장음표시 사용
121쪽
sapiens in sapientia sua, neque fortis in sortitudine sua, neque diues in diuitiis suis: sed in hoc glorietur qui floriatur scire δίnolle me, quia eso sum dominus, qui facio nuisericordiam, ii dicium,&in I itiam in terra. νGlo lati. dua Ex quibus verbis colligitur duplex gloriatio . Altera hum inae. na: qua homines gloriatur de suis diuitiis, honoribus,artibus, fortitudine,scientiis, ingeniis, dignitatibus, genere, pulchrit Gio talio bu- dine,& his similibus. Et haec gloriatio eth momentanea, vana, mana. di superba. Iaco. 3 .Nam quale fundamentu est,tale est & stru- uatth. . ctum in eo aedificium, nempe ruinosum. Gloriatis di- Altera gloriatio diuina est, quia Christiani gloriatur de mi-λφή. ni sterio de vocatione sua , de tribulationibus, dc passionibus suis: in quibus habent verisimilia arsumenta diuinae beneu Jentia , gratiae,fauoris,& misericordiar. Ite se habere Deu propitium in caelis,cuius gratiosa adoptione facti int haeredes regni caelestis. Haec gloriatio est laus atque gratiarum actio diuinae bonitatis atque beneficentiar: item singularis consolatio in afflictionibus, qua cor hominis laetificatur , animus alacrior redditur,& conscientia fiduciam concipit, Deum ipsius curam gerere, ut qui, cum passiones immittit, det gratiam, ne illis succumbat,sea easdem potius Vincat. i . Cor. i Ο.
ubuttiria i i Gloriatur aute beatus Paulus de sex rebus .Primb de stem-tur de si u- mate; quod ipse sit Hebraeus, Istaelita, & senae Abrahae, in quo D . - ait: Quis audet, &c. et Secundo, gloriatur de molestiis atque laboribus suis: nempe , qudd multo plus quam alij in vinea domini laborauerit, praedicando, docendo, peregrinando: In laboribus plurimis, inquit, ' fui, &e. Item,Ter zirgis caesu I-, a Terti b, gloriatur de cognitione & intelligentia diuinae v
ritatis. Cuius testis est Petrus. a Pet. 3.
4 Quarib,gloriatur Apostolus de patientia siua, qudd gratuito illis Euangelium praedicauerit, nulli oheroliis fuerit. Σ -
s Quinto gloriatur deministerio,cruce, atque passione Dua. Sed huius gloriationis pudet pseudoapostolos, qui prςdicationibus suis gloria tantum, honorem, & tranquillam vita qua runt. Omnes quae sua sunt quaerunt,&c. Phili p. a. 6 Sextb, gloriatur de visionibus atque reuelationibus domini: Idque facit, ut pseudoapostolis obturet ora, di superbia e rum compescat simulque indicet quam nullius momenti siti Iorum gloriatio ad suam comparata. Concludit ergo ostendens crucem suam , esse gratiam Dei. Ne, inquit, magnitudo reuelationum extollat me, datus in mihistimulus carnis meae, angelus sathcηε, ut me colaphizet. Quasi dicat: Quemadmodum carni alligatur baculus, equo fimum iniicitur, urGomnulo
122쪽
annulus ferreus per nares traiicitur, porco sedes in os inseritur ne nimium currant, mordeant, aut ferociant: sic Deus corpori meo stimulum apposuit, nempe secretas tentationes,atque pal-siones. Propter quod, inquit, ter dominum yogaui, ut discederet a me, dixit mihi : Sufficit tibi patia mea, oc. Quibus verbis videmus' ad Tentatio, ad quid prolint tentationes: nempe, ut nobis occasionem prebeant FGEN αnosipsios cognoscendi & inuocandi Deum. cuius operatione imbecillitas nostra augescit in aeternam sortitudine, passio nostraetras fertur in sempiterna gaudia, mors denique uoltra temporalis transmutabitur in vitam aeternam. I . .
