장음표시 사용
91쪽
t sordes dicuntur. Q modo autem Deus qui aeterna stabilitate incommutabiliteri in seipso semper manet, omnibus rebus a V se conditis insit subs antialiter,sive per es-
sentiam,quum tamen ipse res creatae non
3 sint in Deo per propriam naturum, nam e quicquid per naturam seu essentiam in Deo est, hoe est ipse Deust sensus humanae metis in hac vita percipere nequit.Sci- mus & dicimus ita esse:quomodo vero id sit aut fiat,uescimus Si quaeritur ubi erat
Deus antequam mUndum conderet,recte, respondetur quia in seipso erat, pud seipsum erat:& mundo condito apud seipsum' est. Ipse ergo Deus ubique est: ubique sine situ,Vbique sine sui diuisione totus est:non
in paruis paruus, sed in paruis&magnis sine quantitate vel mole magnus.Scit omnino omnia: videt incorporeo oculo,& inserutabili cognitione clarissime cognoscit cuncta praeterita,praesentiam sutura. a do aliquis peccatum committit, Deus
quidem illum peccaturum ab qterno prς- sciuit: non tamen ille ideo peccat quod Deus peccati eius praescius suerit:sed po- rius eum peccaturum deus ideo praesidit quia omnino ille praua sua voluntate pec
92쪽
catum erat commissurus. Praescientia Dei non tollit libertatem arbitru nostri Ipse accusandus non est dum inique aliquid agimus,licet praeuideat quid acturi simus: quemadmodum is qui in specula cranstia tutus videt alique properare ad locum ingentium periculorum, sponteque suam ipuus necem accersere,cognoscit sane quo ille properet,non tamen ob id in causa est quod eo properet. Deus malae voluntatis est praecognitor non author: bonae vero voluntatis & praecognitor & author est.
Ipse mala fieri permittit no cogit:&quicquid permittit, recte iustEque permittit, etiamsi nos permissionis eius ratio lateat Argo sicut dicebamus ipse omnia scit Penetrat abditissima quaeque , & occultissimas cordium cogitationes intentionEsq; dinumerat. Non solum lionesta verum metam inhonesta omnia purissime pacatissimeque considerat. Quemadmodu nim sol radiis suis cloacas illustrans non earusordibus inficiturnia Deus citra aliquam
sui iniuriam intuetur &agnoscit quicquid sit,quid dicitur, quicquid cogitatur Ipse sine labore regit omnia quae condidit. Sua admirabili prouidentia ordinat curatquo minima & maxima, vilissima ac nobilissi-
93쪽
marat ingens a fine usque ad finem sortiter,& disponens omnia suauiter.Cuius sapientissimae prquidentiae suae vestigia etiaipsis rebus creatis indidit : ut illom in eis tenui quodam simulachro sese manifestarem agnosceremus.Videmus enim homines iumenta,aues,& caetera animalia, naturali instinctu gerere curam Retuum a se aeditorum: illis parare lectulos, cubilia,nidos:eos alere, fouere protegere. Quanta diligentia inuigilat mater , ne infantulus s uias qui per se nondum satis tute graditur corruat.&se Iardat 3 in& plantas atque arbusta conspicimus soliis,solliculis,testisque duriusculis concludere ac veluti circummunire suos fruetus. Si tanta prouidentia relucet in creaturis quae synabola veritatis sunt,quantam credere de-ibemus esse in ipsa veritate,nepe in crea roreZ Quis haec attendens non laudabit Deu: non ei ex intimis animet suae media sis gratias aget,non se totum dispositioni eius libere comittet ac tradet 2 Ipse Deus 'siaa potetia ,sua sapientia,sua bonitate exupetat omni u hominii atq; angeloru intelIn circunscripti n. bc infiniti Dei incircunscripta atque .infinita est potentia,
94쪽
