장음표시 사용
61쪽
V. Quod aulem una persona ab alia procedat, hoc unum omnibus commune esse qn potest nam Filius a Patre tantum generatur Spiritus Sanctus a Patre et Filio procediti quidquid vero extra illas ab ipsis prqsseiscitur, tres personas, sine ullo diserimine agunt, atque ex hoc genere Filii Dei incarnatio censenda est.
christus, eundieatur eoneeptus de Spiritu saneto.
I. uuanquam vero haec ita se habeant, solent tamen saerae Litterae earum rerum, quae omnibus personis ommunes sunt, allam aliis tribuere quemadmodum summam omnium rerum testatem Patri, sapientiam Filio, Spiritu Sanet amorem adscri-hunt. Et quoniam divinae Incarnationis mysterium singularem atque immensam Dei erga nos benignitatem declarat, ob eam rem . peeuliari quadam ratione hoc opus Spiritui Saneto tribuitur.
thristi conreptioni mrsterium deelaratur.
VII. In hoe mysterio quaedam supra naturae ordinem, quaedamnaturae vi essecta esse animadvertimus. Nam quod ex purissimo Virginis matris satauine christi eorpus formauam eredimus, in eo naturam humanam agnoseimus, cum illud omnium hominum comporibus commune sit, ut ex matris auguine sormentur. Quod vero et naturae ordinem, et humanam intelligentiam superat, illud est simul atque beata Virgo angeli verbis assentiens, dixit ili acee ancilla Domini, stat mihi secundum verbum tuum sinum Sanetissimum christi corpus sormatum, eique anima rationis coinpos conjuncta est, atque ila in ipso temporis articulo perlaetus Deus, et perseelus homo fuit. Hoc autem novum suisse, atque admirabile Spiritus Sane opus, nemo dubitare potest, eum servato naturae ordine, nullum orpus, nisi intra praescriptum emporis spatium hominis anima informari queati
christus non prius homo quam Beu . . iis
VIII. Deinde vero illud accedit maxima, admiratione dignum, quod, ut primum eum corpore anima conjuneta suit, ipsa etiam divinitas cum corpore et anima copulata est; quare simul corpus
62쪽
sormatum atque animatum est, et corpori et animae divinitas
virgo vere matera ei et hominis.
IX. Ex quo sit, ut eodem temporis puncto perseelus Deus et perfectus homo esset, ei Virgo sanetissima vere et proprie mater Bel et hominis diueretur, quod eodem momento Deum et hominem conceptaset. Hoc autem ab Angelo ei signistratum est, eum alvi a meo coneipies in utero, et paries lium, et voeabis nomen ejus Iesum hic erit magnus, et Filius Altissimi vocabitur. Et eventu eomprobatum est, quod Isalas praedixit i et Ecce virgo eoncipiet, et pariet lilium. Idem quoque lisabeth cunn, Spiritu Sancto repleta, Filii Dei conceptionem intellexisset, his verbis de-elaraviti a Unde hoc mihi, ut veniat mater Domini mei ad me p
christus ut primum eonceptus gratiam omnem habuit.
X. Sed quemadmodum Christi eorpus ex purissimis integerrimae Virginis sanguinibus, sine ulix viri opera, ut antea diximus, verum solai Spiritus Sancti virtute formatum est ita etiam ut primum conceptus est, illius anima uberrimam Spiritus Dei copiam, atque omnem charismatum abundanuam ae piti neque enim, ut aliis hominibus, qui sanctitate ex gratia ornantur, 4 ipsi ad mensuram, ut testatur sanctus Ioannes, dat Deus spiritum, sed omnem gratiam tam amuenter in ejus animam insudit, ut D de plenitudine ejus nos omnes acciperemus. Nota Neque enim Filium Dei adoptivum appellare licet, quamvis spiriuiam illum habuerit, quo sanct homines stilorum Del adoptionem consequuntur i nam eum natura Filius Dei sit, adoptionis gratiam, aut nomen in eum convenire nullo modo existimandum
XI: Baec sunt, quae de admirabili conceptionis mysterio explicanda visa sunt, ex quibus ut salutaris fructus ad nos redundare possit,illa imprimis fideles memoria repetere, ac saeptus cogitare eum animis suis debent i Deum esse, qui humanam carnem assumpsit rea vero ratione hominem laetum, quam mente nobis assequi non lieet, nedum verbis explicare ob eum denique finem hominem fieri voluisse, ut nos homines filii Dei renasceremur. Haec cum at-
63쪽
tente consideraverint, tum vero omnia mysteria, quae hoe articulo continentur, humili ae fideli animo redant, et adorent nee curiose, quod sine perieulo vix unquam fieri potest, illa investigare
ac perscrutari velint. Christum Virgo peperit.