Docemur hac Epistola, non licere Cluistiano gloriari in se,
. neque in carne, neque in rebus mundanis at u caducis: Ced in christianis in Cnristo & eius donis. Licet, inquit Augustinus, gloriari: sed qM g qui gloriatur. in domino glorietur. Si gloriari oportet, non expedit Vquidem. Sc inferius commemoratis Dei beneficiis, dicit Paulus Cap. 12. Pro huiusmodi soriabor, pro me autem nihil,nis in in italia fiumeta. Et cap. ii. Si gloriati oportet, quae infirmitatis sunt,ghriabor. Est magna gloria Paulo pro conseisione Christi,verbera, probra, exilium, naufragium, fugam tolerasin. Sic omnium Christianorum gloria in hoc potissimum est sita, ut quae a Deo per Christum dona acceperunt, laudibus extollant. Ibant, ait Lucas, Apostoli gaudentes a conspectu concilij, quoniam digni habiti sunt pro nomine Iesu contumeliam pati.
et Gloriatio ct triumphus Pauli, dissimilis sanguinariis triumphis quorundam, qui cum patres patrie esse deberent, tyranni sunt, pro Catholicis me, H κοι. In laboribus, oec.Ηac belli decora manet coma iustitiae repositantissum diem. a N Paulo incumbens, ut quod quatuordecim annis celaverat, postmodum prodere cogeretur.Tot erant pericula religioni Christianae afalsis Apostolis,aphilosophia mundana, a Iudaicasuperflιtione, qtam Paulus om-mi quod aiunt pede) contra stetisset, quatianam curam omnium Ecclesiaru habuisset,grauissime periclitata fuisset dochma Euangetica. Hac igna-mam Episcoporum ministiorum Ecclesiis merito damnant, o calcaria κοbu addere debent, ut ministerium nostrum ad plenam probarum te a Platarcta scribit de utilitate ab inimicis capienda. hic sane habemus stimulum carnis, hoc est, insectationem malorum hominum Pauli utilem fuisse . Sic enim o inimici nonnunquam prosunt, iacentes nos sobri ratem mia iamra Lic imbecillitas scit vi tem,s infimitas a soluit potentiam.
123쪽
seum. θ dum siminat , allui cecidit siem Diam, ct conrtilentum volucres eae si eomederunt illud. Et aliud cedidit si perpetram qnatu a uit . qui non habebat humuerem. Et aliud cecidit intis ripin M, er simul exista spina si 'auerunt illud. Et aliud cecidit in terram bonam , or ortum fit fru9um centuplum. Haec escens clamabat,2 ui babet aures auriendi,auriat. Interrogabam autem eum disic uti ei in . qua esst haec parabola : Luibi ipsi dixit: Vobu datum e I nosse mysterium regni Des, caetero aurem in parabolis: υr videntes.non videant e ct audientes, non intelligant. ΙΠ autem hac parabola: Semen in verbum Dei: Rui autem sicus viam, hisbut, qui audiunt: dein rvenit diabolo, er tollit verbum de eorde eorum ne eredente salui sunt: Nam qui sina petram. hi sunt,qui cum audierint, cum gaudio sius. v. tunt verbum: O bi radices non habent: quia ad tempus credunt, ct in tempore tentationis recedunt. Suod aurem inter θι 4 cecidit hismi qui audierunt, ct asilicis udinibus, ct diuit,s, ct voluptatibus vita e tes . suffocantur er ncn restru fructum. Luod autem in bonam terram , hi *nt,qui in corde bono ct optimo audientes, verbum retiuent, ct fructum adserunt in patientia.
