장음표시 사용
341쪽
Quanta eum majest te lex data ait.
X. Verum si parochus rationem praeterea Iatae legis ex Scripturae auctoritate demonstrarit, facile intelligent fideles, quam pie ac suppliciter acceptam Dei legem colere porteat triduo enim antequam serretur lex, Dei jussu dictum est omnibus, si ut vestimenta lavarent, uxores non attingerent, quo sanctiores ac paratiores essent ad accipiendam legem et ut ad diem tertiam adessent. Deinde, cum ad montem essent adducti, unde Dominus illis per Mosem leges erat laturus, uni Moysi dictum est, ut in montem ascenderet quo Deus maxima cum majestate venit et locum tonitruis, fulgoribus, igne, densisque nebulis circumfudit, ac loqui eum Mose coepit, eique leges dedit.
Terribili ho modo eur lex data.
au duo divina sapientia nullam aliam ob causam factum v Iuit, nisi nos ut moneret, easto humilique animo legem Domini a eipiendam esse quod si praecepta negligeremus, paratas nobis divina justitia poenas imminere.
Faeilem esse legem ostendendum.
XII. Quin ellam legis jussa dissicultatem non habere, ostendat parochus, quod vel una hac ratione ex sancto Augustino et docere poterit, cum dicit uul, quaeso, dicitur impossibile esse homini amare amare, inquam, creatorem beneficum, patrem amantissimum, deinde etiam et carnem suam in fratribus suis a veroia qui diligit, legem implevit. Quare Ioannes apostolus, praecepta Dei graxia non esse aperte testatur nihil enim justius, nihil cum majori dignitate, nihil majori cum fructu ab homine, teste B. Ber- nardo, 5 exigi potuisset. Quamobrem summam Dei benignitatem admiratus est Augustinus, si sic ipsum Deum assalus: Quid est homo quod amari tu ab eo vis et si non faciat, ingentes minaris poenas an non satis magna haec est, si non diligam te .
Exeusatio ab infirmitate naturae nulla est.
xlli. Quod si quis eam asserat excusationem impediri se quominus Deum amet, infirmitate naturae docendum est, Deum qui
342쪽
CONCILII TRIDENT PARS III. 317
amorem requisivit, i amoris vim inserere cordibus per Spiritum Sanctum suum hie autem et Spiritus bonus petentibus a Patre eoelesti datur ut merito sanctus Augustinus 3ὶ precatus sit Da
Auxilium Dei praest nobis est.
XlV uula igitur Dei auxilium praesto nobis est, maxime post Christi Domini mortem, per quam princeps hujus mundi ejectus est foras, non est qub quisquam rei dissicultate deterreatur nihil enim est amanti dissicile. Aug. in Psal. iii Bern sem Demm in rumis puta. Item in sem De Magdad
Legi obedire neeessarib tenemur omne
XV. Praeterea, ad eamdem rem persuadendam plurimum valebit, si explicabitur necessario legi obtemperandum esse, praesertim eum nostris temporibus non desuerint qui sive acilis, sive dissicilis sit lex, ad salutem tamen nequaquam necessariam esse, impie et magno ipsorum malo dicere non veriti sunt duorum nefariam lmpiamque sententiam sacrae Scripturae testimoniis parochus eo lutabit, ejusdem maxime Apostoli, cujus illi auctoritate impietatem suam tueri conantur. Quid igitur ait Apostolus; 4 non praeputium, non circumcisionem quidquam case, sed observationem mandalorum Dei. Quod vero eamdem sententiam alibi repetit 5het novam creaturam in Christo tantum d cit valere, intelligimus plane eum novam creaturam in Christo dicere, qui mandata Delobservat, diligit Deum, Domin ipso teste apud Joannemri 6 Si quis diligit me, sermonem meum servabit. Nota Nam etsi justisscari potest homo et ex impio fieri pius. antequam singula legis praecepta externis actionibus impleat, tamen fieri non potest, ut qui per aetatem ratione uti queat et ex impio stat justus, nisi animum habeat paratum ad omnia praecepta Dei servanda.
Quo leuetus capiunt legis observatorea.
