장음표시 사용
71쪽
c docue int te iuxta legem eius ,sequeri que sententiam eorum, nec declinasis ad dextram , vel ad muram. Eugautem superbierit nolens obedire Sacerdotis imperio , qui eo tempore mini at Domino Deo tuo; ex decreto Iudico.
morietur homo Age,se auferes malum de Israel cunctusque populus auriens timebit, ut nusius deinceps intumescar seperbia. Hic animaduertendum est. j. quod textus ante nominat Sacerdotem, subinde Iudicem, id vero quid significet, dicat Aduersarij. ij. Prieterea, dicit textus assertiue, quod Sacerdotes. indicabunt iussicij veritatem. iij. Non consulit, sed imperat Sacerdos; Eui noluerit obedire Sacerdotis Imperio. j v. Quod in omnibus supremis Tribunalibus fit, hoc in Iudicio Pontificis, ciui noluerit obedire Sacerdotis Imperio, morietur. v. Sacerdos tamen non decernet de superbi morte, sed Iudex sarcularis, taquam Sacerdotis Mianister. Potissimae itaque partes in Rep. administranda, Sacerdotum erant, non Iudicum, illorumque, non ist rum suprema Potestas.
Adduxerat loci huius particulam Cardinalis in Ap logia. Respondit vero L, ad ipsum hisce verbis. Satis ibi, aperte legitur,sed non satis integre citatur, quid enim ρ, An imperio Sacerdotis utcumque ' qualisuque Z An Am, ronis imperio vitulum adorare iubentis Z An Abiatharri, imperio contra Salomonem cum Adonia consurantis e An, Caiphae imperio Chrsum morte dignum pronuntiantis 2, Non opinor. Ff uipraeter ea, quae Torto citare visum, vel ,sus flauis, vel in , quod doceat nos, quali Sacer otis, imperio, id Tortus non bona side celauit. Ita praecedentia verba habent semperio Sacerdotis iuxta legem Dei docem, tisJ tum sequens sententiam eius, tum si superbierit nolens obedire, currit lex sa contra te. Iam vero novalis 3 an docuerit nos Paulus Euinctus breui suo iuxta legem, Dei, immo l0 nulla onc. Haec L. .'T
72쪽
Errat j. L, dum exemplum Aaronis ponit simpliciter,
pro exemplo Pontificis, nam Aaron Pontifex tum non erat, cum Vitulum fecit; sed diu postea Pontis ex ordinautus fuit. In Exodo cap. 2 a, Peccat. In Leuitico cap 8, Pon tifex ordinatur. Videat igitur L. an viro in scripturis ver sam error iste, sine graui culpa, contingere potuerit. Di Errat ij. in Abiatharro, nihil. n. unquam Abiatharrus. praecepit, tanquam Iudex in causa Adoniae,& Salomonis, Textus habet tantum. Etsermo eius Adoniar cum Ioab. suo Sarviae, se cum Abiathar Sacerdote, qui adiuvabant partes Adoniae. Pontificis iudiciale praeceptum, nunquam hic reperire poterit Aduersarius. Errat iij. in Caipha ; nam Caiphas verus Ponti ex non erat; tunc enim cessauerat Sacerdotium Mosaicum, &, ut probat Paulus ad Hebraeos per plura capita, Christus verus Pontifex erat. Hinc Cyprianus epist. 6s .in illud Sic re- Pondes Pontifici ' Docuit Sacerdotes veros legitime ii norari , dum circa falsos Sacerdotes ipse talis existit. &epist. I. in asst. 23. cum Paulus dixisset. Nesciebam, quia Pontifex es. Suamuis inquit Domino iam crucisi ,sa crilegi, se implf ct cruenti illa esse coepissent, nec iam quidquam de Sacer orati honore, se auctoritate retinerent, tamen imum inane nomen, se umbram quandam Sacer oris cogitans Paulus. Nesciebam, inquit, atres, quia Pontifex est. Duos ergo, qui Pontifices non sitiat, & tertium, qui nihil praecipit, adducit L, ut probet, Pontifici imp ranti inobedientiam licere. Egregiam vero laudem pr
