장음표시 사용
61쪽
thodo illis aditi sit. Dina vero sint quae utram inueniane via,experietia. eratione, alibi est Ε a nobis demonstratum. At quam inguis prsincipioim causs in corpore ficiam dispositionem,qus febrem accendat,nunc ostendere intendimus. Qin non unum videmus modum generati nis aut augmentationis caliditatis, si quidem ne*-ipsius sed vel propter motum, et pro- Pter putreractionem,uel propter adhaesum alterius caloris, aut propter deletum calidi effluxus, aut propter mistionem calidς substantie,quodam veluti ex tante Giemescentis, quae quo ad n strum sensum vel generet,vel augeat caliciitatem, necesse omnino & sebriu causas reduci ad eos quos proxime diximus modos. Veluti statim exustio, siue ipsa selis cmeratio talem sortiatur arpellationem aut qui ab eode fit in coaeore ast ictus,sive ille qui iam mei his est: est quide sane ochoc ipsum calor ptaeter naturam, nouum in febris, nisi cor una calefat. Omne quide huiusmodi causae genus fieri constat ex rei calids adlisia,sive Sol,siue ignis,sive medicamen calidum coum sat extrinsecus,aut proximum fiat, aut adhaereat, siue quouis aliquo vocabulo quispiam uti v iuerit. Ita aute est veluti quidem seruor quidam, ac vehemens motus potentis irascibilis in i bcordis corpore silla: simul aute cum hoc seruore calest aliqn quidem spus substatia,esiqn vero languinis. Q, si ita contigerit, ut ea corpora quae in se caliditatem admiserunt, longo eam tempore retinere natura apta sint, licet motus cordis sedetur, in hisce in remanet calor praeter riatura, at o Finde hominem febricitare est necessarium. Huiuscemodi aute febris habet oramnem a motu atmseruore natiuae caliditatis. Quae aute ex tristitia sit, lato motu,non aute ex lamore generatur. Eius autequs Ialsitudines sequitur,principium est, musculorum,neruora, pullarum, &articu lorum multa motio, quae quidem primo quendam calorem concipiunt, hinc vero continuatiiri calor ascendit ad cor,atq; inde homo necellario febricitat. Quae aute ex densitate cutis accendit febris,qualis maxime frigetastis at adstri 'is corporibus solet accidere mordaci estium in compore aceruato contingit. Semper enim animalium corpora distiantur, idq; duplici modo, effusis ad exteriora vaporosis at* fuliginosis sit perfluitatibus, ac rursus attrium restigerite ac ventilante natiuum calorem aerea iubstantia. Cu igitur aliqua causi potentior cutim densans,eos de quihus diximus meatus angustiores essecerit, saepius quidem in plethoricam dispositionem incidit corpus, qn ec vaporosum 5 optimum quod euiuit, uterit. Nonunu vero in febre,cum nimiiii acre mordaxq; tuerit,quo tepore maxime, li intra corpus quod refrigeradi vim habet no attrahitur,calor augetur. Acris aut eae mordax est luit supernuitas his qui aut natura vitioses habent humores,aut prauis cibariis utuntur, aut saepius cruditatem patiuntur. At tum pres enim cu post huiuscemodi cibos assumptos,feculentam vel lutulentam atm ex lacunis vel piscinis siue paludi Ghus,sive quouis alio corruptam ac putridam biberint aquam. Idem his quos accidit, qui silpra modum laborant,aut vigilant, aut cogitant,aut medicamina acuta iugiter sumunt. Voco autem praua cibaria tu exquibus hoc ipsum est a natura insitum,sicuti alli caepe nasturcia, porros, brassicas, yma,& urticas,& quaecunm alia agrestia dicuntur,veluti quae apud nos lampsanae vocantur.Et quae praeterea natura quidem optima sum, sed ob quosdam putrefustionis modos aequale Praediistis,aut maius aliqn vitium c5n axerunt, veluti mamenta,hordea, at* oes aliae fruges quae ad usum cibi alsumuntur. Quam nonnullae teporis longitudine ad putrescibilem dictitur di ip sitionem: aliae qm male repositae fuerint, situ replentur: quaedam vero Sc in primo ortu rubigine deprauantur. Tales cibos hodie quo urgente seme plures coacti comedere, nonnulli quidema putridis ac pestiferis febribus interierunt, nonulli aute pustulas instar scabies ac leprs in corpo rc traxerunt chrum igitur pleni fuerit corpus huiuscemodi humoribus, nulla vero obsti itictio aliquod ex visceribus obsideat libere aut e totum animal per cutim diffletur ac refiigeretur: sanitate quidem fruitur animal sed dubia ae momentanea. Cum aute costringi terminu exteri
rem,aut obstrui penitiorum partium meatus contigerit: in colhictionibus quidem quod nuper diximu febrium genus consequitur: in obstructionibus aut siques paulo intra dicemus. Nihil Hergo mirum,si ex his qui cruditatem passi sunt, nonnulli quidem a febribus correpti suerunt, alii vero minime. Nam hi qui iam humores habent vitiatos,ac male distiatur, aut intempestiue lis ram,aut balneis iuperfluis ututur, hi ficile febribus corripiuntur. At qui honos halut humores. ac bene dissi,nt,& quiescinit,& qus circa ventriculq atm hepar sunt lavet iis febrire est imposubile.Na in eisde residet ventriculi at*hreatis partibus quodeta corruptu est,ac paulatim p tempus coquit,atm optima sit: sicuti his qui se post vehementes motus exponunt aut aestiuo seli, aut balneis calidis dulcium aquarum corrupta cibaria in totum habitum corporis recipitio. Si e re quibuscunm cibi corrupti per aluum d sciunt, febris no subsequeretur,nisi alia causa accederet, veluti aut quia supra modum satigati essem ob frequentius sirigendi necessitatem,aut inflammationem in ventriculi panibus ibi enuissem. thiobstruetionibus quidem seraminu a humis rum intrusionibus, nare de hoc dicere distuli ex putredine patiunt febrem animalia. Propiissi me enim putrescunt qcunq; calida ac humida, at in calidis locis, nisi difflari ae rem ricosi gerit.Nihil igit mim, si ex plet horis febres euentu et enim obstrumones multae fiui, atq; uniue sum corpus in huiuscemodi affectibus male distias.Sicuti sane in altera muItitudine, q rone potetisdi,cito ad corruptione humores deueni ut, qm no bene supant ne G qusit,cu ea a qua costciuntur,
tersi in minim obstactio tibias.