XVI. Ad extremum vero, ne quid praetermittat paroehus, quo fidelis populus adducatur, ut legem servet, quam sint ejus uberes,
343쪽
suavesque ructus, demonstrabit quod facile poteru ex iis, quae psalmo decimo octavo scripta sunt, probareri in eo enim legis Dei laudes celebrantur, quarum haec est vel maxima, quae Dei gloria in elmajestatem muli amplius explicat, quam decore suo, atque, dine saeiant ipsa coelestia corpora quae, ut omnes quamvis harbaras nationes in sul admirationem rapiunt, ita essiciunt, ut rerum omnium opificis et conditoris gloriam, sapientiam, ac potentiam agnoscant. Ac lex i) quidem Domini convertit animas ad Deum iagnoseentes enim vias ejus et Dei sanctissimam voluntatem, perlegem convertimus pedes nostros in vias Domini. At quia soli time
te Deum vere sapientes sunt, hoc illi deinceps tribuit, ut sapie tiam praestet parvulis. Hinc veris gaudiis et mysteriorum divinorum cognitione, ingentibus praeterea voluptatibus et praemiis, et in hae vita, et in laturo saeculo illi cumulantur qui Dei legem observanti
XVII. Nec vero, tam nostrae uinitatis gratia, quam Dei causa, nobis est servanda lex, qui suam hominum generi in lege voluntatem aperuit quam cum caeterae creaturae sequantur, hominem ipsum eamdem sequi muli est sequius.
XVIII. Ne id quidem silenti praetereundum est, vel in oemaxime suam in nos Deum clementiam et summae bonitatis divitias ostendisseri quod cum sine ullo praemio nos potuisset, ut suae gloriae Serviremus, cogere, voluit tamen suam gloriam cum utit late nostra conjungere ut quod homini utile, idem esset Deo gloriosum. Quoniam igitur id maximum et praeclarissimum est, docebit parochus, ut a Propheta ultimo loco dictum est. 2 in custodiendis illis retributionem multam esse. Non enim tantum illae nobis benedictiones promissae sunt, quae ad terrenam magis elicitatem
spectare videbantur, ut 3 benedicti simus in civitate, benedicti in agro sex 4 copiosa merces in caelis et 5 mensura bona, conserta, coagitata et superduens proposita est, quam piis et justis ae-tionibus meremur, divinae misericordiae alumenis.
344쪽
Verba legis et populi Israel historia explieanda.
I. Quamvis haec lex Iudaeis in monte a Domino data fuerit, tamen, quoniam natura omnium 2 mentibus, multo ante impressa et consignata erat, atque ob eam rem Deus universos homines illi perpetuo parere voluit, plurimum proderit verba illa, quibus Noyse ministro, atque interprete, Hebraeis promulgata est, et populi Israelitici historiam, quae mysteriorum est plena, diligenter explicare.
Historia populi Israel breviter raritatur.
II. Principio narrabit ex omnibus nationibus, quae sub coelo erant, unam Deum delegisse, quae ortum habuit ab Abraham, quem peregrinum esse voluit in terra Chanaan; erius possessionem cum ei pollicitus esset, tamen et ille et poster ejus amplius quadringentos annos vagi fuerunt, antequam promissam terram incolerent in qua quidem peregrinatione nunquam eorum curam dimisiti a transibant quidem illi de gente in gentem et de regno ad populum alterum, sed nullam unquam illis injuriam fieri passus est imo vero in reges animadvertit. Priusquam autem in AEgyp tum descenderent, virum praemisit, cujus prudentia et illi, et AEgyptii fame liberarentur in AEgypto vero ea illos benignitate complexus est, ut repugnante et incumbente ad illorum perniciem Pharaone, mirum in modum aligerentur, et cum valde affigerentur. ac tanquam servi durissime tractarentur, ducem Moysen excitavit. qui eos in manu potenti educeret. Hujus praecipue liberationis in initio legis memini Dominus his verbis i Ego sum Dominus Deus tuus, qui eduxi te de terra AEgypti, de domo servitutis.
345쪽
eue exiguam Abrahae limitiam elegit Deus.
