장음표시 사용
411쪽
Hie omnis et impura libido prohibetur.
V. Hoc vero adulterii interdicto omnia prohiberi D. Ambrosius si et Augustinus 2 auciores sunt, quaecumque inhonesta sunt et i pudica.
Eoe praeeeptum eonfirmant Seripturae.
VI. In hanc sententiam haec verba accipienda esse, ex sacris Libteris lum Veteris, tum Novi Testamenti licet colligere; nam praeter adulterium, alia libidinis genera apud Moysen puniuntur. Est Judae in Genesi δὶ judicium in nurum suam. Est praeclara illa in Deuteronomio Moysis lex, 4 ne de filiabus Israel ulla esset meretrix. Exstat praeterea Tobiae ad stium ejusmodi adhortatior 5 Attende tibi, fili mi, ab omni fornicatione. Ecclesiasticus item 6 Εru-heseite, inquit, a respectu mulieris fornicariae. In Evangeli etiam Cliristus Dominus inquiti I De corde exire adulteria et fornicationes quae coinquinant hominem Apostolus vero Paulus hoc vitium saepe multis gravissimisque verbis detestatur 8 Hpe est, ait, voluntas Dei sanctificatio vestra, ut abstineatis vos a lotui catione; et: 9ὶ Fugite fornicationem; et i i0ὶ Ne commisceamini o nicariis. 11 Fornicatio autem, inquit, et omnis immunditia aut avaritia nec nominetur in vobis; et i 12 Neque fornicarii, neque adulterii neque molles, neqne masculorum concubitore regnum Dei possidebunt.
cur adulterium prohibeatur praeeipue.
VlI. Praeeipue vero ob eam rem adulterium diserte velitum est, quia praeter turpitudinem, quae illi cum aliis intemperantiae generibus communis est, injustitiae quoque peccatum non solum in proximum, sed etiam in civilem societatem adjunctum habet. Est illud autem certum, qui se a caeterarum libidinum intemperantia non abstinet, eum ad hanc, quae adulterii est, incontinentiam facile labi.
Etiam intima animi libido hie prohibetur.
VIII. Quare hoc adulterii interdieto sacile intelligimus omne lin-
412쪽
puritalis et impudiciliae genus quo polluitur corpus, prohiberi; immo vero omnem inlimam animi libidinem hoc praecepto vetitam esse, tum ipsius legis vis significat quam spiritualem esse constat, lum Christus Dominus docuit illis verbis si Audistis quia dicium est antiquis Non moechaberis i ego autem dico vobis, quia omnis qui viderit mulierem ad concupiscendam eam jam moechatus est eam in eorde suo.
IX. Haec sunt, quae fidelibus public tradenda duximus, si tamen ea addantur, quae a sancta Tridentivit synodo exin adulteros et eos qui scorta et pellices alunt, decreta sunt praetermissis multis aliis ac variis impudicitiae et libidinis generibus, de quibus priva- sim unusquisque a parocho admonendus erit, ut temporis et personarum ratio postulabit.
Castitas unieuique pro suo statu servanda.
X. Sequitur nunc, ut ea explicentur quae jubendi vim habent. Docendi igitur sunt fideles, ac vehementer hortandi, ut pudicitiam et continentiam omni studio colant, a mundentque se ab omni inquinamento earnis, et spiritus perficientes sanctificationem intimore Dei. in primis autem admonendi sunt, quamvis castitatis virtus in eorum hominum genere magis eluceat, qui pulcherrimum illud ac plane divinum virginitatis propositum sancie et religiose colunt, tamen iis etiam eonvenire, qui vel caelibem vitam agunt, vel matrimonio juncti a velita libidine puros se et integros servanti
Remedia paranda adversus libidines.
XI. Quoniam vero multa a sanctis 4 Patribus tradita sunt quilius docemur domi las habere libidines, et coercere voluptates, ea parochus studeat populo accurate exponere, atque in hac traditione diligentissime versetur.
Remedia eontra eogitationes impuras.