Errat denique in reliquis omnibus. Nam omnibus pro ceptis iudiciarijs Pontificum, Deus ibi vult obediri, nec euasio illa vetus quicquam valet. Si enim subditi iudicare poterant, an iudicium Pontificis esset, vel secundum. vel contra legem Dei, si habebant sequi sententiam propriam, non Pontificis, quid ergo iubentur adire Tribunal
73쪽
illud sacrum, atque supremum ὸ Immo frustra Tribunal
supremum totius Israel collocatur in Hierusalem apud Pontificem, & consilium r. si facta sententia, in arbitrio cuius ibet est, an velit parere. Duo sint: qui litigent, alter cadit causa, alter vincit; qui cadit quod solent omnes queritur sententiam contra legem esse, & iniquam. Quid
aliud inquit Augustinus pro collat. con. Donat. cap. I. victi omnes facere consueuerunt, qui veritati consentire nolunt, nisi ut de Iudicis iniquitate mentiantur Z Alter
vero iustam, & iuxta legem Dei eandem praedicat. Quid
tum Θ lis indecisa maneat ex te, &controuersiarum nullus
vuquam sit finis Θ Sane tibi dico, sapientem legislatorem
facis Deum. Illud ergo Facies , quaecumque dixerint qui praesunt, se docuerint iuxta legem Dei. assertivum est, non conditionale; quod satis indicant illa anaecedentia. resque ab eis, qui indicabunt tibi iudici, veritatem. & illa: Sequeris sententiam istorum, & illa: Neque declinabis ad dextram, vel ad si)niseram,& illa: Eui noluerit obedire Sacerdotis imperio, morietur,& illa: Auferes malia de Israel, de illa: Ne quis deinceps intumescat superbia. Ita illam exponunt, Conc. Parisien. sub Lud.& Loth.in praefat. Sacerdotis es scire legem, se ad interrogationem resondere M lege, quod quidem es in Deuteron. legimus , ut scabi in urbibus Israel quaestia fuerit nata inter sanguinem,se sanguinem, iudicium,es iudicium, lepram,or non lepram,contradictionem, se non contradictionem, eant ad Sacerdotes,
ct Levitas, ct ad Pontificem, qui in diebus illis fuerit, sequerant ab eo legem Domini, quibus res ondentibus, faciat quod iubetur. Cyprianus cpist. 3 3. Sacerdotibus honor taneus Dei dignatione conceditur, ut quisquis Sacerdoti eius, ct ad tempus hic iudicanti non obtemperauit , alim nec rur. In Deuteron. loquitur Dominus,es c. Cyriit. Alcx. lib. 13 de adorat. in sip.& verit. post allata verba Deut.inquit. Vides legem aperte imperare ijs , qvi qxocumque nomine aliquem
74쪽
aliquem accusare vesint, ut Iudicem , atque Cognitorem faciant Sacerdotem. Sed obseruabis valde, ut faciaου iumrae omnia, ae consit uerent tibi; labia namque Sacerdotiacus odient scientiam, or legem requirent de ore eius, ut Propheta loquitur, neque enim illa leges consituit, se orius , quod legi gasor docuerit incorrupte interpretando ad rectam viam perducit, remque iustilaesit optimus arbiter de unaquaque re iudicium subliti me ponderat, ob eamque causam immanitatis, s superbiae crimen illis adiunctum es, qui ei obtemperare contempserint. Doctores nostri hanc suam resposionem millies exterminarunt. Sed diacat , adducat quotquot excoptiones vult L, hoc saltem effugere non poterit; illo loco supremam Potestatem in Rep. administranda Pontificibus esse concessam , non I
dicibus Politicis, cum isti dentur Sacerdotibus, quasi Mianistri. An vero aequum sit, ut subditus praeferat iudicium sit um iudicio supremi Reip. Principis, dicat ipse L, & i dicet Rex IacobuS. Confirmatur denique suprema Politica Potestas apud Pontifices, testimonio Ioscphi ad hunc locum alludentis, Antiquitatum lib. . cap. 8. Isuo iudices inquit) nesciant de negotio ante se delato pronuntiare cui inte . dum accidit9in sanctam Vrbem integram causam releger. Tum vero Pontifex in Propheta una cum Senatu,quodvisum fuerit, decernant.