XII. Naxus Ex AMA Virici NE . Haec altera est hujus articuli pars, in qua explieanda paroelius diligenter versabitur, eum fideIibus credendum sit, Iesum Dominum non solum conceptum Spiritus Sancti virtute, sed etiam ex Haria Virgine natum, et inqueem editum esse, cujus mysteri fides quanta eum laetitia et jucunditate animi meditanda sit, angeli vox, qui primus selicissimum nuncium mundo attulit, declarat inquit enim : i Rece evangelizo vobis gaudium magnum, quod erit omni populo. Tum ex illius coelestis militiae cantico; 2yGloria in altissimis Deo, et in terra pax hominibus bonae voluntatis, quod angeli cecinerunt, lacile est intelligere. Hinc etiam amplissimum illud Del promissum ad Abraham lmpleri in epit, cui dictum est, sore aliquando, ut 3yin ejus semine omnes gentes benedicerentur. Haria enim, quam vere matrem Delyraedicamus et olimus 'ub eam personam quae simul Deus et homo erat peperit, 4 a Davide rege originem duxit. Sed quemadmodum conceptio ipsa naturae ordinem prorsus vincit, ita in ortu nihil non divinum licet contemplari.
Christum quomodo Virgo peperit.
xlIl P terea, quo nihil admirabilius dici omnin aut cogitari potest,nascitur ex matre sine ulla maternae virginitatis diminutione, et quo modo postea ex sepulcro clauso et obsignato egressus est, atque ad discipulos b clausis januis introivit vel, ne a rebus etiam quae a natura quotidie fieri videmus, discedatur, quo modo solis radii coneretam vitri substantiam penetrant, neque frangunt, aut aliqua ex parte laedunt simili, inquam, et altiori modo desus christus ex materna alvo, sine ullo maternae virginitatis detrimento editus est ipsius enim incorruptam et perpetuam virginitatem verissimis laudibus eelebramus. Quod quidem Spiritus Sancilvirtute essectum est, qui, in Filii conceptione et partu, matri ita adsuit, ut ei et secunditatem dederit, et perpetuam virginitatem
64쪽
christus Adamo, Maria Exae eomparanturi
Xi V. Solet interdum Apostolus Christum Iesum novissimum Adam appellare, eumque primo Adam consareer i Nam ut in primo omnes homines moriuntur, ita in seeundo omnes ad vitam revo eantur atque ut Adam, quod ad naturalem conditionem pertinet, humani generis parens suit, ita Christus gratiae et gloriae auetor est. Ad eum modum nobis etiam licet Virginem matrem cum Lusita conferre, ut priori vae secunda Eva, quae est Maria, respondeat quemadmodum feeundum Adam, hoc est Christum,primo Adam respondere ostendimus. va enim, 2 quia serpenti fidem habuit, maledlelum et mortem in humanum genus invexit e et Maria, postquam angelo credidit, Dei bonitate esseetum est ut 3hbenedictio et vita ad homines perveniret; propter Evam nascimur filii irae, a Maria desum christum accipimus, per quem filii gratiae regeneramur. vae telum est: 4 In dolore paries filios. Maria hac lege soluta est ut quae, salva virginalis pudicitiae integritate, Sine ullo doloris sensu, ut antea dictum est Iesum Filium Dei
Figura eoneeptionis et nativitatis Christi.
. cum igitur tanta, et tam multa sint admirandae hujus con-eeptionis et nativitatis saeramenta, divinae Providentiae consentaneum tuli, ut ea multis figuris et oraculis significarentur uuare hue pertinere sancti doctores intellexerunt multa, quae iuvarils s eris Seripturae loeis legimus; praeelpue vero, b portam illam sane-tuarii, quam rechiel clausam vidit item lapidem de monte sine manibus abscissum, ut est apud Danielem, 6 qui laetus est magnus mons, et implevit universam terram deinde Aaron virgam, quae una inter virgas principum lsraelis germinaviti 8het rubum, quem Moyses vidit ardere, et non comburi. Multis verbis sanctus sin evangelista nativitatis historiam descripsit, qua de re nihil est quod plura a nobis dieantur, eum ea lectio parocho in promptu sit.
Explieato hoemrsterio, ad quid urgendi populi.