62쪽
A ciuntur,vis in lida existat. Propterea etiam quaecul cibaria glutinosa sunt ac crassasum magi morbosa. Obstrui enim at* intrudi eu qui ab ipsis generatur liuinore facilius existit. Quid igii
Non ne contraria ratione acria atq; extenuantia morbosa Videtur enim similiter a febribus in senari,qui utran vi eius rationem nimium sequians, qm,S supra diximus omnia talia mali succi csse.' itiosorum i itur humorii ratione hac.Ob putredine aute, luscussi glutinosa sunt ac crassa,febrium sunt causae. Partes etia qus inflamationem patiuntur,ratione putredinis febres accendunt:intrusus enim in ipsis influens humor, ira non bene dimetu putrescit.Cum igitur fluxio fuerit exquisite biliosa, calor erysipelatosus partem occupat: cit Vero sanguinea phlegmonosus: quando vero ex ambabus mixta fuerit,st vel erysipelas phlegmonosum, vel phlegmone erysipelatosa:nomen quidem ab humore superabundante suscipien cognomen auic ab altero. In hisce autem omnibus comunicasionis ratione febris accendituri semper enim calefactae proxima pars simul calescit donec ad cor dis o pertii Mi.Na Sc in carbuculis id quod cotini tu existit una cale fcfiunt aute ex sanguine quide satis calido,sed ad atrae bilis natura propter adustionem couerso. Des obloui eb Irirer παλ-,ac quo tu pacto illam mi erem it. CAP. q. CAlidiores autem ambientis aeris status, quales maxime circa Canis ortum contingunt per inspirationes quidem manifeste cor calefaciunt: corpori autem extrinsecus circunfusi to tum ipsum calidius ei sciunt,sed praesertim arterias, ut quae ipsius substantiae aeris ambientis alia quid trahant,cum quibus omnibus simul cor assici est necessarium: 5c cum supra modii incaluerit ipsum primum atque potissimum febrilem calorem sit scipere, atque ad uniuersum corpus transmittere. In pestilenti vero aeris statu, insipiratio plurimum est causa. Fit enim ec aliquando ob eos qui sunt in corpore humores ad putrescendum paratos, cum breuem aliquam occasionem ad febris originem ab aere ambiente acceperit animal. Magna autem ex parte ex inspiratione incipit aeris circunsiantis a putrescibili evaporatione insedit. Putredinis autem principium, vel cadauerum multitudo non crematorum, quemadmodum in proeliis contingere solet, aut ex aliquorum vel lacuum vel paludum ssiatis tempore evaporatione.Cotingit autem quas doque prscedere ambientis aeris caliditatem immodicam,quemadmodum in C cstilentia quς
Athenienses inualit, via Iaucidi des inquit Sed in tuguriis suffocantibus aestatis tempore Iiaborantium corpora corruptione laborabant. At quia humores corporum victus prauitate crant
putredini obnoxii, hinc sebribus pestilentibus origo data est. Forte autem per continuum ex Aethiopia quae in putredinis fluxere contagia, his quorum corpora erant ad patiendum Para C ta, sebrium causae sutura. Oportet enim hoc in toto sermone memoria repetere, quod nulla casu carum sine patientis aptitudine agere potest. Alioquin omnes qui sub aestiuo Sole Gmorantur,
febricitarent, aut qui nimio motu exercentur, aut vini potu grauantur, aut ira excandescentes, aut tristitia asilidii, sebricitarent ali ui etiam ut arbitror, circa Canis ortum omnes aegrotarent,
ac in pestilent ijs morerentur. At i Giximus,magnam ii neratione aegritudinum partem trahet,eius qui passurus est, habilinas corporis. Supponatur igitur ut in exemplis, in ambiente qui dem aere nonnulla pestilentiae semita contineri, ac ea quae ab ipso corpora continguntur, non nulla quidem esse variis admodum superi luitatibus plena iam ex seipsis ad putrcscendum para tis: nonnulla aute pura, aura inutili materia carentia. Ac primis quidem adiungatur in multis cor Poris partibus oblitussitio foraminum, at* ea quae plei hora vocatur, oc vita ociosa in multis cra pulis*ebrietatibus' res oneres usibus immodcratis, uti his quae necet sario omnia quae nundiximus consequunt, cruditatibusu eliquis vero omnibuς corporibus puris ac superfluitatibus omnino carentibus adsint praeter haec bona, libera in omnibus spiratio meatibus, i obstructi nibus atm adstitistionibus caret: exercitia etia sint moderata, victus temperatus .inc deinceps his
iuppositis cogita quomodo utrassi corpora affici sit necessarium, ab co que inspirant aere putre-Ia dinoso AEn non rationabile est illa uiridem statim a prima inspiratione principium nutredinis sium er c plurimum in malo procedere Qxiscunt aut ei munda sunt,ac superfluitatibus carent, . . nomissila quidem nihil, nonulla vero minimum mali sentire, ita ut facile ad iraturalem habitum habeant regressum c Sic& cum aeris temperatura a naturali habitu ad caliditatem at phumidi ratem immodice fuerit conuersa, pestilentes quidem oriri morbos est necessarium, plurimum ve eisdem laborare quicunm fuerint superflua pleni humiditate: quemadmodum qui moderatis laboribus se exaenit, aculeiu utitur moderato, in omnibus huiuscemodi dispositionibus nulla omnino sentitonesisionem. At hic quidem taetrio in uno profertur exemplo, sed nihilominus in omni genere causae veritatem complectitur, Sc quicunque integre in eo vult exerceri, de praecipientibus causis legat librum. Equidem ego in prasentia prolixitati parcens, Uno capite uniuersa comprehendens, finem sermoni constituam. Oportet siquidem in omni causarum genere
diluemer aduenere, ex qua maxime potentia aegrotare contingat: deinde corporum dispositiones, tam quae eidem consontiunt, cst quae aduersantur considerare: illud pro comperto habentes, Q quaecunq; consentientes sunt, iacillime laeduntur: Guariae aute ac renitentes, itum viribus ac Diagnitudine contrarietas Ualet,tantum inuictas perdurare contingit. Vidi ego aliquado in tali
temporis statu, qualem ait Hippocrates in Cranone filisse, non paucos carbunculos grassari per populum
63쪽
populum,quorum erat generatio eadem,omnia alia, quemadmodum scribit Hippocrates, era Equisite similia:oc quidem quaecul in tertio libro Epidemiorum,de pestilentineris si itu GDin. pocrate reseruntur, in altero eidem simili pari modo evenerunt. Erat autem eorum summa, ut ostendit Hippocrates,ipsa putrefacitio: quod cum nos praevidii semus,statim ab initio quaecun*corpora humida videbamus, omni via exiccare conabamur: quae vero sicciora, in his antiquum habitum conseruabamus: at in quibus superfluitates redundabant, haec purgationibus sanaba mus : obstruetiones autem foraminum aperire atque abstergere studebamus. Sed haec quodam modo melodi curatiuae propria esse videntur: ne in ambiguo est, quin plenissime de hisce sit a nobis in eo loco dicendum.Nunc vero de ipsis volui facere mentionem,cum cu prosequeremur semionem,in quo queadmodum ab eadem causa inualescente, nonnulli quidem a febribus coryripiuntur,nonnulli autem illaesi perseuerant,exponeremus. Cum enim corporum dispositiones dissimiles sint ac multiformes, quedam facile alterantur ac patiuntur a causa in ipsa operate,qus dam insuperabiles ac impassibiles omnino existunt,vel cum dissicultate patiuntur. Ad huius V ro rei demonstrationem coaeti sumus etiam curationis meminisse, non aliter afleeti quam Hiin. pocrates,qui quodam in loco per similem modum vulgatissimum illud dicitum coscripsit: Ostendit autem curatioEst igitur & quae prscustodia dicitur,curatio quodammodo: sed ipse videlicet Fnomina apud medicos tapius confunduntur.Sicut enim in altero libro est a nobis ostensum,omne medici opus est errorum quin circa humanum corpus eueniunt, correctiuu. Sed nihil ista sutatilitate sermonis hoc in loco indigemus: siue enim in duo nomina diuidas totum,curationem ac prscustodiam,sive ambo in unum colligas,curationem nominans, no paruam coniectura asserteorum dispositio, qui a pestilentibus atl in populum grassantibus morbis aflici prohibentur, ψ
non aem omnes ab eiusmodi causa patiantur. Vna siquidem ac prima est in omnibus communis intentio,quὀd corpus qui maxime superfluitatibus vacet,atq; optime spiret. Secundo loco post hoc, vip potenti causae quoad eius fieri potest adversetur. At quibus eorum contraria insunt,
celerrime capiuntur,acquam maxime laborant. Non omne ebrem exputredine orari,ac de Ephemera ex tumoribita inguinum nata. CAP. s. .