ΡΛ R A s o L A haec Euangelica loquitur de quatuor seminum generibus, quae sata, non similem producunt fructum. Lua ubis simi 1 Inter seminandu, aliud decidit secius etiam, ct conculcatum issi, num genera. volucrus caeli comederunt illud : hi sunt, inquit Christus. qui τε ibum Dei audiunt: deinde venit diabolus, tollit et libum de cordibus eorum, ne V M. PEi ni- credentes fluentur . non quod sola fides saluet, sed sub d ipsa im-titur diabolus petret reliqua, quibus fatuamur. hi audiunt quidem verbum, . eorribui si- sed non abiiciunt opera tenebrarum, nec ambulant in nou tate vitae. Eos continet diabolus, & quamuis audiant verbii, tamen praecludit omnes aditus, ne pol sit in corde eoruna radices agere.
a Aliud cecidit super petram, ct natum aruit, quia non habebat hum rem. Hi sunt, qui cum audierint, cum gaudio suscipitini verbum : ct hi radices non habent, ad tempus credunt, in t smpore tentationis cedunt, I ptatis imp & non secus atque arborum folia decidunt. His parum pro- AEt fructil H- dest audisse verbum , nam oportet & conseruare , iuxta illud iniseminu. Dauidicum : In corde meo abstondi cloquia tua, ut non pe cem tibi. Et Lucii l . Beati qui audiunt verbum Dei,& culto
diunt illud. 3 Aliud cecidit interstinas, ct simul enata stina 'ffcantillud: Hi fiunt,
inquit Christus, qui ci in v ibum audierint; aselicitudinibus ct diuitiis voluptatibus vita euntes si ocuntur, nee referunt fructum. Veli menter enim impediunt, & a fide & a charitate de veritate homines abstrahunt. Ideo vocat Christus diuitias spinas, & ini-ruum mammona, Luc. i 6. Paulus laqueum diaboli, i .Tim. . Poeta, Irritamenta malorum. Metamorp. I.
124쪽
4 Aliud cecidit in terram bonam, iv ortum profertfructum : aliud trige-evlum,alivdsexagecuplum, aliud centuplum. Hi sunt, inquit Chii lus, qui verbum Deι bono corde auditum retinent, & ipsi obedientes , fructum adferunt per patientiam: non sinunt illud per insidias diaboli, aut Perdoctrinas hominum quales sunt Lutheranorum concul Cari, ut primi nec per crucem aut afflictiones ab eo te deterreri ut secundi: neque curis, diti itiis, aut voluptatibus suffocari, ut tertii: sed omnem mouent lapidem, omnesque neruos intendunt, Vt ore, mente, tu opere, sana doctrina, & pura vita sese dignos maiestate Christiana gerant proximum adiuuent. Rom. 2 . Non auditores legis ivlli sunt apud Deum, sed factores legis iustificabuntur. 1 Sic in tribus hominum generibus Euangelisi perit. Huius cauta sunt tres, Prima, eorum qui adulterantes verbum Dei, non se in manifestatione veritatis commendant ad omnem conscientiam hominum coram Deo. r. Cor. r. sed sua commenta vel somnia populo Chri s. iano pr. Vonentes, veram &Catholicam doctrinam omnibus Christianis necessariam, quasi humilem,& sua altitudine indignam, reiiciunt & negligunt: interdumque non dubitant pro Euangelio venditare, Quod Euangelio maxime aduertatur, hi non doctrinam, sed
Eoctrinarum omnium corruptionem populo annuciant. Sunt
alii qui bona canaque dogmata tractant dc praedicant, sed manifelta suae vitae improbit te essiciunt, ut fructus doctrinae suae E cordibus audientium pereat.Vos recessiiliis a via: dc scandalizastis plurimos in lege,&c. a Secunda causa est, Parentum, qui liberos, reliquamque
suam familiam ad conciones sacras bonorum virorum non inuitant, nec exhortantur, nec viam commonstrant, nec, quod debent, compellunt neque curant catechismo ipsos instituere, nee ad pietatis amorem, dc reuerentiam & obeatentiam, rerumque crarum studium ipsos excitant: quin plerumque ipsos impiὸ dc impunὶ, sicuti de Heli legimus, Vivere permittunt, dc in impietate succresicere. Det Deus ut ipsam impietatem aliquando ipsos non doceant sed id pressent, quod monet sapiens Eccle. .Fiiij, inquit, tibi sunt erudi illos, re curua illosa pii ritia eorum: ne laetans filium tuum, patientein te faciat, oc ludens cum eo,contristet te, & ne corridens illi, postea cond