III. Ex his vero illud maxime parocho animadvertendum est, unii in il ex universis nationibus a Deo delectam esse, quam populum vocaret suum et qui se cognoseendum et colendum praeberet non qud caeteras justitia, aut numero Vinceret, quemadmodum febreos monet Deus; sed quod ipsi De stellaeult potius ut geniem exiguam et inopem augeret, et locupletaret, quo ejus potentia et bonitas notior apud omnes esset, et illustrior. Nola Cum igitur ea esset illorum hominum conditio lis 2 eonglii linatus est, et hos amavit ita ut cum esset Dominus cellet terrae, non confunderetur vocari Deus eorum, quo caeteras gemtes ad aemulationem provocaret ut perspecta Israelitarum selic late, omnes homines ad veri Dei cultum sese conferrente quemadmodum etiam Paulus testatur, se genitum elicitate proposita et vera Dei eognitione, qua eas instruxerat, 3ὶ ad aemulationem
cur populus urae tamdiu parau ea .
IV Deinde fideles doeebit, Deum Hebraeos patres diu peregrinari passum esse posteros etiam durissima servitute premi, divexarique permisisse, ob eam rem, ut doceremur, amicos Dei fieri, non nisi mundi inimicos, ac peregrinos in terris i itaque in Dei familiaritatem lacilius recipi, si nihil omnino nobis sit commune cum mundo tum vero, ut ad Del cultum translati intelligeremus, quanto feliciores demum sint ii, qui Deo, quam qui mundo serviunt, cujus rei nos Scriptura commonet inquit enim Verumtamen servient ei, ut scian distantiam servitutis meae et servitutis regni terrarum.
cur tamdiu Deus promissa non praestitit.
V. Praeterea explicabit, post amplius quadringentis annis Deum promissa praestitisse, ut ille populus fide, ac spe aleretur Alumnos enim suos Deus a se perpetuo pendere vult, atque in ejus bonitate omnem spem suam collocare, ut in primi praecepti explanatione
346쪽
Cur tali Ioeo et tempore lex data sit.
VI. Postremd locum ae tempus notabit, quibus hanc legem populus Israel a Deo accepit, nempe postquam eductus ex aegypto in desertum venit, ut beneficii recentis memoria allectus, et loci asperitate, in quo versabatur, deterritus, ad accipiendam legem aptior redderetur i homines enim iis maxime devinciuntur, quorum beneficentiam experti sunt, atque ad Dei praesidium cons giunt, cum se omni spe humana destitutos esse agnoscunt. Nota. Ex quo licet intelligere, fideles ad complectendam coelestem doctrinam eo propensiores esse, quo se magis a mundi illecebris et carnis voluptatibus abstraxerint, sicut per prophetam scriptum es t thuuem docebit seientiam et quem intelligere faciet a ditum p ablaetatos a laete, avulsos ab uberibus.
VII. nitatur uaque paroelius et quantum potest effleiat, ut 1idelis populus haec verba semper in animo habeati Ego sum D minus, Deus tuus, ex quibus intelligent legislatorem se creatorem habere, a quo et conditi sunt, et conservantur, jureque illud usurpenti 2 ipse est Dominus Deus noster, et nos populus pascum ejus, et oves manus ejus uuorum verborum vehemens et requens admonitio eam vim hanebit, ut ad legem colendam fideles promptiores reddantur, et a peccatis abstineant. Quod autem sequitur.
III. Qui eduxi te de terra grati, de domo servitulis Elsi
Iudaeis tantum videtur convenire a 'pilorum dominatu liberatis, tamen si interiorem salutis universae rationem spectemus, mulio magis ad christianos homines pertinet, qui non ex AEgyptiaea servitute, sed e peccat regione 3 et potestate tenebrarum a Deo erepli atque in regnum filii dileettonis suae translati sunt cujus heneficii magnitudinem intuens Jeremias praedixit illud i 4 Leeo dies veniunt, dicit Dominus, et non dicetur ultra Vivit Dominus, qui eduxit filios Israel de terra AEgypti; sed vivit Dominus, qui eduxit filios Israel de terra aquilonis, et de universis terris, adurias ejeci eos, et reducam eos in terram suam quam dedi patribus
347쪽
eorum risce ego millam piscatores multos, dicit Dominus, et pi cabuntur eos se quae sequuntur. Pater enim indulgentissimus per filium suum si filios qui erant dispersi, congregavit in unum, uilam 2ynon ut servi, peceato, sed justitiae , a serviamus illi in sanctitate et justitia coram ipso omnibus diebus nostris.