xII. Haec autem ejusmodi sunt, partim quae in cogitatione con-
413쪽
sistunt, partim quae in actione. Quod in cogitatione remedium positum est, id in eo maxime versatur, ut intelligamus. Primum. Quanta sit hujus peccati turpi ludo et perniciesci qua cognita, lacilior fiet ejus detestandi ratioci perniciosum ver scelus esse intelligi ex eo potest, quoniam propter hoc peccatum Dei regno pelluntur, atque exterminantur homines quod malorum omnium ultimum mi. Secundum. Et haec quidem calamitas omnium scelerum communis est illud autem hujus peccati proprium, quod qui fornieantur, in sua ipsi corpora peccare dicuntur ex sententia Apostoli ila scribentisci i Fugite fornicationem; omne enim peccatum quodcumque secerit homo, extra corpus est qui autem fornicatur, in corpus suum peccat; quod ob eam causam dictum est, quoniam illud injuriose tractat, cum ejus violat sanctitatem. Qua de re ad Thessalonicenses ita D. Paulus r 2 Haec est, inquit, voluntas Dei, sanctificatio vestra risi abstineatis vos adornicatione, ut sciat unusquisque vestrum vas suum possidere in sanctificallone et hono*e, non in passione desiderii, sicut et genies quae ignorant Deum. Tertium. Deinde id quod scelestius est, si homo christianus meretrici turpiter se dedat membra quae Christi sunt, ea meretricis lacit ita D. Paulus ait i 3 Nescitis quoniam corpora Vestra membra sunt Christi tollens ergo membra Christi, faciam membra meretricis absit i an nescitis quoniam qui adhaeret meretrici, unum corpus essicitur Quartum Est praeterea homo christianus, ut idem testatur, A templum Spiritus Sancti quod violare nihil aliud est, nisi ab eo Spiritum Sanctum ejicere.
XIII. In adullerii autem scelere magna inest iniquitastis enim ut vult Apostolus, qui matrimonio juncti sunt, ita eorum alter alterius potestati nancipatus est, ut 5 neuter sui corporis potestatem usque habeat, sed mutuo quodam sint inter se quasi servitutis vinco I ita evincti, ut vir ad uxoris voluntatem, contraque
414쪽
3xor ad viri nutum voluntatemque se accommodare debeat; eerte si alteruter corpus suum, quod est alieni juris, ab eo cui illud adstrictum est, disjungit, is admodum iniquus es et nefariu S. Adulterii turpitudo iusignis.
XIV. Et quoniam infamiae metus et ad ea quae jussa sunt vehementer incitat homines, et a vetitis magnopere deterret, docebit Darochus adulterium hominibus insignem turpitudinis notam i urere. Nam sacris Litteris ita proditum est: i Qui adulter est, propter cordis inopiam, perdet animam suam di turpitudinem et ignominiam congregat sibi, et opprobrium illius non delebitur.
XV. Verum hujus sceleris magnitudo ex supplicii severitate sa-cile perspici potest adulteri enim, lege a Domino in Veteri Testamento p scripta, 2 obruebantur lapidibus quin etiam ob unius libidinem, non solum qui scelus admisit, sed universa interdum civitas, ut de Sichimilis 3 legimus, deleta est.
I. Multa divina animadversionis exempla in sacris Litteris prodita sunt, quae ad deterrendos a nefaria libidine homines parochus colligere poterit, ut Sodomae, 4 et reliquarum finitimarum urbium interitus; 5 Israelitarum, qui fornicati sunt cum s liabus Moah in deserto, supplicium; 6ὶ Benjamitarum deletio.
Adulteri exeaeeantur, et ad omnia inepti sunt.
XVII. Qui vero mortem effugiunt, intolerabiles tamen dolores. ae poenarum cruciatus, quibus saepe plectuntur, non effugiunt. Nam mente caeci, quae poena gravissima est, ita fiunt, ut neque Dei, neque famae, neque dignitatis, neque filiorum denique vitaeque suae rationem habeant, hocque pacto de nequam et inutiles sunt, ut nihil grave committi eis debeat, et ad nullum sere ossicii munus idonei sint.
415쪽
empla Hiijus rei exempla a David et Salomone peiore no- his licet i quorum alter, si postquam adulteraius est, repente sul dissimillimus ex mitissimo crudelis extitit, ut Uriam optimedes meritum morti obtulerit alter 2 cum se tolum in mulierum libidinem profudisset, ita a vera Dei religione sese avertit, ut alienos deos sequeretur. Aufert igitur, ut seas dixit, 3 Iio peccatum corio in inis, Saepeque obcaecat. Antidota libidinis. XVIII. Nunc ad ea remedia veniamus, quae in actione consistunt.
Quorum primum illud est, ut olium maxime fugiamus, in quo Sodomitae homines, ut est apud Zechielem, 4 cum hebescerent, in spurcissi inuit illud nefariae libidinis scelus praecipites lapsi
Deinde crapula magnopere est vitanda Saturavi eos, inquit Propheta 5 et moechati sunt; quoniam venter expletus ac salu- ratus libidinem parit, hoc ipsum illis verbis Dominus significavit: 6 Attendite vobis ne sorte graventili corda vestra in crapula et ebrietate. Hoc item Apostolus Nolite, inquit, inebriari vino, in quo est luxuria.