3 Tertia causa est, magistratuum, qui non Colerti cura ea corrigunt quae vitam Chri itianam concernunt: quin contemtaut, di negligunt, 'arbitrantes labi tantum eam curam incumbere, vi rebus publicis benὲ beateque omnia succedant, ut publicum aerarium sit diues de opulentum ciuitas bene munita,& locus
populosus,frequens,&maximὸ diuersarii nationum ad ipsum G 3 conflu-
dulterantes verbum dei. Matieb. I. Parenta nulla geria reprehenditur in instituendu pueris ad auritu
125쪽
confluxus. At non vident sibi diuinitus datum esse gladiu, non tantum ut maleficos, homicidas, fures, atque gratiatores , M, seditiosos puniant, verum etiam ut eos arceant ab omni communi conssortio , & e medio tollant, qui sponsa Christi quae est Ecclesia Catholica insidias struunt ,& demoliri eam nituntur. Quod faciunt Brentius, Caluinus, Lutherus, atque alii haeretici: qui niti in tepore sapiant non dubito quin duci Uviatem bergensi,&ciuitati Geneuensi sint allaturi probrosissimum interitum,tum carnis& dignitatis tum etiam animarum & libertatis. Vae quoque illi senatui qui non putat sibi incumbere, gloriam Dei promouere,sed floriam ciuitatis qui veritati non patrocinatur, sed falsitati:qui non patri suo Romano Ponti ei, sed impio Absoloni in patrem rebellanti, nempe Luthero, obsequendii arbitratur. Attendat quid acciderit Achab. 3 .Reg. aa.&Ιesabeti impiar. q. Res. 9. Et sicut quartum semen in terram bonam cecidit, & ortum tirotulit fructum: sic utiquein yno genere hominum Euang tum fruetificat. Tu in liu ra. 3 Docet igitur Euangelium rarb praedicari sine fructu ali-νο sne fuctu quo.Isai. s s . Verbum quod egredietur de ore meo, non reue aliquo priai- tetur ad me vacuum: sed faciet quaecunque volui.&prospera bitur in his ad qua misi illud. ch Qtiis, , ni a Deinde docet nihil Christianis magis esse necessarium, Ad magis ne- quam audire verbum Dei. Quare clamat Christus: Qti habet
Mari quam aures audiendi, audiat. Quemadmodum enim ram meterentur se
getes, si apricolae semina non mandarent terrae ; ita rard Chri stiani venirent ad Ecclesiam, si verbum Dei non praedicaretur.&audiretur. Ioan. 8. Qui ex Deo est, verba Dei audit. rurba Dei au 3 Praeterea, non satis est audire verbum Dei, sed de custodire, e non fugia re et obediendo vitam ad eius praescriptum & doctrinam insticis nisi ais et M tuere,iuxta illud Iaco. i. Estote factores verbi, & non auditor scriptM,VM res tantum, fallentes vosmetipsos.
Us tu Docet, postremb, plures condemnari quam saluari, quiaria Anariis. paucissimi audiunt Verbum Dei, & pauciores custodiunt au--isisti, 4 - ὸ itum ,rarissimi sunt qui ei obediunt: iuxta illud ,Matth. r o. de seu iuri ar .Multi sunt vocati, pauci verb electi: In diluuio octo animae saluatae sunt. Genes. 6. In Sodomis quatuor. Gene. i 6.Ex seX-centis milibus Hebraeorum, tantum duo ingressi sunt terram promissionis, Iosue & Caleb: reliqui in deserto periere. Numisi . Sub Elia non multi hominum non pendebant a Baal. 3 Reg. i 8. V tque semel dicam, ab ipso naudi exordio,semper minima pars hominu veritati adhaesit,doctrinis autem falsis maxima: ut Christus non frustra dixerit, Matth. . Lata est porta,
quae ducit ad perditione angusta, quae ducit ad vi tam, & pauci intrabunt per illam. & Luc. tr. Noli timere pusillus grex, dc
126쪽
sta I N Ara E s I M AT. τοῖ .Cor. i o. Sed non in pluribus eorum beneplacitum erat Deo. Haec erunt in medio terriv, in medio populorum; quomodo si Paucae olivae quae remanserunt,excutiantur ex Olea,&c. I .r .