Tenlationibus ut registenduin efit.
IX. Quare fideles omnibus tentationibus tanquam clypeum p- ponent illud Apostolii 4 Qui mortui sumus peccato , quomodo adhuc vivemus in illo jam non sumus nostri, sed ejus, qui pro nobis mortuus est, et resurrexit. Ipse est Dominus Deus noster, qui nos suo sanguine sibi acquisivit quomodo peccare poterimus in Dominum Deum nostrum . ipsumque iterum cruci assigere' ut igitur vere liberi et ea quidem libertate , 5 qua nos christus liberavit, sicut exhibueramus membra nostra servire injustitiae, ita exhibeamus servire justitiae in sanctificationem.
X. Priorem in Decalogo locum obtinere, quae ad Deum perlinent, posteriorem ver quae ad proximum, docebit parochus invia eorum quae proximo pruritamus musa Deus esto tum enim ex Dei praecepto proximum diligimus, cum propter Deum diligimus, ea vero sunt in priori tabula descripta.
XI. Secundo loco in verbis iis quae proposita sunt duplex eo tineri praweptum ostendet, quorum alterum jubendi, alterum prohibendi vim habet. Nam quod dieitur di Non habebis Deos alienos coram me, eam habet sententiam conjunctam, me verum Deum coles, alienis diis eultum non adhibebis.
Prius praeeeptum quid eontineat.
XI In priori autem continetur praeceptum fidei, spes et charitatis cam eum Deum dicimus immobilem incommutabilem, per Petuo eumdem manentem, delem, recte sine ulla iniquitate On-
348쪽
stemur ex quo ejus oraculis assentientes omnem ipsi dem et auctoritatem tribuamus necesse est qui ver omnipotentiam, clementiam et ad bene laetendum facilitatem, ac propensionem illius considerat poteritne spes omnes suas non in illo collocare at si bonitatis, ae dilectionis ipsius effusas in nos divitias contempletur, illumne poterit non amare Hinc est illud prosemium, hinc illaeonclusio, qua in praecipiendo, mandandoque in Seriptura utitur Deus raso Dominus.
Materius quid praeeipiti et eur addituri
XIII. Altera autem praecepti pars illa est i Non habebis eos
alienos coram me qua loquendi formula legislator usus est, non quod satis explicata non esset haec sententia assirmatione praecepti in hunc modum Me unum Deum coles risi enim Deus est, unus est; sed propter caecitatem plurimorum, qui olim Deum verum se colere prostiebantur, multitudinem tamen deorum venerabantur cujusmodi inter Hebraeos ipsos permulti suerunt, qui, ut Elias eis Objiciebat, si in duas partes claudieabant quod et Samaritae secerunt, et qui Deum Israelis et Deos gentium colebant.
Primum Mealogi praeceptum eae eris anteeellit.
XIV. Bis explicatis, addendum erit, hoe esse praeceptum omnium primum et maximum, non ordine tantum ipso, sed ratione, dignitate et praestantia. Debet enim obtinere Deus apud nos infinitis partibus majorem, quam Domini, quam regis haritatem et auctoritatem ipse nos creavit, idem gubernat Lab eo in utero matris nutriti, atque inde in hanc lucem educti sumus a Us nobis ad vitam, victumque res suppeditat necessaria XV. Peccant autem in hoe praeceptum qui fidem, spem eveharitatem non habent, quorum peccatum latissimo patet. Sunt enim in noenumero, qui in haeresim labuntur; qui non redunt ea. quae sancta mater Ecclesia credenda proponit qui somniis, auguriis, caeterisque vanissimis rebus 2dem habent; qui de sua saluta spem abjiciunt, nec divinae honitati confidunt; qui divitiis tantum, qui corporis valetudine, ac viribus nituntur, quae sustus ab iis ex-
349쪽
CATECHISMI plicata sunt, qui de vitiis et peccatis conscripserunt. De variis i lis mccatis viri dist. 24, quasi 2 multis in evitibus. August. in M. de divinitas. d non ρ. 5, e cisatur 26, quiarat. 4, ρ. secundum Origen hum 5 in Iosue et habet 26. q. 2, p. sede illud Aug. IV. 2 De Doci christiun c. is et 20, et citatur eodem caρ. Illud quod est concit Carthas 4 cv. s.
cultus sanetorum hule priBeepto non repugnat.