Hinc cum Deus Iosue filium Num in Politico Reginatine declarasscet Moysis succes rem, praecepit Ut aeternum Penderct in omnibus a nutu EleaZari Pontificis. Pro hoc
quid agendum eri , Eleazar Sacerdos con et Dominum,
se ad verίπω eius ingredietur, se egredietur ipse, se uniuersa Populi multitudo. Ideoque in diuisione Terrae pr mulionis, Iosue i9. quae certe fuit actio politica, & temporalis primae partes sunt Elea Zari, secundae Iosue. HAE nilossessiones, qu. sorte diuiserunt, Eleazar Sacerdos
75쪽
or Iosue ius Num; se principes familiarum, ac Triguum
florum Israel, in Silo coram Somino adoritis Tabernacul e monj,partitiq. sunt terram.& eodem libro cap. IT. filior Salphaad ad haereditatem petendam, Venerunt in cfinspectu Eleazari Sacer oris, or Iosue fili, Num , oe Principum ' Vtrobique primo loco nominatur Sacerdos, p
ma Iudex, demum Senatus. Quis ergo ambigat amplius de Primatu Pontificis in Hebraeorum Republica P Nonne Samuel Regem constituit Saulum , &pro suis praeceptis neglectis, regno eundem priuauit ὸ an non David ad Rognum ab eodem euectus est,& Roboam eius nepos magna parte Regni ab Ahia Propheta priuatus P An non Athalia Ioiadae Pontificis iussu Occiditur,& eius loco Ioas ad Regnum Iuda evehitur Θ An non Achabi tota stirps d letur, & eius loco Iehu ab Elisaeo inungitur Θι : Resp. Hebraeorum olim quidem Aristocratica fuit, postea vero Monarchas agnouit; Aristocratia Deo semper, gratissima extitit, ita enim ab ipso Resp. illa fuerat ordinata ; ideoque cum elapsis pene oo annis a Morte Moysis, Hebrari peterent Regem, id plurimu displicuit Samueli, & Deo. Quare Deus ad Samuelem dixit. Non te abiecerunt,sed me, ne regnemsuper eos. Et populus ipse, postea suam prossessus est culpam, ad Samuelem dicens. Ora
pro seruis tuis ad Dominum Deum tuum, ut no moriamur; addidimus m. uniuersis peccatis nostis malum, ut peteremus nobis Regem. Regum ergo inuectum est in Remp.non
approbante, sed permittente Deo. Vniuerso illo tempore, quo Resp. Aristocratica fuit, primas in Rep. fuisse S cerdotum, dubium non est. Regum vero tempore idem fieri debuisse, perspicuum. Nam eodem cap. I7. Deuteronomij iubet D cus Regibus aliquando futuris, ut unusquisque ipsorum legem illam seruaret. Describetsbi Demteronomium legis huius, accipies exemplar a Sacerdotibus Leviticae tribus, o fabebit secum, legetque Atad omni adiebus
76쪽
Hebus vitae suae. Et Iosephus hoc idem assirmat factum fuisse, Antiq. lib. q. cap. 8. Legem Regni describens. Isui ui uerit plus legibus,se Deo,quam se apientiae tria
Aat,ni 0. praeter Pontificis, ac Senatu ententia Iaciat. Caeterum mutata Reip. forma ab ea, quam diuino ius. su acceperat, & Monarchia introducta; negari no potest,
plurimos Reges rebus sacris sese immiscuisse, personas sacras iudici,s subiecisse suis, & iudicia sua Sacerdotum protulisse sententijs. At non disputamus, quid Reges fecerint, sed quid secundum Dei legem facere possent; non querimus, quid aliena potestate, & ut Prophetae aliquando egerint, sed quid ut Regibus, & propria potestate illis
liceret; atque ita apparet frustra eos laborare, qui argumentum ericax credunt desumi posse a quibusdam factis Regum Israel, ad Potestatem Regum Christianoru. Nui quid licet Regibus Christianis, sacras scripturas componere, quia Dauidi, & Salomoni id licuit Θ Nunquid duc Te potant uxores plurimas; quia Reges Israel plurimas duxerunt Θ Prius licuit illis,&non istis; posterius, nec illis, nec istis, interdicitum est enim, Deuteron. i 7. An alienia genis uxoribus matrimonio iungi possunt nostri Reges; Quia Salomon, & alij Reges Israel id fecerunt Θ non possunt certe, quia nec illi. Dcuteron. i 7. Immo Esdrae iij cap. 8.& 9. innumerae VXores alienigenae expelluntur, dis solutis connubus, tum ex hac lege , tum etiam eX lege
Exodi 3 q. Qui ergo probare volunt, ex factis Regum illorii, quis
qua Regibus nostris licere, oportet ante omnia, ut probet illorum facta. j. Esse Regum, ut Rcgum, non ut Prophetarum. ij. Esse propria, non aliena potestate. iij. Esse secundum, non contra legem Dei; Haec nisi praestitcrint, vanus . Di v P Omnis eorum labor; nisi forte dixerint, Reges istos suos
esse simul Reges, & Prophetas, habere omnem potest Um a Dco, etiam quae Rcgum propria non cu, denique -υd. 1 H posse
77쪽