et Simisituri minantu monet omnes, ut auidis animis accipiunt se ruonem Euangelicum, qnod didicerunt, conferant ad usum pietatis. Hac in enim fides electorum, agnitio uriitatu in Jem vita aterna. t. i. Ilac exclamatione, qui habet aures audiendi, audiat auditorem ex citat, docetque non cessendum a doctrina sana, etiam si non semper fructificet apud omnes. Sicut sentcs minime cessant fluere ac emanare, si nemo veniat aquatηm: sic nee concionator terbum intermittat, o si videat 'monem sui; non ubique iuxta ad care. Isai. Clama, nec eses, c. 2.Tim q. Presca verbum importune,oprituue, c. Nam tantum quarta pars se- .rminis hic fructum perstitum, oe absolutum profert. 3 optimus interpres sermonu sui Chri sim qui hic est seminator: cor hο- minis, terra, siue solum: semen formo Euangelicus. Hunc in mansuetudine . 'suscipiat in quisque, quo postsal re imam suam. Iacst. I. .
MAE EP sTOLA. FRatro, Si linguis hominum loquarin Metirum , Maritatem aufem non r. Coni 3. habeam. factus .m Delut aes sinans, aut cmbrium tinniens. Et si habuero pophetiam,di noueris miseria omnia. O omnem ριentiam: ct habuero om- nem fidem,ita is montes transeram, charitare autem non habuero,nilalsium. Etsi distribuero in cibos pauperum omnes facultates meas: e si tradidero corpus ineum.ita υt ardeam, aritatem aut e non habuero, tibi mihi prodest. Charisas patiens es L benigna e F. Charum non aemulatur,von agit perperam non inflarum, non e I ambitiosa, non ris fit quasi a sent, non irritasur,non restae malum.non gaudet per iniquita meonlaudet autem veritati: Omnia Iugeri σ-mia credit, omnia sperat,omnia si inet. Coaritas nunquam excirit e proh riae euacuabuntursue lingua ressabunt, sive sirentU EUrmetur. De parte enim cσenos M, O ex parte pro beramus. Cum autem venerit quod persecti. e r. auacuabi in quod ex parte V.Cum essem paruuli , loquebar Ut paruulmsopi bam ut parmis,cuisabam vi paruulas. Cum autem Scyus sum vis, euacuatii quin erantparuuli. videmus nune per neculum in aenigmate une aurem fetae oaeum: cognosco ex parte . runc autem eu scam sicut er Ognuus Fum . Hunc autem manent, fri=.ora, ebaritas, tria bae: maior autem horum est eharitas.
TN M Ac Epistola Paulus facit tria. Primb, docet quanta sit charitatis ἀ 'maiestas ac dignitas charitatis:quam tanta affirmar, ut firma inuincibilique sententia statuat maiorem esse, quam sit fidei, atque spei dignitas. a Secundo, acerrimam fert sententiam in omnes homines, tymi ' 'asserens eos nihil esse, nihil prorsus valere, si non habeant
127쪽
fota fierint. Languis loquia ud sit.
Prophetare,m feria Omnia et scientia omnἐ
paupersi distribuere quid sit.