SEd quoniam de sebribus pestilentibus tacta est mentio, quaerimnes a putredine ortum ha
bent,oper pretium videtur, ut hoc loco sistentes sermonem de antiquo dogmate conside θ remus,omne febris genus ex humorum putredine fieri asseuerante. Siquidem eius sententiae es sepericlitatur omnis ab Athenaeo chorus, viri tum in caeteris quae ad artem pertinent, tum p γ G sertim in febrium contemplatione minime contemnendi: de quibus ego maxima ex parte illis consentio, nisi quod eas quae ephemerae nominantur, excipio. Ne enim videntur mihi hae limmorum sequi putredinem:sed qui quidem ex Solis incendio febricitat,ab agentis causae calidit te astici natura aptus est. Qui vero extra,N huicJeruorem quidem alique eius qui circa cor san guinis seri est necessis tum,no tamen etiam putredine. Sic re es qui supra modii excercitatus cst, vehementior caliditas praeter naturam sine humoru putredine in corpore accenditur. Et cui cu iis adstricta est,cum prius acriores supcrfluitates per eam evaporarent, postquam retentae simi ac coaceruatae, incidit in febrem, nulla interueniente humorum putredine.Et sus ex bubonibus sebres oriuntur,omnes sunt malae, exceptis ephemeris,quota in loco inquit Hippocrates. Et qui dem bubo cx genere est inflammationum: oc quantum ad hoc assentior illi qui de putredin se moni eius enim ratione ex inflammationibus, quas Graeci phlegmonas vocant, sebricitare comtingit, non ea qua Erasistratus opinabatur. Sunt tamen quaedam febres ex bubonibus e genere ephemerarum, quemadmodum 8c aliae quedam non facile tra stabiles morbos ex ulcere,aut in flammatione,aut abscessu,aut aliqPhuiuscemodi altera in visceribus dispositione, ortum habe.' tes ostendunt.Disses uni autem qus bubonibus febres oriuntur ab his quae ex humorum pu H' in aliis tredine eueniunt,quae vel in aliquo visceru,aut in cauis*maximis vasis ortum habent: quoniaquae ex bubonibus sunt,concalefaesunt semper partes continuas,donec ad cor calor flabrilis . , attingit:non peruenit autem ad ipsum putrida fuligo, sed ibidem permanet in loco bubonis cir in ι cunscripta sola alteratione per continua fusta, usi ad tar perueniente calore. Quo marime m pdo in his qui Solis calore deuruntur,aut lassitudinem patiuntur a primis partibus caletactis vinad vitale principium caliditas permeat. In putredine autem,quae aut in visce us,aut in magnis fit vasis,quidam vesuti fumus ex putrescentibus humoribus ad cordis ventriculos perruenit. Gquidem in bubonibus omnes cunc in humores putrescere solent, siue per unum, siue per duos continuos dies, ut qui inuicem adliaeream, atm in uno loco concludantur. Atqui in visceribuslsunt vasisq3 magnis,ut qui continuo fluunt,suoq; contai iis vicinos ad putredinem trahant, spatio temporis putridum calorem accendiit. Sedui uno dicatur verbo, quemadmodum in extrin- secis omnibus quaecun p praeter natura a quavis causa calessit,si quidem imputrescibile sit quod calest, vesuti lapis ves lignum, aut tale aliquid aliud, eo vsh; durare caliditas solet, donec paula tim refrigeretur: quod autem putrescere natura aptum est, Iimper ad continua dispartitam continet caliditatem. emadmodum siquando in agro conspexi excrementa iumentorum simul
64쪽
A accolumbarum quaedam ex parte a Sole adeo vehemeruercalesecta, et instar sumi multam eu pinationem in se lime emittebant, non parum mordacem ac dolorificam, θύ si quis proxime a cessisset, nares oculosin laedentem. Ipsa etiam excrementa tangentibus adeo calida semiel xuitur, ut qui longiori tempore manus & pedes admouisse exureretur. Non tamen continuo huiusce modi casus perdurabat sed in die qui sequebatur,quicquid superiori die ad summu seruoris per uenerat ,refrigerabatur: quod autem huic continuum erat, dum prima pars quae calorem concoperat, in summo esset seruore, ipsum interim paulatim succensum, mox priori se feruore remittente iterum incalebat atque esseruescebat,& paulo post priori parte refrigerata,ipsum summum seruorem obtinebat,ho 3 rursus deseruesccmi, dum pars continua paulatim succendebas, quae paulo post vehementius accensa, ad summum seruoris perueniebat: prior autem refrigeratariri Hic autem circuitus in unius fere diei ac noestis spatio peragebatur, adeo ut res quotidianeshhris, quam Graeci amphimerinam appellant, propriissimum ellat exemplum. Qiod ii duo diebus ac noetibus idem circuitus laetus fuisset, tunc febris tertiane eo modo suillet exemplum: di si tribu quartanae:& quatuo quintanae,si tamen ec quintana febris existit: ego enim nonduliquido vidi, nem huiuscemodi circuitum, neque alium qui ultra quatriduanum protenderetur. B Sed de febribus quae per circuitum accessiones habent, postea dicetur.
HVmoru aute putredo que in vasis lit, similis est ei quae in inflamationibus at in abscessibus
accidit, alijso collectionibus,duplex quidem se dum genus. Ex duorum autem genera miscella alia tertia secudum speciem euariat, ini θύ innumerabiles miscelis modi in eo quia m ms re minus alterii genus sirperat θύ superatur,reperiuntur.At duoru generum alterum quidemm superante natura, alterum vero superata. Et superante quidem sicut in iii flamationibus 5c sis milibus collectionis tumoribus omnibus pus in humoribus autem qui in venis atqr arier is continentur,quoddam quod puri proportione respondelisubsidens in Urinis. At talis quidem putredo non sit liciter quidem putredo existit, sed aliquid in se cotinet cossitionis. Nam adhuc vi coquendi vasorum remanente,qui interim putrest humor,ad talem peruenit altenuionem. Sed re alterum cst putredinis genus, cum ea vis cui coquendi ossicium est demadaciam, adeo imbecillis Deia est,ut nullam amplius facere possit in putrescente superfluitate ad optima transinutatione. Quod quidem usu contingit nonnunquam. cum eadem vis ad ultimum imbecillitatis perilene C rit,etiam si id quod putrescit,mediocriter sit vitiatum: interdum vero fieri potest, ut vis quidem ipsa non omnino sit imbecillis,humor vero putrescens maxime sit vitiatus. Huius supernuitates Putredo, nem consistentiam,rim: aut colorem aut odorem habet unum sed semper secunda sui, statiam permutatur, ac multis modis euariat illud quod putrescit. Altera autem putrefactio, quἀξ cossitionem esse diximus, semper ad una puris speciem terminatur, coloremq3 ac cossistentiana suscipit' odorem Superante igitur integre ipsa natura, timum si pus cospectui album, occrassum oc quam versum tibi simile, lene autem tangenti,ac minime foetidum. Si vero semiputri dum iderit, tertium in tali transinutatione genus quod paulo ante diximus fit. Dictum vero Sc illud est,et multiforme huiuscemodi genus existit: na in eo quod magis 5c minus suscepit cocti nem,esi innumerabilis disterentia. pius enim cita colore album lactum sit, vel scendum od rem,vel tenuem substaciam obtinet saepius vero non album apparet,sed liuidum: atq; in his ominnibus magis ac minus infinitis modis euariat. Qitot cum vero in abscessibus putredinis sunt dinferenti totidem dc in febribus quae ex putredine accenduntur, simi eorum quae in urinis M pMrent, mae. Optima vero Urina quae ab exputrescente humor coctionem a continenti vase sis scipiente perficitur,est,qus album θί lene re aequale Sc minime Delidum sed etiam habet pessi D ma aute est,quae in omnibus maxime contrario modo se habet: qus vero inter media existit qua id propius ad alteram accesserit,tantum aut melior aut