XVI. Verum illud etiam in hujus p cepi explicatione aecurate docendum est, venerationem et invocationem sanctorum, angelorum, ac beatarum animarum, quae eaelesti gloria perfruuntur, aut etiam corporum ipsorum, sanctorumque inerum ultum, quein semper catholica Ecclesia adhibuit, si huic legi non repugnare. Quis enim adeo demens est, qui edicente rege, ne se pro rege qui quam gerat, aut regi cultu , atque honore assici patiatur eontinuo putet nolle regem suis ut magistratibus honos deseratur Etsi enim angelos christiani adorare dicuntur, exemplo sanctorum veteris Testamenti, non eam lamen illis venerationem adhibent, quam Deo tribuunt.
Angeli eum ti aliquando noluerint.
XVII. Quod si legimus interdum 2ὶ angelos recusasse ne sei mines venerarentur, eo secisse intelligendum est, quod sibi eum honorem haberi nolebant, qui soli Deo deberetur Spiritus enim Sanctus, qui ait i 3 Soli Deo honor et gloria, idem praecepit, ut 4 honore parentes et seniores assiceremus Sancti praeterea viri, qui Deum unum colebant, reges tamen, ut est in divinis ueris, adorabant, id est, supplices venerabantur.
XVlΙI. uubd si byreges, per quos Deus mundum gubernat, tanto
350쪽
CONCILII TRIDENT PARS III. 325
honore affetuntur angelicis spiritibus, quos Deus ministros suos esse voluit et quorum opera non modo ad Ecclesiae suae, sed etiam ad reliquarum rerum gubernationem utitur, quorumque ope maximis tum animae, tum corporis periculis quotidi liberamur, etiamsi se nobis in conspectum non dent, tanto majorem nonorem noni
hebimus quanto heauae illae mentes dignitate regibus ipsis anteeel- Iuni Adde charitatem, qua nos diligunt, qua dueti pro iis iij pro vinciis, quibus praesunt, ut ex Seriptura saeue intelligitur, precessundunt quod etiam praestare iis, quorum sunt ipsi custodes, ne dubitandum quidem est nostras enim 2 preces Deo offerunt et lacrumas uuamobrem in Evangelio docuit Dominus, ahpusillos scandalizandos non esse, quod angeli eorum in caelis semper videat laetem Patris, qui in eoelis est.
XIX. Invocandi itaque sunt, qubd et perpetuo Deum intuentur,
et patrocinium salutis nostra sibi delatum libentissime suscipiunt.
Exstant divinae Seripturae testimonia hujus invocationis. 4 Jacob enim ab angelo quoeum luctatus luerat, petit, ut sibi benedicat, imbellam cogit se enim non dimissurum illum profitetur, nisi ben dictione aeeepta neque solum sibi ab eo tribui quem intuebatur, sed ab eo etiam, quem maxime videbat tum eum dixit: η Ans lus, qui eruit me de eunetis malis, benedicat pueris istis.
Eanetis exhibitus hono Dei gloriam non minuit.
XX. Ex quibus ellam colligi poterit, tantum abesse ut fianctis. qui in Domino dormierunt, honore affetendis atque invocandis; et sacris eorum reliquiis, ineribusque venerandis Dei gloria minuatur ut eo maxime augeatur, qud magis hominum spem excitat, eonfirmat, et ad sanctorum imitationem cohortatur, quod
ossietum 63 Nicaeno altero et I Gangrensi, aes 8ὶ Tridentino eo eiliis et sanctorum sὶ Patrum auctoritate eomprobatur.