1 Tertili,eonsrmat omnia dona , quantumlibet excellentia, nullius esse pretij, si non per charitatem persecta animataque fuerint, Sc in rectum bonorum operum usum producta. Pro primo ergo ait: Si linguis hominum loquar ct angelorum, cha-fitatem autem non sabeam, factus sum velat aes sonans, aut c3mbalum tinniens. Est autem linguis loqui, Psalmos, Prophetas, adeoque totam scripturam Latram quacunque lingua legere atque dilucide intelligere, & interpretari. Pro secundo ait Si hal line prophetiam, onduciim i steria Omnia ct Omn m scinitian M. f habutio omnem finem ta ut montes transferam id est, loco dimoueam, nihil sum. Ei autem prophetare, praedicare verbum Dei. Mysteria verb omnia nosse, nihil aliud est, qtiam spiritualiter posse scripturam interpretari, dc populum de mysterii; diuinis diligenter instituere & erudire. Umnem verbicientiam nosse, nihil est aliud, quam in rebus externis aeliberca e Christiana sic se gerere, ne Deus offendatur, ne proximus vlla ratione laedatur. Ad tertium, ait: Si di luburr u cibos pauperum omnes facultates meas: s si tradidero corpus meum, ita mi ardeam, id est comburar, nihil mihi piad st. Est autem omnes facultates in cibos pauperum distribuere,nihil aliud quam eleemosynas praestare, iuxta illud. Quod superest,date eleemosynam. Luc. i i. Tradere quippe corpus ut ardeat, nihil aliud est quam ad omnes afflictiones pro Christo ferendas, paratum esse. Quisquis ergo charitatem non habuerit, haec omnia bona etsi habuerit, amittit. Sicut enim multi rami arboris ex una radice procedunt, sicca tere virtutes ex una charitate gener latur.Nec habet aliquid ramus viriditatis boni operis,qui non permanet in radice charitatis . ait quo qued.Augustinus: Sine charitate omnia quaecunque facimus, nihil prodest facere: cuius virtus tanta est, ut etiam prophetia, . dc martyrium sine illa nitidesse credantur. Enumerat autem. 16. charitatis proprietates, ex vera lide profluentes,& ait Charitas pati cns est, benigna est, non ginulatur, non agit perpera,nen inflatur,no est ambitiosi,no querit etia suasu ii, non irritatur,ndu cogitat matu, non gaudis super iniquitate, congaudes eteritati, omnia susscit,omnia credit, omnis sperat, omnia sustinet.Charitas nunqua excidit, siue prophetia euacuabuntur siue lingua cessabunt, siue scientia deshuctur. Ex parte enim cognoscimus, ex parte prophetamus. Non quod videamus hic Deum, sed per fidem credimus. In futuro seculo non credemus, sed coram videbimus: ibi verbum& praedicatio cessabiit. hoc es quod dicit: Videmus nuc per specul u in enigmate: tuc aute facie ad faciem: noc cognoseo ex par-M: tunc autem,cognoscam sicut & cognitus sum. Idque probat
duobus argumentis a simili ductis: altero a pueritia sua,alteroasipecillo. Con
128쪽
Concludit autem B. Paulus hanc Epistolam his verbis: Nunc autem manent, fides; stes, charitas, tria hac: maior autem linum scharita . t Hoc est, Ratione naturae: cuius tanta est siublimitas, ut ip- Charitatusubsum Deum charitatem dici acesse. . Ioan . q.testetur. si ta4.
a Secundb, charitas maior est ratione essicaciae. Essicit namq; charita Uscit nos omnes filios Dei, ipsique per colam charitatem adhaere- 'q) .
mus. adeo ut unus spisitus simus cum eo. i. r ε.
g Terti b, ratione effectus: Nam inserit nos Christo, in ipso' charisa. Acl. hue nos fundat, dicente Paulo ad Ephe. 3 . Radicati & fundati Hi hes christis. Per charitatem in Christo Iesu. 'Quarib ratione ossicij. Nam facit fidem aeraliquas Virtu- cha isa, septes vivas, ita ut ipsa charitas, vitam. Sratia, ac dignitatem ipsis at seliquin vis Praestet Fidei praestat virtutem, dc emcaciam, seu potentiam Ο- tutes μι it via Perandi, teste Paulo, qui dicit ad Gal. s. In Christo Iesu neque ua.. circuncisio aliquid valet, neque praeputium : sed fides quae per Eile tionem operatur, hoc est, fides, cui charitas virtutem, &essicaciam operandi nostram iustificationem praestat.1 Quinto, maior est ratione durationis. Nam ita in hac Vita charistissiah incipit, ut in alia perpetub sit perfectius duratura. Fide in scien- , iat, Atiam , visionemque mutata , & spe in possessionem Vita: abam tuo oeternae, sola perstabit charitas Dei, angelorum, & Omnium duratura.
