmaiora ex parte iseiad cibus,
99쪽
in I. de Inuentione commenta 37
aut i sclis Hia toritat equuntur: aut a quibus dyssentire non possunt: qua essent domin et tyranni: aut lys,quora sententi's aduersari turpe sit: quales sunt ', parent*praeceptore uti Autorici dixit in Maximidam.Si furia, qua dea sunt in Areopago satis acerbe poenas dederunt; Maximido non dabit Z ceralia,quasiquuntur. notus est locus. quae uerba perpent se diligenter Cicero mihi uidunr, atq, ita in trium uerborum compendium re-
ille, sensisne auctoritate, iudicio. item interius, religiosim, commune, approbatum.'Religiosium est, quod iurati legibus iud caruntJ hinc probabile argumentum deducitur. iuratus iudicaui igitur iuncict ex lege iudicauit. non tamen id sempersequitur. nam in causa Closi iudice qui pulcherrime iurauerant, pecunia corruptipessime iudicarunt. Cic. ad ε it. primo. s Ut maioribus natu assurgatur J hinc illud apud Cic. de Mne l. legatorum theniensium dictum,cum a Lacedaemoniorum iuuenibus hone
Liati ctsessium recepti sent. Athenien sciunt. qua rem fiunt, sed facere nolunt.nam illis domi suae nutas a iuuenibus honos habebatur. Pacchi patrisJ Tiber'. Nam cst huius Ab Tib. ct C. Pacchi d Eli fiunt. Insciente collega J Claudio. Plin. de uiris illust. s Comparabile autem estJquarta pars est probabilis argumenti coparabile: quod ad similitud nemre reri docuimus. eius propium est,cst rebus sisimilibus ilia confisere. similia uera duplici ratione con erantur, in , fecissimarum, cst natura
rerum . quamobrem Cicero comparabile in tres partes distribuit. in ima ginem in contionem,in exemplum. quibus ex rebus tum ex speciesrmarum,tum ex natura rerum similesierisolet. simago est oratio demonIrras corporum aut naturarumsimilisudinem Jex esse tu nomensumpsit. Nam cst rerum, Opersonarum imaginem exprimit. Graeca μονα uocant. ima
ginem persenae, ac totius stre humani corporis per similitudFnem delineae apud Maronem e ndromache,cum Ascanium a boactis Aldi sui pera similem facit in 3. O . O mihisela mei super e Danactis imago ab Sic oculos ,sic ille maniu ,sic Ora recbat, . est in . Ieciem,sius am corporis persimilitudinem exprimit, cum de
Mercurio ita uerba facit . M os, humeros Triosimilis, vocemi, coloremi, B Et crine, fauos, ct membra decora iuuenta. ceternm hocsimilitudinugentu rarius in seluta oratione reperiri, quam in metro, vel Fab. Quintiliani admonuit in quinto. id confirmat Arimi tes in s. de arte rhet. ubi doca imaginem uere troslationis naturam h
, bere, parumn ab ea iusserre: nam cum, inquit, Homero dictum est, Achilom ceu leonem irruisse, imago s. ubi uera non ceu leonem, se simpliciter X leonem
100쪽
leonem irrasse translatis.cu enim et Achilles,re te raes essent,pert D anslationem Achilles poterat appellari leo. subdit deinde natim. ea quidem oratoribus utilis haec figura; sed raro adhibenda est,quia poetica. scillatio est oratio rem cum re ex similitud ne confrens J hanc partem Graeci μῖλὸν appellant. cui is est res aduersas ex simili comparatione coniungere. huius generis est illud Ciceronis in oratione pro A.Cluentis . vi corpora nostra sine mente, ita riuitas sine leges s partibus, ut neruis, acsanguine, membris uti non potest . item illud ex sitantilano. ut remi sine
gubernatore,ita milites abseque imperatore nihil ualent. ex hoc generepunt omnes cum Homeri, tum orgili', aliorums poetarum comparationcs.s Exemplum eIi, quod rem auctoritate,aut casu alicuius hominis, aut negotiν confirmat,aut infirmat J exempla quoque,qua Graecis παραδειγμαατα appellantur,renaepenumero inquantitate uersantur,sermanturAexut, ex
numero, cst exsigura negoti , ut supra demonstratum est, tamen similiam unt , si quando in illis qualitas ostendatur. quamobrem Fabius scriptum reliquit Graecos hoc nomine et communiter Uos fuisse in omni similium appo
Dione, Oseparatum in i , qua rerumgestarum auctoritate nituntur: Latinos uer militudinem uocare maluisse, quod illi appellant. Fabius tamen ipse utrunque πουράδειγμα nominat,ers Cicero exemplum a co lationeseiungit. Aristoteles in a. de arte rhet. exemploram duo genera facit et alterum, quodreigesta auctoritate, alterum quod lae, et uigcstae commemoratione,appositionessi nititur. huius ponerioris deinde duas lectes effit: alteram . uβολὴν, id eIi collationem,altera ue 'bulam,me apoduum nominat. exemplum igitur diruiunis hoc modo fieri uidetur .Si iure occisus est Saturninus gitur est Gracchi iurisiunt occisi .s A ni quidem confirmationis di ετι βασι ad rhetorica argumentationis descriptis-rnem uia ιrnit. sin prasentia tantummodo numeros, et modos, cst Partes argumentandi confuse, et permisse distersimus.J numeros loca argumentorum intelligit: quos Ar lotetis intertam σο me, id ea sedes, quandoq; vero ςοι μιαυτυμημάτων, id elementa argumentorum appellat. moris ipsa argumentorum genera, probabilia, cst necessaria. partes uero argumentani, partes argumentorum dicit, necessariorum, O probabilium . necessariorum quidem, complexionem, enumerationem, simplicem conclusionem: probabilium uero, quod sire soler fieri, quod in opinione hominum uersatur, cst quod adhoc quanda militudinem habet. OMNIs igitur argumentatio,aut perinductionem tractanda est, aut per ratiocinationem. I nductio est oratio, quae rebuS non
dubiis captat assensionem eius, qui cum instituta est; quibus as
sensionibus iacit, ut illi dubia quaeda res, propter similitudinem