deterior existit. Sed de utinarum disserentia in commentariis de crisibus dictum est. Idibus notu ephemerae a caerer ebribus d sim Prantvi ac in quia s. tibus' usis remes existat. T. F As autem quae ex putredine humorum febres accenduntur, alias ab ephemeris oportet exi stimare, i, earum discretio dissicilis est quanqua nonnullis videatur esse impollibilis: nos vero hoc millies re ipsa probauimus, prima accessione finita, totum hominem ac mediocri cibo refec uim ad consueta opera transmittentes, ut qui alteram febris accessionem sensinus no esset, nem nos nostra existimatio sesellit.Vnum UdidnM Hl prccipitu febrium ephemeram indicium, ab aliqua incipere causa recenti ac manifesta, ius ante praecellerit, qua oes medici iuniores usita rovocabulo procatamicam siue praeincipientem appellant. Sed Sc si hoc inseparabile sit talium sebrium,indicium in eamm .pprium non est nam Κ aliarum qiista ex causa martifesta fiunt,que ante prscessit Infeperabile vero acyprium incoctio in urina statim die prima. Ac prsterea pucius ad magnitudinem ac celeritatem estitu dignam accederes, ita ut frequesta a proportione de sciat secudum exteriore quietemEst aute oc magis inseparabile acri riti et nullo modo ad cete Tertia Cluistis. eee ritatem
65쪽
ritatem 'pam pulsi is quae systole dicitur tendit . Sc si aliquando contingat hocminimum ac vix
perceptibile existit, parum is a naturali tenore mutatis. Sed de caliditatis suauitas proprium at pinseparabile est huiuscemodi sebi tu indicium. inseparabile quoq; a quali satin incopreissus ascensus in caliditate ac pulsibus simul, non in proprium, cum Sc allis quibusdam adsit sit cuti etiam cisi si die sebre mediocritas neq; enim hoc etia est .pprium, quana his maxime inest. Et melius sane haec qua comunia existunt increscente febre ac consistente, im magis ephemeris insunt, intera)pria reponere. Sic enim fieret, re si non rei ipsius species, at pulcherrimum atq; exquisitissimum huiuscemodi febrium .ppritim simul atq; inseparabile signum: scutare cum sudore a rore, aut omnino cum aliquo optimo vapore declinatio,vbi integra febris cellatio stiluatur a Isc quidem est comunis sebrium ephemerarum dignotio,nam postea de earum singulis speciatim dicemus. Alterum Uero febrium geni s,quod ephemeris exaduerso distinguitur, nullum quidem nomen comune sortitum est Sunt aute due nrimae disserentiς uus no obscuram habent specierit diis tionem. Nain quaedam ex istis ex putredine humorum accenduntur, quaedam vero ipsas 'lidas Occupant animalis paries, at* eas hec pras sebres appellarum: vel qm firmae ac solutu dissiciles sunt,quemadmodum habitus,aut qm ipsum corporis habitum ci inprehenderunt. Sic enim v care consueuerunt solidas partes la umidis ex aduerso disii insuentes. Indicia vero febrium, quae Fhumorum ratione accenduntur haec sunt. Primum quidem no inseparabile,sed proprium, et nulla earum quae preincipientescati' dicuntur eas antecedit neum enim aliorum generum hoc in est,quoniam ephemerae omnes a prae incipientibus causis originem habent. Hecticae aute quado sine his generantur, nun* ab initio inuadere consueuerum, adeo Q ubi quis sine praeincipiente causa cc it sebricitare,scire oportet huius passionis causam in humoribus es e. Illud vero nomnunδ vssi venit, et aliqua ex praeincipientibus causis sui ratione sebrem accendit ephemera: sui sequitur autem altera ex putredine humorum, qn quod assicitur corpus ad id habile iuerit, hoc est qn impurum extiterit,ac superflua materia redundans h. ec enim cum in ephemeris immode ratum calorem contraxerit,atet hinc piitrescendi principium acceperit,alteram speciem febrium succedit,priore desinente. Vnum vetasprium simul atq; inseparabile in omnibus successionis indicium, Q febris ephemera quietem integram subsequentem non halbet. Contingit versaliquvbi ephemera febris confistit, aliquod permutationis indicium ostedi. At multo mauis cum iam coeperit declinare,quo tempore id quod paulo ante dicebamus,ea tranquillitas ahel qiue adesse deberet Hae quidem stitit permutationis indicia. Initium autea rigore sumere febrem, ubi necpardor Solis, neq; stigenetio valida praecesserit, qualis praesertim per nivem ficientibus iter con- Gtingere solet,aut qui aliter in vehementi frigore diutius comorantur, proprium oc hoc existit ibgnum febrium,quae re putredine accendunt humoris, non in inseparabile.Neq; enim in Omnibus inest, quemadmodum neq; horrores ipsi sunt ab huius emodi febribus inseparabiles, sicuti nem ab initio proprη. Inaequalitas vero pulsiium atq; caloris sime in principqs,siue in augmento contingat, est huiuscemodi sebrium generis propria indicium, non tame& ipsum inseparabile: mulis enim & sine insensibili inaequalitate incipiunt,ati ad cosistentiam accedunt. Adhuc vero magis nem hoc inseparabile est,nimi in q, paroxysmi plures habeam insultus, quod Greci epipa-rOxynesithae.i.superacui vel superacerbari vocamus: sicuti Sc pulsuum thlipsis.i compressio sie enim nominant,qn incipiente accessione satis paruos ait inaequales eosdem habent nec ipsa ab hisce sebribus est inseparabilis: non in alicui alteri generi febrium est comunis, sed propria ista rum ac peculiaris: sicuti Sc inaequalitas ipsa nisi alicuius casias ratione. pius enim ubi humor aliquis vitiosus in ore ventriculi titerit aceruatus qui ipsum aut mordeat aut refrigeret parui simul atq; inaequales fiunt paruitas quide in frigidis,inaequalitas vero in mordacisus accidit: at Vbi euomuerit, haec ambo protinus cestant. Cum vero ipse ventriculus omni noxa vacat, ad propositum febrium genus pertinent huiuscemodi pulsus. Maximum autem in earum quae ex putre- Hdine fiunt sebilum indiciu, qualitas caliditatis. Nihil enim est in ea suave,neq; moderatum, ne ullo pacto similis est ei, quae in ephemeris sentitur: sed quemadmodum est & ab optimis ante
nos medicis di etiam, mordax quodammodo potius existit,ta Diq; molesta sentitur: ac quemas modum fumus oculos ac nares, sic ipsa tactum videtur erodere. Sed in principiis quidem acces sionum,ut in quibus calor adhuc suiffocatur, ac sis perfluitates intus sit enduntur,non statim ad mota manu disceritat at per moram pradicta caliditatis species ex penicioribus partibus esse tur Quod cum animadueneret Tliemison existimauit ut mihi quidem videtur hoc esse omnishus sebricitantibus proprium alm inseparabile. Sed de hoc quidem in proprio huius sermonis loco a nobis rursus conliderabitur. Praedi lia autem caliditatis species,quae appositam manu punmtat erodit instar medicaminis acris, est putredinis humorum prNenies, quae manifeste qui cem sentitur in increscentibus ac sistenti diis febribus: non manifeste autem ne* statim in incipiensibus. Proprium vero at ' inseparabile est febrium quae in humoribus accenduntur, sub missionis pulsuum, Graeci systolen appellam velocitas quae manifestius quidem in crescentibus sebribus no obscure aute incipientibus accosistetibus fit. Comitat aute has febres in initiis quidem,pulsus paruus ac velox in vero consistunt,magnus simul ac velox. Sic ec qiis in exteriori quiete
66쪽