I. Danda autem illi est opera, ut hae mysteria, si0hquae ad
65쪽
doctrinam nostram scripta sunt, inux animo et mentibus edelium haereanta bimum quidem, ut tanti beneficii commemoratione at quam gratiam ejus auctori Deo reserant ; deinde ut eximium hoc, et singulare humilitatis exemplum eis ante oeulos ad imitandum proponat. Quid enim nobis uillius, atque ad animorum nostrorum superbiam et elationem comprimendam accommodatius esse potest, quam samius cogitare, Deum ita sese humiliare, ut eum hominibus gloriam suam communicet, et hominum infirmitatem fragilitatemque assumat; Deum hominem fieri, summamque illam et in-nnilam majestatem homini ministrare, ad cujus nutum columnae Meli, ut inquit Scriptura, si contremiseunt et pavent, eumque in terra nasci, quem in caelis angeli adorant uuid igitur, eum haec Deus nostra causa laciat, quid, inquam, nos ut illi obsequamur, sacere oportet quam libenti atque alacri animo debemus omnia humilitatis ossicia amare, ampleeti, praestares videant fideles, quam 'salutari doctrina Christus nascens nos instituat, antequam vocem aliquam emittere incipiat Nascitur egenus nascitur ut peregrinus in diversoriori nascitur in vili praesepioci nascitur media hyeme; ita enim scribit sanctus Lucas: 2 Factum est, cum essent ibi, impleti sunt dies ut pareret, et peperitilium suum primogenitum, et pannis eum involvit, et reclinavit eum in praesepio, quia non erate loeus in diversorio. Potuitne vangelista humilioribus verbis omnem caeli et terrae majestatem et gloriam ineludere neque ver seriis, non uisse loeum in diversorio, sed et non fuisse qui
dieitio 3 Meus est orbis terrae, et plenitudo ejus. Quod etiam alius evangelista leslatus est i Man propria venit, et sui eum non re-l
ceperunt. Ex inearnatione quanta in nos redundet gratia et gloria.
XVII. aereum fideles sibi ante oculos proposuerint, tum vero cogitent, Deum earnis nostrae humilitatem et fragilitatem subire voluisse, ut humanum genus in altissimo dignitatis gradu collocaretur. Nam illud unum satis declarat excellentem hominis digni-lamet et praestantiam, quae illi divino beneficio tributa est, quod homo fuerit, qui idem verus et perlaetus Deus sit, ut jam gloriari nobis liceat, Filium Dei os nostrum et carnem nostram esse: iquod beatissimis illis spiritibus non licet, nusquam enim, ut mi
66쪽
CONCILII TRIDENT PARS I. 4 apud Apostolum, lyangelos apprehendit; sed semen Abrahae ap
in iraeterea, cavendum est ne maximo nostro mala eveniat. utquemadmodum illi in diversostis Bellilehem locus, ubi nasceretur,
defuit puli eum: limand Iam in amees non haselliis Ioeum tu eordibus nostris invenire non ossis VuN spiritu nascatur hoe enim: eum saliuis nostrae cupidissimus sit, vestiementer opini mam ut illepsidensis: Sancti lutule inpra aturae ordinem homo laetus et nastus est, sanctusque, aliue adeo sanctitas ipsa sint i re, tib oportet: n non ex sangulamus: heque ex voluntate earnti sta ex Deo laseirae desthde veluti novam creaturam 3 in novitale φritus ambustare, sanctitatem mam ac mentis integritatena eustodiris, quae homines spiritu Dei regeneratos maxime d e et hae enim ratione sanetae hujus Filii se eonceptionis et nativitatis imaginem aliquam in nobis ipsis exprimemus, quam fidei animo eredimus, et eredentes 5hDei sapientiam in mIsterio, quae abseondita est, suseipimus, et adoramus.
Quantam habeat neeessitatem hujus artinuli eognitio, et quam diligenter paroelius eurare debeat, ut fideles Dominicae passionis memoriam saepissime animo repetant, docet Apostolus, 6hqui nihil aliud se seire testatus est, nisi Iesum Christum, et hunc crucifixum. Quare in hoc argumento omne studium, et opera adhibenda est, ut quam maxime illustretur, delesque lanti benefici eommemorallone excitati, totos se ad Dei erga nos amorem et bonitatem
In hoe artieulo quid eredendum proponatur.