Sed maxime animus ad libidinem oculis inflammari solet, quo pertinet illa Christi Domini sententia i 8 Si oculus tuus scandalizat te, erue eum et projice abs te. Multae pra terea sunt prophelarum de eadem re voces, ut est apud Iob iris Pepigi foedus euua oeulis meis, ut ne cogitarem quidem de virgine. Sunt multa denique, ac pene innumerabilia exempla malorum, quae ex oculorurn aspectu ortum habuerunt sic tio David, sic rex Sichem is pec- eavit hocque item pacto senes 12 illi Susannae calumniatores deliquerunt.
416쪽
Elegantior item ornatus, quo oculorum sensus valde excitatur, occasionem libidini non parvam seli praebet; duoque Ee Hesiasticus monet si Averte lac mi tuam a muliere coinpla.
cum igitur mulieres in nimio ornatus studio versentur, noualienum erit, si parochus aliquam in eo diligentiam adhibeat, ut eas interdum moneat objurgetque verbis, quae hoc de genere gravissima apostolus Petrus ita protulit i 2 Mulierum non sit e trinsecus capillatura, aut circumdatio auri, aut indumenti vestimentorum cultus. Divus Paulus ilem a Non in toriis, inquit,
crinibus, aut auro, aut margaritis, vel veste preliosaci multae enim auro et margarilis adornatae, ornamenta mentis et corporis perdiderunt.
Hoc autem libidinis incitamentum, qud vestium exquisito Ornatu existere solet, alterum sequitur, quod est turpis Obscoenique sermonis nam verborum obscoenitate, quasi face quadam subjecta, adolescentum accenduntur animi corrumpunt enim mores bonos colloquia mala, inquit Apostolus hocque ipsum cuminaxime efficiant delicatiores et molliores canius, ac saltationes, ab iis quoque diligenter cavendum est.
duo in genere numerantur item libri obcaeno et amatorie scriplitqui is vitandi sunt, ut imagines, quae aliquam turpitudinis speciem prae se ferunt, eum ad turpes rerum illecebras, inflammandosque adolescentum animos vis in illis sit maxima sed parochus in primis curet ut, quae de iis a sacrosancto Tridentino concilio b pie religioseque constituta sunt, ea sanctissime serventur.
Septimum. Octavum Nonum. Decimum undecimum.
Illaec vero omnia, quae commemorata jam sunt, si magno adhi-hito studio curaque vitentur, omnis sero libidinis materia tollitur;
417쪽
sei nil illim vim opprimondam maxime valent frequens ronsesAlonis et Eucharistia usus, tum assiduae ac piae quidem ad Deu in preces, cum eleemosynis atque jejunio conjunciae.
Castitatem dat Deus petentibuM
XlX. si enim castitas i donum Dei, quod recte petentibns non denegat; 2 nee patitur nos tentari supra id quod possumus.
. Corpus autem non jejuniis modo et iis praesertim quae saneta Ecclesia instituit, sed vigiliis etiam piis peregrinationibus, atque aliis assile talionum generibus exercendum est, sensuumque appetitiones reprimendae, in iis enim atque aliis ejusmodi rebus maxime cernitur temperanitas virtus t in quam sententiam ad Corinthiosita divus Paulus serihili 3 omnis qui in agone contendit, ab omnibus se alistinet, et illi quidem ut corruptibilem coronam accipiant, nos autem incorruptam et paulo post castigo, inquit, corpus meum et in servitutem redigo, ne sorte cum aliis praedica-Verim, ipse reprobus efficiar. t alio loco i 4 carnis curam ne seceritis in desideriis.
Vetus Melesiae mos hoe praeeeptum Ineuleandi.
I. NON PuRTu FAciEs. Veterem hune Ecelesiae morem suisse ut hujus praecepti vis et rati inculcaretur auditoribus, indieat illa apud Apostolum objurgatio eorum qui caeteros ab iis vitiis maxime deterrerent, quibus ipsi cumulati reperiebantur Qui enim, inquii, 5 alium doces, te ipsum non doces Qui praedicas non su-
418쪽
lI. uo doctrina holi non solum frequens illorum temporum Deo 'ni ira in corrigebant, sed etiam turbas ac lites sedabant, aliasque Imalorum causa S, quae surto cominoveri solent
Parochorum osti est hac in parte.
li I. ii iis et delictis, et delictorum incommodi', atque .calamitatibus cum nostra etiam haec aetas misere versetur, ad exemplum sanctorum Patrum et christianae disciplinae magistrorum, parochi hunc urgebunt locum et assidue, ac diligenter hujus praecepti vim, ae sententiam explicabunt.
Amor Dei in nos quantus hine elueeat.