A quiete existit stequetia in huiusmodi febribus manifeste dΠ rehendit, cuius similis,ne in ephemetis nessi in heelicis apparet. Proprium vero maxime haru febrium existit,cruditas urins,debilis etiam concinctio ptium est indicium febrium, lus humorum sequitiar putredine.Nem enim cruda nel cococta uetaliter in ephemeris apparet. Ac earum quidem alterutra seorsum est pro trium febria, quae in humoribus accendutur, indiciv.Simul aute utram diei a fini disii uictionis p uiu omnino inseparabilis huic enim febrium generi urinae prinis vel omnino crvds,vel de iliter codic principio tabciant: nem viil magnum aut estatu dignu cococtionis indicium in huiuscemodi febribus in primis urinis apparet si excipiamus eam quae sit ex Ohemeris febribus inmutationem, de qua a nobis antradiciu est. Prster prsdicita autem propolitaru febrium indicia contingit etiam eo tepore quo accessio consistit,cauim aliquem febris ardetis apparere. Quod si etia hi casus se ostendunt qui in febribus epialis N lipyriis appellatis, sicuti & qui in hemitritatis, aut succensi uis,aut in quapia alia tali febre videri solet erimi qui derpria huius generis febrium, quae ex humorum putredine accendunt indicia, non in inseparabilia: atq; idcirco ubi ipsa no ad . sint,ex aliis dignoscere licenq, si astuerint,non solu ad genus huitiscemodi sobrium pertinebunt, sed etia aliquam earum speciem indicabunt. Et quidem si post febris declinationem integra non B successerit quies, siue o sudore, siue quouis alio modo declinet,ex duobus alterii, vel mutatio nis est argumenta,si omnia quae prscesserint,sebrium ephemeraru suerint indiciar aut si nulla ex his suerint, statim ab initio febrem aliqua ex his que putredinem humorii sequun inuasisse indicatur. Six nonnunu in prima die pulsus durus lenitas, animaduertere o et nunqd in cor pore aegrotatis sit aliqua cogelatio ex frigore,vel siccitas, vel tensi qualis in distentione nerito rum fieri consueuit,vel inflamatio,vel durus tumor,quem insci schirrhon appellant,scientes ab his solis rausis pulsum duru fieri. In quibus enim errauerit Archigenes circa notione et dignotionem pulsus duri,in eo mustatu quem de pulsibus coposuimus,ol tendit: in quo exercitatum esse oportet,quicunm ad prs sentis cseris tristionem animum sit appulsurus,atq; in ea prssertim par te,in qua de puluium dignotionibus agitur.Nam pulsuum quide nomina,omniaq; eoru signis cara numerum Elpuniuetium in uno inustatu oposuimus, qui de pulsuum differetia inscribitur. Quo pactio vero singula ex ipsis sint dignoscenda, altero tratiatu, quem de pulsuum dignotione inscribimus, quatuor libris explicas. Sicuti alter u volamen ordine consequens in quatuor libris coprehensum exposuimus, in quibus pulsuum causas edocemus. Ac post e quae iam diximus, quartum quod de prscogmtione ex pulsibus inscribitur, non Verbis tin, sed operibus etiam hu-C iuscemodi contemplationis utilitate a nobis ostensa .Et si quis nobiseu affuit,qn aegrotos visere mus,eorum libroru conleplationem re ipsa demonstrantibus,eidem partim alia,partim idipsum est persuasum , Q pulsus durus, neq; proprium, nem inseparabile est huiuscemodi sebrium indi. cium.Sed non esi nune tempus de hisce rebus disserendi: nam in nuper dieiis tracti tibus, at* in altero volumine odio libris coprehenso in quo librum Archigenis de pulsibus ad examen rati nis adducimus,satis a nobis huiuscemodi omnia ostenduntur.Nunc quantum praesenti operi expedit dicemus, cp pulsus durus non est alicuius generis sebrium, nem igitur ephemerarum, nectorum quae in humoribus accendunt,nem heeticarum sprius at* inseparabilis Coinrmiis vero magna ex parte heeticas sebres, nonnunu vero etiam duo genera alia, casu aliquo interuenienter Ephem as quidem,si ex algore nimio contigerunt,si qua neruos a toto simul assuerit. Contin it vero Miquando ob nimium Solis seruorem,aut lassitudinem simul aut esuritione aut immo iras vigilias,aut exinanitionem,quando laxe costiterim alimenti inopia. Illis autem qus ex hii morum putredine fiunt febres,pulsus durus ades quando aliquod vi erum vel inflamationem vel durum tumorem patiaturi se si casus quisbiam alius afluerit, veluti tentio aliqua neruorum, aut siccitas,hac etia ratione pulsus fit durus: licuti in his qui non in tempore frigida bibunt aqua, D aut frigida se lauant atq; aliquibus arborum seu stibus immodice vescuturi In febribus autem ea ratione qua febres sunt, nunu fit durus pulsus, nem in ephemeris,necn in his quae ex humora a cenduntur putredine. Necp enim quado ex inflamatione sebris invadit, eadem ratione sequitarere febris,& pulsus durities sed febris quidem ex humoru putredine durities autem ex tentione,
quae ob vasorum repletionem fit. Vt autem summatim dicatur, durities tunicis aduenit arterias rum, aut congelationein aut tensionem,aut niccitatem. ngelatione igitur vehementes algores emciunEtensionem vero inflamationes & duri tumores,& nemorum dispositio inflamati nibus correspodens: siccitatem vero re diuturnae euacuationes,quae vel ex ventris profluuio vel intestinoru sevitate,aut dysenteria,aut diutumis vomitibus, aut tali aliqua alia causa prouentur,ec longi temporis fiae se febres ardentes longae. Atm Vt in uniuersum dicatur,quscunq; ipsas animalis solidas partes vehementer exiccant, sicuti oc heeticae febres, de quibus iam dicendum est sumpto ab earum generatione principio.
Vae igitur febres hencae appellantur,duplici via ortum habent: magna quidem ex par
te exardentibus febribus, quae tantum protrahuntur, ut longitudine temporis hum rem in corpore cordis contentum cosumant: vel fieri potest ut eius adhuc magna portio Tertia Classis. eee ii reseruetur.
67쪽
reseruetur.IIae vero non im hediicie sunt,sed tabidae etiam.Qus autem manente adhuc humidiu Elate generantii ubi cordis corpus occupauerint, hinc maxime accenduntur,quemadmodum i
cernae flama ex semite. Una quidem a nobis exposita esst earum sebrium generatio. Reliqua autem est, cu statim ab initio inuaserint,similem primu sui ortum Ephemeris satientes, ex tristitia, aut ira, aut lassitudine nimia una cum Solis seruore cotracta. Hasce igie febres no est admodun disiiciIecurare At quς ex ipsis ad manasinum .i.tabem peruenerunt ex inscitia medicorum, quibus earum cura fuit demandata ubi iam exquisite consistunt, & iamdudum inceperunt, non modo est easdem curare dissicile sed etiam in Dossibile. Earum siquidem natura calida est oc siem, cu tale aliquid cor patiatur,quale lucernae fomes O fuit plurimu exustus.Nam qui ita torreti- eius est, frangitur, at Q dissoluitur, at ex ariditate continuitatem amittit,adeo ut nem si magna olei copiam Lperinfundas, flama abundantior possit accendi. Semper enim parua & debilis in ipsa palpitat flama,ac continue fit minor,donec ex toto extinguatur alis quidem est febris qus omnino marasmodes. i tabida existit, quae non idem morbus est,ac passio qus marasmus. i. tabes appellatur. Na haec absci' febre in decrepita aetate solet accidere, extincto natiuo calore, suod nihil aliud existit * mors,quae sine sensu doloris ac secundum natuna ex siccitate cotingit. Sicuti his qui praeter naturam tabescunt, altera aduenit species quae a Philippo ex aegritudine senec ius FVocatur,in quam non solii senes, sed etia pueros vidimus incidisse quam plurimos. Tabida vero febris non tantu sicci ,sed etiam calida est passio. Extinguitur autem valde celerius in hac aegritudine calor ipsius amitialis: totumq; corpus tabescit instar arboris supra modum areiadiae, aut oblongitudinem temporis,aut flammς viciniam, aut vehementem at in immoderatum squaliorem. Sed de uniuersa quidem tabis dispositione qualis natura sit,seorsum scriptum est.