posse pro arbitrio in diuinam legem peccare. Singula tamen , quae ab ipsis afferuntur exempla , suo perpend
Hactenus ex lcge Moysis tria haec probauimus. j. I cubias exemptos fuisse a Rep. Ciuili, & Principibus nullam. adfuisse potestatem in ipsos. ij. Ius sacrorum omnium p nes Sacerdotes,& supremum Ius penes summum Ponti fialcem, non penes Principes saeculi residere. iij. Pontificem, 'non laicum Principem, fuisse supremum caput Reip. Cia uilis, etiam in Politicis. Quare cum aduersata, consentiat, ut a Sacerdotio Mosaico ad nostrum, & a potestate illorum Principum, ad potestatem nostrorum, liceat argumentari , immo super hac una re sui Primatus fundamen-ra iaciant; superest ut in causa Primatus victi cadant. Sed
fatis morati in Moy se; ad Christum, & eius legem transeamus.
Ex lege Christi Principi Lico Ius nultam in rebus sa- . . cris a persnaeque clericorum immunes a potestate
VO O attinet ad legem Christi, luce meridiana clarius apparet, Regibus no modo non supremam, sed ne ulla quidem copetere pol statem in rebus Ecclesiasticis, & sacris. Priamum vero libet in aduersarios propria illorum arma retorquere , ut Catholici olim dii de hac voce homousion cum Arianis contenderent. Non admittebant id verbi haeretici, quia in Scripturis non erat expressum De fide vero volebant, quod Pater esset ingenitus, cui tribucbant& alia, quae verbis expressis non habentur in Scriptura. Quare Augustinus ita illos perstringit. id es, quod cri mniantur de homousion verbo graece, quia scriptum in I '
78쪽
ge minime inueniatur e cur non vident culpam suam ' cur bi non disticent, cum ponuns in s -ίolo versa, ves nomina , quae Un sunt usia scriptura digenas Em diu nit aer guere, non faciat, unde alium nititur accAsare. Dicamus
ςssio nos quoque in Aduersarios. Nihil esse vultis de fide. pisi quod habetur expressum in sacra Scriptura; atqui nullum expressum locum habemus in Scri tura , quod Rex sit caput ,&supremus Gubernator omnium Spiritualium, &sacrorum . inare hic Regis Primatus credi. & iurari non potest, salua Fide. . I i. Et sane mirum esset, quod Deus, si voluisset Ecclesiam suam a Rogibus regi, in posset tam in promulgatione legis Mosaicae,quam Euangelicae uti Populo Hebreo ita Christiano Reges ciusdem I ides, eiusdemque Religionis
pra ponere, noluerit tamen. Quare dum fundamenta Ecclcsar,& Synagogae iecit, non sub regimine Reais alicuius, sed sub Potestate Pontificum, immo in Moyse Reges sibi displicere aperte commostrauit; quid aliud hoc fuit, quam ab Ecclesiae regimine eosdem arcere Θ Synagoga dum in stituitur,'pendet a Sacerdotum Imperio, Ecclesia dum aedificatur, fundatur in Apostolis,& Prophetis,&praecipue super Apostolorum Principe Petrin contra vero de Regibus,& Principibus sicculi nulla habetur ratio. Quin ita contemnuntur a Dco, ut tunc temporis nullum ad Christi fidcini Iallerterit, quam superaedificauit fundamentis Apostol rum, & Prophetarum, atque adco Sacerdotu,& non Principum I cmporalium, & hi, qui negliguntur, qui respuuntur, erunt Ecclesiae Principes, Ecelesar capita, Ecclesiae r gent habena SeSacerdotes vero, quibus solis Ecclesia comis
mittitur, super quibus fundatur, quibus solis pastoralis vim ga porrigitur, ab illis pendebunt Θ illis tanquam oves p joribus, tanquam pedes capiti subiRictiturὸ equusque se Lsorem rapiat solutis habenis , quo ferat libido, non sessor equum inlaes, ac regat ad viam salutis E . . ii
79쪽
III. Essentialis sane pars Ecclesiae est Sacerdotium , a cidentalis regnum, regno enim carere potuit, & caruit I at. non Sacerdotio; Translato enim Sacerdotio necesse es, ut
se legis transeatio fari Sc essentiale sub ij cies' accidentali ξAuferas ab Ecclesia Regnum, Ecclesia adhuc est; ausera8 ab eadem Sacerdotium, Ecclesia esse desinit, & Regnunt praepones Sacerdotio ΘIV. Paulus dixit: Attendite vobis, se νniuerso gregi, tu quo vos Spiritus sanctus posuit Episcopos regere Ecclesiam Dei, quam acquisivi anguineoo. Audin P non posuit RGges , non Principes suculi, scd Episcopos regere Eccle amori; tu vero contra Spiritum sanctum Episcopis deiectis, di prostitutis, Reges super Ecclesiam ponis Θὸ V. Audi eundem. 9se dedit quosdam quidem A
Polos, quo am autem nossetas, alios vero Euangetistas, alios autem Pastores, Doctores ad consumationem Sanctorum in opus Minister , in aediscationem Corporis Chrim.