6 Sexto, est maior ratione extensionis. Nam fides, sollim se charitas exi. exledit in Deum, charitas verb tantum amat Deum,ut propter dit si ad Deo Deum, & in ipso Deo, proximum etiam amet. ct proximum. Est ergo charitas absolute & simpliciter maior quam fides Ec spes;ita definiente Apostolo, citius expressum iudicium hac de re est,qubd cum modo in hac vita maneat fides, spes, & charitas maior aliis duabus virtutibus sit charitas, hoc est, maioris excellentiat, dignitatis, virtutis, potentiae, ac meriti est charitas, quam spes aut fides. Nusquam legimus Deum fidem esse,&qui manet in fide, in Deo manere. Nusqua item legimus,qubdsimus radicati & fundati in Christo per solam fidem. De charitate hoc ipsum testantur Christi Apostoli: hoc docet Ecclesia. Qubd vero haeretici neglecta charitate, fidem usque adeo efferant, sine Dei expresso verbo, contraq ; communem Ecclesigdoctrinam, ipsi viderint,qua conscientia audeant Christi, Apostolorum, Ecclesia que doctrinam Catholicam reiicere, falsam verb suam statuere.
Expresso Dei verbo refelluntur haeretici nostri temporis, r qui propter dona linguarum, quae habent, fidem & audientia , V kii, a populo sibi extorquent in sacris libris enarrandis, cum dicat paupereι υ Paulus: Si linguis hominum liquar, dcc. chalitatem axiem non habeam, na.
129쪽
nihil sum. Damnantus Lutherani, & Anabaptistae, qui qua uis in subsidium paupetum sua impertiantur, nihil tamen eis prodest. Nam haec omnia pseudoapostoli faciunt, non ex ch ritate, vertim propter vanam gloriam, vel ut apud vulgus errores suos firmius statuant, vel propter con miserationem nat ratem, vel ob alios respectus humanos.
Charitim necessaria minus est, dona autem linguarum, Prophetis, misee charitas P;m culorum, non fu i necessam: Iucharitate omnes cognoscent quod mei discum nousaria. puli sis, inquit Christus, Ioan . t 3. Et citra stadia benenino is de nox mo, nemo videbit Deum. Ideo hoc unum est nece solum sectandum: Heprecipit in mandat Claistus, Ioan t S. et Chalitaris usus lati sene patet . Hinc perpetuum donum est, ac per omnem Chri ianorum vitam dissu'm : habet pulcherrimas dotes, patiens est, benigua est, charatas non inuidet,non est procax, c. Charitvi noquam excidii a Christianismus habet rudimenta, auditu fastigium, sias atates, Octatum accessus. Huic demist operam,ut perueniamin omnes in unitatem μ' dei, aruitionem sit, Dei in virum persectum n mensium aetatis pleris, adulta Christi.
ni ut horum intellexerunt. Et rear autem Derbum istud absion um ab eis, Ondin intelligebant quae dicebantur. Factum est autem, eum appropinquaret Iericch .caein quidam sedebat secus viam mendi eos.O e vim audiret turbam πα- tereuntem interrogabar quid hoc esset. Divertini aurem ei quod IUM Natare nus transiret .Et clamatur dicens: Isti sili vavid, miserere mei. Et qui praeiabant, increpa,ant eum ut taceret. IV vero multo magis clamabat : Flu Da-
Mid, miserere mst. Stans autem Ieses, iussu illum ad ei ad se. Et cum avr pinquast, interrogauit sitam,dicens:&uid tibi vis sciam scit illa dixit: D mine ut videam. Et Is.s dixit Reque, fris tua saluum testis. Et eo mim vidit, o siquebarin illum, magnificans Deum. ει omnis plebs,M Vidis, disit laudEm Deo.