De inis in ebrium necticarum. CAP. 9.F Ebrium aute herilicara, Dauidem duplex est, ut nuper dissiniuimus, genus,earum indicia
deinceps exponamus. Hectica quide quς cum tabe coincidit labris, cognitu promptissima at in facillima existit. Nam priusqua pulsus atl calorem in fila perpendas, videbis oculos inam dice concauos, veluti litibusdam quasi foveis recoditos, exhausto iam uniuerso in ipsis liquore, ita ut ossium quibus Opebrae colis ent,eminentiae conspiciantur. Et sordes quidem in ipsis si cae ostenduntur,& qusdam veluti squalida dispossitio, qualis maxime inest his ciui toto die si ib solis ardore iter longum per puluerem egerunt: est etiam in eisdem nos vitalis coloris extinctius . Hoc quidem tota patitur lactes,atin in tota cute, quae faciem obducit ac frontem praesertim,squallor immoderatus conspicitur,adeo ut ex siccitate durescat ac circi tendatur non in possum pla- Grimum producere palpebras,dormitantibus similes,& quidem *pius connivent dormitantium more non est autem corii passio somnus, sed vigilandi impotesta. Contabuere etiam carnes quae in temporibus sunt,ut collapsa videatur 5 concaua spatia. Et quid aliud omnino sunt u olla at mculis,adeo ut si nudato corpore partes ad ventrem attinentes aspicias, neque ex intestinis aut v
primu manus admouetur debilis est pauid i si vero acredinem atq; erosionem quandam osten dat,ac magis cu plus tangendo immoraberis. Nec pamplius reliqua comemorare opori indicia, in re praesertim adeo inani Ala. Praestat enim ad incipientem adhuc tabem rursus transferre se monem. Daeo autem tabem incipere qn natiua humiditas,qus in unoquot dispergitur corin, re in spat is particularum consimilium intermediis, qua primu nutriunt particuis, iam in cor dis corpore aboleri periclitatur: donec enim pars huius aliqua reseruatur, tu febris hei itineri stir,nondum etiam tabida Cum vero dira res ta periculi peruenerit, ut nihil iam ex tali humidi
tate supersit, tunc exquisita tabes existit. Est quid in omnium hedii carum sebrium dispositio dis Hscilis, ubi iam principii tempus praeterierit. Uetermino autem principium,non dierum aut ho rarum numerosicuti ne* in aliis morborii generibus,sed ipsa dispositionis qualitate.Cum enim naturalis cordis teperies primu euerti inceperit, nem natiua humiditas protinus abolita est, ne virtus plurimum laborat, sed primo fit velut quaedam effetuescetia humiditatis,quo in tempore Deillimu est huiuscemodi febrem sanare tanu nihil adhuc virtute perpeti aDeinceps aut bosum . ptio quaedam esseruescentiam sequitur, hac ii in longum iam protracita, ipsae similares particulae, quae nint veluti cordis elementa,sicciores redduntur, atq; inopia alimenti tenuiores,ac tira virtus laborat, quantum siccitas atl caliditas in ipse corde inualuerit, qn carum altera exuperans, Vir. tutem imoecilliorem reddere potuit. Huiuscemodi sebris iam quodammodo ad utranq; partem declinat,ac mediu obtinet locis inter eam tabidam febremquae penitus cuia non admittit,atin il
Iam de qua paulo ante diximus, quae facillime in principio curari potest. Sunt vero S in hac ut ι- tudines multae, qm 5c dispositionis ipsius multae in eo quod magis ac minus, diuersitates. ae igitur aequaliter distat ab utra ,& ea scilicet quae exquisite tabida existit, atq; illa in qua nihil est adhuc tale medio quoda modo se habet ad curatiori 9ubio ad partes ambas inclinans monacto. iae autem tabidae proximior existit, est etiam periculo vicinior, cu quae alteri primae magis ad
68쪽
A h et, non paruam saliris spem habeat.Deinceps igitur ad carudem dignotiones deueniendi ini, ac primum illius in qua sicilis est remedio locus, nisi in aliquem de hac medicorii inciderit turba. Est aute ubi sola siderit, haudqua ν disicilis cognitu, alteri vero associata ex putredine humorii, propter mistione iam disicillima redditur. Supponatur iam ipsa sola ex aliqua nuper dicitaruincausarum habuisse principium, pareantq; in ipsa prima die omnia generiuebrium ephemer, s rum indicia simul igitur cum ipsis apparet& pre incipientis causis forma,quod etiam in pre esse suismonis ostendetur. Sed etiam ex aegro interrogato addiscere licet,si cetera quide bene se ha- hem, tum ob id ψ supra modii fuit iratu aut militia asseeius,ccxpem febricitare. Et si h vera e inuenientur, febris aute ad diem sequetem extendatur, neq; ad quiete declinans, nem magis
inualescens,ariditatem aut e maiorent in corpore repressentcntalem,heeticam fore suspicandum.