Il. Fides itaque priore artieuli parte nam de altera postea di-
67쪽
eetur in illud nobis eredendum proponit, Christum Dominum, eum Pontius Pilatus Tiberii Caesaris jussu Judaeam provinciam adminis iraret, crue affixum esse imam captus, irrisus, variis injuriarum et cruciatuum generibus affectus, demum in crucem sublatus est. Nec vero cuiquam dubitandum est, ejus animam, quod ad inseri rem partem attinet ab iis erucialibus liberam non suisse; nam quod humanam naturam vere assumpsit, necesse est lateri, antino
etiam gravissimum dolorem sensisse. Quare inquit si aristis est
anima mea usque ad mortem. Nam etsi personae divinae humana
natura conjuncta tuit, tamen, propter eam conjunctionem, nihilominus passionis acerbitatem sensit, quam si ea conjunctio laeta non fuisset, eum in una desu Christi persona, utriusque naturae, divinae et humanae, proprietates servatae sint i atque idcirco quod erat passibile et mortale, passibile et mortale permansita rursus vero quod impassibile et immortale erat, qualem esse divinam naturam intelligimus, suam proprietatem retinuit.
Cur tempus passionis gie notetur.
III. Quod autem o Ioeo tam diligenter observari videmus, Iesum christum eo tempore passum esse, quo 2 Pontius Pilatus Judaeam provinciam proeliraret, id ea re factum esse docebit paroelius, quia tantae rei et tam necessariae cognitio exploratior omnibus esse poterat, si re gestae certum, quod et ab apostolo Paulo laetum legimus, tempus describeretur tum etiam, quia iis verbis declaratur, illam Salvatoris praedictionem exitu comprobatam esset a Tradent, inquit, eum gentibus ad illudendum, et nagellandum, et crucifigendum.
IV. Sed quod potissimum in ligno crueis mortem pertulit, hoe etiam divino eonsilio tribuendum est ut Milicet unde mors ori batur, inde vita resurgeret Serpens enim, qui in ligno primos parentes vicerat, victus est a Christo in ligno crueis Plures ejus rei asserri rationes possunt, quas sancti Patres latius persecuti sunt.
ut ostendamus consentaneum fuisse, Redemptorem nostrum momtem erueis potissimum subire Verum satis esse parochus admoneat, si fideles redant illud genus mortis a salvatore delectum
68쪽
esse, quod quidem ad humani generis redemptionem plius atque accommodatius videretur, quemadmodum eri nullum turpi atque indignius esse potuit. Non solum enim apud gentiles crueis supplicium execrandum, et dedecoris ignominiaeque plenissimum semper existimatum est verum etiam in lege Moysis ij, maledi tus homo appellatur, qui pendet in ligno.
Hujus artieuli explieatio eue sinpius ineuleanda.
V. Neque vero parochus hujus articuli historiam praetermittet, quae diligentissime a sanctis evangelistis exposita est, ut saltem, summa ejus mysterii capita, quae ad eonfirmandam fidei nostrae veritatem magis necessaria videntur, deles cognita habeant. Hoc enim articulo, veluti landamento quodam christiana religio et n-des nititur eoque posito, reliqua omnia recte constituta sunt. Nam si quid aliud humanae menti et intelligentiae difficultatem assert, certe erucis mysterium omnium difficillimum existima dum est εἴ vixque percipi a nobis potest, salutem nostram ex cruce ipsa, et ex is, qui pro nobis ligno illi affixus est, pendere. Sed inhoe, ut docet Apostolus, summam Dei providentiam licet adm rari pynam quia in Dei sapientia non cognovit mundus per sapientiam Deum placuit Deo per stultitiam praedicationis salvos sacere credentes uuare mirandum non est, si prophetae ante Christi ad- Ventum apostoli post ejus mortem et resurrectionem tantopere Iaborarunt, ut hominibus persuaderent, hunc esse mundi Redem torem, eosque in crucifixi potestalem atque obedientiam redige
Figurae et Propneliae Isterii erueis.