homo, neque angelus qui circanscripti finitique sunt eam comprehendere pos- sunt. Solus Deus integre ipsam suam po- tentiam sapientiam,& bonitatem,sive seip sum comprehendit atque cognoscit: ipse llaiipsius delitiosissima, substantialis, per- petuaque fruitio sibiipsi intermina at seique incommutabilis beatitudo sancti a geli,sanctaeque animae in coelum receptae, vident quidem Deum sicuti est,& cognoscunt eum pro suo captu graduque: non tamen prorsus ipsum Dei secretum intuetur . . non plene Deum comprehendunt. Infiniatum Deum non infinite sed finitE cognoscunt. Non omnia quae in Deo sunt & in Deo videri scirique possunt ab ipso enim Deo videtur & cognoscuntur vident aut sciundi id namque creatae sinitetque intellitigentiae captum excedit. Secundum hunci sum accipiendum est illud quod dice, re solamus,Deum vidisse est omnia didiacisse.Omnia sane:non tamen sic omnia viis qui substantiam Dei videt dici propterea debeat, omnia quae in illa relucent de
uete cognoscit De cognoscere:hoc enim esset scientiam creaturae squalem scientiae creatoris esse. Q ut videt Deum, licet in- tueatur & agnoscat omnia quae creauit -- Deus
95쪽
L 'Deus, non tamen intuetur neque cognoscit omnia quae creare potest Deus. Verba
beati Pauli Apostoli quibus in calce prioris ep stolet ad Timotheum asserit nullum hominum Deum vidisse nec videre posse sic apte intelligimus quasi diceret,nullum
hominum Deum comprehendisse nec coprehendere posse:quanquam ita etiam accipi ea verba possunt, vi sensus sit nullum hominum vita sensitiva in hoc exilio via uentium Deum vidisse nec videre posse. Si concedendum est aliquos in hac peregrinatione substantiam Dei vidisse, eti1 concedendum erit eos interim dum Dei essentiam conturbantur , vita sensitiva non vixisse.Porro in Deo nihil accidentarium est.Bonitas,iustitia, sapientia , non accidentaria, sed substantialis ei adestβα nobis illa accedunt,& abscedunt, at non sin Deoqiii inalterabilis immutabilisque est.Ipse summet simplex est ob idque in eo non est aliud esse, atque aliud bonumisiustum sapientem esse , non est aliud in illo. bonitas,iustitia sepientia,&aliud essentia
Non aliud est ipse atque aliud non in ipso est no in qua est aliud Deus Se aliud quod Dei est . Et tamen quid omnino sit illas etlissima, immutabilis, & aeterna Dei se
96쪽
iso ENCHIRID. PAR v VL. substantia superior est, quid omnino sit
dininum illud ens quod omnia entia excellit, nos neque dicere neque comprehendere possumus, conuenientius itaque
. quid non sit quam quid sit ipse supersubstantialis & superintellectualis spiritus
Deus enunciamus: semper agnoscentes
Deo inferius esse quicquid de eo dicere vel comprehendere potuerimus. Sed quo inuestigando non ut est inuenimus aman do complectimur: ipse enim charitas est
Essentia diuina essentias rerum creata rum tanto interuallo exuperat , cum Deo collatae non entia potius quam
entia dici debeant. Entia quidem quia a summo ente prosecta sunt: non entia ro, quia ex se nihil sunt, ex se mutabilia sunt,& ab immensitate atque perseehique incommutabilis Dei in infinitum distacit& deficiunt. Deus solus vere ac proprie est , qui non ab aliquo est, qui nec exordium nec finem habet, neque unquamulatur. Propterea dicebat famulo tuo Moysi,Ego sum qui sum Dices filiis Israel O ui est misit me ad vos. od sacra scriptura multa de ipso incommutabili & in corporeo Deo mutabiliter corporaliter-'
que enunciat, hoc y ique facit ut nobis qui
97쪽
quiinfirmi sum' sese accomodet. Deus in illa veluti balbutire dignatar, ut a paruulis balbutientibus intelligatur. Neque enim ad intelle lualia& diuina aliter commodE sub iehi possemus,quam per verba nobis familiaria domesticaq;. Attribuuntur itaque Deo oculi,aures,os,manus,pedes,somnus,obliuio, ira,suror,&consimilia:vt spirituales eius operationes virtutesque significentur. Eadem ratione talia etiam angelo & animae humanae plerum- ique accommodantu Eadem 'uoque ratione illocali Deo locus ascribitur. Nam
locus siue sedes Dei me thaphorice dicitur , ubi aliqua singularis & perspicua