Quod si us' ad tertium diem sine cibo permanserit, dum tertianae accessionis suspeeias praeterit horas,nihilq; eflatu dignum priori accesserit febri, aut fuerit imminutii, sed quaeda primae febris
exiguae reliquiae tantuni o procedant,atlpemianeat cum ariditate corporis &caliditate, lux primo tactu mitissentiatur, in procella vero temporis acris, mordax ato arida manui se ostenat,nuiuscemodi sebrem hedii cani esse est existimadum. Maximum VPro II in alci indubitatum hoc B erit eius naturae indicitim, sit cibit homini obtuleris eo tempore,quo maxime oes horas suspeeias subterfugisse videtur. Statim enim hora vira aut duabus post acceptu cibum quicum aegrotatem tetigerint,alteram febris accessionem adesse opinabunt. Nec deeriit qui eos qui cibu obtulerint increpent, i haud in tepore dederint,sed tunc cii futura accestio erat, α q, o riebat ei bini in lori mus lepus difflare,oc q, annotatio tardius sit subseciita. es aute no ita se habet. nibusti quidem hedii eis febribus hoc spriu&inseparabile adesi indictu, allato cibo quide caliditate accedi. . . sta ac pulsum ad magnitudinem ac velocitatem augeri, ita ut incompressi annotatio ficta videatur. Voco aute annotationem incopres lam,in qua neq: horror aliquis, ne* extremarum partium stigefactio iacta est,nem veluti quaedam dormitat id, ne m aliqua insignis pigritia, aut oino in aequalit aliqua vel in caliditate, vel in pulsu adhuc aute magis neq; pauitas, neq; debilitas nem hora aliquid aliud,sed quodni u ex cuicunt alteri ex cibo maior statim ac velocior pullus culcitur. Fit quide aliqn oc in quibusdam sebriabus aliis incopressus ascensus, at in hac quidem ratione novideretur febrium herilicarii mrprius re inseparabilis casus. At non parum differt,si uniuersum horum indicioru aceruum inspexeris, in omnibus si quide febribus aliis hi liuscemodi introitus . praeter cibum ais pnim fiunt,incompress,in febribus autem heriticis res oni iurio cotrario moC do se habet, ne* penitus sit aliqua annotatio in tempore aliquo sed est una febris continua, sicuti quae sprio nomine synochus appellatur. At illa quide quadam veluti flamam plurimam admo uenti manum habet occursantem praeter id Q pulsus in ea maximi sunt, enim hac frequentis limi. In fiecticis aute te ribus, nem multa occurrit caliditas, pulsus 3 tanto minores,tariores, ac tardiores sunt his qui sebribus synmis appellatis existimi, quanto etiam caliditas minor existit. Comune est iram omnibus hecticis sebribus, m pusillae ac semper a principio usci ad finem sunt aequales. Proprium aute his quae tabi coniunctae sunt,esi siccitas:qm sine liccitate sarius herilicae febres consistunt,cum non transmutantur ad tabem, qutadmodum multis hoc tepore in magna pestilentia contigit. A synoctis igitur diuerunt,ut diximus, hecticae febres. Ab aliis quae incinii pressas habent annotationes hoc maxime disserunt Q compressio aliqua omnino illis adesi climcibum assumpserint in accessionis principio in hecticis post cibum assumptum veluti quandam Gpressionis experte annotatione neri contingit, qus non est, ut paulὀante diximus, annotatio. Decipit aute eos qui circa huiuscemodi non sunt exercitati ob caliditatis multitudine, ob magnitudinem pulsuum ac velocitatem. Manifestius aute die sequenti hec febris agnoscetur,si diligentius obseruauerimus, quousq; post aisumptum cibum caliditate ac pulsibus alteratio laeta pera i Ddurauerit. Nam quacunqtie conspecitui sunt obuia, usi manifeste alterata apparebunt,donec ex cibo digesto allapposito cordis liccitatem humedia uerint. Deinceps ad n istinum habitum reuertetur, in quo anteu cibus assumeretur, cospiciebatur. Si igitur alio in tepore cibo refeceris, eo ciui feci uitur die.ac rursus die secluenti in tenore pariter diuerso. quod aio fieri videbis calidi- ' tatem .ssadaia fiam, pulsus alite ut diximus alteratos. M enim is cotingere videtur,quod in calce ac lapidibus calenta: si enim aquam modissimam infuderis muli ὀ calidiores sentiuntur, nu- triente, ut videtur in ipsis humida subsutia aridam caliditatem. Sed quaenam sit huius rei causa, naturae rationii studiosos inquirere oportet. Quod aute ita fiat, cuicunq; volenti ediscere licet. Si enim intra manus recipias civicis glebam esus de parui facies caliditate, quam neci senties. Quod isi ad tetram deponas, ais aqua periundas, videbis qua primum vehementer calesactam ali ita seruenie,sicuti lebetes, in ingenti adhaeserint satus,vapores etiam non paucos ab ea esseni cor, spicies, si etiam tangere ausus fueris, ficile ex hoc deuri continget. Adco si ad sensus iudicium . reseratu humida caliditas vires habet non parum v sicca cui desiores.Siccam vero in hecticis se hiibiis eae caliditatem, quas tabes consequitur, eo constat argumento. Nullus eorum qui habi-
tu corporis praediti sunt humidiore, statim ab initio huiuscemodi febre correptus fuit. Ld quia cui sunt natura sicciores, ac pries enim si una calidam liabuerint temperatura, vitamq; elegerinta Tertia Classis. eee iii in
69쪽
in laboribu . vigilii . ac curi . victu la pauco, lios statim ab initio solet holito flabris inuadere ex Etra,vel tristitia, ac magis aestit cistatum temporis calido oc sicco, ac loco praeterea conmilc rimitianus auid earum principii est, cum eo tepore, quo solem eph me febres in integra quietem de sinere, ne dum illis tale aliquid non euenia .sed insuper siccitas manifeste intendatur: tunc enim primum febrem euadens Oli emeram,transcedit ad he cticam. Alter vero cuiusdam veluti ipsius augmenta atl integre perfectionis terminus est tertiae diei accesssio. Sietum ut paulo ante dicebamus,nel altera accessio superuenerit, neque inrotus sine sebre fiderit, adaucta insuper siccitate, tunc proculdubio hic heistica sebre laborati quae progressu temporis cito ad tabidam couertetur, nisi bene curetur.Tei inus aute permutationis eius ad tabem est, quando primu pulsus debilissimul ac durus fiat, statim vetare paruus, necessario hic idem est e. ire lucris, non in propterea, febris est tabida, sed ob id potius quonia debilis ac durus existit: debilitas siquidem vehemetem sequitur cordis intemperiem durities aute siccitatemΣi igitur huiuscemodi assectus cor occupauerit unc febre tabida necesse est animal laborare. In einde vero incidunt sebrem ex ardentibus ait acutis febribus plures qui recite curati no sunt, ac psertim qui cu a ius frigidς potu indigeret,p ter id ut eam non biberim, nullum aliud refrigerans medicamen thoraci ac praecordiis appo fuerunt.Si vero cu omni huiuscemodi auxilio cariterint, cataplasmata etia ex melle, quoru nunc F 'plurimus est usus, ultra modum adhibuerint, his expeditum in iter ad tabem, siue siimpliciter
bricitauerim, siue ex hepatis aut ventriculi inflamatione. Maxime enim horum viscerum inflammationes, si non reeta cura Gibeatur, insequuntur tabes adeo,ut Pleri existimauerint eas nulla ex causa alta generari. Quos latet neutrum istorum, ac nullum pi terea ex visceribus aliud, nem tabem, neque ullam omnino hecticam sebrem ei scere prius quasn, dicitum est,cor patia ..tur.Incipit aut et psi cordi haec passo, nonnunq qii idem ex seipso, sicuti in excandescentius vo hementibusq; tristitiis ac diuturnis,nonnun*.vero exardentibus febribus: ali in autem ex pubmonis ac uioracis affectibus , ac praesertim ex suppurationibus oc phthisi: sicut autem ex his, itam hepate ac ventriculo,atin ut simpliciter dicamus,ex omnibus diuturnis inflamationibus. uus nobiliores partes occlupauerunt adiuncta totius animalis ac prs sertim cordis siccitate. Ego qπdem vidi in laxioris intesti tu, Graeci colon appellant, inflammatione diuturna tabidam febrem suisse secutam: itidem in similibus stomachi vesicae ac renum asse 'ibus,nec minus a tali febre nonulli sunt capto qui dysenteriam patieNatur,cu scilicet intestina inflamatione laborarentuin huitate etiam inteNommdc longo profluuio, alterum Grsci lienteriam, alterii Sarrhinam appes. Iant,cum scilicet .el ab initio statim vel progressu teporis febricula inuaserit, tabidae febres con- G sequutur. Et ut simpliciter dicam, in ptaeexiccatum cordis corpus sebrile caliditatem, quae cum di incultate amouetur, acceperit. Gare & cu arteriae circultantibus partibus calidiores sentiun tur,maximum sint hecticarum febrium indicium.Siquidem hoc illi nequau aliis aduenit in se . bribus: adhuc aute manifestius hic aduenit casus cum sunt loti, aut quouis alio modo elaxati,ita ut qua proiluat humiditas, ac caliditas Asset. Tunc enim aliis partibus omnibus calor percipitur moderatus,vbi calor ita e pirauerit: qui vero in arteriis existit, nihilo minor δ antecedens sentitur. Est vero esus manifestus sensus,cum se pulsus attollunt, qui nem ipsi in talibus pspirationi bus permutantur, sed continue in eodem statu persei ierant. Cum igitur sola per seipiam consistithecitica febris, perspicua est,siue simpliciter he lica siue etiam sim in rabida exinerit. De dignosiranti hestica cui putrida Ie ru coniungratur. CAP. I AI teti vero astaciata iam dii scilius cognoscitur, sicut Iiri nuper cuidam mulierculs coluingit,cuius accessio non die tira, sed etiam nocte manifeste fiebat. Latebat enim tabida febris omnes medicos, quibus eiusdem curatio fuerat demandata,vt qui arbitraretur, net principium aliquod sensibile febribus helicis inesse oportere ne incrementum,necis consistentiam, tan*non posset eisdem attaciari altera febris ex humoru putrefultione proueniens.At nos statim prD Hinis diebus in eadem muliere cunouimus.Vtra n enim annotatio,& ius interdiu oc noctu fiebat, partes quidem breues accemonis faciebat,& Laepius cum rore aliquo aut perspiratione vaporosa ita manifeste soluebatur,ut coirus in temperie positum tangentibus sentiebatur.Signa aut Eex arterins accepta, de quibus paulo ante sermo habebatur, semper remanebant, cum ne P similister Ut alis partes refrigeraretur,ne celeritatem aut frequentiam motus amitterent. Quae igitur 5c alias a nobis cepius dicta sunt, nunc oc dicentur,u non oportet accessonum circuitus ac stimi les proportiones solum in febribus aduertere, sed multo magis ipsus febris modum ac formam, atq; ex hac ipsas dignoscere febres, non aliter o homines ex ligura, & ex propria forma cogit scuntur.Sicoc nos prima die sirpius febris sorinam cognouimus non expectata; ut triduana aut quartana aut quot na reuertione. Sed de his quide suis in secundo de crisibus libro dictu est.