Qua re hic Reges, adhibe ctiam Diogenis luccinam, &
- V I. Facito Regem super Ecclesiam esse ; Ecelesia uno modo tacui nil ; contra ipsius iudicium Rex deliberate Quem hic audies P Regcm Θ aia Ecclesiam Θ si Ecclesiam, cur suprcinae potestati, quae penes te Regia est, inferiorem prauers, contra Dei legem, & ordinem P si Regem, qu
modo adui Eceti am non audierit, erat tibi sicut Ethnicus , Cr Piablicanus ' u III a- Hisce verbis, Mat h. i8. supremam potestatem in iudicijs concessam csse Ecclosiae aduersarii omnes fatemuri quomodo autem, Dei iussu , ab Ecdlesia in Regem migrauerit, Ipsorum est demonstrare ; ego certe nullum hac de re 4n sacra Scriptura docum reperire unquam potui. Nam
quae in Evangelio habentur de Caesare, quae in Apostolis de Regibus, & Principibus sarculi, ea pertinent ad solam obedientiam Civilem, ut Aduersarii ore rotundo fatentur; qui
80쪽
qui nec Regem volunt Primatus Ecclesiastici capacem esse, nisi cum in Ecclesia fuerit. Alia testimonia Euangeli:,& Apostolorum ubi aduersarij adinvenerint, quae euincant, quod praetendunt, dicam cum Pascentio, Etsi conuicerint, nec homousion iniuse ab i spositum etiam ego iam subiace conclamabo, natam . eorum communioni socius sis. Quaeivcro proserant, audiemus infra in solutione argu
VII. CLAvEs REGNI COELORVM traditae sunt a Christo D. N. eius Apostolo Petro ; nec enim pollicitus csset Christus sedaturum illas, ni voluisset dare. Hoc est ce tum, & indubitatum inter nos, & aduersarios ; discrimen xcro in eo solum ; An Petro, cum singulari praerogativa, an aeque Apostolis omnibus; sed hoc ad rem presentem nihil. Clauium nomine in sacra Scriptura significari potestatem absolutam regedi, nemo ibit inficias. Ita Christus in Apo. calypsi. HABEO CI. AVEs MORTIs, ET INFERNI; hoc est , inquit Androra in Coment. Absolutam in animae, es corporis mortem prae tem habeo. Et Esaiae et r. D A BO CI. Av EM DAv ID SUPER HUMERUM EI U S.
Quod Chaldaica paraphrasis vertit; Dominium domus D m in manus eius. Et Clauium symbolo dominium signinsicari, ex eo conuincitur, quod, dum ciuitates deduntur, Clavcs offerunt ό hoc enim signo absolutam subiectionem protestantur. Dum ergo Christus tradidit CLAVEs RGgni Coelorum Apostolo Petro, eidem Regnum Coelorum
Nomine Regni Coelorum non modo Paradisum, scd etiam Ecclesiam militantem intellexisse Christum , facile probari potest. Nam illius Regni Coelorum Claues accepit Petrus, in quo illis utebatur ligando, & soluendo ; ligabat 1 cro, & solucbat existentes in Ecclesia militanti ; istius erago etiam Claues iam acceperat ; & ut docent Greg. honta a r. in Euanget. & August. de Virgin. cap. aq. familiare eston in factae