IV. Ac primit m Incium et diligentiam suam conserent ad declarandum Dei inlinitum amorem erga genus humanum, qui non modo illis duobus interdictis Non occides, non moechaberis, quasi praesidiis et vitam, corpusque nostrum et famam existimationemque tuentur; sed eliam hoc praecepto et Non surtum acies, tanquameustodia quadam externas res ac lacultates muniat, atque defendat quam enim haec verba subjectam habent notionem, nisi eam, quam supra diximus, cum de aliis praeceptis loqueremur velare videlicet Deum hona haec nostra quae in ejus tutela sunt, a quoquam auferri, aut violari. Vide D. Thom. 1, 2 q. 100 amra, et a z, q. 122 art. 6.Quhm libenter huio prae pio obediendum.
V. Quod divinae legis beneficium quo majus est, eo nos in ipsius beneficii auctorem Deum gratiores esse portet. Et quoniam et habendae et reserendae gratiae nobis optima ratio proposita est, ut non tantum praecepta libenter, auribus accipiamus, sed etiam reipsa probemus ad hoc colendum p cepti ossicium fideles excitandi et inflammandi sunt.
Duas in partes dividitur hoe praeceptum.
vi. Est autem hoc praeceptum, quemadmodum superiora, divisum in duas partes, quarum altera quae surtum vetat, aperte est enunciat i alterius sententia et vis, quo jubemur benigni et libe-
419쪽
rales esse in proximoq, in priore occulta est et involuta. De priore igitur, prius dicetur Non sui tuu facies.
Quid hi per sui tum inti liigauir.
VII. in quod illud animadvertendum est, furti nomine non id modo intelligi, cum occulte ab invito domino aliquid aufertur; sed etiam eum aliquid alienum contra voluntatem scientis domini possidetur, nisi sorte existimandum est eum, qui furtum prohibeat rapinas factas per vim et injuriam non improbare cum exstet illud Apostolii i) Rapaces regnum Dei non possidebunt; quorum omnem rationem et consuetudinem sugiendam esse idem scribit Apostolus. Vide Augustinum, quoest ri in Exod ei citatura , . , M. Meretrices.
IlI. uuanquam vero majus peccatum 2 rapinae sint, quam surtum; quae praeter rem, quam alicui adimunt, praeterea vim asserunt et majorem imponunt ignominiam. Vide divum Thom. 2, 2 q. 66 art. 4 et , item 14 q. 4, C. Pamiale.
IX. Mirandum tamen non est quod leviori hoc furii nomine notatum sit divinae Iegis praeceptum, non rapinae id enim summa ratione factum est, quia surtum latius patet et ad plura pertinet, quam rapinae t quas tantummodo illi sacere possunt, qui potentia et viribus praestant. Nota uuanquam nemo non videt, exclusis ejusdem generis levioribus peccatis, graviora etiam facinora prohiberi.
X. Variis autem nominibus notatur injusta possessio et usus rerum alienarum, ex varietate eorum quae, et invitis et insciis dominis, auseruntur.
Nam si privatum quid privato adimitur, surium dicitiir.
420쪽
Si surripitur publico, peculatu appellatur.
Plagialum vocant si homo liber vel servus alienus in servitutem adducitur
Si ver sacra res eripitur, nominatur sacrilegium quod facinus maxime nefarium, ac scelestum adeo in mores inductum est, ut boni qua necessari et sacrorum cultui, et Ecclesia ministris et Pauperum usui pie ac sapienter fuerant attributa, in privatas cupiditates perniciosasque libulinus convertantur.
XI. Sed praeter ipsum furtum, id est externam actionem surandi, et i rin animus et voluntas Dei lege prohibetur. Miu. Est enim spiritualis lex, quae animum, sontem cogitationum se consiliorum inspicit. De corde enim, inquit Dominus apud sanctum Matthaeum, si exeunt cogitationes malae, homicidia, adulteria, fornicationes, furta, falsa testimonia.
XII. Sed quam grave scelus surtum sit, ipsa naturae vis et ratio satis ostendit: est enim justillae contrarium quae suum cuique tribuit. Nam bonorum distributiones et assignationes, jam inde alii nitio, jure gentium constitutas, divinis eliam et humanis legibus confirmatas, ratas esse oportet, ut unusquisque, nisi humanam societatem tollere velimus, ea teneat, quae ei jure obtigerunt; nam, ut Apostolus ait, 2 neque lares, neque avari, neque ebriosi, neque maledici, neque rapaces regnum Dei possidebunti
XIll Etsi huius sceleris importunitatem et immanitatem perna ulla id clarant, quae surtum consequuntur. Fiunt enim judicia temere et inconsulto, multa de multis.