nil us mar epheme febres in arcem dulcernantur. ii.
Dictum est aute nihilominus eode in libro quo pacto sebrium ephemeram disserenus sunt
cognos dς.Scio aute me et hoc in libro suisse a festum, de ipsis aliquid annotare. Sed cum inmemoria revoco, paucaqusta dictaa supersunt praeterea ius in eo libro coscripsimus, alia
quidem superiluum existimaui hoc in loco repetere. Hie igitur Iola quae in eo libro sunt desecta supplebo.
70쪽
APpplebo. Qui iram ex seruore Solis in labrem inciderint, his cutis magis ad caliditatem 5c squallorem, i pulsus ad labrilem vergit dismsitione: nam Sc minus sitibundi sunt his Mi aequalem sahent caliditatem,& quamprimu manus admouetur, in eis vigens calor percipis. Contra res se habet in his qui ex cute densata at* adsimista laborant, na in his reaccendit calor. Atqui ex seruore Solis aegrotant, his maxime caput deuri videtur plusq; ex balneis frigidis utilitatis ac delectui nis recipiunt. Oculli quom in his rubicundiores re calidiores simul O siccitate videns, siquidem sine grauedine aedestillatione laborat am iis c quibusda Sola deustis accidere cosueuerui, sitq; in eis caput non solii calidii sed etia sanguine plenum,adeo ut oes venae quscun* in oculis,oc in teporibus,& in seonte M in tota sunt iacie,supra modii extendant. Hoc etiam fatis eos ab his qui humoru se ditate febricitant separat. re hi quibuscussi caput laesum Hii,grauedinibus aedestillationibus facile corripiunt. Eorum vero nonullis febris sola capitis dispotitione conse Ltur.Magna vero ex parte tunc solu febricitant,qn totu corpus supra modii esserit vel caluerit. Est vero minus calida cutis his qui fingidiote sebricitant,corpus*his maiore prsseri tumorem,nul lus in secie squallor,qualis hisu ex solis seruore febricitant sine plenitudine capitis. Magna vero parte his solet caput repleri,nisi quis purum at* materi inutilis expers corpus habuerit: solis si B quide his caput calefieri contingit,sine aliqua plenitudinis noxa. Illud in ali in usu euenit,ut plurimus calor deustiam occupet caput, quavis nulli plenitudini obnoxiumMsc igitur dispositio ab altera que ex frigiditate consistit,manitatissime disteri. At quae plenitudine habet adiunctita,non
ficile discerni potes hyt qus 8c cu destillatione oc cu grauedine assii stat oui etiam asseritus friges iis diis adueniuncAtquAdmodun diximus squallor at ii ingens cutis calic diditas, ac quecussi alia diximus numypria sunt eoru quos seruor Solis deussit de bus in methodo curandi plenius dicet, di una de his Oibus sebriu ephemeraru dister ijs. Quam dignotiones, cu in secundo de crisibus satis a nobis fuerint explicats, altera hoc in loco explanatione no expostulat. Sed hic fine sermo nisticiemus, at omniu deinceps si ex humoru putredine sebres accedunt, dicis assignabimus.
BRIVΜ LIBBR SECUNDUS. Nicolao Leoniceno interprete.
Sin id ut trictisfebrest priubi sis e seu ab 'ista flauabile pol omnes pos e. CAP. I. T illud superest,ut sebrium disserentias qus in humoribus accendunt percurramus, si hoc una antea admonuerimus, no susscere ad generatione labra siciti multi opinantur, si soluamara bilis,quam n ulli pallida, nsinulli flava appellat,aucta fuerit ac exuparit. Sic enim ora qui morbo regio laborat, in maximas incideret febres. In eis siquide huiuscemodi humoris magna in toto corpore copia redundat .no in febricitat, nisi aliqua alia accesserit causa, de qua paulo instarius dicemus. ivrdu manutare in Quartanis re quotidianis febribus, ius ex
D quisitae sunt tales, aceruatu esse bilem amara tio secus u in tertianis c itaribus qus ab incendio causi appellans. Na exaduerso in quotidianis febribus at quartanis, nem vomitus biliosi,neq; sudores,neq; urinae,nem deiectiones aliqua vestigia amars bilis ostendunt, praeter id Φ nem aliuquid ex his quae antecesserunt aut simul adsunt, eiusdem humoris praebet testimonium. Nam remans quide sebres magna ex parte in corporibus fiunt, inubus naturalis habitus biliosior est. atq; in consistensium aetate quae omnium maxime biliosissima est:tempore etia aestiuo prae caeloris,in quo huiust odi humor dominatur: in lycis praeterea quae calidam atq; siccam habent to .peraturam,ac in simili aeris ambientis qualitate, vita etiam non ocio atq; quieti deditased laboribus,curis,uigiliis, Solis incendijs, di ciborsi pastitati assueta, Grinn praesertim calidorum atq; siccorum usus praeterea medicaminii caleficientium atq; exiccantiu immodicus usus sebres te tianas siciliter asserunt. Contra vero quotidiariae febres naturis in quibus pituita supiluit, sunt similiares,aim ex omnibus anni diuerutat iis in hyeme praecipue, atq; omni teporum statu M-gidiori atq; humidiori, in aetate senili ac puerili, in locis stigidis atq; humidis,uitaq; ociosa quam crapuis comitantur,ac tum praesertim cu post cibos balneis visitur, ac multo etiam magis,cu ipsi cibi natura pituitosam habuerint, generant. Neq; etiam hi amaram euomunt bile, neq3 per vera trem inferiorem aut urinam aut sudores excernunt, quod in se bus contingit tertianis. Hae s.