HO e Euangelium complectitur tria. i Primo, quomodo Christus praedixit discipulis paλ
sionem, mortem,& resurrectionem stram: Ecce,inquit,ascendendimus Hierosio mani , o conponinabuntur omnia, qua scripta sunt per ephetas de filio hominis.Tradetur enim Gentibus, cte. Circa haec verna quaeritur: Quare Christus receperit se Hierosolymam cum potussiet expectare Iudaeos se abductum venturos i Respon-
130쪽
Retur, quod Christus voluit ostendere voluntaria hine pas- Pa a christisionem suam atque mortem e se non in Iudaeorum potesta usto uturi te esse, sed suae esse volun talis, omninoq; vltro Sc volentem pro credentium salute pati. Ioan. io. Potestatem habeo ponendioni mam meam, ι potestatem habeo iterum sumendi eam, ne
amo tollit eam a me, sed ego pono eam a meipso. Erasa. 33. Oblatus est,quia ipse voluit. Praeterea quaeritur, Cur Christus praedixerit Passionem sua - . - . discipulis suis Respondetur propter tres causas. Prima est, ut iri, et discipulos praemuniret, ne cum viderent Christum tanta con- μὰλ n. εfusione capi, &pati, ostensi conciderent. Iacula enim praevisa pradisi raranus feriunt. Secunda causa est , ut taliam de regno Christi ,
opinione ex eorum cordibus euelleret, putabant enim tempo-
arati futurum. Hinc dicebant, Aet. i. Domine si in tepore hoc restitues regnum Ictaeis Et Lucae a Nos sperabamus quod apse redempturus esset Israel. Tertia est, ut ostenderet eos, qui ipsum essent occisuri. Heb. q. Omnia nuda, & aperta sunt ocu- Ire Dei.
De discipulis autem, dicit Lucas: Et ipsi nihil horum laurivbat. erat verbum istud absconditum ab eis, non intelligebant quae dicebausur. Legimus Zc Ioan .i 6.qubd non intellexerint Christum dicentem: Modicum, & non videbitis me,&c. Dixerunt ergo,inquit Ioannes: Quid est hoc quod dicit modicum nelcimus quid loquitur. Causa, quae ipsis caecitatis ignorantiam adferebat, ea erat, quod validὸ sibi persuasissent, Christum minima quicquam mali passurum, multb minus periturum. Erat haec opinio omnibus Iudeis communis de Christo. Nam Ioan. 12. Iegimus ipsos dixisse Christo : Nos audiuimus ex lege quia Chri stus manet i naeternum: & quomodo tu dicis: Oportet e altari filium hominis quis est filius hominisi Persuasio haec e- xa ausa,quo minus disicipuli, aliique Christum intelligerent. Tantum est priuatam aliquam opinionem concepisse, A eam Privata vinis maxime . quae carni & eius rationi est amica: qu si ex hac o- caul est Pinione pectari potest aliquid priuati commodi hoc est,ho- 'μο ch st moris, potestatis, vel pecuniarum, iam fit inuincibilis opinio. Hoc manifesti satis constat ex gestis nostri seculi, in quo Lutherus, Philippus, Brentius, & reliqui haeretici contendunt m suis dogmatibus astruendis . Et cum euidentissime con- et omnium istorum dogmata religioni catholicae aduersari:
omnes tamen contendunt, se nihil asserere, quod religioni catholicae non maximEcongruat & quadret. Accidit his quod λ .ii. Ausust. resert in enarratione quosdam fuisse, qui nolebant intelligere ut bene agerent. Tales sunt isti haeretici ut in eos optime conueniat illud Pial. 3 s. Iniquitatem meditati sunt in - hili tuo,&c. . . a Com-