eius operatio fit: veluti est coelum, niens iusti, &templum diuino clitui dedicatum. In templo enim diuinitati consecrato diuinae laudes decantantur, diuina officia peraguntur ,& diuina celebrantur mysteria , admirabili studend .que. Dei operatione ac virtute commendatissima: ibi Thesaurus ille Thesaurorum omnium dignissimus sacra Eucharistia asser natur. de quidem Eucharistia non
figura veri eorporis: Christi , sed ipsum
verum corpus Christi est. Recte tamen re-
ligiosa eius perceptio dicitur figura suturorum
98쪽
Iorum:quia in futura vita non lab accide rariarum specierum velamento participe; erimus diuinitatis sicut modo:sed sacie ad faciem Deum contemplantes, diuinitase persee E satiabimur. Tempore vitae praesentis in sumptione ipsius adorandae Eu- leharistiae,pignus futurae gloriae nobis dac l
OVod supra paucissimis verbis per-
strinximus de beata Trinitate , id reperitum diffusius explicare libet.Pater&filius,& spiritus sanctus, non sunt tres dij, sed unus Deus : unus in substantia,trinus in personis. Alius pater,alius filius,alius spiritus sanctus,notamen aliud pater,aliud fi lius,aliud spiri us sanctus.Tres sunt,& una sunt.Tres sunt persenae dictae a Graecis hypostases,id est,subsistantiar:at triti personarum una est essentia,vna diuinitas, Latini interpretes 'pe vertut hypostasim in substantia:theologi in Latini usurpat substati apro essentia dicta a Gretcisvsia. In ipsa
deitate & trinitas unitatis, & unitas trinitatis adorada est: oportet & trinitat ersonaru in unitate substantiae,& unitate substantiae in persqnarum trinitate confiteri. Ipse
99쪽
personae suis pro h tib hypostati sis ab
iuuiceni distinguittitur. Patris proprietas hypostatica est,quod filium genuerit.& in eo solum a filio differt. Filij proprietas hypostatica est,quod a patre genitus sit:& in eo tantum differt a patre. Spiritus sancti proprietas hypostatica est,quod a patre silioque procedat:& in eo differt a patre ac filio Pater gignit filium,& spirat spiritum sanctumsilius gignitur a patre,& una cum patre spirat spirituna sanctu spiritus san Ous spiratura patre & filio. Ex his personalibus proprietatibus aperte liquet aliuesse patrem. alium filium, alium spiritum sanctum:qu a pater qui genuit filium non potest esse ipse filius quem genuit:& filius qui genitus est a patre non potest esse ipse pater a quo genitvs est:& spiritus sanctus qui a patre filioque procedit neque pater neq; filius a quib'procedit potest esse .Pro
.prietates bypostaticae ih trinitate,siue nos mina personalia,pater filius,genitoae genitus,ve rbu,imago,procedens,&c. non suta cantiam sed subsistendi modum & habi tudinem quandani atque relationem ad inuicem indicant. Sic unicuique Mpostas conuenit sua proprietas personalis, visamen quicquid est uua hypostasis sive per
100쪽
iam , hoc stquaevis alia. Mando istud nomen pater dicitur non relative ad Deum filium sed ad creatura:conuenit etiam filio,conuenis & spiritui sani ho , totique simul trinitati. Nam & pater & filius & spiritus sanctus, . siue tota Trinitas,pater noster estmosque si boni sumus, silij Dei sumus, non quidem per naturam sicut Deus Dei filius, sed per gratiam & adoptionem. Imitati ne bonitatis & dilectionis diuinae sumus
filij Dei ac genus Dei Etiam hi qui iniqui de impij sunt,unus Dei dici possunt:quia
ad imaginem Mei sunt conditi. Omnes homines Deum habent patrem per creationem : sed illi soli perueniunt ad coel stem haereditatem, qui patrem coelestem imitantur,& voluntatem eius faciunt,iustitiam atque sanctitatem sectantes. Prosecto ipse Deus qui ex nihilo nos ad esse perduxit,verius principaliusque pater noster est,quam illi qui nos genueruntmeque
enim generare nos potorant,nisi virtutem uenerandia Deo accepissem. Praeterea so- ilusDeus est author productorque animae quae dignior est quam corpus. Corpore extincto deperit ratio carnalis paternit