VI. Quare Dominus, eum nihil tam ab humana ratione remolum esset, quam crucis mysterium, Maum post peccatum nunquam destitit tum figuris, tum prophetarum oraculis Filii sui mortem signisseare. Atque ut de figuris pauca quaedam attingamus. a Abel primum, qui fratris invidia occisus est; 4 deinde Isaae sacrificium; praeterea byagnus, quem Judaei, cum e terra AEgypti egrederentur immolarunt; tum 6ὶ serpens aeneus, quem Moyses in deserto exaltavit Christi Domini passionis ac mortifiguram pra monstrabant. Quod autem ad prophetas pertinet, quam multi ex
69쪽
CATE HUMIstiterint, qui de ea vatieinali sunt id vero multo notius est, quam ut explicari hoc loco oporteat. Sed prae cineris, ut ii Davidem omittamus, qui omnia praecipua redemptionis nouam insteria in Psalmis complexus est. 2 Isaiae oracula tam aperta et elara sunt. vi reeis diei queat 3 eum potius rem gestam exposuisse, quam
VII. 4hMORTdus ET EPOLTus. His verbis parochus credendum explicabit, Jesum Christum, postquam erucifixus est, veremo tuum, ac sepultum esse. Neque vero sine causa hoc separatim fidelibus credendum proponitur, cum non desuerint, qui eum in cruce mortuum negarent illi igitur errori hanc fidei doctrinam sanetlapostoli merito opponendam censuerunt de cujus articuli veritate, dubitandi nullus nobis locus relinquitur nam omnes evangelistae consentiunt desum spiritum emisisse. Praeterea cum Christus verus et perfectus homo uerit, vere etiam mori potuit moritur
autem homo, cum anima separatur a corpore. . . i
ctitati mortui ammae et eorpori separatis Deus uniebatur.
VIII. Quare cum Iesum mortuum esse dicimus, id significamus, ejus animam a corpore divisam esse neque tamen concedimus divinitalem sejunctam a corpore i quin potius constanter credimus et confitemur, anima ejus a corpore divisa, divinitatem tum corpori in sepulcro, tum animae apud inferos conjunctam semperfuisse Decebat autem Filium Dei mori. 5 ut per mortem de- qtrueret eum qui habebat mortis imperium, id est diabolum, et liberaret eos qui timore mortis, per totam vitam obnoxii erant servi ulli.
Mors Christi luit voluntaria non eoacta
IX. Sed illud in christo Domino singulare suil, quod tunc mo tuus est, eum ipse mori decrevit, et mortem non tam aliena vi illatam quam voluntariam obiit. Nec vero mortem solum, sed Io- eum etiam, et tempus, in quo moreretur, ipse sibi constituit; ita enim Isaias scripsit: 6y0blatus est, quia ipse voluit. Atque idem Dominus de se ante passionem dixit i 7 ago pono animam meam,
70쪽
ut iterii sumam eam nemo tollit eam a me, sed ego pono eam me ipso et potestatem habeo ponendi eam, et potestalem habeo iterum sumendi eam. Quod autem ad tempus et Ioeum attinet, cum
Herodes ejus vitae insidiareturvus inquit l)Dielis vulpi illi ieee ejici daemonia, et sanitates perfici hodie, et cras, et tertia die consummo i verumtamen oportet me hodie, et cras, et sequenti die ambulares quia non capit prophetam perire extra aerusalem. Ille igitur nihil invitus aut coaetus seeit, sed ipse sese volens obtulit, atque imimieis suis obviam proeedens, dixit: et Ego sum; et sponte sua ea omnia supplicia pertulit, quibus illum injuste et erudeliter assecerunt.
Vehemens ineentimam amoris in christum.
X. Quo quidem nihil ad commovendos animi nostri sensus majorem vim nabere potest, eum poenas tormentaque ejus inniaeogitatione perpendimus. Nam si quispiam nostra causa omnes dolores patiatur, non quos ipse sua voluntate suscipiat, sed quos vitare nequeat hoc vero haud magni beneficii loco a nobis ponetur verum si nostro tantum nomine moriem, quam defugere poterat, libenter occumbat profecto hoc benesteti genus tantum est, ut Omnem non solum reserendae, sed etiam habendae gratiae lacunatem vel gralissimo cuique eripiat, ex quo Jesu Christi summa et eximia charitas ejusque divinum et immensum in nos meritum Perspici potest.
Cur sepultus Christus proponatur eredendus.
XI. Jam vero quod sepultum suisse eonfitemur, hoc quidem velut articuli pars non constituitur, quod novam aliquam difficultatem habeat pryler ea quae iam de morte dicta sunt. Nam si christum mortuum eredimus, sae se etiam nobis persuaderi potest eum sepultum esse veram hoc additum est, primum, ut minus dubitare de morte liceat, cum maximo argumento sit, aliquem mortuum esse.'si ejus corpus sepultum p ohemus , deinde ut resurreelitris mira culum magis declaretur atque eluceat. Neque vero hoc solum 'credimus, Christi eorpus sepudium esse, sed illud praeeipue his verbis credendum proponitur, s3 Deum sepultum esse, quemadmodum ex fidei eatholicae regula verissime etiam dicimus, Deum mortuum.